Basisgezond- heidsdienst
neemt bewaking tbc over
van provinciale vereniging
Joris is de
kalmte zelve
Hans Dijkstal na twaalf jaar
uit Wassenaarse gemeenteraad
Dertig Alphenaren besmet met tbc
LAATSTE JUBILEUM VOOR TBC- BESTRIJDERS
LEIDEN OMGEVING
&üdóeQowuvnL
111,11 1 m
ZATERDAG 13 DECEMBER 1986 PAGINA C
WASSENAAR Na
twaalf jaar deel te heb
ben uitgemaakt van de
Wassenaarse gemeente
raad neemt Hans Dijkstal
komende maandag af
scheid van zijn collega
raadsleden in raadhuis
de Paauw. Na dit af
scheid kan hij zich dan
geheel concentreren op
zijn werk als liberaal ka
merlid op het Haagse
Binnenhof.
Hans Dijkstal werd in 1943
geboren in het Egyptische
Port Said waar zijn vader
woonde. In 1950 vertrok de
familie naar Nederland. Na
zijn middelbare schooien
diensttijd ging hij rechten
studeren in Amsterdam.
Daar openbaarden zijn libe
rale neigingen zich door een
actief lidmaatschap in de li
berale studentenvereniging.
Na drie jaar hield Hans Dijk
stal de rechtenstudie voor ge
zien en begon in beleggingen
en verzekeringen. In zijn
toenmalige woonplaats Voor
burg was hij kortstondig ac
tief in de VVD.
In zijn nieuwe woonplaats
Wassenaar werd hij direct
gestrikt voor een bestuurs
functie in de VVD en in 1974
verkiesbaar gesteld voor de
gemeenteraad. In 1978 werd
hij wethouder van onderwijs.
In 1983 werd hij gekozen in
de Tweede Kamer.
Burgemeester K. Staab was
bij de entree van Dijkstal in
'74 voorzitter van de raad,
Zwartelé gemeentesecretaris.
„Het was toen duidelijk an
ders dan nu, met burgemees
ter Staab, wethouder van
Dijk en VVD-fractievoorzit-
ter Van Vuure. Die tijd mag
als een soort plechtstatige re-
gententijd worden gekwalifi
ceerd, die van nu als een za
kelijke managers democratie.
Ik heb dus de omslag van het
regententijdperk naar het
managerstijdperk meege
maakt; een boeiende ontwik
keling", aldus Dijkstal.
„Door de afgelopen twaalf
jaar liepen drie zaken als een
rode draad. Ten eerste het
voeren van een gezond be
leid. Alle wethouders voer
den een spaarzaam en gezond
financieel beleid. Maar door
de financieel-economische
ontwikkeling wordt het
steeds moeilijker en moet er
steeds nauwkeuriger op de
dubbeltjes worden gepast. De
tweede rode draad is het be
houd van het karakter van
de gemeente. Resulterend in
de vraag of er veel of weinig
gebouwd moet worden in
Wassenaar, een permanent
discussiepunt tussen CDA en
PvdA enerzijds en de VVD
anderzijds. En de derde rode
draad is die van de bestuur
lijke banden van Wassenaar.
Tot welk samenwerkingsver
band moet Wassenaar zich
richten? De bollenstreek,
Leidse agglomaratie of rich
ting Den Haag. Aan dit di
lemma komt nu een einde
doordat de Rijksoverheid de
gemeentes dwingt een keuze
te maken en dan zit het tot in
lengte van jaren daaraan
vast".
Bouwen in de Paauw
Hans Dijkstal heeft het
vraagstuk van de bouw in de
Paauw van zeer nabij meege
maakt. „De gemeentelijke
diensten waren toen over 7
panden door Wassenaar ver
spreid. Dat is niet efficient
werken. Het voorstel was het
gemeentelijke apparaat op
eén plaats te concentreren,
en wel in de Paauw. Op de
plaats waar de gemeentelijke
kwekerij is zou dan een ge
meentekantoor verrezen zijn.
Protesten van omwonenden
en de Vereniging Vrienden
van Wassenaar hadden tot
resultaat dat er na uitvoerige
discussies in de gemeente
raad werd gekozen voor twee
lokaties. De Paauw als be
stuurscentrum en het ge
meentekantoor in het cen
trum voor het ambtelijk ap
paraat. Zowel wethouder Ca-
ron als ikzelf waren tegen
deze keuze. Nu wordt men
gestraft voor de toen begane
zonde".
„De vaststelling toen dat
raadhuis De Paauw uitdruk
kelijk het bestuurscentrum
zou blijven wordt nu onder
graven door de roep naar
overplaatsing van het college
van B en W naar het Ge
meentekantoor. Dus alles
concentreren op één plaats.
Natuurlijk moet de top van
het gemeentelijke apparaat,
het management, bij de amb
tenaren zitten. Maar dat had
mep toen de beslissing werd
genomen moeten bedenken.
Achteraf hebben wethouder
Caron en ik dus toch gelijk
gekregen; er is toen een ver
keerde beslissing genomen.
In deze situatie ben ik van
mening dat, wat er ook ge
beurt, raadhuis de Paauw be
houden moet blijven voor de
Wassenaarse gemeenschap.
Te denken valt aan een mu
seum, vestiging van de
schooladviesdienst en ver
schillende andere de ge
meenschap dienende instel
lingen in De Paauw onder te
brengen".
Als een rode draad loopt ook
de Wassenaarse verkeerspro
blematiek door het 12-jarig
raadslidmaatschap. Ook bij
de bespreking van de ver
keersproblemen vertoonde
Dijkstal soms afwijkend
stemgedrag, voortspruitend
uit een ander standpunt voor
de oplossing in deze. „Oplos
sing van de verkeersproble
men? In Nederland zal dat
nauwlijks mogelijk zijn. Voor
Wassenaar is het een moeilij
ke zaak. Ik was voorstander
van de aanleg van de Leidse
Baan. Als die er was geko
men was een belangrijk deel
van Wassenaars verkeerspro
blemen weggenomen. Dan
was er een ruim hoefijzer
rond Wassenaar gekomen.
Maar de Leidse Baan komt er
dus niet. Iedereen is het ero
ver eens dat het doorgaande
Oost-West en Noord-Zuid
verkeer door Wassenaar ge
weerd moet worden".
Tot slot heeft Hans Dijkstal
een goede raad voor zijn bin
nenkort oud-collega raadsle
den. „Het kenmerk van een
goed bestuur is altijd op basis
van respect praten met el
kaar. Verschil van mening is
niet erg, maar respect voor
elkanders mening en goed
luisteren naar elkanders ar
gumenten zal altijd noodza
kelijk blijven. Tot slot bete
kent goed besturen het ne
men van beslissingen waarbij
men zich nooit mag verschui
len achter de kreet „prece
dentwerking". Iedere beslis
sing is uniek en omdat in een
soortgelijk geval er al zoiets
besloten is hoeft er niet voor
een tweede of derde keer ook
zo besloten te worden. Iedere
dag kan men toch wijzer
worden en anders besluiten
dan de dag ervoor".
FRANS MICKLINGHOFF
ALPHEN AAN DEN RIJ-
N/OEGSTGEEST De 21-
jarige Alphense, bij wie in
augustus van dit jaar open
tbc werd geconstateerd,
blijkt in totaal 30 dorpsge
noten te hebben besmet. On
derzoeken van het in Oegst-
geest gevestigde Consulta
tiebureau ter bestrijding
van Tuberculose hebben dit
uitgewezen. Het bureau
heeft ruim 1050 personen
onderzocht.
Volgens mevrouw J.J. Heij,
districtsarts van het consul
tatiebureau, hoeven de 30
besmette personen niet
bang te zijn dat zij anderen
tbc bezorgen. Er is bij de 30
namelijk geen sprake van
open tbc. De 30 Alphenaren
ondergaan wel een preven
tieve kuur die hen na een
half jaar van de besmetting
moet afhelpen.
Nadat bij de 21-jarige Al
phense open tbc was ont
dekt, werd direct een eerste
contactonderzoek uitge
voerd. Toen werden 18 be
smette personen gevonden.
Dit onderzoek is deze
maand herhaald en hierbij
werden 12 „gevallen" ont
dekt. Het contactonderzoek
moest worden herhaald om
dat de incubatietijd (tijd
die de ziekte nodig heeft om
zich te openbaren) van tbc
zes weken is. Volgens me
vrouw Heij is de zaak nu
onder controle. „We hebben
een goed onderzoek ge
daan", meent zij.
Met de 21-jarige Alphense
gaat het volgens mevrouw
Heij uitstekend. „De foto
van haar longen klaart op",
zo zegt de districtsarts. De
Alphense, die met zeer veel
personen contact heeft ge
had, heeft een tijd in een
ziekenhuis in Leiderdorp
gelegen.
Wekelijks verschijnt in de Leidse Courant de rubrifm
„Hond zoekt huis". In deze rubriek wordt een hond e
soms ook wel een kat) beschreven, die in het asiel v<n
blijft. De in deze rubriek beschreven dieren zijn óf gevo
den, óf door hondenbezitters' naar het asiel gebracht. 11$
worden om uiteenlopende redenen afgestaan, vaak N|
grijpelijke, maar soms ook volslagen onzinnige. De |j
„Hond zoekt huis" beschreven dieren zijn alle gezorji
hebben een wormenkuur ondergaan en zijn volledig i«
geënt. Tegen betaling van 95 gulden (inclusief dierenpSfr
poort) en 45 gulden voor katten zijn ze af te halen. E
geld komt ten goede aan zwerfdieren. Adres: Nieu
Leids Dierenasiel, Besjeslaan 6b, Leiden, tel. 411670. Ge
pend: di-vr 10-12, 14-17 u; za 10-12, 14-16 u, zo en ma geslè
ten. ft
„We gunnen Joris echt een
goed nieuw tehuis, maar we
zullen hem wel erg mis
sen". Zo begint beheerder
Gottschal van het Nieuw
Leids Dierenasiel zijn ver
haal. De mensen van het
dierenasiel zijn erg aan de
10-jarige Joris gehecht en
hopen juist daarom dat er
voor hem gauw een lieve
baas komt.
Joris is een erg rustige, ge
hoorzame hond. „We be
grijpen eigenlijk niet waar
om de vorige baas afstand
heeft gedaan vans Joris",
vertelt Gottschal. „We heb
ben hier zelden zo'n lieve
hond aan de Besjeslaan ge
had, we hebben gewoon
geen kind aan hem".
Hij is al een paar maanden
in het asiel. „Toen Joris in
het asiel afgegeven werd,
schrokken we wel een beet
je", aldus de beheerder van
het asiel aan de Besjeslaan
6b. „Hij zat onder de vlooi
en. Het was zelfs zo erg dat
Joris zijn rug door de enor
me jeuk grotendeels kaal
geschuurd had". Gelukkig
is dat nu allemaal voorbij.
Joris is in het asiel tegen de
vlooien behandeld en de
haren op zijn rug zijn weer
grotendeels aangegroeid.
De reu Joris is 10 jaar oud.
„Door zijn leeftijd is Joris
echt een hond die bij een
nieuwe baas zal kunnen ge
nieten van een goede oude
dag en het baasje heeft er
een levendig, kerngezond
dier aan", meldt Gottschal.
Joris is een gladharige, ten
ger gebouwde, halfgrote
hond.
Het moet volgens de men
sen van het asiel niet moei
lijk zijn een passend adres
voor Joris te vinden; „We
weten zeker dat hij erg op
zijn plaats zal zijn bij een
gezin met kinderen, want
we hebben hier geen kind
aan hem en hij laat zich
graag aaien". Joris raakt in
elk geval niet gauw van
zijn stuk. De andere honden
gingen flink tekeer toen we
een kijkje bij ze kwamen
nemen, maar Joris bleef
kalm en ging zijn bezoekers
rustig zitten bekijken. „Jo
ris kan trouwens ook heel
goed geplaatst worden bij
oudere mensen. Hij is na
melijk zeer rustig aan de
digheid tot steeds verbeterde
resultaten, waarbij het ter be
schikking komen van medi
cijnen als antibiotica van
doorslaggevende betekenis
bleek".
Daarnaast worden in 1963 Ne
derlandse artsen op een con
gres in Rome voor het eerst
geïnformeerd over een nieu
we behandelingsmethode. In
India behandelde men de pa
tiënten niet meer in sanatoria,
maar als 'lopend patiënt'.
Deze behandelingsmethode
vindt gehoor in ons land en
heeft tot resultaat dat binnen
tien haar het aantal sanatori
umbedden wordt terugge
bracht van 10.000 tot enkele
tientallen.
Door de nieuwe medicamen
ten en de nieuwe behande
lingsmethode verandert er
veel voor het medisch perso
neel van met name de consul
tatiebureaus. „De contacten
met de patiënten op de con
sultatiebureaus werden opper
vlakkiger. Vroeger was het zo
dat iemand die actieve tuber
culose had gehad, zijn leven
lang terug moest komen voor
periodieke controle, omdat bij
dertig tot veertig procent van
de patiënten de ziekte weer
terug kon komen. Deze jaren
lange controle bracht mee, dat
banden ontstonden tussen art
sen en verpleegsters enerzijds
en patiënten anderszijds. Nu
de ziekte met moderne medi
cijnen kon worden genezen,
verviel de wenselijkheid van
periodieke controle en daar
mee de hechte band tussen
personeel en patiënten".
Kennis verdwijnt
Dankzij de nieuwe medicijnen
is het aantal patiënten sinds
de jaren zestig drastisch te
ruggelopen. „Jaarlijks zijn er
in ons land nog maar 1250
nieuwe gevallen van tbc. Dat
levert overigens wel weer an
dere problemen op. De kennis
verdwijnt. In Rotterdam had
men vlak na de oorlog te ma
ken met een tbc-geval per
week. Nu zijn er jaarlijks 1250
patiënten voor zesduizend
huisartsen. Statistisch gezien
ziet een arts één patiënt in de
vier jaar. Het resultaat is, dat
men bij iemand die hoest en
sputum opgeeft eerst aan tal.
van andere ziektes denkt en
er nogal wat tijd voorbij gaat
voordat men tbc constateert".
Tijdens het jubileum werd
ook de aandacht gevestigd op
de Dr. C. de Langen Stichting
voor Mondiale Tuberculosebe
strijding die in 1983 is opge
richt. Met de integratie in de
iii
Basisgezondheidsdienst in h k
vooruitzicht heeft het bestu n
gezocht naar een zinvolle b f
steding van de opbrengst* v
van de zogenaamde Kerstzin
gelactie. Door de verkoop v< ;r
sluitzegels voor brieven ine; ib
seert de vereniging jaarlij
zo'n 200.000 gulden. E
„Nu de bestrijding van tbc
eigen land deze grote bedr g
gen niet meer nodig heeft,
het bestuur als het ware
tuberculose achterna ger<
om haar ook daar te bestr >S
den waar zij nog altijd een b >r
dreiging vormt voor mens g
lijk leven en menselijk gelu 1C
Zo kan na een blik terug
75 jaar tuberculosebstrijdi a
in Zuid-Holland onze aa
dacht op de toekomst geric k
worden. Moge door de acth r
teiten van de stichting vo
tuberculosebestrijding het 1
ven en de gezondheid v;
duizenden in de derde Were51
behouden blijven. Het zou ei
waardige bekroning zijn v
het werk dat door de stichte^
van de Provinciale Zuidhc
landse Vereniging tot Bestr
ding der Tuberculose begoef
nen werd onder omstandigh
den, die vergelijkbaar zil£
met de huidige epidemioloj
sche situatie in de landen v; i
de Derde Wereld". ei
NANDA TROOi >1
n
lijk te genezen was en in som
mige gevallen zelfs dodelijk
kon zijn.
Toen de vereniging in 1911
werd opgericht, werd zij uit
sluitend belast met admini
stratieve taken. Plaats voor
eigen activiteiten op medisch
gebied was er niet. Door het
aantreden in de jaren dertig
van de tweede generatie art
sen bij de consultatiebureaus,
zijn er belangrijke verande
ringen opgetreden op medisch
gebied.
Bevolkingsonderzoek
Dr. C. de Langen, voorzitter
van de jubilerende vereni
ging: „Hun eisen ten aanzien
van de apparatuur voor on
derzoek en ten aanzien van
laboratoriumfaciliteiten gin
gen begrijpelijkerwijs veel
verder. Ook hadden zij veel
verder gaande denkbeelden
over een actief opsporingsbe
leid, onder meer door bevol
kingsonderzoek".
Ondanks het feit dat de rege
ring tijdens de crisisjaren
hiervoor geen geld beschik
baar kon stellen, voltooide
dokter Van Vliet in 1938 als
eerste arts van een consulta-
tuebureau in ons land een be
volkingsonderzoek op tuber
culose in de gemeente Oud-
dorp.
De voorzitter: „Natuurlijk
stonden de activiteiten van
onze vereniging niet op zich
zelf. In heel Nederland werd
alert en deskundig gewerkt in
de strijd tegen tuberculose.
Deze strijd was evenmin be
perkt tot de'wereld van con
sultatiebureaus. Integendeel.
In ziekenhuizen, maar vooral
in sanatoria leidde de behan
deling van patiënten door toe
nemende kennis en deskun-
Joris is een erg rustige, gehoorzame hond.
riem en hij luistert goed
naar zijn naam".
Beheerder Gottschal wil
nog iets vertellen over wat
voor soort hond Joris is:
„Joris is een kruising van
een eh.. Ach, wat maakt
het uit, 't is gewoon een gei
nig hondje", besluit hij.
Spetter en Mardi
De kater Spetter waarvoor
vorige week een ba.
zocht werd, zit nog
asiel te wachten op
stellenden. De heer
schal kon echter wel vert<
len dat er voor de frari'
spaniel Mardi, die twee v.'
ken geleden onderwerp v
deze rubriek was, een Lei i
se familie is geweest
hem waarschijnlijk binne j
kort opneemt.
heidsdiensten die met in
gang van 1 januari 1988
de taken van de vereni
ging zullen overnemen.
De Basisgezondheidsdienst zal
het wat de tuberculose betreft
overigens gemakkelijk heb
ben. Tegenwoordig spreekt
men in Nederland over bewa
king van tuberculose, een
ziekte die met medicijnen in
redelijk korte tijd kan worden
genezen. Toen de Provinciale
Zuidhollandse Vereniging tot
bestrijding ter tuberculose
werd opgericht, was er in ons
land nog sprake van bestrij
ding van een ziekte, die moei-
Het eerste bevolkingsonderzoek op tuberculose werd in 1938 uitgevoerd in Ouddorp. Nog jaren later kon de
bevolking zich door laten lichten in de bus die daarvoor in de wijk kwam.
de Koningin in Zuid-Hol
land woensdag zijn toe
spraak ter gelegenheid
van het 75-jarig bestaan
van de Provinciale Zuid
hollandse Vereniging tot
bestrijding der tuberculo
se. Patijn verwees daar
mee naar de Basisgezond-
DEN HAAG/LEIDEN
„Vele goede jaren kun
nen wij haar niet meer
toewensen. Wel kunnen
wij haar hartelijk bedan
ken voor alles wat zij
heeft gedaan". Met deze
woorden besloot Mr. S.
Patijn, commissaris van
