Hengel bezorgt vissen
lichte pijn en ongemak
Nieuw voorstel
voor reparatie
vennootsschaps-
belasting
^Uitgebreid
onderzoek
visfraude
Alleen op
3 december»
60 Jaar en,
14 Miljoen Rans.
De Korte: „Je maakt
af en toe een kras.."
Verzekeraars: kosten gezondheid gestegen
•BINNENLAND
£eidóe(2otvuMit
DINSDAG 2 DECEMBER 1986 PAGINA 3
tVoorhoeve: geen
^verzwaring premies
WOUDENBERG VVD-fractievoorzit-
ter Voorhoeve heeft zich gisteravond af-
igezet tegen de suggestie van CDA-zijde
dat de sociale premieheffing zou kunnen
worden verzwaard om extra werkgele-
h^genheidsprojecten te financieren. Dit is
zoverder gaan op de verkeerde weg die in
,cehet verleden tot een te grote wig heeft
Q geleid, aldus Voorhoeve tijdens een
VVD-bijeenkomst in Woudenberg. Vol-
0(*gens Voorhoeve zou ons land daardoor
Ififweer werkgelegenheid in het bedrijfs
leven vernietigen om werkverschaffing
in de collectieve sector te financieren.
Dit zou het nu gunstig verlopende her-
,nfstel van het welvaartscheppend vermo-
begen van ons land alleen maar vertragen,
I imeent hij.
iji
Bijgeschoolde verpleegsters
binnenkort aan het werk
DEN HAAG Ruim driehonderd A-verpleegkundi
gen met een gemiddelde leeftijd van 39 jaar keren
binnenkort terug aan het bed van de patiënten. Zij
zijn drie maanden bijgeschoold na minimaal vijf jaar
hun vak niet te hebben uitgeoefend. Die nieuwe oude
verpleegsters voegen zich bij de ruim vijftienhonderd
A-verpleegkundigen die de afgelopen periode via vijf
tien speciale landelijke cursussen de vraag naar ver
pleegkundig personeel enigszins hebben opgevuld. Het
ministerie van sociale zaken en werkgelegenheid
heeft dit project begeleid. Veel ziekenhuisdirecties zijn
gedwongen een beroep te doen op oudere verpleeg
sters. Dat komt door het geringe aantal jongeren dat
een opleiding volgt, door de verlenging van de voor
bereidende periode en door de verkorting van de ar
beidstijd.
Verbod kleurstoffen
in de sportvisserij
DEN HAAG De Tweede Kamer wil een wet
telijk verbod van het gebruik van kleurstoffen,
voornamelijk rode, in de sportvisserij. De Kamer
heeft alle lof voor de georganiseerde sportvisser»
die uit een oogpunt van volksgezondheid al
maatregelen heeft genomen, maar vindt dat de
minister in Europees verband moet zorgen voor
een volledig verbod. Dit bleek gisteren tijdens
een uitgebreide vergadering van de vaste Ka
mercommissie voor visserij. De eis van de Ka
mer is neergelegd in een motie van de CDA'er
Van der Sanden. Tot voor kort visten veel vis
sers door kleurstoffen met rode of ook wel gele
maden. Ook werden aan voer kleurstoffen toege
voegd, hetzij door sportvissers zelf, hetzij door
fabrikanten van de voeders. Uit recent onder
zoek is gebleken dat sommige van die stoffen
mogelijk kankerverwekkend zijn.
Opleiding diepzee-
duiken in Limburg
HERKENBOSCH In het opleidingscen
trum voor diepzeeduikers VROS in het
Limburgse Herkenbosch zijn gisteren
voor de eerste keer in Nederland drie
leerling-duikers tot een diepte van 105
meter afgedaald in een mijnschacht van
de voormalige staatsmijn Beatrix. De
schacht, die geheel vol water staat, heeft
een diepte van 700 meter. Volgens een
woordvoerder van VROS was het niet
eerder mogelijk om in Nederland tot diep
zeeduiker te worden opgeleid. Officiële
instanties uit Engeland en Noorwegen, die
zich daar met diepzeeduiken bezig houden
hebben laten weten dat zij de cursus in
Herkenbosch erkennen. In januari start
een nieuwe cursus waaraan door tien dui
kers zal worden deelgenomen.
3P
j DEN HAAG De Twee-
in de Kamer begint een
nieuw, uitgebreid onder
zoek naar de rol die het
ministerie van landbouw
"Jen visserij heeft gespeeld
01 bij visfraudes op de afsla-
x* Er komt een onderzoekscom-
missie van acht kamerleden.
ü(.Deze zal tijdens het kerstreces
et van het parlement de dossiers
van het departement van mi-
nister Braks doornemen, de
■I rapporten van de Algemene
C| Inspectiedienst (AID) van het
je ministerie en notulen van het
permanent overlegorgaan vi-
safslagen. Daarna beslist de
1 commissie of ze ambtenaren
et en andere betrokkenen offi-
ioicieel zal ondervragen.
,é(Het onderzoek werd gisteren
aangekondigd door voorzitter
Eversdijk (CDA) van de vaste
21 kamercommissie voor visserij.
De drie grote partijen zullen
elk twee leden vóór de onder
zoekscommissie leveren, D66
en SGP elk één. Wie dat zul-
Blen zijn, moet nog worden be-
sloten. Vorige week had Taze-
Blaar van de PvdA verzocht
®'een onderzoekscommissie in te
stellen. Deze commissie zou
?j, antwoord moeten geven op de
fj{ vraag of ambtenaren van
A Braks' ministerie bewust hun
id ogen hebben gesloten voor het
u grijze viscircuit, waardoor vis-
asers de mogelijkheid kregen de
[vangstbeperkingen van de EG
jte ontduiken. Enkele weken
•jgeleden liet Braks de Kamer
kweten al langer op de hoogte
nj te zijn van de praktijken op de
stafslagen. Hij ontkende even-
wwel dat zijn ambtenaren daar
aan zouden hebben meege-
werkt. Volgens Braks heeft
jzijn ministerie steeds maatre
gelen genomen om het ver
schijnsel in te dammen.
I
a Veilplicht
Het zit er niet in dat vissers
P binnenkort verplicht worden
i j al hun vis via de afslagen aan
[i te voeren en te verhandelen.
Een dergelijke veilplicht heeft
>i volgens de regeringspartijen
CDA en VVD pas zin als ande-
i.j re landen van de EG daartoe
1 j ook willen overgaan. Volgens
i minister Braks zou een veil-
U plicht evenwel de kans op
fraude aanzienlijk verkleinen,
i aangezien partijen vis dan niet
meer (ongeregistreerd) direct
aan groothandelaren verkocht
kunnen worden. De PvdA is
het met de minister eens. CDA
en VVD vrezen daarentegen
3dat de veilplicht, die die enke-
I le jaren geleden werd afge-
ischaft, vissers juist naar de
zwarte markt jaagt. Ze zullen
dan hun vis op zee gaan over-
jslaan, illegaal gaan aanvoeren
of overslaan in buitenlandse
[havens, zeggen CDA en VVD.
(ADVERTENTIE)
tj Dames of heren quartz analoog
horloge met kunststof kast en band.
Waterdicht. Diverse kleuren en
wijzerplaten. 39.75
NüSOr
HEMA
FRIEMELS
{mn vwr jg- Mcöfeft
8AN.EN X leULTeEH
L0CÜ2VAR6 -TAS.
ONDERZOEK UTRECHTSE UNIVERSITEIT BIJ KARPERS:
N VANDAAG^
IN HET VJ
IEUWO
UTRECHT De heer
F. Kolb, „mooi-weer-vis-
ser" en voorlichter van
de Organisatie Verbete
ring Binnenvisserij
(OVB), heeft nog nooit
met een haak in zijn
mond aan een hengel ge
hangen. Mocht het er
ooit nog eens van komen,
dan stelt hij zich voor
„roerloos van pijn" te
zijn, niet in staat tot enig
verzet. Is het dus ook ge
meen een vis aan een
haak op het droge te hij
sen? „Nee, dat is niet zo
gemeen", zegt Kolb, „ga
maar na hoe zo'n dier
zich teweerstelt, dat
voelt op dat moment
geen pijn, zo is het intern
georganiseerd".
Hij weet zich wetenschappe
lijk gedekt door het onder
zoek van prof. dr. F. Verheij-
en van de Utrechtse univer
siteit, dat vandaag is gepre
senteerd. 'Verheijen consta
teerde slechts „pijn van de
laagste klasse" en „ongemak
van lichte aard" bij aan de
haak geslagen karpers. Kolb:
„Daar zullen de hengelaars
niet van wakker liggen, die
kijken er echt niet van op".
Omdat sportvissers van natu
re de neiging hebben het leed
van hun „slachtoffers" met
wat schouderophalen af te
doen en dierenbeschemmers
van nature al moord en
brand schreeuwen bij het
zien van een vishaak, hebben
organisaties van beide partij
en zich gewend tot de weten
schap met de vraag een Salo-
mons-oordeel te vellen over
angst en pijn van een belaag
de vis. In een vijver van de
OVB en in het laboratorium
voor vergelijkende fysiologie
van de Universiteit van
Utrecht heeft prof. Verheijen
daarom samen met dr. R. Bu-
walda het gedrag van gevan
gen karpers bestudeerd. De
resultaten daarvan mogen
niet zondermeer vertaald
worden naar andere vissoor
ten („Een aap is geen giraffe
en een aal is geen snoek",
meldt Kolb), maar zeggen ge
noeg over „vissepijn" om se
rieus te worden genomen.
Verheijen en Buwalda heb
ben ontdekt dat een vis die
„bijt" de haak wel opmerkt,
maar geen pijn lijdt. Zijn ver
dediging (vluchten, spuwen,
zinken) wijst slechts op angst.
In later stadium kan ook pijn
optreden, zij het in geringe
mate. Volgens de onderzoe
kers gaat het om pijn van de
nul-klasse, wat wil zeggen:
de kleinst mogelijke pijn. Het
zou te vergelijken zijn met
het effect van een eenvoudi
ge injectie bij de mens. Daar
naast ondervindt het dier
„ongemak van lichte aard",
zoals de wetenschappers dat
omschrijven. Volgens hen le
vert „angst hiervoor een gro
tere bijdrage dan pijn".
Koudbloedig
Kolb vindt deze resultaten
„bijzonder interessant", voor
al omdat er uit blijkt dat het
leed van de vis „eigenlijk
niet veel voorstelt". Hij wil
niets op het onderzoek afdin
gen, de pijn en het ongemak
niet wegwuiven, maar al met
al valt het hem nogal mee.
„Vissen hebben voortdurend
angst, dat hebben ze nodig
om te overleven. En wat de
pijn betreft: we komen vaak
vissen tegen die door een
snoek gebeten zijn. daar zie je
de sporen van over hun hele
lichaam. En we vangen wel
eens vissen die zo ziek zijn
dat de graten door hun vel
steken, die asengewoon door.
Pijn is normaal in hun leven.
Helaas kunnen we geen on
derzoek doen vanuit het ge
zichtspunt van de vis, we
blijven er als mens tegenaan
kijken, maar we mogen niet
Hengelaars
kunnen na het
onderzoek van
de Utrechtse
universiteit
met een iets
geruster hart
hun hobby
beoefenen.
zeggen: Pijn is voor ons niet
normaal, dus zal het dat voor
vissen ook wel niet zijn".
Dat vissen wel degelijk min
der gelukkig zijn over hun
verblijf aan de hengel (ook
een dier ambieert geen „pijn
en licht ongemak") is voor
Kolb „niet opzienbarend".
„We weten dat een vis zeer
veel zintuigen heeft, tot
smaakpapillen in zijn staart
aan toe. Zo'n dier kan bij wij
ze van spreken met z'n staart
proeven of er suiker in de
thee zit. Maar hij heeft niet
alleen veel zintuigen, hij is
ook koudbloedig, dus wij ver
onderstelden al dat hij niet
veel pijn zou hebben. De
moeilijkheid is dat je niet
kunt spreken over „lijden",
omdat dat samenhangt met
de ervaring van het dier en
daar komen we niet achter".
Slachten
Hoewel Kolb erkent dat er
een moment kan komen
waarop de visser zijn hobby
of beroep niet meer dier
vriendelijk uit kan oefenen,
ziet hij daar in het onderzoek
Prof. dr. Verheijen: vishaak
bezorgt karper pijn uit de
laagste klasse.
van Verheijen geen enkele
aanleiding in. „Zeker in het
kader van de manier waarop
wij als samenleving met die
ren omgaan, is dit een gerin
ge zaak. Er worden per dag
een miljoen dieren geslacht,
gewoon uit menselijk eigen
belang. Je kunt er wel aller
lei mooie draaien aan geven,
vanuit het economisch be
lang en dergelijke, maar het
komt er toch op neer dat we
het doen om ons zelf te ver
rijken".
„Nou, dan vind ik recreatie
wel net zo'n groot goed. Als
de consumptie van vlees ge
rechtvaardigd is, dan zeker
ook de hengelsport. Ga maar
na wat de mens allemaal niet
met dieren uitvoert. We
kweken ze, we stoppen ze in
de bio-industrie en we slach
ten ze. Ik wil niet op anderen
wijzen om mijn eigen proble
men te verdoezelen, maar je
moet het vissen wel zien te
gen het licht van de algeme
ne behandeling van dieren.
Niemand bekommert zich om
een doodgeslagen vlieg en ik
zie de mensenvlo ook niet op
de lijst van beschermde dier
soorten staan, terwijl die nu
niet meer voorkomt. In de
oorlog kwam je ze nog regel
matig tegen, ik tenminste
wel".
De OVB zou op grond van
het Utrechtse onderzoek in
samenwerking met de die
renbescherming willen ko
men tot een gedragscode
voor sportvissers. Nu al staan
op de viskaart zes gedragsre
gels die in overleg met de
dierenbescherming zijn opge
steld. Kolb: „Het onderzoek
dwingt ons tot een goede om
gang met dieren. Het zijn
geen dingen. Daarom is het
goed te weten waar je je aan
moet houden. Maar je kunt
niet alle vissen over één kam
scheren. Er zijn in onze bin
nenwateren alleen al zestig
vissoorten, dus zal het nog
wel even duren voor we daar
genoeg van af weten".
STEVO AKKERMAN
Héél
voorzichtig
In de Stassenhal
te Lisse werken
enkele tientallen
studenten hard
aan het
uitgekiend en
hèèl voorzichtig
neerzetten van
1.250.000
dominostenen.
Als het allemaal
lukt. moeten ze
op 27 december
in een grootse
show allemaal
keurig achter
elkaar omvallen.
Dat betekent dan
een
wereldrecord.
DUS 2e 6EOJCT VWTMBÏN
2ü'N ZaFGEÉAiaeN
awe Mee y
Midden november in
60 jaar niet zo mild
DE BILT Het weer van november is in de
tweede periode van tien dagen van die maand in
zestig jaar niet zo zacht geweest. Het KNMI mat
een gemiddelde etmaaltemperatuur van bijna
vier graden boven normaal. Alleen in 1926 was
het gedurende die periode nog iets milder. Erg
nat waren de laatste dagen van deze tweede pe
riode. In drie dagen viel ruim de helft van alle
in deze maand gevallen neerslag. Na een korte
afkoeling liepen de temperaturen in de laatste
tien dagen opnieuw tot ver boven de normale
waarden op. De laatste dagen van de maand
brachten de eerste vorst van betekenis, met mi
nima van min vijf graden.
Turkse schoonmaker
doodgeslagen in AMC
AMSTERDAM Een 27-jarige schoonmaker
van Turkse afkomst is gisteren dood gevonden
in een opslagruimte van het Academisch Me
disch Centrum in Amsterdam. Hij is met een
hard voorwerp op het hoofd geslagen. Enkele
mensen hebben hem 's morgens nog in het zie
kenhuis gezien. De ruimte op de begane grond,
waar hij met ingeslagen schedel werd gevonden,
wordt gebruikt door de vaste schoonmaakploeg
van het ziekenhuis. De politie heeft nog geen
idee waarom de man om het leven werd ge
bracht en door wie. De naam van het slachtoffer
staat nog niet voor de volle honderde procent
vast. Diens familie is ook nog niet ingelicht.
DEN HAAG Staatsse
cretaris Koning van finan
ciën heeft gisteren een
wetsontwerp om een eind
te maken aan lekken in
de vennootschapsbelasting
voor advies naar de Raad
van State gestuurd. Het
gaat hierbij om oneigen
lijk geforuik van de zoge
noemde deelnemingsvrij
stelling. Koning komt met
zijn voorstel nadat het
Tweede-Kamerlid Ver
meend (PVDA) in septem
ber met hetzelfde doel
een initiatief-wetsontwerp
had gepubliceerd.
De staatssecretaris liet toen
blijken dat het voorstel van de
socialist hem te ver ging. Vol
gens Vermeend zou zijn initia
tief de schatkist 300 a 400 mil
joen gulden kunnen opleve
ren. Dat bedrag is in het voor
stel van de staatssecretaris 170
miljoen gulden.
Door de deelnemingsvrijstel
ling hoeft een vennootschap in
Nederland als zij een belang
van tenminste 5 procent
neemt in een buitenlands be
drijf, geen vennootschapsbe
lasting te betalen over de
winst uit die -deelneming, ter
wijl in een aantal gevallen
verliezen wel aftrekbaar zijn.
Het voorstel van Koning gaat
vooral minder ver dan dat van
Vermeend ten aanzien van de
mogelijkheid om liquidatiever-
liezen van dochteronderne
mingen met de Nederlandse
fiscus te verrekenen. Daarin
zit ook het grootste verschil in
opbrengst voor de schatkist
tussen beide voorstellen. Ko
ning had al eerder laten weten
dat hij het voorstel-Vermeend
op dit punt te grof vond en dat
naar zijn mening hierdoor de
goeden te veel met de kwaden
zouden moeten lijden.
IBKmw.
Restanten
Twee brandweermannen kijken naar de restanten van wat eens
een groothandel in automaterialen was. Deze hal in Haaksbergen
werd gisteren door een enorme brand verwoest, evenals een er
naast liggende drukkerij. Een aangrenzend houtverwerkend be
drijf liep enorme waterschade op. In totaal bedraagt de schade
ongeveer een miljoen gulden.
(Vervolg van de voorpagina)
Aan het slot van zijn betoog had De Korte willen opmerken dat
het onverstandig was om een goede economische samenwerking
met Japan te belasten met een emotioneel geladen politiek pro
bleem uit het verleden, „dat zich in de loop der jaren (Hirohito
heeft niet het eeuwige leven) vanzelf zal oplossen". Dit laatste
werd uiteindelijk „als dat niet strikt noodzakelijk is op dit mo
ment".
De Korte gaf na zijn toespraak toe dat hij contact met Lubbers
over zijn rede had gehad, maar hij ontkende op het matje te zijn
geroepen dan wel te zijn teruggefloten. „Ik heb te maken met
wat ik heb uitgesproken, niet met wat onder embargo is uitge
deeld. Ik heb vanavond gezegd wat ik wilde zeggen".
Dat er desalniettemin passages in zijn eerder verspreide rede
waren opgenomen, die later weer verdwenen, weet De Korte
aan een misverstand. „Je bent de hele dag druk, dan maak je af
en toe een kras, die dan vervolgens niet goed gelezen wordt".
Een woordvoerder van de VVD liet echter doorschemeren dat
De Korte wel degelijk de tevoren aan de pers verstrekte rede
onder ogen had gehad.
De Korte benadrukte overigens dat hij over zijn standpunt over
leg had gepleegd met de andere VVD-bewindslieden, die het ge
heel met het eens zijn. Fractievoorzitter Voorhoeve, eveneens
present in Woudenberg, bevestigde dat „binnen de VVD al lan
ger bepaalde gevoelens over zo'n staatsbezoek heersten".
(ADVERTENTIE)
De nieuwe Peugeot 309 Diesel 1.9, een
symfonie in 'D', gaat fluisterstil op weg met z'n
krachtige motor, goed voor 65 DIN pk. Een hoog
koppel en een 5-versnellingsbak zorgen voor
een uitzonderlijke souplesse. Waardoor hij met
gemak een caravan trekt.
Bovendien is de 309 sneller dan al z'n
soortgenoten: 160 km/u! Qua zuinigheid en com
fort doet hij recht aan de uitstekende dieselrepu
tatie van Peugeot. Als u die wilt ervaren, wordt het
tijd voor een proefrit. Dan begrijpt u waarom we
deze 309 een symfonie in 'D' noemen.
H PEUGEOT 309
DEN HAAG,
Alle be
zuinigingen van de afgelo
pen jaren ten spijt zijn de
kosten van de gezond
heidszorg sinds 1982 al
leen maar gestegen. Dat
blijkt uit berekeningen
van de samenwerkende
verzekeringsmaatschappij-
De totale kosten gingen met
één procent omhoog, maar de
exploiatiekosten van zieken
huizen namen in die periode
met ruim zes procent toe en de
kosten van een verpleegdag
zelfs met twaalf procent. Tege
lijk daalde de bezettingsgraad
van ziekenhuizen.
De verzekeraars hanteren ei
gen gegevens van de overheid
als basis van bun berekenin
gen. Volgens de verzekeraars
kan op basis daarvan niet wor
den gesteld dat de kwaliteit
van de gezondheidszorg door
de bezuinigingen van de laat
ste jaren onaanvaardbaar is
aangetast. Woordvoerder
Scheerers van de samenwer
kende verzekeraars vindt dat
die bezuinigingen alleen
slechts schijnbaar zijn doorge
voerd. „In werkelijkheid
wordt er nog steeds meer uit
gegeven. terwijl de behoefte
aan zorg in ziekenhuizen
daalt. Er wordt dus helemaal
niet echt bezuinigd", aldus
Scheerens.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE Bil UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS. MUZIEK
THEATER. RECREATIE,EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
