'finale
'CeidócGou/umt
Gaat
Feyenoord
nu aan
humor
ten
onder?
Dooie kat
ROTTERDAM - Zeggen dat Feye-
noord een belangrijke wedstrijd
wacht is zo langzamerhand net zo
vanzelfsprekend als stellen dat een
Elfstedentocht op ijs wordt gere
den. Maar zelden eerder dit seizoen
heeft het woordje „belangrijk" zo'n
beladen betekenis als dit keer.
Want hoewel elk duel in deze com
petitie voor de Rotterdammers tot
dusver er een was waar de vader
landse voetbalwereld met meer dan
gemiddelde belangstelling naar
(uit)keek is het treffen morgen met
FC Den Bosch een wel erg gewich
tige gebeurtenis. In vierledig op
zicht zelfs.
Zoals bekend is de club uit de Brabantse
provinciehoofdstad de vorige werkgever
van Feyenoords huidige technische man
Rinus Israel. En bovendien is FC Den
Bosch nu de directe concurrent voor zijn
opponent van morgen voor de bezetting
van de derde plaats, die recht geeft op
Europees voetbal volgend seizoen.
Voorts is de tegenwoordige trainer van
Feyenoords „angsttegenstander" de
voormalige assistent van Rinus Israel,
Theo de Jong. Welke relatie er nog wat
pikanter op wordt doordat De Jong nog
niet over de vereiste papieren beschikt
en stroman Ad Zonderland nodig heeft
om geen problemen met WON en
KNVB te krijgen. Israel heeft ook gerui
me tijd zonder diploma op het hoogste
niveau gewerkt en had zelfs een herexa
men nodig om officieel op eigen benen
te mogen staan.
En als laatste, tot de verbeelding spre
kend element kan worden aangevoerd
dat FC Den Bosch nu hoger geklasseerd
staat dan Feyenoord, terwijl algemeen
werd aangenomen dat de ploeg na het
vertrek van Van Herpen en Scholten
naar Ajax zodanig zou zijn verzwakt dat
een „toonaangevende" rol kon worden
vergeten. Hetgeen dus bepaald niet het
geval is met de door Hoyer, Krüzen en
Van Eek aangevulde ploeg.
Gelukkiger
Waarmee Theo de Jong over een aan
zienlijk gelukkiger hand blijkt te be
schikken dan zijn chef van vorig sei
zoen. Die inmiddels zelfs al heeft toege
geven dat hij met Van Herpen misschien
wel heeft misgegokt. Maar daarover
straks. Eerst even de positie van Feye
noord.
Het is opvallend dat waar uitglijders van
PSV in het recente verleden altoos met
hoongelach en gesnuif werden begroet,
de martelgang van Feyenoord met leed
wezen en meewarigheid wordt begeleid.
Een gevolg van het verschil in populari
teit tussen beide clubs, waarvan PSV
zich in den lande nimmer geliefd heeft
kunnen maken. Ooit werd dat veroor
zaakt door hel provinciale angtshazen-
voetbal van de Eindhovenaars, tegen
woordig komt dat door het poenige ima
go van de club. Feyenoord moet al jaren
roeien met de riemen die het heeft en
kent de pech dat er geen bundeling kan
worden bewerkstelligd van het zakenle
ven uit het „economische hart van ons
land", de Maasstad. Zodat één multina
tional in een provinciestad zijn sport-
poot aanzienlijk meer allure kan geven
dan 's werelds grootste havenstad, waar
de wereldvertakte bedrijven voor het op
scheppen liggen.
Grenzen
De sympathie van het vaderlandse voet
balvolk mag dan bij Feyenoord liggen,
de aanhankelijkheid van de fans kent
grenzen. En die zijn bij Feyenoord in
middels lang en breed bereikt. Het op
een enkele uitzondering na povere spel
DEN HAAG - Nog steeds beheerst
de sport het leven van Han van der
Heijden. De 45-jarige Hagenaar
kwam en komt er door op plaatsen
over de gehele wereld. Recentelijk
was hij bij de opening van de Azia
tische Spelen in Seoel, hij was in
Lausanne bij de bekendmaking
van de plaatsen die de Olympische
Spelen 1992 mogen organiseren en
bij een bijeenkomst van sponsors
in Monte Carlo. Hij deed dit in de
hoedanigheid van voorzitter van de
internationale racquetball federatie.
Als zodanig heeft hij heel wat moe
ten doen om de racquetballsport
olympisch erkend te krijgen.
Hij "kreeg het in betrekkelijk korte tijd
voor elkaar. In 1979 werd de internatio:
nale federatie opgericht, in 1981 werd hij
voorzitter en in 1985 was de gewenste
erkenning er. Het certificaat hangt inge
lijst op een prominente plaats in zijn
kantoor, hoogst persoonlijk gesigneerd
door Antonio Samaranch, de voorzitter
van het Internationaal Olympisch Comi
té. Overigens, zolang racquetball niet op
het olympisch programma staat is deze
sport een onderdeel op de World Ga
mes. Deze worden in 1989 in het West-
duitse Karlsruhe gehouden. Als lid van
de coördinatie-commissie is Han van
der Heijden hierbij nauw betrokken.
Vanuit dat kantoor moet hij zijn echte
zaken regelen, de twee racketcenters, in
Leidschendam en Zoetermeer, de import
van machines voor autowasserettes. De
benzinestations, waardoor hij in de
Haagse regio grote bekendheid kreeg,
zijn enige jaren geleden weliswaar afge
stoten, maar zijn zaken vergen deson
danks veel lijd. Toch ziet hij kans ook
nog eens zeeen van tijd aan de sport te
besteden, terwijl zijn gezin met vier op
groeiende kinderen ook de nodige aan
dacht vraagt. En wat zal zijn bestuurs
functie in de Nederlandse IJshockey
Bond, waarvoor hij werd gevraagd en
waarin hij onlangs werd gekozen, niet
vergen? Daar immers wacht heel wat
werk.
Delegeren
„Ondanks alles word ik toch niet gere
geerd door mijn agenda. Ik neem de tijd
voor mijn gezin, hoe dan ook. Dat is be
langrijk. Het werk moet doorgaan en dat
gebeurt ook. En de functies in de sport
ZATERDAG 6 DECEMBER 1986
kan ik ook wel uitoefenen. Ja, inder
daad, ik moet delegeren. Dat gaat uitste
kend, hier op kantoor, bij de racquet-
ballbond. Dank zij mensen aan wie ik
veel kan overlaten".
De terugkeer in de Nederlandse ijshoc-
keywereld mag opmerkelijk heten. Het is
cr sinds vier jaar geleden, toen Han van
der Heijden uit het bestuur van de NIJB
stapte, allemaal bepaald niet beter op ge
worden. Een zeer zorgelijke financiële
positie, het échec met het Prins Willem-
Alexandersportcentrum in Zoetermeer is
nog niet helemaal voorbij en de storm
van kritiek die voorzitter Freddy
Schweers kreeg te verwerken is nog maar
net gaan liggen. Op zijn zachtst gezegd
geen klimaat om er in te stappen. En
toch is Han van der Heijden terug in het
ijshockey. Zijn oude liefde, die begon
door de betrokkenheid van zijn vader
bij het legendarische HYS HOKJJ, waar
van hij mede-oprichter was.
Han van der Heijden begon als teamlei
der/coach van het tweede team, kwam
in 1969 in het bestuur en was van 1972
tot 1977 voorzitter van het HYS, dat
verhuisde naar De Uithof. Toen genoot
HYS nog aanzien als een nationale ijs-
hockeytopper, al was de hegemonie door
Tilburg Trappers, dat door de komst
van Tsjechoslowaakse vluchtelingen in
één klap de sterkste was geworden, over
genomen. Het was de tijd, waarin ijshoc
key in Den Haag het gesprek van de dag
was door de enorme rivaliteit tussen
HYS en Raak. De HOKIJ en De Uithof
zaten geregeld bomvol met publiek.
Raak was bijkans een profteam, kwam
snel (aan de top) én verdween snel. Van
der Heijden: „Hoe je het wendt of keert.
Raak heeft wel bepaalde impulsen aan
het ijshockey gegeven. Goede en minder
goede. Het goede was de aandacht die
het trok, het minder goede was de ma
nier waarop de zaken werden geregeld.
Er moest ontzettend veel geld aan te pas
komen om de zaak te laten draaien. Er
is uiteindelijk niet veel meer van overge
bleven en dat is jammer".
Opvolger
Terug naar het heden en het recente ver
leden. Er kan toch worden gesteld dat er
fn het Nederlandse ijshockey iets opmer
kelijks aan de gang is. Voorzitter Freddy
Schweers van de Nederlandse IJshockey
Bond gaat aftreden, zij het pas over twee
jaar. AI jaren werd tegen de schenen van
de hoe dan ook markante man geschopt,
al jaren vonden velen dat hij moest ver
dwijnen van de hoogste zetel en nooit
kwam het ervan. Hoe zeer de joviale
Amsterdammer het vooral de laatste
twee jaar te verduren heeft gekregen
door zijn (solistische) manier van optre
den, door het financiële debacle van het
onlangs toch weer in gebruik genomen
Prins Willem-Alexandersportcentrum in
Zoetermeer cn de zorgelijke financiële
positie van de ijshockeybond. Toch is
Freddy Schweers er nog. Hij beweerde
lang geen opvolger te kunnen vinden die
zijn tot dagtaak uitgebreide hobby kon
overnemen. Echter, daar gaat op termijn
toch een einde aan komen.
Dat is de uitkomst van de laatste alge
mene ledenvergadering van de Neder
landse IJshockey Bond. Sjoerd Feenstra,
praescs van Flyers Heerenveen, en Han
van der Heijden werden gekozen als
vice-voorzitters. Naar verluidt zou de
eerste door Schweers moeten worden
voorbereid op de vervulling van het
hoogste ambt in de bond, dat over twee
jaar zou moeten worden overgedragen.
Of Feenstra Neerlands eerste ijshockey-
man wordt is aan twijfel onderhevig.
Die gedachte leeft ook bij Han van der
Heijden, die het niet uitgesloten acht dat
hij die zetel zal gaan innemen. „Mijn
voordeel is, dat ik niet clubgebonden
ben, maar er eventueel een dagtaak van
gaan maken is uitgesloten".
Andere kijk
„In de vier jaar die ik uit het ijshockey
ben werd ik geregeld gevraagd voor een
functie. Steeds nee op gezegd. Ja zeggen
heeft meestal tot gevolg, datje meer gaat
doen dan je je hebt voorgenomen. Waar
om het nu ja was? Schweers vroeg mij
en dat maakte voor mij de zaak iets an
ders. Hij heeft jaren geroepen ook mij
niet de eventuele geschikte opvolger te
vinden. Dat is nu kennelijk anders. Het
is bovendien nooit mijn bedoeling ge
weest als tegenkandidaat te fungeren".
„Er vier jaar tussenuit geweest zijn heeft
naar mijn gevoel het voordeel, datje een
andere kijk op de zaken krijgt. Ik weet
nog niet wat ik in de bond ga doen, we
moeten nog werkafspraken maken. Waar
ik zeker naar wil streven is het verbete
ren van het aanzien van het ijshockey,
dat de laatste jaren toch ernstig is ge
schaad. Op de laatste ledenvergadering
werd alleen maar over commissies ge
sproken, helemaal niet over ijshockey.
Goed, de situatie is er naar, maar het
moet wel snel anders worden. IJshockey
moet weer de boventoon gaan voeren".
De twintig jaren, waarin Han van der
Heijden zich als official door de sport
wereld beweegt en vele landen ter wereld
bezocht hebben hem duidelijk gemaakt
dat de sport de macht van de twintigste
eeuw is. „Ik vind het jammer dat zij te
pas en te onpas wordt gebruikt. Maar ja.
zij is ook te afhankelijk van de politiek".
FRANS LEERMAKERS
Er zijn in de sportwereld mensen die
van gedaante kunnen veranderen. Die
evolutie is interessant. Neem nu eens
als willekeurig voorbeeld Eef Kamer
beek, in de jaren zestig de beste West-
europese tienkamper. Nu directeur bij
Philips en als zodanig belast met onder
meer publiciteit in de sportwereld. Een
gedaanteverandering om respect voor
te hebben.
Er zijn ook figuren, die zich niet zo
zeer maatschappelijk als wel geestelijk
in steeds andere hoedanigheden mani
festeren. Hans Kraay is daarvan een
'voorbeeld. Ooit van Utrechts straat
voetballertje uitgegroeid tot een speler
van het Nederlandse elftal heeft Kraay
zich mede dank zij zijn verbale vermo
gen uiteindelijk kunnen opwerken tot
wat hij nu is: óók directeur bij Philips,
zij het bij de sportieve tak, PSV. Waar
hij voor een salaris van meer dan twee
ton praatjes én zichzelf verkoopt.
Nu het echec in het Europa Cuptoer
nooi tegen Bayern München al bijna
weer is vergeten kan Kraay weer hoog
van de toren blazen en zijn reputatie
van betweter weer stevig oppoetsen.
Echter, een vos verliest wel zijn haren,
maar nimmer zijn streken. En dat
geldt voor Kraay ook. Hij blijft de
Utrechtse volksjongen die (desnoods de
botte bijl ter hand neemt. En dan blijkt
de zich zo beschaafd voordoende tech
nisch directeur, die op welk terrein van
het voetbalgebied dan ook een mening
heeft, ineens weer de straatvechter.
Maar dan één. die er bedenkelijke me
thoden op nahoudt.
Wat is het geval? Een paar jaar gele
den moest Kraay verstek laten gaan bij
een wedstrijd tussen Ajax en PSV. Op
nieuw opspelende hyperventilatie-ach-
tige problemen verhinderden hem naar
Amsterdam te gaan. Maar doordat
soortgelijke moeilijkheden eerder zijn
voortijdige vertrek hadden ingeluid bij
Sparta, FC Den Haag en Feyenoord
wenste Kraay dat niet wereldkundig te
maken en verzon hij een list, naar la
ter uit een onderzoek van twee week
bladjournalisten, Barend en Van Dorp,
bleek. Kraay zou. zo werd al direct na
afloop van die Ajax-PSV bekend,
's morgens vóór zijn vertrek naar Am
sterdam een dooie kat in zijn auto heb
ben aangetroffen. Het dier zou de keel
zijn doorgesneden en in een plastic zak
zijn gestopt. Kraay zou door dit voor
val zo van streek zijn geraakt dat hij
zijn nieuwe ploeg PSV niet kon bege
leiden.
Het onthullen van de ware toedracht
omtrent zijn absentie bij Ajax vergroot
te de aanhankelijkheid van Kraay ten
opzichte van de weekbladjournalisten
bepaald niet. Kraay dreigde zelfs met
stappen, tjie Barend en Van Dorp „nog
lang zouden heugen". Het bfêef aan
vankelijk bij deze dreigementen, om
dat Kraay geen been had om op te
staan.
Maar de technisch directeur verloo
chende zijn aard niet. Toen hij het
weekbladduo weer eens tegenkwam
zinspeelde hij op de joodse achtergrond
van één van hen. Geconfronteerd met
boosheid over zijn racistische uitspraak
bood Kraay Barend zijn excuses aan,
die werden geaccepteerd. Maar bij een
volgende ontmoeting maakte Kraay
opnieuw een dergelijke opmerking.
Waarna dezer dagen dit verhaal in de
publiciteit kwam en op de tafel van
Jacques Hogewoning van het sectiebe-
stuur betaald voetbal belandde. Deze
reageerde verontwaardigd en bracht de
zaak in de tuchtcommissie van de voet
balbond ter sprake.
Hetgeen Hans Kraay in een lastig par
ket kan brengen. Want werden niet in
alle ophef over voetbalvandalisme van
de voorbije maanden vooral veel woe
dende reacties vernomen over de sup
porters van FC Den Haag, die „op jo
denjacht gingen"? Ach, deed voorzitter
Dé Stoop van FC Den Haag het aan
vankelijk nog voorkomen, het zijn on
wetende. domme jongens die de oorlog
niet hebben meegemaakt. Een stand
punt dat hij onder grote druk van de
publieke opinie snel moest verlaten.
Van een technisch directeur die de oor
log wél heeft meegemaakt, zou men
mogen verwachten dat hij zich niet op
een dergelijke manier zou verstaan
met iemand van joodse afkomst.
Kraav zal de opmerking wel afdoen
met kreten als „een slip of the tongue"
of „een wat mislukte poging tot
scherts". Maar uitgerekend Kraay geeft
altijd voor precies te weten hoe het al
lemaal werkt en moet. Vandaar dat de
technisch directeur van PSV een onver
geeflijke blunder heeft begaan.
Kijk, dat een voetballer als John de
Wolf in het vuur van hel spel Uli Stieli-
ke 'uitmaakt voor Hitler is uiteraard
niet goed te praten, maar het gebeurt.
Maar dat een man van vijftig in het
volle bezit van zijn verstandelijke ver
mógens tegenover twee als „vijanden"
beschouwde journalisten zich antise
mitisch uit, is kwalijk. En zegt iets
over de technisch directeur van Philips'
meest sportieve tak.
Dat je daar als oud-speler met een be
denkelijke karakterstructuur technisch
directeur kunt worden zegt iets over de
voetballerij. Maar oneindig veel meer
over Hans Kraay. Die als hij nu vijf
tien jaar was waarschijnlijk supporter
van FC Den Haag zou zijn geweest.
teiten zijn reputatie van tacticus te grab
bel, de trainer wierp ook zelf een nieuw
element in de inmiddels opgelaaide dis
cussie over zijn functioneren. De Am
sterdammer hanteert namelijk ook bij
Feyenoord zijn inmiddels al bijna
spreekwoordelijke humor, die door som
migen als puur cynisme wordt betiteld.
Zo lang de prestaties in de Kuip nog om
over naar huis te schrijven waren leek
dat redelijk onschuldig. Maar nu kenne
lijk een aantal spelers op de toppen van
hun zenuwen begint te lopen vallen de
grappen van Israel totaal verkeerd.
Vooral Mario Been heeft het te kwaad
met de wel degelijk van een serieuze on
dertoon voorziene scherts en luim van
zijn trainer. Die het Been op zijn beurt
kwalijk neemt dat de zelf altijd dollende
„aankomende spelverdeler" nu niet te
gen zijn „verlies" kan.
Waarmee niet alleen de volwassenheid
van een aantal spelers bij Feyenoord
wordt getypeerd, maar veeleer wordt
aangegeven hoe de malaise al heeft huis
gehouden in de Kuip. Waar Ajax eens
aan drank en vrouwen kapot heette te
gaan zou Feyenoord wel eens voor een
nog historischer aantekening kunnen
zorgen door ooit te boek te worden ge
steld als de club die aan humor ten on
der ging.
Maar eerst wacht Feyenoord morgen
nog een belangrijke wedstrijd. Belangrij
ker dan ooit dit seizoen. Want als de
ploeg van Rinus Israel onverhoopt zou
verliezen van FC Den Bosch zou de
meewarigheid wel eens kunnen omslaan
in lachlust. En met al zijn gevoel voor
grappen, dat is wel het laatste wat Rinus
Israel zal willen. De ontmoeting in de
Kuip zal er naar zijn.
FRANK WERKMAN
Misgegrepen
Maar Israel kunnen meer tactische mis
grepen voor de voeten worden gegooid.
Hij is tenslotte verantwoordelijk voor de
komst van de overigens best verdienste
lijk acterende Roth, terwijl hij twee spe
lers in huis had die dezelfde rol hadden
kunnen spelen, Henk Duut en Kenneth
Monkou. Misschien van iets minder ni
veau dan de Hongaar, maar door Israel
te gauw miskend.
Duut, enige jaren geleden nog een veel
belovende verdediger die als libero en
vaak doeltreffend met het „hoofd" op
komend indruk maakte, kreeg niet het
vertrouwen van Israel. Ondanks het feit
dat Duut, in het verleden vaak gebles
seerd, sinds anderhalve maand eindelijk
volledig fit is. Sterker, Duut mag nu ver
trekken van zijn trainer.
Met Monkou maakte Israel zijn grootste
tactische blunder van het seizoen door
de wat eenzijdige voorstopper in het
duel met Ajax als rechtsback te laten op
draven. De gevolgen voor Feyenoord
waren desastreus, mede dank zij Witsch-
ge, en voor Monkou niet minder. Hij
speelde geen minuut meer en mag nu
ook weg. Bovendien liet Israel voorstop
per René van Eek van Excelsior naar FC
Den Bosch gaan. waar de Rotterdammer
wekelijks excelleert.
te grabbel
van de ploeg uit Rotterdam-Zuid voor
ziet niet alleen de ooit machtige Kuip
van een ongekend troosteloze aanblik,
maar lijkt ook de positie van de nog niet
zo lang geleden met gejubel binnenge
haalde trainer Rinus Israel danig aan het
wankelen te brengen.
En daar is een aantal redenen voor. Om
te beginnen de slechte resultaten, die
Feyenoord inmiddels al op een straat
lengte afstand van Ajax en PSV hebben
gezet. Verder de daarmee samenhangen
de weinig gelukkige greep van de coach
met zijn aankopen. Jos van Herpen
(kosten" 300.000 gulden) faalt als organi
sator van de defensie door gebrek aan
persoonlijkheid, fysieke kwaliteiten en
aanpassingsvermogen. Ruud Heus begon
verdienstelijk, maar werd door blessures
teruggeworpen. René Hofman (kosten
één miljoen) lijkt in alle opzichten de
evenknie te worden van provinciegenoot
Pierre Vermeulen, die als Limburger ook
nimmer zijn draai heeft kunnen vinden
in de Kuip. Vermeulen zorgde echter in
cidenteel nog wel eens voor een hoog
standje, maar zelfs daartoe is de licha
melijk ook tamelijk beperkte Hofman
niet eens in staat. Rest de Deen Lars El-
strup, aangetrokken op advies van Is
raels assistent Wim Jansen. Elstrup ren
deert ook niet bij Feyenoord, hij scoorde
pas drie treffers in de competitie, maar
is dan ook geen centrumspits. Deze
manco's, gevoegd bij vormverlies van
steunpilaren als doelman Joop Hiele,
Mario Been en Simon Tahamata en het
plaatje is compleet.
Onvrede
Deze negatieve ontwikkeling heeft het
gemor in Rotterdam-Zuid en omgeving
steeds hoorbaarder gemaakt. Aan welke
onvrede ook Rinus Israel zelf voedsel
gaf. De Amsterdammer, die nog niet zo
lang geleden te boek stond als een tac
tisch genie, blijkt daarvan bij Feyenoord
weinig tot geen blijk te geven. Hij heeft
in het nu voor de helft voltooide seizoen
nauwelijks nieuwe impulsen gegeven
voor een verandering in speelwijze.
Toegegeven, de trainer beschikt waar
schijnlijk over de smalste basis die Feye
noord ooit heeft gehad, maar met dat
materiaal heeft hij vrijwel geen tekenen
van creativiteit laten zien. Elstrup, toch
een redelijk snelle maar eigenlijk graag
op de linkervleugel spelende aanvaller,
bleef in de spits maar scoorde niet. En
toen dan duidelijk werd dat Feyenoord
zonder versterking nog verder in de ver
sukkeling dreigde te raken adviseerde Is
rael tot- het aantrekken van een verdedi
ger (de Hongaar Antal Roth) in plaats
van een centrum-aanvaller. Een type
speler, dat weliswaar schaars is in ons
land, maar voor voetballers als de deze
week in „Oranje" debuterende Peter van
Velzen van RKC of de nog onlangs bij
Fortuna Sittard in ongenade gevallen
John Linford zouden waarschijnlijk met
veel meer betaald hoeven te worden dan
Roth. En zouden als centrumspits moge
lijk beter hebben geopereerd. Om nog
maar te zwijgen van Bosschenaar Hans
Gillhaus, die zijn onder Israel ingezette
ontwikkeling goed doorzet.
Nu een speler als John van Loen van FC
Utrecht ondanks een hernieuwde sollici
tatie en een verlaagde transfersom voor
Feyenoord kennelijk niet is te betalen
had Israel het oog desnoods moeten
richten op een tweede-keusspits, iemand
die evenwel „gespecialiseerd" is in het
puntwerk. Hetgeen van Elstrup met de
beste wil van de wereld niet kan worden
gezegd.
