Geldgebrek
bedreigt tv-
serie Spullie
van Annie
M.G. Schmidt
final;
ZATERDAG 25 OKTOBER 1986
AMSTERDAM - De televisie-serie
„Spullie" van Annie M.G.
Schmidt, die de NCRV volgend
jaar in acht delen van elk een half
uur wil uitzenden, moet worden
gered door sponsors. Wanneer die
niet voor de nodige financiën zor
gen, gaat de zaak niet door. Neder
lands meestbejubelde schrijfster
van (kinder)boeken, musicals, ra
dio- en tv-series wordt er een beetje
moe van. „M'n geduld raakt nu
langzamerhand op, hoor", meldt
zij. „Als het allemaal zo lang moet
duren, begin ik liever aan iets
nieuws, voor het Publiekstheater
bijvoorbeeld, dat volgend seizoen
onder een andere naam een stuk
van me wil spelen".
Annie M.G. Schmidt woont na haar
Franse jaren nu weer enige tijd in Am
sterdam. „Als de onderkoningin van Ne
derland. Dat was toen ik hier net woon
de heel erg. iedereen moest wat van me.
Maar om die tv-serie heeft niemand me
gevraagd. Welnee, ik heb ermee moeten
leuren. De NCRV heeft er acht ton voor
uitgetrokken en dat lijkt misschien veel,
maar dit soort films, die op lokatie moe
ten worden opgenomen, is nu eenmaal
duur en de serie valt duurder uit dan die
acht ton. Het is de NCRV ook niet echt
kwalijk te nemen, want evenals alle om
roepen is zij arm. Maar laat ik het wat
positiever zeggen, misschien gaat het
toch wel door, financieel is het alleen
nog niet rond, dat is het punt".
Annie heeft nog steeds die halvemaanse
ogen, soms, als er wat grappigs te note
ren valt. Maar pratend over de al breed
aangekondigde televisieserie „Spullie"
gaan die ogen schuil achter mistige gor
dijntjes. „Het zou in de sfeer worden
van „Ja zuster nee zuster", dus voor het
hele gezin en met veel liedjes van Harry
Bannink. met wie ik al zo lang samen
werk. Het moest spelen in een bric-a-
bracwinkeltje, waar veel mensen komen.
Alle omroepen hadden er wel oren naar,
maar geen geld. We zijn nu bezig spon
sors aan te spreken', misschien dat het
op die manier mogelijk wordt".
Er is nog niets opgenomen en de hele se
rie die volgend seizoen zou moeten wor
den uitgezonden, ligt plat. Annie wordt
er niet alleen wat moedeloos van, maar
ook ongeduldig. „Want de ideeën geen
gewoon door, m'n fantasie werkt nog
hard, alleen die ogen
Schok
Het schrijven gaat nog uitstekend, met
zeven vingers en foutloos. „Tot m'n ver
wondering. Maar lezen gaat niet meer,
dat is wel erg vervelend, dat hield van
die gerust wel krijg. Eerst moet 't faillis
sement afgehandeld worden". Vader Jan
vertelt dat de eigenaar van de failliet
verklaarde Amsterdamse nachtclub Pink
Elephant, waar de Miss-Hollandverkie-
zing dit voorjaar werd gehouden, is
overleden. De man had de hoofdprijzen
toegezegd. Vader Jan: „Janny zou vijf
duizend gulden krijgen. Van dat geld
hadden we de spullen voor Londen wil
len kopen. Maar ja In elk geval heeft
de curator me gezegd dat ik de rekening
van de kleding naar hem moest sturen.
Dus ik ben bang dat we niet het volle
pond krijgen. Dat krijg je nooit bij een
faillissement". Moeder Henny vertrouwt
er nog wel op. „Mevrouw Van Meeuwen
van de Miss Holland heeft het zelf be
loofd. dus daar ga ik van uit".
Even mevrouw Ria van Meeuwen ge
beld. de voorzitster (zeg maar directrice)
van het Nationaal Comité Miss Holland,
dat kort na de laatste verkiezing tot
stichting is omgedoopt. „Zeker, Janny
krijgt die vijfduizend gulden echt wel.
De curator handelt de zaak nu af, ze
krijgt haar geld in februari". Nee, ze
vindt het niet gek dat de Miss Holland
organisatie die vijf mille niet garandeert,
deert. „De prijzen betalen wij niet, dat
doen de sponsors. Wij kunnen niet aan
sprakelijk gesteld worden".
Handel
Janny Tervelde is nog niet veel wijzer
geworden van haar titel. „Ik heb wel een
paar aanbiedingen gekregen van model
lenbureaus. Ik kon zevenhonderdvijftig
gulden per dag verdienen. Maar ze wil
len dat je alleen voor hen werkt en daar
begin ik nu natuurlijk niet aan. Stel je
voor dat ik Miss World word, dan zit ik
er aan vast".
„Ja, ze zou wel gek zijn", valt vader Jan
hartgrondig bij. „Ze kan zich altijd nog
vastleggen na de dertiende. Miss Hol
land blijft ze so wie so een heel jaar".
Vader en moeder Tervelde beschermen
dochterlief tegen lieden die (goedkope)
handel in haar zien. Tegen sexbladen als
Penthouse en Playboy bijvoorbeeld. „Ja,
dat hebben we meteen afgekapt. Aan
naaktfoto's beginnen we niet".
Mevrouw Ria van Meeuwen van Miss
Holland vindt dat heel verstandig. „Als
Janny dat zou doen is ze gelijk d'r titel
kwijt plus vier mille schadevergoeding.
Daar heeft ze voor getekend. Kijk, ze
mag wat ons betreft alles doen, in over
leg met ons. De enige maatstaf die wij
hanteren is, dat het cachet moet hebben
wat ze doet. Geen vunzigheid".
Gespuis
In Londen staat Janny onder de hoede
van een Nederlandse chaperonne, die
dag en nacht met haar optrekt. Me
vrouw Van Meeuwen: „Ja. dat moet wel.
Wat dacht u waar die meisjes anders aan
blootstaan, je hebt zoveel gespuis. De
controle is enorm streng. Ze gaan ner
gens alleen naar toe. Ze moeten briefjes
invullen als ze buiten het hotel gaan; hoe
laat weg en wanneer terug. En het hotel
zelf is een vesting. Er doen tweeëntachtig
meisjes mee, maar de verdiepingen met
hun kamers zijn elektronisch volkomen
beveiligd en er staan nog eens twee
wachten voor de deur. De lift stopt on
derweg niet eens".
Janny zelf zegt het wel prachtig te vin
den. „Het lijkt me spannend, 't is alle
maal nieuw voor me. Ik ga eerst in Lon
den twee dagen voorpromotie doen voor
het Nederlands Zuivelbureau en dan
gaan we met alle meisjes naar het eiland
Macau bij China om foto's en films te
maken. En dan weer terug naar Londen
voor de voorronden en de finale. Voor
■het eerst van m'n leven alleen op stap.
Ik vind 't prachtig".
Natuurtalent
„Nee, wij gaan niet mee. Ook niet naar
de finale", zegt moeder Henny zichtbaar
teleurgesteld. „Weet u wat dat kost?
Tweehonderdveertig gulden voor één
kaartje. En wat er nog bijkomt. Waar
moeten wij dat van doen?". Janny met
een ernstige glimlach: „Ik ga liever al
leen. Voel ik me veel vrijer".
Over haar kansen wil ze niets zeggen.
„Ik doe m'n best, ik zie wel", reageert ze
eenvoudig. Mevrouw Van Meeuwen
durft wat meer te zeggen: „Janny is een
uitgesproken natuurtalent. Ze heeft het
gewoon. Wal een gratie zoals zij zich
presenteert. En dat zonder enige oplei
ding. Bij de Miss Holland ging de hele
jury voor haar plat. Ze werd het met al
gemene stemmen. Of ze Miss World
wordt weet ik ook niet, maar ze gooit
hoge ogen. Het zou trouwens best weer
eens leuk zijn. Rina Lodders was in
1965 onze laatste Miss World".
Janny zegt er geen idee van te hebben
wat haar te wachten staat als ze als
mooiste gekroond zou worden. Ja, over
die hoofdprijs van vijfduizend Engelse
ponden en een eenjarig arbeidscontract
met een gegarandeerd inkomen van een
slordige ton, heeft ze wel gehoord. „En
je moet op allerlei liefdadigheidsvoor
stellingen en zo optreden, over de hele
wereld, dat lijkt me wel leuk". Dat de
huidige Miss World er volgens mevrouw
Van Meeuwen een half miljoen gulden
beter van geworden is, zegt Janny niet te
weten. „Dat geld vind ik niet zo belang
rijk, ik vind die titel mooier. En als ik-
die niet win, nou ja. Dan zal ik wel even
slikken, maar dan word ik gewoon foto
model. Want dat wil ik het liefst".
HOMME KROL
de ene op de andere dag op en dat bete
kende wel een schok voor me. Lezen
was een habitus \an me geworden, van
m'n vierde af. Ik kan niets meer even
opzoeken, geen boeken lezen. Alleen
woordjes, die kan ik nog wel lezen en
dat is wel prettig, omdat ik altijd graag
puzzelde en nu puzzel ik ook nog in
bed".
„Om een voorbeeld te geven hoe lastig
dat lezen gaat. In het ziekenhuis van de
VU in Amsterdam werd een toestel ge
toond en uitgelegd, met twee opticiens
erbij, waarmee ik een tekst kon lezen.
Sterk uitvergroot, zo groot als ik zelf wil.
En toen moest ik iets lezen. Ik las: „Ik
wip nog wel eens af en toe
en toen moest de bladzijde worden ver
schoven. En ik las verden bij m'n
buurman (langere pauze).aan". Ja,
zo'n zin geeft aanleiding tot misverstan
den. dat begrijp je".
Annie Schmidt heeft haar gevoel voor
humor („ik ben nu vijfenzeventig,
ruim") niet kwijtgeraakt en al noemt ze
zichzelf nu een oud mens. de schrijfster
is nog geen klagend oudje. „Nee zeg. ik
ben niet iemand die zo klaagt, daar heb
ik geen behoefte aan. Als je zo oud
wordt, kun je van alles verwachten en
nog veel erger. Als je jong bent en je
krijgt iets, dat lijkt me erg. Kanker, reu
ma, noem maar op".
De schrijfster Annie M.G. Schmidt is
ondanks haar beperkte gezichtsvermo
gen de krachtige schrijfster van weleer.
„Ik zie alleen van heel dichtbij de din
gen nog goed, maar verder iedereen wa
zig, waardoor ik op straat niemand her
ken. Maar ik maak geen planning op
langere termijn, al denk ik nog scherp en
heb ik nog steeds een goed geheugen.
Vroeger was ik bang dat ik op mijn moe
der zou gaan lijken, in die zin dat ze op
haar zestigste al verward werd en later
totaal dement. Die angst ben ik nu kwijt,
al hoop ik wel dat iemand wat in m'n
chocola doet als ik dement zou worden.
Ja hoor, ik drink graag chocola".
Anders
Die angst is Annie kwijt, evenals de an
dere angsten die zij had. „Als dominees
kind op een dorp was ik anders dan an
dere kinderen. En als je dan ook nog
geestelijk anders bent. heb je het wel
moeilijk. Vooral kinderen nemen het
niet, als je anders bent en dat ik anders
was, wist ik als kind al, op m'n achtste,
negende. En dat heb ik altijd gehouden,
het afzetten tegen meningen als „dat
hoort niet, of die man is gek". Die men
taliteit van volwassenen. Daar is al m'n
werk op gebaseerd en al weet je dat je
met een minderheid anders bent, het is
steeds prettig om dat in een ander te
herkennen".
„Als kind vond ik het vreselijk, maar la
ter werd ik wel serieus genomen, te se
rieus zelfs. Vooral sinds ik weer in Am
sterdam woon en men weet dat dat
mens weer te bereiken is. Dan ben je
weer een bekende Nederlander en dat is
zo'n instituut geworden; dan word je ge
vraagd in comités van aanbeveling en
zo. En God nee, daar voel ik niet voor.
Ik wil wel aardige dingen voor mensen
doen, maar ik wil niet te serieus worden
genomen. Ik wil ook geen musicals meer
schrijven sinds ik met Ping Ping heb ge
merkt dat de aandacht van de tekst
wordt afgeleid door klatergoud en harde
muziek, waardoor je de tekst niet meer
verstaat. Want dat is ook zo in de mode,
harde muziek dans en veel beweging.
Wat een Planeet was één grote wiebel,
die was heel erg slecht. Guus Vleugel
heeft ook een goede musical geschreven.
Mimi Crimi, maar die ging ook de mist
in, door de herrie, door dat gedoe. Nee,
dan schrijf ik toch liever gedichten en
boeken; musicals zijn ook een te riskan
te onderneming en als je een boek
schrijft, zit alleen de uitgever er maar
meeMaar als dat gedoe erom heen
niet bestond, zou ik om het maakwerk
thuis toch het liefst een musical schrij
ven, omdat ik ook graag liedjes schrijf.
Daarom wilde ik ook die serie met Har
ry Bannink schrijven, omdat hel ook
muzikaal tussen ons zo goed klopt".
V errekijker
Maar niet alles gaat meer, zoals Annie
wil. „Om te kunnen lezen, letter voor
letter dan, zet ik een bril op, zo'n soort
verrekijker, waardoor ik woorden kan
spellen. Maar woordjes spellen is nog
geen lezen Al wint m'n koppigheid
het dan wel, om tenminste iets zélf gele
zen te hebben, waar en wanneer ik dat
wil. Maar dan moet ik wel heel heftig
iets willen, heel heftig bewogen zijn. An
ders Iaat ik me voorlezen".
Hoewel ook daar bezwaren aan kleven.
„Ik ken veel aardige mensen die me
graag willen voorlezen. Maar als er men
sen komen, vraag ik natuurlijk hoe het
ermee gaat, hoe het mét hun tante is af-
gejopen en of ze een kop koffie willen en
misschien iets erbij en dan ben je zo
weer drie kwartier verder. En dan moet
dat boek nog, stukje voor stukje, en zo
raakt het nooit uit; dat is erg naar".
Na het verlies van haar man (Annie:
„Nee, we zijn nooit getrouwd geweest,
dat hoefde voor ons niet zo") is het een
poosje stil geweest rond de schrijfster.
„Een poosje. Hier in Amsterdam zag ik
oude vrienden weer en kreeg ik er nieu
we bij. ook veel jonge. Ik heb niets te
klagen".
Wat Annie M.G. Schmidt dan wél te
klagen heeft, komt er maar mondjes
maat uit en als terloops. „Ja. vroeger
speelde ik graag piano en beneden staat
nog steeds een piano. Maar uit m'n
hoofd kan ik niet veel en de nootjes zie
ik niet meer en als ik dan tóch wil spe
len. maak ik me kwaad, omdat ik die
nootjes dus niet kan lezen".
Toch verscheen onlangs Jip en Janneke
op muziekcassette, door Annie M.G. zelf
voorgelezen. „Dat is misschien aardig,
want het ging natuurlijk heel langzaam,
ik heb woord voor woord moeten spel
len. Op mijn manier zou ik er misschien
zeven cassettes voor nodig gehad heb
ben. maar de schat die het heeft opgeno-
men. heeft al die pauzes er tussenuit ge
knipt. Het klinkt nu heel gewoon, ja, op
één cassette".
Uiteindelijk bleef voor Annie de schrijf
machine over en de koppige schrijfster is
hard op weg om waar te maken wat ze
jaren geleden zei: „Ik wil dood met een
pen in m'n vingers". Want dat schrijven
gaat door: „Ik sta nog gewoon aan de
machine. Nou nee, ik zit. En foutloos".
FRITS BROMBERG
De ouders van
Janny Tervelde. het
mooiste meisje"
van Nederland,
hebben hun dochter
deze week op het
vliegtuig naar
Londen gezet. Daar
is de zeventienjarige
deeltijdscholiere uit
Deventer inmiddels
verdwenen in de
streng bewaakte
mallemolen van de
Miss-
Worldverkiezing. Op
13 november weten
we of dit
„ongelooflijke
natuurtalent" er in
de Royal Albert Hall
uitkomt als
's werelds mooiste.
Zo ja. dan begint
voor haar het leven
van glans en glitter.
En zo nee. wat dan?
„Dan slik ik even en
ga ik gewoon iets
doen als fotomodel".
Voor haar vertrek
sprak onze
verslaggever met
haar en haar ouders.
Het ontnuchterende
verhaal van Miss
Holland, die van
haar titel nog geen
cent wijzer is
geworden.
Foto: Onder vaders
paraplu naar
Londen. Miss
Holland, Janny
Tervelde uit
Deventer, is deze
week naar Engeland
vertrokken om mee
te doen aan de
Miss- World-
verkiezingen.
DEVENTER -„Dat hele Miss-Holland-
gedoe, daar had ik veel meer van ver
wacht", verzucht vader Jan Tervelde in
zijn woonboot aan de Deventer Binnen
gracht. „In de eerste plaats valt het na
tuurlijk al goed tegen dat ze die hoofd
prijs van vijfduizend gulden nog niet
heeft. En in de tweede plaats had ik iets
meer verwacht van de Deventer mid
denstand. Hebben ze een keer een Miss
Holland en dan doen ze d'r niks mee.
We hebben alles zelf moeten betalen".
Zijn dochter Janny, die er in haast kin
derlijke onbevangenheid verbijsterend
mooi bij zit, wil haar vader toch even
corrigeren. „Ik krijg voor duizend gul
den aan sieraden mee voor de Miss
World. Van die juwelier van 't Steegje,
ik weet niet eens hoe die heet". Moeder
Henny weet de naam ook niet meer.
„We kregen ze zomaar te leen, we heb
ben niks hoeven te tekenen. Wat een
vertrouwen, niet?".
„Oké, maar dat is dan ook het enige",
houdt vader Jan vol. „Je hebt geen enke
le aanbieding van een kledingbedrijf of
zo. D'r jurk, schoenen, badpakken, de
hele reutemeteut, hebben we allemaal
zelf moeten betalen. Nee, dat valt me er
gens goed tegen hoor. Terwijl ze straks
toch door de hele wereld gezien wordt,
snap je dat nou?".
Op verzoek laat Janny even de jurk zien
die ze in de Londense finale van de
Miss-Worldverkiezing (13 november)
hoopt te dragen: een smaragdgroene
avondjurk van zijde en satijn. „Er is
maar één zo'n jurk in Nederland". Hoe
veel de creatie gekost heeft willen ze lie
ver niet kwijt. In elk geval „iets meer"
dan het zakgeld dat ze krijgt van vader
Jan, die als afgekeurd vrachtwagenchauf
feur al enkele jaren in de wao zit.
Kan ze de jurk van de Miss-HoJlandfi-
nale niet nog een keertje aan? Verbazing
en verwijt in de grote ogen van moeder
en dochter. „Typisch mannengeklets",
staat in hun ogen te lezen. Moeder Hen
ny zegt opgewonden: „Ze heeft met die
witte jurk in alle kranten gestaan. Daar
kun je toch niet nóg een keertje mee ko
men. Ze kan die witte natuurlijk wel aan
in de voorverkiezing, want die moet ze
eerst door. Je bent er niet met één jurk.
Ze heeft nog een heleboel meer kleding
bij zich. Wat dacht je van vijf badpak
ken?".
Faillissement
„Ja, het kost geld dat 't barst", consta
teert vader Jan, „maar we hebben 't
voorlopig weer gered. Het is natuurlijk
hartstikke leuk voor die meid. Zoiets be
leeft ze nooit meer. En dan zal ze niks
winnen, wat dan nog". Hoe zit dat met
die Miss-Hollandhoofdprijs die ze nog
altijd niet gekregen heeft? Janny: „Me
vrouw van Meeuwen heeft gezegd dat ik
Annie M.G. Schmidt krijgt er een beetje genoeg van nu haar tv-serie door geldgebrek lijkt te sneuvelen.
CcidócGouxcvnt
