\Ieer besparen dan
Dees durft dromen
EG in de slag tegen
voetbalvandalisme
LBestrijden kinderziektes bespaart op termijn veel geld'
Regering eens met
bezoek ambassadeur
aan soirée Waldheim
Zuidafrikaanse
politie martelt
zwarte kinderen
Zuid-Afrika wijst
journalist uit
NNENLAND
fifiklócSoivumt
WOENSDAG 10 DECEMBER 1986 PAGINA 5
een reisbeperkingen in
rband met Tsjernobyl
N HAAG Met uitzondering van enke-
ielen van Rusland zijn er thans geen be
kingen meer voor reizen naar Europese
den in verband met het kernongeval in
rnobyl. Dit heeft het ministerie van mi-
beheer vastgesteld op grond van de
»st recente meetgegevens,
de verkregen informatie is gebleken dat
stralingsniveaus in de lucht en vooral
uit de bodem sterk gedaald zijn. Dit be
nt dat men gewoon met vakantie kan
rnaar alle West- en Oosteuropese lan-
het overgrote deel van Rusland. In deze
len vindt in het algemeen controle
its op het voedsel dat verkocht wordt. In
Oekraïne, waaronder Kiev. Wit-Rusland
inbegrip van Minsk en Lithouwen loopt
i nog enig risico. Over deze streken is
steeds onvoldoende informatie beschik-
Station Amsterdam
trekpleister daklozen
UTRECHT De spoorwegen proberen paal en perk
te stellen aan het ongerief dat nachtelijke bezoekers
teweeg brengen op het Centraal Station in Amster
dam. Sinds de nachttreinen zijn gaan rijden (in juni)
blijft het Amsterdamse CS de hele nacht open en
sindsdien blijkt het station 's nachts steeds meer trek
pleister te zijn voor daklozen, druggebruikers en zoals
een NS-woordvoerder het formuleerde „criminele
randfiguren" die de treinreizigers vaak lastig vallen.
Volgens een NS-woordvoerder loopt het vooral nu de
winter nadert steeds meer de spuigaten uit met onge
wenst nachtelijk bezoek. „We hebben soms meer sla
pers in het station dan de Amsterdamse hotels ooit
zouden durven dromen," aldus de NS-woordvoerder.
NS heeft sinds kort in de kleine uurtjes alle in- en
uitgangen van het station afgesloten op een toegang
na waar 's nachts controle wordt uitgeoefend. Alleen
mensen met een kaartje of hun wegbrengers of afha
lers mogen dan het station nog in.
Alsnog volkslied
bij Oosterscheldedam
DEN HAAG Minister Smit-Kroes (verkeer) heeft de
verkeerscommissie uit de Tweede kamer toegezegd dat
het „Wilhelmus" wordt gespeeld bij de officiële ope
ning van de nog aan te leggen weg over de Ooster
scheldedam. De minister kwam met deze toezegging in
antwoord op kritiek van het CDA-kamerlid Eversdijk
op het ontbreken van het Nederlands en het Zeeuws
volkslied bij de officiële opening van de pijlerdam op
zaterdag 4 oktober. De minister schreef dit toe aan het
hof-protocol. Dit immers schrijft voor dat bij de aan
wezigheid van (veel) gasten, ook de volksliederen van
door hen vertegenwoordigende landen ten gehore
moeten worden gebracht. Zij onthulde dat tijdens de
ingebruikstelling van de pijlerdam nog even met de
gedachte is gespeeld het „Wilhelmus" spontaan aan te
heffen. Van dat idee werd afgezien omdat de harde
wind boven het dakterras van het Topshuis op het
werkeiland Neeltje Jans mogelijk zou leiden tot „een
wat ielige vertoning".
IJswater verhit
gemoederen in VN
NEW YORK De aanwezigheid
van karaffen met ijswater op de ban
ken van de delegaties in de vergader
zalen van de Verenigde Naties, is in
zet geworden van een heftige ruzie.
Het weghalen van de karaffen
kosten 100.000 dollar per jaar is
onderdeel van de pogingen van de
VN om komend jaar 85 miljoen dollar
te bezuinigen. Tot diep in de nacht
heeft men nu gedebatteerd over het
ijswater. Volgens een diplomaat heb
ben de overuren die het VN-perso-
neel hiervoor maakte waarschijnlijk
meer gekost, dan men op het ijswater
wil besparen. De Algemene Vergade
ring zal zich er deze week nog eens
mee bezighouden.
LTERNATIEF BEZUINIGINGSPLAN FYSIOTHERAPEUTEN:
|EN HAAG De angst
ior het bezuinigende
loeimes van staatssecre-
ris Dees (Volksgezond-
iid) zit er bij de fysio-
lerapeuten zo goed in,
it ze zelf met een be-
linigingsplan op de
oppen zijn gekomen.
dat doen ze niet kin-
Tachtig. Stelde Dees
jpor 90 miljoen gulden
■f besparen door patiën-
fcn een forse eigen bij
lage voor fysiotherapie
e laten betalen, de the-
apeuten zelf denken 125
biljoen gulden te bezui-
iigen, zonder de patiënt
lar voor op te laten
aaien. Die gaat er zelfs
vooruit, want de
achtlijsten verdwijnen
de zorg verbetert,
ij bezuinigen niet door ta
il af te stoten, maar door
kosten te beheersen", zei
heer Van Groeningen gis-
en namens de vijf organi
ses van fysiotherapeuten,
^j hebben hun plan aange-
rfden aan Dees en aan de
Jste kamercommissie voor
volksgezondheid, die morgen
over de financiering van de
fysiotherapie vergadert.
„We willen niet wederom
klagen dat we onevenredig
hard gepakt worden, al is dat
wel zo, maar we willen een
alternatief geven waardoor
we bezuinigen en de hulp
verlening tegelijkertijd toe
gankelijk houden voor de pa
tiënt", aldus Van Groenin
gen. De fysiotherapeuten
stellen zich daarom voor zó
doelmatig te gaan werken
dat ze enerzijds minder pa
tiënten hoeven te behandelen
en anderzijds minder patiën
ten hoeven door te verwijzen
naar andere medische specia-
Om dat de bereiken is een
betere samenwerking tussen
huisartsen en fysiotherapeu
ten vereist. Totnutoe verwijst
de huisarts zijn patiënt „met
een vage diagnose" naar de
fysiotherapeut, die vervol
gens aan het ziekenfonds om
een machtiging voor twaalf
behandelingen vraagt. Het is
hem wettelijk verboden op
eigen houtje met de behande
ling (althans van zieken
fonds-verzekerden) te begin
nen. Een achterlijke situatie,
vinden de fysiotherapeuten.
„Zo'n regeling komt in de
hele gezondheidszorg niet
voor en is ook uitermate on
praktisch. Het dwingt ons
zelfs tot fraude", zegt Van
Groeningen. „Want voor we
de behandeling beginnen
moeten we de patiënt onder
zoeken, daar zijn we ook
voor opgeleid, maar we wor
den er niet voor betaald. Dat
betekent in de praktijk dat
de eerste sessie meestal be
staat uit onderzoek, maar op
de rekening wordt opgevoerd
als behandeling".
Om de administratieve romp
slomp rond de machtiging
van het ziekenfonds te be
perken en te voorkomen dat
er een behandeling wordt ge
start voor een patiënt die dat
niet nodig heeft, willen de
fysiotherapeuten eerst een
onderzoek houden (op ver
zoek van de huisarts) en
daarna in overleg met de
huisarts zonodig een behan
delplan op te stellen. „Een
kritische samenwerking tus
sen huisarts en fysiothera
peut maakt de controlerende
rol van het ziekenfonds op
lange termijn overbodig", al
dus Van Groeningen. Hoewel
hij de gehate machtiging niet
één-twee-drie ziet verdwij
nen, denkt hij wel dat dit
„overbodige stuk papierwerk
op den duur overboord gezet
zal worden".
Volgens de fysiotherapeuten
maakt het eerste consult dat
alleen voor onderzoek be
stemd is, het „voor artsen
mogelijk de deskundigheid
van fysiotherapeuten te raad
plegen zonder dat dit direkt
leidt tot behandelingen".
Omdat deze consult-moge
lijkheid nu ontbreekt, komen
nogal wat patiënten in een
behandeling terecht, terwijl
ze na onderzoek misschien
beter doorverwezen of naar
huis gestuurd zouden kunnen
worden. Bovendien voorzien
de organisaties een daling
van het aantal behandelin
gen per patiënt als de samen
werking met de huisarts ver
betert. Zo zou er halverwege
de reeks behandelsessies
overleg met de arts kunnen
plaatsvinden, waarna beslo
ten wordt de behandeling te
staken of voort te zetten. Nu
bedraagt het gemiddelde aan
tal behandelingen per patiënt
21, dit zou op die manier te
rug kunnen worden gebracht
tot 18. Dat levert een bezuini
ging van maar liefst 90 mil
joen gulden op.
Een fysiotherapeut masseert een pijnlijke hand.
De overige 35 miljoen gulden
denken de therapeuten te be
sparen door patiënten te be
geleiden die anders bij (dure)
specialisten terecht zouden
komen. Een studie van het
onderzoeksinstituut NIVEL
heeft uitgewezen dat „op
plaatsen waar fysiotherapeu
ten samenwerken met huis
artsen en verloskundigen het
aantal verwijzingen naar spe
cialisten aanzienlijk achter
bleef bij plaatsen waar die sa
menwerking niet bestond".
Om de kosten nog verder te
dekken stellen de fysiothera
peuten voor het huidige
..verrichtingentarief" (waar
bij het aantrekkelijk is zoveel
mogelijk dure behandelingen
te geven) te vervangen door
een vast tarief voor iedere
zitting. Daarnaast pleiten de
therapeuten voor een sy
steem waarbij „overwerk"
gestraft wordt. Daarmee zou
den de 3000 werkloze fysio
therapeuten geholpen zijn,
evenals de patiënten die met
lange wachtlijsten geconfron
teerd worden. „Als er bij mij
om zes uur een patiënt voor
de deur staat die krom loopt
van de pijn, durf ik niet te
zeggen: er is een wachtlijst
van drie weken, wacht u nog
maar even. Nee, dan ga ik
door tot half zeven en als ik
niet opppas wordt het tien
uur. Om dat te voorkomen
moet het tarief gekoppeld
worden aan het aantal uren
dat een fysiotherapeut werkt.
Wie te lang doorgaat ver
dient dan uiteindelijk niet
meer dan een „straftarief",
waar hij net zijn stookkosten
van kan betalen. Op die ma
nier nemen individuele the
rapeuten minder patiënten
aan, zodat er meer mensen
aan het werk kunnen", aldus
Van Groeningen.
STEVO AKKERMAN
(Van onze correspondent
Roger Simons)
DNDEN Politiemen-
n uit alle EG-landen ko
en begin volgend jaar
nfeeen in Londen om zich
beramem op maatrege-
n ter bestrijding van het
-petbalvandalisme. Op
in schouders rust voort-
n de verantwoordelijk-
^id om in samenwerking
et plaatselijke politie-
Drpsen gepaste veilig
heidsmaatregelen te ne
men telkens als er grote
Europese voetbalwedstrij
den op til zijn. De EG
hoopt hiermee een herha
ling van bijvoorbeeld het
Brusselse Heizeldrama te
kunnen voorkomen.
Een en ander werd gisteren in
Londen beslist tijdens een ver
gadering van Europese minis
ters van binnenlandse zaken
en justitie. Voorzitter van de
conferentie was de Brit Dou
glas Hurd, die na afloop ziin
tevredenheid uitsprak over
het feit, dat de Europese lid
staten nu dankzij de impuls
van Groot-Brittannië de
goede weg bewandelen die
kan leiden tot een doeltreffen
de bestrijding van de interna
tionale terreur, drugssmokkel
en voetbalvandalisme. Met uit
zondering van Griekenland
zijn de Europese ministers het
eens geworden op welke ma
nier zij gezamenlijk de strijd
zullen aanbinden tegen inter
nationale terreur. Hun plan is
vervat in een geheim dossier
dat uit veiligheidsoverwegin
gen niet wordt vrijgegeven.
Italiaanse voet
balsupporters
legden gisteren
een bloemen
krans op de tri
bune van het
Brusselse Heizel-
stadion. EG-
maatregelen
moeten voorko
men dat een dra
ma, zoals dat van
mei vorig jaar, in
de toekomst nog
eens plaatsvindt.
vervolg van de voorpagina)
SN HAAG „Het kan
jet langer als „normaal"
forden beschouwd dat
jaar veertien miljoen
onze jongste kinderen
Tven en nog evenzovele
Jjoenen in ondervoe
ding en slechte gezond
heid leven. Het is gewoon
niet aanvaardbaar", aldus
Unicef, dat dit jaar veertig
jaar bestaat.
Volgens Unicef is er maar een
luttel bedrag voor nodig om de
massale dood onder de kinde
ren te stoppen. Voor slechts
vijfhonderd miljoen dollar
de prijs van drie straalja
gers laat Unicef alle kinde
ren onder de vijf jaar inenten
tegen de meest voorkomende
kinderziektes. Per kind kost
het aanmaken van water met
zout en of suiker nog geen
dubbeltje: toch bezwijken al
leen al door uitdroging per
jaar vier miljoen kinderen. Bo
vendien zouden regeringen
zich kapitale uitgaven bespa
ren door ziektes te voorko
men. Immers, zo waarschuwt
Unicef, ondervoeding in de
kindertijd betekent op latere
leeftijd hersenstoornissen en
ernstig lichamelijke gebreken.
Dat de maatschappij geen rem
zet op het sterven van kinde
ren heeft te maken met de po
litieke en publieke opinie.
Unicef: „Als de wereld zich
zou inzetten om ziekten en on
dervoeding te bestrijden, dan
kan het kwaad nü worden ge
stopt".
(e) Standaard Uitgeverij, Antwerpen-Weesp
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister van den Broek van buiten
landse zaken heeft er geen bezwaar tegen dat de Ne
derlandse ambassadeur in Wenen, L.H.J.B. Van Gor-
kom, vorige week met zijn echtgenote heeft deelgeno
men aan een door Waldheim gegeven muzikaal soirée.
Volgens een woordvoerster van de minister maakte de bijeen
komst deel uit van de traditionele bezoeken van de ambassa
deur, zonder dat daar overigens een protocollaire of diplomatie
ke verplichting toe bestond. Premier Lubbers en minister Van
den Broek lieten eerder in antwoord op schriftelijke kamervra
gen weten dat de omgang met Waldheim van Nederlandse zijde
tot een minimum zou worden beperkt. Alleen de verplichtingen,
zoals de nieuwjaarsreceptie, zouden door de Nederlandse ambas
sadeur worden bijgewoond. Het muzikaal soirée van vorige
week valt niet onder de categorie „verplichtingen", zoals die
door de bewindslieden werd omschreven
Milieudefensie
wil een lagere
stralingsnorm
AMSTERDAM De Ver-
eniging Milieudefensie wil
dat de norm voor de ra
dio-actieve stof cesium in
voedsel met tenminste een
factor tien wordt ver
laagd. De huidige norm
bedraagt zeshonderd be-
querel per kilo en die is
strijdig met de totale stra-
1 ingsbelastingsnorm
Milieudefensie schrijft dit in
een brief aan de ministers Nij-
pels (milieubeheer) en Braks
(landbouw). Bij de huidige
normering is volgens Milieu
defensie ook geen rekening
gehouden met jonge kinderen,
die aanzienlijk gevoeliger zijn
voor radio-actieve straling dan
de volwassen mens waar de
norm op gebaseerd zou zijn.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
JNTORM AT1E OVER FJLMS.MUZIEK
THEATER, RECREATIE,EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
JOHANNESBURG Na het afkondigen van de
noodtoestand zijn in totaal 8200 kinderen in Zuida
frikaanse gevangenissen gegooid, zonder aan
klacht of proces. Dat komt neer op 250 per week.
Op het ogenblik zitten er nog ongeveer 4000 kin
deren vast. Deze cijfers zijn afkomstig van de De
tainees Parents Support Committee (DPSC, een
commissie voor ouders van gevangenen), een onaf
hankelijke organisatie, die een 213 pagina's tellend
dossier hierover opstelde. Overigens verklaarde
het hoofd van de politie, generaal Coetzee deze
week dat het slechts om 256 kinderen onder de
zestien jaar zou gaan.
HeJ dossier van DPSC geeft een gedetailleerde beschrij
ving van de gang van zaken bij de arrestaties van kinde
ren. „Een kind wordt gearresteerd en meegenomen naar
het politiebureau. Hier worden ze gedurende een paar uur
gemarteld en daarna overgebracht naar een gevangenis of
ze worden in een politiecel gestopt". De kinderen worden
bewerkt met vuisten, voeten, sjamboks (zwepen) en ge
weerkolven. Slachtoffertjes, die uit gevangenschap werden
vrijgelaten, verklaarden dat politiemensen hun keel dicht
knepen met hun handen of dat ze een soort kap heel strak
over hun hoofd vastbonden tot ze bijna stikten.
In het dossier zijn de persoonlijke verklaringen van kinde
ren opgenomen. Een meisje van vijftien jaar vertelt: „Ik
werd meegenomen naar het politiebureau, waar ik drie
uur lang werd vastgehouden. Toen kwamen er mensen
van de afdeling voor strafzaken, die mij en nog wat andere
kinderen begonnen te slaan en te schoppen en ons elektri
sche schokken gaven. Daarna werden we eerst weer in de
cel op het politiebureau gegooid en wat later brachten ze
ons naar de gevangenis...".
daarna drukte hij met zijn duimen mijn keel dicht", ver
klaart een jongen van veertien, „Toen ik bijna onderuit
ging liet hij me los. Hij schreeuwde tegen me dat als ik
bleef liegen, hij me nog meer zou straffen. Hij begon me
daarna heel langzaam en hard in m'n testikels te knijpen.
Dat deed zo'n verschrikkelijke pijn, dat ik niet meer weet
hoe lang het duurde...".
Hersenbloedingen
Een ander jongetje van dezelfde leeftijd moest op zijn buik
op een bank gaan liggen. Politieagenten dienden hem bij
toerbeurt 80 tot 86 zweepslagen toe. „Ze wilden de verblijf
plaats weten van een andere jongen. Na drie uur goten ze
een paar liter benzine over me heen en één van de politie
agenten plaste in mijn gezicht. Ik hoorde ze tegen elkaar
zeggen dat ze me wilden verbranden".
De kinderen worden in grote getale in smerige, onver
warmde cellen gestopt; soms wel met z'n veertigen. Ze
kunnen zich nauwelijks bewegen en de sanitaire voorzie
ningen zijn ontoereikend. Alle kinderen klaagden erover
dat het eten afschuwelijk was. Meestal moet men wat
vraagtekens plaatsen bij verklaringen van kinderen. In dit
geval is er echter medisch bewijsmateriaal aanwezig om de
juistheid van de verhalen aan te tonen.
Artsen die begaan zijn met het lot van de gedetineerden
hebben zich verenigd in een organisatie. Een woordvoer
der verklaarde dat veertig procent van de ex-gedetineer-
den onder de achttien was en dat in negentig procent van
de gevallen duidelijk aanwijsbare medische klachten wa
ren. Er waren vooral veel nieraandoeningen, hersenbloe
dingen en botbreuken. Bovendien hadden veel slachtoffers
een ernstig psychisch letsel overgehouden; trauma's, slape
loosheid, geheugenverlies en paniekaanvallen.
De politie en het gevangeniswezen ontkennen Uiteraard
dat arrestanten mishandeld worden. Zij zeggen dat er for
mele wegen zijn om klachten over de behandeling in te
dienen en dat de gevangenissen en politiebureaus regelma
tig aan officiële inspecties worden onderworpen. Volgens
de Zuidafrikaanse wet mogen kinderen niet gevangen
worden genomen, tenzij de noodtoestand heerst...
DAVID BERESFORD
Copyright The Guardian
In de zwarte Zuidafrikaanse woonwijk Mamelodi is gisteren
een herdenkingsdiens gehouden voor de vorige week ver
moorde dr Fabian Ribeiro en zijn vrouw Florence, beiden
vooraanstaande bestrijders van de apartheid. Het echtpaar
werd voor hun huis door onbekenden doodgeschoten. Op
de foto Rebecca Rocker, een nicht van het vermoorde
echtpaar.
JOHANNESBURG De Zuidafrikaanse regering
lijkt zich op te maken voor een nieuw offensief te
gen politieke tegenstanders. Op 16 december be
gint de oppositie een tiendaagse campagne onder
het motto „Kerstmis tegen de noodtoestand".
Politieke waarnemers gaan ervan uit dat als er plannen
bestaan voor een strenger optreden tegen de oppositie, die
in werking gesteld zullen worden voor de kerstcampagne
begint. Onderdeel van het strengere optreden lijkt een har
dere houding ten opzichte van de pers. Nadat eerder deze
week bekend werd dat de Zuidafrikaanse kranten nog
meer zelfcensuur moeten betrachten, werd gisteren de
Amerikaanse journalist Michael Parks, correspondent voor
de Los Angeles Times, uitgewezen. Parks is de vijfde bui
tenlandse correspondent die Zuid-Afrika wordt uitgezet
sinds de afkondiging van de noodtoestand in juni van dit
jaar.
