Harde eis Kamer:
meer doen voor
werkgelegenheid
Peetouder
voor kind
als eerste
reserve
Bejaarde 15 uur
vastgebonden
SGP tegen
Spelen
Nog te vroeg voor oordeel over Brokx
Kleine partijen verwijten
kabinet gebrek aan visie
Kortere schooltijd voor kleuters als alternatief
Advocaten wijzen op verschil
bij verkrachting van hoer
BINNENLAND/BUITENLAND
Ciidae Sou/toni
WOENSDAG 8 OKTOBER 1986 PAGINA 7
Criminelen blijven
door visumplicht
PEN HAAG De Amsterdamse
vreemdelingenpolitie zit met tien
tallen buitenlandse criminelen in
de maag als gevolg van de onlangs
door Frankrijk ingestelde visum
plicht voor buitenlanders en de
strengere grenscontrole aldaar..
Hierdoor is de zogeheten „Roosen-
daal-procedure" komen stil te lig
gen: criminelen uit voornamelijk
het Middellandse-Zeegebied, die uit
Frankrijk naar Nederland waren
gereisd, werden in Roosendaal
weer op de trein gezet. De buiten
landers worden nu wel vrijgelaten,
maar moeten proberen Nederland
io snel mogelijk te verlaten. Het is
niet bekend om hoeveel criminelen
het in totaal gaat.
SCHOOEL Een 90-jarige vrouw
uit het Noordhollandse Schoorl heeft
na een overval bijna vijftien uur op
haar stoel vastgebonden gezeten. De
vrouw werd gisterochtend door de
politie gevonden nadat wandelaars
ïn de buurt van haar woning twee
schilderijen in het struikgewas had
den aangetroffen.
De overvallers, die maandagavond
omstreeks zes uur binnenkwamen,
hebben de hele woning doorzocht en
een brandkast opengebrand. Daaruit
wordt echter niets vermist. Wel zijn
sieraden en schilderijen ontvreemd.
De vrouw is niet mishandeld en ver
keert in redelijke goede conditie.
Zeepfabrikanten
tegen verwijdering
van fosfaten
DEN HAAG De Nederlandse
Vereniging van Zeepfabrikanten
(NVZ) is tegen de plannen van
minister Nijpels (VROM) om alle
fosfaten uit wasmiddelen te we
ren. Zij vinden dat het zuiveren
van het stedelijk afvalwater een
veel grotere beperking van de
vervuiling oplevert, omdat dan
ook de fosfaten uit onder andere
het voedsel verwijderd worden.
Bovendien zou Nijpels' maatregel
de consument volgens de NVZ
per jaar ongeveer 100 miljoen
gulden extra gaan kosten, terwijl
de afvalwaterzuivering naar
schatting tussen de zeven en vijf
tien miljoen gulden zal vergen.
Voorbeeld Erasmus
valt verkeerd
DEN HAAG Bij de kleine christelijke
partijen in de Kamer is het noemen van
de christen-humanist Erasmus als voor
beeld van verdraagzaamheid verkeerd ge
vallen. Schutte (GPV) noemde het onjuist
dat Erasmus, verdraagzaamheid en het
ontstaan van onze natie in één adem wer
den genoemd. Hij schrijft het ontstaan van
ons land toe aan Willem van Oranje.
Leerling (RPF) zei dat Erasmus het on
verenigbare met elkaar probeerde samen
te brengen, christendom en humanisme
die volgens het RPF-kamerlid juist ideolo
gisch gezien eikaars tegenpolen zijn. Van
der Vlies (SGP) wees erop dat Erasmus
wilde leven met de vrije keus tussen goed
en kwaad. Hij stelde dat volgens de bijbel
se getuigenis de mens door God persoon
lijk van het kwaad wordt verlost.
DEN HAAG De SGP
heeft grote zorgen over het
streven de Olympische Spe
len van 1992 naar Amster
dam te halen. Volgens het
kamerlid Van der Vlies zul
len de Spelen grote finan
ciële tekorten opleveren.
Zijn partij heeft ook princi
piële bezwaren tegen het
sporten op zondag en de
band tussen beroepssport en
commercie. Van der Vlies
vroeg zich af hoe de veilig
heid bij de Spelen gegaran
deerd wordt als bij de ope
ning van de Stopera de ko
ningin al door de achter
deur naar binnen moest.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Opnieuw
heeft de overgrote meer-
derheid van de Tweede
Kamer van het kabinet
geëist dat er meer wordt
gedaan om de werkloos
heid te bestrijden. Het
werkgelegenheidsbeleid
zou een hogere prioriteit
moeten krijgen dan de te
rugdringing van het over
heidstekort. Daarmee her
haalden woordvoerders
van CDA, PvdA en D66
hun pleidooien die zij in
het debat over de rege-
gsverklaring, de afge
lopen zomer, al hielden.
Opmerkelijk hard drukte
CDA-leider De Vries zich uit:
..Het heeft ons onaangenaam
verrast dat voor de werkgele
genheid slechts 250 miljoen
gulden is uitgetrokken", stelde
hij onder verwijzing naar het
regeerakkoord, waarin is afge
sproken dat dit jaarlijks 500
miljoen zou zijn.
Als premier Lubbers vandaag
dat bedrag niet verdubbelt, zal
hij daartoe door het CDA (met
steun van de oppositie) wor
den gedwongen, zo kondigde
De Vries gisteren al aan. Het
CDA wil dat het kabinet met
'erkgevers en werknemers
bekijkt hoe dit geld kan wor
den gebruikt om de bestrijding
van de langdurige werkloos
heid een extra impuls te ge
ven.
Terwijl de PvdA gisteren haar
doelstelling ten aanzien van de
arbeidstijdverkorting halveer
de, bleef het CDA hameren op
de noodzaak dit proces nieuw
leven in te blazen. Ook het
korter werken bij de overheid
moet doorgaan. Dat zou ook
nog eens 350 miljoen gulden
kosten, maar als de werkloos
heidsdoelstelling (500.000 in
1990) de inzet van extra geld
nodig maakt, dan moet dat
maar ten koste van het finan
cieringstekort, zo stelde De
Vries.
Zowel de CDA-fractieleider
als zijn collega Voorhoeve
(VVD) wezen het gisteren
door de PvdA ingediende al
ternatief voor meer werk en
minder koopkracht onmiddel
lijk van de hand. Volgens de
VVD leidt het onherroepelijk
tot zwaardere lasten voor het
bedrijfsleven en ook het CDA
betoogde dat de PvdA hiermee
opnieuw zou vervallen in de
fout van het verleden. Dit
heeft aangetoond dat lasten
verzwaringen contraproductief
werken omdat ze banen kos
ten. PvdA-woordvoerder
Wöltgens bestreed dat het
bedrijfsleven slechter af zou
zijn en verweet de béide rege
ringspartijen op een clichéma
tige manier het alternatief van
zijn partij af te wijzen. Hij
noemde de redelijkheid van de
PvdA-voorstellen „vreselijk
evident".
Daar stelde de financieel spe
cialist van de VVD, Frank de
Grave, tegenover dat de Ne
derlandse concurrentiepositie
eri de werkgelegenheid in ons
land bijzonder wordt bedreigd
door de omvang van de collec
tieve lasten in verhouding tot
die van het buitenland. De
Grave memoreerde drastische
belastingverlagingen zoals die
in tal van Europese landen en
in Amerika hebben plaatsge
had en die Nederland steeds
verder in een geïsoleerde, na
delige positie dringen.
De lasten in Nederland zijn in
verhouding tot het buitenland
nu zo hoog, dat een Neder
landse werkgever nu 24 pro
cent meer aan loonkosten be
taalt dan zijn Duitse collega, 33
procent meer dan zijn Engelse,
45 procent meer dan zijn Ame
rikaanse en 78 procent meer
dan zijn Japanse collega-con
current. Met andere woorden:
voor de prijs van 24 Neder
landse werknemers kan een
Duitser er 30 in dienst nemen,
de Engelse 32, een Amerikaan
se ondernemer 35 en een Ja
panner bijna 43, aldus de bere
kening van de VVD'er. Vol
gens hem de beste illustratie
van hoe belangrijk het terug
dringen van de lasten is voor
de werkgelegenheid.
(Vervolg van de voorpagina) komen.
Of de zaak van de wo-
ningbouwsubsidies gevol
gen zal krijgen voor
staatssecretaris Brokx is
nog niet zeker. De vloed
aan informatie die de be
windsman naar de Twee
de Kamer stuurt is zo
groot dat een afgewogen
oordeelsvorming op dit
moment nog niet mogelijk
is, aldus De Vries. Zijn
collega Kok van de PvdA
hij ziet het moment waar
op de Kamer een beslis
sing moet nemen over de
noodzaak van een eigen
onderzoek wel naderbij
Van Mierlo (D66) meent nu al
dat er reden is voor een echte
parlementaire enquête, „niet
om zondebokken te zoeken
maar om om verantwoorde
lijkheden vast te stellen en la
cunes in ons systeem op te spo
ren". VVD-fractieleider Voor
hoeve heeft al een oplossing
voor het probleem: alle object
subsidies afschaffen, „zij het
geleidelijk om geen brokken te
maken".
De affaire-Brokx heeft het
CDA op de gedachte gebracht
dat er wellicht soortgelijke
problemen zijn met andere
subsidieregelingen. De Vries
denkt aan bijvoorbeeld de Wet
Investerings Regeling (WIR),
waar ook zeer grote bedragen
mee gemoeid zijn. Onlangs
bleek dat gemeenten en pro
vincies investeringslasten op
de centrale overheid kunnen
afwentelen door sommige za
ken niet meer te kopen maar
te „leasen".
CDA-voorman De Vries ver
oorzaakte grote hilariteit door
de wijze waarop hij kritiek uit
te op VVD-minister Neelie
Smit-Kroes. Deze heeft zonder
enig vooroverleg honderd mil
joen extra uitgetrokken voor
het wegenfonds en een even
groot bedrag voor de PTT. De
Vries wees erop dat hierover
tijdens de kabinetsformatie
niets is afgesproken. Daarom
meende hij niet anders te kun
nen concluderen dan dat de
minister van Financiën „be
zweken was voor de charmes
van de minister van Verkeer
en Waterstaat".
Oppositieleider
Wim Kok opende
gisteren de de
batten over de
rijksbegroting
voor 1987.
DEN HAAG Het kabi
net zal een toekomstvisie
moeten ontvouwen. Als
aan de bevolking offers
worden gevraagd in de
vorm van belastingen, be-
zuinigigen en inkomens
matiging heeft zij er recht
op te weten in welke visie
die maatregelen passen.
Het GPV-kamerlid Schut
te zei dit gisteren tijdens
de algemene politieke be
schouwingen.
De GPV'er kan zich in het ka
binetsbeleid vinden. Toch
vroeg Schutte meer overheid
sinvesteringen ten behoeve
van de werkgelegenheid zoals
de vaste oeververbinding over
de Westerschelde en de aanleg
van de Zuiderzeespoorlijn. Hij
werd daarin gesteund door
Van der Vlies (SGP) en Leer
ling (RPF).
Kritiek uitte Schutte op de al
gemene beperking van het
aantal rijksambtenaren. Dat
deed ook Van der Vlies. Leer
ling zei daarentegen met dit
beleid te kunnen instemmen.
Schutte vroeg speciaal de kor
ting van het aantal ambtena
ren bij de rechtspleging ach
terwege te laten. Hij vroeg, bij
gevallen door Van der Vlies,
ook om een strenger optreden
tegen euthanasie.
„De cynicus kent van alles de
prijs en van niets de waarde".
Met deze uitspraak kenschets
te Andrée van Es (PSP) het
kabinetsbeleid. Zij hekelde het
strakke financiële beleid dat
volgens haar ten koste gaat
van de werkgelegenheid. Een
werkloosheid van 500.000 in
1990 wordt nu niet meer als
spookbeeld gezien, aldus Van
Es, maar als rooskleurig per
spectief.
Ria Beckers (PPR) voorspelde
dat de lakeien van Lubbers de
maatschappij zullen ruïneren
door het financieringstekort
tot maatstaf voor alle hande
len te maken. „Wij vragen ko
ning Lubbers, kom van uw
voetstuk af. Ga kijken wat de
politiek de laatste jaren heeft
aangericht bij al die gewone
mensen die zich vaak kapot
vechten om hun wereld leef
baar te houden", zei Beckers.
De regeringstafel
tijdens de Alge
mene Beschou
wingen van giste
ren. Vandaag
staat Lubbers
achter de rege
ringstafel bij zijn
antwoord aan de
fracties.
Bert de Vries
DEN HAAG De frac
ties van CDA en VVD
gaan weliswaar akkoord
met de totale bezuinigin
gen op Onderwijs en
WVC, maar willen die
deels met andere maatre
gelen invullen dan het
kabinet heeft voorgesteld.
Beide fracties willen de
kleutermaatregel (op
brengst 220 miljoen) ver
vangen door een andere
bezuiniging: kleuters die
tijdens het lopende
schooljaar vier jaar wor
den mogen direct naar
school, maar het aantal
lesuren per week zal wor
den beperkt.
Volgens CDA-fractieleider De
Vries is dit voorstel „onder
wijskundig veel beter te ver
dedigen". De Kamer is daar
mee unaniem van menig dat
de vierjarigen-maatregel van
tafel moet. zo bleek tijdens het
debat over de algemene be
schouwingen.
Volgens VVD-fractieleider
Voorhoeve is met dit alterna
tief 200 miljoen binnen te ha
len. Beide regeringsfracties
zijn het er ook over eens dat
de geldkraan voor het speciaal
onderwijs (geen verdere groei)
niet zonder meer kan worden
dichtgedraaid. Het CDA vindt
de groei van het speciaal on
derwijs weliswaar „zorgelijk",
maar wil eerst meer duidelijk
heid over de oorzaken ervan.
Het gat van 130 miljoen dat
daardoor ontstaat kan volgens
De Vries worden gedekt door
een beperking van de techni
sche onderhoudskosten in het
basis- en speciaal onderwijs.
VVD-leider Voorhoeve kon
digde aan over enkele weken
met eigen alternatieve vooi
stellen te komen.
Het CDA vindt, daarin ge
steund door de oppositie, dat
de bezuiniging van 130 miljoen
op het sociaal-cultureel werk
te fors is. Volgens De Vries
moet een deel van dat bedrag
worden overgeslagen op ande
re sectoren van de WVC-be-
groting. „Alleen het échte be
jaardenbeleid moet worden
ontzien", aldus de CDA-frac
tieleider.
SUSKE EN WISKE DE GLANZENDE GLETSJER
(c) Standaard Uitgeverij, Antwerpen-Weesp.
AMSTERDAM Ver
krachting van een heroï-
nehoertje of een ander
slachtoffer maakt een
heel verschil. Een prosti-
tuée neemt welbewust het
risico van verkrachting
als zij 's nachts haar li
chaam aanbiedt.
Dit zeiden de advocaten mr.
G.P.C. Janssen en mr. O.
Hammerstein uit Amsterdam
gisteren ter verdediging van
twee Amsterdammers die op
10 juli dit jaar een verslaafde
prostituée in Amsterdam van
straat sleurden en onder be
dreiging van een mes meena
men naar hun flat in Amster
dam.
Met een grommende bouvier
op de achtergrond als dreig
middel werd de vrouw gedu
rende vijf uur door de mannen
misbruikt, 's Ochtends vroeg
pas kreeg zij de kans om half
naakt via een regenpijp uit het
flatgebouw te vluchten. De of
ficier van justitie mr. Van der
Werf, eiste tegen de 24-jarige
M. W. en zijn 29-jarige vriend
A. de G. ieder twee jaar ge
vangenisstraf.
Die eis vonden de advocaten
veel te veel. De vrouw was
wel verkracht maar omdat het
een prostituée is had ze daar
om gevraagd. „Tegenwoordig
moeten verkrachters maar op
de brandstapel en zo is het na
tuurlijk helemaal niet", aldus
Hammerstein. en Janssen. De
verhalen van de prostituee
noemden zij twijfelachtig en
een prostituee die aangifte
doet van verkrachting vonden
zij op z'n minst dubieus. Uit
spraak op 21 oktober.
EEN ONTSNAPTE GEVANGENE ALKMAAR TERUG
ALKMAAR Eén van de vier gedetineerden gevangenis „Schutterswei". Van de overige drie
die uit het Alkmaarse huis van bewaring was ontsnapten ontbreekt nog elk spoor. Eeén van
ontsnapt, heeft zich op aandringen van zijn fa- hen, de 29-jarige A.D. uit Zaandam, werd giste-
milie gemeld. Omdat het traliewerk en het ren veroordeeld tot een gevangenisstraf van
raam van zijn cel na de uitbraak nog niet her- vijf jaar wegens doodslag op zijn ex-vrouw,
steld was, is hij ondergebracht in de Alkmaarse
RAAD VOOR HET JEUGDBELEID:
Minister Brinkman (wvc) overhandigt de hamer aan de nieu
we voorzitter van de Raad van het Jeugdbeleid, Mathilde van
den Brink
AMSTERDAM „Ou
ders zouden een of meer
mensen moeten aanwij
zen die medeverant
woordelijk zijn voor de
opvoeding van hun kind.
Je kunt het een nieuwe
variant op het peetouder
schap noemen", zegt
voorzitter Mathilde van
den Brink van de Raad
voor het Jeugdbeleid.
Maandag overhandigde
zij het rapport „Opvoe
ding ondersteund" aan
minister Brinkman
(wvc). De Raad voor het
Jeugdbeleid, een advies
college van de regering,
pleit daarin voor een
„kindvriendelijke" sa
menleving, waarin de
positie van de jeugd vei
lig gesteld wordt.
Voor het rooms-katholieke
volksdeel is het niets nieuws,
dat peetouderschap, maar an
deren zullen toch aan het
idee moeten wennen. Mathil
de van de Brink, die vanaf
1980 burgemeester van de
Drentse gemeente Gieten
was en sinds maandag voor
zitter is van de raad, zegt er
over: „Het kiezen van reser-
ve-ouders moet natuurlijk
vrijwillig blijven. Het gaat
erom dat kinderen mensen
hebben die ze in vertrouwen
kunnen nemen, die een
duurzame relatie met hen
hebben en die als pleitbezor
gers kunnen optreden in cri
sissituaties. Als de ouders
scheiden bijvoorbeeld. Want
die zijn dan zelf vaak te emo
tioneel bij de situatie betrok
ken. En ook in geval van
overlijden van de vader of
moeder is het belangrijk dat
een kind iemand heeft om op
terug te vallen".
Maar de peetvader- of moe
der is er niet alleen voor cri
sis-situaties: ook de leuke
dingen kunnen zij met de
kinderen delen als „vervan
gende familieleden". „De tra
ditionele samenlevingsver
banden waarin kinderen
vroeger opgroeiden zijn ver
anderd", legt Mathilde van
den Brink uit, „vroeger wer
den ze omringd door familie,
door opa's en oma's en door
de mensen uit de straat. Nu
zijn de groepen waarin het
kind leeft kleiner. En boven
dien zijn de mogelijkheden
om op straat te spelen steeds
meer beperkt. Het kind heeft
mensen nodig met wie het
zich kan identificeren".
„De band met de peetou
ders) zou wel in een contract
vastgelegd moeten worden.
Dat klinkt erg zakelijk, maar
het betekent gewoon dat er
goede afspraken moeten zijn.
De primaire verantwoorde
lijkheid voor het kind blijft
daarbij natuurlijk bij de ou
ders".
Het principe van het nieuwe
peetouderschap wordt in
Amerika al toegepast. Daar
vinden veel echtscheidingen
plaats en bovendien wonen
families er vaak ver uit el
kaar. Systematisch onder
zoek is nog niet naar dit ver
schijnsel gedaan, maar vol
gens de Raad voor het Jeugd
beleid zijn er zijn wel aanwij
zingen dat het hebben van
peetouders op kinderen een
positieve invloed heeft. In
Nederland zijn wel ouders
die testamentair vastleggen
wie voor hun kinderen zal
zorgen als zij overlijden of
vrienden bij hun gezin be
trekken als er problemen
zijn. De Raad voor het
Jeugdbeleid vindt dat de
overheid het ouders gemak
kelijker moet maken om zul
ke afspraken te maken door
uit te werken hoe een con
tract daarvoor opgesteld kan
worden.
„Onze samenleving is in
sommige opzichten erg kind
onvriendelijk", zegt Mathilde
van den Brink, „Het beleid
van de regering bijvoorbeeld
is veel meer op de oudere
mensen gericht, op het op
vangen van de vergrijzing,
en veel minder op kinderen
en jongeren. Daarom is de
Raad voor het Jeugdbeleid
ook uit eigen initiatief een
onderzoek begonnen. Zij heb
ben vooral gekeken naar de
kinderen van nul tot vier
jaar, daar is niet veel onder
zoek naar gedaan, terwijl ook
zij aandacht van de overheid
moeten krijgen".
Er werd een commissie van
vijf mensen samengesteld. In
het rapport, dat het resultaat
is van hun werkzaamheden,
worden twee uitgangspunten
genoemd: het scheppen van
voorwaarden voor verant
woord ouderschap en het be
vorderen van een kindvrien
delijke samenleving.
„Jonge ouders missen tegen
woordig vaak mensen met
wie zij hun ervaringen kun
nen delen", legt Mathilde
van den Brink uit, „Er heerst
onder hen wat je noemt „op
voedingsonzekerheid". Ze
vragen zich af of ze het wel
goed doen, of hun kind zich
normaal ontwikkelt. Voor
vragen op medisch gebied
zijn uitstekende voorzienin
gen aanwezig, maar voor
vragen op opvoedingsgebied
niet. Daarom lijkt het ons
goed dat aan die medische in
stellingen deskundigen wor
den verbonden die ouders op
het pedagogische vlak kun
nen helpen".
„Het tweede uitgangspunt
van het rapport is het bevor
deren van een kindvriende
lijke samenleving. Daarbij
kun je denken aan het aan
passen van de ruimtelijke or
dening. De huizen die nu ge
bouwd worden zijn erg op
volwassen mensen gericht.
Er zouden projecten moeten
komen waarin iedere leef
tijdsgroep aan zijn trekkqn
komt.
De Raad voor het Jeugdbe
leid heeft al die plannen nog
niet echt uitgewerkt. „Door
het rapport willen wij een
discussie op gang brengen
over de manier waarop de
middelen verdeeld worden",
zegt voorzitter Van dén
Brink, „Kinderen mogen niet
lijden onder het afnemende
kinderaantal, de ontgroening.
Er moet serieus aandacht aan
hen besteed worden en daar
bij heeft de overheid een be
langrijke taak".
PETRA DE VRIES
Medicijnknaak kan verdwijnen
NOORDWIJK De medi
cijnknaak kan verdwijnen
als een patiënt- in plaats van
een merkgeneesmiddel een
goedkoper middel krijgt met
dezelfde eigenschappen. Dit
voorstel lanceerde de voorzit
ter van de Koninklijke Ne
derlandse Maatschappij ter
bevordering der Pharmacie
(KNMP), drs. A.B. Cox, van
daag in Noordwijk op de al
gemene vergadering van de
KNMP. In Duitsland krijgt
de apotheker van het zieken
fonds een bonus van drie
mark voor elk generiek pro-
dukt (een merkloos middel
met dezelfde eigenschappen
als het duurdere merkmid-
del) dat hij aflevert. Cox stel
de voor dit systeem ook in
Nederland in te voeren. Al
leen zou de bonus dan niet
naar de apotheker moeten
gaan. maar naar de patiënt,
die dan geen knaak hoeft bij
te dragen. Volgens Cox is de
besparing dan groter dan de
opbrengst van de medicij
nenknaken.
