„Nieuwe hersenen of ogen
kunnen we wel vergeten"
„CDA moet
aftreden Brokx
niet op WD"
afschuiven
^binnenland
^Beeldplaat
Lmet 54.000
^medische
illustraties
Centraal Planbureau
onderzoekt effecten
lagere belastingen
CeicUeGowtunt
VRIJDAG 7 NOVEMBER 1986 PAGINA 3
^Ontvoerde vrouw
snel bevrijd
GOES Vier politiekorpsen uit Brabant
en Zeeland zijn gisteravond in touw ge
feest met de ontvoering van een vrouw uit
Amsterdam. De ontvoering vond plaats in
poes. waar de vrouw, de 22-jarige Amina
Abdoel, die avond samen met haar kersver
se vriend op verjaardagsvisite was bij fami-
Jie. Haar ex-minnaar uit Amsterdam, die
^ulp had van een met pistool gewapende
alftiom, sleurde haar in een auto waarmee ze
verd afgevoerd richting Randstad. Direct
ia het bekend worden van de ontvoering
iet de politie van Goes de uitvalswegen in
?eland door de rijkspolitie afzetten. De
ilitie van Bergen op Zoom en van Roosen-
laal zetten de achtervolging in en wisten
auto van de ontvoerders klem te rijden.
Zoon vermoorde
Arnhemmer aangehouden
ARNHEM De Zwitserse politie
heeft gisteren een 24-jarige Nederlan
der aangehouden die ervan wordt
verdacht vorige week vrijdag zijn va
der, de 65-jarige Arnhemmer J. van
der Vlugt, te hebben doodgeschoten.
De verdachte werd gearresteerd in
het Nederlands consulaat in Genève,
waar hij zich zelf had gemeld. De
Arnhemse politie heeft om zijn uitle
vering gevraagd. Tijdens het onder
zoek rustte de verdenking steeds
meer op de zoon, die geen vaste
woonplaats heeft. Begin deze week
vroeg de politie per telex om zijn
aanhouding. Het motief voor de
moord was waarschijnlijk een geld
kwestie.
Tsjechoslowakije
teleurgesteld
over Erasmusprijs
DEN HAAG Tsjechoslowakije is
„teleurgesteld" dat Vaclav Havel de
Erasmusprijs namens Charta '77 kan
aanvaarden. Vooral het feit dat prins
Bernhard en koningin Beatrix aan
wezig zullen zijn bij het voorlezen
van de hele rede van Havel, on
danks het oorspronkelijke voorne
men van minister Van den Broek,
valt niet in goede aarde. De Tsje-
choslowaakse minister van buiten
landse zaken, Bohuslav Chnoupek,
heeft dit tegen minister Van den
Broek gezegd. Beide ministers wo
nen in Wenen het begin van de Con
ferentie over Veiligheid en Samen
werking in Europa bij.
Kind overlijdt door
vergissing ziekenhuis
ZWOLLE Een driejarig jonge
tje uit Elburg is op 23 oktober in
het Zwolse Sophiaziekenhuis
overleden als gevolg van een
vergissing van een arts. Een kin
derarts moest het kind twee in
jecties geven voor de behande
ling van leukemie. Door een ver
wisseling diende de arts het kind
een verkeerd middel toe. Dit
bleek dodelijk, zo heeft het open
baar ministerie in het arrondisse
ment Zwolle meegedeeld. Het
voorval is door het ziekenhuis
aangemeld bij het openbaar mi
nisterie en de Inspectie voor de
Volksgezondheid. De justitie
heeft de zaak in onderzoek.
Loongrens ziekenfonds
naar 49.150 gulden
UTRECHT De staatssecre
tarissen van sociale zaken en
volksgezondheid hebben de
loongrens voor de verplichte
ziekenfondsverzekering per 1
januari 1987 vastgesteld op
49.150 gulden. De bewindslie
den volgen hiermee het ad
vies van de Ziekenfondsraad
op. Dit jaar lag de grens bij
een bruto jaarinkomen van
48.500 gulden. Het maximum
premiedagloon per 1 januari
1987 is, eveneens overeen
komstig het advies van de
Ziekenfondsraad, vastgesteld
op 161 gulden per dag. Voor
1986 gold een bedrag van 159
gulden.
vrouwen met
^chronische
oobuikpijn zijn
1 neurotisch
eikOTTERDAM De meeste
te%ouwen die chronische pijn
mlb de onderbuik hebben, zijn
opleurotisch. Ze reageren de-
■j Aressief, zwartgallig en hyste-
Tisch op hun klacht en hebben
Iver het algemeen problemen
seks. Dat stelt A.P. Bak in
maen onderzoek waarop hij is
jepromoveerd tot doctor in de
feneeskunde aan de Erasmus
°rjniversiteit in Rotterdam,
hd
t,Jeelal wordt gedacht dat de
leeds terugkerende klachten
^juur psychisch zijn, een com-
ijensatie voor conflicten of
Het onderzoék van
heeft dat niet aangetoond.
veJ)e pijn blijkt juist vooral voor
komen bij vrouwen die veel
ieujingen hebben meegemaakt
kujie een meer dan gewone
n jmotionele en lichamelijke
janpassing vereisen. Deze zo
genoemde „life events" heb-
50Jen hoofdzakelijk te maken
V pet geboorte en voortplanting.
en8et hangt van een aantal fac-
oren af of de buikpijn na zo'n
blijft terugkomen,
raarbij de persoonlijkheids-
iructuur, het vermogen om
egenslagen te verwerken en
|e sociale omstandigheden de
lelangrijkste zijn.
LEIDSE VINDING:
joé
1
lief
LEIDEN Een computer-ge
tuurde beeldplaat, die onge
kende mogelijkheden biedt
in het gehele onderwijs, zo
nschrijft prof.dr. H. Verbeek
ran de afdeling heelkunde
Iran het Academisch Zieken-
n huis Leiden zijn vinding. Hij
eeft het apparaat de Meddix
;noemd. De Meddix bevat
1.000 illustraties en kan niet
Heen de gehele anatomie van
iet menselijk lichaam zicht-
)aar maken, maar bevat ook
eiijle andere beelden die moge-
rzaijk bij het medisch onderwijs
belang kunnen zijn. De af-
mderlijke plaatjes zijn op af-
)ep van de computer binnen
lïjracties van seconden beschik-
ir. Internationaal bestaat er
ite belangstelling voor deze
ridse vinding die door zijn
estelijk vader „het- onder-
rijsmedium voor de toekomst"
rordt genoemd.
eri
h(
^Subsidie voor
^Propria Cures
MSTERDAM Het voort-
:staan van het literair-cultu-
:el studententijdschrift Prop-
a Cures is voorlopig verze-
lerd. Minister Brinkman heeft
|esloten de subsidiëring van
jet blad te hervatten. Hij komt
aarmee terug op zijn eerder
igenomen standpunt dat het
i-jarige tijdschrift te weinig
iterair zou zijn om voor over-
leidssteun in aanmerking te
amen. Vorig jaar had Brink-
ian besloten het blad met te-
igwerkende kracht tot 1 ja-
juari 1984 geen subsidie meer
verlenen. De Raad van Sta-
meende echter dat de minis-
ir onvoldoende het karakter
jan het blad in ogenschouw
id genomen.
PROF. DR. VAN BEKKUM OVER DE GRENZEN AAN TRANSPLANTATIES:
RIJSWIJK Gaan we
straks het hoofd van een
grote geest in leven hou
den, zodat die ons zijn
kennis zal kunnen blij
ven doorgeven? Krijgen
we wellicht ooit uitwisse
ling van ogen en gaan
we ook nog eens herse
nen ruilen? De ras toene
mende mogelijkheden op
het gebied van trans
plantaties zorgen voor de
meest bizarre toekomst
dromen. Kan de weten
schap inderdaad zo ver
gaan en zo ja, móet de
wetenschap dat dan wel
doen?
„Het transplanteren van her
senen en ogen is absoluut on
mogelijk, dat kunnen we ver
geten. Maar een heel hoofd
in leven houden dat is na
tuurlijk in aanleg mogelijk",
verzekert prof. dr. D.W. van
Bekkum, directeur van het
radiologisch intstituut TNO
in Rijswijk. „Ik denk overi
gens dat je zoiets nooit zou
moeten doen, je krijgt zo'n
Roald Dahl-achtige sfeer.
Niemand is er bij gebaat en je
hebt tegenwoordig toch data
banken waar je alle kennis
kunt opslaan. Maar tegelij
kertijd moet je de weten
schap niets in de weg léggen
om zo'n mogelijkheid te ont
dekken. De wetenschap moet
zijn gang kunnen gaan; ande
ren, met name de politici,
moetpn dan later maar uit
maken wat wel en niet door
de beugel kan".
Prof. Van Bekkum, ook bij
zonder hoogleraar experi
mentele transplantatieleer
aan de Leidse Universiteit,
spreekt daar vandaag op een
symposium over mogelijkhe
den en onmogelijkheden van
transplantaties. Hij zit er met
zijn neus bovenop, vooral
door de jaranlange ervaring
met het transplanteren van
beenmerg. Van Bekkum
noemt zichzelf een aanhan
ger van de Amerikaan Peter
Medewar, die stelt dat als je
eenmaal hebt aangetoond dat
iets kan, het ook altijd zal
worden toegepast. „Dat is
niet tegen te houden", weet
Van Bekkum. „Wat er dan
verder mee gebeurt is geen
zaak van de onderzoeker,
want die kan onmogelijk alle
gevaren en consequenties
overzien".
Nier kopen
„Neem de niertransplantatie.
Iedereen zal het er over eens
zijn dat zoiets heel wat beter
en prettiger is dan steeds aan
Prof. dr. Van Bekkum: „Een heel hoofd in leven houdendat is natuurlijk in aanleg moge
lijk".
Hersencellen
RIJSWIJK Het inspuiten
van hersencellen is de meest
recente ontwikkeling op het
gebied van transplantaties.
Deze worden in een vloeistof
op de plek gebracht waar de
oorspronkelijke cellen zijn
verdwenen, bijvoorbeeld
door een bloeding. De nieu
we cellen maken dezelfde
verbindingen als de oor
spronkelijke cellen, waardoor
uitgevallen hersenfuncties
weer kunnen worden her
steld. Deze transplantatie zou
met name zinvol zijn bij her
sencellen die een coördine
rende functie hebben. Bij de
ziekte van Parkinson bij
voorbeeld, waarbij de patiënt
gaat schudden en beven, is
dit soort cellen uitgevallen.
De transplantatie biedt be
slist geen oplossing voor gro
tere hersenbeschadigingen,
dementie of de ziekten van
Alzheimer en Huntington.
Nou, ik vind dat een prima
prijsje als alternatief voor
doodgaan of de rest van je le
ven als invalide doorbren
gen".
Beenmerg
een dyalyse-apparaat liggen.
Maar er is een enorm gebrek
aan donornieren. Nu zie je
dat superrijken uit de Golfs
taten die aan zo'n apparaat
moeten, in India bij heel
arme mensen voor zeer veel
geld een nier kopen. Voor
westerlingen is dat ethisch
niet acceptabel. In de Vere
nigde Staten is men bijvoor
beeld al heel terughoudend
als een moeder een nier wil
afstaan voor haar dochter.
Daar hebben wij misschien
nog niet zulke problemen
mee, maar als het nou een
heel goede vriend is? En zo
ga je natuurlijk steeds ver
der".
De problematiek van de zo
genoemde onverwante do
nors mensen die organen
afstaan aan niet-familiele-
den woedt in Nederland
al rond het draagmoeder
schap. Er zouden mensen zijn
die voor 50.000 gulden een
kind voor een ander willen
dragen en baren. „Hier is ei
genlijk ook sprake van trans
plantatie, al is dat dan voor
negen maanden", zegt Van
Bekkum. „Persoonlijk zie ik
geen bezwaren tegen draag
moederschap, maar wel tegen
de uitwassen. Ik heb ook
geen bezwaar tegen seksuele
omgang tussen mensen, maar
wel tegen alle uitwassen er
van. Het voert toch veel te
ver om te zeggen dat ik maar
geen dingen moet proberen
te ontdekken omdat daar iets
uit kan voortvloeien dat
eventueel weer uitwassen tot
gevolg heeft?".
Van Bekkum is er bovendien
van overtuigd, dat medisch
onderzoek niet zal leiden tot
echt slechte dingen voor de
mensen. „Het is flauwekul
om dat te denken. Net zo
goed als moeilijk doen over
een harttransplantatie omdat
die ruim 100.000 gulden kost.
Prof. Van Bekkum raakt
vooral enthousiast over de
enorme mogelijkheden van
beenmergtransplantaties bij
de behandeling van leukemie
(bloedkanker). Hij herinnert
zich heel goed de tijd dat hij
nog in kinderklinieken rond
liep en hij geen kinderen
mocht behandelen die leden
aan leukemie. „Want dat
vond men wreed voor die
kinderen, zo'n behandeling.
Maar al die kinderen lagen
daar wel dood te gaan. Te
genwoordig kun je zelfs voor
het tuchtcollege worden ge
daagd, als je niet behandelt.
Dat vind ik een enorme
vooruitgang".
Hij zou wensen dat we voor
alle vormen van kanker
maar vast zo'n behandeling
hadden als voor leukemie.
„Tjonge, wat zouden we dan
ver zijn", zegt hij. Tegen
woordig wordt niet alleen
meer beenmerg getransplan
teerd van broers of zusters
(verwanten), maar ook van
de patiënt zelf. Dat gebeurt
altijd in combinatie met be
straling en chemo-therapie,
wat het vooral voor ouderen
Over de hele wereld zijn tot
nu toe de volgende aantallen
transplantaties verricht:
hoornvlies: ruim 200.000; nier:
ruim 150.000; beenmerg:
10.000; hart: 3000; lever: 2500.
vaak een zeer belastende be
handeling maakt. Want
meestal moet er een aantal
keren beenmerg worden „af
getapt" en teruggeplant,
voordat het helemaal schoon
Stamcellen
Het beenmerg maakt zowel
de bloedcellen aan de wit
te die infecties tegengaan en
hooguit vijf dagen leven, en
de rode die honderd dagen
meegaan als de bloed-
plaatjes die zorgen dat er in
wendig geen bloedingen op
treden („Als je je arm optilt
heb je al een inwendige bloe
ding, maar door die stolseltjes
kan dat geen kwaad"). Ma
ken de zogenoemde stamcel
len die in het beenmerg zit
ten dat allemaal niet meer
aan, dan overlijdt men zon
der meer; hetzij door infec
ties, hetzij door inwendige
bloedingen. Dat kan door
ziekten van dat beenmerg als
gevolg van geneesmiddelen,
aangeboren afwijkingen of
kankercellen. Door het merg
als het ware steeds te ver
schonen, kunnen die ziekten
mogelijk worden bestreden.
Omdat de witte bloedcellen
in het beenmerg onder meer
zorgen voor weerstand tegen
infecties, zijn TNO en dus
prof. Van Bekkum zeer be
trokken geraakt bij het aids-
onderzoek. Daar gaat het im
mers ook om een ziek af
weersysteem. Van Bekkum:
„Wij zijn destijds met been
mergtransplantaties begon
nen bij kinderen die geboren
werden met een gebrek aan
die witte cellen. Bij aids is
het gebrek daaraan in de
loop van het leven ontstaan;
in wezen praat je dus over
hetzelfde. Je moet derhalve
niet uitsluiten dat een be
langrijk deel van de bestrij
ding van aids bij beenmerg
transplantatie te vinden zal
zijn. Je transplanteert, of
schoont, dan het afweersys
teem".
DICK HOFLAND
;RIEMELS
WC, INA 2ALQ2.
LPcl6li\ Mee. 2»in:
ineiAAi LIJKT T
>4 I //.VNier ene..
rpoeie.! RYJRDM X//ND IK TJUIST 20
KWrriö! ALS -r HAD MOEIEN UTCEN WVO
^ik\tXR'N rvmmcecoieit*. y.
Dodenherdenking
Ongeveer vijftig nabe
staanden van de Britse ge
allieerden die in de oorlog
het Limburgse Venray be
vrijdden. arriveerden giste
ren in Vlissingen. Zij zullen
zondag de dodenherden
king in Venray bijwonen.
De herdenking is georgani
seerd door het Veteranen
Legioen Nederland en de
Nederlandse Bond van
Oudstrijders.
DEN HAAG Het Centraal Plan Bureau (CPB) is een onder
zoek gestart naar de effecten van lagere belastingen voor de
burgers. Op verzoek van minister De Korte (Economische Za
ken) wordt daarbij ook gekeken naar de effecten van een lasten
verzwaring voor bedrijven waarbij de vrijkomende middelen
worden ingezet ten behoeve van overheidsinvesteringen.
De Korte zei gisteren in de Kamer bij de afhandeling van de
begroting Economische Zaken 1987 prioriteiten te willen leggen
bij lagere belastingen voor de burgers. Daardoor zullen impulsen
ontstaan om harder te werken, deel te nemen aan scholing en
vaker te verhuizen voor het aanvaarden van een nieuwe baan,
aldus De Korte. Bovendien zijn lagere loonkosten gunstig voor
het bedrijfsleven. De Korte stelde dat op dit moment het ver
schil tussen netto lonen en uitkeringen „voor bepaalde werklo
zen" te gering is. Zij zoeken minder naar werk en doen niet mee
aan scholingprogramma's. Naast lagere belastingen bepleitte de
minister ook een soepeler ontslagrecht
Het gaat volgens De Korte goed met de economie. Er is sprake
van een nieuwe industrieel elan. Als die trend zich voortzet zal
ons land snel weer tot de top in de EG behoren. In de industrie
komen er dit jaar 9000 banen bij. Volgend jaar zijn dat er 16.000.
In het lopende jaar zullen naar schatting 20.000 nieuwe bedrij
ven ontstaan terwijl het aantal faillissementen met 20 procent is
gedaald. In de afgelopen drie jaar zijn de industriële investerin
gen in ons land met 60 procent gestegen, het hoogste percentage
in de hele EG. Op dit moment bekleedt ons land binnen de EG
een middenpositie.
VOORHOEVE BOOS OVER
UITSPRAAK DE VRIES
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG VVD-
fractieleider Joris Voor
hoeve is ontstemd over
een uitspraak van zijn
CDA-collega Bert de
Vries in een eergisteren
gepubliceerd interview
met onze krant. Voorhoe
ve vindt het „een beetje
flauw" dat De Vries „de
indruk heeft gewekt dat
het aftreden van staatsse
cretaris Brokx uiteindelijk
de schuld van de VVD is
geweest".
In het gewraakte vraagge
sprek vertelt De Vries dat het
CDA op het laatste moment
nog heeft geprobeerd Brokx'
huid te redden, door hem van
plaats te laten ruilen met
staatssecretaris Heerma. Deze
zou dan naar Volkshuisvesting
zijn gegaan en Brokx zou zijn
intrek op Economische Zaken
hebben genomen. Dat dit plan
netje niet doorging, kwam
doordat „anderen" daar een
stokje voor staken, aldus De
Vries. Ingewijden op het Bin
nenhof meldden dat met die
„anderen" vooral Rudolf de
Korte, vice-premier en minis
ter van economische zaken,
werd bedoeld. Voorhoeve be
vestigt dat.
Op de avond van de dag dat
„de brief" van De Vries uit
lekte, aldus de VVD-voorman,
had er een gesprek plaats in
het Torentje, de werkkamer
van premier Lubbers aan het
Binnenhof. Naast Lubbers wa
ren aanwezig De Vries, Brokx,
Nijpels als minister van
VROM, en De Korte als vice-
premier. Voorhoeve zelf was
er niet bij. Maar hij weet wel
dat bij die gelegenheid („Ik
weet niet of het al eerder, bij
voorbeeld met Lubbers, was
besproken") de gedachte op
kwam: zou Brokx niet in het
kabinet kunnen blijven door
de taak van Heerma over te
nemen?
Voorhoeve: „Ik ben daar toen
telefonisch over geraadpleegd
door minister De Korte. En ik
was het geheel met hem eens
dat dit geen verstandig voor
stel was. Immers, het was voor
De Korte al een offer om een
staatssecretaris als Heerma die
net was ingewerkt, nu alweer
te laten gaan. Hij was daarmee
akkoord gegaan op het drin
gende verzoek van het CDA.
Om daarenboven Brokx aan
boord te hijsen, terwijl hij met
buitenlandse handel geen affi
niteit of ervaring heeft, was te
veel gevraagd. Dat zou zowel
politiek als inhoudelijk onjuist
zijn geweest".
„Niet begrepen"
Voorhoeve meent bovendien
dat een ruil Brokx-Heerma
niet begrepen zou zijn. „Prac-
tisch gesproken had het CDA
immers het vertrouwen in
Brokx opgezegd. Als hij daar
na was verhuisd naar Econo
mische Zaken, zou dat zowel
op het departement als op de
Nederlandse kiezers een heel
slechte indruk hebben ge
maakt. Op het departement
zou men gezegd hebben: wat is
dat? Is EZ goed genoeg voor
mensen die volgens de CDA-
fractievoorzitter niet meer op
VROM kunnen functioneren?
En de Nederlandse kiezer zou
geconcludeerd hebben dat de
heren in den Haag er kenne
lijk vooral op uit zijn baantjes
voor elkaar te vinden".
Volgens Voorhoeve waren er
dus tal van redenen voor zijn
partij om de ruil Brokx-Heer
ma af te wijzen. Maar dat
heeft De Vries toch niet ont
kend. Wat heeft hij zijn colle
ga dan precies te verwijten?
„De Vries moet niet suggeren,
zoals hij doet in het interview
met u, dat in laatste instantie
de VVD Brokx de laan heeft
uitgestuurd. Dat heeft De
Vries zelf gedaan, door het
vertrouwen in Brokx op te
zeggen. Want dat was de prak
tische betekenis van zijn brief
aan Lubbers, vooral toen die
eenmaal pootjes had gekregen.
Toen kwam de zaak in een
stroomversnelling en was het
Joris Voorhoeve: „De Neder
landse kiezer zou geconclu
deerd hebben dat de heren in
Den Haag er kennelijk vooral
op uit zijn baantjes voor elkaar
te vinden".
Volgens CDA-fractievoorzitter
De Vries hebben „anderen" -
lees minister De Korte - er een
stokje voor gestoken dat er
een ruil kwam tussen Brokx en
Heerma.
iedereen in politiek Den Haag
duidelijk dat het voor Brokx
„einde oefening" was gebla
zen. Pas daarna hebben wij
het voorstel afgewezen dat
Brokx op een ander departe
ment staatssecretaris zou wor
den. Het één kwam dus heel
uitdrukkelijk na het ander", j
Als die brief niet was uitge
lekt, zou de VVD dan wel met
een ruil Heerma-Brokx heb
ben ingestemd?
„Neen, want ook dan zou ge
golden hebben dat Brokx niet
met het terrein van de buiten
landse handel bekend was.
Dan zou zo'n ruil gezien zijn
als een cosmetische operatie,
om Brokx uit de vuurlinie te
halen. Dat zou ik evenmin
fraai hebben gevonden. Dat er
een deskundige op de betref
fende post moet zitten, blijkt
ook wel uit de namen van de
mensen die kandidaat waren
om Heerma op te volgen: Van
Iersel, Aarts en Yvonne van
Rooy. Alle drie hebben op dat
terrein een achtergrond".
Waarom heeft het CDA voor
Brokx niet een departement
uitgekozen met een partijge
noot aan het hoofdEr zijn
maar liefst tien CD A-minis
ters.
„Dat is voor zover ik weet niet
overwogen. Het CDA richtte
zich op Economische Zaken,
omdat men Heerma wilde
hebben. Men meende dat hij
de problemen op Volkshuis
vesting zou kunnen oplossen,
In dat kader werd toen ver-
volgens gedacht: als Heerma j
gaat, komt er een plaats vrij en
daar kunnen we Brokx dan
neerzetten. Daarop zei De
Korte: dat gaat zomaar niet!
En ik was het volkomen met1
hem eens".
„Als het door was gegaan, zou
het politiek heel onzuiver ge
weest zijn. Gelükkig is dat niet
gebeurd. Ik heb er behoefte
aan dat te benadrukken, om
dat anders wellicht een indruk
zou blijven hangen die niet
juist is".
RIK IN T HOUT
Vluchtstrook-
rijders op de bon
ROTTERDAM Tegen 70
automobilisten is gisteren door
de Rotterdamse politie proces
verbaal opgemaakt wegens het
rijden op de vluchtstrook. Dat
gebeurde bij een speciale actie
bij de Van Brienenoordbrug,
waar vrijwel dagelijks files
voorkomen. Het gebruikma
ken van de vluchtstrook bij fi
les neemt hand over hand toe.
(ADVERTENTIE)
en van19.00-22.30"
3t/m8novembei
