WITH MAS GOLDEN HOLIDAYS TIME FIIES...
Brits Hongkong krijgt
Chinese tegenhanger
QeidsaQowuvnt
mas
YHINA INVESTEERT MILJARDEN IN GUANGZHOU
Drugstripje Zuid-Azië eindigt in een hel
Jrop en
ookworst
fijk bezit
tt tropisch
Singapore
ZATERDAG 13 DECEMBER 1986
leerlijk tot rust komen in het Verre Oosten. Dat heeft
eel te maken met luxe en comfort. Met zorgeloos
enieten. Niet alleen tijdens de vlucht met Malaysian
irline System, maar ook op de plaats van bestemming.
Waar het Golden Holidays arrangement maakt dat
de tijd even vergeet... Is zo'n luxe vakantie dan
ok niet luxe geprijsd? Nee, niet bij MAS. Een 11-daagse
:is naar Penang bijvoorbeeld kost f 2.295,- p.p.,
incl. vliegretour, prima hotelaccommodatie en tal van
boeiende excursies. En zo heeft Golden Holidays
nog 13 andere onvergetelijke arrangementen.
Nieuwsgierig geworden? Vraag dan de kleurrijke
brochure aan bij uw reisbureau. Of bel een reis
agent van NRV Holiday en/of A-Reizen, de enige
twee touroperators aan wie wij ons programma
toevertrouwen.
UANGZHOU - De
imvraag voor de Chine-
m die in Hongkong wo-
!n is: wat mag vanaf 1
li 1997 nog wel en wat
ag dan niet meer in de
itse kroonkolonie. Vol-
ns de overeenkomst
ssen Londen en Peking
-ijgt China op die da
rn zeggenschap over de
oonkolonie, maar het
lortbestaan van het
aatschappelijke (lees:
ipitalistische) systeem is
tor de eerste halve eeuw
garandeerd. Kunnen en
Hen de Chinezen hun
jord houden?
n aantal Hongkong-Chine-
i heeft reeds voorbereidin-
i getroffen voor de vlucht
er elf jaar, naar Groot-Brit-
ïniè, de Verenigde Staten
Australië. Maar die landen
n alleen bereikbaar voor
ingkong-Chinezen met enig
litaal achter de hand. De
nen zullen moeten blijven
merkwaardigerwijs, de
el rijken lijken niet van
is te vertrekken. Zij zou-
n wel eens gelijk kunnen
iben, want het lijkt er
eds meer op dat Hongkong
h niet aan China behoeft
n te passen, maar dat Chi-
juist wil leren van Hong-
ng-
ior de optimisten ligt het
etpunt honderdvijftig kilo
ter ten noorden van Hong
kong, in Guangzhou, een half
uur vliegen met het armoedi
ge CAAC-vliegtuig, nog geen
drie uur sporen met de sinds
1979 rijdende expres-trein en
ongeveer drie uur varen met
een jet-foil over de Parelri
vier. De inwoners van Hong
kong en Guangzhou verstaan
elkaar letterlijk, want in beide
steden wordt Cantönees ge
sproken .en dat verschilt he
melsbreed van het „putong-
hua", het Algemeen Be
schaafd Chinees. Doch dat is
niet de enige overeenkomst
tussen beide steden.
In geen andere stad in China
da de rijke enclave Guang
zhou lijkt het zakendoen zo
zeer op het kapitalistische
vrije ondernemerschap van
Hongkong. De luxe hotels en
restaurants - ook die waar
hond geserveerd wordt - lij
ken als twee druppels water
op identieke gelegenheden in
Hongkong. Kantoorgebou
wen zijn in moderne stijl op
getrokken. Er rijden momen
teel 6500 taxi's, zonder uit
zondering van Japanse make
lij, in deze meest zuidelijke
grote stad (drie miljoen inwo
ners) van de Chinese Volks
republiek. En in de winkeltjes
en op straat wordt niet min
der gehandeld dan in Hong
kong, dat in Guangzhou ove
rigens wel consequent Xiang
gang genoemd wordt.
Omkoping
In Guangzhou vond vorig
jaar voor het eerst in de ge
schiedenis van het rode Chi
na een schoonheidswedstrijd
plaats en de discotheken,
compleet met psychedelische
lichteffecten, zijn overvol. De
invloed van Hongkong heeft
natuurlijk ook minder mooie
gevolgen. Hoewel China offi
cieel prostitutievrij is, zijn er
in Guangzhou Suzie Wongs
naar keuze, allemaal volgens
het klassieke model: lief glim
lachend en met een forse split
in de rok van de jurk. Ook zij
willen een graantje meepik
ken van het economische ex
periment.
Guangzhou heeft altijd al een
open deur voor het Westen
gehad. Duizend jaar voor
Marco Polo inden de keizers
van het Rijk van het Midden
al „toeristenbelasting" van
Romeinse reizigers die Gu
angzhou kwamen verkennen.
En in de negentiende eeuw
was Guangzhou de eerste
Chinese stad die aan Britten
en Fransen „concessies", ex
clusieve handelsterritoria,
gaf. Geen wonder, dat in
1978 het economische experi
ment het eerst in Guangzhou
van de grond kwam want de
handelsbekwame Cantonezen
stonden al lang in de start
blokken toen in Peking nog
slechts met de gedachte aan
enige liberalisering gespeeld
werd.
Natuurlijk tiert ook in Gu
angzhou de corruptie welig.
De afgelopen vijf jaar zijn er
in de stad en de wijde omtrek
ten minste driehonderddui
zend gevallen van omkoping,
illegale handel of smokkel
BANGKOK - Zuid-Azië,
dat lange tijd voor veel
naar identiteit zoekende
buitenlanders het drug
sparadijs op aarde was,
blijkt vandaag de dag
voor velen het eindsta
tion, een hel, te zijn. Tal
rijke reizigers die meen
den hun geest dan wel
hun beurs te kunnen ver
ruimen in dit Hof van
Eden, stuiten steeds vaker
op de immer strenger
wordende wetten, die de
afstand tussen droom en
daad onoverbrugbaar ma
ken.
Van New Delhi tot Jakarta,
via Rangoon en Bangkok,
zijn de autoriteiten begonnen
met een nieuwe kruistocht te
gen wat altijd werd be
schouwd als het „Amerikaan
se kwaad" en het symptoom
van Westerse decadentie.
Sinds kort zijn de bestuurders
er evenwel achter gekomen
dat de drugsplaag ook het
hart van het eigen land aan
tast en niet meer beperkt
blijft tot verafgelegen papa-
vergebieden. Draconische
wetten moeten hier nu voor
goed paal en perk aan stellen
en buitenlanders worden
daarbij niet langer ontzien.
De jongste affaires maken dat
duidelijk. In Sn Lanka werd
een 55-jarige Nederlander uit
Amsterdam ter dood veroor
deeld wegens heroïnesmok
kel. De Nederlander is de eer
ste verdachte die in Sri Lan
ka tot ophanging is veroor
deeld sinds twee jaar geleden
de drugswetgeving is ver
scherpt. Of het vonnis daad
werkelijk wordt voltrokken is
nog een vraagteken. In Sri
Lanka is de doodstraf de laat
ste negen jaar niet meer uit
gevoerd.
Dodencellen
In Zuid-Azië staat de dood
straf op het bezit van meer
dan honderd gram heroïne.
Naar schatting zitten er dui
zenden mensen vast, hetzij in
dodencellen dan wel in kerke
rachtige gevangenissen.
De justitie van Maleisië is
wat drugs betreft nu de
strengste ter wereld. In 1982
kreeg een ter dood veroor
deelde jonge Francaise nog
strafvermindering, maar dit
jaar liep het voor twee Au
straliërs anders af. De 27-jari-
ge Kevin Barlow en de 28-ja-
rige Brian Chambers werden
na hun vonnis terechtgesteld,
samen met zesendertig Malei-
siërs, Singaporanen en Thai-
landers.
In Indonesië zitten tenminste
vijfendertig buitenlanders we
gens drugsgebruik in de ge
vangenis. In India staat op
drugs een gevangenisstraf van
vijftien jaar, zonder dat je op
borgtocht kan worden vrijge
laten. Alleen al in New Delhi
zitten meer dan drieduizend
mensen in de gevangenis we
gens drugs, van wie meer dan
de helft buitenlander.
Papavervelden
De anti-drugsstrijd van de
Zuidaziatische autoriteiten
beperkt zich niet tot het op
pakken en opsluiten van
drugsgebruikers en -handela
ren. Zij proberen de laatste
tijd ook. zo goed en kwaad
als het kan, de clandestiene
papavervelden in oerwouden
te vernietigen en er nieuwe
landbouwprojecten voor in
de plaats te ontwikkelen. Bo
vendien worden opvangpro-
gramma's voor drugverslaaf
den op gang gebracht.
Zolang echter buitenlanders
Zuid-Azië blijven zien als een
gebied waar je een enkeltje
naar de hemel kunt halen,
lijkt er weinig kruid gewassen
tegen het „kwaad". Australië
bijvoorbeeld doet daar dan
ook wat aan. In zijn paspoor
ten staan sinds kort waar
schuwingen gedrukt en reizi
gers richting Zuid-Azië krij
gen in het vliegtuig films te
zien met de boodschap dat
een paradijs heel makkelijk
in een hel kan veranderen.
NGAPORE - „Als er
aar drop te koop is,
hte Nederlandse drop.
it is voor de meesten
n ons het criterium of
t in den vreemde goed
even is". Alexander M.
j oosterman, senior ac-
untant-manager bij een
stiging van de ABN in
ngapore, stelt de zaken
isschien wat overdreven
or. Maar hij raakt niet-
min de kern van de
ik.
ak wordt met bewondering
afgunst gekeken naar men-
i i die in het buitenland wo-
of werken: andere men-
andere zeden en gewoon-
soms een beter kli-
latMaar vergis je niet,
leven hier kan soms ver-
laid eenzaam zijn. Dan
ip je tegen de muren op,
lang je naar huis, wil je
1 op je knieën terug", zegt
van oorsprong Brabantse
nee van Rooy met volle
Crtuiging.
ixander Kloosterman en
inée van Rooy zijn, lid van
Hollandse Club in Singa-
re. Zij hebben er net als de
dere leden graag een en-
egeld van vierduizend gul-
n en een maandelijkse con-
)utj.e-van 95 gulden voor
efom ook in den vreemde
In het tropische Singapore is een Gelderse
rookworst een rijk bezit.
zoveel mogelijk contact te
houden met het geboorte
land.
Tot een jaar of tien geleden
was de in 1908 opgerichte
Hollandse Club in Singapore,
gelegen in het sjieke gedeelte
van de miljoenenstad, een
trefpunt van talloze uiterst
beschaafde dames en heren.
Zij waren er trots op ook hier
Neerlands vlag en wimpel
hoog te kunnen houden. On
der het genot van een goed
glas of een prettig sigaartje
werd het wel, maar vooral
ook het wee van het 'moeder
land besproken.
Sinds L.C. (Bert) Bronsveld,
directeur van Triumph Inter
national, tien jaar geleden de
voorzittershamer ter hand
nam, is er veel veranderd.
Natuurlijk; het beschaafde is
gebleven, maar onder zijn lei
ding kreeg de club nieuwe en
frisse impulsen en werd een
trefpunt van gezelligheid (een
typisch, onvertaalbaar Neder
lands begrip) voor menig ge
zin en ontmoetingsplaats
voor talloze Nederlandse en
buitenlandse zakenlieden.
Bovendien is de Hollandse
Club uitgegroeid tot een com
pleet bedrijf met maar liefst
vijftig vaste personeelsleden.
Zij bemannen de bars, de
keuken, houden het zwembad
schoon, geven tennisles, boe
ken de vergaderingen, recep
ties, feesten en noem maar
op.
De Hollandse Club organi
seert aerobiclessen, ballet,
bridgedrives, schildercursus
sen, schaakwedstrijden, er
worden maandelijks jazza
vonden gehouden en daar
naast natuurlijk de bekende
(Nederlandse) feesten: Sinter
klaas, Koninginnedag en
Kerstmis bij een temperatuur
van rond dertig graden. Ver
van huis is het dan toch even
weer Holland.
De Hollandse Club is ook de
plaats waar men het eerste
weet, of de enige supermarkt
in Singapore die drop en an
dere Nederlandse produkten
verkoopt, weer bevoorraad is.
Zo heeft worstmaker Stege-
man het aangedurfd een deel
van zijn rijke assortiment te
exporteren naar deze tropi
sche metropool. Op het mo
ment dat bekend is dat Jason
(de naam van deze super
markt) weer een nieuwe la
ding Gelderse rookworsten
heeft binnengekregen, gaat
dat nieuws als een lopend
vuurtje door de Nederlandse
gemeenschap. Binnen een
paar uur is de voorraad uit
verkocht en liggen de worsten
's avonds als een Nederlands
juweel .op de stamppot.
Alexander Kloosterman: „Als
wij stamppot eten, dan zet ik
de airconditioning extra
hoog, zodat het in de kamer
lekker fris wordt. Reken
maar dat we dan smullen".
HENDRI BELTMAN
ontdekt en de straffen waren
navenant streng. Maar sinds
1978, het jaar waarin Guang
zhou - dat ook tijdens de
Culturele Revolutie nooit he
lemaal potdicht is geweest -
tot economische vrijstad
werd verklaard, is de totale
handelsomzet bijna verdub
beld en het aantal particuliere
ondernemingen en onderne
minkjes is van nul tot 35.000
gestegen.
Miljonairs
Guangzhou is ongetwijfeld
China's modernste symbool
van de open-deurpolitiek. Er
is momenteel naar schatting
ruim anderhalf miljard gul
den in het zakenleven van
Guangzhou geïnvesteerd, of
eigenlijk vier en een half mil
jard Hongkong-dollars, want
de investeerders zijn bijna
zonder enige uitzondering
Chinese miljonairs uit de
kroonkolonie. Dat bedrag
valt echter in het niet vergele
ken bij de geldstroom in om
gekeerde richting. Peking
heeft momenteel reeds voor
ruim dertig miljard Hong
kong-dollars in Hongkong ge
stopt.
Supermarkten, verzekerings
maatschappijen, banken en
rederijen in het kapitalisti
sche Hongkong krijgen in
toenemende mate communis
tisch China als groot-aandeel
houder. Blijkbaar willen de
Chinezen in Hongkong leren
wat zij straks in heel China in
praktijk hopen te brengen.
Met de resultaten van de
proeftuin Guangzhou voor de
deur hoeven de ondernemers
van de Kroonkolonie zich in
elk geval Igeen al te grote zor
gen te maken voor wat er na
1 juli 1997 over hen heen
komt, hoewel ze heel wat te
verliezen zouden kunnen
hebben.
Nergens ter wereld wordt
momenteel het kapitalisme
zo onversneden beleden als
in Hongkong, op de drempel n
van de Chinese Volksrepu
bliek. In de kroonkolonie ge
beurt zo ongeveer alles wat
Karl Marx verboden heeft:
handel volgens het markt
principe, moordende concur
rentie, uitbuiting van de ar
beiders; de rijken worden rij
ker en de armen kunnen nau-
welijks nog armer worden. In HonSkong wordt overal gehandeld; met in de laatste plaats op straat.
Hongkong is een grote om
slagplaats van goederen, waar
de hele dag door op elke vier
kante meter niet alleen de
Hongkong-dollar, maar ook
zijn Amerikaanse naamge
noot - waaraan zijn koers
overigens gekoppeld is - en
het Britse pond sterling, de
Duitse mark en de Japanse
yen rollen. Terwijl overal el
ders nog sprake is van econo
mische crisis of op zijn minst
van de naweeën daarvan,
draait de extreem liberale
economie van Hongkong als
altijd op volle toeren.
Het leven lijkt in Hongkong
slechts te bestaan uit produ
ceren, handelen en procenten
berekenen. Zelfs in de klein
ste groentewinkeltjes wordt
hier dan ook niet meer het
telraam gehanteerd, zoals in
hel grote China; de prijs van
een papaya of een kilo ly
chees wordt op een piepklein
elektronisch rekenwondertje
(uiteraard „Made in Hong
kong") uitgerekend.
Handelen
De grootste dienst die de re
gering van de Britse kroonko
lonie Hongkong bewijst is
waarschijnlijk dat zij zich
volstrekt niet bemoeit met de
economie. Lonen en prijzen
zijn vrij; de eerste dus laag
- een gemiddelde arbeider
verdient ongeveer zevenhon
derd gulden per maand - de
laatste hoog wanneer je niet
„handelt". Want loven en
bieden behoort tot het Azia-
tisch-kapitalistische patroon
en wie volhoudt kan altijd
een koopje hebben, in een ju
welierszaak evengoed als bij
een makelaar.
Hongkong heft geen invoer
rechten, kent geen bureaucra
tische papierwinkel voor wie
handel wil drijven en heeft
geen weet van regels met be
trekking tot arbeidsveiligheid
of milieuvervuiling. De Brit
se kroonkolonie is overigens
voor Aziatische verhoudin
gen allerminst een smerige,
stad en het doet in zoverre
zijn naam eer aan (Hongkong
betekent „Geurende haven")
dat het omringende water
niet stinkt, terwijl het leiding
water weliswaar onsmakelijk,
maar niet - zoals in China -
volstrekt ondrinkbaar is.
Er wordt in dit kapitalistische
paradijs in beginsel zes doch
in feite doorgaans zeven da
gen per week gewerkt. Voor
werklozen is er geen uitkering
en'voor mensen boven de 65
jaar geen pensioen, voor arm
lastigen, zieken en invaliden
geen regeling. Maar niemand
klaagt, want in Hongkong
wordt geld verdiend en dat
smeedt een hechte band van
eenheid. En de krepeergeval-
len worden door ouders, kin
deren, broers of zussen, ooms
en tantes opgevangen, want
de Chinese familiezin is in
Hongkong op zijn minst even
sterk ontwikkeld als in de
Volksrepubliek.
LEO VAN VLIJMEN
