.Goedkopere gezondheidszorg
mag niet ten koste van burgers"
Hulplever
ingeplant
„In Den Haag
ontbreekt een
tegenmacht"
PvdA wordt
niets wijzer
over Havel
I
Een
cadeau
van
formaat
DE ALTERNATIEVE BEZUINIGINGEN VAN DE PVDA
BINNENLAND/ BUITENLAND
ËaidócQowumt
WOENSDAG 29 OKTOBER 1986 PAGINA S
DEN HAAG Vanmor
gen is in de Tweede Ka
mer het debat begonnen
over de rijksbegroting
voor Volksgezondheid.
Staatssecretaris Dees
moet daarbij zijn plan
verdedigen om in de ko
mende vier jaar 1,2 mil
jard op de kosten van de
gezondheidszorg te be
zuinigen. Volgend jaar
zal daarvan al de helft,
dus 600 miljoen, moeten
worden gerealiseerd.
Het totaalbedrag van de be
zuinigingen vormt in de Ka
mer nauwelijks een punt van
discussie. De grote partijen
zijn het daarover nagenoeg
eens. Veel meer gaat het
vandaag en morgen om de
vraag, hóe de besparingen in
de gezondheidszorg moeten
worden bereikt. Wat dat be
treft lopen de meningen nog
al uiteen.
Staatssecretaris Dees wil de
uitgaven deels terugdringen
door onder meer een bespa
ring op de energiekosten van
ziekenhuizen, een verdere
vermindering van het aantal
bedden per ziekenhuis en
een beperking van het medi
cijngebruik. Een ander deel
van de bezuinigingen moet
volgens hem worden verkre
gen door de ziekenfondsver
zekerden meer uit eigen por
temonnee voor hun medische
verzorging te laten betalen.
De VVD, waartoe ook Dees
behoort, is het met dit totale
bezuinigingspakket eens. Het
CDA twijfelt echter of het
wel wenselijk is het aantal
eigen bijdragen van de zie
kenfondspatiënten uit te
breiden en de PvdA wijst een
dergelijke lastenverzwaring
voor de burgers ten stelligste
af.
Te optimistisch
Het PvdA-Kamerlid Ina
MUller-Van Ast, al vele jaren
fractiedeskundige op het ge
bied van de volksgezondheid,
presenteerde daarom van
morgen in de Kamer een al
ternatief bezuinigingsplan
van in totaal één miljard gul
den. Volgens dat plan hoeven
de ziekenfondsverzekerden
geen cept extra voor de ge
zondheidszorg te betalen. Tot
grote voldoening van me
vrouw Muller heeft het CDA
laten blijken niet afkerig te
genover het PvdA-plan te
staan. Wel vinden de chris
ten-democraten dat hun soci
alistische medeparlementa
riërs zich hier en daar wat al
te gemakkelijk rijk rekenen.
Sommige bezuinigingsposten
zijn door de PvdA te hoog en
dus te optimistisch ingeschat,
meent CDA-woordvoerder
Lansink. Mevrouw Muller is
evenwel bereid, alles nauw
keurig aan het CDA voor te
rekenen. „Ik hoop van harte
dat we ze kunnen overtuigen
van de haalbaarheid van ons
plan", zegt ze.
Wat is de essentie van de
PvdA -bezuinigingen
Ina Muller: „In wezen gaat
het hierom: de PvdA kiest
voor een aanpak waarbij de
kosten van de gezondheids
zorg niet domweg worden
verschoven van het rijk naar
de burgers, want die burgers
hebben de laatste jaren al ge
noeg lasten op hun dak ge
had. De gezondheidszorg
moet zélf worden aangepakt,
maar dan wel op een zodani
ge manier dat de kwaliteit
van de zorg niet wordt aan
getast. Eind juli, tijdens het
debat over de regeringsver
klaring, zijn wij door het
CDA uitgedaagd een alterna
tief bezuinigingsplan voor de
volksgezondheid op te stel
len. Die uitdaging hebben we
graag aanvaard. En niet al
leen fractieleider De Vries,
maar ook Lubbers heeft ge
zegd dat onze alternatieven
bespreekbaar zouden zijn.
Van de week heb ik Lubbers
de hele zaak alvast toege
stuurd, met een briefje erbij:
Beste Ruud, hier heb je de
beloofde tegenvoorstellen,
enzovoorts".
Welke concrete besparende
maatregelen stelt de PvdA
„Een hele waslijst. Sommige
maatregelen nemen we over
van het kabinet, zoals de be
zuinigingen op de energie
kosten van de ziekenhuizen
en verpleeghuizen, de bed
denreductie, de besparing op
de medicijnen en niet te ver
geten het bestrijden van de
bureaucratie. We gooien er
alleen nog een extra schepje
bezuinigingen bovenop. Ver
der willen we onder meer
het aantal ligdagen in de zie
kenhuizen beperken. Er
moet een lijst komen met
voor elke behandeling een
vast aantal opnamedagen.
Bijvoorbeeld: maximaal zes
dagen voor een blindedarm
operatie. Ook het aantal dag
behandelingen moet toene
men. Er zijn allerlei kleine
ingrepen waarvoor je echt
niet meer dan één dag in het
ziekenhuis hoeft te blijven".
Wil de PvdA ook nog iets
doen aan de hoge salarissen
van medisch specialisten
„Jazeker, dat vormt ook een
belangrijk onderdeel van ons
bezuinigingspakket. Hun in
komens kunnen afgeroomd
worden door ze voor een vast
jaarsalaris bij de ziekenhui
zen op de loonlijst te plaat
sen. De specialisten zijn dan
geen kleine zelfstandigen
meer, maar gewoon werkne
mers. Een aardige besparing
kan trouwens ook worden
bereikt door de ziekenhuizen
meer te laten samenwerken
bij de aanschaf van dure ap
paratuur en het inkopen van
medicijnen. Het is toch te
gek, als ziekenhuis A in een,
bepaalde provincie voor ette
lijke miljoenen een modern
onderzoeksapparaat aan
schaft en dat dan ziekenhuis
B in diezelfde provincie een
poosje later uit concurrentie-
overwegingen hetzelfde
doet?"
Nieuwe uitgaven
Moet er nu alleen maar ge-
snóeid worden in de gezond
heidszorg? Kan er helemaal
geen geld worden uitgetrok
ken voor nieuwe voorzienin
gen?
„Wel degelijk! Daar hebben
we ook rekening mee gehou
den. In feite leveren onze
voorstellen 1,32 miljard op.
Maar daar gaat weer 320 mil
joen van af voor nieuwe uit
gaven die wij echt heel nood
zakelijk vinden. Zo houden
Ina Müller van Ast
we dus een totale besparing
van een miljard over. Ik zal
een paar van die nieuwe uit
gaven noemen: 10 miljoen
extra voor de bestrijding van
AIDS, 80 miljoen extra voor
de medische hulpverlening
aan bejaarden, 50 miljoen ex
tra voor de uitbreiding van
de thuiszorg door kruisvere
nigingen en dergelijke, want
ziekenhuispatiënten moeten
immers eerder weer naar
huis. En ten slotte: wij willen
de medicijnenknaak voor zie
kenfondsverzekerden af
schaffen, zoals we in ons ver
kiezingsprogramma hebben
beloofd. Dat kost 130 miljoen,
maar dat hebben we er graag
voor over. Ik vraag me al
leen af of we het CDA zo ver
kunnen krijgen om hierin
met ons mee te gaan. Ik
vrees dat dat niet lukt".
DICK VAN RIETSCHOTEN
TJEENK WILLINK ZIET REORGANISATIE MISLUKKEN
EN HAAG In 1982
enoemde de toenmalige
linister van binnenland-
zaken, de PvdA'er Ed
an Thijn, zijn partijge-
oot mr. Herman Tjeenk
/illink tot regeringscom-
ïissaris. Tjeenk Willink
reeg als opdracht na te
aan op welke wijze het
)gge apparaat van de
jksoverheid gereorgani-
?erd zou kunnen worden,
linder centraal regelen
tl meer taken overheve-
?n naar provincies en ge-
ïeenten.
a vier jaar arbeid is zijn
inctie per 1 oktober j.l.
jgeheven. Tjeenk Willink
vdA-kandidaat voor de Eer-
e Kamer is nu op wacht-
;ld. In weerwil van de hoog-
ïstemde verwachtingen van
ier jaar geleden moet zijn
roject als mislukt worden be
bouwd.
Ik jaar stelde de regerings-
)mmissaris keurige jaarbe-
chten samen, al dan niet ver
geld van concrete aanbeve-
ngen. Maar er gebeurde niets
iee. De wil om werkelijk ver-
ideringen door te voeren
itbrak. De Haagse veste
leek (ook) voor Tjeenk Wil-
nk onneembaar. Of, om met
jn woorden te spreken: „Ik
eb nooit met enige minister
an binnenlandse zaken een
ihoudelijke discussie over één
an mijn jaarberichten gehad,
?en van die rapporten is ooit
i de ministerraad besproken,
at is raar en een verkwisting
an geld en energie",
en Haag wil eigenlijk hele-
iaal niet veranderen, is de
conclusie van Tjeenk Willink.
„Steeds worden dezelfde we
gen bewandeld. Hoewel men
in woorden wel anders wil,
blijft njen op hetzelfde, dood
lopende pad waar het grote
veranderingen betreft. Het is
mij bovendien opgevallen dat
de ministers zelf onvoldoende
zicht hebben op de eigen posi
tie en mogelijkheden om te
veranderen".
In het voorjaar van 1983 wilde
de regeringscommissaris de
pijp reeds aan Maarten geven,
maar twee argumenten hiel
den hem tegen. „Ik was voor
vier jaar benoemd en er was
nog veel te doen. Ik heb toen
mijn eigen weg gekozen, er
was niks te verliezen. Dat
heeft mij een aantal indrin
gende ervaringen opgeleverd".
Tjeenk Willink constateert dat
op centraal niveau weinig ge
daan kan worden aan veran
deringen, aan reorganisaties.
„Ook een regeringscommissa
ris met grotere bevoegdheden
zo van: zo moet het en zal
het ook gebeuren zou daar
in niet geslaagd zijn. Het pro
bleem van de macht van Den
Haag is dan ook het probleem
van het ontbreken van een te
genmacht. Niemand heeft er
eigenlijk zicht op hoe de over
heid zelf werkt'
Voor nop
Het bittere gegeven dat Tjeenk
Willink vier jaar lang nage
noeg voor „nop" heeft ge
werkt, heeft hem echter niet
tot een ^omber man gemaakt.
„Ik ben niet bij de pakken
neer gaan zitten omdat ik er
van overtuigd ben dat veran
deringen onvermijdelijk zijn.
Er is steeds meer druk van
buitenaf om te veranderen.
Dat moet ook wel, want affai
res rond RSV, ABP en Walrus
leren dat de controle van de
overheid gebrekkig is. Vroeg
of laat zal een andere weg in
geslagen moeten worden".
Tjeenk Willink wijst erop dat
men in Den Haag zijn voor
stellen vaak abstract en theo
retisch vond, maar dat juist
buiten het Haagse circuit zijn
opmerkingen als heel concreet
overkwamen. Uit deze hoek
moeten volgens Tjeenk Wil
link dan ook de impulsen, de
tegenmacht komen. Dat kan,
zoals bij de ABP-zaak, justitie
zijn, maar dat kunnen ook ge
meenten zijn. „Lagere overhe
den moeten niet afwachten
wat Den Haag doet".
Volgens de ex-regeringscom
missaris is de rol van de poli
tieke partijen in de onderlinge
relatie tussen verschillende
overheden geleidelijk te klein
geworden doordat ook zij deel
zijn gaan uitmaken van het to
tale systeem. „De partij-poli
tieke verbindingen tussen Den
Haag en de provincie en tus
sen de provincie en de ge
meente zijn ook te ingewik
keld geworden".
„Reorganiseren is geen neutra
le bezigheid", vervolgt Tjeenk
Willink, „dat doe je vanuit een
bepaalde visie. Dat is overi
gens minder een partij-politie
ke visie (de partijen hebben op
dit moment helemaal geen vi
sie) maar meer een politiek
maatschappelijke visie
Dat er momenteel, in het ka
der van de 2 procents bezuini
gingsoperatie bij de overheid
20.000 banen weggepoetst wor
den, mag volgens Tjeenk Wil
link niet gekoppeld worden
aan reorganisaties. „Als je gaat
bezuinigen en je kiest vooraf
dat er 20.000 banen verdwij
nen, dan mag je niet suggere
ren dat je aan het verbeteren
bent".
GERARD CHEL
ïUSKE EN WISKE DE GLANZENDE GLETSJER
(c) Standaard Uitgever!). Antworpen-Weeap
Niet te blussen
Brandweerlieden zijn al sinds gistermorgen bezig om een brand te blussen in een silo vol hout-
schaafsel in Lelystad. Ondanks de gasmaskers, noodzakelijk door de enorme rookontwikkeling, is
dat nog altijd niet gelukt. De schade Is inmiddels opgelopen tot enkele honderduizenden guldens.
NEDERLANDSE PRIMEUR DUKZIGT
ROTTERDAM Het
Rotterdamse academisch
ziekenhuis Dijkzigt heeft
eind vorige week voor het
eerst een deel van een le
ver ingeplant bij een pa
tiënt, die daarnaast zijn ei
gen zieke lever heeft be
houden. Het gezonde deel
van een donorlever zal of
wel de functie van de zie
ke lever overnemen ofwel
deze opnieuw activeren.
De patiënt bij wie de nieu
we techniek is toegepast,
maakt het redelijk; hij ligt
inmiddels niet meer op ae
intensive care.
In het Academisch Ziekenhuis
van Groningen zijn al tiental
len keren met succes levert
ransplantaties uitgevoerd,
maar daar ging het om ver
vanging van de oude, zieke le
ver. Als de nieuwe lever niet
voldeed, was er geen redding
meer mogelijk voor de patiënt.
Vandaar dat al vrij snel het
idee werd ontwikkeld een zo
genoemde hulplever naast het
eigen, zieke orgaan te plaatsen.
Het is echter in de praktijk
nooit aangeslagen, omdat er
allerlei technische problemen
waren. Eén daarvan is het
ruimtegebrek in de buikholte.
Het medisch team van het
Dijkzigtziekenhuis onder lei
ding van dr. W. Schalm heeft
ontdekt dat dit te ondervan
gen is door niet een hele do
norlever, maar een gedeelte
daarvan te transplanteren.
Volgens het ziekenhuis is dat
een relatief eenvoudige in
greep, waardoor na de operatie
ook minder complicaties te
verwachten zijn dan bij een
volledige levertransplantatie.
Het is echter niet zo dat de
nieuwe operatie de normale
levertransplantatie helemaal
kan vervangen. Het hangt af
van de toestand van de patiënt
welke ingreep het meest ge
schikt is. Ook bij het plaatsen
van gedeeltelijke levers is een
donororgaan slechts eenmaal
te gebruiken, omdat alleen het
middelste gedeelte van de le
ver geschikt is voor transplan
tatie.
Verkeersveiligheid
bij Rijkswaterstaat
DEN HAAG Rijkswater»
staat zal in de toekomst, als
minister Smit-Kroes van ver
keer en waterstaat haar zin
krijgt, verantwoordelijk wor
den voor het beleid inzake
verkeersveiligheid. De be
staande directie verkeersvei
ligheid, de rijksdienst voor het
wegverkeer en de centrale af
deling wegenverkeerswetge-
ving zullen daartoe in Rijks
waterstaat opgaan. Bij de di
rectie verkeersveiligheid wer
ken 280 mensen. Bij de rijks
dienst voor het wegverkeer
1072 en bij de centrale afdeling
wegenverkeerswetgeving acht.
Bij Rijkswaterstaat werken nu
11.249 mensen.
Dierenbescherming
wil verbod klemmen
en chemische middelen
DEI^ HAAG De Nederland
se Vereniging tot Bescherming
van Dieren heeft minister
Braks van landbouw en visse
rij gevraagd om een verbod
van een aantal chemische
middelen en klemmen waar
mee „schadelijke" dieren in
ons land worden gedood-
.„Jaarlijks worden vele miljoe
nen als schadelijk aangemerk
te dieren in ons land op onno
dig gruwelijke wijze gedood",
alaus dé Dierenbescherming.
De vereniging heeft gisteren
een rapport daarover aangebo
den aan de bewindsman. De
samensteller van het rapport,
drs. Frank van Eerdenburg,
komt tot de conclusie dat nau
welijks aandacht wordt be
steed aan het leed en ongerief
dat de schadelijke dieren
wordt aangedaan.
DEN HAAG Minister Van den Broek (Buitenlandse
Zaken) is gisteren in de Tweede Kamer niet concreet
ingegaan op vragen van de PvdA over de uitreiking
van de Erasmusprijs aan de Tsjechische schrijver en
dissident V&clav Havel.
Hoewel diverse kamerleden van de oppositie elkaar opvolgden
in het stellen van vragen bleef de CDA-minister verwijzen naar
de brief van het kabinet van vorige week vrijdag. In deze brief
liet het kabinet weten dat Havel op 13 november alsnog zijn vol
ledige dankrede mag laten uitspreken in het bijzijn van konin
gin Beatrix en haar vader, prins Bernhard. Met dit besluit kwam
het kabinet tegemoet aan de wens van de Tweede Kamer die
vorige week een verbod op het (laten) uitspreken van de rede
fel kritiseerde. De vrijheid van meningsuitging was in het ge
ding, aldus de Kamer.
Hoewel minister Van den Broek in eerste instantie van mening
was dat het voorlezen van de „politieke getuigenis" van Havel
in koninklijk gezelschap „problemen van constitutionele aard"
zou opleveren, zwichtte hij vrijdag in het kabinet voor Lubbers,
die vond dat het verstandig was de kwestie niet te laten escale
ren. „Anders zou het Koninklijk Huis betrokken raken bij een
controverse tussen kabinet en Kamer', aldus de premier.
Het VVD-kamerlid Bolkestein had voor gistermiddag een spoed
debat over de zaak-Havel aangevraagd, maar het kabinetsbesluit
deed de VVD daarvan terugkomen. De PvdA trachtte echter
alsnog via mondelinge vragen Van den Broek tot nadere inhou
delijke uitspraken te verleiden. De minister moet, aldus de
PvdA'er Van Traa, durven toegeven dat hij aanvankelijk een
fout besluit had genomen.
Toen de minister deze en soortgelijke vragen van de oppositie
afwimpelde, verweet Van Traa hem dat het kabinet in deze
kwestie „zeer zuinig" had gehandeld. Volgens Van Traa was nog
steeds niet duidelijk of het kabinet achter de argumenten van de
Kamer staat of alleen maar een conflict heeft willen voorko
men. „Wat moet Havel daarvan denken?", zo vroeg hij zich af.
De minister liet echter het achterste van zijn tong niet zien en
'bleef verwijzen naar de brief van het kabinet. Hoe in de toe
komst in soortgelijke situaties zal worden gehandeld, liet hij in
het midden. „Dat bekijken we van geval tot geval", aldus de be
windsman.
j en luxe handdoek van 50 x 100 cm wordt uw deel als u ons
een nieuwe abonnee opgeeft De nieuwe abonnee wordt ook
I hartelijk verwelkomd: deze krijgt de krant de eerste twee
weken gratis.
Not
J Nat
Noteer als nieuwe abonnee ingaande.
Naam:1.
Adres:
Postcode/plaats:
Telefoon:(voor controle bezorging)
Deze ontvangt de krant de eerste twee weken gratis.
Daarna wordt het abonnement betaald per
0 maand automatisch betalen f 23,04
0 kwartaal acceptgiro f 68,93
Stuur als dank de handdoek aan:
Naam:Voor
Adres:
Postcode/plaats
Stuur deze bon ingevuld aan de Leidse Courant, Antwoordnummer
998, 2500 Vd Den Haag (postzegel betalen wij).
-\«
CeidóeSouAcmt
