Vormgeving herenigde kerk
vraagt nog jaren studie
Luthersen doen mee
in Samen op Weg
Ware religie veronderstelt onbaatzuchtigheid"
Vergeet bij bezoek aan Israël Palestijnse christenen niet
Protestantse kerkzang was eeuwenlang een chaos
aan tafel
Qeidóe SotiACi/n«
weer
brievei
ACHTERGROND
SaidM<Sowuvnt
MAANDAG 17 NOVEMBER 1986 PAGINjJNl
j5|
ENGELSE BISSCHOPPEN:
Verandering moraal effectiefste middel tegen AIDS
De RK bisschoppen van Engeland en Wales hebben uitdruk
king gegeven aan hun „diepe meeleven'' met al degenen die
aan de ziekte AIDS lijden. Zij menen dat deze „dreigende epi
demie" het effectiefst wordt bestreden met een wezenlijke ver
andering van morele en sociale houdingen en gedragingen.
„Dat betekent dat moet worden aanvaard dat de seksuele uit
drukking van de liefde aan het huwelijk is voorbehouden. In
formatiecampagnes moeten van dat basisprincipe uitgaan", al
dus de bisschoppen. De bisschoppen verklaren dat zij met an
dere kerken en organisaties steun willen bieden aan de lijders
aan AIDS en hun familie.
Basisbeweging ontmoet basisbeweging
De Basisbeweging van kritische groepen en gemeenten in Ne
derland gaat via het plan „Basisbeweging ontmoet basisbewe
ging" contact zoeken met gelijkgestemden elders in de wereld.
Dit na verzoeken uit de Latijnsamerikaanse basisgemeenschap
pen. Via de bemiddeling van de interkerkelijke adventsactie
Solidaridad kan een Nederlandse basisgemeenschap contacten
leggen met een basisgroep in Latijns-Amerika. Na een studie
fase waarin onder meer aan de orde komen de politieke en so
ciale omstandigheden, de rol van de kerk en het werk van de
basisgroep daar, kunnen leden van de Nederlandse basisgroep
een bezoek brengen aan de Latijnsamerikaanse basisgemeen
schap.
Geluk is vaak pas
zichtbaar als het
voorbij is
Godfried Bomans
De komende jaren zal de
vorm van de herenigde
kerk (van hervormden en
gereformeerden) onder
werp zijn van gesprek: In
1988 krijgt de gecombi
neerde synode uitge
werkte plannen ter tafel
die. na bespreking ter sy
node, naar de plaatselijke
kerken worden gestuurd
om te worden becom
mentarieerd.
Met dit besluit ging de combi
synode zaterdag uiteen. Een
aanvankelijk voorstel om tus
sen nu en 1988 tot sluitende
afspraken komen omtrent on
der meer salarissen in de her
enigde kerk werd ingetrok
ken en vervangen door een
veel ruimere formulering.
Met het minder gerichte voor
stel werd het risico voorko
men dat de combi-synode tot
een afwijzing zou komen over
het toch tere punt van salarië
ring van predikanten en ker
kelijke medewerkers.
Toch heeft het besluit van za
terdag al behoorlijke conse
quenties. Beide synoden spra-
De Evangeliseh-Lutherse Kerk is toegelaten als participant
in het Samen op Weg-proces, dat in eerste instantie moet
leiden tot hereniging van de Nederlandse Hervormde Kerk
en de Gereformeerde Kerken in Nederland. De gezamenlij
ke vergadering van de Hervormde en de Gereformeerde
Synode heeft dit besluit met algemene stemmen aanvaard.
De Lutherse kerk telt ongeveer 15.000 leden.
Secretaris-generaal dr. R.J. Mooi van de Hervormde Kerk
noemde het participeren van de Lutherse Kerk het zout in
de pap. Oecumenisch stelt het Samen op Weg-proces van de
Hervormde en de Gereformeerde Kerken weinig of niets
voor. De oecumenische dimensie van het Samen op Weg-
proces zal volgens Mooi nog winnen als ook de aanvragen
tot participatie van de Remonstrantse en de Doopsgezinde
Broederschap zullen worden gehonoreerd.
De moderamentafel (bestuurstafel) van de gecombineerde synode, bijeen in Ede.
op Weg is onomkeerbaar
valt er de komende jaren heel
ken'bijvoorbeeld'a?"dat>Fhet Nu de synodes besloten in wal le regelen^ Naast het af-
vervullen van vacaturen of ..slaat van hereniging" te zijn stemmen van de al genoemde
het scheppen van nieuwe (afgelope.. vrijdag) dat wil arbeidsvoorwaarden, moeten
functies zal worden gedaan zeggen: het proces van Samen kwesties als het ineenschui-
ven van financiële systema
tiek en het gebruik van be
schikbare kerkgebouwen
worden geregeld.
Eén onderdeel van de te ne
men maatregelen stuitte op
behoorlijke gereformeerde
weerstand. Dat is de wijze van
afvaardigiging naar de gene
rale synode. De gereformeer
den kennen een getrapt sy
steem van afvaardiging van
uit de plaatselijke kerk. In de
„Schets voor de toekomstige
vormgeving" wordt uitgegaan
van een verkiezing vanuit de
classis, een regionale vergade
ring van plaatselijke kerken.
Ook het plan om niet alleen
geografische criteria aan te
leggen voor het plaatselijk
kerkverband, maar ook de
„richting" te erkennen als
motief om als betrekkelijk
zelfstandige gemeente te blij
ven bestaan, riep bezwaren
op. Op deze wijze ontstaan
„clubjes van eensgezinden",
die eigenlijk geen kerk meer
zijn met het appèl dat niet
gelijkgestemden daarin op el
kaar aoen maar verenigin
gen.
Harriët-
Freezerring voor
kloosterzuster
Francesco
De Harriët-Freezerring, de
jaarlijkse prijs van het femi
nistische weekblad Opzij, is
dit jaar toegekend aan zeven
tigjarige kloosterzuster An
toinette van Pinxteren uit
Den Bosch.
Zuster Francesco, zoals me
vrouw Van Pinxteren als re
ligieuze heet, krijgt de prijs
voor haar „onvermoeibaar
streven de positie van de
vrouw in de Rooms-Katho-
lieke kerk te verbeteren".
Zuster Francesco houdt zich
al jarenlang bezig met het
verspreiden van feministi
sche ideeën onder vrouwelij
ke religieuzen, de leiding van
de R.-K. Kerk en haar man
nelijke collega's in het kloos
ter. In 1937 trad zij in bij de
Dochters van Maria en Josef,
een kloosterorde die zich
vooral bekommerde om het
lot van gebrekkigen. armen
en weeskinderen. In 1974
studeerde zij af als theologe.
In 1967 was zij een van de
eerste nonnen die haar habijt
verwisselden voor burgerkle
ding. Zuster Francesco zit on
der andere in de Mariën-
burg-groep. een organisatie
van progressieve Rooms-Ka-
tholieken. Zij is lid van de
werkgroep Feminisme en
Theologie en van de werk
groep Vrouw en Kerk. Ver
der is zij voorzitter van de
sectie Vrouw, Kerk en Sa
menleving van de Raad van
Kerken en is zij redactielid
van Vrouwen doen het
Woord.
Nederlands Hervormde Kerk
Beroepen Ie Rijswijk (NB), H.J.Fran-'
zen kandidaat te Ridderkerk.
Beroepen te Ede. H.F.KIok te Rijs-
Toegelaten tot evangeliebediening.
G.J.van den Bos te Ede.
Topegelaten tot evangeliebediening
en beroepbaar, L.H.Voschezang te
Aangenomen naar Goënga e.o.
drs.H.J.W.Bakker kandidaat te
Maasdijk.
Gereformeerde Kerken
Aangenomen naar Wassenaar-zuid,
(hervormd gereformeerd), mevrouw
drs.M.W.M.Janse de Jonge te Goes.
Gereformeerde Kerken Vrijge-
Beroepen te Steenwijk. J.P.van
Bruggen, kandidaat te Hardenberg.
Bedankt voor Rouveen (wijk oost).
F.J.Bijzet te Drachten-zuidoost.
Christelijke Gereformeerde Ker-
Beroepen te Broek op Langedijk-
Alkmaar, H.P.Brandsma te Middel-
MISSIONAIRE WERKDAG RIJSWIJK
De aandacht van christenen
moet niet slechts uitgaan naar
hen die zich in ruil voor hulp
tot hen willen bekeren. De
kerk bekommert zich maar al
te vaak om de juiste leer, ter- w
wijl zij juist er vooral toe moet gereformeerde
bijdragen dat de mens reli-
gieuzer wordt, dat wil zeggen
zich instelt op een waarachtig
leven, weaarbij hij de vrede
en de liefde bevordert.
Deze gedachten werden zater
dag naar voren gebracht door kerk in die taak faalt, dan op aankomt is dat je de leer in
de heer H. Rambaran op een grijpt de jeugd naar andere praktijk brengt, aldus Ramba-
missionaire werkdag in de middelen om haar behoefte ran.
Rijswijkse Licht der Wereld- aan religie te bevredigen. Hij Dr. G. J. van Butselaar, secre-
kerk. Vanuit hindoeïstisch meende dat het Godsbeeld dat taris van de Nederlandse Zen
standpunt besprak hij de secu
larisatie in Nederland. Hij nu vanuit de kerk wordt uit-
meende dat de vele jongeren gedragen te eenzijdig is en te
die zich van de kerk afkeren statisch. „Het godsbeeld moet
niet per se anti-religieus zijn meegroeien met je eigen ont-
geworden. Met de Kampense wikkeling. Als God een le-
theoloog vende werkelijkheid is, is Hij
Schippers was hij van mening actief met je bezig", aldus
dat men de taaibreuk moet Rambaran. Hij meende dat de
herstellen die de overdracht kerken in de leer de ver
van de bijbelse leer van vrede draagzaamheid moeten be
en verzoening naar hen toe trachten: vele wegen leiden
onmogelijk maakt. Als de immers naar Rome. Waar het
digsraad meende dat de ver
kondiging van een gemargi
naliseerde kerk neerkomt op:
naast de arme gaan staan. Hij
meende ook dat christenen el
kaar kunnen bemoedigen in
die taak door te beseffen dat
zij deel uitmaken van een we
reldgemeenschap van christe
nen.
De Haagse diakonale predi
kant ds. F. Nijssen sprak over
de missionaire gemeente in de
grote stad, terwijl Paul van
der Harst praatte over zijn er
varingen als zendingswerker
in Nicaragua.
Amerikaanse
bisschoppen:
armoede moreel
schandaal
De Amerikaanse katholieke
bisschoppensynode heeft bij
de afsluiting van haar jaar
lijks overleg mét grote meer
derheid van stemmen een
motie aangenomen waarin de
armoede in de Verenigde Sta
ten een sociaal en moreel
schandaal werd genoemd. Met
225 tegen negen stemmen
nam de synode de motie aan
waarin fellé kritiek wordt ge
leverd op het conservatieve
regeringsbeleid van president
Reagan.
In de motie stellen de bis
schoppen dat het Amerikaan
se economische systeem mil
joenen mensen welvaart heeft
gebracht, maar het bestrijden
van armoede vereist funda
mentele veranderingen in de
sociale en economische struc
turen die schrijnende onge
lijkheden in stand houden.
Hoewel er geen namen in het
stuk worden genoemd en spe
cifieke aanbevelingen worden
gedaan voor herverdeling van
de welvaart in Amerika, gaan
de grote lijnen die worden ge
noemd rechtstreeks in tegen
het beleid van Reagan.
In de Verenigde Staten, nog
steeds een van de rijkste lan
den van de wereld, leven
tientallen miljoenen mensen
onder de officiële armoede
grens. Het conservatieve rege
ringsbeleid van president
Reagan is de afgelopen jaren
gericht geweest op verminde
ring van de sociale voorzie
ningen en herstel van de posi
tie van het particulier
bedrijfsleven.
OPROEP PROF. DR. D.C. MULDER:
De voorzitter van de Raad
van Kerken in Nederland,
prof.dr. D.C. Mulder, heeft de
christenen in Nederland op
geroepen bij een bezoek aan
Israël ook aandacht te beste
den aan de Palestijnse christe
nen in dat land. Volgens Mul
der is er onder Nederlandse
christenen een groot gebrek
aan kennis over de situatie
van de Palestijnse christenen
in het Midden-Oosten, mede
omdat er vaak van wordt uit
gegaan dat alle Palestijnen
moslim zijn.
Prof. Mulder sprak zaterdag
in Utrecht tijdens een infor
matiedag over kerken en
christenen in het Midden-
Oosten
Hij keerde zich tegen de pola
risatie tussen degenen die op
komen voor de joden en de
staat Israël, en degenen die
vooral oog hebben voor de
rechten van de Palestijnen.
Aan de hand van het „gehan
nes" over de brochure „Ont
moeting met kerken en chris
tenen in het Midden-Oosten"
van de werkgroep „De Pales
tijnen en Israël" illustreerde
Mulder hoe moeilijk het is de
problemen van de christenen
in Israël en de Arabische lan
den aan de orde te stellen.
Een eerste versie van deze
brochure is herschreven na
kritiek van het Overlegor
gaan van Joden en Christe
nen in Nederland (OJEC). De
nieuwe versie vond geen ge
nade in de ogen van de R.-K.
Kerk en de Nederlandse Her
vormde Kerk. Daarom besloot
het bestuur van de Raad van
Kerken dat de brochure niet
onder verantwoordelijkheid
van de Raad, maar onder ei
gen verantwoordelijkheid van
de werkgroep „De Palestijnen
en Israël" zal verschijnen.
Holocaust
De Grieks-katholieke priester
Elias Chacour, die in Ibillin in
het noorden van Israël werk
zaam is, maakte een vergelij
king tussen de handelwijze
van de staat Israël en die van
het apartheidsregime jn Zuid-
Afrika. Kunnen de zwarten
in Zuid-Afrika blijven wonen,
de Palestijnen werden door de
Israëliërs uit hun dorpen en
steden verdreven. Hij sprak
van een al veertig jaar duren
de „Palestijnse holocaust".
Chacour, die ijvert voor een
verzoening tussen joden en
Palestijnen en alle geweld af
wijst, moest als Palestijn in
1949 uit zijn geboortedorp
vlakbij de grens met Libanon
vluchten en beschouwt zich
sindsdien als vluchteling fn
eigen land. Hij moedigde
evenals Mulder christenen uit
Nederland aan bij een bezoek
aan Israël de christelijke Pa
lestijnen niet te negeren.
De Friezen dan wel de Gro
ningers hebben voor het eerst
de gemeentezang in de gere
formeerde kerk laten begelei
den door een orgel. Dat blijkt
uit een proefschrift waarop J.
R. Luth uit Tolbert is gepro
moveerd aan de Rijksuniver
siteit van Groningen.
Voorheen werd aangenomen
dat de orgelbegeleiding van
de protestantse gemeentezang
in de Nederlanden in 1637 in
Leidep werd ingevoerd. Maar
Luth toont aan dat vijf jaar
daarvoor al in de noordelijke
provincies gebruik werd ge
maakt van het instrument tij
dens de eredienst.
Het proefschrift van Luth is
getiteld: 'Daer wert om 't
seerste uytgekreten.een
citaat uit een geschrift van C.
Huygens (1641), waarin een
pleidooi wordt gevoerd voor
de invoering van de orgelbe
geleiding.
Dat de kwaliteit van de zang
in die tijd miserabel was,
blijkt al uit de titel van het
proefschrift. „Bij vrijwel iede
re lettergreep werd adem ge
haald en er werd vaker ge
schreeuwd dan gezongen. Bo
vendien bleek de gemeente
meestal niet in staat om de to
nen behoorlijk te treffen,
evenmin als veel voorzangers
dat konden. De invoering van
de orgelbegeleiding heeft deze
manier van zingen niet kun
nen verbeteren. Een eigen
aardigheid van de Nederland
se gemeentezang is ook ge
weest het zingen van ver
schillende berijmingen tegelij
kertijd, een feit dat niet wei
nig tot de vaak beschreven
chaos in het zingen zal heb
ben bijgedragen".
Luth concludeert dat het in
de periode van 1550 tot 1852
zeer slecht gesteld was met de
gemeentezang van het Neder
lands gereformeerd protestan
tisme. „Dat moet degenen die
de gemeentezang en zijn bege
leiding weer naar historische
voorbeelden willen restaure
ren bedachtzaam maken".
Tot dusver werd aangenomen,
dat in ons land in de periode
van 1566 tot 1807 tijdens de
kerkdiensten niet anders is
gezongen dan de 150 psalmen
en de „Eenige Gezangen". Dit
beeld blijkt niet juist te zijn,
volgens Luth. In de provin
cies Groningen, Friesland,
Drenthe en Overijssel zong
men op verschillende plaatsen
tot ver in de achttiende eeuw
liederen uit de Lutherse tra
ditie. Zeer waarschijnlijk heb
ben verschillende van deze
liederen het gezangboek van
de Nederlandse gemeente te
Emden uit 1574, of een latere
editie daarvan, als bron.
Promovendus
Luth (I) krijgt
de bul van
prof. Van der
Woude
Spaghetti met ham en tomatensaussla -
mokka vla
De benodigdheden voor twee zijn: 250 g volkoren) spa
ghetti, zout, 1 lepel olie, 1 flinke ui, 20 g margarine, knof
look, 2 dl water, half bouillontablet, blikje tomatenpu
ree, 10 g maizena, 1 plak gekookte ham a 100 g, basili
cum, selderij, 50 g geraspte kaas;
kropje sla, 2 lepels azijn, zout, peper, suiker, mosterd, 1
lepel olie, 1 hardgekookt ei;
0,5 liter melk, 25 g maizena, 30 g suiker (of 0,5 liter blan
ke vla), 2 theelepels oploskof fie, 1 pakje vanillesuiker.
Breng een ruime pan halfvol water met zout naar smaak en
de olie aan de kook, zet er de spaghetti rechtop in en laat de
zacht wordende staafjes in het water zakken. Roer een keer
met een vork door de spaghetti en sluit de pan. De kooktijd
staat op het pak of is circa tien minuten. Giet de pan met
gare spaghetti leeg in een vergiet dat in de gootsteen staat,
schud het water er uit en doe de pasta in een warme schaal.
Fruit de kleingesneden ui lichtbruin in de margarine en bak
vervolgens nog even de geperste knoflook mee. Voeg water,
bouillontablet en tomatenpuree toe en laat de massa tien mi
nuten trekken. Bind de saus met de met koud water aange
mengde maizena en voeg de in blokjes gesneden ham, basili
cum en fijngeknipte selderij toe. Schenk de saus in de schaal
over de spaghetti en strooi daarover de geraspte kaas.
Behandel de sla extra voorzichtig, ze kneust nu gemakkelijk.
Meng de schoongemaakte groente met een sausje van azijn,
zout, peper, suiker, mosterd en olie en garneer haar met par
tjes ei.
Zet de helft van de melk op. Meng een papje van maizena,
suiker en weinig koude melk. Schenk er al roerende wat
hete melk bij, doe het mengsel in de pan en laat de vla een
minuut koken. Voeg van het vuur de rest koude melk, koffie
en vanillesuiker toe en laat de vla koud worden. Of meng
een blanke vla met koffie en vanillesuiker, laat het mengsel
tien minuten staan en roer het nog een keer door.
JEANNE
Den Haag - Moskou
DONDERDAG beginnen premier Lubbers en ministeirkba£
buitenlandse zaken Van den Broek hun driedaags b#een.
aan Moskou op uitnodiging van Sovjet-premier Ryzkov
is een zakelijk bezoek: ook vertegenwoordigers van he ^en
derlandse bedrijfsleven gaan mee en uit die ontmoetinfc,ms-I
na enige tijd best eens iets moois voor de wederzijdse als
delsbetrekkingen tot stand kunnen komen. Tot nu toe enscl
die relatie op een laag pitje.
TT ijkhe
V OOR de Sovjet-Unie heeft echter ook een ander oi sam<
werp van gesprek een belangrijke plaats op de agenda -
de Nederlandse regeringsvertegenwoordigers wil meT
Moskou graag praten over de wapenbeheersing. Merk^|£^
dig genoeg heeft alleen al dat Russische voornemen hi$
daar in ons land afwijzende reacties opgeroepen. In bepj
kringen wordt kennelijk gevreesd dat de Nederlandse
gatie niet opgewassen zou zijn tegen de propagandamai
van de Sovjet-Unie, die onder de Russische leider Gorba
zo succesvol opereert. Wie zich daar zorgen over maa
bang zich aan koud water te branden: ook in Mosko
Lubbers zijn mannetje wel staan.
In feite is trouwens premier Lubbers zelf de aangeve
weest van dat gespreksonderwerp. We moeten dan terug
tot enige tijd vóór 1 november van het vorig jaar, op v
dag Nederland besloot tot plaatsing van kruisraketten o\
gaan. Aan dat besluit was in en buiten het parlementl
felle discussie vooraf gegaan, bijvoorbeeld over het „di
besluit" van 1 juni 1984, dat de plaatsing van kruisral
inhield indien de Sovjet-Unie op 1 november meer dan
SS-20 raketten operationeel zou hebben. Op de valreep
premier Lubbers zich toen persoonlijk in Moskou gaai
ënteren.
ONS land neemt sinds 1 november 1985 geen uitzonderj!
positie meer in binnen de NAVO en daarom lijkt het t
sloten, dat bij het bezoek van de beide bewindslieden ee£
zamenlijk standpunt inzake de wapenbeheersing zal wq
geformuleerd dat werkelijk iets voorstelt. Uit een inteij
met Blatov, de Sovjet-ambassadeur in ons land, blijkf
Moskou aan zo'n gezamenlijke verklaring van NederlanT
de Sovjet-Unie veel waarde hecht. De reden hiervoor isl
ver te zoeken. Een gezamenlijke standpuntbepaling zoil
getwijfeld worden uitgelegd als een anti-NAVO verklaj
Premier Lubbers echter voelt daar uiteraard niets voorl
Maar er is natuurlijk niets op tegen dat de bijzondel
positieve rol van ons land bij het streven naar wapenbelj
sing in Moskou nog eens duidelijk uit de doeken word[
daan. Michail Gorbatsjov zal van zijn kant ongetwijfell
gelegenheid niet voorbij laten gaan gebruik te makeng
zijn onmiskenbare talent de publieke opinie te bespelen
voorbeeld via de Nederlandse journalisten, die onze delej
vergezellen. Dat mag niet betekenen dat ons land' ziel
voorbaat afwijzend opstelt tegenover elke suggestie van
sische zijde. Niet alleen voor de handelsbetrekkingen,
ook voor de duidelijkheid over de wederzijdse standpi
inzake de wapenbeheersing, kan het bezoek van Lubber
Moskou nuttig zijn.
Opnieuw buien
DE BILT (KNMI) Morgen
trekt opnieuw een buienzone
over het land. De dag begint
met veel bewolking en af en
toe buien. In de middag kun
nen er dan weer opklaringen
voorkomen. Het voorbijtrek
ken van de zone gaat gepaard
met het toenemen van de
zuidwesten wind tot krachtig,
aan de kust af en toe storm
achtig. In de middag neemt
deze wind weer wat af. De
temperatuur is dan ongeveer 9
graden. Na morgen verandert
er slechts weinig. In het alge
meen is er veel bewolkingy Er
zullen perioden met regen of
buien voorkomen, terwijl er af
en toe veel wind zal staan. De
temperaturen blijven normaal
tot iets boven normaal.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, geldig
voor morgen en woensdag:
Zuid-Scandinavië: veranderlij
ke bewolking en af en toe re
gen. Middagtemperatuur rond
5 graden.
Denemarken, Noordwest-
Duitsland, Benelux, Noord
west-Frankrijk: veranderlijke
bewolking en af en toe regen-
Middagtemperatuur 8 tot 11
graden.
Groot-Brittannië, Ierland: wis
selend bewolkt en vooral mor
gen af en toe buien. Middag
temperatuur van 7 graden jn
het noorden tot 11 graden in
het zuiden.
Oost-Frankrijk, Zuidoost-
Duitsland: half tot zwaar be
wolkt. Bijna overal droog.
Middagtemperatuur ongeveer
8 graden.
Zuid-Frankrijk: wolkenvel
den, maar geen regen meer
van betekenis. Middagtempe
ratuur 11 tot 14 graden, langs
de Middellandse Zee tot 17
WEERRAPPORT HEDENMORGE1
Weer Hu Min
Amsterdam motregen IC
Alpengebied: veranderlijk be
wolkt en droog. Middagtempe
ratuur in de dalen rond 8 gra
den. Nulgradengrens op onge
veer 1800 meter.
Spanje, Portugal: vrij zonnig,
in het Middellandse-Zeegebied
nog een enkele bui. Middag
temperatuur 13 tot 18 graden,
langs de Middellandse Zee en
in Zuid-Portugal 17 tot 20 gra
den.
Italië, Joegoslavische kust: pe
rioden met zon, in Zuid-Italië
en op Sicilië nog een enkele
bui. Middagtemperatuur 16 tot
20 graden, maar in Noord-Ita-
lië en Noord-Joegoslavië 8 tot
15 graden.
Met reserve nam ik in
briek Kerk en Wereld
november kennis van F
ANP-bericht inzake mijn]
onderstelde visie op de L
caust. Dit bericht behoeftT
rectie. Ten eerste is het e(t
dig. Al in 1982 heb ik in|
Dogmatiek deel 2 een
mogelijke zienswijzen
holocaust vermeld waarJ
de mogelijkheid, dat dil
schuwelijk gebeuren als
loutering en als martel Koni
schap zou kunnen worden 18 n
kenschetst. Daarmee wee'1^
een verabsolutering van'!
gezichtspunt af.
Ten tweede geeft het 1
mijn standpunt onjuist
ken heb ik mijn mening
ke deze massamoord
schort. Ik oordeel daar L
over. In het binnenkort te]
schijnen derde deel van
Dogmatiek heb ik dan I
slechts een aantal interpf
ties naast elkaar gezet en
uitdrukkelijk van een k
onthouden. Ten derde
slechts het kopje boven
ingezonden brief, dat ik
koos, mijn opstelling
weer. De kop in uw blad
dan niet.
