Langs
Omwegen
Deense houtmensen laten een
biljarten en tafeltennissen
land
Joop Borgman: gedeputeerde waar niemand omheen kan
F-
i
HEEMSKERK SPORT HEEFT ER
EEN KWART EEUW OPZITTEN
Op mijn omwegen door stad en land
kom ik graag mensen tegen. U kunt
mij telefonisch of schriftelijk\ertellen
wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071
- 12 22 44 op toestel 10. Hoor Ton Pii-ti-r-
Beiden omgeving
DINSDAG 23 DECEMBER 1986 PAGINA 11
in de montagehal. De Heems
kerken hebben hun zaakjes
uitstekend voor elkaar. Wie
een Heemskerktafel op
welk sportief gebied dan ook
bezit, zit op duur betaalde
rozen. Kwaliteit hè. Nog
maals. Nico: „We hebben alles
in eigen huis, tot en met de
metalen onderdelen".
Een familiebedrijf, reilend en
zeilend tot diep in de nacht
soms. In het verleden was
Nico bovendien nog bezig met
het organiseren van tafelten
nistoernooien. Gesjouw en ge
ploeter. Op de Witte Singel,
destijds, tennissen in de
schuur. Het toilet was buiten.
Een bezoekende Haagse club,
luxere gelegenheden gewend,
vond er eens een obstakel op
weg naar dat toilet ten platte-
lande. Men kon het verschil
„tussen gras en kroos bij de
sluis niet onderscheiden, en
prompt stapte men in de
sloot", horen we van een oog
getuige uit die singelperiode.
Van botenbouwers tot experts
op het terrein van tafeltennis
en biljart. Zonder overbodige
show. Men weet het wel, in de
Veen: een kwart eeuw „is de
Nederlandse bevolking en zijn
de clubs blij gemaakt met goe
de tafeltennistafels en biljarts;
ondanks sterke concurrentie
vanuit het buitenland". De
broers zijn begonnen met één
tafel per week. Die werd, vol
gens een „familiaire bron",
„gedroogd voor moeders ka
cheltje in de winter, met als
gevolg dat ie krom trok!"
IJ
>Jat die
iet uitd
die heren allemaal
uitdokteren om in de
te blijven! In het
staat de laatste
pndst tegen een muur:
heuse „dressboy"
oor als je je pantalon
urig in de vouw wilt
luden), met als extra
nstructie-snufje een
ijkplankje. De gebroe-
rs Nico en Wout willen
iar hoge ogen mee gaan
loien, en mikken op de
jort als er patent op
Herkregen is. Voor het
Ijverige is het allemaal ta-
*t de klok slaat: ui-
T "js klapstuk, de
/tafel in allerlei
fn (zelfs op
itjes) en met
Hilton-^ITS
oats en hoes-
iMSTELV^aaj. een ne_
M jjgtemeter, benevens
e onontbeerlijke ballen,
ïaar ook „alles voor bil-
rts" tot en met de zware
iljarttafels op leiplaat
ie desgewenst ver
armd kunnen worden,
angevuld met keuen en
allen, krijt en waterpas.
>an zijn er nog de oer-
ollandse sjoelbakken,
eklampt en geschroefd,
litsgaders de holgedraai-
schijven. Vermelden
re nog het poolbiljart, de
oetbaltafel en de prij-
nkast, dan hebben we
awat alles gehad waar-
ïee de gebroeders en
un medewerkers furore
ebben gemaakt tot voor-
ij de Poolcirkel. We
ebben het over het non-
;op-rechtdoor bedrijf
an Heemskerk Sport, de
agenoeg volautoma-
gfsche Veense tafelma
ters. Het bedrijf bestaat
^olgende maand 25 jaar.
Heemskerken zijn van
[uisuit, al generaties lang dus,
houtmensen". Sedert ruim
en eeuw heeft de familie
Scheepjes gemaakt voor de
linbouwers in de polder. Dat
ebeurde in de oude Veen,
an de Witte Singel, waar nu
og broer Ko z'n houten pra
len maakt. Nu wilde het toe-
al, dat Nico (65) en Wout (55)
ifeltenniscracks waren. Nico
peelde zich bij de befaamde
ereniging „Treffers" (in juni
17 een halve eeuw oud) naar
e nationale top en won al
vóór de oorlog prijs na prijs.
Broer Wout werd in '49 jeugd
kampioen van Nederland en
bewaart daaraan nog een tast
bare herinnering in de vorm
van een piepklein bekertje
dat op een eierdopje lijkt.
Maar hij is er donders trots
op. Ooit beoefenden zij het
„pingpong" op een plaat mul
tiplex, of een bollentafel,
maar pingpong („Een beledi
ging", zegt Nico waardig) is
tafeltennis geworden.
De koeien verdreven
Veertig jaar terug bouwden
de Heemskerken hun eerste
tennistafel. Het was een op
dracht van „Treffers", ge
volgd door andere opdrachten
van clubs in den lande. Nico:
„De vraag werd zo groot, dat
we besloten direct aan sport-
winkels en warenhuizen te
gaan leveren. De oude werk
plaats aan de Witte Singel
werd te klein en we verhuis
den begin '60 naar de rand
van het industrieterrein De
Lasso, waar we de eerste be
woners waren. We bouwden
er een nieuw bedrijf en noem
den het Heemskerk Sport.
Het was nog allemaal weiland
en we moesten er de koeien
wegjagen om uit de voeten te
kunnen". Nico's dochter
Yvonne knipte destijds het
lint door, onder het „toeziend
oog" van de koeien.
Maar de koeien werden tafel
tennistafels. Die vlogen al
snel van de lopende band. Het
eerste jaar produceerde
Heemskerk Sport 1000 tennis-
tafels en 250 bijarttafels, 15
jaar later waren het al 10.000
tennistafels 5000 biljarts,
50.000 campingtafels en
250.000 bijkomende artikelen,
tot de geringste balletjes toe.
Na '75 begon de export op
gang te komen: Oostenrijk-
België, Engeland, Scandina
vië en de V.S. (met de sjoel
bak). Op het ogenblik neemt
de export 20 pet. van de totale
produktie in. Heemskerk is
van de eens vier Nederlandse
tafeltennistafelsproducenten
de enig overgeblevene; colle-
gae-concurrenten sneuvelden
als slachtoffers van de reces
sie.
Nico: „Na '77 kwam die klap
ook bij ons hard aan. Grote
klanten gingen failliet. We
hadden 30 mensen op de loon
lijst staan, maar we moesten
een stap terug doen. Vandaag
houden we er 15 aan het
werk, en ik moeO zeggen dat
we weer aardig en redelijk
draaien. We zouden, bij wijze
van spreken, nu weer per dag
een volle vrachtwagen vol ta
feltennistafels kunnen heb
ben". Wout vult aan: „Als je
alles bij elkaar optelt, kun je
bij ons van een miljoenenbe
drijf spreken, nietwaar Nic?".
„Als je het zo bekijkt heb je
gelijk Wout", vindt Nico
Heemskerk lankmoedig.
Sjoelen
Die van Heemskerk Sport
timmeren inmiddels een eind
over de grens aan de weg. Ik
wees daar al op. Hun tafels
komen net zo ver als de ren
dieren, tot in Finland en
Noorwegen boven de Poolcir
kel. Kwaliteit hè. Ook de bei
de Duitslanden zijn vrij actief
met het maken van de mate
rialen die Heemskerk groot
hebben gemaakt, „maar uit
Oost-Duitsland komt toch
mindere soort. De spullen die
wij maken gaan minstens een
jaar of 10 mee; het zijn geen
weggooi-conservenblikjes. Het
zijn goeie dingen die we ma
ken", getuigt Nico. De Heems
kerken maken ook „invali-
dentafels", via de Nederland
se Invaliden Sportbond (NIS).
„Ook voor blinden. Die ge
bruiken ballen met kraaltjes
erin die terugkaatsen van op
staande zijkanten. Schuiftafel-
tennis, noemt men dat. Ze
hebben nog een hoop lol ook,
die jongens", weet Nico
Heemskerk.
En ach, het lijkt best een leuk
idee: Hollands sjoelen op z'n
Laps, op 40 km. afstand van
de Russische grens. Heems
kerk Sport lapt 't hem dan
toch maar! En slaat straks on
getwijfeld de vleugels uit naar
Amerika met de dressboy, als
die aanslaat, met de plooi en
de vouw in de broek. Inmid
dels staat ons vaderland bol
van de tennistafels; het moe
ten er honderdduizenden zijn,
schatten de gebroeders. In elk
geval hebben zij de afgelopen
25 jaar er meer dan 100.000
gemaakt. Het is een leuk bal
letje slaan thuis, in het recrea-
tietafeltennis.
De snookerbak
Het meest recente Heems
kerk-artikel is de „snooker-
bak", een kleurrijk biljartspel
met vele ballen (van verschil
lende waarden) dat van Enge
land naar het contingent is
Links: Tafelbouwers aan het
„snookeren". De snookerbak
is van Engeland ook naar ons
land overgevlogen, of met de
boot meegekomen, en
Heemskerk Sport heeft daar
haar jongste produkt aan
overgehouden: links Nico
Heemskerk, rechts broer
Wout.
Onder: Bij de montage van
een tennistafel op de band.
overgestoken en hier hoe lan
ger hoe meer aan populariteit
wint. Nico Heemskerk:
„Snooker is stijlvoller dan het
Amerikaanse biljart en min
der ingewikkeld dan het Eu
ropese met z'n libre en kader
en (drie) bandenstoten". Wat
Nico niet vertelt is, dat „snoo
ker" hard op weg is het klas
sieke biljart van z'n plaats te
stoten, maar Heemskerk
Sport is daar al op ingespeeld
met de „snookertjes" voor de
mensen thuis. Dat angelsaksi-
sche tijdverdrijf gaat grootse
vormen aannemen, wat ik u
brom.
Heemskerk Sport heeft, ove
rigens, meer dan eens in z'n
piepzak gezeten. Wout, voor
de verandering: „Een paar
jaar terug verscheepten we in
drie containers 500 tennista
fels naar Irak, tussen de
schermutselingen met Iran
door. We zaten hier bijna op
onze nagels te bijten van de
zenuwen, maar het lukte. En
de tafels werden nog betaald
ook!"
Je kunt in het zilveren bedrijf
honderd meter lopen en
steeds voor verrassingen wor
den gesteld: eem magazijn
met „toebehoren", en verder
op gedeeltelijk al gemonteer
de onderdelen die op wagen
tjes door „een lakstraat" gaan.
In verschillende gewenste
kleuren. Vroeger werden die
zaken met de hand geverfd,
maar de progressie staat voor
niets bij Heemskerk aan de
Alkemadelaan. Lopende band
Borgman: „Op 4 september,
een half uur voordat ik naar
het ziekenhuis ging, heb ik
nog gebeld naar het Provin
ciehuis. Ik heb hen gezegd: ik
ga nu het ziekenhuis in en
hoop dat wanneer ik eruit ben
de nota klaar is. Helaas, zover
is het nog niet. Maar ik wil
dat de evaluatienota wordt
behandeld voordat ik afscheid
neem als GS-lid. Dat moet. Ik
wil de mogelijkheid hebben
om, wanneer het nodig mocht
zijn, mij te kunnen verdedi
gen. Mijn geweten is volsla
gen zuiver. Maar het is na
tuurlijk onmogelijk om alles
te reconstrueren. Van de on
derhandelingen die ik met
Louwman op zijn kantoor in
de Binckhorst heb gevoerd is
niets op schrift gesteld. Dit
geldt ook voor de telefoonge
sprekken met geïnteresseerde
financiers. Er komt een ver
antwoording. Wat wil men
dan nog weten?", vraagt
Borgman zich af wanneer de
acties voor openbaarheid van
stukken door het Nootdorpse
raadslid De Kok ter sprake
komen. „Wil men weten
waarom Van der Valk niet in
de Dierentuin is gestapt? We
hebben hier op die bewuste
septemberavond in het Pro
vinciehuis met aan de ene
kant Van der Valk en wij en
aan de andere kant met
Louwman onderhandeld.
Toen Evert Louwman perti
nent weigerde, was het over.
En dat is heel jammer want ik
had graag voor deze regio het
dierenpark behouden".
Hans van der Vlist, Borgmans
vervanger als gedeputeerde
en voorzitter van de PvdA-
statenfractie: „Joop Borgman
is een gedreven man, die
vecht voor zijn principes en
bij wie de kwaliteit van de
natuur in ruime zin zeer na
aan het hart ligt Als Borg
man het woord voert wordt er
geluisterd. Hij dwingt gewoon
tot luisteren. Niet alleen door
zijn omvangrijke postuur,
maar meer nog door zijn per
soonlijkheid kan niemand om
hem heen". Waarvan akte.
FRANS BOTHOF
J. Borgman,
gedeputeerde
in de provincie
Zuid-Holland is
zijn politieke
loopbaan aan
foto's van het leven aan de
Ganges en het Amazonege
bied „dat ik daar geweest
ben, is een van de mooiste
dingen uit mijn leven"
blijkt zijn bezieling nog altijd
aanwezig te zijn.
„Hoewel ik als gedeputeerde
afscheid neem, wil ik wel in
het politieke bestaan bezig
blijven. Ik zie nog werk zat
voor mij liggen. Natuurgebie
den moeten nog in orde ge
maakt worden, het recreatie
schap Midden-Delfland, waar
ik voorzitter van ben, moeten
nog met zo'n 1500 hectare uit
gebreid worden, de Dobbe-
plas... Nee, er is werk zat. De
bezieling is echt niet weg. Zo
als deze week met de ontslui
ting van de Vlietlanden en al
dat gemieter bij de Raadhuis
laan in Voorschoten. Mijn
vrouw zei nog: het is weer als
vanouds".
Mede onder invloed van de
inspraak van de buurtbewo
ners komt er nu een studie
naar een nieuwe beweegbare
brug bij het IJsbaantracé,
vlakbij dc plaats waar nu het
pontje vaart.
Borgman: „Door het gebrek
aan politieke wil bij de ge
meenteraden duurt het alle
maal veel te lang. Maar we
komen er. Een tweede ver
binding, naast de Europaweg
vanuit Leiden, naar zo'n riant
recreatiegebied is een must.
Ik heb dan ook geen begrip
voor de bezwaren van de
Voorschotenaren".
Duinweg
En als Borgman eenmaal iets
wil, dan moet er wel heel veel
gebeuren om hem daarvan af
te brengen. Het verleden il
lustreert zijn hardnekkigheid
maar al te vaak. Zo wist hij te
voorkomen dat de secundaire
weg SI, die van Noord-Hol
land naar Katwijk loopt, ver
lengd werd door het duinen
gebied. Samen met linkse li
beralen en D66 wist de toen
malige PvdA-fractievoorzitter
Borgman dit voorstel weg te
poetsen.
„Die duinweg is een heel
mooi voorbeeld van hoe het
niet moet met het verkeerbe-
leid. De Leidse Baan idem
dito. Die is dankzij een door
mij ingediende motie opzij ge
duwd. Dit hele beleid heeft er
voor gezorgd dat meer op het
openbaar vervoer is ge
speeld".
Joop Borgman is ook de man
achter de mislukte reddings
poging van het Dierenpark
Wassenaar. Miljoenen guldens
wist hij los te peuteren van
het Rijk, de Provinciale Sta
ten en de randgemeenten.
Maar het was te weinig. In
1985 moest er opnieuw zo'n
vijf miljoen gulden ingestoken
gaan worden. Eigenaar Louw
man weigerde mee te werken
en het dierenpark ging dicht.
Borgman: „Louwman wilde
er geen cent meer insteken.
Hij zei tegen mij: het dieren
park blijft alleen open wan
neer de geldkraan van de
overheid voortdurend
stroomt". Het alternatieve
plan voor een samenwerking
met het horeca-concern van
Van der Valk strandde. Die
renpark Wassenaar ging
dicht. „Dat heeft heel veel
pijn gedaan", zegt Borgman.
„Misschien zijn we te onvoor
zichtig geweest en heb ik me
teveel laten opjutten. Niet in
de laatste plaats door jullie
krant", voegt hij daar enigs
zins bestraffend aan toe.
Evaluatie-nota
De gang van zaken over de
reddingsoperatie wordt in een
evaluatie-nota aan de staten
leden gepresenteerd. Die is
nog steeds niet verschenen.
Dit ook tot grote ergernis van
de hoofdpersoon zelf.
)EN HAAG/LEIDEN
lij is weer terug in het
^ovinciehuis. Na een
ware heupoperatie die
ïem maandenlang aan
iet bed kluisterde, wan-
h lelt Joop Borgman als
ranouds door de gangen
n het gebouw aan de
laagse Koningskade.
e linds kort is zijn welklin-
ii tende stemgeluid weer te
ïoren en zijn de eerste
k laden al gesteld. Zo
[rijgt het recreatiègebied
J )e Vlietlanden een nieu
we ontsluiting en sloeg
«hij bij de algemene be
schouwingen, tot veler
si ïilariteit, met zijn stok op
de gedeputeerden-tafel.
ai
loop Borgman, zonder meer
meest karakteristieke ge-
deputeerde in de provincie, is
zijn politieke loopbaan aan
het afronden. De sociaal-geo-
[raaf, oud-wethouder en frac-
van de Partij van
ti Arbeid is al sinds 1962, dus
jna 25 jaar, lid van de Pro
vinciale Staten Zuid-Holland.
0 Volgende week wordt hij 58
aar en donderdag maakte hij
"als gedeputeerde zijn laatste
begrotingsvergadering mee.
Want Borgman keert na de
statenverkiezingen slechts als
gewoon lid in het Provincie
huis terug. En dit nieuwe sta
tenlidmaatschap zal waar
schijnlijk kort zijn. Want hij
maakt een goede kans om de
PvdA in de Eerste Kamer te
gaan vertegenwoordigen.
„GS-lid is een van de mooiste
beroepen, zegt Borgman,
maar heeft het nadeel dat je
altijd zestig tot zeventig uur in
de week moet werken. Die
werkdruk heb ik nu zo'n vijf
entwintig jaar gehad. Mijn af
scheid is een zelfstandig geno
men beslissing. Er is noch
door de partij, of noch door
andere GS-leden enige druk
uitgeoefend". Pratend in zijn
Werkkamer, uitkijkend op de
i
