I
Overzicht van overledenen in 1987
>op den Uyl op strijdbare wijze herdacht
„Het leven is vreemd, het sterven nog vreemder"
GAAY FORTMAN
SRDENKT JOOP DENUYL:
NENLAND
£aidóa<Bowumt
DONDERDAG 31 DECEMBER 1987 PAGINA 7
lERDAM De bijeen-
waarmee gisteren in de
KeTk te Amsterdam
irige week overleden
Uyl werd herdacht,
bijzonder karakter.
Jer in die zin dat de
haar 'rode' kom-af nu
niet trachtte te versluie
rs de laatste tijd steeds
jebeurt - in een poging
ianvaard te worden als
igspartij - maar juist
e te benadrukken.
'jchten de ruim 1500 aan-
m|n, onder wie het gehele
"fet-Lubbers, talrijke oud-
ters (zoals de VVD'ers
»eus en Wiegel en de
ers Schmelzer en Schol
en de Westduitse ex-
W||(anselier Willy Brandt,
itreden meemaken van
het al bijna vergeten koor De
Stem des Volks. Nog één keer
werden de oude strijdliederen
ten gehore gebracht: de Socia
listenmars, Op naar het licht
en De Internationale („Ont
waakt. verworpenen der Aar
de...").
De auteur Remco Campert
droeg zijn bij Den Uyl zo ge
liefde gedicht .Jemand stelt de
vraag" voor. Daarin wordt
verteld hoe in een groep Zuid-
amerikaanse indianen heel
langzaam het besef ontwaakt
dat zij zich zelf vrij moeten
vechten van hun landheren.
En zanger Frits Lambrechts
zong-schreeuwde met rauwe
stem het 'Solidariteitslied' van
de marxistische toneelschrij
ver Bertold Brecht. „Voor
waarts en nooit vergeten
waaruit onze kracht bestaat..."
Ed van Thiin, burgemeester
van Amsterdam, werkte dit
thema uit in een redevoering.
Hij schetste hoe Joop den Uyl
hem in 1957, door middel van
een gastcollege aan de Univer
siteit van Amsterdam, had
overtuigd van de waarde van
het socialisme in deze tijd.
„Welvaartsstaat? Prachtig ja,
maar gemeten naar socialisti
sche maatstaven lijkt het na
tuurlijk nergens naar", had
Den Uyl gezegd. Na zijn studie
werd Van Thijn al spoedig een
vertrouweling van Den Uyl.
Daarom vond hii het nodig
nog één keer uit de doeken te
doen waarom dat tweede kabi
net-Den Uyl er ondanks een
grote stembusoverwinning van
de PvdA niet was gekomen.
„Het was in de nacht van 4
november 1977, in een nachte
lijk telefoongesrek. Gecon
fronteerd met een handvol
CDA-kandidaten van de rech
terflank, zei Joop tegen mij:
„Ed. ik moet er nog wel in
kunnen blijven geloven..."
„Man van het volk"
Ook Wim Kok, die een jaar
geleden Joop den Uyl opvolg
de als fractievoorzitter van de
Pvda, wenste strijdbaar te zijn.
„Joop den Uyl is een man van
het volk geworden; dat is zijn
historische betekenis". Vol
gens Kok kunnen werkeloos
heid en armoede maar op één
manier echt bestreden'
worden, door de maatschappe
lijke fundamenten te verwer
pen waarin die verschijnselen
gedijen. „In die zin heeft de
sociaal-democratie haar radi
cale inslag behouden en dat zal
zo blijven", sprak Kok met fel
heid.
In dat kader paste het ook dat
de PvdA slechts één niet-soci-
alist had uitgenodigd een rede
te houden: prof. mr. W.F. de
Gaay Fortman, die in 1973 het
kabinet-Den Uyl mogelijk
maakte door zich tegen de
wens van zijn partij (ARP) be
schikbaar te stellen als minis
ter. In zijn rede (zie hiernaast)
kwam het element van de sa
menwerking tussen PvdA en
CDA aan de orde. Dat ele
ment, het herstel van de rela
tie tussen christen- en sociaal-
democratie, maakte deze her
denkingsbijeenkomst zo bij
zonder. Ed van Thijn wond er
geen doekjes om. De laatste
tien jaar zijn voor Den Uyl
niet gemakkelijk geweest. Hij
heeft het als „een straf" erva
ren dat hij na 1977, door de
breuk met het CDA, geen
vorm meer heeft kunnen ge
ven aan het regeringsbeleid.
Saskia Noorman-Den Uyl, het
oudste kind van de overleden
PvdA-leider, betrad als laatste
het podium van de Nieuwe
Kerk. Zij bedankte met name
de velen die haar vader op zijn
ziekbed brieven of bloemen
hebben gestuurd. „Het helpt te
weten dat zoveel mensen om
je geven, je waarderen en res
pecteren". Saskia den Uyl be
sloot met de woorden: „Er
heeft geen ontluistering plaats
gevonden. Dat liet de kracht
van zijn geest niet toe. Tot het
laatst is hij zich van zijn omge
ving bewust geweest. Mijn va
der was een strijdbaar mens,
tot het einde toe".
Willy Brandt, hier tussen Wim Kok en Jan Pronk, schetste Den
Uyls grote betekenis voor de sociaal-democratie. „Toegewijd
diende hij de zaak. onze zaak. Een edele Nederlander, een groot
internationalist en een goede vriend".
Iader volgt de volledige tekst van de toespraak die
nr. W.F. de Gaay Fortman heeft uitgesproken tij
de gisteren gehouden herdenkingsbijeenkomst in
'euwe Kerk te Amsterdam ter nagedachtenis aan de
van dr. Joop den Uyl. De Gaay Fortman (CDA) is
1946 met Joop den Uyl bevriend geweest. Zij leer-
ukaar kennen als journalisten bij het weekblad
Nederland. In de jaren zeventig was De Gaay Fort-
minister van binnenlandse zaken in het kabinet-
WjL
n ik enkele weken
len van mijn laatste
»k aan Joop den Uyl
lijn huis aan de Wei-
naar het station Am-
am-Zuid liep, kwa-
niwn mijn herinnering
kjle woorden boven die
wfiogmaticus van de
19t Universiteit Herman
Celck kort voor zijn
in de zomer van
[tö tegen een oud-leer-
zei. „Het leven is
/nfid, het sterven nog
aander". Meer kon hij
0 Ikliseerde me dat de ge
dachte achter die enkele
woorden ook karakteristiek
was voor het gesprek dat ik
net gevoerd had. Een gesprek
zonder sentimentaliteit. Een
gesprek waarin de verhouding
tussen onze beide partijen be
sproken was. Van het begin tot
het einde voor ons beiden dui
delijk het laatste gesprek. We
stonden voor de laatste ernst
en dat gaf een eigensoortige
verbondenheid.
Er is de laatste weken en
vooral de laatste dagen veel,
heel veel over Joops leven,
werk en betekenis gezegd en
geschreven. Ik ben de enige
spreker die niet behoort tot de
politieke beweging in en voor
welke hij sedert het einde van
de oorlog met de inzet van ziin
niet geringe gaven en krach
ten gewerkt heeft. Ik ervaar
dat als een onderscheiding en
het stemt mij dankbaar. Ik
meen mijn taak het best te
kunnen vervullen door in
hoofdzaak te spreken over de
periode van zijn minister-pre
sidentschap.
Nog iets vooraf. Joop behoorde
tot de generatie die gevormd is
door twee gebeurtenissen die
de wereld door elkaar hebben
geschud: de economische crisis
van de iaren dertig en de
Tweede wereldoorlog. Zij, die
deze oorlog mochten overle
ven, vonden elkaar in de ge
meenschappelijke opdracht, te
werken voor een rechtvaardi
ger maatschappelijke orde,
waarin de factor arbeid een
zelfstandige, verantwoordelij
ke plaats zou krijgen, èn voor
een verdere uitbouw van de
rechtsstaat, zodanig dat de
staat geen andere bevoegdhe
den zou hebben dan die welke
de volksvertegenwoordiging
hem zou hebben gegeven. En
tevens zou aan de individuele
burger rechtsbescherming
moeten worden verzekerd te
gen onbehoorlijk handelen
van zijn overheid.
Het was duidelijk dat de pers,
die ook weer bevrijd was, bij
het streven naar de verwezen
lijking van deze doelstellingen
een machtig wapen zou zijn.
Den Uyl wist wat zijn pen
waard was. En zo kwam hij,
na een korte periode bij het
Parool te hebben gewerkt, in
1946 als eindredacteur bij Vrij
Nederland. Hij zorgde ervoor
dat de vaak geniale hoofdarti
kelen van hoofdredacteur
Henk van Randwijk en de bij
dragen van de verschillende
redacteuren een op de praktijk
gerichte toespitsing en uitwer
king kregen. Ik was één van
die redacteuren en onze sa
menwerking leidde tot een
blijvende vriendschap. De
gang van ons beider leven, hoe
verschillend ook, bracht ons
'geregeld ongeregeld' weer
met elkaar in aanraking. En
ongedacht, en wat mij betreft
onvermoed, leidde het verloop
van de kabinetscrisis van
1972-1973 tot een nauwe sa
menwerking van viereneen
half jaar.
Smalle marges
Er is de laatste dagen veel in
kritische zin over het kabinet-
Den Uyl geschreven, het kabi
net waarvan de ministers
vechtend over straat rolden.
Dat is inderdaad, in figuurlijke
zin, éénmaal gebeurd en dat
hadden de betrokken leden
van het kabinet vermeden
kunnen en moeten hebben.
Dat we soms niet onbelangrij
ke verschillen van mening
hadden over het te voeren be
leid is juist. Maar als men daar
een oordeel over wil geven,
moet men zich rekenschap ge
ven van de gans bijzondere po
sitie van dat kabinet.
Het had een geheel eigen ka
rakter. Er lag aan de samen
werking van de ministers geen
regeerakkoord ten grondslag.
Op basis van de regeringsver
klaring, waaraan alle minis
ters hun fiat hadden gegeven,
vormden de bewindslieden
zélf in hun wekeliiks beraad
het beleid. Voorts hadden al
leen de fracties van PvdA en
D66 zich op voorhand verbon
den het kabinet te steunen.
Voor de drie andere fracties
van wie partijgenoten in het
kabinet zitting hadden geno
men, te weten ARP, KVP en
PPR, gold een dergelijke bin
ding niet. Dat betekende dat
de ministers het steeds eens
moesten zien te worden en te
vens telkens weer de steun
van een meerderheid in de
Kamers moesten zien te ver
werven.
De man die onvermoeid tel
kens weer zijn ploeg wist te
enthousiasmeren voor het be
reiken van de noodzakelijke
overeenstemming, binnenska
mers èn met de beide Kamers,
was de minister-president.
Herhaaldelijk werd hij, in en
buiten het kabinet, herinnerd
aan zijn artikelen over de
smalle marges in de politiek,
die hij in 1970 schreef.
„Mag ik je eraan herinneren.
Joop, dat de marges in de poli
tiek smal zijn?"
„Jazeker, ik heb indertijd aan
getoond dat er marges zijn die
ruimte laten voor veranderin
gen".
„Je hebt gezegd dat die marges
smal zijn'
„Smal is een relatief begrip.
Dat moet telkens weer van ge
val tot geval geconcretiseerd
worden".
Bij tal van grote problemen
en aan de bestrijding van de
inflatie, aan de gijzelingen
zaken van leven en dood
en aan de Lockheed-affaire.
Het is duidelijk dat juist in zul
ke zaken de wijze waarop de
minister-president z'n coördi
nerende en stimulerende func
tie vervulde van grote beteke
nis is geweest.
Een bijzonder element in die
spannende jaren van het kabi
net-den Uyl vormen voor mij
de persoonlijke gesprekken die
ik met de minister-president
mocht hebben. Meestal begon
nen we wat later in de avond,
met een gesprek over wat we
de laatste weken gelezen had
den. Niet aan ambtelijke stuk
ken en memories, maar aan li
teratuur en geschiedenis.
Daarna pas kwamen de zéken
aan de orde. De avond en de
nacht lokken uit tot vertrou
welijkheid. Vrienden geven
zich dan gemakkelijker bloot
in wat hen werkelijk beweegt,
in hun twijfel en in hun zeker
heden. Kwetsbaarheid wordt
dan niet meer angstvallig ver
borgen. Als vanzelf kom je el
kaar zeer na. Ik denk vandaag
met name aan een t
de avond van de dag dat hij
een studiegenote uit zijn stu
dententijd had begraven. Het
leven is vreemd, het sterven
nog vreemder.
Ik eindig met een gedicht van
Ed Hoornik uit diens bundel
„In den vreemde".
„Toen gebeurde het - op een
heuvel waar ik even geslapen
had...
Beneden mij in het zonlicht
lag de baai met de blinkende
stad.
't Was middag, de wind was
gaan liggen.
Een hunkering trok door mij
heen die mij haastig adem
deed halen, want zij scheurde
me bijna uiteen.
Op dat ogenblik zag ik de do
den tussen de pijnbomen gaan.
Ik wist dat wat ze daar droe
gen met mij had uit te staan.
Binnenkort dus zal ik het we
ten:
Hoe het achter die heuvel is,
waar pijnbomen in een kring
staan en ik even heb uitge
rust".
W.F. DE GAAY FORTMAN
hjIUARI
Vrauwdeunt. oud-voetballer
Feyenoord. 43 j.
in de Gribaldy, Frans wleler-
jjjïegleider, 64 j.
»2'pro Chiara, Italiaans schrijver.
Buys, oud-voorzitter van de
- en Houtbond FNV, 63 j.
Wight Taylor, Amerikaans to
il- en filmschrijver. 84 j.
if, dr. F. van Heek („rooie
emeritus-hoogleraar.
Kiel Carney. Zimbabwees
rijver („The wild geese"). 42 j.
'ierre Louis (Pierre Amourde-
lleu). Frans blijspelacteur, zan-
dier, radio- en tv-producent, 69 j.
p i, Geerlings, oudste man van Ne-
lërland. 109 j.
jatoli Efros, Russisch theater-
1 «Jer (Tanganka-theater in Mos-
irijü). 61 j.
firold Krents. Amerikaans advo-
er^at (blinde die inspireerde tot
roadway-stuk ..Butterflies are
ay Bolger. Amerikaans acteur
1 The Wizzard of Oz"). 83 j.
1 ilvatore Scarpa. Amerikaans
affia-lid
ueuglas Sirk. Amerikaans regis-
86 j.
dranato Guttuso, Italiaans schil-
K. 75 j.
illlp Young, voormalig Ameri-
tans ambassadeur in Neder-
nd. 76 j.
arald Brenan. Brits schrijver en
inatste vertegenwoordiger van de
j jloomsbury-groep". 92 j.
ieuus van der Heijden, o.m. voor-
et Iter van de Koninklijke Neder-
idse Baseball en Softball Bond
de directie van het
IP. 58 j.
•dinand (Ferd) Sterneberg. to-
ilmaker. 85 j.
Delahaye. omstreden his-
en oud-streekarchivaris
61^st-Brabant
McLaren, Canadees film-
isseur, 72 j.
lo Plaza Lasso, oud-president
iuador, 80 j.
irlo Cassola, Italiaans schrijver
La Ragazza di Dube"). 71 j.
ïrman Giessler. architect Hitiers
Irendsnest". 88 j.
ck Hendrikse. oud-directeur
3,jn het uitgeversconcern VNU,
rnfaf
Allegret, Frans filmregis-
br. 79 j.
lendert Blaauw. oud-secretaris
laflsche Bond CNV. 71 J.
Dr
leÖRUARI
Topic Mimara. Joegosla-
kunstverzamelaar.
issandro Blasetti. Italiaans
iregisseur, 86 j.
fair MacLean, Brits bestsel-
t-auteur, 64 j.
lile Puettmann. beeldend kun-
laar en graficus. 65 j.
idziu Liberace. Amerikaans pi
llist/entertainer („Mr. Show-
ship"), 67 j.
Ransom Rogers. Ameri-
psycholoog, 85 j.
fir. J. Th. Joosten. oud-deken
in Echt en bekend woordvoer-
»r van de conservatieve richting
de Nederlandse r.k. kerk. 77 J.
ia*na Paroubek. beeldend kun-
npnares
tl 86 F Lich,enauer' oud*se"
JOI dr ir. A. van Wijngaarden.
.Tormaticadeskundige. 70 j.
IJndrik Koekoek, oud-lid van de
'Jeede Kamer. 74 j.
Audio Villa, Italiaans zanger.
261 1.
jifns Rosenthal. Westduits qui-
naster. 61 j.
ii£- Th.E.E. van Schalk, lid van de
.wd van State en oud-lid van de
Jyeede Kamer. 69 J.
lofnltri Kabalevskl. Russisch com-
Dnlst, 83 j.
r. Hans Tetzner. oud-speler en
lid-aanvoerder van het Neder-
jhds elftal. 88 j.
W.A.J. Bogers, voorzitter
/fin de Raad van Commissaris-
?n»n van DSM. 64 j.
fvdtfentin Olenik. Russisch oud-
prstelkampioen.
1. Willem Hendrik van den Ber-
eiS. oud-lid van de Raad van Sta
rr* 62 j.
Hugh Carleton Greene. Brits
W-directeur van de BBC, 76 j.
H.Th. Wljdeveld, architect. 101 J.
Edgar P. Jacobs. Belgisch strip
tekenaar. 82 j.
George Tibbies. componist
(..Woody Woodpecker").
Lo van Hensbergen. acteur en re
gisseur, 69 j.
Dr. Th.A.M. van Kleef. oud-PPR-
bestuurslid en oud-lid van de
Eerste Kamer. 59 j.
Potro Grigorenko. Russisch ge-
neraal-majoor tijdens de Tweede
Wereldoorlog. 79 j.
Andy Warhol. Amerikaans kun
stenaar en impressario. 58 j.
David Susskind. Amerikaans tv-
presentator. 66 j.
Jose Afonso. Portugees zanger
en componist van het lied „Gran-
dola. vila morena" (dat in 1974
de start voor de Anjerrevolutle
gaf). 57 j.
Prof. dr. ir. HtJ. van der Maas.
vliegtuigbouwkundige.
Knut FYydenlund, Noors minister
van buitenlandse zaken.
James Coco, Amerikaans acteur
(„Oniy when I love"). 56 j.
Gerrit Cornelis van Bijsterveld.
oud-verzetsman („Cor West").
82 j.
MAART
John Femhout. documentaire fil
mer. 73 j.
Bertrand de Jouvenel. Franse
schrijver, politicoloog en eco
noom. 83 J.
Anny Ondra. gerenomeerd Duitse
film- en toneelspeelster, 79 J.
Freddie Green. Amerikaans gita
rist (big band van Count Basie).
75 j.
Randolph Scott. Amerikaans ac
teur. i
Txomin Iturba, Spaans ET A-lei
der. 43 j.
Danny Kaye. Amerikaans komiek,
acteur, zanger en ..kinderambas
sadeur" voor Unicef. 74 j.
Jean-Claude Nici. Frans bokser,
24 j.
Georges Arnaud. Frans schrijver,
69 J.
Michail Sjerman. Israëlisch blo-
loog. 32
Piet Dijkstra, marathonschaatser.
49 j.
Manuel Viola. Spaans schilder.
68 j.
Jos Ruting. schrijver („Lydia en
de zwaan") en bioloog. 78 j.
Guy Ladreit de Lacharrelre.
Frans rechter (Internationaal Ge
rechtshof In Den Haag). 68 j.
Bernhard Grzimek. Westduits
zoöloog, 77 j.
Gerard Steenson („Dr. Dood"),
Noordiers leider van een groep
binnen de terreurorganisatie
INLA. 29 j.
Cor van Dl|k, ere-voorzitter van
het Nederlands Korfbal Verbond.
66 j.
Gerald Moore. Brits pianist/bege
leider. 87 j.
Gunther Sorensen. Deens auto
coureur. 32 j-
Joop Uitman, oud-verzetsman en
voormalig uitgever. 78 j.
Theo M.H. Hazekamp. oud
staatssecretaris. 60 j.
Johan Otto von Spreckelsen.
Deens architect („La Defense" in
Parijs). 57 j.
Louis de Broglie. Franse nobel-
prljswinnaar natuurkunde. 94 j.
Santo Trafficante jr. Amerikaans
maffia-baas. 72 j.
Rita Streich. Duits sopraan. 66 j.
Licio Giorgerl. Italiaans lucht-
machtgeneraal. 62 j.
A. Heerding. bedrijf shlstoricus.
60 j.
Dean Paul Martin, zoon van Ame
rikaans acteur en zanger Dean
Martin. 35 j.
Robert Preston. Amerikaans film
acteur („The music man"). 68 j.
Aad van Leeuwen, oud tv- en ra
dioverslaggever en journalist.
81 j.
Drs. Joslne de Bruljn Kops. voor
malig directrice van de stedelijke
musea in Gouda. 46 j.
Joy Simpson. Amerikaans opera
zangeres. 41 j.
Henry Richardson Labouisse.
Amerikaans voormalig voorzitter
van Unicef en oud-ambassadeur
voor Verenigde Staten in Grie
kenland. 63 j. m
Prof. mr. A. Pitlo. emeritus-hoog
leraar aan de Universiteit van
Amsterdam. 85 j.
J.M Fentener van Vllsslngen.
oud-topman van de Steenkolen-
handelsvereniging (HSV). 79 j.
Eugen Jochum, Duits dirigent.
84 J.
JAAP VAN PRAAG
Maria von Trapp. model voor de
rol van Julie Andrews In de film
„The sound of music". 82 J.
Dr Efrain Jonckheer. oud-pre
mier van de Nederlandse Antil
len. 69 j.
Nikolai Jermakov. hervormer
Sovjet-economie. 60 j.
APRIL
Andrè Marsaing. Frans kunst
schilder, 62 j.
Dr. D.Th. van der Grinten, direc
teur algemene zaken en lid van
de directie van Océ-Nederland.
58 j.
Buddy Rich, Amerikaans jazz-
drummer. 69 J.
„Musketier" Henri Cochet. Frans
tennisspeler. 86 j.
Jaap Molenaar, tekstschrijver en
kleinkunstenaar. 69 j.
Henry Lucien (Hein) de Vries,
oud-gouverneur van Suriname,
87 j.
Trix Terwindt. verzetsheldin (En-
glandspiel), 76 j.
Horst Dassier. Westduits direc
teur van Adidas, 51 J.
Birgit Dressel. Westduits zeven
kampster, 26 j.
Erskine Caldwell. Amerikaans
schrijver. 83
Primo Levi. Italiaans schrijver.
72 j.
Dick Shawn. Amerikaans acteur.
57 j.
Cecil King, Brits persmagnaat.
86 j.
Proi.dr. J.P. Versteeg, hoogleraar
aan de theologische hogeschool
voor de Christelijk Gereformeer
de Kerken in Apeldoorn. 48 j.
Maxwell Taylor. Amerikaans ge
neraal. 85 j.
(William Cook) Antony Tudor,
balletdanser, choreograaf. 79 j.
Frits Gonggrijp, journalist. 57 j.
Carlton Barrett. Amerikaans
drummer van de band The Wal
lers (Bob Marley). 40 j.
Rollen Numan. actrice. 92 j.
Bias Roca. vroegere leider Cu
baanse communistische partij.
78 j.
MEI
Frans Vester. fluitist. 64 j.
Dalida. Frans zangeres. 54 j.
Dick Hillenius. auteur en bioloog.
59 j.
Wilbur Little. Amerikaans jazz-
bassist. 59 j.
Dr. F. Boerwinkel, oud-directeur
Kerk en Wereld. 80 j.
William Casey, voormalig direc
teur van de Amerikaanse CIA.
74 J.
Bob Stanford-Tuck, Brits RAF-
gevechtsplloot uit de Tweede
Wereldoorlog, 70 j.
Joop Hendriks, tenorsaxofonist.
46 j.
Emmanuel Vltra. man die 18 jaar
met ruilhart heeft geleefd. 67 j.
Th.H. Oltheten. oud-hoofddirec
teur van de Staatdrukkerij/Uitge-
verlj, 69 j.
Rita Hayworth, Amerikaans film
ster. 69 j.
Cees Evers, amateur-wielrenner.
25
ANTON PIECK
Gunnar Myrdal. Zweeds econoom
en socioloog. 88
Jurgen Trawny, Oostduits wiel
renner.
D. van Hangest baron d'Yvoy van
Mijdrecht. oud-burgemeester.
88 j.
Cees Commandeur. oud-FNV-be-
stuurder. 56 j.
Hermione Gingold. Brits-Ameri
kaans actrice (..Around the world
in 80 days". „Gigi". „The music
man"). 89 j.
Prof. mr. dr. J.A.M. Verzijl. oud
hoogleraar volkenrecht en over
zees staatsrecht aan de Universi
teit van Amsterdam. 98
Pater drs. F.E.H.J. Van Waesber-
ge. oud-KRO-voorzitter, 75 j.
Dr P D. Tjalsma. remonstrants
emeritus predikant. 89 j.
Robert F. Glegenback. Ameri
kaans atletlektrainer. 80 j.
JUNI
Rasjid Karami. Libanees premier.
66 j.
Errol Walton Barrow, premier
Barbados. 67 J.
Andres Segovia, Spaans gitarist,
94
M.K. Dijke, burgemeester van
Ede en mede-oprichter Taptoe
Delft. 63 j.
Will Sampson. Amerikaans film
acteur („Orca", „Alcatraz"). 53 J.
Sammy Kaye. Amerikaans big
bandleider. 77 j.
Natan Rapoport. beeldhouwer
(monument getto-opstand In
Warschau). 76 J.
Madge Kennedy. Amerikaans ac
trice („The Rains of Ranchipur",
„Marathon Man"). 96 j.
Monique Haas. Frans pianiste.
77 J.
Geraldlnè Page. Amerikaans ac
trice. 62
Alexander lolas. Amerikaans
kunsthandelaar. 80 j.
Jaap Mooy, beeldhouwer, schil
der en tekenaar. 71 j.
Alfred Keller. Zwitsers compo
nist. dirigent en pianoleraar.
80 j.
Karei Hoekendijk, zendeling en
evangelist. 82 j.
Mr. N H Muller, oud Statengrif-
fier Friesland en Gelderland.
81 j-
Erasmus Bernard van Duimen
Krumpelmann. kunstschilder,
89 j.
Fred Astalre. Amerikaans danser
en filmacteur, 88 j.
Jackie „The great one" Gleason,
Amerikaans komiek. 71 j.
Henk Badings. componist. 80 j.
Arthur Burns, ex-presldent FED.
83 Jr.
Jan van Rheenen, ex-pennlng-
meester CNV. 73 jr.
Samuel Tamir. een van de Israëli
sche architecten van het vredes
verdrag met Egypte. 64 jr.
Federico Mompou, Catalaans
componist en pianist. 94 j.
JULI
Ida de Leeuw van Rees, bekend
van de AVRO-radlorubriek „Met
Naald en Schaar". 85
BEN ELKERBOUT
Michael Bennett. Amerikaans
Broadway-regisseur en choreo
graaf. 44 j.
Karl Linnas. Estlands oorlogsmis
dadiger. 67 j.
Hubert Juin. Franstalig Belgisch
schrijver. 61 j.
Ben Eikerbout. hoofd van pro-
duktiemaatschappij Belbo. die
o.m. voor Veronica „Klasgeno
ten" produceerde. 46 j.
Gerardo Diego. Spaanse dichter
en letterkundige. 90 j.
Hannelore Schroth. Duits actrice
(„A Streetcar Named Desire".
„Besuch der alten Dame"). 65 j.
Appie Weijs. marathonrijder en
wielrenner. 54 j.
Anny de Lange, actrice. 69
John Hammond. Amerikaans pla-
tenproducer. 76 j.
Peter Gimbel. Amerikaans foto
journalist en filmproducer. 57 j.
Lee Gaines. Amerikaans oprich
ter van het vocaal kwartet Delta
Rhythm Boys. 73 j.
Ir. P.J. Lardinois, oud-minister
van landbouw en visserij. 62 j.
Dieter Walti. Zwitsers autocou
reur. 42 j.
Charles Huguenot van der Lin
den. cineast. 78 j.
Prof. Andrej Snesjnevski, vader
van de „politieke psychologie" in
de Sovjetunie, 83
Malcolm Baldrlge. Amerikaans
minister van handel. 64 j.
Tawfir el Hakim, grootste schrij
ver Arabische wereld. 88 j.
Levi Vorst, vroegere opperrabbijn
van Rotterdam. 83 j.
Prof. dr. M. A. van Beek. hoogle
raar theologie. 78 j.
AUGUSTUS
Eelke de Jong. journalist/schrij
ver, 52 j.
Pola Negri. Amerikaans fllmactri-
ce. 87 j.
Alois Pfeiffer. oud-EG-commissa-
ris. 62 j.
Chaim Ferrer. Fllipljnse minister.
Joseph Levine. Amerikaans film
producent. 81 j.
Joseph Bougllone. Frans circus
koning. 83 j.
Camille Chamoun. Libanees ex-
president. 87 j.
Jaap van Praag, erevoorzitter van
A|ax. 77
Drs. Edu M Verhulst, chef van de
afdeling muziek NOS-radlo en
plaatsvervangend hoofd van de
dienst radioprogramma. 46 j.
Frits van der Poel. journalist.
55 j.
Dr. C. de Galan. econoom en
oud-Informateur, 55 j.
Nick van den Boezem, tv-regls-
seur. 63 j.
Drummond de Arcade, grootste
Braziliaanse dichter. 84 j.
Peter Schidlof. altviolist van het
Amadeuskwartet. 65 j.
Klein. Westduits motorcoureur.
33 J.
Rudolf Hess. voormalig plaats
vervanger van Adolf Hitler. 93 j.
Clarence Brown, Amerikaans re
gisseur. 97 j.
Bob van Leersum. acteur, regis
seur, toneelschrijver. 79 j.
LINO VENTURA
Dldler Pironi. voormalig Franse
Formule l-coureur. 35 j.
Georg Wittig. Westduits chemi
cus en Nobelprijswinnaar. 90 j.
John Huston. Amerikaans regis
seur. 81 j.
Henk Angenent, bariton en zang
pedagoog. 95 j.
Lee Marvin. Amerikaans acteur.
63
All Adhami. Palestijns politiek te
kenaar. 48 j.
SEPTEMBER
Merlin Minshall. Brits geheim
agent die waarschijnlijk model
heeft gestaan voor de figuur Ja
mes Bond in de spionageromans
van lan Fleming. 81 j.
Viktor Platonovitsj, Russisch
schrijver. 76 j.
Morton Feldman. Amerikaans
componist, 61 J.
Ru Sevenhuysen, muziekpeda
goog. 64 j.
Sir William Hayley, oud hoofdre
dacteur The Times, oud-directeur
BBC en oud-manager persbureau
Reuter, 84 j.
Marcos Frelre, Braziliaans minis
ter.
Teofll Boguckl. Pools priester,
79 j.
Lome Greene. Amerikaans ac
teur (vader Ben Cartwright In de
tv-serle ..Bonanza"). 72 J.
Peter Tosh. reggae-zanger en -
componist van Jamaica. 42 j.
Mervyn LeRoy. Amerikaans film
producent en regisseur (..Quo
Vadis". „The Wizard of Oz", en
..Little Caesar"). 86 j.
Erik Lundberg, Zweeds econoom.
80 j.
John Qualen, Amerikaans acteur,
87 j.
Lord Arthur Christopher John
Soames. de laatste koloniale
gouverneur van Rhodesië en
schoonzoon van Sir Winston
Churchill. 66 j.
Muhammad Salem Joma'a. de
oudste man van de Verenigde
Arabische Emiraten. 147 j.
Lean Alejandro. Filipijns opposi
tieleider.
Jaco Pastorius, Amerikaans Jazz-
rock bassist. 35 j.
Michael Stewart. Amerikaans to
neelschrijver („Bye bye burdie".
..Hello Dolly"). 63 j
Mr. A. Stempels, oud-hoofdre
dacteur van de NRC. 75 j.
Tonny Schifferstein, pianist en
omroepmedewerker. 76 j.
Bob Fosse. Amerikaans regisseur
en choreograaf, 60 j.
Winnie Ooft, artieste. 22 j.
Wim Jansen, artiest. 35 j.
Jos Richards, artiest, impresario.
46 j.
Sergio Pastore. Italiaans filmre
gisseur. 54 j.
Mary Astor. Amerikaans film-ac-
trice (..The Maltese Falcon").
81 j.
Dr F C. Kamma. hervormde oud-
zendingspredikant, 81 j.
Norman Luboff. Amerikaans
componist en leider van het Nor
man Luboff Choir, 70 J.
Henry Ford II, Amerikaans ex-
president van het Ford-automo-
blelconcern. 70 j.
John Foulton, Brits miljonair en
eigenaar van de circuits van
Brands Hatch. Oulton Park en
Snetterton, 40 j.
Herb Miller. Amerikaans big
bandleider en broer van Glenn
Miller. 74 j.
OKTOBER
Harry Holtzmann, beeldend kun
stenaar en Amerikaans erfge
naam van Mondriaan. 75 j.
Catherine Bramwell-Booth, klein
dochter van oprichtster Leger
des Heils, 104 j.
Jean Anouilh. Frans toneelschrij
ver („Antigone". „Le voyageur
sans bagage". „l'Alouette").
77 j.
Madeline Carroll. Amerikaans
filmactrice (vroege Hitchcock-
films). 81 j.
Rini Peeters. motorcoureur.
Wim Polak, oud-wethouder van
Amsterdam. 69 j.
Jos de Klerk, rugbyspeler. 21
Konstantinos Tsatsos, voormali
ge president van Griekenland en
vooraanstaand filosoof. 88 j.
Jrh. Wim van den Bosch, oud
cricketinternational, 77 J.
Clare Boothe Luce. Amerikaans
voormalig journaliste, toneel
schrijfster en ambassadeur. 84 j.
Albert (Bert) Lepage, musicus en
arrangeur. 66 j
Bruin (Joep) Steur, voetbaltrainer
Volendam. 53 j.
Tjerk Vermaning, amateur-arche
oloog. 58 j.
Uwe Barschel. Westduits politi
cus. 43 j.
Alt Landon. ..patriarch' van de
Amerikaanse republikeinse partij.
100 j.
Fahrl Koroturk. oud-president
Turkije. 84 J.
Yves Volei, Haitiaans presidents
kandidaat
Nel Snel (P.H. Hoeve-Winscho
ten). actrice. 79 J.
Kardinaal Joseph Hoffner, oud
voorzitter van de bisschoppen
conferentie van de Bondsrepu
bliek. 80 J.
Mr. J.J. Abspoel. oud-officier van
justitie bij de rechtbank in Am
sterdam en oud-hoofdofficier van
justitie bij de rechtbank in Alk
maar. 70 j.
Philip Levine, ontdekker van de
resusfactor in het menselijk
bloed. 87 j.
Jacqueline du Pre, Brits celliste,
42 j.
Pal Gabor. Hongaars filmregis
seur. 54 j.
Ho Ying-Chln, generaal die na
mens de Chinese nationalisten
Japanse capitulatie aanvaardde.
97 j.
Mgr. dr J. Stleger. oud-vicaris
bisdom Haarlem. 64 j.
Lino Ventura. Frans filmacteur,
68
Jan van Eibèrgen, oud-voorzitter
CNV. 81 j.
Pascal Jules. Frans wielrenner.
26 j.
Adriaan Dltvoorst, cineast. 47 J.
Aspreno Colonna. laatste pause
lijke troonassistent. 71 J.
Herbert Ernestl Anaya, voorzitter
Salvarodaanse mensenrechten
commissie.
Ivan Beshoff. laatste overlevende
van de muiterij In 1905 op het
Russische oorlogsschip Potem-
kin. 102
Jean Heiion. Frans kunstschilder.
83
Andrè Masson, Frans kunstschil
der. 91 j
Jorge Dalto, Argentijns jazzpia
nist. 39 j.
Woody Herman. Amerikaans or
kestleider en klarinetist. 74 j.
NOVEMBER
Renè Levesque. oud-premier Ca
nada. 65
Wolfgang von Karajan. Oosten
rijks organist. 81 j.
Mgr. Hermanus van Elswijk, eme
ritus-bisschop van het bisdom
Morogoro In Tanzania. 82 j.
Andrè Roussln, Franse (toneel
schrijver. 76 j.
Pierre Seghers. Frans dichter en
uitgever. 81 j.
George Franju. Frans filmregis
seur („Therese Desqueyroux".
„Nuits rouges"). 75 j.
Charlie Nederpelt. musicus. 67 j.
Dr. J.N. Bakhuizen van den Brink,
kerkhistoricus. 91 j.
Hans Joachim Knack, staatsse
cretaris van de Westduitse deel
staat Sleeswijk-Holstein, 65 j.
Generaal Seyni Kountche. presi
dent van Nigeria, 56 J.
Cornelis Vreeswijk, zanger en
dichter. 50 j.
Piet Kaart, voormalig cineast en
regisseur. 58 j.
Frans N.M. Smulders, algemeen
secretaris van het Kolpingwerk
Nederland. 77 j.
Valeri Bellkovsk, opperbevelheb
ber Sovjet-leger, 72
H. Veldkamp, oud-gouverneur
van Nederland in Nieuw-Guinea.
77 j.
Pieter Mentert. oorlogsmisdadi
ger, 88 j.
Dr.lr. G.H. Bast. oud-dlrecteur-
generaal van de PTT. 84 J.
Yigal Shiloh, Israëlisch archeo
loog. 50 j.
Edwin Baars, voetballer, 18 j.
Jacques Anquetil. Frans wielren
ner. 53 j.
Lies van Bommel. NCRV-mede-
werkster, 57 j.
Graaf Bechtold Eugen von Ber-
nstorff. laatste particuliere eige
naar van Schiermonnikoog. 85 J.
Anton Pieck. illustrator. 92 j.
Harold Washington, de eerste
zwarte burgemeester van de
Amerikaanse stad Chicago. 65 j.
Raymond Westerling, oud-milltair
en KNIL-kapitein. 68 j.
John Rolink, bekend geworden
als sportarts Ajax, 65 j.
Emmanuel Bondevtll. Franse
componist. 89
Simon Carmiggelt. schrijver en
journalist. 74 j.
DECEMBER
James Baldwin. Amerikaans
schrijver (The Fire next Time,
Giovanni's Room. Blues for mis
ter Charlie). 63 jr.
Choo-San Goh. Amerikaans cho
reograaf en artistiek directeur
van het Washington Ballet. 39 jr.
Rouben Mamoulian, Amerikaans-
Russisch filmregisseur (Applaus,
Dr Jekyll en Mr. Hyde. Silk Stoc
kings). 90 jr.
Erich Steinhoff. Duits geleerde
(vader van de V-2-raket), 79 |r.
Peter Lorenz. voormalig West
duits staatssecretaris die in 1967
door de RAF ontvoerd werd,
64 jr.
Jaime Ongpin, Filipijns ex-minis
ter. 49 jr.
Bishara Slrhan. vader van de
moordenaar van Amerikaanse
presidentskandidaat Robert Ken
nedy.
Prins Ernst August van Hanno
ver, kleinzoon van de laatste
Duitse keizer. 73 jr.
Jan Nelissen. poppenspeler.
69 j.
Mevr. C.D. van Druten-Hoogak-
ker. oudste inwoonster van Ne
derland, '111 j
Jascha Heifetz, Russisch/Ameri
kaans violist, 86 j
Drs. J.A. van't Hof. directeur van
het Centraal Misslecommlssari-
aat. 38 j.
Clifton Chenler, Amerikaans zan
ger en accordeonist (zyde-cover-
tolker). 62 j.
Horace George Franks. Brits
journalist, schrijver en radiore
porter. 93 J.
Maria-Theresa Duncan, de laat
ste pleegdochter van de Ameri
kaanse danseres Isadora Dun
can. 92 j.
kardinaal B J Alfrink. 87 j.
Aagje Zuidland-de Vries, oudste
vrouw van Nederland. 108
Tom de Graaf, danser van het
Scapino Ballet. 49 j.
Geert van Oorschot, uitgever en
schrijver. 78 j
Marguerite Yourcenar. Frans/
Amerikaans schrijfster, 84
Joan Remmelts. acteur. 82 j.
Daan Schalm, sportjournalist en
perschef van Ajax. 66 j.
John McMichael. Noordiers pro-
testantenleider.
Marudur Gopalan Ramachan-
dran, minister-president van de
Indiase deelstaat Tamil Nadu.
70 j.
Dr J.M den Uyt. PvdA-leider en
oud-premier. 68
Anthony West. Amerikaans
schrijver. 73 j.
pater Chris Corbey. voorzitter
van de Bond zonder Naam en ex-
rector Huize Berestei|n in Voor
schoten. 60 jr.
Kees Musters, ex-wereldkam
pioen zweefvliegen. 41 j.
