Vertrouwensvrouw komt op
voor minderheid in leger
Staatsbezoek
Beatrix aan
Japan onzeker
Pravda zwijgt
-over pleidooi
voor joden
£eidóc6otucmt
tte
Hogere subsidie
premie-A woning
amilie
3ans Kok
jegint
AROB-
i Procedure
Meer vergiftigingen
door koolmonoxyde
Open brief aan
Gorbatsjov over abortus
IZA vergoedt reageerbuisbevruchting
Schippers: vaarwegen
en havens verloederen
iINNENLAND
ZATERDAG 22 NOVEMBER 1986 PAGINA 3
rkeerschaos in
[trecht door beurzen
TRECHT De veehouderij-vakbeurs en de HCC-
icro Computerdagen in de Utrechtse Jaarbeurs
bben gisteren voor een verkeerschaos in en rond
recht gezorgd. Rond het middaguur stond alle be-
51 lijkbare parkeerruimte vol en moest de Utrechtse
litie beursbezoekers naar omliggende gemeenten
•rk orverwijzen om van daaruit met het openbaar
de Jaarbeurs te reizen. Een woordvoerder
in de Jaarbeurs deelde mee dat rond het middag-
'Onust r in totaal bijna 40.000 bezoekers in het Beatrixge-
de Jaarbeurshallen verbleven. Koploper is
HCC-Micro Computerdagen met 20.000 bezoekers,
gevolgd door de Vakbeurs Intensieve
v ehouderij met 15.000 bezoekers. Bovendien wonen
3.500 mensen verschillende andere bijeenkom-
in het congresgebouw bij, aldus de woordvoer-
t besl u.
tie die
ische
nen
DEN HAAG Wie in 1987 een premie-A woning koopt
en dit jaar een belastbaar inkomen heeft onder de 33.000
§ulden, krijgt geen 42.000 maar 44.000 gulden subsidie,
taatssecretaris Heerma van Volkshuisvesting stelt dit
aan de Tweede Kamer voor. Zijn onlangs afgetreden
voorganger Brokx wilde niet verder gaan dan 42.000 gul
den. Dit jaar heeft een huishouden met zo'n inkomen
nog recht op 50.000 gulden. Overigens krijgt de koper dat
bedrag niet in één keer maar in jaarlijkse termijnen van
4.000 gulden. In de praktijk komt het erop neer dat de
koper de 44.000 gulden als het ware van de koopprijs
mag aftrekken. Hij moet dan een hypotheek nemen voor
het resterende bedrag. Voor de 44 mille moet hij ook wel
een lening afsluiten, maar die kan hij automatisch met
de jaarlijkse bijdrage van 4.000 gulden betalen.
UITGEZETTE TURKSE
OVER EEN WEEK TERUG
MIDDELBURG Het zal naar verwachting nog
zeker een week duren voor de Turkse mevrouw
Fidan naar Nederland kan terugkeren. Dat heeft
de Nederlandse consul gisteravond meegedeeld
aan het Middelburgse actiecomité dat vecht voor
de terugkeer van mevrouw Fidan. Aanvankelijk
zou worden geprobeerd de vrouw met een zoge
naamd laissez-passer-bewijs nog dit weekeinde op
het vliegtuig naar Nederland te zetten. De Turkse
autoriteiten gingen daar niet mee akkoord. Omdat
haar paspoort verlopen blijkt te zijn wensen de
Turkse autoriteiten dat het eerst wordt verlengd
voor zij terug kan keren naar Nederland. Inmid
dels probeert men vanuit Nederland, samen met
Tweede-Kamerleden actie te ondernemen om me
vrouw Fidan alsnog dit weekeinde naar Neder
land te halen.
Nieuwe
directeuren
PTT-post
DEN HAAG Bij de
hoofddirectie Post van de
Centrale Directie van de
PTT in Den Haag wordt
L.Th van Doorn met in
gang van 1 januari de
nieuwe directeur Produk-
tiebeleid. M.J.H. de Galan
wordt directeur Commer
cieel Beleid. Dat maakte
de PTT gisteren bekend.
Van Doorn is nu nog
plaatsvervangend hoofddi
recteur van de PTT, De
Galan is thans directeur
van het postdistrict Am
sterdam.
alcoh
rbeide
tijd
1 echt
houde
edrij:
ïand
i te sli
partic
al e<
1 büV! M:
tvalleln
drijvt
korto il
inten «si
•on, h
iakt h
n
[STERDAM De familie
oktober 1985 in een
sterdamse politiecel over-
den kraker Hans Kok is een
ROB-bezwaarschriftenproce-
ire begonnen tegen burge-
't eester Van Thijn. De familie
inzage krijgen in het
van het disciplinaire
iderzoek dat Van Thijn liet
itellen tegen drie be waar
die destijds dienst hadden
het cellencomplex op het
ifdbureau van politie. H.
irsting. de advocaat van de
lilie Kok, deelde dit giste-
nte m
mak<
familie Kok heeft tegelijk
voorzitter van de afdeling
R chtspraak van de Raad van
vi ate ingeschakeld. Hem
eievisordt gevraagd om -
.i0„, oedvoorziening en hangende
memai A DHD
weg
in Thijn weigert tot nu toe
resultaten van het al afge-
nde disciplinaire onderzoek
ikend te maken. Hij wil eerst
fchten op de resultaten van
gerechtelijk vooronder-
tegen de bewaarders. De
[emeester hoopt dat een en
?r nog voor het einde van
jaar zijn beslag krijgt.
Kersting heeft geen ver
meer in deze onder
do blijkt uit zijn ver-
iring: „Het vertrouwen dat
de zaak Kok de schuldigen
irden berecht, is tot een nul-
it gedaald".
burgemeester heeft wat be-
Jii eft Kersting „de zaak het
ge imst gespeeld". Van Thijn
tot n< het hardst om open-
aarheid terwijl hij tot twee-
>e dossiers geheim
A/peJuudt".
HILVERSUM Be-
roepsmilitairen-in-
opleiding moeten bin
nenkort niet gek staan te
kijken als een vrouwelij
ke marine-officier met
hen meegaat op bivak.
Dat ze zal meelopen in
doodvermoeiende mar
sen door het open land.
Als dat gebeurt kunnen
ze er zeker van zijn dat
dat nou die beroemde
WK is, de Vertrouwens
vrouw Krijgsmacht.
Mevrouw G. Ploeg-Van Boe
kelen is kort geleden aange
steld als de eerste vertrou
wensvrouw in de krijgs
macht. Zij moet ervoor gaan
zorgen da* ook vrouwen de
plaats krijgen die ze in dat
deel van de samenleving ver
dienen. Dat zal ze doen door
actief deel te nemen aan het
dagelijks leven binnen de
krijgsmacht. „Want ik wil
precies weten wat vrouwen
allemaal ervaren", zo zegt de
in marine-uniform gestoken
VVK in haar kantoor in Hil-
Mevrouw Ploeg bekleedt een
geheel nieuwe functie in de
krijgsmacht die in het leven
is geroepen na een advies
van de Emancipatieraad. Het
leger als werkgever behoeft
een eigen aanpak. Ierpand
kan als individu en zeker als
vrouw in ^o'n groot geheel
allerlei problemen hebben, zo
weet de vertrouwensvrouw.
„Dat kan gaan over de slaap-
accomodatie, waaraan vrou
wen toch iets andere eisen
stellen dan mannen. Of over
verzoekschriften waar van
de leiding maar geen ant
woord op komt. Ik ben er ge
woon voor iedere vrouw die
bij het grote „Dafensie"
werkt, ot het nu iemand in
Middelburg, Limburg of op
een marineschip betreft".
Maatwerk
Mevrouw Ploeg, luitenant ter
zee 20C (tweede klasse oud
ste categorie, in rang verge
lijkbaar met een kapitein bij
land- of luchtmacht), heeft in
haar tien dienstjaren aardig
geleerd hoe de zaken bij het
Nederlandse leger werken.
En soms niét werken, want
in een groot bedrijf kan de
zorg voor het personeel nu
eenmaal niet altijd „maat
werk" zijn.
„Ik wéét dat de situatie in de
krijgsmacht beter kan, an
ders zou ik niet aan dit kar
wei beginnen. Wil je hier iets
voor elkaar krijgen, dan
moet je weten wat er gebeurt,
het bedrijf kunnen doorgron
den en de taal kennen die er
wordt gesproken". Om die
reden zal de vertrouwens
vrouw een bestaan gaan lei
den dat veel weg heeft van
dat van een nomade. Zo zal
ze de ene week misschien op
haar kantoor bij de staf van
de Inspecteur Generaal der
Krijgsmacht in Hilversum
zijn, maar een week later
wellicht in gesprek met
vrouwen in de legerplaats
Oirschot of Assen, op de
vliegbases van Leeuwarden
of Twente of gewoon weer
„thuis" in de marinehaven
van Den Helder.
Ze wil onder meer nauwe
contacten gaan onderhouden
met de Koninklijke Militaire
School in Weert, waar alle
onderofficieren van de land
macht worden opgeleid.
„Daar wil ik bijvoorbeeld be
halve met de commandant
ook eens met de vrouwelijke
leerlingen gaan praten. Ik
weet niet zoveel van het ge
beuren op zo'n school. Hoe
het met de lessen zit, hoe de
sfeer is? Ik ga mee het veld
in, een paar dagen „meehob-
belen". Ik wil ook meemaken
hoe doodvermoeiend het in
het veld is, hoe slapen in die
puptentjes in z'n werk gaat
en of vrouwen inderdaad zo
veel problemen hebben met
die gevechtslaarzen".
Minderheid
Mevrouw Ploeg werkt vooi
vrouwen in de hele krijgs
macht, inclusief marine en
land- en luchtmacht. Daarbij
gaat het om vijfduizend bur
gers in vooral administratie
ve en secretariaatsfuncties,
690 militairen bij de marine,
500 bij landmacht en 310 bij
want er zullen mear weinig
bedrijven zijn waar de vrou
wen zó in de minderheid zijn.
Onder heel het 137.000-kop-
pig personeel (inclusief
dienstplichtigen) bij Defensie
zijn slechts 6.500 vrouw.
„Het zou niet juist zijn om te
zeggen dat Defensie niks doet
om z'n vrouwen te helpen.
Er zijn immers artsen, geeste
lijke verzorgers en er is ook
een Militair Sociale Dienst.
Prima allemaal, maar vrou
wen hebben een onafhanke
lijke en objectieve raad no
dig, die wat meer afstand
heeft tot het dagelijkse werk.
Ik zie mijn werk min of meer
als een extraatje, ik wil hulp
verleners binnen de krijgs
macht niet voor de voeten lo
pen. Wanneer een vrouw me
benadert omdat ze proble
men heeft met ongewenste
intimiteiten kan ik door mijn
positie zonder problemen col
lega's en superieuren benade
ren om de zaak van meer
kanten te bekijken. Dat
de
het
De veelbesproken problemen
rond het gemengd varen bij
de marine mogen volgens
haar niet meteen betekenen
dat het bestaan van de vrouw
in de krijgsmacht tot een pro
bleem wordt gemaakt. „Ver
geet niet dat we al jaren met
mannen samenwerken, zoals
overal. Vrouwen worden in
de krijgsmacht samen met
mannen opgeleid. Werken,
leven en wonen in een grote
mannenmaatschappij. Ge
mengd varen heeft een tijd
in de publiciteit gestaan,
maar is bij de marine geen
actueel onderwerp. We moe
ten varen, oefeningen doen.
Einde bericht, zeggen ze
daar".
ARJEN VAN DER SAR
DEN HAAG Vice-pre
mier De Korte heeft giste
ren op de wekelijkse pers
conferentie na afloop van
de ministerraad geen
spoortje van bevestiging
gegeven van berichten dat
koningin Beatrix en prins
Claus volgend jaar een
staatsbezoek zouden bren
gen aan Japan.
De Korte wil de desgevraagd
niet verder gaan dan: „Er is
wel eens over gesproken, maar
dan over bezoek aan Japan op
enige termijn: die gesprekken
hebben evenwel niet geleid tot
enige specificatie of beslissing
wanneer, onder welke omstan
digheden en aan wie".
Daarmee hield De Korte te
vens de boot af dat het ko
ninklijk paar bij een bezoek
aan Japan inderdaad zou wor
den ontvangen door keizer Hi-
rohito. Berichten van die
strekking leidden gisteren al
tot de eerste emotionele reac
ties van de zijde van slachtof
fers van de Japanse bezetting
van Nederlands-Indië. Hirohi-
to was immers al regerend
vorst ten tijde van de Tweede
Wereldoorlog en de bezetting
van Indië.
Handtekeningen
Mevrouw M.H. Wasscher-
-Roosen uit Emmen heeft in
middels besloten het niet bij
woede alleen te laten. Ze is
een handtekeningenactie be
gonnen om de koningin nog
eens te laten weten „dat er aan
de handen van Hirohito bloed
kleeft". Bij de actie wordt ze
geholpen door haar broer C. J.
A. Roosen die eveneens ge
schokt reageert. „Toen ik dat
las, dacht ik: góh, nu ben ik
ook nog de koningin kwijt."
Mevrouw Wasscher, die an
derhalf jaar in een Japans
vrouwenkamp gevangen heeft
gezeten, vindt dat Indische
Nederlanders veel te lang heb
ben gezwegen. „Toen de kei
zer in 1971 in Nederland kwam
hebben we niets anders ge
hoord dan zwak geblèr. Het
protest van de overleden caba
retier Wim Kan is min of
meer belachelijk gemaakt. We
wisten toen kennelijk nog te
weinig over het leed dat ons in
het voormalig Nederlands In
dië is aangedaan. Nu na al die
publiciteit, na de officiële her
denkingen in 1980 door de ko
ningin en de prins zelf bijge
woond, moest dit bezoek toch
onmogelijk zijn".
Zij hebben geen bezwaar tegen
het bezoek aan Japan, maar
wel tegen de ontmoeting met
Hirohito. „Dat ze een wereld
tentoonstelling in Japan be
zoeken is niets op tegen. Er
zijn economische belangen ge
moeid met de contacten in Ja
pan. Maar ik kan me niet
voorstellen dat de koningin zit
te springen om een 85-jarige
Japanner de hand te schud
den. Dat vind ik smakeloos,
onbeschaafd tegenover alle In
dische Nederlanders. Je kan
wel zeggen dat Hirohito in de
Japanse bezettingstijd op de
achtergrond was, maar onder
heel veel van die officiële do
cumenten stond toch wel zijn
handtekening".
AMSTERDAM Het aantal vergiftigingen door koolmonoxyde
is het afgelopen jaar flink toegenomen. Zeker zeventien mensen
zijn daaraan overleden en ongeveer 200 mensen werden ervoor
behandeld in een ziekenhuis. In 1984 vielen acht doden door
koolmonoxydevergiftiging en was het aantal behandelingen in
ziekenhuizen de helft lager. Dit heeft de stichting Consument en
Veiligheid gisteren meegedeeld. De belangrijkste oorzaak van
deze vergiftiging is volgens de stichting slechte afvoer van ver
brandingsgassen van een gasgeiser naar buiten. Een andere oor
zaak is gebrek aan ventilatie in kleine ruimten waar apparaten
op gas of petroleum worden gebruikt. De stichting noemt ook de
stijgende populariteit van houtkachels in dit verband zorgwek
kend. De schoorsteen vervuilt bij dit soort kachels veel sneller.
Koolmonoxyde is gevaarlijk omdat het onzichtbaar en reukloos
is, vergiftiging is daardoor ongemerkt mogelijk. De verschijnse
len suf. slaperig, duizelig, lichte hoofdpijn en misselijk zijn
niet erg bijzonder en daarom wordt niet snel aan koolmonoxyde
gedacht, aldus de stichting.
regt
(Vervolg van de voorpagina)
MOSKOU In de Russi
sche partijkrant Pravda
werd gisteren met geen
woord gerept over het feit
dat Lubbers donderdag in
zijn gesprek met premier
Ryzjkov sterk had aange
drongen op naleving van
de mensenrechten en met
name had gepleit voor
verbetering van de positie
van de joden in de Sovjet-
Unie.
Lubbers zei daar gisteren over:
,Nog afgezien van het feit dat
hier geen volledige persvrij
heid heerst ligt dit probleem
gevoelig in de Sovjet-Unie
men het liever doodzwijgt
i er openlijk voor uit te ko
men. Maar wij moeten geduld
hebben en er gewoon mee
loorgaan deze zaken aan de
•rde te stellen". Overigens
leeft de Russische pers on-
angs bij het bezoek van de
Franse president Mitterrand
»an Moskou wel melding ge
maakt van Mitterrand's plei
dooi de geleerde Sacharov vrij
te laten.
Zeer langdurig hebben Lub
bers en Van den Broek met
Gorbatsjov en Sjevardnadze
gesproken over de wapenbe
heersing. Van Russische kant
hield men vast aan het stand
punt dat het Amerikaanse
SDI-plan eerst op een laag pit
je moet worden gezet aleer de
Sovjet-Unie bereid is akkoor
den af te sluiten over vermin
dering van intercontinentale
kernwapens en verwijdering
van alle raketten voor middel
lange afstand uit Europa.
Lubbers: „De Sovjets zijn
vooral bang dat het Ameri
kaanse ruimteschild tegen
kernwapens in de toekomst
ook een aanvallend karakter
zal krijgen. Bovendien her
haalde Gorbatsjov enige malen
dat het ontwikkelen van SDI
zonde van het geld is, zowel
voor de Verenigde Staten als
voor de Sovjet-Unie. De Rus
sen voelen zich namelijk ge
dwongen technische maatrege-
DEN HAAG In een open brief aan Michael Gorbatsjov heeft de anti-
abortusgroep „Jongeren voor het Leven" haar verontrusting uitgesproken
over het feit dat in de Sovjet-Unie meer kinderen geaborteerd worden
dan geboren. Gistermiddag overhandigde de groep de brief aan de Russi
sche ambassadeur A.I. Blatov. De aanleiding voor de open brief was een
bericht in het Russische blad Rabotnitsa (Arbeidster), waarin stond dat
jaarlijks in Rusland meer dan 5.3 miljoen abortussen gepleegd, waarvan
een derde illegaal. De open brief zal de komende week ook aangeboden
worden aan de ambassades van de Sovjet-Unie in Engeland, Duitsland.
Frankrijk en Amerika.
len tegen SDI te nemen, hoe
wel dat een zwaar beslag zal
leggen op hun economie".
De Russen hebben zich tegen
over Lubbers en Van den
Broek zeer negatief uitgelaten
over de kernwapenpolitiek
van de regering Reagan. Sje
vardnadze zei dat hij de Ame
rikanen niet. meer vertrouwt.
En Gorbatsjov betoogde in een
lange monoloog dat de Vere
nigde Staten met hun SDI-
programma de toenadering
tussen de Sovjet-Unie en de
Verenigde Staten in de weg
staan en het wederzijdse wan
trouwen vergroten.
Lubbers en Van den Broek
hebben er herhaaldelijk op
aangedrongen dat belangrijke
stappen in de ontwapening
voor het grijpen liggen als de
Sovjet-Unie haar bezwaren te
gen SDI laat vallen. „U moet
nu de kansen grijpen", betoog
de Lubbers. „Als u dat doet
bevordert u juist een sfeer van
vertrouwen tussen Oost en
West. Over SDI kan altijd nog
gepraat worden want de ont
wikkeling daarvan duurt nog
minstens 10 jaar".
Overigens liet Sjevardnadze
doorschemeren dat de SDI-
kwestie het overleg tussen
Oost en West nog niet hele
maal heeft geblokkeerd.
Vol
gens Van den Broek is er nog
onderhandelingsruimte voor
verdere besprekingen in Gé-
nève in de eerste week van
december.
UTRECHT De ziektekos
tenverzekering voor ambtena
ren IZA gaat reageerbuisbe
vruchtingen vergoeden bij on
der meer onverklaarde on
vruchtbaarheid.
De IZA wijkt
daarmee af van het beleid van
de ziekenfondsen, die de be
handeling alleen betalen bij
afgesloten eileiders en dan nog
slechts in een beperkt aantal
ziekenhuizen. Een woordvoer
der van de IZA zei gisteren
dat de nieuwe regeling op 1 ja
nuari in werking treedt.
De IZA is de eerste ziektekos
tenverzekering die zo'n ruim
vergoedingenbeleid voor in vi
tro fertilistatie (IVF) voert.
Behalve bij eileiderverstoppin
gen en onbegrepen onvrucht
baarheid betaalt de verzeke
raar IVF volgend jaar ook bij
afwijkingen van het baarmoe-
derslijmvlies, bij antistoffen te
gen sperma bij de vrouw en
zelfs bij beperkte vruchtbaar
heid van de man.
IVF zit officieel nog niet in
het ziekenfondspakket. De or
ganisatie van particuliere ziek
tekostenverzekeraars, het
KLQZ, volgt het beleid van de
ziekenfondsen.
ROTTERDAM Een belangrijk deel van de binnen vaartwegen
en -havens is aan het verloederen doordat de rijksoverheid on
voldoende investeert in onderhoud en verbeteringen.
Dat menen zes binnenvaartorganisaties, die daarom volgende
week dinsdag bij de vaste kamercommissie voor verkeer en wa
terstaat zullen aandringen op een onafhankelijk onderzoek naar
de gevolgen van het beleid dat minister Smit-Kroes voert op dit
terrein.
Dat heeft de Onafhankelijke Nederlandse Schippersvakbond
(Ons), één van de zes organisaties, gisteren bekend gemaakt.
„Nederland dreigt op het ogenblik zijn goede naam op het ge
bied van vaarwegen te verliezen. Het uitstellen van investerin
gen leidt tot schade voor de scheepvaart en daardoor de gehele
Nederlandse economie", aldus K. de Vries van de Ons.
Het is volgens de Ons en de vijf andere organisaties zo erg dat
„zelfs investeringen voor objecten die technisch aan vervanging
toe zijn in het gedrang komen of worden uitgesteld totdat be
paalde objecten letterlijk op instorten staan".
Het zijn volgens de organisaties niet alleen sluizen die in slechte
staat verkeren. Ook op de kwaliteit van beschoeiingen is één en
ander aan te merken, terwijl voorts de diepte van kanalen plaat
selijk afneemt en bovendien enkele vaarwegen hoognodig uitge
breid zouden moeten worden.
Rijkswaterstaat noemt de kritiek overtrokken. „Dat de schippers
klagen is natuurlijk hun goed recht, maar dat het zo somber is
als zij zeggen geloven wij niet".
„Wij hebben niet de indruk dat het onderhoudsniveau onvol
doende is, al kan hier en daar wel wat worden verbeterd. Daar
wordt ook aan gewerkt", zei de woordvoerder. Hij wijst erop dat
op de begroting 1987 van het ministerie van Verkeer en Water
staat voor de vaarwegen 430 miljoen gulden is uitgetrokken.
Geld dat volgens hem voor het grootste deel ten behoeve van de
binnenvaart wordt aangewend.
„Het is vijftig miljoen meer dan dit iaar, waarin ook al sprake is
van een stijging van zo'n vijftig miljoen, ten opzichte van 1985
Op zo'n stijging zou menig kleuterleidster of welzijnswerker ia-
loer.. zijn", aldus de woordvoerder.
