unlde gaat over
jp schone spuit
Telefoons roodgloeiend na scheldpartij op tv
VU
Harde bewijzen
tegen Waldheim
Sikh-soldaten in straten New Delhi
Chanel keert terug naar de chic
Shultz wil
praten met
Nicaragua
Leger Israel moet
een dodelijke vrees
blijven inboezemen
Dick
gTENLAND'
EeidaeSouAtmt
WOENSDAG 27 JANUARI 1988 PAGINA S
I arte jongeman
lse^dgeschoten
n St
ïuw^1
ÏUW
de
INESBURG Een zwarte
■ikaanse jongen die onlangs is
viewd door verschillende bui-
|se omroepen, onderwie de
is doodgeschoten, vijf dagen na-
door de politie was verhoord
e documentaires waarin hij te
5. Volgens de politie zou hij be
dingen tegen hen hebben geuit,
eder van de 18-jarige Godfrey
Dlomo verklaarde dat haar zoon
jhuilhield, nadat de politie had
>d hem te doden. Het afgelopen
inde was hij bij uitzondering
iweto gekomen om zijn familie
;ken.
DISSIDENT MEIMAN
MAG UIT SOVJETUNIE
MOSKOU De joodse wiskundige Naoem
Meiman (75) heeft van de Sovjet-autoritei
ten toestemming gekregen naar Israel te
emigreren. Hij had sinds 1975 vergeefs om
een visum gevraagd. Zijn verzoeken wer
den tot dusver afgewezen met het argu
ment dat hij door zijn werk als wiskundige
op de hoogte was van staatsgeheimen. Di
rect nadat Meiman voor de eerste keer een
uitreisvisum aanvroeg, werd hij ontslagen
en werd hem verboden wetenschappelijke
publikaties uit te geven. Meiman is een van
de laatste bekende „refuseniks" (joden aan
wie al jaren emigratie wordt geweigerd) in
de Sovjetunie die nog geen toestemming
had gekregen te vertrekken. Overigens
wachten nog honderdduizenden andere jo
den op toestemming tot emigratie.
Bonn „beïnvloed"
door dreigementen
DUSSELDORF Het hoofd van het bureau
van bondskanselier Kohl, Wolfgang Schauble
heeft gisteren tijdens het proces tegen Abbas
Hamadei bekend dat Bonn „zich heeft laten
beïnvloeden door dreigementen" in het be
sluit Hammedei's broer Mohammed niet aan
de VS uit te leveren. De dreigementen waren
afkomstig van de ontvoerders van de twee
Westduitsers in Libanon. Volgens Schauble
„besloot de crisisstaf in Bonn dat de dreig
brieven ernstig moesten worden genomen".
De ontvoerders schreven daarin de twee
Westduitsers „niet langer goed te behande
len" als Mohammed, die in voorarrest in
Frankfurt zit, zou worden uitgeleverd op ver
denking van een vliegtuigkaping waarbij een
Amerikaan om het leven kwam.
Schoonzoon Brezjnev
komt voor de rechter
MOSKOU Tegen Joeri Tsjoerbanov,
schoonzoon van wijlen Sovjetpartijlei
der Leonid Brezjnev, is een aanklacht
wegens corruptie ingediend. Tsjoerba
nov zou 650.000 roebel aan steekpen
ningen hebben geïnd. Tsjoerbanov, tot
1983 vice-minister van binnenlandse
zaken en in bezit van de generaalsrang,
zal binnen afzienbare tijd voor de rech
ter moeten verschijnen. In 1983 was hij
door zijn schoonvaders opvolger An
dropov ontslagen en gearresteerd.
Eerder deze maand werd Breqnevs
vroegere privé-secretaris, Gennadi Bro-
vin, tot negen jaar gevangenisstraf ver
oordeeld wegens het aannemen van
steekpenningen.
WENEN Een van de zes leden van de door
Oostenrijk ingestelde regeringscommissie, die
de afgelopen maanden onderzoek heeft ver
richt naar het oorlogsverleden van Kurt
Waldheim heeft gisteren verklaard dat er
„harde bewijzen" zijn dat Waldheim een actie
vere rol in zijn eenheid heeft gespeeld dan hij
tot nu tot heeft beweerd. De commissie zal
haar rapport op 8 februari aan de Oostenrijkse
regering overhandigen. „Hij was een van de
best geüniformeerde officieren van zijn een
heid, alleen de mate van zijn verantwoorde
lijkheid moet nu nog worden vastgesteld", al
dus het commissielid.
_JRKERK TIJDENS INTERNATIONALE AIDSCONFERENTIE
DEN De drugsver-
jen in Amsterdam,
Sinds 1984 hun ge-
ite injectienaalden en
ten voor niets mogen
jen voor nieuwe, zijn
jjrote schaal overge-
4 op schone spuiten. In
1 gebruikte driekwart
de Amsterdamse
^puiters nog vuile
ten, die ze aan elkaar
taven. Vorig jaar
ïnog maar een kwart
Ipe spuiters dat.
vertelde secretaris H.
jerk van de Nationale
nissie Aidsbestrijding
°P het congres van
ereld Gezondheidsorgani-
(WHO) over aids in Lon-
Moerkerk is door de
I uitgenodigd om het Ne-
ndse aids-voorlichtings-
j aan ministers en staats-
tarissen uit meer dan
ferd landen toe te lichten,
(kaar ruilden de drugsge-
[ers vorig jaar 700.000
len en spuiten in. De Am
sterdamse drugsscene is vol
gens Moerkerk relatief goed
bereikbaar, omdat driekwart
van de verslaafden zich heeft
ingeschreven voor methadon-
verstrekking. De hulpverle
ning heeft met de meeste ver
slaafden dus persoonlijk con
tact en kan informatie over
aids en aids-preventie daarom
effectief doorgeven.
In Nederland is het percentage
drugsverslaafden onder de
aids-patiënten relatief laag.
Zestien van de 420 aids-patiën
ten (ongeveer vier procent)
zijn spuiters. Wel is uit onder
zoeken gebleken dat dertig
procent van de spuitende jun
kies met aids besmet is.
De Nederlandse aanpak heeft
volgens Moerkerk zijn waarde
bewezen. Tijdens de aidsconfe-
rentie was er dan ook veel
waardering voor de Neder
landse aanpak. Behalve in
Groot-Brittannië wordt nu ook
in Zwitserland en West-Duits-
land met spuitomruil-pro-
gramma's geëxperimenteerd.
Staatssecretaris Dees van
Volksgezondheid, die gisteren
het woord voerde, zei dat men
in het buitenland steeds
minder sceptisch is over het
Nederlandse anti-aidsbeleid.
„Het nemen van repressieve
maatregelen tegen aidspatiën-
ten werkt contra-produktief",
had al eerder prof. Roscam
Abbing, voorzitter van de Na
tionale Aidscommissie, gezegd.
De aidsconferentie begon gis
teren met een wanklank. Hoe
wel de organisatie van de con
ferentie de schuldvraag bij
aidsbesmetting buiten de dis
cussie wilde houden, verwees
prinses Anne in haar ope
ningstoespraak daar duidelijk
naar. Afwijkend van de tekst
die voor haar lag zei de prinses
dat aids een tragedie is die de
mens zelf over zich heeft afge
roepen. „Men kan zeggen dat
de aids een klassiek doelpunt
is dat het mensenras tegen
zichzelf heeft gescoord". De
prinses, die bij het bezichtigen
van de uitstallingen met infor
matie over aids een pakje con
dooms in haar handen kreeg
gestopt, dat zij haastig doorgaf
aan een begeleidster, vroeg ex
tra begrip voor mensen die
aids hebben gekregen zonder
daar zelf schuldig aan te zijn
zoals hemofiliepatiënten en
babies die met aids geboren
worden.
Een peleton Sikhs, voor wie het dragen van de tulband een dia. In 1947 werd India onafhankelijk van G^rB^ni^Pre-
eeuwenoude traditie is, marcheert door de straten van New sident Jajawardene van Sri Lanka was -g p
Delhi ter herdenking van de 41ste onafhankelijkheidsdag In In- FOTO: ap
GISCHE
ISTERGOL:
- taats-
ïiligheid
r iven elke
irdenking'
4atifSSEL Een onder-
naar de betrokken-
j ®rjj van officieren van de
jtrijische staatsveiligheid
woipiisdrijven die tot nu
krifian de Bende van Nij-
de extreem-rechtse
piisatie Westland New
warden toegeschre
is niet nodig. „De
ie (is&he staatsveiligheid
logbven elke verdenking
reijeven" zei gisteravond
p'SJlemissionaire minister
ad!justitie Jean Gol.
Gol moet men „zeer
oenfeichtig" zijn met beschul-
jgen in de richting van de
n Isveiligheid en kan men
vera „zeker niet alleen maar
er, pruchten en vermoedens"
op^en. Bovendien zijn tot nu
huigeen namen genoemd, al-
oorGol. Hij reageerde op de
teMdigmgen van oud-rijks-
jiter Robert Beijer, die een
teerder verklaarde dat in
nië terreur werd gezaaid
ia. [daarmee een uitbreiding
hij »het politie-apparaat af te
zijrt»gen Volgens Beijer wa-
>t qleden van de Staatsveilig-
tral betrokken bij roofover-
die aan de Bende van
pgejel werden toegeschreven.
ovndien verklaarden twee
de;n van de neo-nazistische
'jtland New Post, maandag
jns hun proces dat zij
{o-stukken ontvreemdden
hH opdracht" van officieren
r ^Staatsveiligheid.
•'cialisten
Redend op CVP
'SSEL „Wat de chris-
Jemocraten nu doen, is
boord. Ze zeggen heel
ontjvoudig: we verloven ons
iel 1 u, maar we gaan trouwen
kd de liberalen. Ongekend
rt ^belzinnig". Met die
indj>rden reageerde gisteren
I woedende partijvoorzitter
e (t Miert van de Vlaamse so-
viefcl-democraten op het ak-
el prd van liberalen en chris-
arti-democraten (CVP) voor
^centrum-rechtse deelrege-
t rjg in Vlaanderen. De chris-
kirdemocraten hebben daar
Tjnee ingestemd, terwijl zij op
j jionaal vlak nog in gesprek
g over de mogelijkheid van
FrS centrum-links kabinet. De
hepmse sociaal-democraten
exflen alleen met de CVP sa-
en inwerken, als dat zowel op
ïu^delijk als op regionaal ter-
h zijn beslag krijgt.
NEW YORK De tele
foons van het Amerikaan
se televisiestation CBS
stonden maandagavond
roodgloeiend door de telè-
foontjes van de mensen,
die hun steun betuigden
aan de Amerikaanse vice-
president George Bush.
Aanleiding was het televi
sie-interview van Bush
met de vermaarde CBS-
journalist Dan Rather.
Het vraaggesprek ontaardde in
een scheldpartij over en weer,
waarbij Rather en Bush het
grootste deel van de tijd door
elkaar heen praatten, zodat
geen van beiden te verstaan
was. Rather confronteerde
presidentskandidaat Bush met
enkele tegenstrijdigheden in
diens verhaal over zijn rol in
de Iran-Contra-affaire. Bush
raakte daarover zeer opge
wonden en verweet de presen
tator dat hij hem onder valse
voorwendsels in het program
ma had gelokt. Volgens Bush
zou in het programma een
profielschets van hem worden
gegeven. Maar volgens CBS
wist Bush precies wat hem te
wachten stond.
Het gekissebis tussen Bush en
Rather werd door de laatste
tamelijk abrupt beëindigd.
Bush was net begonnen aan de
omstandige beantwoording
van Rathers vraag of hij nog
een persconferentie zou geven
over zijn rol in de Iran-Con-
tra-affaire, toen Rather hem in
de rede viel'. „Ik begrijp dat
het antwoord nee is. Dank U
zeer voor Uw medewerking,
meneer de vice-president", al
dus Rather.
Een nog altijd zeer boze Bush
riep zichzelf gisteren als over
winnaar uit. Collega's van Ra
ther, die bekend staat om zijn
harde manier van ondervra
gen, verklaarden dat de CBS-
presentator „over de schreef"
was gegaan. Of de opvolger
van de legendarische Walter
Cronkite het veld zal moeten
ruimen is nog niet bekend.
Maar vast staat dat de reputa
tie van Dan Rather een zware
deuk heeft opgelopen.
Chic en vrouwelijk; een avondjurk uit de col
lectie van Chanel. Karl Lagerfeld combineerde
hier zwart en geel satijn met een kanten hals
en opgestikte bloemen.
Emanuel Ungaro leek te willen bewijzen hoe
veel materiaal je in èén ontwerp kunt stoppen.
Het resultaat lijdt er echter niet onder: bloe
machtige enorme mouwen en een zeer vrou
welijke lijn in gerimpeld lycra. De kleur; tur
quoise.
FOTO'S: AP
PARIS Een hele ge
ruststelling voor de fans
van Chanel die de over
daad aan kettingen, de te
korte flirterige rokken
en andere aandacht trek
kende details beu wer
den: het Franse mode
huis keert na enkele wil
de jaren terug naar het
decente chic.
Karl Lagerfeld heeft zijn
drang tot shockeren een
beetje weten te beteugelen en
komt nu met mooie elegante
kleding, die subtiele lijnen
volgt en vooral de lengte lijkt
te willen benadrukken. Som
mige modellen leken op figu
ren van de Italiaanse beeld-'
houwer Giacometti: lang en
héél dun, als uitgerekte scha
duwen. De jaren dertig liet
Lagerfeld in een ander
jasje weliswaar terugke
ren bij de pakjes: slappe
glimmende pantalons onder
uitgesproken mannelijke col
berts.
De koele beheersing van La
gerfeld contrastreerde giste
ren sterk met andere collec
ties, zoals van Emanuel Un
garo die alle kleurregisters
heeft opengetrokken. Ook bij
deze mode-ontwerper staan,
in navolging van Jean Louis
Scherer, de dessins in volle
bloei. Hij leek te willen be
wijzen hoeveel materiaal je
in een ontwerp kunt stoppen,
terwijl de vrouw die het
moet dragen toch nog zicht
baar blijft. Strepen, grote
stippen, veel bloemmotieven,
ruches, overdreven grote
pofmouwen, gevulde schou
ders, en laag-over-laag van
satijn, katoen, zijde en kant;
niets was te gek voor Unga
ro. Zijn kostuums vielen
vooral op door hun asyme-
trie, met één lang pand aan
de voorkant of een scheve
slip achter.
SUZY PATTERSON
(Vervolg van de voorpagina)
WASHINGTON De
Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Geor
ge Shultz, zal tijdens een
komende rondreis door
Midden-Amerika bespre
kingen voeren met verte
genwoordigers van Nica
ragua, mits het Congres
instemt met de beperkte
hervatting van de hulp
aan de Contra's. Dat is
verklaard door woord
voerders in Washington.
Het zou de bedoeling van
Shultz zijn om tijdens zijn
rondreis steun toe te zeggen
aan het vredesplan van de
presidenten van de vijf Mid-
denamerikaanse landen.
De VS en Nicaragua pleegden
voor het laatst eind 1984 recht
streeks overleg. Washington
brak die besprekingen begin
1985 af. President Reagan liet
november vorig jaar weten dat
hij bereid was de draad op te
pakken als de Nicaraguaanse
regering rechtstreekse onder
handelingen met de Contra's
zou willen voeren. Binnenkort
zullen dergelijke besprekingen
beginnen.
Gisteren maakte de regering
van Nicaragua bekend dat ze
ven radioprogramma's die
door de noodtoestand waren
verboden weer uitgezonden
mogen worden. Ook mogen
zes publicaties waarvoor een
verschijningsverbod was afge
kondigd, opnieuw worden uit
gegeven. Een van de zeven ra
dioprogramma's is een nieuws-
en commentaarprogramma
van het roomskatholieke
radiostation Radio Catolica.
President Daniel Ortega hief
19 januari in overeenstemming
met het vredesplan de nood
toestand op. Het plan heeft tot
doel om in de betrokken lan
den bestandsovereenkomsten,
amnestieregelingen en politie
ke hervormingen tot stand te
bretigen.
11
TEL AVIV De Israëlische premier Shamir heeft
duidelijk gemaakt dat hij zal blijven vasthouden aan
het keiharde optreden van leger en politie tegen het
Palestijnse protest in de bezette gebieden. De tacktiek
moet zo zijn, dat de „Palestijnen dodelijke vrees heb
ben om het leger aan te vallen", aldus Shamir in een
rede voor leden van zijn Herut-partij.
Shamir haalde ook fel uit naar de wereldopinie: „Toen onze
soldaten in doodsgevaar kwamen, hebben zij zich verdedigd
en hebben zij geschoten. Toen riep de hele wereld „Israël
moordt". Maar toen wij poogden het gebruik van vuurwa
pens zoveel mogelijk te beperken en andere middelen ge
bruikten, riep men dat wij mensen afranselen". Shamir ver
wees daarbij naar de beschuldigingen dat het Israëlische le
ger vele tientallen Palestijnen zodanig met knuppel heeft be
werkt, dat zij met breuken en andere verwondingen in zie
kenhuizen zijn opgenomen.
Gisteren werd minister van defensie Rabin in het parlement
door partijgenoten van de Arbeiderspartij zo fel aangevallen
over het optreden van het leger, dat leden van rechtse partij
en hem te hulp moesten schieten. Rabin ontkende dat het
beleid erop is gericht Palestijnen in elkaar te slaan. „Het om
gekeerde is waar. Het is verboden. Troepen mogen alleen ge
weld gebruiken om een einde te maken aan gewelddadige
demonstraties. En als een verdachte geen geweld gebruikt,
doen de soldaten dat ook niet", aldus Rabin.
De woorden van de minister werden evenwel direct door
journalisten geloochenstraft. Nabij Jeruzalem waren verslag
gevers er getuige van hoe met knuppels gewapende soldaten
bij een betoging een teenager achter een muur dreven. Ver
volgens hoorde men iemand gillen van pijn. Er werden nog
zes zeven jongens meegesleurd. Maar toen riep een soldaat
naar zijn kameraden achter de muur: „Niets doen, er zijn
journalisten in de buurt".
Drie inwoners van Silwad op de westelijke Jordaanoever, die
in het ziekenhuis van Ramallah liggen met wonden aan hun
gezicht, zeiden dat zij maandag na middernacht door solda
ten uit hun huizen waren gehaald en de hele nacht waren
geslagen. Volgens het leger „wordt deze zaak onderzocht".
Twee vooraanstaande Palestijnen hebben vandaag in Was
hington een ontmoeting met de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, George Shultz. In oktober van het vorig
jaar weigerden de twee, de journalist Hanna Siniora en de
advocaat Abu Rahme, Shultz te ontmoeten tijdens diens be
zoek aan Israël. Nu hebben zij zelf om het onderhoud ge
vraagd. In Washington bevindt zich momenteel ook de
Egyptische president, Hosni Mubarak, voor overleg over het
Midden-Oosten.
door Jo Wijnen
WASHINGTON Hij heet
gewoon Dick en hij is een
verre kennis van mij. Dick is,
wat je noemt, een echte
Amerikaan: ijverig, toegewijd,
misschien een tikkeltje naief,
netjes en goud-eerlijk. Vier en
twintig is hij nu. Hij heeft een
meisje en werkt hard aan zijn
toekomst. Dat laatste valt Dick
evenwel niet mee.
Toen Dick de High School
verliet kreeg hij een baan bij
een handelsfirma. Daar
knapte hij, voor een veel te
laag salaris, zowat alles op. Als
's nachts een vrachtwagen
voor het magazijn stond die
gelost moest worden, kwam
Dick z'n bed uit. Als er een
klant was die op zondag nog
iets geleverd moest hebben,
dan zorgde Dick dat het in
orde kwam. Na een paar
jaartjes vroeg Dick zijn baas
dan ook aarzelend om opslag.
Die kreeg hij niet, maar als
blijk van waardering werd
Dick wel assistent-manager
van de firma. Pas na een tijdje
kreeg Dick in de gaten dat hij
bij de neus was genomen.
Want nog steeds moest hij 's
nachts op en bediende hij de
zondagse klanten. Maar zijn
salaris bleef onveranderd laag.
Omdat in talloze branches van
het Amerikaanse bedrijfsleven
geen cao's bestaan, kon Dick
zich nergens op beroepen.
Begin vorig jaar nam Dick zijn
ontslag. Hij trad in dienst van
een zeer grote makelaardij die
hem een fikse opleiding gaf en
hem vervolgens inzette in de
verkoop. Dick kreeg een eigen
kamertje met een telefoon in
een groot kantoor. Jawel, de
baas stelde natuurlijk een paar
eisen. Dick moest een nette
auto kopen. Hij moest in
perfecte zondagse pakken
gekleed gaan. Hij moest zijn
eigen visitekaartjes laten
drukken. Er moest een
antwoordapparaaat bij zijn
telefoon komen. Nee, de baas
betaalde dat niet. Trouwens,
de baas betaalde helemaal
niks, zelfs geen salaris. Dick
zou, als hij iets verkocht, een
zeker percentage van de
verkoopsom krijgen. En daar
moest hij dan van leven. Maar
de huizenmarkt in de VS is
een weinig levendig gebeuren.
De concurrentie is groot.
Duizenden brave huismoeders
proberen iets bij te verdienen
in de makelaardij. Die hebben
ook allemaal visitekaartjes,
antwoordapparaten, nette
mantelpakjes en een
representatieve auto.
Was het dom van Dick om in
dienst van die makelaardij te
tredenHelemaal niet. In
Amerika verdienen
honderdduizenden mensen de
kost op provisiebasis.
Verkopers van auto's,
kantoorapparatuur, keukens,
computers, bouwmaterialen en
wat dies meer zij. moeten op
die manier aan hun brood en
beleg zien te komen. Dat
neemt niet weg dat Dich in
een goed jaar tijd nog geen
cent heeft verdiend. Intussen
raakt zijn spaargeld op. Hij
rijdt elke dag met klanten
langs huizen, staat de mensen
dag en nacht te woord. Maar
op de totaal verkrampte
woningmarkt heeft hij tot
dusver nog geen enkel succes
kunnen boeken.
Dick zelf is ontmoedigd en hij
kijkt alweer uit naar een
nieuwe baan. Op zich is dat
niet zo moeilijk. In de
goedbetalende industrie is
geen werk meer. maar in de
dienstensector liggen de banen
bijna voor het oprapen. Het
probleem is alleen dat je wordt
uitgeknepen: de lonen zijn
onacceptabel laag.
Dick is statistisch gezien
iemand die werk heeft, een
niet-werkloze. President
Reagan pronkt graag met het
relatief klein aantal werklozen
in de VS: officieel 5,9 procent,
ongeveer de helft minder dan
in Europa. Maar hij vertelt er
zelden bij dat er
honderdduizenden mensen
zijn als Dick, die wel een baan
maar vrijwel geen inkomen
hebben. Zich volkomen uit de
naad werken, maar nog geen
droog brood verdienen.
Zeker, er blinkt nog steeds
goud in Amerika. Maar niet
overal en niet voor iedereen.
Zelfs de wil tot werken is in
Amerika, in tegenstelling tot
twintig jaar geleden, geen
garantie meer voor een
fatsoenliik inkomen
Dick wil wel. Eigenlijk kan hij
het ook. Maar dat is in de
snelst groeiende sector van de
Amerikaanse economie niet
meer voldoende.