Partijtop Sovjet-Unie
„koel en vijandig
Politie verwacht keiharde
botsing met demonstranten
Rijn na het weekeinde
vrij voor scheepvaart
GORBATSJOV WIL ECONOMIE
VERREGAAND LIBERALISEREN:
Britse troonrede één en al
revolutionaire hervormingen
JITENLAND
SteidócOounant
lagblad Le Matin
iiorlopig gered
Sprinkhanenplaag
in oosten Afrika
„Glaszetter"
ontmaskert 12
Sovjet-spionnen
Indiaan volgens
Sovjet-artsen
goed behandeld
arabieren in
iraël vieren
oortaan
un
elijkheids-
ag
Vrouw Honecker tegen glasnost
Van een ANWB-lid wordt
ook wel'ns wat gestolen.
Maar financieel heeft hij dan
nog geen centje pijn.
DEAANVAL
VRIJDAG 26 JUNI 1987 PAGINA 7
US Het socialistische
je dagblad Le Matin is voor-
o van de ondergang gered,
dagen van spannende strijd
iben de journalisten van de
nt de liquidatie voorlopig
inen voorkomen met een red-
gscampagne, die wordt ge
ïnd door andere media, colle-
ournalisten, prominente
insen en potentiële geldschie-
s. De verkoop van de krant is
ter dagen met 25 procent ge
ien. De redactie heeft nu tot
juli de tijd om een kapitaal
n dertig miljoen gulden bijeen
irengen.
NAIROBI In het oosten van
Afrika heeft hevige regenval geleid
tot een enorme aanwas van sprink
hanen die de komende maanden tot
een ware plaag kunnen uitgroeien,
zo heeft de Voedsel- en Landbou
worganisatie van de Verenigde Na
ties (FAO) bekend gemaakt. In ge
bieden in Soedan en noordelijk
Ethiopië bedraagt het aantal sprink
hanen al ongeveer vijftig miljoen
stuks. Als geen maatregelen worden
genomen, dreigt de kolonie zich te
verspreiden tot in de Hoorn van
Afrika, zuidelijk Ethiopië en het
noorden van Kenia; nu al zijn zwer
men overgestoken naar Saoedie-
Arabië.
LONDEN Een Britse spion die
zich voordeed als glaszetter heeft op
die manier informatie verzameld die
leide tot de ontmaskering van een
groot aantal Sovjetagenten. De glas
zettende spion Bill Graham heeft dit
geschreven zijn zijn boek „Break in",
dat gisteren is verschenen. Na zijn
pensionering begon Graham een be
drijf voor de installatie van dubbel
glas en werkte onder meer aan het
isoleren van het Russische handels
complex. Daar slaagde hij erin gehei
me documenten te fotograferen of te
stelen. Op grond daarvan zijn zeker
twaalf Sovjetspionnen ontmaskerd.
KANSAS CITY Twee Sovjetdok
teren hebben gisteren bij hun onder
zoek van een wegens moord veroor
deelde Amerikaans Indianenopper-
hoofd geconstateerd, dat hij juist is
behandeld. De 42-jarige Leonard Pel
tier, die in 1975 wegens moord op
twee FBI-agenten tot tweemaal le
venslange gevangenisstraf is veroor
deeld, lijdt aan een oogziekte die vol
gens Amerikaanse specialisten niet is
te genezen. De Sovjets menen met
Peltier dat hij onschuldig is en zien
hem als een politieke gevangene is.
Zij hadden meer dan eens gevraagd
hem te mogen onderzoeken.
(Van onze correspondent Rink Drost)
KARLSRUHE Wanneer zich geen complicaties voordoen kan de
scheepvaart weliswaar met beperkingen kort na het weekeinde
weer langs Karlsruhe-Maxau varen. Zoals bekend slaagden bergers van
Smit-Tak en Sealift er woensdag in één van de twee op 9 iuni bij de
spoorbrug van Maxau vergane schepen te lichten. Eén vaargeul is nu vrij,
maar voordat schepen weer onder de brug door kunnen varen moet eerst
een van de pijlers versterkt worden. Volgens de Westduitse Rijkswater
staat is er een reëel gevaar voor instorting, omdat door de stroming veel
zand rondom de pijler is weggezogen. De bergers zullen deze „gaten" dit
weekeinde eerst vol moeten storten. Het aantal wachtende schepen bij de
„gestremde" Rijn is inmiddels opgelopen tot ruim driehonderd. Smit-Tak
en Sealift verwachten met de berging van het tweede schip nog acht
tien dagen bezig te zijn.
AVIV Het lijkt
jp dat Israëls Arabische
ilkingsgroep er een
re nationale dag bij
u eft. „Gelijkheidsdag"
1 lemden de leiders van
j vrijwel algemene sta-
i ng de afgelopen woens-
ig en ze kondigden aan
it er op korte termijn
eer actie is te verwach-
1 n als hun eisen onbeant-
j oord blijven.
lals de naam van de actiedag
aangeeft ging het de stakers
i het bereiken van gélijk-
id, met de joodse burgers
n Israël uiteraard. Gelijk-
id op het gebied van onder-
3 ijs. huisvesting, toewijzing
n gelden aan de gemeente-
ke begrotingen, medische
rg en publieke dienstverle-
ng-
et unieke van de staking van
gelopen woensdag was dat
t ijwel iedereen meedeed. Al
en in enkele gemengd joods-
abische delen van Israël,
aar Arabische arbeiders on-
2 !r druk stonden van joodse
erkgevers, werd niet ge-
t aakt. En het algemene ka-
i kter toonde aan dat de lei-
rs van de „Arabische sec-
zoals de niet-joodse be-
kingsgroep in Israël bekend
at, nu eens niet verdeeld
ereerden.
het verleden kenmerkte
!t Arabische actievoeren zich
li »r het gescheiden optreden
1 m politiek verschillend geo-
2 enteerde groepen, die elkaar
felheid van protest de loef
ilden afsteken. Dat leidde
iet name op de jaarlijkse
I anddag" (31 maart) tot bot-
ngen met de Israëlische poli-
De Landdag dankt zijn
aan protestbetogingen
landonteigening door de
lische overheid in 1976,
irbij zes Arabische demon-
ranten in een confrontatie
»et de politie het leven lieten.
Ie nieuwste ontwikkelingen
het Arabische protest, de
5sale vreedzame demon-
ratie dus, is misschien mede
:n gevolg van toenemend be-
rip onder de joodse Israëli's
nor het belang van gelijkheid
)r de nu 600.000 leden tel-
ide Arabische bevolkings-
Het optreden in de af-
ipen twee jaar van de libe-
minister Ezer Weizmann
adviseur voor Arabische
ilegenheden van de mi
x-president, heeft nieuw
•uwen gekweekt in het
xatisch proces. Wei
's opvolger, minister
Arens, van de Likoed,
id het nodig de staking van
fgelopen woensdag af te doen
net de mededeling dat het al-
emaal het werk was van de
ommunisten, die overigens
'el een sterke greep hebben
p de Arabische gebieden in
Israël. Maar Arens zei ook dat
de Arabische bevolking legi-
eme eisen naar voren brengt.
!n die toevoeging is voor een
.ikoedminister op zijn minst
pmerkelijk.
sraël werkt mee
met Iran-onderzoek
WASHINGTON Israël
heeft de commissies van het
Amerikaanse Congres na we
kenlang touwtrekken over de
eheimhouding belangrijke in-
ormatie verstrekt over de
Amerikaanse wapenleveran
ties aan Iran. Dat is in Was
hington bekendgemaakt. De
nformatie bevat verslagen
fan gesprekken met Israëli
sche betrokkenen bij de wa
penleveranties aan Iran.
MOSKOU De Commu
nistische Partij in de Sov
jet-Unie zal de voorstel
len tot economische her
vormingen koel of zelfs
vijandelijk ontvangen.
Dat menen Westerse
waarnemers nadat partij
leider Gorbatsjov gisteren
een langdurig pleidooi
hield om de economie
drastisch te liberaliseren.
Eén van de belangrijkste
punten uit zijn betoog
was dat de directies van
ondernemingen grotere
vrijheid moeten krijgen
en niet voortdurend be
tutteld door allerlei mi
nisteries.
Managers moeten ontlast wor
den van eindeloze bureaucra
tische plichtplegingen, de
loonplafonds moeten worden
afgeschaft en bedrijven moe
ten tegen elkaar gaan concur
reren, aldus Gorbatsjov wiens
rede maar liefst 111 pagina's
lang was. Veel van de ruim
driehonderd leden van het
Centraal Comité zullen zelf
ingrijpende veranderingen in
hun werk ondervinden of
zelfs hun baan kwijtraken.
Het is dan ook niet waar
schijnlijk dat zij de voorstel
len enthousiast zullen overne
men.
Sinds hij in maart 1985 aan de
macht kwam, heeft Gorbats
jov gepleit voor ingrijpende
veranderingen in de bestuurs
structuren, die een einde
moeten maken aan het top
zware centralistische systeem
dat sinds de Russische revolu
tie van 1917 is opgebouwd. De
OOST-BERLIJN De vrouw van de Oostduitse partijleider
Erich Honecker heeft kritiek geuit op de in haar ogen „naïeve
pogingen" het communisme te liberaliseren door een beroep te
doen op de zogenoemde „glasnost", de openheid welke wordt
gepropageerd door Sovjet-leider Michaïl Gorbatsjov. De uitla
tingen van Margot Honecker zij is minister van onder
wijs zijn gepubliceerd in „Junge Welt", een dagblad voor
jongeren. Volgens waarnemers is het artikel een officiële reac
tie van de DDR-autoriteiten op de acties die de afgelopen we
ken met name zijn gehouden door jongeren, die hopen op meer
„openheid". Mevrouw Honecker riep leraren en jeugdleiders
op meer aandacht te geven aan waarden als vaderlandslie
vendheid en toewijding aan de klassestrijd.
Opperste Sovjet, het parle
ment van de Sovjet-Unie,
moet zich op de komende zit
ting, die maandag begint, uit
spreken over de nieuwe wet
op de staatsondernemingen.
Zaak-Rust
Gorbatsjov beschuldigde de
Verenigde Staten ervan de
nieuwe openheid (glasnost)
van het Kremlin ten eigen
Partijleider Gorbatsjov
bate aan te wenden om de
Sovjet-Unie „naar verkeerde
doelstellingen en falende
waarden" te dirigeren, maar
hij weidde hierover niet ver
der uit. Wel sprak de partijlei
der zich voor het eerst in het
openbaar uit over de zaak-
Rust: de landing van de 19-ja-
rige Westduitse piloot op het
Rode Plein heeft „negatieve
verschijnselen" in het militai
re apparaat van de Sovjet-
Unie op pijnlijke wijze bloot
gelegd.
Heel opmerkelijk was de ver
wijzing van partijleider Gor
batsjov naar „inflatieproces
sen in ziin land. In de Sovjet
unie is altijd ontkend dat iets
dergelijks als geldontwaar
ding bestond. Volgens Gor
batsjov ontstaat de inflatie
door een teveel aan geld en
een gebrek aan consumptie
artikelen.
De nieuwe wet op de staats
ondernemingen zoals Gor
batsjov die voor ogen heeft,
betekent „een drastische uit
breiding van de marges van
onafhankelijkheid voor vere
nigingen en fabrieken en hun
omvorming tot volledig zelf
standige eenheden met winst
en verliesrekeningen." Behal
ve de nieuwe wetgeving moe
ten gecentraliseerde organen,
zoals de ministeries in Mos
kou en de staatsplannings-
commissie Gosplan, zich meer
gaan toeleggen op lange ter
mijn-plannen, zo meent de
partijleider. Volgens Gorbats
jov heeft Gosplan foutieve be
rekeningen gemaakt die tot
veel economische misstanden
hebben geleid en hij bekriti
seerde zelfs enkele functiona
rissen met naam en toenaam.
Premier Thatcher, haar minister van buitenlandse zaken Geoffrey Howe (r) en de nieuwe lagerhuis
voorzitter David Waddington luisteren aandachtig naar de troonrede van koningin Elisabeth-ll.
FOTO: AP
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN Twee weken
na haar verkiezingsover
winning heeft premier
Margaret Thatcher giste
ren in het Britse parle
ment haar regeringspro
gramma ontvouwd. Het is
het omvangrijkste en
meest omstreden pro
gramma in veertig jaar.
De 17 wetsontwerpen, die
de komende zestien
maanden zullen worden
voorgelegd aan het Lager-
en Hogerhuis, zijn reeds
vergeleken met de „grote
hervormingen" van La
bour in 1945. Maar daar
waar de socialisten de
grondslag legden voor de
verzorgingsstaat, stelt de
conservatieve regering-
Thatcher voor haar „revo
lutie" te voltooien, die is
gebaseerd op het succes
van het individu en de
vernietiging van het socia
lisme.
De hervormingen die That
cher aan het begin van haar
derde achtereenvolgende
ambtstermijn in het vooruit
zicht stelt, hebben vooral be
trekking op de wederopbouw
van de verpauperde binnen
steden in de oude industriële
centra, in 1981 en 1985 het to
neel van ernstige rassenrellen.
Verder wordt met de invoe
ring van nationale leerplan
nen een gedurfde vernieuwing
van het openbare onderwijs
voorgesteld. Voor alle kroe-
gedn in Engeland en Wales
komt er een twaalfurige tap-
vergunning op werkdagen. Op
basis van het bestaande sy
steem mogen deze „pubs" hun
deuren overdag maar op zper
bepaalde tijden openen. Maar
met het versoepelen van de
openingstijden hoopt Thatcher
40.000 nieuwe banen in de ho
reca te creëren.
Het meest gehekelde wetsont
werp zelfs onder de Conser
vatieven betreft een wijzi
ging van het voorheffingsys
teem bij de lokale belastingen
in Engeland en Wales. Vol
gens Labour wordt hiermee
onder het mom van nivelle
ring in feite de fiscale onge
lijkheid vergroot.
De afgevaardigden van het
Lager- en Hogerhuis zullen er
een zware klus aan hebben
alle 17 wetsontwerpen van
Thacher te behandelen. Maar
het kabinet, dat een riante
meerderheid in het Lagerhuis
heeft, is vastberaden alle voor
stellen erdoor te jagen.
De plechtige opening van de
nieuwe parlementaire zitting
ging gepaard met de pracht en
praal die de wereld gewend is
van de Britten. Er waren uit
gebreide veiligheidsmaatrege
len genomen. Vóór de plech
tigheid werden alle parle
mentsgebouwen grondig door
zocht. Langs de route van Buc
kingham Palace naar het zoge
heten Paleis van Westminster
(het parlement) hadden de
beste scherpschutters van
Scotland Yard postgevat.
Thatchers nieuwe regerings
programma wordt nu vijf da
gen lang door Hare Majesteits
oppositie kritisch onder de
loep genomen.
FLIP
SEOUL De regering in
Zuid-Korea heeft vanmor
gen voorbereidingen ge
troffen om de vredesmar
sen, die voor vandaag zijn
aangekondigd, tegen te
houden. Meer dan hon
derdduizend politiemen
sen zijn op de been ge
bracht en oppositieleider
Kim Dae-jung kreeg op
nieuw huisarrest. De poli
tie wil daarmee voorko
men dat Kim meeloopt in
het protest; morgen wordt
zijn huisarrest weer opge
heven.
De Nationale Coalitie voor een
Democratische Grondwet, een
overkoepelende organisatie
van oppositiegroepen, had op
geroepen tot het houden van
de vredesdemonstraties in 22
;rote steden in het hele land.
politie waarschuwde van
morgen vroeg al tegen deelna
me aan de protestacties.
Woordvoerders waarschuwden
dat hard zou worden opgetre
den tegen demonstranten.
De Nationale Coalitie, waarin
onder meer ook de Hereni
gingspartij van Kim Young
Sam en Kim Dea Jung, heeft
in een verklaring opgeroepen
tot het afzien van geweld: „Ie
dere vorm van geweld wordt
door ons tot vijand verklaard
en we doen een beroep op de
mensen om zich te onthouden
van geweld, dat groter geweld
zou kunnen uitlokken. We
zullen de grote mars vreed
zaam en ordelijk laten verlo
pen".
Het is echter bekend dat radi-
De
Studenten binden plastic voor het gezicht ter bescherming tegen
traangas dat de oproerpolitie gebruikt om de demonstranten uit
een te Jagen.
FOTO: AP
ven, is bereid samen te wer
ken met president Chun Doo
Hwan in ruil voor meer demo
cratie. Als Chun echter geen
stappen in die richting zet,
dreigt volgens Kim een herha
ling van de gebeurtenissen op
de Filipijnen waar een volks
opstand in februari 1986 een
einde maakte aan het bewind
van president Ferdinand Mar
cos. Deze Kim vindt evenals
oppositieleider Kim Young
Sam dat Chun of rechtstreekse
presidentsverkiezingen moet
organiseren of in ieder geval
een referendum over deze
zaak moet houden.
cale studenten zich weinig aan
deze matigende oproep gele
gen laten liggen. Deze studen
ten, die de afgelopen weken
het felst tegen de oproerpolitie
tekeer gingen, erkennen de
twee Kims dan ook niet als
hun leiders. In Zuidkoreaanse
kranten wordt nog steeds ge
vreesd dat president Chun als
nog de noodtoestand of de
staat van beleg laat afkondi-
gen, wanneer blijkt dat de po-
tie niet zonder hulp van net
leger tegen de demonstrerende
menigte is opgewassenen.
Kim Dea Jung, die niet in het
openbaar politiek mag bedrij-
ADVERTENTIE
- V
--5-V S";
Zulke dingen gebeuren, helaas
ook op vakantie. Maar mei. een
reisverzekering van de ANWB
komen de gevolgen u niet duur te
staan Voor een premie van 11.45
per persoon per dag heeft u al een
polis met een bagagedekking tot
f 3.500.- per persoon. En eigen
nsico hebt u nooit bij de ANWB.
Dus ook een kleine schade wordt
volledig vergoed. Helemaal
'rustgevend' werken onze
aanvullende verzekeringen. Auto
kapot? Vanaf 1.10 per dag kunt u
zich van een vervangende auto
verzekeren. Neem geen onnodig
risico: ga nu naar uw ANWB-
kantoor ol bel Centrale Informatie
Reisverzekenngsservice:
070-141430
I Bij de ANWB
verzekert u zich van een
goede verzekering.
door Jo Wijnen
WASHINGTON Ik weet het
nu zeker: als er ooit een
terreuractie in mijn
onmiddellijke nabijheid wordt
uitgevoerd en er wordt in het
wilde weg geschoten, dan behoor
ik tot de slachtoffers. Hoe ik dat
weetIk zat dezer dagen in een
van de vertrekhallen van
National Airport in Washington
te wachten op een vliegtuig.
Tegenover mij zat een zwarte
man in een zwarte regenjas,
waaronder hij een ouderwets
kostuum met smalle pijpen en
lange revers droeg. De man was
in een drukke conversatie met
zichzelf gewikkeld. Daar hoort
men hier niet van op, want
talloze Amerikanen
hallucineren, praten tegen
zichzelf, houden luide
toespraken tot gebouwen en
geparkeerde auto's, staren
urenlang voor zich uit of
verkondigen de nadering van de
Jongste Dag in een propvolle
ondergrondse. Sinds Reagan het
toch al wankele sociale
bouwwerk van dit land met
allerlei bezuinigingen heeft
ondermijnd, is menige
psychiatrische inrichting
gesloten en zijn de zeer
deerniswekkende bewoners
ervan gewoon heengezonden.
Om de een of andere reden nam
ik de man in de regenjas zeer
nauwkeurig in me op. Korte tijd
later was ik evenwel in een druk
gesprek gewikkeld met een
bejaarde dame die de
luchtreizigers enquêteerde over
de voedselsituatie op de
Amerikaanse vliegvelden. Ik
was net bezig met het vertellen
van een omstandig verhaal over
te veel vet, te oude sla en te dure
snacks, toen ik een
oorverdovende klap hoorde,
gevolgd door langdurig gerinkel
van glas. In plaats van dekking
te zoeken, vloog ik overeind en
zag nog net dat de man in de
regenjas met wankele tred over
een terras rende, over een hekje
sprong, een trap afdaalde, naar
een gereedstaande Boeing snelde
en plaatsnam op een lopende
band waarmee men bagage in de
buik van een vliegtuig brengt.
De man verdween ruggelings in
een gapende holte ergens onder
de staart van het toestel.
Tezamen met enkele omstanders
reconstrueerde ik het gebeuren,
terwijl
veiligheidsfunctionarissen
toesnelden, politiesirenes loeiden
en dames, half in zwijm,
neerzegen op alle beschikbare
stoelen en banken. De
enquêtrice was nauwelijks meer
tot spreken in staat en stamelde
alleen nog maar dat haar hart
een dergelijke schok wellicht
niet zou kunnen verwerken.
De man in de regenjas had, zo
bleek, pogingen aangewend de
deur naar het terras te openen.
Toen dat niet lukte, had hij een
aanloop genomen en was hij, het
duimdikke glas ten spijt, dwars
door die deur gesprongen.
Gedreven door een eigenaardige
nieuwsgierigheid, die het
opkomen van zelfs het minste
angstgevoel belette, was ik na de
klap overeind gaan staan. Mijn
nieuwsgierigheid had er mij
onder die omstandigheid zelfs
van weerhouden ecfy zinvolle
dingen te doen. Er was iemand
bij me die me zo lief is, dat ik
baar ten minste met eigen lijf
had moeten beschermen. Maar
in plaats van haar en mijzelf
onder een stoel te werpen, bleef
ik daar maar staan, mij
blootstellend aan wat de
omstanders onmiddellijk als „een
terreuractie" kwalificeerden.
Iets dat plotseling uit Europa en
het Midden-Oosten naar
Amerika was komen overwaaien
en waaraan wij geluksvogels,
door een bijzondere speling van
het lot, nog net waren ontsnapt.
De man met de regenjas werd
even later door de politie uit de
romp van het vliegtuig gesleept.
De enquêtrice vervolgde met
zwaar bonzend hart haar
werkzaamheden. De in zwijm
gevallen dames kwamen
langzaam overeind uit hun
stoelen. En iemand begon de
glasscherven bijeen te vegen op
aanwijzing van een
geüniformeerd man, die om de
een of andere reden
aantekeningen maakte in een
zwart boekje.
In de wetenschap dat mijn
terreurbestendigheid veel te
wensen overlaat, vervolgde ik
mijn weg. Ik moet nu leren
leven met de gedachte dat ik in
uren des gevaars overeind ga
staan, gefascineerd kijkend naar
wat er gaande is. In
voorkomende gevallen ben ik
dus het ideale slachtoffer. En het
is uitgerekend een menselijke
ondeugd nieuwsgierigheid
die mij genadeloos blijkt bloot te
stellen aan het kwaad van deze
wereld.
Wat zou er trouwens van de man
in de regenjas zijn geworden
