Discovery kan twijfel over
ruimtevaart niet wegnemen
a
Aftellen op Canavaral
geen triomf meer
Eeidóc Soutant
WOENSDAG 28 SEPTEMBER 1988 PAGINjpfp
(Van onze correspondent
Jo Wijnen)
CAPE CANAVERAL
Tegen de enorme hekken
die het ruimtecentrum op
Cape Canaveral omgeven,
hangt sinds enkele dagen
een spandoek. De tekst op
het doek luidt: „Amerika^
trots: de reis in de ruimte
wordt voortgezet".
Het klinkt alsof het nagenoeg
vlekkeloze ruimtevaartpro
gramma, dat op 28 januari
1986 zo tragisch werd afgebro
ken met de explosie van de
space shuttle Challenger, weer
gewoon verdergaat. Morgen
om 10.00 uur (15.00 uur Neder
landse tijd) verheft de Disco
very zich van de aarde voor
een vierdaagse missie in de
ruimte.
Maar de ramp met de Challen
ger. die aan zeven astronauten
net leven kostte, heeft twijfels
gezaaid die met een succesvol
le Discovery-vlucht niet kun
nen worden weggewerkt.
Ruimtevluchten zullen nooit
meer zo vanzelfsprekend
worden als voor de fatale
vlucht van de Challenger het
geval was.
Stuurloos
Het zijn overigens niet alleen
de blijvende gevaren die aan
ruimtevluchten zijn verbon
den, die de astronauten, de in
genieurs en de technici op
Cape Canaveral bezighouden.
Het is de toekomst van het
ruimteprogramma zelf die gro
te zorgen baart. En die zorgen
blijven bestaan, ook als de Dis
covery-vlucht die morgen be
gint, tot een goed einde wordt
gebracht. Technisch gesproken
kan er niets misgaan. Er is
voor 2,4 miljard dollar aan de
space-shuttlevloot vertim
merd. Er zijn honderden nieu
we verbeteringen aangebracht,
inclusief een systeem dat het
de astronauten mogelijk maakt
om, in geval van nood, te ont
snappen.
Het probleem is evenwel dat
het ruimteprogramma zelf nog
steeds stuurloos is omdat nie
mand precies weet welke rich
ting het uit moet gaan. Die on
zekerheid wordt nog vergroot
door de blijvende discussie
over de vraag welke onderde
len van het programma voor
rang moeten hebben. De mili
tairen oefenen grote druk op
Nasa en Washington uit om
hun satelieten zo snel mogelijk
in de ruimte te krijgen. Van de
negen vluchten die voor het
einde van het volgend jaar zijn
gepland, dragen er vier een
militair karakter.
Maar ook doelen op langere
termijn zijn voorwerp van
twijfel. Volgens de plannen
moet ergens in de jaren negen
tig een permanent ruimtesta
tion worden gelanceerd. Onbe
mande vluchten haar Venus,
Jupiter en de zon hebben grote
vertraging opgelopen. Er
worden voorbereidingen ge
troffen voor het in de ruimte
brengen van een reusachtige
telescoop.
Over een ding zijn de deskun
digen het eens: de Discovery-
vlucht van morgen moet vlek
keloos verlopen, al was het
maar om psychologische rede
nen. Of zoals zoals Frederick
Hauck, de astronaut die de
Discovery-vlucht gaat leiden,
zei: „Ik denk niet dat de be
mande ruimtevluchten een
Prestige
De afgelopen 32 maanden is
alle energie gericht op het ver
beteren en weer vliegklaar
maken van de space shuttle-
vloot. Maar nu die miljarden
verslindende inspanning ach
ter de rug is, wordt de roep om
een nieuwe definitie van het
gehele ruimtevaartprogramma
weer hoorbaar. De bijkomende
vraag is of het echt nodig is
dat Amerika zijn leidende po
sitie in de ruimte kost-wat-
kost moet herwinnen en of be
mande ruimtevluchten echt
bijdragen tot het internationa
le prestige van de VS. Er zijn
praktischer, minder gevaarlij
ke en zelfs goedkopere doel
stellingen denkbaar die weten
schappelijk hetzelfde resultaat
opleveren. Maar onbemande
vluchten slaan de psychologi
sche bodem onder het ruimte
vaartprogramma uit. Ze spre
ken niet tot de verbeelding en
beantwoorden niet aan wat de
gemiddelde Amerikaan van
het ruimtevaarprogramma
verwacht. Onder die omstan
digheden is het vrijwel uitge
sloten dat de politici miljarden
dollars zullen blijven uitgeven
voor een programma dat de
Amerikaanse belastingbetalers
emotioneel koud laat en waar
van de resultaten alleen maar
uiterst abstract zijn. Daar komt
bij dat de VS niet de indruk
willen wekken dat ze de lei
ding op het stuk van de ruim
tevaarttechnologie willen af
staan aan de Russen en zelfs
aan de Europeanen.
De Discovery-astrpnauten
Frederick Hauck, Richard Co
vey, John Lounge, David Hil-
mers en George Nelson weten
dat hun missie moet slagen,
juist om politieke en psycholo-
giche redenen. De toch al ge
schonden reputatie van Nasa
staat op het spel. Nasa weet
dat de space shuttle het enige
voertuig in de westerse wereld
is dat mensen in de ruimte
kan brengen. De ontwikkeling
van een geheel nieuw concept
voor de bemande ruimtevlucn-
ten zal vele jaren duren en
miljarden dollars verslinden
en is daarom onmogelijk. Voor
Nasa en Amerika is er derhal
ve geen weg meer terug.
ïin
(Van onze correspondent
Jo Wijnen)
CAPE CANAVARAL
Boven de oneindige met
riet en weerbarstig
struikgewas begroeide
vlakten van Cape Cana
varal verheffen zich ver
schillende reigers. De
man die met een handje
vol journalisten over het
immense terrein rijdt,
wijst trots op een ade
laarsnest in de kruin van
een boom. Van zee drij
ven onweerswolken aan
en een warme wind be
roert de schaarse palm
bomen.
Aan de oostelijke horizon
hoog uittoornend boven de
zanderige vlakten is de Dis
covery zichtbaar, vertikaal
steunend tegen de draag- en
hoofdraketten en omgeven
door een netwerk van buizen
leidingen. De tegen de lan-
ceertoren geleund staande
Space Shuttle lijkt op een
spookgestalte, waarnaar de
duizenden op Cape Canava
ral samengedromde belang
stellenden met een mengsel
van ontzag en twijfel kijken.
Tweeënhalf jaar geleden
werd het „aftellen" nog be
schouwd als het triomfante
lijke ritueel dat met een van
de grootste technische presta
ties van de mensheid gepaard
ging. Maar dat is voorbij. De
gevoelens van triomf zijn
weggeëbd na de verschrikke
lijke ramp van 28 januari
1986, toen de Challenger met
zeven astronauten aan boord
boven de kust van Florida
explodeerde.
Wrakstukken
Het groepje journalisten pro
beert de veranderingen die
zich na de fatale explosie van
tweeënhalf jaar geleden op
Cape Canavaral hebben
voorgedaan, onder woorden
te brengen. Zo nu en dan
verheft de rondleider zijn
stem om iets uit te leggen,
maar uit zijn woorden klinkt
aanzienlijk meer droefenis en
vermoeidheid dan hoop en
zelfvertrouwen. Over de
ramp met de Challenger
neemt hij een veelbeteke
nend stilzwijgen in acht. Wel
laat hij het busje even stop
pen bij een roestvrij stalen
monument van een onwerke
lijke lelijkheid dat ter ere
van de zeven toen veronge-
VORI
ivan
r Osv
leen 1"
en „ti
Ie mi
lukte astronauten op een ijorter,
derig kruispunt is neerge uwer
En op zeer speciaal ver» i de
wijst hij zijn gasten de iP1 K
zware hekwerken omrin r ma
bunkers aan, waarin de i rdde.
de zeebodem opgedre eer<k
wrakstukken van de Cl schu
lenger zijn opgeslagen. kor
Op Canavaral wordt het^an
wijs geleverd dat de herin 8e0rj
ringen aan de grootste tef8000
nische verrichtingen
deze eeuw kennelijk verg
keiijker zijn dan die aan
dere historische feiten.De
men van bijna in verge
heid geraakte satellieten, w
ketten en ruimtevaartui
zoals de Gemini, de Explo
de Titan, de Apollo en
Centaur duiken weer op.
Rookpluimen
Iedereen die Cape Canavi
nu bezoekt kan het niet ni
ten naar de oostelijke hem
te kijken, alsof daar nogl
witte rookpluimen zichtbp
zijn die de Challenger na[
verschrikkelijke explosie ij
die vrieskoude januarini|
gen achterliet en die j
droom van ongekend te^-v
nisch kunnen, nimmer fair
de perfectie en vanzeifsdse
kende routine aan stuk\ te
sloeg. Intij
hi
.vi
ogl
