.,tein
DOEL
JAN TIMMAN:
WERELD
KAMPIOEN
WORDEN
TE KIJK
„1987 WAS
MIJN BESTE
JAAR TOT
NU TOE"
donderdag
31 DECEMBER 1987
latingen
dat Timman de capaciteiten heeft om we
reldkampioen te worden. Daarmee zou hij
in de voetsporen treden van dr. Max
Euwe, de eerste en enige wereldkampioen
schaken, die Nederland heeft gekend.
Timman leerde het schaakspel al op jon
ge leeftijd. Maar de op 14 december 1951
in Delft geboren Timman hield eigenlijk
meer van dammen en monopolie. Vooral
doordat zijn oudere broer Ton hem
steeds dwong tot een spelletje schaak,
kon Jan die denksport aanvankelijk niet
waarderen.
Maar het spel (volgens Timman alleen een
sport voor de topspelers) kreeg hem toch
in z'n greep. Wat ertoe leidde dat hij, als
jongste deelnemer, in 1964 vierde werd
bij het Nederlandse jeugdkampioenschap.
Daarmee begon een lange carrière. Een
kleine greep uit zijn palmares: in 1966
jeugdkampioen van Nederland, een jaar
later derde bij het jeugdwereldkampioen
schap en na het veroveren van de inter
nationale meestertitel voegt Timman er in
1974 de grootmeestertitel aan toe. Hij is
inmiddels achtvoudig kampioen van Ne
derland bij de seniorschakers.
FORMALITEIT
De weelderig behaarde Timman stortte
zich in het midden van de jaren zeventig
volledig op het schaken. Het was hem
toen net gelukt om vrijstelling van militai
re dienst te krijgen. Daar had de schaker
wel anderhalve week opsluiting in Nieu-
wersluis voor over. Met vriend Hans
Böhm en een niet-schakende maat mét
auto, trok Timman vervolgens door Euro
pa om overal voor geld te schaken.
Ruim tien jaar later verdient Timman een
riant belegde boterham met zijn schaak
talenten. Hij noemt zichzelf prof. Als het
aan Timman ligt, komt er voorlopig geen
verandering in zijn huidige leven. Hij
houdt van reizen en afwisseling. Altijd in
Nederland te moeten leven zou ik saai
vinden", zegt hij. „Natuurlijk kunnen de
toernooien ook vervelend zijn, met ellen
lange partijen en verplichte formaliteiten
zoals ontvangsten door hoogwaardig
heidsbekleders. Hoewel een etentje een
heel aardige formaliteit kan zijn", aldus
Timman.
Timman vermaakt zichzelf tijdens toer
nooien met een andere grote liefde van
hem: literatuur. Tijdens reizen heeft hij al
tijd boeken bij zich, zeker van zijn favorie
te auteur, de Argentijn Borges. Zo ook in
Belgrado, waar Timman verder onder
meer „De Weg naar het Licht" van Maar
ten Biesheuvel, een roman van Franz Kaf
ka en een boek over de tochten van de
Vikingen naar Engeland, Groenland en de
Verenigde Staten bij zich had.
Timman: „Wellicht ga ik zelf ook nog wel
eens schrijven: een autobiografie. Dat is
een mogelijkheid wanneer ik stop met
schaken. Ik ben echter van plan nog wel
twintig jaar door te gaan met schaken op
toernooien. Dit leven bevalt me wel. Het
leuke hiervan is, dat je geen baas hebt.
Je kunt gaan en staan waar je wilt".
TOM VAN DEN BERG
STERDAM - Nog nooit speelde
ït lakgrootmeester Jan Timman
n 20 sterk als juist dit jaar. Hij
s onder meer het sterk bezette
iïpooi in Tilburg. Op de komende
ijldranglijst neemt Timman met
■eJ rating-punten een knappe der-
splaats in achter Kasparov en
enjov. Volgende maand begint hij
laide eerste ronde van het kandi-
jitoernooi. De tweekamp tegen
rjpnge Rus Valeri Salov (23) in de
bsdese stad Saint John moet uit-
it dijk leiden tot Timmans grote
3<t wereldkampioen worden.
iet
bjs niet de eerste keer dat Timman
retort op het kandidatentoernooi. In
llle( 75, '78 en '82 deed hij mee in de
s om het wereldkampioenschap,
de wedstrijdenreeks, die hij ooit als
circus" omschreef, brachten hem
weinig sportieve hoogtepunten. Al
i :hij in januari vorig jaar wel door te
Jfen tot de laatste zes spelers in de
(bm de titel. Maar in de tweekamp te-
rj Arthur Joesoepov uit de Sovjetunie
u. hij een geweldige inzinking. Dat
etfling dan ook voor hem verloren.
3S|an bleef vrij lang hopeloos uit vorm.
ks,lkte van de derde naar de vijftiende
na op de wereldranglijst. De nuchtere
jpBrdammer raakte er niet door van
'n Dit jaar nam hij revanche. Zijn bij-
ne', „Best of the West" was opnieuw
jjoepassing. Zijn laatste toernooi in
nfldo beëindigde Timman op een
JSt|e positie achter de Joegoslaaf Lju-
oJ Ljubojevic. In Belgrado ontmoette
aèn ook voor het eerst zijn opponent
kandidatentoernooi, Salov.
enveet Timman van zijn tegenstander?
jchnks zijn jeugdige leeftijd, liet Salov
ietfeel van het spel te begrijpen. Hij be-
eJ over goede positionele inzichten,
jk] tactisch is Salov toch een stuk
Uer. In Belgrado was hij ook erg ner-
k„Heel vaak liep hij tijdens de partij
vJan die driftige pasjes op en neer
terde speelzaal. Hij speelde daar een
^tellend toernooi. Nee, ik weet niet
iets met zijn nervositeit te maken
Migehad. Maar door zijn leeftijd moet
s Itaat zijn dergelijke tegenvallers ge
lijk te verwerken. Salov is een erg
persoon in de omgang. Hij spreekt
lwfngels, beter dan bijvoorbeeld Kar
lij Kasparov. We zijn in Belgrado nog
1lt,'^er uit eten gegaan. Dat zal straks in
^Ja niet gebeuren, nee. Doorgaans
"jen de toernooien erg sportief. Het
iei nergens goed voor om elkaar te
jj larren".
'iPELOOSHEID
ïeijmman lijkt ook niet de persoon om
)teöort „koude oorlog" te voeren in de
i. lande tweekamp. Hij is ooit om-
zen als iemand met een aristocrati-
éitstraling, de rust zelve, terwijl col-
ij
aewmnaars
Longo en Stephen Roche werden eind juli winnaar van de Ronde van
lijk. Voor de Ier was het de definitieve bekroning van een ongekend sterk
leizoen met overwinningen in Italië en Frankrijk. Eind augustus maakte hij
(Ie mogelijk nog resterende twijfel over zijn kwaliteiten een eind door in
prijk ook nog eens de wereldtitel te veroveren. Longo raakte op een minder
l wijze in het nieuws. De Francaise werd betrapt op dopinggebruik.
FOTO'S ANP
jejans lost
ae Jongejans loste ein
den jarenlange belofte
in de Verenigde Sta-
Ktschoolde schoon
er toonde zich in
sburg bij de Europese
ie Oenschappen voor het
,in haar carrière de
n de gouden medail-
daarvan het bewijs,
"is kan in elk geval
prestatie bij de EK
dped putten om zich
de(kansen op eremetaal
tslidichten bij de Olympi-
te Spelen in 1988 in
F:
FOTO: AP
LEIDSE COURANT
PAGINA 9
te krijgen met het vatten van de slaap. Hij
zit namelijk boordevol vertrouwen. „Ik
schat mijn kansen inderdaad erg hoog in.
Ook al omdat mijn vorm de laatste tijd
bijzonder goed is geweest. Ik ben tevre
den over alle toernooien die ik dit jaar
heb gespeeld. Dit jaar was m'n beste tot
nu toe. Ik verbaas me er over dat dat zo
laat is gekomen. Mijn streven is nu om
Goud en brons
Arnold Vanderlijde
(midden zittend) was
de succesvolste Ne
derlandse deelnemer
aan de Europese
bokskampioenschap
pen in Turijn in juni.
De Limburger vero
verde in de Noordita-
liaanse stad de Euro
pese titel in het
zwaargewicht en kon
zich dan ook na te
rugkeer op Schiphol
laten huldigen met
zijn ploeggenoten,
van wie Regio Tuur
(links) en Rob van
der Spek (rechts)
brons veroverden.
Staande Van de IJs-
sel, Zwezerijnen en
Mezzenga.
FOTO: ANP
Ongeluk
Van der Duim
Hilbert van der
Duim beleefde
een slecht jaar.
De oud-top-
schaatser raakte
begin februari
ernstig gewond
bij een auto-on
geluk toen hij
naar huis terug
keerde na een
wedstrijd te heb
ben gereden.
Van der Duim
moest tal van
operaties onder
gaan en lag
maandenlang in
het ziekenhuis al
vorens hij weer
voorzichtig
mocht gaan reva
lideren.
FOTO: ANP
Geesink IOC-lid
Anton Geesink beleefde een
gedenkwaardig jaar. De voor
malige topjudoka, die vorig
jaar de afwijzing van de kan
didatuur van Amsterdam voor
de organisatie van de Olym
pische Spelen in 1992 bijna
als een persoonlijke neder
laag had ervaren, werd in mei
gekozen tot lid van het Inter
nationaal Olympisch Comité.
Geesink werd daarmee de
opvolger van de een jaar
eerder overleden Cees Ker-
del. Een teleurstelling voor
Geesink was het feit dat hij in
oktober niet werd gekozen
tot president van de interna
tionale judofederatie. Een
baan, waarvoor hij zes maan
den campagne had gevoerd.
FOTO: ANP
Hoogtepunt
De wereldkampioenschappen
atletiek in Rome vormden dit
jaar een sportief hoogtepunt.
Tussen de vele topprestaties
- kwam de opvallendste verrich
ting van de Canadees Ben
Johnson, die op imponerende
wijze het koningsnummer, de
100 meter, won. Johnson
(links) rekende daarmee af met
Carl Lewis, die prompt de 200
meter liet schieten om zich te
richten op het vèrspringen. Op
dat onderdeel veroverde Lewis
wel de gouden medaille. Tu
mult gaf later de berichtgeving
over het gesjoemel van de jury
met de prestaties van de Ita
liaan Evangelisti, die mede
daardoor de bronzen medaille
veroverde.
FOTO: AP
Hockey-
kampioenen
De Nederlandse
hockeydames
veroverden in
juni in Amstel
veen de zoveel
ste trofee met
het winnen van
het toernooi der
kampioenen.
Marjolein Bol-
huis-Eysvogel
werd uitgeroepen
tot de beste
speelster van het
toernooi. Bij het
torsen van de
trofee, die hoor
de bij deze on
derscheiding
hielp Sophie von
Weiier een hand
je.
FOTO: ANP
lega-schakers hem daarom wel eens voor
arrogant hebben uitgemaakt. Vreemd ge
noeg reppen de wedstrijdverslagen weer
van „verlies door nervositeit". Hoe zit
dat? Timman formuleert op dicteersnel-
heid: „Ik heb geen last van nervositeit.
Meestal verlies ik partijen door vermoeid
heid. Fysieke training is voor een schaker
nauwelijks van belang, maar voldoende
rust is een absolute must. Veel slapen is
belangrijk om geestelijke vermoeidheid te
voorkomen. Zelf heb ik tegen het einde
van een toernooi vaak last van slapeloos
heid. Dat komt door de grote spanningen.
Het is een bekend verschijnsel onder
schakers".
Op weg naar de tweekamp tegen Salov
lijkt Timman in elk geval geen problemen
wereldkampioen te worden. Als ik die am
bitie niet had, zou ik niet eens aan het
kandidatentoernooi zijn begonnen. Alleen
dan is die lange weg naar boven de moei
te waard".
BROER TON
Veel kenners uit de schaakwereld menen
tingen dit jaar voor het Nederlandse voetbal. Ruud Gullit (PSV) en Marco
sten (Ajax) gingen naar AC Milan. De overgang van Gullit, en de vroegtijdi-
kondiging daarvan, leidde tot zoveel tumult bij PSV, dat uiteindelijk niet
de voetballer, maar ook de technisch directeur Hans Kraay vertrok (op de
n zij beiden te zien in de kleedkamer). Van Basten ging op een geruislozer
weg bij Ajax, maar het ging hem in Milaan niet zo goed af. Hij moest na
teilijk seizoenbegin een enkel-operatie ondergaan, waardoor hij weinig in
wam. Vervolgens kreeg Frank Rijkaard de media over zich heen. Hij wei-
vanaf eind september onder Johan Cruijff voor Ajax uit te komen en vond
I touwtrekken elders onderdak.
FOTO'S ANP
Italië afgetroefd
Het Nederlandse honkbalteam verraste op een aangename wijze door in Barcelona opnieuw
de Europese titel in de wacht te slepen door eeuwige rivaal Italië in een rechtstreekse ont
moeting af te troeven. Het betekende in sportief opzicht een revanche voor het toernooi om
de wereldtitel dat eerder in Nederland was gehouden en was uitgdraaid op een geweldig
financieel debacle.
FOTO: ANP
