„Uitsluiting gebeurt
geen tweede keer"
BON
Frankrijk betaalt
lening Iran terug
filipijnse president
iioet steun van
ifashington krijgen
RODE KRUIS-DIRECTEUR HERREMA NIET BANG
VOOR KETTINGREACTIE NA AFFAIRE ZUID-AFRIKA
Le Monde:
Chirac heeft
bestand met
terroristen
den Broek
voor
onderlijk
F-akkoord
Machel leefde
nog urenlang
na vliegramp
Duitse regering maakt haast met strenge terrorisme-wet
Brunswijk belooft macht over
te dragen aan Bevrijdingsraad
Laatste kans om reis
naar Canada te winnen
i
aDITENLAND'
QeidóaQowuvnt
DONDERDAG 30 OKTOBER 1986 PAGINA 7
tee miljard dollar
gen aids nodig
IHINGTON De Amerikaanse
male Academie van \\*eten-
jpt-n wil dat er twee miljard
r per jaar wordt uitgetrokken
onderzoek naar en voorlichting
de virusziekte aids. Volgens de
lemie vereist de snelle toename
tiet aantal aids-gevallen wellicht
nvangrijkste en intensiefste in
ningen ooit tegen een infectueu-
ekte ondernomen. De epidemie
it met de dag toe, deels omdat
jen niet weten dat zij drager van
nrus zijn en anderen ermee be
ten. Volgens de Academie
it het aantal aidspatiënten on-
ïetero's snel toe.
PARIJS Frankrijk en Iran
hebben overeenstemming bereikt
over terugbetaling van een lening
van een miljard dollar die onder
het bewind van de sjah was ver
strekt aan Eurodif, een Frans con
sortium voor de verrijking van
uranium, en het Franse Commis
sariaat voor Kernenergie. Na de
Iraanse revolutie in 1979 werd het
Iraanse kernenergieprogramma
beëindigd en wilde Iran het geld
terughebben. De regeling van de
zaak wordt gezien als een belang
rijke voorwaarde voor normalise
ring van de betrekkingen tussen
Frankrijk en Iran.
VS en Sovjet-Unie
eens over radio
WASHINGTON De Vere-
nigde Staten gaan ermee ak
koord dat uitzendingen van de
Sovjetradio worden uitgezon
den door Amerikaanse stations
op voorwaarde dat de Ameri
kaanse radio-uitzendingen toe
gankelijk worden voor het
Russische publiek. De Russi
sche partijleider Gorbatsjov
verklaarde onlangs dat hij pre
sident Reagan heeft aangebo
den een einde te maken aan
het storen van Amerikaanse
uitzendingen naar de Sovjet-
Unie in ruil voor een radiosta
tion van de Sovjet-Unie in of
nabij de Verenigde Staten.
Leger Zwi tserland
wil nieuwe fietsen
'BERN Het Zwitserse leger
gaat de 80.000 zeer ouderwet
se fietsen waarvan momen
teel gebruik wordt gemaakt,
vervangen. Het ministerie
van defensie heeft gisteren
laten weten dat vóór het jaar
2000 alle Zwitserse leger fiet
sen zijn vervangen. Verschil
lende fabrikanten en ont
werpers zijn uitgenodigd om
een nieuw model te presen
teren. De huidige leger fiets,
een model uit 1905, is zeer
populair en gewild vanwege
zijn robuustheid: de fiets
weegt 22,5 kilo.
„Zwart jaar" voor
mensenrechten Chili
SANTIAGO Volgens een Chileense
rooms-katholieke instantie hebben in de
eerste helft van 1986 in het land ruim
42.000 schendingen van mensenrechten
plaatsgevonden. De cijfers van het solida-
riteitsvicariaat van het aartsbisdom Santi
ago zijn gepubliceerd in het Engelse
weekblad „The Tablet". Het vicariaat
werd twee jaar na de machtsovername
door generaal Pinochet opgericht door de
toenmalige aartsbisschop van Santiago,
kardinaal Raul Silvia Henriques. De hui
dige voorzitter van het mensenrechtenbu-
reau, mgr. Santiago Tapia, verklaarde
kortgeleden dat het afgelopen jaar een
van de „zwartste jaren" in de geschiedenis
van het bureau is geweest.
Baan in Moskou voor
gevluchte Amerikaan
NEW YORK Arnold Lockshin. de
Amerikaanse biochemicus en kanker
specialist die vluchtte naar de Sovjet-
Unie, heeft gisteren gezegd dat hij in
Moskou aan het hoofd komt te staan
van een onderzoekslaboratorium. In
een via de satelliet uitgezonden inter
view voor de Amerikaanse televisie, zei
Lockshin: „De Academie van Weten
schappen van de USSR heeft mij een
positie aangeboden, en ik heb die aan
genomen, als hoofd van het laborato
rium voor kanker-geneesmiddelen bij
een gezaghebbend instituut, het Vak
bondscentrum voor Kankeronderzoek
hier in Moskou". Lockshin herhaalde
dat hij met zijn gezin was vertrokken
om te ontkomen aan de dreigementen
en pesterijen van de autoriteiten.
feident Aquino (rechts) verzoekt haar minister Enrile (links)
lts te nemen naast haar, maar hij blijft demonstratief een
|l verder zitten.
[INC
li
pNjjSHINGTON Een invloedrijk lid van het Amerikaanse
van Afgevaardigden. Stephen Solarz. heeft de recente kri-
van de Filipijnse minister van defensie Juan Ponce Enrile
n.O (resident Aquino „uiterst onbehoorlijk" genoemd. Volgens
>10 rz. voorzitter van de subcommissie voor Aziatische aangele-
leden, brengt Enrile bovendien de pogingen van de Filipijn-
j 'gering om nieuwe investeringen aan te trekken in gevaar,
ion Irong er dan ook bij president Reagan op aan duidelijk moet
:6.01e spreken dat Washington niets met Enrile te maken wil
?n als die zou proberen via een militaire staatsgreep de
t te grijpen.
irdvoerder Benigno zei gisteren over de spanningen binnen
'gering: „Ik ben ervan overtuigd dat wat er ook in het kabi-
?beurt, mevrouw Aquino overeind zal blijven. Zij is de cen-
politieke factor". Benigno verklaarde dat Aquino ervan
'®-$tuigd is dat zij de voortdurende steun van het Filipijnse
ri'S geniet. Minister Enrile weigerde gisteren naast president
'Sdino plaats te nemen tijdens het kabinetsberaad.
DEN HAAG „Politiek
of geen politiek; het Ne
derlandse Rode Kruis
blijft helpen". Dat is de
kern van de advertentie
die het Rode Kruis van
daag in kranten heeft ge
zet. Reden van deze bood
schap: „De mensen zien
het Rode Kruis van haar
voetstuk afvallen door het
uitsluiten van Zuid-Afrika
en dat willen we voorko
men", aldus algemeen di
recteur dr. Tiede Herre-
ma. Hoeveel Nederlanders
hun lidmaatschap naar
aanleiding van die uitslui
ting, zaterdag tijdens de
conferentie in Genève,
hebben opgezegd is nog
niet bekend, maar het zou
wel eens in de honderden
kunnen lopen.
Herrema: „Van het miljoen le
den dat wij hebben, zijn hon
derden opzeggingen natuurlijk
niet veel, maar het gaat me om
de toon van de brieven, die ik
hier op het hoofdkantoor in
Den Haag heb binnengekre
gen. De mensen zijn heel emo
tioneel over deze zaak, maar
de redenen lopen uiteen. Som
migen schrijven dat het Rode
Kruis zich niet met politiek
mag bemoeien; anderen begrij
pen niet dat het Nederlandse
Rode Kruis niet aan de stem
ming heeft meegedaan".
Herrema tikt op de adverten
tie waarin in vette letters staat
dat het Rode Kruis tegen
apartheid is, maar ook tegen
de verwijdering van de Zuida-
frikaanse regeringsdelegatie.
„Het is een misverstand dat
wij geen standpunt inzake
apartheid innemen. Gestemd
werd namelijk niet vóór of te
gen apartheid, maar voor of
tegen uitsluiting. Als Neder
landse afdeling vinden wij dat
de vraag of een land al of niet
mag meedoen, helemaal niet
in stemming mag worden ge
bracht. Niet-meestemmen was
een zeer principiële houding
van Nederland, waar ik best
trots op ben". Volgens Herre
ma sluiten landen zich bij het
Rode Kruis aan door een con
tract te tekenen waarmee zij
zich akkoord verklaren met de
grondbeginselen van die orga
nisatie: „Als dat akkooTd gete
kend is, kan je er niet zomaar
uitgegooid worden".
De motie van Kenia, gesteund
door andere Afrikaanse lan
den en door het Oostblok,
kwam zaterdag ook heel on
verwacht. Aan het begin van
elke (vijfjaarlijkse) vergade
ring worden altijd wel afkeu
ringsverklaringen afgelegd: te
gen Israël, Iran, Irak en derge
lijke, maar de afkeuring van
de apartheidspolitiek in de
vorm van een motie
pelde de vergadering. Als re
actie op de uitsluiting heeft
Zuid-Afrika vijftien interna
tionale Rode Kruismedewer
kers uitgewezen.
Deze mensen verrichtten
werkzaamheden waarbij strik
te neutraliteit noodzakelijk
was, zoals het bezoeken van
(krijgs)gevangenen. Het regu
liere Kruiswerk, zoals voedsel
voorziening, medische hulp en
huisvesting kan'door de Zuid-
afrikaanse afdeling worden
voortgezet.
Zelfs als zich een natuurramp
in Zuid-Afrika zou voordoen,
kunnen Rode Kruisafdelingen
uit alle landen te hulp schieten
via de Liga van het Rode
Kruis. Deze treedt namelijk op
bij niet-conflictsituaties. Het
Internationale Rode Kruis
(ICCR), dat nu Zuid-Afrika is
uitgezet, treedt alleen op in
conflict- en of oorlogssituaties.
Dr. Tiede Herrema
Herrema: „Uitsluiting van een
land zie ik overigens geen
tweede keer gebeuren. Alleen
deze uitsluiting al doet het
Rode Kruis op haar grondves
ten trillen. Het wordt over het
algemeen mogelijk geacht dat
deze zaak-Zuid-Afrika een
kettingreactie teweeg brengt.
Immers: hoewel het Rode
Kruis neutraal is, zijn er ook
binnen deze organisatie ver
schillende blokken te onder
scheiden: er zitten arme en rij
ke landen bij; streng islamit-
sche landen, het oost- en west-
blok, landen die de mensen
rechten schenden en noem
maar op. Er is dus wel reden
om verontrust te zijn over
deze gang van zaken, maar
persoonlijk geloof ik niet dat
zich een dergelijke situatie op
nieuw snel zal voordoen. Het
Rode Kruis snijdt zichzelf er
namelijk diep" mee in het
vlees".
(Van onze correspondent
Bob van Huet)
PARIJS De Franse re
gering is een bestand
overeengekomen met de
FARL, de vanuit Libanon
opererende terroristische
organisatie, die verant
woordelijk wordt gesteld
voor de september-aansla-
gen in Parijs. Dat heeft de
gezaghebbende Franse
krant Le Monde gisteren
gemeld. Volgens Le Mon
de zouden de FARL-ter-
roristen onder druk van
Syrische en Algerijnse be
middelaars hebben be
loofd hun acties op te
schorten tot februari 1987.
In die maand moet Georges
Ibrahim Abdallah, de sleutel
figuur in de recente terreur-
golf, voor de rechter in Parijs
verschijnen wegens betrok
kenheid bij de moord op
twee diplomaten. Wanneer
Frankrijk gespaard blijft
voor terroristisch geweld,
zou Abdallah's proces moge
lijk in zijn voordeel kunnen
uitdraaien, aldus Le Monde.
Als wisselgeld voor de be
middeling zou Syrië van
Frankrijk financiële hulp en
wapens hebben bedongen.
Algerije werd volgens Le
Monde bedankt met het op
pakken door de Franse poli
tie van dertien Algerijnse
sympathisanten van de naar
Zwitserland uitgeweken op
positieleider Ben Bella.
De Franse minister van bui
tenlandse zaken, Raymond,
heeft de berichten in Le
Monde krachtig tegengespro
ken. „Onze politiek is eerlijk
en duidelijk. We geven Syrië
geen geld en ook geen wa
pens". De nauwe contacten
met een aantal Arabische
landen zijn volgens hem be
doeld om informatie in te
winnen over het terrorisme,
„maar ook om onze vastbera
denheid over te brengen".
1SHINGTON Minis-
van buitenlandse za-
Van den Broek zal tij-
het bezoek dat hij op
november samen met
faier Lubbers aan Mos-
Ij Jbrengt, krachtig plei-
Byoor een afzonderlijk
aoord over raketten
jr de middellange af-
3jd in Europa (INF).
dergelijk akkoord
1 it losgekoppeld te
den van andere ont-
f leningsvraagstukken,
(minister heeft dit gisteren
^Washington verklaard na
gesprek met de Ameri-
ise onderminister van de-
lie Richard Perle. Vandaag
?kt Van den Broek onder
ren met zijn Amerikaanse
•tgenoot George Shultz.
Russische persbureau
heeft gisteren de nieu-
Arnerikaanse voorstellen
wapenbeheersingsbe-
-n in Genève een
(reeuwende mislukking"
3j >emd. Amerikaanse fune-
Marissen hebben gezegd dat
lieuwe voorstellen zijn ge-
erd op de principe-ak-
^rden, zoals die tijdens de
45 ntmoeting op IJsland wer-
31 overeengekomen. TASS
Nj dat de Amerikanen het
d van de vooruitgang' die
42 Reykjavik werd geboekt
5€ ïraaid weergeven. De af-
ing van de Amerikaanse
stellen was vervat in een
tel van commentator Vla-
ir Tsjernisjev.
i* v
Stenen
Gemaskerde Zuidkoreaanse studenten protesteren bovenop een gebouw tegen de regering en de
VS. Op de rand liggen stenen die gegooid worden naar de politie, die probeert het straatoproer in
te tomen.
JOHANNESBURG De Mo-
zambikaanse president Samora
Machel heeft na het vliegtuig
ongeluk nog uren geleefd. De
zwaar gewonde president
ademde nog toen de Zuidafri-
kaanse politie bij het wrak ar
riveerde en dorpelingen weg
joeg die de gewonden probeer
den te helpen. Dat heeft het
Zuidafrikaanse nieuwsblad
Ilanga gemeld. Inwoners van
een nabijglegen dorp waren
volgens de krant al drie uur
voordat de politie arriveerde
ter plaats. De ambulance arri
veerde gelijktijdig met de poli
tiemannen, maar deze dekten
het lichaam af en stuurden zo
wel ambulance als dorpelingen
weg. Overlevenden van de
ramp verklaarden eerder dat
de politie alleen gezocht heeft
naar regeringsdocumenten en
zich niet om de slachtoffers
bekommerden. Politiewoord
voerders weigeren op het be
richt te reageren.
De leiders van de frontlijnsta-
ten zijn gisteren na de begrafe
nis van Samora Machel bijeen
gekomen om te praten over de
verdere campagne tegen het
apartheidsbewind.
BONN De Westduitse
regering heeft onder druk
van aanhoudende aansla
gen een nieuwe anti-ter-
rorisme wet aangenomen.
De wetgeving zal nog dit
jaar aan het parlement
worden voorgelegd.
In de wet is een bepaling op
genomen die terroristen ont
slaat van rechtsvervolging of
strafvermindering toezegt en
een beloning in het vooruit
zicht stelt, indien zij het terro
risme afzweren en voor het
gerecht tegen andere terroris
ten getuigen. Deze regeling,
afkomstig uit de Angelsaksi
sche rechtspraak, is alleen van
toepassing op terroristen en
blijft twee jaar van kracht. De
oppositie, sociaal-democraten
en groenen, en een deel van
de liberalen staan negatief te
genover de nieuwe wet. Zij
zijn van mening dat de rege
ling ertoe kan leiden, dat
moordenaars voor hun daad
worden beloond met een rijk
nieuw leven, door een ander
te verraden.
De wet bepaalt verder dat
aanslagen tegen lucht-, zee-,
en treinverkeer zullen vallen
onder het artikel „Vorming
van een terroristische organi
satie". De strafmaat zal daar
door aanzienlijk hoger komen
te liggen. Ook zijn in de wet
zwaardere straffen opgenomen
voor het aanmoedigen van ge
weld, het vervaardigen van
springstoffen en het plegen
van sabotage.
IDJE VERHOLENKARELTJE KNETTER EN DE TOVERBUBBEL
Smidje Verholen liet er geen gras over
ien en begaf zich onmiddellijk naar het bu-
van politie, alwaar de koddebeier Eelko
U'ema aan zijn bureau te werken zat. „Zo
ool'n," zei Eelko. „Wat kom jij zenuwachtig
Ja 'nstorm'n. Kom je me soms nieuws breng'n
•r |aande het verdwijn'n van Kareltje Knet-
;a' - „Ik heb geen nieuws, Eelko," zei de
I. „Maar ik wou het tóch wel even over die
P' hebben. Ik geloof namelijk, dat ik weet
_J Kareltje Knetter moeten zoeken. In
...eberie! Zo, nou jij!" - „In Barreberië?" riep
lllo verbaasd uit. „Wat mot dat bliksemse
daar nou uutvoer'n?" - Toen vertelde de
alles wat hij zojuist bedacht had en de ge
ide Hermandad moest toegeven, dat er wel
van waar kon zijn. - „Zo is het allemaal ge-
i, Eelko." eindigde de smid zijn verhaal,
het gekke is, hoe langer ik erover nadenk,
hoe meer vreemde dingen er gebeurd moeten
zijn. Kareltje heeft mij toch immers van die heks
verteld, niet? Nou. ik zat op de voetbal naast
een jonge, blonde vrouw. Toen de kleine kerel
was lens geschopt door Bulle Peesje, ging ze er
mompelend vandoor. En weet je wat ze zei?" -
„Nou?" vroeg Eelko gespannen. - „Ze zei, dat
ze Kareltje voldoende gewaarschuwd had voor
ze zijn wens vervulde," antwoordde de smid.
„Ze zei, dat vervulde wensen slechts nijd en af
gunst verwekten." - „Ik heb nooit an heks'n
will'n geloov'n," zei Eelko en hij sprong op van
zijn stoel. „Maar dit mens moet wel een heks
weez'n, want wat jij me daar vertelt. VerhooTn,!
da's geen zuuvere koffie! Kom jong, we gaan er
dadelijk op af, en als we haar te pakk'n krljg'n,
dan moet ze Kareltje dadelijk weer hier naartoe
toover'n!"
DEN HAAG De leider van
het Junglecommando, Ronnie
Brunswijk, zal na de eventuele
omverwerping van het be-
wind-Boyterse de macht over
dragen aan de Raad voor de
Bevrijding van Suriname.
Daarna moet een overgangsre
gering worden gevormd, die
maximaal een jaar aanblijft.
Dit staat in een gemeenschap
pelijke verklaring die de Raad
voor de Bevrijding van Suri
name en de politieke partij in
ballingschap, SVR Pendawa
Lima, hebben opgesteld.
Over de vorming van een re
gering en de benoeming van
een overgangspresident wil de
Bevrijdingsraad overleggen
met politieke partijen en maat
schappelijke groeperingen. Na
installatie van de regering wil
het verzet terugtreden.
De overgangsregering moet
volgens de Bevrijdingsraad
haar macht uitoefenen in
overeenstemming met de
grondwet van 1975, die door
de nieuwe president opnieuw
van kracht wordt verklaard,
zo staat in de verklaring van
Bevrijdingsraad en Pendawa
Lima. De Surinaamse minister
van buitenlandse zaken Her-
renberg heeft gisteren de ver
wachting uitgesproken dat Su
riname over vijf tot tien jaar
een normale relatie met Ne
derland zal hebben. „Een ge
forceerd herstel van de be
trekkingen zou nu alleen in
het belang -van Nederland
zijn".
Een marinevaartuig van het
leger heeft in de Commewijne-
rivier in Oost-Suriname het
lijk opgehaald van een blanke.
Dit heeft de staatsradio giste
ren gemeld.
WERKNEMERS GENERAL MOTORS IN ZUID-AFRIKA STAKEN
JOHANNESBURG Een vestiging van de nieuwe eigenaars het concern overnemen. De
Amerikaanse automobielgigant General Motors werknemers vrezen dat een groot aantal van
in Port Elizabeth is gisteren gesloten in ver- hen zal afvloeien als het bedrijf in Zuid-Afrika
band met een weigering van het grootste deel overgaat in andere handen. General Motors, de
van de 3.000 werknemers onr' aan het werk te grootste autoproducent in de VS, gaat zijn acti-
gaan. Deze werknemers eisen een vergoeding viteiten in Zuid-Afrika overdoen aan plaatselij-
voor vermeend ontslag en terugbetaling van Re ondernemers,
pensioen- en verzekeringspremies voordat
Nog twee dagen en dan is uw kans op een reis naar Canada defi
nitief verkeken. Of u moet vandaag nog onderstaande bon in
vullen en gauw op de post doen.
Raad op welke dag tussen 1 tot en met 21 december de 1 mil
joenste bezoeker/-ster de kassa van het Omniversum passeert en
maak een slagzin van maximaal twintig woorden, waarin ten
minste lx het woord Omniversum voorkomt. Dat is alles wat u
moet doen om mee te dingen naar de tiendaagse reis naar Cana
da voor twee personen met onder andere een bezoek aan de Ni
agara Watervallen. Of win één van de andere prijzen: gezins
jaarkaarten, zelfbouw-planetarium-pakketten of toegangsbewij
zen voor een voorstelling in Europa's eerste digitale planetarium
en ruimtetheater.
Zorg dat uw inzending uiterlijk aanstaande zaterdag 1 november
in ons bezit is en u doet mee aan deze speciale actie, die het
Omniversum in samenwerking met onze krant en een aantal
andere regionale dagbladen heeft georganiseerd.
Om een indruk van de bezoekersaantallen te geven: sinds de
opening op 7 december 1984 hebben tot nu toe al bijna 920.000
mensen een bezoek gebracht aan het Omniversum. Verwacht
wordt dat de nieuwe film „Darwin op de Galapagos", die afgelo
pen woensdag 28 oktober in première ging, extra aantrekkings
kracht zal uitoefenen op iedereen die belangstelling heeft in de
educatief-recreatieve programma's van dit unieke theater.
i
i i
Volgens mij komt de 1 miljoenste bezoe- J
j ker/-ster op december 1986 J
(hier datum invullen) in het Omniversum. J
j
Mijn slagzin luidt:
i
(max. 20 woorden; vermeld tenminste 1x het woord Omniversum).
Naam:j
Adres:
Postcode:
I
Woonplaats:I
Stuur deze bon op een briefkaart geplakt of in een gefran-
keerde envelop aan het bureau van onze krant, adres:
Leidse Courant, Postbus 11, 2300 AA Leiden.
De inzending moet uiterlijk zaterdag 1 november in ons bezit
zijn. j
Over deze actie kan niet worden gecorrespondeerd.
Personeel van ons bedrijf is van deelname uitgesloten. I
