Rapporten over zaak-Kok
houden koppen overeind
Rechter staat verkoop
van soft drugs toe
^KONINKLIJK
HUIS
Eerste vrouwelijke
gevech tsvlieger
NENLAND
ÊcidócSotwad
VRIJDAG 12 DECEMBER 1986PAGINA3
mer wil inkomensverlies
ww'ers compenseren
I
HAAG De Tweede Kamer komt bin-
:ort met een initiatiefwet om te voorkomen
^mensen die nu een ww-uitkering hebben,
jr 1 januari in het nieuwe stelsel van socia-
[ekerheid gemiddeld rond 15 gulden per
,d op achteruit zullen gaan. CDA, PvdA en
hebben dit gisteren aangekondigd. Het in-
lensverlies treedt op doordat de huidige
rs na de stelselwijziging in een andere be-
iggroep terecht komen. Zij worden nu nog
[al beschouwd als werkenden, hetgeen in-
t dat zij in aanmerking komen voor de ar-
en aftrek voor reis-en verwer-
ikosten. De mensen die nu in de wwv zit-
'hebben dat belastingvoordeel niet. In de
Werkloosheidswet valt iedereen onder
belastingregime van de huidige wwv. De
jer wil dat de mensen die nu ww hebben in
nhieuwe stelsel een eenmalige uitkering krij-
v$om het inkomensverlies te compenseren.
Misdadiger
voortvluchtig
DEN HAAG De beruchte misdadi
ger Martin A., die zeven jaar gevange
nisstraf kreeg voor een moord in koe
len bloede, is gisteren niet terugge
keerd van een dag strafonderbreking.
Hij verdween spoorloos, nadat hij van
de direktie van het Penitentiair Selec
tiecentrum in Den Haag „in verband
met een sterk spelend persoonlijk pro
bleem" een dag de vrijheid kreeg. De
Amsterdammer schoot in 1980 in een
Haarlems café een man dood en pro
beerde drie jaar later (nog steeds op
vrije voeten) de broer van het slachtof
fer te verdrinken. De bewusteloos ge
slagen man kon nog net door een alerte
politieman uit een Amsterdamse gracht
worden gehaald.
Opmerkelijke reorganisatie
Verkeer en Waterstaat
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Negenhonderd ambtenaren
van het ministerie van verkeer en waterstaat
worden uit hun functie ontheven en krijgen
een losse taakopdracht. Dit plan houdt ver
band met de reorganisatie van het directoraat-
generaal Verkeer, dat zich bezighoudt met
openbaar vervoer, goederen-vervoer en voer
tuiginspectie. Na de reorganisatie, die is goed
gekeurd door minister Smit-Kroes, wordt be
keken welke ambtenaren opnieuw een vaste
aanstelling kunnen krijgen. Naar verwachting
zullen dat er slechts 600 a 650 zijn. Het staat
nu al vast dat directeur-generaal ir. H.A. de
Groot zal vertrekken. De ambtenarencentra-
les AbvaKabo en CFO zijn boos over deze on
gebruikelijke vorm van reorganisatie en heb
ben schriftelijk protest aangetekend.
MAATREGEL TEGEN
DISCRIMINATIE
UITZENDBUREAUS
UTRECHT In de nieuwe cao voor
het eigen personeel van uitzendbureaus
(4000 mensen) is een bepaling opgeno
men dat uitzendbureaus niet mogen
discrimineren. Volgens een woordvoer
der is dit mede gebeurd naar aanleiding
van een onderzoek van het Landelijk
Bureau Racismebestrijding (LBR),
waaruit volgens het LBR bleek dat uit
zendbureaus etnische minderheden dis
crimineren. De werkgeversorganisatie
ABU vocht vorig jaar de uitkomsten
van het onderzoek aan en stelde dat
het te klein was opgezet om iets te be-,
wijzen. Toch is de ABU nu bezig om sa
men met de LBR gedragsregels te ont
wikkelen voor het personeel van de
uitzendbureaus.
Twee Duitsers met
bommen gepakt
VAALS De Koninklijke Mare-
chausse in Vaals heeft gisteren bij
een grenscontrole twee jonge
Duitsers gearresteerd die in hun
auto twee bommen vervoerden.
De wagen met lading werd in be
slag genomen. Het Westduitse
dagblad Die Welt meldde dat de
de twee mannen bekend zijn bij
de politie en dat het gaat om een
25-jarige Berlijner en een 19-jari-
ge inwoner van Aken. Het is niet
bekend wat ze van plan waren.
Volgens Die Welt zijn de mannen
afkomstig uit links-extremistische
kringen, maar de Maastrichtse
persofficier van justitie kon dat
tlog niet bevestigen.
Anderhalf jaar voor
bomaanslag op theehuis
ROTTERDAM De rechtbank in Rot
terdam heeft gisteren een 18-jarige
Schiedammer voor het plegen van een
bomaanslag op een Turks theehuis in
Schiedam veroordeeld tot anderhalf jaar
gevangenisstraf. De bom ontplofte op 10
augustus in de brievenbus van het pand
en richtte grote schade aan. Er vielen
geen slachtoffers. Tijdens de behande
ling van de zaak hield de Schiedammer
vast aan zijn discriminerende opvattin
gen. In zijn woning werd een groot aan
tal discriminerende publicaties gevon
den, voor een deel aoor de dader zelf
geschreven. De rechtbank veroordeelde
een 20-jarige en een 19-jarige Rotter
dammer tot respectievelijk vijf en
twaalf maanden wegens medeplichtig
heid.
\eeste (83%)
derlanders
l$men voedsel
hue op vakantie
n t
'TERDAM Neder-
'ers prefereren ook tij-
is hun vakantie in het
Itenland het vertrouw-
Hollandse eten. Ruim
derde wil van de
ekse, Spaanse, Turkse
Portugese keukenpres
es niets weten want 83
'jjce/Jf van de vakantie-
gers neemt allerlei
1 uit Nederland mee.
koffie tot aardappe-
van broodbeleg tot
serven. Ook mensen
met een vliegvakantie
n, onderscheiden zich
r niét in. Ook hier pin-
:aas, hagelslag, koffie,
'jje, conserven.
Isf
is aan het licht gekomen
,ijr een enquête die Holland
smational heeft gehouden
ir vijfhonderd Nederlan-
van alle leeftijdsklassen
dit jaar een buitenlandse
B\ an tie hebben gemaakt. Het
er zoek wees ook uit, dat
r 65 procent van de vakan-
angers de zon de belang-
Ve reden is om op reis te
b. Voor de leeftijdsgroep,
[j en de 55 jaar is dat percen-
zelfs 79 procent. Slechts
\rocent is geïnteresseerd in
uur. Slechts 3 procent gaat
n aair voor de sport op va-
o tie in het buitenland.
Bavonden in het buitenland
den als volgt doorgebracht:
procent zit op een terras of
naar een disco of nacht-
26 procent gaat uit eten,
>rocent maakt een wande-
19 procent blijft thuis en
rocent gaat vroeg naar bed.
slotte bleek uit de enquête
in Nederland 15 procent
de vrouwen topless re-
•ert en in het buitenland 19
'ent.
Eabinet heft
0 ambtelijke
mmissies op
}N HAAG Het kabi-
heeft besloten meer
rb honderd ambtelijke
mmissies op te heffen,
als voortvloeisel van
project Sanering inter-
lartementale commis-
dat een kwantitatieve
ering en een kwalita-
'Ve verbetering beoogde
het stelsel van ambte-
;e, interdepartementale
twee etappes werden in dit
flproject alle interdeparte-
itale commissies doorge-
t. Het eerste interimrap-
Jt bevatte voorstellen voor
li54 belangrijkste commissies,
tweede interimrapport be-
voorstellen voor de overi-
191 interdepartementale
imissies, waarvan er nu
honderdtal moet verdwij
De resterende commissies
tjrden tijdelijk gemaakt en
riodiek geëvalueerd, aldus
ister Van Dijk gisteren in
brief aan de Tweede Ka-
13 december
toningin Beatrix bezoekt in ste-
Jelijk museum „Het Prinsenhot"
n Delft de tentoonstelling van
ledendaagse kunst „Contour",
'rins Claus houdt in de Nieuwe
<erk te Amsterdam een toe
spraak ter gelegenheid van het
ïO-jarlg bestaan van de Novib.
Burgemeester Van Thijn.
DEN HAAG/AMSTER
DAM „Het heeft lang
geduurd voordat alle fei
ten boven tafel kwamen.
Maar vanaf heden kan
iedereen z'n eigen oor
deel vellen". Zo hoopte
burgemeester Van Thijn
van Amsterdam gisteren
iedereen ervan te over
tuigen dat alle relevante
feiten over wat inmid
dels de „affaire Hans
Kok" wordt genoemd
bekend zijn.
Bijna veertien maanden na
de dood van kraker Hans
Kok in een Amsterdamse po
litiecel moeten de resultaten
van het gerechtelijk vooron
derzoek en het disciplinair
onderzoek van de rijksre
cherche aangeven wat zich
indertijd in het Amsterdamse
cellenblok heeft voorgedaan,
wie wat heeft nagelaten en
wie als schuldige zou moeten
worden gestraft. Mogelijke
verwachtingen dat er koppen
zouden rollen, komen niet
uit: niet die van arrestanten-
bewaarders, niet die van
hoofdcommissaris Valken
(die binnenkort toch met
pensioen gaat) en al helemaal
niet die van de burgemeester
zelf.
Volgens de gisteren openbaar
gemaakte rapporten heeft
geen van de arrestantenbe
waarders 'zich schuldig ge
maakt aan strafbare feiten.
Geen van hen bracht of liet
Kok „opzettelijk in een hul
peloze toestand" en aan geen
van hen kan diens dood ver
weten worden. De dood
wordt verklaard „als gevolg
van het gebleken gecombi
neerde gebruik van metha
don en alcohol, mogelijk be
vorderd door het gebruik
van librium". Ook heeft geen
van de arrestantenbewaar
ders bij een mogelijk ogen-
blikkelijk levensgevaar nage
laten „hulp te verlenen of te
verschaffen", zo luidt de con
clusie.
De strekking van de zeer
vele pagina's tellende rappor
ten naar aanleiding van soms
meermalen herhaalde verho
ren is kort samen te vatten.
Fouten zijn er wel gemaakt,
maar het zou „buitenpropor
tioneel" (Van Thijn) zijn om
mensen daarvoor te straffen.
Bovendien zouden de brood
nodige structurele Verande
ringen in het arrestantenbe-
leid toch wel zijn doorge
voerd, zij het misschien niet
zo snel als nu. Van Thijn:
„Dat er wijzigingen bij de po
litie zouden komen was vóór
de dood van de kraker al be
sloten. De veranderingen zijn
er wel door bespoedigd".
Gegriefd
Personen mogen dan in deze
zaak zijn gespaard, de scher
pe kantjes van de zaak-Hans
Kok zijn ook weer niet hele
maal afgeslepen. Daarbij gaat
het vooral om de niet malse
beschuldigingen van de
Rijksrecherche in de richting
van de leiding van het Am
sterdamse politiekorps. De
leiding wordt met name ver
weten veel te weinig te heb
ben gedaan aan het perso
neelstekort. De korpsleiding
heeft volgens de rijksrecher
che „tegen beter weten in
noodsituaties ontkend" en de
verantwoordelijkheid „op on
eigenlijke wijze" afgescho-
Hoofdcommissaris Valken zei
gisteren zich vooral op dat
laatste punt „gegriefd" te
voelen, omdat hij zich de
problemen wel degelijk zou
hebben aangetrokken. Tege
lijkertijd toonde hij zich ech
ter zeer ingenomen met de
komende veranderingen in
het cellenbeleid van het
hoofdbureau en elders, die
zelfs al voor een deel werke
lijkheid zijn geworden.
Ook is het aantal arrestan
tenbewaarders al uitgebreid
van 24 naar 35. Vijf nieuwe
krachten komen begin vol
gende maand in dienst. Ook
zal binnenkort meer duide
lijkheid worden geschapen in
de personele hiërarchie door
het samenvoeging van twee
functies tot die van „chef ar
restantenbewaarder". Hier
mee zijn nog eens vier for
matieplaatsen gemoeid.
Daarnaast wordt de verou
derde „huishoudelijke order"
van het cellenblok vervan
gen door een veel uitgebrei
der dienstvoorschrift „behan
deling arrestanten", dat gaat
gelden voor alle politiedis
tricten in Amsterdam. Te
vens wordt gewerkt aan de
instelling van een commissie
van toezicht, zoals die reeds
bestaat in huizen van bewa
ring en gevangenissen.
Pillen
De conclusie van burgemees
ter Van Thijn dat de door het
personeel en de korpsleiding
gemaakte fouten op zich niet
de dood van Hans Kok heb
ben veroorzaakt, wordt on
dersteund door het verslag
van het gerechtelijk vooron
derzoek dat door minister
Korthals Altes werd vrijge
geven. Daarbij is vooral van
belang wat zich aan de voor
avond van Koks dood af
speelde van het tijdstip van
aankomst tot en met de ins
luiting.
Een getuige verklaarde te
genover de rechter-commis-
saris dat Kok tijdens de ont
ruiming van het kraakpand
nog speed heeft gebruikt:
„Hij moest het spul kwijt". In
de wachtruimte van de poli
tie gezeten zag de getuige dat
Kok ook nog een bruin flesje
(nog voor een derde gevuld
met pillen) aan mond zette
en de inhoud doorslikte. Ge
vraagd waarom hij dat deed,
antwoordde Kok hem: „Dan
slaap ik lekker".
Volgens deze getuige werd
Hans Kok na het innemen
van de pillen steeds „slo
mer". Een andere arrestant
meldde dat Kok een „stoned"
indruk maakte. Hij sprak
traag, zakte soms wat opzij en
was wit weggetrokken. Be
waarders en politiefunctiona
rissen omschrijven Kok later
als „onvast op de benen",
„bleek" en „alsof hij stom
dronken was".
Onbevredigend
De rapporten geven geen be
vredigend antwoord op de
vragen over het verstrekken
van de beddegoed en ontbijt.
Door het „hectische" avond-
gebeuren waren dè bewaar
ders er volgens de burge
meester niet aan toegekomen
dekens en kussens te ver
strekken. Na half twee
's nachts stond volgens hem
niets het uitdelen meer in de
weg, maar is dat achterwege
gelaten om de nachtrust van
de arrestanten niet te storen.
Over het wekken van de ar
restanten en het uitdelen van
het ontbijt is in het onder
zoek niet komen vast te staan
wie op dat moment bij de cel
van Kok is geweest, aldus
Van Thijn in een notitie aan
de Amsterdamse gemeente
raad.
De publikatie van de twee
onderzoeksrapporten zal ko
mende week in de Tweede
Kamer en in de Amsterdam
se raad stof opleveren voor
stévige discussies en ook el
ders is men voorlopig niet
over de zaak uitgepraat. In
krakerskringen koestert men
de overledene als een marte
laar en als zodanig als een
geschenk uit de hemel. De
Woongroep Staatsliedenbuurt
en andere krakers en sympa
thisanten hebben om die re
den verklaard door te zullen
gaan met het verspreiden
van lijsten met namen, func
ties en adressen van de
„schuldigen". De advocaat
van de familie Kok, H.
Kersting, onderzoekt de mo
gelijkheid de drie bewaarders
alsnog te laten vervolgen
door in beklag te gaan bij het
gerechtshof.
ARJEN VAN DER SAR
SHEPPARD De uit
Dronten afkomstige twee
de-luitenant Nelly Speer
stra (23) krijgt morgen op
de Amerikaanse vliegbasis
Sheppard in Texas haar
vliegbrevet als eerste Ne
derlandse vrouwelijke ge
vechtsvlieger. Tegelijk
met elf mannelijke vlie
gers uit ons land wordt
haar de „wing" opgespeld
door de huidige bevelheb
ber van de luchtstrijd
krachten, luitenant-gene
raal Fre,d J. de Jong. Nel
ly zal volgens De Jong
daadwerkelijk als opera
tioneel gevechtsvlieger in
gezet worden.
Na haar terugkomst in Neder
land gaat Nelly eerst naar de
basis Gilze-Rijen om daar via
een vervolgcursus te wennen
aan de Europese omstandighe
den en de Europese technie
ken en tactieken, daarna
wordt ze als Kort-Verband-
- Vrijwilliger voor een periode
van in elk geval zes jaar inge
deeld bij één van de Neder
landse operationele gevecht
seenheden.
Bij de Kpninklijke Lucht
macht werken in totaal zo'n
driehonderd vrouwelijke mili
tairen. Sedert januari 1983 be
schikt de luchtmacht al over
vrouwelijk helikoptervliegers
(vijf), terwijl momenteel nog
enkele andere vrouwen in
training zijn voor jacht- of he
likoptervlieger. Bij de marine
is op het ogenblik één vrouwe
lijke vlieger in functie.
Nelly Speerstra, (23) bij „haar" straaljager. Morgen krijgt ze als
eerste Nederlandse vrouwelijke jachtvlieger in Texas haar brevet.
RIEMELS
7m&JMD ucrr zo \Jdl Mer asfalt
V je je- wffrv/e zur& ozm wcs J
V^yopft SCHA05
Agenten beboet wegens mishandeling
AMSTERDAM De politierechter in Amsterdam heeft deze
week twee agenten veroordeeld wegens mishandeling van een
automobilist, die had geclaxoneerd in een verkeersopstopping.
De mishandeling volgde na wederzijdse irritaties. De man kon'
door de mishandeling drie dagen niet werken. Het Advocaten-
kollektief Amsterdam-Noord, dat de belangen van de automobi
list vertegenwoordigde, heeft dit vanmorgen bekend gemaakt.
Beide agenten kregen een boete van 500 gulden (er was het dub
bele geëist) en moeten hun slachtoffer 350 gulden schadevergoe
ding betalen (de officier van justitie vroeg hier 500 gulden). De
uitspraak van de politierechter is volgens het kollektief ,",van
principieel belang: zelden of nooit wordt een politieman wegens
mishandeling veroordeeld".
IN OVEREENSTEMMING MET BELEID JUSTITIE
GRONINGEN De
rechtbank in Groningen is
van oordeel dat gezien de
veranderingen van opvat
ting in de maatschappij
over het gebruik van soft
drugs de verkoop hiervan
zij het onder strikte
voorwaarden onge
straft moet kunnen plaats
vinden. Dat blijkt uit het
vonnis dat de rechtbank
gisteren heeft gewezen te
gen drie bestuursleden
van het jongerencentrum
„De vliegende Hollander"
in Groningen.
De drie zijn gisteren schuldig
verklaard aan het (doen) ver
kopen van hasj en marihuana,
maar hebben geen straf opge
legd gekregen. De officier van
justitie had twee weken gele
den een voorwaardelijke ge
vangenisstraf van drie maan
den en een boete van duizend
gulden tegen de drie geëist. In
een uitvoerige motivatie van
het vonnis zegt de rechtbank
dat de handel in deze midde
len weliswaar strafbaar is,
maar met de opkomst van de
zogenaamde huisdealer onder
strikte voorwaarden kan wor
den gekanaliseerd.
Het vonnis van de rechtbank
in Groningen is in overeen
stemming met het beleid van
het ministerie van justitie. Er
bestaat een richtlijn dat „huis
dealers" in jongerencentra al
leen „confrontatie" met politie
of justitie te vrezen hebben als
zij zich „publitkelijk als han
delaar afficheren of hun han
del provocerend bedrijven",
aldus een woordvoerder van
Justitie.
Volgens de woordvoerder
blijkt daar uit dat huisdealers
die zich aan de regels houden
in beginsel ongemoeid worden
gelaten. Dat minister Korthals
Altes onlangs een hardere
aanpak van de koffieshops in
Amsterdam, waar soft drugs
verhandeld worden, bepleitte,
had als reden dat daar nu ook
vaak hard drugs worden ver
handeld. Het drugsbeleid van
minister Korthals Altes is in
de eerste plaats gericht op de
bestrijding van dit soort verdo
vende middelen, waarvan de
schadelijke uitwerking op de
gebruikers onaanvaardbaar
wórdt geacht.
Het departement van Justitie
heeft overigens geen officieel
commentaar op het vonnis van
de Groningse rechter. De
woordvoerder wees erop dat
het departement „uitspraken
van de onafhankelijke rechter
pleegt te respecteren".
De betreffende officier heeft
inmiddels besloten de zaak aan
het gerechtshof voor te leggen.
Persofficier mr. H. Severein
vertelde desgevraagd dat in
Groningen alle handel in (soft)
drugs wordt vervolgd, waar
deze ook plaats heeft. De zoge
ten huisdealerrichtlijn bete
kent volgens het OM in Gro
ningen alleen maar dat er on
der bepaalde voorwaarde
„kan" worden afgezien van
vervolging.
In de Tweede Kamer heeft de
zaak in Groningen niet veel
opschudding verwekt. Alleen
het CDA-Kamerlid Gualthérie
van Weezei reageerde in nega
tieve zin op het vonnis. Hij is
bang dat dit ontmoedigend
werkt op politie en justitie en
dat deze nu nog minder ge
neigd zullen zijn de handel in
soft drugs aan te pakken. De
PvdA'er Stoffelen daarente
gen toonde begrip voor de uit
spraak, „temeer omdat de
rechtbank een groot aantal
voorwaarden heeft gesteld"
PSP wil rapport over Borssele
DEN HAAG PSP-fractievoorzitter Andree van Es wil van
minister Nijpels (milieu) nog deze week het geheim rapport ont
vangen over de veiligheid van de kerncentrale in Borssele. Het
rapport werd opgesteld door het Internationaal Atoomagent
schap in Wenen. Het weekblad Vrij Nederland onthulde deze
week dat het rapport een vernietigend oordeel velt over de
kerncentrale. Het kamerlid Van Es wil volgende week daarover
een debat in de Tweede Kamer.
