Van armendokter tot
bevallingscoach
Dees: extra
verhoging
ziektepremie
voorkomen
Incest blijkt in meeste
gevallen zeer ernstig
Kok scoort hoog in NIPO-enquête
Binnenland"
Ambtenaren zien uit
naar uitspraak van
eommissie-Albeda
Leer^
Iers
Loopvogels,
es
Wasm
jnen
Waterbedden
Vader en stiefvader
misbruiken dochter
Jonge tijger
opgesloten
in caravan
FRIEMELS
3t/m8november
CeidócSoivtant
VRIJDAG 31 OKTOBER 1986 PAGINA 3
erkweek bouw
„blijft 38 uur
JEN HAAG De gemiddelde
^Lerkweek in de bouw (250.000
Terknemers) blijft 38 uur. Werk
jevers en bonden zijn het gisteren
|iet eens geworden over verdere
•beidstijdverkorting (atv) in 1987.
k over de vorm van de atv is
;n overeenstemming bereikt. De
;prekingen waren een uitvloei-
:1 van de cao-afspraken voor 1985
i 1986. Werkgevers en bonden
ïjouden uiterlijk 31 oktober over-
jenstemming moeten bereiken
|ver een mogelijk kortere werk-
veek en na twee jaar praktijk
ervaring de beste manier waar-
p de bouwvakkers hun rooster-
rrije dagen kunnen opnemen. Dat
niet gelukt.
Nepbom
Een lid van de Ex
plosieven Oprui-
mings Dienst (EOD)
onderzoekt de nep
bom die gistermid
dag werd gevonden
in een Intercitytrein
In Groningen. Het
station werd daar
voor enige tijd ont
ruimd. De EOD
bracht de „bom"
tot ontploffing,
waarna bleek dat
het om een nepbom
ging. Wie het voor
werp heeft neerge
legd is nog onbe
kend.
Onderzoek naar
overlijden
door straling
TILBURG De politie van
Tilburg stelt een oriënterend
onderzoek in naar het overlij
den van een 24-jarige inwoner
van die plaats die in het dr.
Verbeeten Instituut in Tilburg
werd behandeld aan kanker.'
De patiënt overleed op 24 ok
tober, mogelijk als gevolg van
een onjuiste bestraling. De di
rectie van het instituut heeft
de officier van jusitie in Breda
in kennis gesteld van het ge
beurde. Die belastte vervol
gens de politie van Tilburg
met een verkennend onder
zoek.
Massa's vogels in
Oosterschelde bedreigd
GOES De milieu-organisaties in Zuid
west-Nederland vrezen grote vogelsterfte
in de Oosterschelde en het Krammer/Vol
kerak. Rijkswaterstaat wil daar de komen
de maanden de waterstand kunstmatig be
ïnvloeden, met behulp van de stormvloed
kering in de Oosterschelde. Rijkswater
staat hoopt zo een grotere veiligheid berei
ken voor de binnenscheepvaart op de
Schelde-Rijnverbinding, die met onver
wacht sterke stroming te kampen heeft ge
kregen na sluiting van de Oesterdam. De
ongeveer kwart miljoen vogels die in het
gebied overwinteren kunnen echter niet
aan eten komen, omdat alles onder water
staat. De gevolgen voor de vogelstand zul
len daarom desastreus zijn, zeggen de mi
lieu-organisaties.
OPLEIDING TOT VROEDVROUW BESTAAT 125 JAAR
E
VANDAAGi
IN HET
lEUWi
AMSTERDAM „Ge
zonde vrouwen tussen 20
en 35 jaar, ongehuwden
of weduwen, van onbe
sproken gedrag en zo
mogelijk uit de beschaaf
de burgerstand" konden
in 1861 voor het eerst
een cursus volgen aan de
Rijkskweekschool voor
Vroedvrouwen in Am
sterdam. Anno 1986
vindt meer dan een der
de van de geboorten in
ons land thuis plaats,
mede doordat het insti
tuut vroedvrouw nog al
tijd springlevend is. Wat
dat betreft is Nederland
vrijwel uniek, vergele
ken bij de rest van de
welvarende wereld,
waar het merendeel van
de geboorten een zaak is
geworden van huisartsen
en specialisten.
„Het beroep van vroedvrouw
ofwel verloskundige mag
nooit worden afgeschaft, hoe
wel je in de medische wereld
wel eens de neiging daartoe
bespeurt. Maken we van
zwangerschap en bevalling
een ziekenhuiszaak, dan be
staat het gevaar dat het „krij
gen" van een kind verandert
in het „verlost worden". De
zwangere vrouw wordt dan
een patiënt, terwijl ze juist
door haar zwangerschap haar
gezondheid aan het demon
streren is".
Dat zegt prof. dr. G. J. Kloos
terman, emeritus hoogleraar
in de verloskunde en de gy
naecologie. Vandaag is in het
Tropen Instituut in Amster
dam, in bijzijn van prinses
Juliana en staatssecretaris
Dees van volksgezondheid
het 125-jarig bestaan gevierd
van de opleiding tot vroed
vrouw in Nederland. Sinds
het ontstaan van deze eerste
opleiding op dit gebied in Ne
derland is heel wat veran
derd. De naam van het be
roep is officieel veranderd in
verloskundige, want tegen
woordig kunnen meisjes én
jongens voor het beroep wor
den opgeleid, mits ze in het
bezit zijn van een havo-diplo
ma.
Prof. Kloosterman, tevens
oud-direkteur van de school
en voorzitter van een over
heidscommissie die begin
1987 aanbevelingen zal doen
over de toekomst van de Ne
derlandse verloskunde, is er
warm voorstander van de
vroedvrouw of verloskundige
in onze samenleving een vol
waardige, eigen plaats te ge
ven. Dat is lang niet zo van
zelfsprekend als het lijkt
Want door de steeds verder
gaande medische specialisatie
en de bijna gebruikelijke
doorverwijzing naar de speci
alist dreigt de vroedvrouw op
den duur geheel van het to
neel te verdwijnen.
Emotie
Dat zou jammer zijn, vindt
prof. Kloosterman. „Ons ver
loskundig systeem, hoe uit
zonderlijk het ook is in de
hele wereld, moet in stand
blijven. De verloskundige
heeft veel meer dan de huis
arts en de specialist het ver
mogen zich in de mentaliteit
en de emotie van de barende
vrouw te verplaatsen. De
vroedvrouw begrijpt dat
wanneer de vrouw klaagt
over pijn, er niet onmiddel
lijk een injectie hoeft te wor
den gegeven".
Kloosterman kan zich nog
goed herinneren dat de
vroedvrouw vroeger vooral
werd gezien als een „dokter
voor de armen". Tegenwoor
dig hoort ze volledig bij de
groep van medische beroepen
en legt bij het behalen van
het diploma dezelfde eed af
als elke arts. Ze is gespeciali
seerd in het „doen" van nor
male bevallingen en het her
kennen van afwijkingen.
„Het strekt de gynaecologen
in Nederland tot eer dat ze
de vroedvrouw min of meer
hebben beschermd en haar
bestaan mogelijk hebben ge
maakt. In het buitenland is
de vroedvrouw als zelfstan
dig verloskundige al vrijwel
verdwenen. Alle bevallingen
zijn daar in principe onder de
leiding van een gynaecoloog
geplaatst, in het ziekenhuis.
De vroedvrouw vervult daar
slechts een assistentenrol. In
veel Oostbloklanden is de
thuisbevalling nota bene ge
heel verboden. Als buiten
landse medici zien dat ruim
een derde van alle bevallin
gen in ons land nog steeds
thuis plaatsvindt een per
centage dat momenteel al bij
na tien jaar stabiel is dan
worden ze jaloers. Ten tijde
van de spectaculaire groei
van de ziekenhuisbevallin
gen in de jaren zestig en ze
ventig dacht iedereen nog
dat het snel gedaan zou zijn
met de vroedvrouwen. Niets
is minder waar gebleken", al
dus prof. Kloosterman.
Complicaties
Op enkele plaatsen in Neder
land bestaan de door hem
vurig gewenste samenwer
kingsverbanden tussen ver
loskundigen, specialisten en
huisartsen al. Als een aan
staande moeder bij één van
de drie aanklopt, komt er di-
rekt uitwisseling van feiten
op gang, waarbij na verloop
van tijd alle kansen op com
plicaties volledig duidelijk
zijn en overeenstemming is
bereikt over de wijze en
plaats van bevallen. Kloos
terman: „Zulke overlegsitua
ties moeten er in de toekomst
wat mij betreft overal ko
men. In sommige plaatsen is
al bewezen dat de resultaten
béter kunnen zijn dan het
landelijk gemiddelde. De
overheid moet dat stimuleren
door onder meer administra
Prof. dr. G. J. Kloosterman: „Het zou verspilling van kennis
zijn om ook de gezonde gevallen tot patiënt te maken".
tieve hulp ter beschikking te
stellen".
Tachtig procent van de be
vallingen in ons land heeft
een natuurlijk verloop, daar
bij wordt dus niet op één of
andere manier gesneden of
verdoofd. „Er zijn landen
waar maar vijf procent volle
dig natuurlijke geboorten
plaatsvinden. De gelegenheid
maakt de dief, zeg ik maar.
In het ziekenhuis is alle ap
paratuur aanwezig die maar
nodig kan zijn. De verleiding
is voor de medicus groot om
z'n hulpmiddelen ook daad
werkelijk te gebruiken.
Thuis kun je niet zo snel een
narcose geven, in het zieken
huis hoeft een arts maar met
de vingers te knippen".
„Iemand die zeven jaar medi
cijnen heeft gestudeerd en
zich daarna nog eens vijf jaar
heeft gespecialiseerd, is niet
meer bij uitstek de meest ge
schikte figuur om plezier te
beleven aan iets dat vanzelf
gaat. Dat probleem heeft een
vroedvrouw niet, die geeft
haar hulp niet met instru
menten maar met een soort
coaching. Een soort beval
lingscoach. Die zorgt dat de
vrouw het geweldige gevoel
krijgt dat ze de bevalling op
eigen kracht heeft geklaard.
Goed voor het zelfrespect
van de vrouw".
Als de gehele verloskunde in
handen zou worden gelegd
van gynaecologen is dat te
vens zonde van de know
how, meent Kloosterman.
„Die specialist is opgeleid om
ongewone gevallen te behan
delen, probleemgevallen. Het
zou verspilling van kennis
zijn om ook de gezonde ge
vallen tot patiënt te maken.
Zwangere vrouwen zijn toch
immers niet ziek?"
ARJEN VAN DER SAR
MEDICUNENKNAAK MAG VAN CDA VERDWIJNEN
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Staatssecretaris Dees (Volksgezond
heid) gaat met de maatschappijen voor ziektekosten
verzekeringen praten over de naar zijn mening „bui
tensporige premieverhogingen" voor particulier verze
kerden, die onlangs zijn aangekondigd. Hij geeft daar
mee gehoor aan de wens van de overgrote meerder
heid van de Tweede Kamer.
Ongeveer vier miljoen particulier verzekerden moeten volgens
de maatschappijen in 1987 aanzienlijk meer voor hun polis gaan
betalen. Enerzijds is dat het gevolg van een „gewone" premie
verhoging. Voor een ander deel echter worden de extra kosten
veroorzaakt door twee extra toeslagen die de verzekeraars hun
klanten opleggen.
Deze toeslagen vloeien voort uit de opheffing van het vrijwillig
ziekenfonds (op 1 april j.l.) waarbij 800.000 vrijwillige zieken
fondsverzekerden moesten overstappen op een particuliere ver
zekering. De helft daarvan nam een standaardpolis voor 135
per maand, die overeenkomt met het ziekenfondspakket. De
verzekeringsmaatschappijen beweren echter dat die standaard-
polis niet rendabel is en dat daarom alle overige particulier ver
zekerden daaraan een steentje moeten bijdragen. Een andere ex
tra toeslag die zij opgelegd krijgen is een soort „solidariteitsbij
drage" aan de ziekenfondsen, waar de meeste laagstbetaalden
zijn verzekerd.
Staatssecretaris Dees legde de Kamer uit dat waarschijnlijk aan
de genoemde toeslagen niet te morrelen valt omdat deze nu een
maal voortvloeien uit de wet tot opheffing van de vrijwillige
verzekering. Wel zou bezien moeten worden of de gewone pre
mieverhoging achterwege kan blijven. Hij beloofde de Kamer
een overzicht te geven van de gevolgen die de duurdere particu
liere polissen zullen hebben voor de koopkracht van de verze
kerden.
Eigen risico's
Evenals de fracties van CDA en VVD reageerde de staatssecre
taris gisteren afwijzend op het PvdA-voorstel om de zieken
fondsverzekerden buiten schot te laten bij de bezuinigingen in
de gezondheidszorg. Wel was Dees bereid-enkele door de PvdA
aangedragen besparingsplannen over te nemen, zoals een ver
mindering van het aantal opnamedagen per patiënt in zieken
huizen, stimulering van ééndaagse behandelingen en een betere
samenwerking tussen ziekenhuizen bij de inkoop van dure me
dische apparatuur.
De staatssecretaris benadrukte echter dat niet alleen de medi
sche wereld maar ook de burgers moeten bijdragen aan de kos
tenbeheersing in de gezondheidszorg. Dat zou onder meer moe
ten gebeuren door uitbreiding van het aantal eigen bijdragen
door ziekenfondsverzekerden (zoals de huidige receptenknaak)
en door de invoering van eigen risico's (het ziekenfonds gaat
dan pas iets vergoeden als een verzekerde per jaar meer dan bij
voorbeeld ƒ250 aan medische hulp heeft uitgegeven).
Over de manier waarop dit alles zou moeten worden gereali
seerd heeft de staatssecretaris nog geen vastomlijnde mening.
Hij wacht eerst nog een aantal adviezen af. De Ziekenfondsraad
zal vandaag al een advies over eigen bijdragen en eigen risico's
publiceren.
De CDA'er Lansink zei gisteren dat zijn fractie de voorkeur
geeft aan eigen risico's. Eigen bijdragen vindt het CDA minder
gewenst. „Wat mij betreft mag de medicijnenknaak worden af
geschaft", aldus Lansink. Mevrouw Muller (PvdA) heeft die af
schaffing gisteren in een motie bepleit
Mogelijk toch
„EG-sancties
tegen Syrië
^WASHINGTON Minister
*van den Broek van buiten
landse zaken heeft gisteren in
^Washington gezegd dat de Eu-
opese landen wellicht zullen
erugkomen op hun weigering
|e Britse regering te steunen
n haar strafmaatregelen tegen
lyrië. Van den Broek zei dat
Ie Westeuropeanen schouder-
in-schouder met Groot-Brit-
nnië stand behoren te hou-
len tegen het terrorisme. Af-
;elopen maandag bleken de
ondgenoten in Luxemburg
inog niet bereid Groot-Brittan-
inië daadwerkelijk te steunen.
iDe minister sloot niet uit dat
Jde Europese leiders tijdens
'jhun vervolgbijeenkomst op 10
linovember alsnog besluiten ook
ijzelf maatregelen te nemen.
t.
Geldboete voor
ix-directeur Philips
iEN BOSCH De rechtbank
n Den Bosch heeft drs. C. van
!ussel(44), een ex-directeur
an Philips, vanmorgen ver-
ordeeld tot een voorwaarde-
ijke gevangenisstraf van één
naand en een geldboete van
J5.000 gulden, waarvan ook een
deel voorwaardelijk. De recht
bank achtte bewezen dat Van
^Bussel zijn vroegere werkge-
er heeft willen chanteren
r een bedrag van 5,25 mil-
n gulden. Volgens de recht-
ink was het niet bewezen dat
ij ook opzettelijk bedrijfsge
heimen openbaar heeft ge
maakt.
ABVAKABO DREIGT NU AL MET ACTIES
(Van onze sociaal-economische
redactie)
DEN HAAG Voor de
ambtenarenbonden wordt
volgende week zeer be
langrijk. Dan wordt na
melijk na een besloten
hoorzitting op dinsdag
het advies van de commis
sie Albeda verwacht, die
de bonden te hulp hebben
geroepen in hun conflict
met minister Van Dijk
van Binnenlandse Zaken.
De bonden hebben deze arbi
tragecommissie ingeschakeld,
nadat de minister had laten
weten geen cent extra voor de
arbeidsvoorwaarden in 1986 op
tafel te willen leggen. Zolang
de commissie geen uitspraak
heeft gedaan, weigeren de
bonden met Van Dijk te pra
ten over de arbeidsvoorwaar
den voor volgend jaar.
Ofschoon nog lang niet zeker
is of de commissie-Albeda zal
adviseren meer geld beschik
baar te stellen voor ambtena
rensalarissen, heeft AbvaKa-
bo-bestuurder Sonneveld gis
teren al gedreigd met stakings
acties, indien minister Van
Dijk weigert een eventueel po
sitief advies te volgen.
De woordvoerder van de
christelijke ambtenarenorgani-
satie CFO benadrukt dat de
uitspraak van de commissie-
Albeda en de reactie daarop
van minister Van Dijk hoe
dan ook een „testcase" wordt.
„Nu zal duidelijk blijken of
het nieuwe overlegmodel, dat
krachtens het regeerakkoord
zou worden ingevoerd, ook
werkelijk iets voorstelt". De
christelijke ambtenaren heb
ben geen concrete looneis op
tafel gelegd.
Minister Van Dijk
(ADVERTENTIE)
Geen afsluiting meer
van gas en elektra
TILBURG De gemeentelij
ke woningdienst in Tilburg
kan vanaf 1 mei 1987 geen gas
en elektra meer afsluiten bij
bewoners met een huurachter
stand. Alle Tilburgers met een
huurachterstand worden dan
volgens de normale incassome
thode gemaand, waarbij in het
uiterste geval ontruiming
volgt. Dat heeft de gemeente
raad van Tilburg gisteravond
besloten.
(ADVERTENTIE)
NOORDWIJKERHOUT
Bijna 80 procent van de
slachtoffers van incest die
bij de hulpverlening be
kend zijn, blijkt over het
algemeen seksueel zeer
ernstig misbruikt te zijn.
In het overgrote deel (69
procent) van de gevallen
blijkt bloedschande van
de vader met zijn doch
ters). Herhaalde volledi
ge geslachtsgemeenschap
komt veel vaker voor dan
tot nu toe uit steekproe
ven is gebleken. Dit is één
van de uitkomsten van
een nog niet gepubliceer
de studie van het Neder
lands Instituut voor Soci
aal Seksuologisch Onder
zoek (NISSO) in Zeist.
Het aantal slachtoffers van
seksueel misbruik in het gezin
en de familie, dat zich tot de
hulpverlening wendt, is in de
afgelopen drie jaar verdub
beld. Dit komt volgens de
Leidse seksuoloog prof. J.
Frenken, één van de onder
zoekers, doordat in het open
baar gemakkelijker over het
probleem wordt gesproken.
Vrouwen durven eerder met
hun incest-ervaring voor de
dag te komen en hulpverle
ners zijn alerter op het ver
schijnsel geworden.
De incestueuze contacten doen
zich over het algemeen voor
tussen het tiende en veertien
de jaar van het slachtoffer, zo
wijst het onderzoek uit. De
seksuele handelingen, die ge
middeld vier jaar duren, wor
den in deze periode geleidelijk
ingrijpender. De daders blij
ken daarbij zware pressiemid
delen, zoals chantage, intimi
datie en bedreiging te hante
ren.
Ruim de helft (59 procent) van
de huidige slachtoffers, zo be
rekende de hoogleraar, stapt
uit angst of onder de druk van
trouw aan het gezm niet naar
een hulpverlenende instantie.
In het rapport van het NISSO
wordt er met nadruk op gewe
zen dat het wegblijven van
jeugdige slachtoffers ten dele
te verklaren is uit een falend
optreden van hulpverleners.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BU UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS, MUZIEK
THEATER. RECREATIE,EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
ZWOLLE Een meisje uit Zwolle is de afgelopen jaren
zowel door haar eigen vader als door haar stiefvader sek
sueel misbruikt. Gisteren werd voor de Zwolse rechtbank
tegen de vader (44) twaalf maanden cel geëist, waarvan
vier maanden voorwaardelijk. De man gaf toe in 1983 en
1984 incest te hebben gepleegd. Dat gebeurde nadat zijn
dochter bij hem was gekomen om hulp, omdat ze eerder
door haar stiefvader was misbruikt. Deze man werd overi
gens niet vervolgd. Het meisje diende geen aanklacht tegen
hem in, omdat hij bereid was alles met haar uit te praten.
Haar eigen vader weigerde dit.
(ADVERTENTIE)
BAARLE NASSAU De po
litie in Baarle Nassau heeft
dezë week een drie maanden
jonge tijger in beslag genomen
bij een inwoner van die stad.
Het diertje was opgesloten in
een stacaravan achter het huis
van de man en werd gevonden
op aanwijzingen van buurtbe
woners. De eigenaar zei dat hij
de tijgerbaby geleend had van
een dierenhandelaar om er fo
to's van te maken voor de ver
jaardag van zijn zoontje. Hij
zou het dier later naar de han
delaar terugbrengen, vanwaar
het naar een safaripark zou
gaan. Het openbaar ministerie
in Breda zal beslissen wat er
met het diertje moet gebeuren.
Geen krant ontvangen 7 Bet tussen
18.00 en 19.00 uur. zaterdags tussen
14.00 en 15.00 uur. tetefoonnr.071-
122248 en uw krant wordt nog dezelf
de avond nabezorgd.
/ALS ECONOOM 2® Ik:
(oe. broekriem Neer
Vo^MNGEHftAÜ).
AU, IK 'N MSNS WAÊ> 20U IK pFTTOOK
[TEtëe. OEN. OH 1E VJOORKOMÊW PTT MJJM
WACOM 0NP« IMVLOEO VAM MIJM
DNWee 2ca AP3AKKEN.
(ADVERTENTIE)
DEN HAAG De meer
derheid van de kiesge
rechtigde Nederlanders
vindt dat oppositieleider
Wim Kok het goed tot
zeer goed heeft gedaan bij
de Algemene Beschou
wingen in de Tweede Ka
mer. De nieuwe PvdA-lei-
c^r scoort in een gisteren
gepubliceerde NIPO en
quête niet alleen hoog bij
de eigen achterban (80
procent), maar ook CDA-
en VVD-stemmers heb
ben een positief oordeel
met respectievelijk 36 en
40 procent.
Goede tweede is premier Ruud
Libbers van wie 49 procent
vindt dat hij het goed tot zeer
goed heeft gedaan. Hans van
Mierlo (D66) scoort 41 procent,
CDA-fractievoorzitter Bert de
Vries haalt 31 procent, terwijl
VVD-leider Joris Voorhoeve
maar bij 20 procent van de
kiezers positief is overgeko
men.
Opmerkelijk is dat CDA- en
VVD-stemmers niet zo sterk
overtuigd zijn van het optre
den van hun eigen politieke
leiders. Van de VVD-stem
mers vindt 91 procent dat
Lubbers het prima deed, ter
wijl Voorhoeve 59 procent
scoort en Kok 40. Bij het CDA
haalt Lubbers 83 procent, De
Vries 55 en Kok 36 procent.
Van de PvdA-stemmers vindt
80 procent dat Kok het uitste
kend deed, terwijl Lubbers
slechts 16 procent scoort.
zat. 10.00-17.30^
en van19.00-22.30
