Omwegen
Reformatorisch studentendispuut SSR
bestaat, mutatis mutandis, 85 jaar
Sierra
is een
leuke
hond
hond
zoekt;
huis
PTT'ers staan stil bij bewegin;
LEIDEN OMGEVING
'V\ w
Laat
gezondheid
je
reden zijn.
QeidóaOowumt
ZATERDAG 18 OKTOBER 1986PAGINj|
GEREFORMEERDEN, DAT ZUN WIJ; MAAR
TOCH WEER EVEN ANDERS DAN ROND 1600
Ze studeerden heel vroe
ger al in Leiden, zeker
sinds 1575, de reformato
risch veelbelovenden en
de weifelaars. Wie rooms
was kon z'n biezen pak
ken en het als jongeman
•met talenten in Leuven
proberen. Daar was het
Spaans en katholiek en
gotisch. Maar het Latijn
was overal hetzelfde, tus
sen Rome en Dordt. Om
nu maar met de deur in
huis te vallen: die echte
zonen van de „nieuwe re
ligie", studentikoos verza
meld rond een vaste
burcht, die Luther eens
met zinnen en spreuken
en des volks waarachtig
gezang beveiligd had,
vieren deze maand in de
Sleutelstad hun 17e lu
strum. SSR bestaat der
halve 85 jaar. Onvermin
derd fier klink hun Ba
nierzang: „Scientiae Ca
put Reverentia Est Dei
Hoog!". Vrijheid uit
waarheid. Met dank aan
politiek opererende Wil
lem van Oranje en de
Staten van Holland, die
in de jonge republiek een
tegenhanger van het
paapse Leuven wilden
hebben. Meteen het mes
erin, als het aankwam op
de scheiding der geesten.
„Vrijheid uit Waarheid
verkregen; wij Socii blij
ven trouw deze vaan,
waarlangs de weg van
ons leven moog' gaan".
Feest in Leiden bij SSR,
gezelliglijk gebundeld.
Societas Studiosorum Re-
formatorum." Dat is niet
voor velen weggelegd.
Het is maar goed, dat er een
Gedenkboek 1901-1986 is uit
gebracht. Keurig uitgegeven,
overigens. Anders had ik niet
geweten hoe het is gesteld
met SSR ik heb aldoor
maar de neiging om er USSR
van te maken, wat evenwel
geheel buiten de opzet van
het gezelschap valt. Maar er
zijn moeilijkheden ten over
vloede geweest rond deze in
middels illustere academische
corporatie, die zich in Leiden
aan de Hogewoerd geconcen
treerd heeft.
Een samengevatte terugblik
moge enige duidelijkheid ver
schaffen. Of niet. Er was in
1843 sprake van „de afschei
ding", waarbij „de eenvoudige
predikant Hendrik de Cock
uit Ulrum" niet meer Neder
lands Hervormd wenste te
zijn. Narigheden te over: de
Op mijn omwegen door stad en land
kom ik graag mensen tegen. U kunt
mij telefonisch of schriftelijk vertellen
wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071 HHu (büMH
- 12 22 44 op toestel 10. door Ton Pielen.
Eerstejaars, ook SSR toegedaan, in 1966 met grote slabben met hun naam. De meisjes moesten
strikjes in hun haar doen, hoe kort het ook was.
hervormden waren volgens
De Cock teveel afgedwaald
van de rechte leer. Hadden ze
ook maar een paus moeten
hebben, denk je dan even.
Maar het ging niet zo erg ge-
makkeliik in de gereformeer
de wereld, of in de hervorm
de. Daar waren dolerenden,
en andere theologisch gefun
deerde obstakels, waar Leu
ven minder last mee heeft ge
had. Je had destijds onder het
her-vormde geloof aberraties
die een soort mens-erger-je-
niet speelden. Maar het was
een hechte overtuiging die
daaraan ten grondslag lag.
Men studeerde evenwel rustig
door, afgescheiden of dole
rend. Dat ging, onder het cal
vinistische vaandel, best wel
z'n gang. Maar het is, niette
min, een hele voorgeschiede
nis die de nu jubilerende SSR
tot wasdom heeft gebracht.
Het is veel meer dan een dis
puut. Het is een vereniging,
die in de laatste decennia de
felle kanten van haar vast
houdendheid heeft zien af
zwakken. „Vasthoudend en
voortvarend", heette het eens.
Bolwerk van Gereformeerde
Dogmatiek. De tijden zijn ook
in deze hoek veranderd, maar
SSR kent haar waarden, al
heeft ze zich aan de tijd aan
gepast. Uiteraard is de samen
balling van interessen en toon
nog reformatorisch, er zijn
desondanks lichtere klanken
waarneembaar. Het Gedenk
boek 1901-1986 vertelt daar
alles over. Ongeacht de tegen
stelling „doop en verbond".
Het vergt nogal wat van de
krachten die gezelligheid en
geloofsovertuiging in balans
moeten zien te houden.
Als een roomse kranteman
heb ik van huisuit geen dui
delijke kijk op de zieleroerse-
len van beginselvaste refor
matorisch studerenden, maar
bij lezing van het SSR-ge-
denkboek kom je toch wel
een stuk verder. Ze maken er
wat van! En dat is steeds ge
honoreerd, nu alweer lustra
lang. Het is een ondubbelzin
nige en vrolijke geschied
schrijving geworden, waarbij
het verschil tussen „nat en
droog" treffend wordt uitge
sponnen. De reformatorische
studenten weten vandaag de
dag veel waardering op te
'brengen voor „een soepmaal
tijd op zolder". Maar ze be
houden hun gevoel voor stijl.
Zo zijn er doerakkers die op
elke overgeleverde letter
greep en (reformatorische)
slagzin de nadruk leggen. Ze
kunnen bij SSR nog uitbre
ken in jubelzangen, al zijn
„Het Ledikant dat drie man
kan bevatten" en „Avanti po
pulo" curiositeiten geworden.
Een heel feestprogramma
staat voor de boeg. 85 jaar
SSR. Daarbij ligt het accent
op een „Ander licht op de
werkelijkheid". In dit geval is
gekozen voor „de onbekende
wereld van Oceanië". Een
ideële zaak. Maar SSR, 85 jaar
oud, gaat door met tasten en
voorlichten, met ontkurken
en geest en lichaam laven.
Waarom Oceanië? Wel, „om
de pijlers van onze cultuur
eens te vergelijken met die
van een andere cultuur". Oce
anië is natuurlijk geweldig, in
dit verband. „Welke stadia
doorloopt die vorming?",
vraagt het lustrumcomité van
SSR 85 jaar zich in gemoede
af. Laten we vrolijk zijn: het
feest duurt onafgebroken door
van 28 oktober tot in de na
nacht van 14 novemli
A.D.1986. En alles wat dq
maatschappij kan ontwricht;
of doen samensmelten wol
daarbij in acht genomt
Daarbij is SSR, net zoals (eA
r.k.) Sanctus Augustinus, 1
aanzien van de opzet, dai)
op drift geraakt. Maar q
moest gebeuren. Vanwege j
tijdgeest. Ook zien we datL
Simon Vinkenoog (op 11 r
vember, maar er is nog zovir
meer te genieten bij het doet
degen vastgezette SSj
spreekt over „Materie is 1)
medium, zijn de boodschai
Eventueel komt deze aankir
diging als een bliksemeri
misslag bij de belangsteller^
over, maar je moet Vj
nog steeds nemen zoals hiji
Hij zorgt voor een fel licht,
dan weer afgezwakt, bij
dere hemel, maar u
maar bedenken dat ook
mensen van SSR nog stt
geïnteresseerd zijn in het
ven, de Mens en de Toekoi
En daaromheen zullen de
strumvierders zich nauweli)
bekommeren om doemde
ken en een achterhaald idel
van een Nieuwe Were
Maar toch: SSR maakt
groots van! Tot op in de grcj]
ende kleine uurtjes van zal
dag 15 november.
Sierra, de bastaard basset
van negen jaar, heeft het
niet bepaald naar zijn zin in
het asiel. Opgesloten zitten is
iets dat tegen zijn jagersna-
tuur ingaat en dat laat hij
blijken ook. Hij blaft veel en
hoopt snel uit zijn hok te
kunnen. Omdat Sierra zich
zo ongelukkig voelt in het
asiel, vult hij deze week de
kolommen van deze rubriek
in de hoop er wat eerder dan
de rest uit te kunnen.
Sierra werd enkele weken
geleden door zijn bazin naar
het asiel gebracht. De vrouw
wilde afstand van de hond
doen, omdat ze „zo nerveus"
werd van Sierra. De vrouw
had de hond ruim een half
jaar geleden van kennissen
gekregen. In het begin ging
het heel goed tussen hen,
maar na een tijdje bleek de
hond erg bang voor lawaai.
Vooral bij knallen en on
weer was Sierra vreselijk
bang en daar wist de vrouw
niet goed raad mee.
Volgens de asielbeheerder is
het lawaai bij onweer goed
op te vangen door de radio
aan te zetten, zodat de don
derslagen niet meer te horen
zijn. Omdat Sierra bang is
voor knallen zou het heel
fijn zijn, als hij naar een rus
tige buurt zou kunnen ver
huizen. Behalve zijn gevoe
ligheid voor bliksems, knal
len en donders, is Sierra een
zeer lieve, mooie en makke
lijke hond. Zo is hij gek met
kinderen en ook met poezen
kan hij goed overweg.
Hij heeft de kop, oren en de
kleuren van een basset,
maar hij staat êen stuk hoger
op zijn poten. Door deze
combinatie is Sierra een leu
ke en ook mooie hond ge
worden. Maar Sierra is niet
alleen leuk om te zien, hij is
ook erg lief. Hij vindt het
fijn om aangehaald te wor
den en om buiten te kunnen
zijn. Maar ook alleen thuis
blijven is voor hem geen
probleem. Hij zal geen meu
bilair opvreten of planten
omgooien. Hij blijft gewoon
in zijn mand of luiert wat
onder een tafel.
Wekelijks verschijnt in de Leidse Courant de rubriek
„Hond zoekt huis". In deze rubriek wordt een hond (of
soms ook wel een kat) beschreven, die in het asiel ver
blijft. De in deze rubriek beschreven dieren zijn óf ge
vonden, óf door hondenbezitters naar het asiel gebracht.
Ze worden om uiteenlopende redenen afgestaan, vaak
begrijpelijke, maar soms ook volslagen onzinnige. De in
„Hond zoekt huis" beschreven dieren zijn alle gezond,
hebben een wormenkuur ondergaan en zijn volledig in
geënt. Tegen betaling van 95 gulden (inclusief dieren-
paspoort) en 45 gulden voor katten zijn ze af te halen.
Dit geld komt ten goede aan zwerfdieren. Adres: Nieuw
Leids Dierenasiel, Besjeslaan 6b, Leiden, tel. 411670. Ge
opend: di-vr 10-12, 14-17 u; za 10-12, 14-16 u, zo en ma ge
sloten.
r
Sierra is een zeer lieve, mooie en makkelijke hond.
Poezen in zijn omgeving zijn
evenmin een probleem.
Daar kan Sierra goed mee
overweg. Andere honden
vindt Sierra minder leuk.
Daar is hij een beetje bang
voor. Dus het is beter dat
Sierra niet naar een gezin
gaat waar al een hond is.
Maar verder is Sierra een
rustige en vriendelijk hond,
die niet aan de riem trekt en
met een ieder die geen klap
perpistool bij zich heeft,
goed overweg kan. Een ruim
huis in een rustige buurt zou
echt ideaal zijn voor Sierra.
Doerak
Doerak de fraaie poes van
vorige week, een kruising
van een Siamees en een An
gora, heeft nog geen nieuwe
baas gevonden. De belang
stelling voor haar bleef, on
danks haar fraaie uiterlijk,
gering. Misschien dat er deze
week mensen zijn, die even
naar haar kunnen gaan kij
ken.
Goed voorbeeld...
In Amerika weten ze het al jaren: werk
nemers die aan sport doen worden min
der vaak ziek. Je hebt er zelfs de Associ
ation for Fitness in Business. Een vere
niging voor fitheid in de zakenwereld
dus. Langzamerhand begint in ons land
ook het besef door te dringen dat perso
neelsleden in hun vrije tijd een sportief
tegenwicht moeten vinden tegen de
stress van alledag. Dat ze wat (meer)
aan sport moeten doen en dat dit vanuit
het bedrijf moet worden "begeleid en on
dersteund. De PTT is het eerste bedrijf
om dit te onderkennen. Is Tante Pos
met dit initiatief zoal niet de eerste in
West-Europa, dan toch zeker wel in Ne
derland. Na bijna een jaar proefdraaien
lijkt de conclusie gewettigd dat het ex
periment onder de naam „Project Weer
standsvermogen" geslaagd is. Andere
grote bedrijven zijn al bij de Afdeling
Lichamelijke Vorming en Recreatie van
de PTT een kijkje komen nemen. Want
goed voorbeeld doet goed volgen.
MET SPORT
STRESS TE LIJF
LEIDEN Wie in het
bedrijfsleven actief is,
kent 'm wel: de snelle
prater, de dribbelaar, de
hak-op-de-takspringer,
de ongedurige gespreks
partner, de niet-geïnte-
resseerde in andermans
problemen. Hij heeft het
te druk, z'n werk eist
hem volledig op. Colle
ga's kijken elkaar mee
warig aan en zeggen: „Hij
staat stijf van de stress".
Medici spreken liever van
het A-type, iemand die
hard op weg is zichzelf
een hartkwaal te bezor
gen. Zeker als hij die te
hoge spanning niet op tijd
compenseert met een
flinke dosis lichamelijke
inspanning en geestelijke
ontspanning. Wie door
blijft stressen' loopt op
den duur grote kans
overspannen te raken en
ziek te worden.
Zover hoeft het niet te ko
men, vindt Jan Mazure, chef
van de Centrale Afdeling Li
chamelijke Vorming en Re
creatie (LVR) van de PTT.
Als de balans van spanning,
inspanning en ontspanning is
verstoord moet je gaan bewe
gen. Bewegen om je weer
standsvermogen te vergroten.
Wandelen, hardlopen, fietsen
of welke andere vorm van
sport dan ook is daarvoor uit
stekend geschikt. Dat heeft
hij talloze malen in vaklitera
tuur bewezen gezien. „Nu is
het niet zo dat iedereen dan
maar gelijk de marathon moet
gaan lopen", zegt Jan Mazure.
Vanuit de PTT kreeg hij van
hogerhand voldoende steun
om met zijn team een experi
ment op poten te zetten. Het
werd Project Weerstandsver
mogen. Vorig jaar november
begonnen op „beperkte
schaal" bij de PTT Telecom
municatie, district Den Haag
(inclusief Leiden en Delft), nu
al uitgegroeid tot een succes.
Als eind januari 1987 deze
proef wordt afgesloten, dan is
het de bedoeling dat de4
PTT'ers in het hele land stil
gaan staan bij bewegen. Dit
initiatief van Jan Mazure en
zijn team is zo uniek in West-
Europa dat hij voegende week
hierover spreekt op de Uni
versiteit van Heidelberg, ter
gelegenheid van het 600-jarig
bestaan van deze hogeschool.
Shell, Fokker, Philips, Rabo
hebben inmiddels belangstel
ling getoond, want ze zien ook
heil in deze begeleiding van
de werknemers.
Minder ziek
Jan Mazure: „Onderzoeken
tenderen ernaar dat lichame
lijke activiteit maar dan
niet op te laag of te hoog ni
veau een positief effect
heeft op het weerstandsver
mogen. Dat is voor bedrijven
en de mensen die er werken
een goede zaak. Gezonde
mensen zijn minder ziek, ze
voelen zich lekkerder, pretti
ger. Dat heeft z'n uitwerking
op het werk en op de vrije
tijd".
„Wij hebben er nu voor geko
zen om de mensen vanuit het
bedrijf een stuk begeleiding te
geven. In de tijd van de baas
kunnen ze aan een test mee
doen, waarbij gewicht, hart
slag, vetreserve, lichamelijke
conditie aan de orde komen.
Die gegevens worden in de
computer ingevoerd. Gerrit
Schipper heeft voor dat doel
een speciaal computerpro
gramma geschreven. De deel
nemer moet dan achter de
computer gaan zitten en aller
lei vragen op het scherm be
antwoorden. Gerrit heeft dat
programma van allerlei toe
ters en bellen voorzien. Je ziet
rode gevarenzones, een klop
pend hart, speelse grafieken.
De antwoorden worden gege
ven door middel van een joy
stick. Dat wat wij doen is in
de Verenigde Staten al lange
tijd aan de gang, maar ik kan
rustig zeggen dat we met dit
programma op Amerika voor
lopen".
Bewegingseenheid
Als alle vragen zijn beant
woord, braakt een printer een
stuk papier uit met daarop al
lerlei testgegevens en conclu
sies over conditie, voeding en
beweging, helemaal op het in
dividu geschreven. Met dat in
de hand moet de PTT'er in
z'n vrije tijd er tegenaan gaan.
„Nee, niet in de tijd van de
werkgever, zoals dertig jaar
geleden met de pauzegymnas-
tiek. Toen lieten we de werk
nemers tijdens pauzes licha
melijke oefeningen doen.
Maar dat past niet meer in
deze tijd", zegt Jan Mazure.
Er wordt uitgegaan van de
drie meest favoriete bezighe
den: wandelen, hardlopen en
fietsen. Maar wie wat anders
wil doen, tennissen bijvoor
beeld, of zwemmen, kan na
tuurlijk déérvoor kiezen. Om
dat per week drie vier keer
gedurende tenminste twintig
minuten moet worden geoe
fend, wil het enig effect heb
ben, zou dat een hele rekena-
rij worden om te weten hoe
lang je daarmee bezig moet
zijn. Daarom heeft Jan Mazu
re een nieuwe eenheid van
energie bedacht. Na de Watt,
de paardekracht, de Joule en
de Kilocalorie heeft hij de Be
wegingseenheid (BE) uitge
dacht. „Een Bewegingseen
heid is één minuut wandelen
met eén snelheid van 5 kilo
meter per uur. In een folder
hebben we alle vormen van
bewegen omgezet in Bewe
gingseenheden. Zo kun je je
eigen programma samenstel
len".
Als Jan Mazure volgende
week zijn lezing houdt op de
Heidelbergse Universiteit zal
hij de Bewegingeenheid ten
doop houden. De toegestroom
de wetenschappelijke wereld
zal dan worden geconfron
teerd met deze nieuwe ener
giemaatstaf, made in Holland.
Voor deze gelegenheid heeft
Jan Mazure ook al de Engelse
term bedacht: de Bewegings
eenheid (BE) wordt de Move-
ment Unit (MU).
Blessures
Van de PTT Telecommunica
tie district Den Haag doet
meer dan een kwart van de
2500 werknemers en -sters
mee. „Het percentage dat het
na enige tijd laat afweten is
buitengewoon laag".
Elke drie maanden worden de
deelnemers aan een test on
derworpen, een soort momen
topname om te zien of er vor
deringen zijn. En die zijn er,
volgens Jan Mazure. „We
richten ons vooral op de men
sen die te zwaar zijn of een
slechte conditie hebben. Je
moet de gezichten 'ns zien
van mensen die een flink
aantal kilo's kwijt zijn geraakt
en die zich fit zijn gaan voe
len".
Maar alles goed en wel, is de
voor de hand liggende vraag,
meer bewegen vergroot toch
de kans op blessures? „Ja",
geeft Jan Mazure toe, „maar
daarom adviseren wij de
hardlopers niet meer dan
kilometer per keer te lo
Als je een grotere
loopt, neemt de kans op l
sure exponentieel toe".
Als het experimentele
um voorbij is, moet ook
rest van de PTT eraan
ven. Jan Mazure en
„club" denken onge
70.000 van de in totaal 12(
PTT'ers in het hele
warm te kunnen maken
dit project.
De zaken worden dan
grootser aangepakt. Wordl
computerprogramma voo
deelnemers nu nog via
home-computer (Commo
64) op het beeldscherm
bracht, in 1987 gebeurt dar
een personal computer. B
computers worden op een P
werk aangesloten, zodal0
een uitwisseling van de ga
vens uit het hele land
plaatsvinden. Moeten c
PTT'ers nu nog geduré1
drie minuten een trap
op- en afstappen om de ln
slag bij inspanning te kur1
meten, volgend jaar krijge
de beschikking over eenf
ciaal voor dit doel ontwo 3
meetcabine, waarbinnen
hartfrequentie wordt gen#
en de resultaten meteen
den opgeslagen op een i s
neetkaart. Hoewel nien
bij de PTT zich nu al wil;
gen aan een uitspraak ové
effecten van dit project oj
ziekteverzuim, wordt Pi
Weerstandsvermogen bii^
dit staatsbedrijf wel hee^
rieus genomen. Zo wordl
opgenomen in het ni<
preventieve medisch oi
zoek van de PTT en ga
afdeling sociaal/wetensc1
pelijk onderzoek van dit» J
bedrijf de uitkomsten b
'ie tot nu toe zi'
TOM VAN 1
