Situatie joden in Sovjet-Unie
verslechterd onder Gorbatsjov
Zuidafrikaanse geheime dienst
tapte Boesaks telefoon af
Ccidóc
kerk
wereld
„Kerkepad" Haagse
werklozen vindt
landelijke navolging
beroepingen
Westen moet niet domineren
in ontwikkelingssamenwerking
brieven
lezers
weer
ir
.GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
SaidóaOowaud
DONDERDAG 12 MAART 1987 PAGIN.
Toon Hermans steunt particuliere ontwikkelingshulp
HEERLEN De sinds 1973 bestaande particuliere stichting
„Opala" in Heerlen, die ijvert voor steun aan ontwikkelings
landen, is bijzonder ingenomen met een geste van Toon Her
mans. Voor een nieuwe actie: het zenden van pakketten met
praktische zaken aan missionarissen, heeft hij de totale op
brengst van zijn „Gebedenboekje" afgestaan.
Van he£ boekje van Toon Hermans, dat anderhalf jaar geleden
verscheen, zijn inmiddels 70.000 exemplaren verkocht. Naar
schatting zal met de schenking van Toon een paar ton gemoeid
zijn.
De pakketten voor missionarissen bevatten niet alleen het
boekje, maar ook goederen van praktische aard, zoals veilig
heidsspelden, lichte regenjassen, schrijfmateriaal, keukenbeno
digdheden, pleisters, zaklampen en aanstekers. Deze en andere
artikelen vertegenwoordigen per pakket een waarde van circa
driehonderd gulden.
De stichting „Opala", genoemd naar een plaats in Zaïre waar
zij een ziekenhuis heeft geadopteerd, heeft met inzamelingen
al rond twee miljoen gulden steun kunnen verlenen aan ont
wikkelingswerk.
De gevaarlijkste drug
is het succes
Ds. G.vanLoenen
Bij het verslag van de synode
van de Gereformeerde Ker
ken, in onze krant van giste
ren, stond een foto waarvan
werd gesuggereerd dat het
een foto was van ds. G. van
Loenen uit Leiderdorp. Dit is
echter niet het geval; de hier
bij geplaatste foto is de juis
te.
DEN HAAG Sinds
Gorbatsjov aan de macht
is gekomen, is de situatie
van de Russische joden
aanzienlijk verslechterd.
Uit alle rapporten blijkt
dat hun positie erger
wordt. De KGB treedt nu
harder tegen hen op dan
ooit. Hulp uit het Westen
bereikt hen niet meer.
Het antisemitisme bloeit
nog steeds in de Sovjet
unie.
Dit zei de Israëlische me
vrouw Esther Dorflinger op
een persconferentie te Den
Haag. Sinds 1980 bezoekt zij
jaarlijks de Sovjet-Unie om er
de joden op te zoeken en hen
te helpen bij de voorbereiding
vas de emigratie naar Israël.
Op uitnodiging van de stich
ting Christenen voor Israël en
de Christelijke Stichting voor
Hulp aan Gewetensvervolg-
den (CSHG) neemt zij deze
week deel aan een actie voor
de gevangen joden en christe
nen in de Sovjet-Unie, die ko
mende zaterdag wordt afge
rond met een solidariteitsde-
monstratie van het Haagse
Malieveld naar de ambassade
van de Sovjet-Unie.
De Russische joden leven nog
steeds onder grote druk. Som
migen worden gevangen ge
zet, anderen worden verban
nen. Joodse kinderen worden
bij hun ouders weggehaald
om te worden heropgevoed.
Joden weten nooit wanneer
de KGB bij hen zal binnen
vallen. Ze leven in deze moei
lijke omstandigheden, alleen
maar omdat ze naar Israël
willen emigreren.
Daarom pleitte mevrouw
Dorflinger, een Messias belij
dende jodin, ervoor de acties
voor de Russische joden voort
te zetten ondanks de vrijlatin
gen van vooraanstaande joden
in de laatste tijd. „De Sovjet-
regering is uiterst gevoelig
voor druk uit het Westen. Zo
dra de demonstraties ophou
den, brieven niet meer wor
den geschreven en de media
er geen aandacht meer aan
besteden, heeft de KGB pas
goed de handen vrij."
Ook uit de emigratiecijfers
van joden uit de Sovjet-Unie
blijkt dat onder Gorbatsjov
hun lot niet is verbeterd, al
dus F. Damen van de CSHG.
Vorig jaar kregen nog geen
1.000 joden toestemming het
land te verlaten. In de eerste
maanden van dit jaar is daar
weinig verschil in gekomen.
Komende zaterdag zal er bij
de ambassade van de Sovjet-
Unie een petitie vor ambassa
deur Blatov worden afgege
ven. Daarin wordt gepleit
voor de vrijlating van de ge
vangen joden en christenen,
voor vrijheid in hun geloofs
beleving, bewegingsvrijheid
en het recht tot emigratie
voor de Sovjetjoden. „Vele bij
naam bekende en nog meer
onbekende gelovigen zitten
nog vast in gevangenis, kamp
of psychiatrische inrichting.
Zij plukken de wrange vruch
ten van het Sovjet-beleid ten
aanzien van toegewijde en ac
tieve gelovigen."
Vanuit de Sovjet-Unie krijgt
de CSHG steeds weer waar
schuwingen: geloof de propa
ganda niet. Van de aangekon
digde 140 mensen die zouden
worden vrijgelaten, zijn nog
slechts 40 op vrije voet. „Er
wordt gegoocheld met cijfers,"
aldus Dirk-Jan Groot, direc
teur van de CSHG.
„Wij zullen met onze acties
niet stoppen voordat de 10 tot
15.000 gewetensgevangenen
zijn vrijgelaten, voordat de
400.000 joden die willen emi
greren, het land hebben ver
laten en voordat er echte
godsdienstvrijheid in de Sov
jet-Unie is."
DEN HAAG Het toeganke
lijk maken van kerkgebou
wen voor gehandicapten door
een Haagse groep werkloze
jongeren rondom het jonge
rencentrum „De Oblok" in
Scheveningen, vindt landelij
ke navolging. Er zijn thans
zeven projecten onder handen
en uit het hele land komen
aanvragen binnen om daar
iets soortgelijks te onderne
men.
Het project is het resultaat
van een „bijzonder huwelijk"
tussen het randgroepjonge
renwerk Duindorp en het ge
reformeerd Instituut voor
Kerk en Samenleving. Het
Ministerieel
antwoord over
huwelijk en gezin
valt slecht bij
GPV
GRONINGEN GPV-frac-
tievoorzitter Schutte neemt
geen genoegen met het ant
woord van minister Brink
man (cultuur) op eerder door
hem gestelde schriftelijke
vragen over de positie van
het gezin. „Relatiepatronen
tussen man en vrouw, het ge
zin en dergelijke, zijn cultu
reel bepaalde en historisch
gegroeide gegevenheden", al
dus de minister.
Hij voegde er aan toe, dat
over de oorsprong van deze
relatiepatronen „in verschil
lende kringen verschillend
wordt gedacht". De vraag
van Schutte, hoe dit „histo
risch gegroeide" moet wor
den verstaan in het licht van
het feit dat de eerste mensen
zijn geschapen als man en
vrouw, teneinde samen een
gezin te vormen, laat de mi
nister onbeantwoord. Het
past de overheid niet om in
deze waarheids vraag te tre
den, zo meent Brinkman.
Op een in Groningen gehou
den spreekbeurt riep Schutte
het CDA en in het bijzonder
CD A-fractievoorzitter De
Vries op tegen deze opvattin
gen van Brinkman stelling te
nemen. Schutte hekelde de
opstelling van Brinkman als
zou de overheid geen positie
zou mogen kiezen in de
vraag naar de oorsprong van
het huwelijk. „Het CDA mag
zich niet schamen voor het
Evangelie", aldus Schutte.
eerste project was de Heilige
Marthakerk aan de Hoefkade
in Den Haag.
Jongeren die slechts zelden
een kerk betreden maken nu
bedehuizen bereikbaar voor
gehandicapten en mensen die
slecht ter been zijn. Ze verla
gen drempels, assisteren bij de
installatie van liften, leggen
hellingbanen aan voor rol
stoelgebruikers of verbouwen
toiletgelegenheden voor deze
categorie.
De projecten worden door
aannemersbedrijven uitge
voerd die de verplichting op
zich hebben genomen de
werkloze jongeren met be
houd van uitkering in te scha
kelen. Het komt voor dat zo'n
jongere dan zo goed voldoet,
dat de aannemer hem in vaste
dienst neemt. Dat gebeurde
vorig jaar met zes jongeren.
De uit het gereformeerde in
stituut voortgekomen stich
ting „Kom beter binnen" fun
geert als opdrachtgever. Zij
heeft een bouwkundige in
dienst genomen die voor elk
kerkgebouw een aanpassings
plan ontwerpt. Uit particulie
re bron is drie ton voor dit
werk bijeen gebracht; de
overheid subsidieert het niet.
Vooral kleine aannemers blij
ken belangstelling te hebben
voor deze drempelverlagende
activiteit. Voor de grote zijn
de projecten niet interessant.
Dat heeft het voordeel dat de
jongeren goed worden opge
vangen in een kleine organi
satie, waardoor de werkmees
ter ook op hen een positieve
invloed kan uitoefenen, aldus
Huub Donken, directeur van
het gereformeerde Instituut
voor Kerk en Samenleving.
Nederland** Hervormd* Kerk
Beroepen: te Axel. H.Mast te De
Lier; te Haastrecht, toezegging.
G.N.BinnendIJk kandidaat te Am
sterdam; te Op en Neder Andel,
P.C.van Keulen kandidaat te Hou
ten. Aangenomen naar Breskens.
R.E.Nummerdor kandidaat te Gro
ningen. Benoemd tot geestelijk ver
zorger verpoleegtehuizen te Rotter
dam. R.Oort te Groningen (bepaal
de opdracht vrijzinnig hervormden),
die deze benoeming heeft aangeno
men. Bedankt voor Epe (buitenge
wone wljkgemeente Slonskerk),
dr.A.van Brummelen te Hulzen.
Christelijk* Gereformeerde Ker
ken
Beroepen te Amsterdam-Noord,
H.R.Weij kandidaat te Kampen.
Terwijl in Zuid-
Afrika het
gerechtelijk
onderzoek
plaatsvond naar
het aftappen van
zijn telefoon
plaatsvond, was
Boesak in
Californië, waar
hij onder meer
een bezoek
bracht de actrice
Jane Fonda.
JOHANNESBURG De
Zuidafrikaanse geheime
dienst blijkt de telefoon
te hebben afgetapt van de
anti-apartheidsleider ds.
Allan Boesak. Dit is ge
bleken uit getuigenver
klaringen die op een on
derzoek zijn afgelegd.
De onthulling werd gedaan
tijdens een gerechtelijk on
derzoek in Johannesburg naar
de herkomst van geld voor
advertenties die in januari
verschenen in kranten en die
opriepen tot beëindiging van
het bestaansverbod voor het
Afrikaanse Nationale Con
gres.
Het persagentschap SAPA be
richtte dat het Openbaar Mi
nisterie transcripties overleg
de waarvan werd gezegd dat
het telefoontjes aan Boesak
waren, die waren onderschept
door de National Intelligence
Service (NIS).
H. F. van Zyl, de advocaat die
de verslagen van NIS aan
droeg, zei dat de geheime
dienst toestemming tot het af
luisteren van Boesak had ge
kregen aan de hand van de
post-en telegraafwet.
Volgens de verslagen had een
mr. Z. het tijdens gesprekken
met Boesakasd secretaresse
over de dringende noodzaak
om 100.000 rand voor de ad
vertenties bijeen te brengen.
Later zei hij „U weet wie onze
redder is; hij is een goed
mens, deze Chris Ball."
President Pieter W. Botha
suggereerde na het verschij
nen van de advertenties dat
het er de schijn van had dat
de directeur van Barclays
Bank, Chris Ball, de geld
schieter was.
PRINS CLAUS TE
GAST BU DOG:
ZEIST Ontwikke
lingssamenwerking heeft
het gevaar in zich dat het
westen een te sterke cul
turele druk uitoefent op
de ontwikkelingslanden.
Dat betoogde prins Claus
gisteren in Zeist. Hij was
de gast van „Dienst over
Grenzen", de prote
stantse organisatie voor
bemiddeling bij uitzen-
ding van ontwikkelings
werkers naar landen van
de Derde Wereld.
Ontwikkelingssamenwerking
is niet in dikke beleidsnota's
te vatten, aldus de prins,
maar moet vooral tot uit
drukking komen in het ac
cepteren van en het zich soli
dair voelen met de mensen
daar, een doelstelling die in
de officiële ontwikkelingssa
menwerking soms niet wordt
bereikt.
De prins wees er verder op
dat de werkwijze van Dienst
over Grenzen een organi
satie die dit jaar 25 jaar be
staat al een vermaatschap
pelijking van de ontwikke
lingssamenwerking inhield
voordat dit tot officieel over
heidsbeleid werd verklaard.
DOG gaat uit van de geza
menlijke protestantse zendin
gen en werelddiaconaten in
Nederland en verzorgt jaar
lijks ongeveer vijftig uitzen
dingen. Via DOG zijn op dit
moment ruim 200 ontwikke
lingswerkers in 33 landen
werkzaam.
Via de landelijke vereniging
Personele Samenwerking
met Ontwikkelingslanden
(PSO) wordt voor deze uit
zendingen een bedrag van
ruim zes miljoen gulden door
het ministerie van Ontwik
kelingssamenwerking mede
gefinancierd.
VP I
Brieven graag kort en
duidelijk geschreven De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon
den stukken te bekorten
Selectie (2)
In uw commentaar over gene
tische manipulatie trof mii met
name deze zin: .Het bijbels ge
tuigenis over Gods bedoelin
gen met mensen kan een an
ker zijn dat mensen ervoor be
hoedt meegetrokken te wor
den op de golven van egoïsme
en zelfverheffende autono
mie". In het kader waarin dit
wordt gesteld, wordt ermee
beweerd dat de beslissing om
een gehandicapt kind niet ter
wereld te laten komen, wordt
ingegeven door egoïsme en dat
autonomie een kwalijke zaak
is. Dit gaat mij veel te ver. Ik
kan mij voorstèllen dat ouders
uit mededogen beslissen een
gehandicapt kind niet ter we
reld te laten komen. Bijvoor
beeld als ze weten dat hun
kind spastisch en zwaar gees
telijk gestoord als een plant in
een rolstoel zal moeten leven.
Zo'n beslissing heeft niets te
daad autonome beslissing van
mensen die we niet per defini
tie moeten veroordelen.
Selectie (3)
Wat is Gods bedoeling om
mensen op de aarde te zetten,
die onder het uitstoten van
een paar klanken in een rol
stoel moeten worden vastge
bonden en via allerlei slangen
worden gevoed en ontlast?
Een beproeving voor de ou
ders om te ontdekken hoe rijk
het leven kan zijn door ze te
confronteren met het lijden?
Dat moet een wrede God zijn,
waar ik geen affiniteit mee
heb. En leeft de gehandicapte
in zijn eigen, voor ons onbe
reikbare wereld een leven dat
toch de moeite waard is? Daar
op zullen we, net zoals bij
coma-patiënten, nooit een slui
tend antwoord kunnen geven.
Wie weet heeft God daar alle
maal een bedoeling mee, dat
kan best, maar dat is in mijn
ogen dan wel een vreemde
God. Zijn mensen beter dan
die God als ze vinden dat zo'n
leven niet de moeite waard is?
Misschien. Wie weet gaan wij
op een troon zitten, waar we
niet thuishoren. Maar zoals wij
het leven kennen, kunnen we
een leven zoals hierboven ge
schetst toch niet menswaardig
noemen. Ouders die vanuit die
visie een weloverwogen, moei
lijke beslissing nemen zo'n
kind niet geboren te laten
worden, mogen we niet zo
maar egoïsten noemen. Zelf
standig denken, los van con
venties en maatschappelijke
dan wel kerkelijke druk, ver
dient ook respect.
Selectie (4)
Eén van de problemen van ge
netische manipulatie is dat we
met z'n allen vinden dat we
gehandicapten niet de nek be
horen om te draaien, maar dat
tegelijk geen enkele ouder
vrijwillig zal kiezen een ge
handicapt kind te krijgen. We
kunnen vertederd kijken naar
geestelijk gehandicapten die
vol overgave zitten te drum
men, maar zouden we ervoor
kiezen ze als kind te krijgen?
Zeker, het accepteren van je
eigen kind, mooi of lelijk, in
telligent of mongool, maakt
een mens tot een echt mens.
„Al is het een voetbal, het is
en blijft van mij", heb ik eens
een aanstaande moeder horen
zeggen. Dat denk ik ook, maar
ik heb gezonde kinderen. Ik
wil uiteraard niet pleiten voor
een massale abortus op alle
foetussen die afwijken van alle
westerse idealen over schoon
heid en intelligentie. Maar ik
vind dat er iets .hypocriets zit
in alle discussies, omdat men
sen die niet voor de keus staan
anderen veroordelen die daar
wel voor staan.
'Laat lepra ook jóu
een zorg zijn'.
y
Stort uw bijdrage op
postgiro 50500 of
bankgiro 70.70.70.929
TERWIJL men zich in ons land allerwegen zorgen i
over de stagnatie bij het terugdringen van de werklo
heeft de Voedingsbond FNV deze week het merkwaai
idee gelanceerd zwartwerken tot een bepaalde grens I
staan als het gaat om mensen met een minimum-uitkeij
Die suggestie is in hoge mate ondoordacht, want zwarl
ken vormt een van de hardnekkigste hinderpalen bij dej'è
strijding van de werkloosheid.
ZWARTWERKEN, waarvan de omvang in ons land u
niet moet worden onderschat, is er mede de oorzaak van
minder werklozen (officieel) aan de slag kunnen terwijl i
kenden er hun baan door kunnen verliezen. Die zouden J
(met moeite) moeten zien rond te komen van een minimfro
uitkering en vervolgens in de visie van de FNV-Voedir
bond maximaal 2400 gulden per jaar ongestraft met zw» 1
werken moeten kunnen bijverdienen. Via die vicieuze cilJ*
zou het terugdringen van de werkloosheid danig worden! 1
dergraven. De Vakcentrale FNV heeft de suggestie van l|6J
eigen bond dan ook terecht als niet realistisch van de 1
gewezen. llQ
Het sanctioneren van zwartwerken zou de weg op
naar toenemende fraude, waarbij het hek al gauw vaiiL
dam zou zijn. Er zijn de laatste tijd juist allerlei maatregf
aan de orde, die het frauderen op grote en kleine schaal
gen willen gaan. Dat geldt niet alleen voor zwartwerk}
maar ook voor andere vormen van belastingzwendel enk
sjoemel met premieheffing. Daarbij worden vooral
fraudeurs aangepakt, maar de fiscus is ook op de kleiij
gaan letten. Daarbij wordt getracht bedragen boven taf*,
krijgen waarover nog al eens wordt gezwegen, zoals rentT
spaarrekeningen en obligaties. Als aan de ene kant getri
wordt ontduiking van belasting- en premieheffing te vook
men, kan men aan de andere kant vormen van zwartwerj,
niet gaan sanctioneren. Dat zou dweilen zijn met de
wagenwijd open.
INDIEN de verschillende vormen van kleine en en
fraude met succes worden bestreden, vloeit er meer gel
de schatkist. Daardoor ontstaan meevallers, zoals de
twee miljard gulden, een bedrag dat op uiteenlopende ma
ren kan worden benut om de werkloosheid te bestrijdei
als ook vandaag uit de discussie tussen Tweede Kamer
kabinet is gebleken.
INDIEN minimum-uitkeringstrekkers niet kunnen ronijil
men, dan pleit die situatie eerder voor een verhoging vaf
minimum-bedragen dan voor het toelaten van zwartwerk
Daarmee zou tevens worden voorkomen dat mensen,
vaak buiten hun schuld geen werk hebben en in finaniL
problemen zijn gekomen, steeds opnieuw het odium van
tentiële fraudeurs krijgen opgeplakt. Want dat moet i
hen toch ook een niet gering trauma zijn. De suggestie
de Voedingsbond FNV heeft het er voor deze mensen
niet beter op gemaakt.
Donderdag 19 maart verschijnt deze j
krant met de bijlage TENNiS'87.
Informatie over de adverteermogelijk-
heden in deze special wordt u graag
verstrekt door Rob Kleijnen, bereik
baar onder nummer 071-122224.
-ei
ip<
Iets minder zon
DE BILT (KNMI) Bij hel-
dere hemel vriest het komen
de nacht opnieuw licht, en
plaatselijk matig. De minima
lopen dan uiteen van min 2 tot
min 8 graden. Morgen begint
de dag, zeker in het oosten van
het land, nog zonnig. In de
loop van de dag drijven er
vanuit het westen enkele wol
kenvelden binnen. Het blijft
evenwel droog. De middag-
temperatuur ligt tussen 3 gra
den in Groningen en circa 8
graden in het zuidoosten. Er
staat een zwakke tot matige
wind, eerst uit het oosten, aan
het eind van de dag uit het
zuiden. De bewolking kondigt
een periode van minder stabiel
weer aan. In het weekeinde
wordt het vooral in de nacht
minder koud.
Weersvooruitzichten voor de
Europese landen, geldig voor
vrijdag en zaterdag:
Zuid-Scandinavië: Vrij zonnig
en koud. In de nacht matige
tot hier en daar strenge vorst,
's Middags overwegend lichte
vorst.
Denemarken: Droog en enkele
wolkenvelden. In de nacht
meest matige vorst, middag-
temperatuur om het vriespunt.
Britse eilanden, Ierland: Perio
den met zon en bijna overal
droog. Middagtemperatuur
van 9 graden in Ierland tot 6
in oost-Engeland. Vrijdag
nacht in Engeland lichte vorst.
Benelux, noord- en midden -
Duitsland: Perioden met zon,
ook enkele wolkenvelden. In
de nacht lichte tot matige
vorst. Middagtemperatuur in
Duitsland iets boven nul, in dei
Benelux ongeveer 5 graden.
Zuid-Duitsland: Wolkenvel
den, maar droog. In de nacht
overwegend matige vorst, in
de middag temperatuur om
het vriespunt.
Frankrijk: Perioden met zon,
ook wolkenvelden. In het zui
den hier en daar wat regen.
Middagtemperatuur van
graden in het uiterste zu|cl
tot 5 in het noorden en oo
In het noorden 's nachts 1
vorst.
fra
191
Spanje, Portugal: yerand
ke bewolking en vrijdaj
selijk wat regen. Midd
peratuur van 13 graden in
noorden tot 19 in het
Alpengebied: Perioden
zon, aan de noordzijde
bewolking maar geen neei
Nulgradengrens van rond I Wl
meter in het westen tot b|
grond in noord-Oostei
Middagtemperatuur in del
len in het zuiden en w<
ongeveer 7 graden, in
noorden en oosten iets
het vriespunt.
Italië, Joegoslavische
Veranderlijke bewolkinj
hier en daar buien. Noor<
lië droog. Middagtemperaj
van 12 tot 16 graden in
zuiden tot rond 9 in het n«
oosten.
Den Helder onbew