Schuldenlast Derde Wereld kost miljoenen de kop CcicLc Soman! Relatie Pax Christi met met RK Kerk aangetast aan tafel kerk en wereld Ethiek: niet altijd concrete normen, wel richting bepalend Nieuwe koers IKV stuit op kritiek uueer brieve Ezmumzczu ACHTERGROND CeidaeSoiMa/nt MAANDAG 6 OKTOBER 1986 PAGINA 2 „Dieren beter beschermd dan ongeboren kinderen' Dieren worden in Nederland beter beschermd dan ongeboren kinderen en ouden van dagen. Om die reden hield de stichting Schreeuw om leven zaterdag (Dierendag) te Wageningen een internationale conferentie, waarin de „universele verklaring van solidariteit van dieren met mensen" werd voorgelezen. De Stichting is verder verontrust over de wetenschappelijke expe rimenten met menselijke zaad- en eicellen, die met die van dieren worden gemengd in het kader van de reageerbuisbe vruchting. Dij het spreken over genetische manipulatie, abortus en eutha nasie wordt het leven op een materialistische manier benaderd, aldus K.F. Gunning, voorzitter van het Nederlands Artsenver bond. Er wordt wel gesproken over wat technisch mogelijk is, maar er wordt niet gekeken naar de ethische kant. Ook de wil om dc euthanasie te rechtvaardigen is een gevolg van het ma terialistisch denken dat geen plaats laat voor een hogere macht die het leven geschapen zou hebben, zo zei Gunning. De Belg Dr. Ph. Schepens noemde verschillende voorbeelden van ma nipulatie. In het Instituut voor Genetica van de Sovjet-acade mie voor Wetenschappen worden menselijke hersencellen, af komstig van slachtoffers van gelegaliseerde abortus, overge plant in de hersens van konijnen. De waarheid is dikwijls verderfelijk voor hem die haar aan de dag brengt. Paus wil staakt- het-vuren op wereldgebedsdag in Assisi Tijdens een oecumeni sche dienst in het amfi theater te Lyon heeft de paus tijdens zijn bezoek aan Frankrijk een op roep gedaan tot alle lan den om op 27 oktober een staakt het vuren in acht te nemen. Dit zou alle strijdende partijen de mogelijkheid geven naar minder gewelddadi ge oplossingen te zoeken. Op die dag houden op uitnodiging van de paus leiders van de wereld godsdiensten een gebeds bijeenkomst in Assisi. Tijdens zijn door zeer strenge veiligheidsmaatregelen bege leide bezoek aan Lyon ook priesters en nonnen werden gefouilleerd op de eventuele aanwezigheid van wapens wees de paus op de positie van de „nieuwe armen", die in deze maatschappij van overvloed desondanks te weinig hebben voor een menswaardig bestaan. Hij deed dit tijdens een drie uur durende mis, waarin de priesterarbeider Antoine Chevrier (1826 - 1897) uit Lyon werd zalig gesproken. Chevrier had als iong vicaris in de arbeiderswijk van Lyon Zonder deze wetten bij name te noemen hekelde de paus de Franse wetgeving die abortus mogelijk maakt. „Wat doet U om de idolen van vandaag te ontmaskeren van vandaag, aldus de paus om vervolgens gedachten, le vensstijlen te laken „en wet ten die ingaan tegen Gods ware bedoelingen met de mens" en „die het christelijk geloof ontkennen in het pri vé-, gezins- en maatschappe lijk leven". De paus onderstreepte in zijn ontmoeting met prior Roger Schutz van de oecumenische communauteit in Taizé het belang van de oecumene, die echter veel onderzoek en stu die vereist. In het bedevaart soord Paray-le-Monial ver oordeelde de paus opnieuw het moderne leven, dat tot abortus en echtscheiding leidt. Hij herinnerde de 100.000 gelovigen aan de waarden van het christelijke gezin, de huwelijkstrouw en de ware liefde. „Het gezin is de hoeksteen van de samen leving." aldus de paus. BRAZILIAANSE KARDINAAL ARNS: „Christenen weigerden de eerste eeuwen rente op geleend geld te bere kenen. Leende een chris ten een ander geld. dan kreeg hij later hetzelfde bedrag terug. Zonder enige rente. Nu zijn het juist de christelijke lan den die de hoogste rente vragen. Brazilië leende geld tegen twee procent, nu moeten we 21 procent rente betalen. Rente is op die manier een poli tiek onderdrukkingsmid del geworden." Dit zei de Braziliaanse kardi naal Arns zaterdag tijdens een bliksembezoek aan Utrecht op de algemene le denvergadering van Pax Christi over de rampzalige gevolgen van de toenemende schuldenlast van Derde-We- Kardinaal Paulo Arns reld-landen. In Brazilië wer den. aldus Arns, tijdens de meer dan twintig jaar duren de militaire dictatuur in het grootste geheim enorme bui tenlandse schulden gemaakt ten bedrage van ruim 104 miljard dollar. Arns: „Een econoom zei tegen me dat de Derde Wereld offers moet brengen. Hij zei dat een arts ook wel eens een arm moet amputeren. Maar voor ons in Brazilië betekent dat niet an ders dan dat zo'n 50 miljoen mensen niet hun arm, maar hun kop moeten afsnijden. Tijdens de militaire dictatuur wist het volk niets van de schulden. Met uitzondering van de militaire regering, en kele technocraten en de mul tinationals, was niemand van de cijfers op de hoogte. Het ging buiten de wetten om. De buitenlandse schuld van Bra zilië is illegaal. De gevolgen van de buiten landse schuld zijn verschrik kelijk en onbeschrijflijk. Honger, ellende, sociale on rust. onderontwikkeling. We leven in een halve oorlogssi tuatie. Zeven van de tien Brazilianen hebben niet ge noeg te eten. Onbegrijpelijk als men weet dat Brazilië het vierde land ter wereld is dat de meeste voedingsmiddelen exporteert." De kardinaal bepleitte een fundamentele en internatio nale aanpak van de schul denproblematiek. Er moet een „nieuwe politieke ver standhouding tussen rijke landen en de banken ener zijds en de ontwikkelingslan den anderzijds komen", be toogde hij. Arns wees er bo vendien op dat de katholieke kerk in Brazilië zich met alle mogelijke middelen en met grote inzet inspant voor een landhervorming. Ook eist de kerk een nieuwe grondwet die de sociale rechtvaardig heid bevordert. „We doen wat we kunnen opdat de mensen niet sterven van de honger. De strijd voor de landhervorming heeft al veel slachtoffers geeist. In mijn diocees zijn er 1000 omgeko men. Martelaren. Het zijn de beste van mijn priesters." Boff De kardinaal bracht ook ook het begin dit jaar weer opge heven schrijfverbod van Boff ter sprake. Hij liet doorsche meren dat het Vaticaanse verbod er nooit had mogen komen en dat kardinaal Lor- scheider, de voorzitter van de bischoppenconferentie. het Vaticaan voorgesteld had het al veel eerder op te heffen. Op de vraag of de paus slechts om diplomatieke re denen de bevrijdingspolitiek heeft goed gekeurd, zei Arns: „De paus is er de man niet naar om diplomatiek op te treden. Bevrijdingstheologie is een feit. Feiten kun je niet negeren. Bevrijdingstheologie komt al voor in de bijbel en bij de kerkvaders. Deze theo logie is ook de enige moge lijkheid de hoop van het volk in de materiele, culturele en religieuze strijd om bevrij ding levend te houden. We kunnen gewoon niet anders." THEO KRABBE Feministische theologen jagen niemand kerk uit Vrouwen die dank zij de werkgroepen voor feministi sche theologie een uitgespro kener visie kregen op de maatschappij, braken nooit met de kerk. Dat vertelde Lieve Troch, onderzoekster en vrouwelijk theologe op een bijeenkomst in Utrecht waar tien jaar femininisti- sche theologie-praktijk in Nederland aan de orde werd gesteld. Geconstateerd werd dat de feministische theologie aan de universiteiten een be hoorlijke plaats heeft ver worven. maar dat geen van de twintig werkzame docen tes een vaste aanstelling heeft. VAN KEMENADE: De ontwikkelingen in de Ne derlandse Rooms-Katholieke Kerk leiden tot een wat ver wrongen relatie, een LAT- relatie tussen Pax Christi en de RK Kerk. Dat betoogde oud-minister dr. J.A. van Kemenade zaterdag tijdens de ledenvergadering van Pax Christi Nederland in Utrecht. In ziin afscheidsrede als vice- voorzitter van deze katholie ke vredesbeweging stipte Van Kemenade een vijftal dilemma's voor de vredesbe weging aan. Hij vroeg zich af welke prijs Pax Christi op den duur bereid is te betalen voor een goede verstandhou ding met een kerk die steeds meer voorbijgaat aan voor de vredesbeweging essentiële De paus onderhoudt zich N jj met twee kinderen bij zijn aankomst gisteren in het bedevaartsoord i| Paray-le-Monial. f|- Pi waarden. Een ander dilemma is vol gens Van Kemenade dat het nadenken over een verant woord vredes- en veiligheids beleid uiterst moeilijk is en daarom slechts op de belang stelling van een klein aantal mensen kan rekenen. Ander zijds is er massale steun van de bevolking nodig om de verwezenlijking van de doel einden van de vredesbewe ging dichterbij te brengen. Daarvoor is versimpeling van d^ doeleinden nodig. De vredesbeweging dreigt daar mee gevangene van haar speerpunten te worden, zoals de langdurige fixatie op de kruisraketten volgens Van Kemenade laat zien. De nieuwe vice-voorzitter, mevr.mr. E. Schmitz, zei dat zij ertoe wil bijdragen dat Pax Christi een beweging van alle geledingen in de RK Kerk blijft. Mevr. Schmitz prees zich gelukkig dat Pax Christi niet past in het katho liek organisatorisch denken „dat op vele plekken nog de kenmerken van isolationisme vertoont". VEEL BELANGSTELLING VOOR CONGRES RADBOUDSTICHTING De ethiek kan niet onder alle omstandigheden aanwijzin gen geven voor concreet han delen; wel kan zij onderdelen van de complexe werkelijk heid aan elkaar verbinden en zo een richting aangeven. Dat is een van de conclusies die zaterdag werd getrokken aan het einde van het con gres in Rotterdam over be roepsuitoefening en levens beschouwing. georganiseerd door de Radboudstichting. Een andere conclusie was dat de „natuurlijke ethiek" niet dezelfde is als de ethiek die vanuit het geloof wordt ont wikkeld. Een kenmerk van de ethiek uit het geloof is dat die oproept tot andere dingen dan wat vanuit de natuurlij ke ethiek wordt verwacht. De conclusies werden getrok ken tijdens een forum-discus sie. Daaraan voorafgaand konden de bijna 350 congres gangers drie korte lezingen Prof. ir. B.P. Th. Veltman aanhoren in groepsverband. Prof. dr. B.P.Th. Veltman, hoogleraar theoretische en toegepaste natuurkunde in Delft, betoogde tijdens zo'n groepslezing dat niemand wetenschap en techniek kan beheersen. Wel is het moge lijk dat de wetenschappers, als ze negatieve gevolgen vrezen, waarschuwen en met anderen in de samenleving die gevolgen bespreken. Hij meende dat de grenzen van de ontwikkelingen worden bepaald door de grenzen van de beheersbaarheid. Nu al zijn er vele zaken die door de complexiteit van de bestuur baarheid eigenlijk niet meer verder ontwikkeld kunnen worden. Dr. I.N. Bulhof-Rutgers, do cente geschiedenis van de fi losofie in Utrecht en Heer len. hekelde het „vooruit- gangsethos" in onze samenle ving. Dat houdt volgens haar in dat problemen die ons af houden van de ideale wereld, door correcties en bijsturin gen worden weggewerkt. Dan gaat het weer de goede kant op. Als voorbeeld noem de zij de ramp in Tsjernobyl. Niet de kernenergie zelf staat sindsdien ter discussie, maar de problemen rond de veilig heid ervan. En die zijn, zo meent men, oplosbaar door technische bijsturingen en correcties. Kenmerk bij uit stek van het moderne leven is dat als we maar op de goe de wijze de dingen beheer sen, het goed gaat met mens en wereld. Dus is alles ge richt op de toekomst. Wie echter in het hier en nu om zich heen kijkt, moet die toe komst met angst en beven te gemoet zien, er gaat nu im mers al zo veel fout. Beter is het, aldus dr. Bulhof, in plaats van alle aandacht te richten op de ideale toekomst en problemen weg te willen werken, het onontkoombare van het lijden, de beproeving van het hier en nu trachten te doorstaan. Echte vooruit gang is niet de beproeving van kwaad en lijden probe ren te ontkennen door te grijpen naar de beheersbaar heid van de wereld, maar de beproevingen te te onder gaan. Vooruitgangsraket Politici en wetenschappers zitten voorin in de „vooruit gangsraket" om bij te sturen als er iets fout gaat. Het zou goed zijn als deze elite zich wat meer druk maakt over de mensen die verderop in de „raket" zitten en slachtoffer zijn. Gaan staan naast de ar men, de oorlogsslachtoffers of die van de leukemie-ex- plosie rond de kerncentrales van Schotland, dét zou echte vooruitgang brengen. Omdat de elite dan zelf mee-lijdt en zelf ook wordt beproefd, zal ook meer aandacht komen voor allerlei (ethische) conse quenties van de technologie en de ontwikkeling daarvan. Aldus mevrouw Bulhof. Congresvoorzitter prof. dr. J. Stalperts zei na afloop dat de bijeenkomst meer mensen had getrokken dan was ver wacht. Verrassend was ook de hoeveelheid jonge men- Van het congres verschijnt bij de Radboudstichting in Vught een verslag. Van direct verzet is geen sprake, maar de leden van het Interkerkelijk Vredesberaad (IKV) staan bepaald niet te trappelen van enthou siasme om na negen jaar actie tegen de kruisra ketten, de aandacht te verleggen naar de oost west verhoudingen. De Campagneraad, waarin vertegenwoordigers van alle IKV-regio's en de kerken, vergaderde zaterdag in Utrecht over het voorstel van het dagelijks bestuur tot koerswijziging van het IKV nu de regering inmiddels be sloten heeft kruisraketten in Woensdrecht te laten plaat- De leden van de Campagne- raad spraken zich vrijwel al lemaal uit in sceptische be woordingen die varieerden van „onwennig" en „moeite met omschakeling" tot „ver raad aan Woensdrecht" en „leegloop dreigt voor IKV". Het had er in Utrecht veel van weg dat het IKV eigen lijk helemaal geen zin heeft in „getheoretiseer over oost en west". De leden zijn nu eenmaal gewend aan het voeren van actie, vreedzame actie „want de kruisraketten staan er nog niet.." Ook secretaris Mient-Jan Fa- ber noemde het een „worste ling met nieuwe accenten", maar hij benadrukte dat de strijd tegen kernwapens niet vergeten zal worden ook al wordt de doelstelling ver schoven naar ontspannings- politiek tussen oost en west. Faber sprak voorts over „het gevoel van schaamte" er niet bij te zijn geweest toen op 19 september een wat hij noem de rustige versperringsactie bij Woensdrecht door de ME uit elkaar werd geslagen. De Campagneraad sprak in een motie nog eens ten over vloede haar afschuw uit over het politie-optreden op die bewuste vrijdag. De uteinde- lijke boodschap die de Cam pagneraad het dagelijks be stuur toevoegde was om de ontspanningspolitiek zo wel oost-west als noord-zuid niet tot het enige IKV- doel te verklaren, maar om vooral de anti-nucleaire mis sie als een even belangrijk speerpunt te beschouwen. Runderlapje met andijvie en aardappelen appelkoekjes. Voor twee: 400-500 g runderlappen (voor 2 dagen), zout, peper, mosterd, 40 g margarine, ui, 1 wortel, 1 tomaat, 1 lepel azijn of rode wijn, laurierblad, tijm; 750 g andijvie, zout, 10 g maizena, 0,5 dl melk, nootmus kaat; 0,5 1 kg aardappelen; 2 appels, 50 g zelfrijzend bakmeel, iets zout, 0,75 dl melk, margarine, basterdsuiker. Koop een halve kg runderlappen als er wat vet in het vlees zit, neem van mager vlees 400 gram. Strooi zout en peper over de runderlappen en strijk er een dun laagje mosterd over. Bak het vlees bruin in de margarine, op het laatst met stukjes ui, wortel en ontvelde tomaat. Temper het vuur, leg het deksel schuin op de pan en schenk daar zo veel lauw wa ter op dat het erge bruisen van het vet minder wordt. Voeg azijn of wijn, laurierblad en tijm toe en stoof de lappen in twee a drie uren mals. Bewaar de helft van vlees en jus tot donderdag voor het maken van een jachtschotel. Spoel de andijvie zo schoon mogelijk en snijd haar dan in repen van twee centimeter. Was de gesneden groente vlot schoon en laat haar uitlekken. Ze de andijvie op met aanhan gend water en kook haar in twintig minuten gaar. Schenk het meeste kookvocht in de schaal. Voeg al roerende een papje van maizena en melk toe aan de andijvie en kook dat een minuut mee. Maak de groente af met zout en strooi er in de schaal nootmuskaat over. Boor de appels uit, schil ze en snijd ze in dikke plakken. Roer een dik beslag van zelfrijzend bakmeel, zout en melk. Haal de stukken appel door het beslag en bak ze in een koe- kepan met warme margarine bruin en gaar. Presenteer de appelkoekjes warm en geef er de basterdsuiker apart bij. Ruding HET staat vrijwel vast dat minister Ruding van financié binnenkort benoemd wordt tot de nieuwe algemeen dir« teur van het Internationaal Monetaire Fonds in Washingtcjj Hij volgt dan de Fransman De Larosière op die op 1 janu$ naar zijn vaderland terugreist. Het kabinet vindt dat Rudij gewoon tot 1 januari als minister van financiën moet kunm blijven functioneren. OoK al staat over een week of twee. drie vast dat hij pe^, januari naar Washington vertrekt, toch vinden de ministi dat Ruding nog volop de verantwoordelijkheid voor het il grijpende ombuigingsbeleid van het kabinet kan blijven dij gen. Hoe duidelijker het wordt dat Ruding inderdaad peij januari vertrekt, hoe helderder het ook wordt dat dit ej misvatting van het kabinet is. Oppositieleider Wim Kf heeft al verklaard dat Ruding moet vertrekken, direct nj ingang van de dag waarop zijn definitieve benoeming tot recteur van het IMF bekend wordt. Kok heeft daarin gelij De minister van financiën is een spil in het kabinet. En <j geldt te meer nu de overheidsfinanciën het komende jaar, J overigens ook nog de jaren daarna, zo ingrijpend moet] worden gesaneerd. Vanaf het moment dat vaststaat dat R ding vertrekt zal hij geen vuist meer kunnen maken tegej over de overige ministers, van wie hij enorm ingrijpende ij zuinigingen moet afdwingen. Premier Lubbers heeft de eventuele vertrekdatum v| Ruding in vier dagen tijds al verschoven van 1 mei naa^ januari van het volgend jaar. Hij zou er goed aan doenl flexibel te blijven en die ingangsdatum straks nog verd naar voren te halen tot het tijdstip waarop het vertrek \j Ruding definitief wordt. Wolkenvelden. DE BILT (KNMI) Een oce aandepressie met een kern- druk van 1005 mbar trekt het komende etmaal snel via Schotland naar zuid-Zweden. Boven west-Frankrijk hand haaft zich een hogedrukge- bied. Bij ons is de stroming eerst zuidwest en draait mor genmiddag naar west. De aan stromende lucht is zacht: in de komende nacht wordt het dan ook niet kouder dan een graad of 11. Overdag worden maxi ma van rond 17 graden ver wacht. De wind is in de nacht zwak tot matig en overdag aan zee vrij krachtig. Wolkenvel den worden af en toe afgewis seld door wat zon. De met de genoemde depressie samen hangende regen kan ons land net niet bereiken, het blijft dus overwegend droog. Weersvooruitzichten voor de Europese landen, geldig voor dinsdag en woensdag: Zuid-Scandinavië: Verander lijk bewolkt. In het westen af en toe regen. Middagtempera- tuur ongeveer 14 graden. Denemarken: Overwegend droog. Wolkenvelden. Middag- temperatuur rond 16 graden. Britse Eilanden: Wisselend be wolkt en in het westen en noordwesten af en toe regen. Middagtemperatuur van 14 graden in Schotland tot 18 gra den plaatselijk in het zuidoos ten. Benelux. noord-Duitsland: Wolkenvelden en af en toe zon. Droog. Middagtempera tuur rond 17 graden. Noord-Frankrijk, zuid-Du its- land: Droog weer. Plaatselijk bewolking en kans op mist. Middagtemperatuur van 17 tot 21 graden. VEEMARKT LEIDEN (6-10)-- Prijzen in gulden: dikbillen extra kwal. 8,00- 13.00, stieren 1e kwal. 7.25-8.05, 2e kwal. 6,25-7,25, vaarzen 1e kwal. 6,30-7,25, 2e kwal. 5,40-6,30, koeien 1e kwal. 6,20-7,15, 2e kwal. 5,45- 6,20, 3e kwal. 4,65-5,45 en worst koeien 4,50-5,30. Bovenstaande no teringen zijn per kg geslacht gewicht en ontvet Verder: schapen 160-220. per kg 5,00-6,75, lammeren (rammen) 185-220, per kg 8,50-9.75 lammeren (ooien) 170-190, per kg 8,00-9.50. Aanvoer: slachtvee 1052, stieren 172, slachtschapen en lammeren 99. totaal 1323 stuks. Overzicht (handel en prijzen): slacht vee redelijk - gelijk, stieren redelijk - prijshoudend, slachtschapen en lam meren traag - gelijk. Midden- en zuid-Frankri. Zonnig, in de nacht en o« tend plaatselijk mist. Midda temperatuur van 20 tot 24 gi den. Spanje, Portugal: In het not den zonnig. In het zuiden vi anderlijk bewolkt en plaati lijk een bui. Middagtempel tuur van 20 tot 26 graden. Alpengebied: Zonnig. In dalen in de ochtend plaatsel mist. Middagtemperatuur v 18 tot 23 graden. Nul-grad< grens rond 3200 meter. Italië. Joegoslavische kt Zonnig. Middagtemperatuur) noord-Italië rond 20 graden in zuid-Joegoslavië rond graden. De Bilt Ecldc Eindhoven Den Helder motregen 19 14 zw.bew. 21 motregen 21 14 twbew 20 15 6 tlm 15 oktober dagelijks van 9.30 -17 uur. 13 en 14 okt van ).30 - 21.30 uur. za. en zo. gesloten. Toegang 117,50 Kinder- Video- Weel Oprecht boos heb ik me de week gemaakt toen it over het initiatief van Stichting Videokijkersclub nationale Kinder-Video-V te organiseren. En nog wel gerekend in ongeveer dezt periode als de Kinderboe] week. Allerwege hoort me klacht dat er als gevolg veranderingen in het vrije spatroon te weinig gel wordt. Die klacht komt alleen van de uitgevers ei boekenhandelaren, van wi broodwinning in het gedin maar ook van weldenkr ouders en van onderwijskr ten. Die worden immer wel dagelijks geconfront met kinderen die zittel dommelen omdat ze de ai tevoren te lang naar telev programma's hebben z kijken. Waarvan ze over algemeen aanzienlijk mi opsteken dan van een (kinder- of jeugd-) boek. F misschien best wel begrijp dat ook de videohandel hun omzetten trachten te groten. Maar het is ror smakeloos dat uitgereker doen in een periode dat e les aan wordt gedaan de j tot lezen te bewegen. H. van Vliet, VOORSCHOTEN.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1986 | | pagina 2