Schuldenlast Derde Wereld
kost miljoenen de kop
CcicLc Soman!
Relatie Pax Christi met
met RK Kerk aangetast
aan tafel
kerk
en
wereld
Ethiek: niet altijd concrete normen, wel richting bepalend
Nieuwe
koers IKV
stuit op
kritiek
uueer
brieve
Ezmumzczu
ACHTERGROND
CeidaeSoiMa/nt
MAANDAG 6 OKTOBER 1986 PAGINA 2
„Dieren beter beschermd dan ongeboren kinderen'
Dieren worden in Nederland beter beschermd dan ongeboren
kinderen en ouden van dagen. Om die reden hield de stichting
Schreeuw om leven zaterdag (Dierendag) te Wageningen een
internationale conferentie, waarin de „universele verklaring
van solidariteit van dieren met mensen" werd voorgelezen. De
Stichting is verder verontrust over de wetenschappelijke expe
rimenten met menselijke zaad- en eicellen, die met die van
dieren worden gemengd in het kader van de reageerbuisbe
vruchting.
Dij het spreken over genetische manipulatie, abortus en eutha
nasie wordt het leven op een materialistische manier benaderd,
aldus K.F. Gunning, voorzitter van het Nederlands Artsenver
bond. Er wordt wel gesproken over wat technisch mogelijk is,
maar er wordt niet gekeken naar de ethische kant. Ook de wil
om dc euthanasie te rechtvaardigen is een gevolg van het ma
terialistisch denken dat geen plaats laat voor een hogere macht
die het leven geschapen zou hebben, zo zei Gunning. De Belg
Dr. Ph. Schepens noemde verschillende voorbeelden van ma
nipulatie. In het Instituut voor Genetica van de Sovjet-acade
mie voor Wetenschappen worden menselijke hersencellen, af
komstig van slachtoffers van gelegaliseerde abortus, overge
plant in de hersens van konijnen.
De waarheid is
dikwijls verderfelijk
voor hem die haar aan
de dag brengt.
Paus wil staakt-
het-vuren op
wereldgebedsdag
in Assisi
Tijdens een oecumeni
sche dienst in het amfi
theater te Lyon heeft de
paus tijdens zijn bezoek
aan Frankrijk een op
roep gedaan tot alle lan
den om op 27 oktober
een staakt het vuren in
acht te nemen. Dit zou
alle strijdende partijen
de mogelijkheid geven
naar minder gewelddadi
ge oplossingen te zoeken.
Op die dag houden op
uitnodiging van de paus
leiders van de wereld
godsdiensten een gebeds
bijeenkomst in Assisi.
Tijdens zijn door zeer strenge
veiligheidsmaatregelen bege
leide bezoek aan Lyon ook
priesters en nonnen werden
gefouilleerd op de eventuele
aanwezigheid van wapens
wees de paus op de positie
van de „nieuwe armen", die
in deze maatschappij van
overvloed desondanks te
weinig hebben voor een
menswaardig bestaan. Hij
deed dit tijdens een drie uur
durende mis, waarin de
priesterarbeider Antoine
Chevrier (1826 - 1897) uit
Lyon werd zalig gesproken.
Chevrier had als iong vicaris
in de arbeiderswijk van Lyon
Zonder deze wetten bij name
te noemen hekelde de paus
de Franse wetgeving die
abortus mogelijk maakt.
„Wat doet U om de idolen
van vandaag te ontmaskeren
van vandaag, aldus de paus
om vervolgens gedachten, le
vensstijlen te laken „en wet
ten die ingaan tegen Gods
ware bedoelingen met de
mens" en „die het christelijk
geloof ontkennen in het pri
vé-, gezins- en maatschappe
lijk leven".
De paus onderstreepte in zijn
ontmoeting met prior Roger
Schutz van de oecumenische
communauteit in Taizé het
belang van de oecumene, die
echter veel onderzoek en stu
die vereist. In het bedevaart
soord Paray-le-Monial ver
oordeelde de paus opnieuw
het moderne leven, dat tot
abortus en echtscheiding
leidt. Hij herinnerde de
100.000 gelovigen aan de
waarden van het christelijke
gezin, de huwelijkstrouw en
de ware liefde. „Het gezin is
de hoeksteen van de samen
leving." aldus de paus.
BRAZILIAANSE KARDINAAL ARNS:
„Christenen weigerden
de eerste eeuwen rente
op geleend geld te bere
kenen. Leende een chris
ten een ander geld. dan
kreeg hij later hetzelfde
bedrag terug. Zonder
enige rente. Nu zijn het
juist de christelijke lan
den die de hoogste rente
vragen. Brazilië leende
geld tegen twee procent,
nu moeten we 21 procent
rente betalen. Rente is
op die manier een poli
tiek onderdrukkingsmid
del geworden."
Dit zei de Braziliaanse kardi
naal Arns zaterdag tijdens
een bliksembezoek aan
Utrecht op de algemene le
denvergadering van Pax
Christi over de rampzalige
gevolgen van de toenemende
schuldenlast van Derde-We-
Kardinaal Paulo Arns
reld-landen. In Brazilië wer
den. aldus Arns, tijdens de
meer dan twintig jaar duren
de militaire dictatuur in het
grootste geheim enorme bui
tenlandse schulden gemaakt
ten bedrage van ruim 104
miljard dollar. Arns: „Een
econoom zei tegen me dat de
Derde Wereld offers moet
brengen. Hij zei dat een arts
ook wel eens een arm moet
amputeren. Maar voor ons in
Brazilië betekent dat niet an
ders dan dat zo'n 50 miljoen
mensen niet hun arm, maar
hun kop moeten afsnijden.
Tijdens de militaire dictatuur
wist het volk niets van de
schulden. Met uitzondering
van de militaire regering, en
kele technocraten en de mul
tinationals, was niemand van
de cijfers op de hoogte. Het
ging buiten de wetten om. De
buitenlandse schuld van Bra
zilië is illegaal.
De gevolgen van de buiten
landse schuld zijn verschrik
kelijk en onbeschrijflijk.
Honger, ellende, sociale on
rust. onderontwikkeling. We
leven in een halve oorlogssi
tuatie. Zeven van de tien
Brazilianen hebben niet ge
noeg te eten. Onbegrijpelijk
als men weet dat Brazilië het
vierde land ter wereld is dat
de meeste voedingsmiddelen
exporteert."
De kardinaal bepleitte een
fundamentele en internatio
nale aanpak van de schul
denproblematiek. Er moet
een „nieuwe politieke ver
standhouding tussen rijke
landen en de banken ener
zijds en de ontwikkelingslan
den anderzijds komen", be
toogde hij. Arns wees er bo
vendien op dat de katholieke
kerk in Brazilië zich met alle
mogelijke middelen en met
grote inzet inspant voor een
landhervorming. Ook eist de
kerk een nieuwe grondwet
die de sociale rechtvaardig
heid bevordert. „We doen
wat we kunnen opdat de
mensen niet sterven van de
honger. De strijd voor de
landhervorming heeft al veel
slachtoffers geeist. In mijn
diocees zijn er 1000 omgeko
men. Martelaren. Het zijn de
beste van mijn priesters."
Boff
De kardinaal bracht ook ook
het begin dit jaar weer opge
heven schrijfverbod van Boff
ter sprake. Hij liet doorsche
meren dat het Vaticaanse
verbod er nooit had mogen
komen en dat kardinaal Lor-
scheider, de voorzitter van de
bischoppenconferentie. het
Vaticaan voorgesteld had het
al veel eerder op te heffen.
Op de vraag of de paus
slechts om diplomatieke re
denen de bevrijdingspolitiek
heeft goed gekeurd, zei Arns:
„De paus is er de man niet
naar om diplomatiek op te
treden. Bevrijdingstheologie
is een feit. Feiten kun je niet
negeren. Bevrijdingstheologie
komt al voor in de bijbel en
bij de kerkvaders. Deze theo
logie is ook de enige moge
lijkheid de hoop van het volk
in de materiele, culturele en
religieuze strijd om bevrij
ding levend te houden. We
kunnen gewoon niet anders."
THEO KRABBE
Feministische
theologen jagen
niemand kerk uit
Vrouwen die dank zij de
werkgroepen voor feministi
sche theologie een uitgespro
kener visie kregen op de
maatschappij, braken nooit
met de kerk. Dat vertelde
Lieve Troch, onderzoekster
en vrouwelijk theologe op
een bijeenkomst in Utrecht
waar tien jaar femininisti-
sche theologie-praktijk in
Nederland aan de orde werd
gesteld. Geconstateerd werd
dat de feministische theologie
aan de universiteiten een be
hoorlijke plaats heeft ver
worven. maar dat geen van
de twintig werkzame docen
tes een vaste aanstelling
heeft.
VAN KEMENADE:
De ontwikkelingen in de Ne
derlandse Rooms-Katholieke
Kerk leiden tot een wat ver
wrongen relatie, een LAT-
relatie tussen Pax Christi en
de RK Kerk. Dat betoogde
oud-minister dr. J.A. van
Kemenade zaterdag tijdens
de ledenvergadering van Pax
Christi Nederland in Utrecht.
In ziin afscheidsrede als vice-
voorzitter van deze katholie
ke vredesbeweging stipte
Van Kemenade een vijftal
dilemma's voor de vredesbe
weging aan. Hij vroeg zich af
welke prijs Pax Christi op
den duur bereid is te betalen
voor een goede verstandhou
ding met een kerk die steeds
meer voorbijgaat aan voor de
vredesbeweging essentiële
De paus
onderhoudt zich N jj
met twee kinderen
bij zijn aankomst
gisteren in het
bedevaartsoord i|
Paray-le-Monial. f|-
Pi
waarden.
Een ander dilemma is vol
gens Van Kemenade dat het
nadenken over een verant
woord vredes- en veiligheids
beleid uiterst moeilijk is en
daarom slechts op de belang
stelling van een klein aantal
mensen kan rekenen. Ander
zijds is er massale steun van
de bevolking nodig om de
verwezenlijking van de doel
einden van de vredesbewe
ging dichterbij te brengen.
Daarvoor is versimpeling
van d^ doeleinden nodig. De
vredesbeweging dreigt daar
mee gevangene van haar
speerpunten te worden, zoals
de langdurige fixatie op de
kruisraketten volgens Van
Kemenade laat zien.
De nieuwe vice-voorzitter,
mevr.mr. E. Schmitz, zei dat
zij ertoe wil bijdragen dat
Pax Christi een beweging
van alle geledingen in de RK
Kerk blijft. Mevr. Schmitz
prees zich gelukkig dat Pax
Christi niet past in het katho
liek organisatorisch denken
„dat op vele plekken nog de
kenmerken van isolationisme
vertoont".
VEEL BELANGSTELLING VOOR CONGRES RADBOUDSTICHTING
De ethiek kan niet onder alle
omstandigheden aanwijzin
gen geven voor concreet han
delen; wel kan zij onderdelen
van de complexe werkelijk
heid aan elkaar verbinden en
zo een richting aangeven.
Dat is een van de conclusies
die zaterdag werd getrokken
aan het einde van het con
gres in Rotterdam over be
roepsuitoefening en levens
beschouwing. georganiseerd
door de Radboudstichting.
Een andere conclusie was dat
de „natuurlijke ethiek" niet
dezelfde is als de ethiek die
vanuit het geloof wordt ont
wikkeld. Een kenmerk van
de ethiek uit het geloof is dat
die oproept tot andere dingen
dan wat vanuit de natuurlij
ke ethiek wordt verwacht.
De conclusies werden getrok
ken tijdens een forum-discus
sie. Daaraan voorafgaand
konden de bijna 350 congres
gangers drie korte lezingen
Prof. ir. B.P. Th. Veltman
aanhoren in groepsverband.
Prof. dr. B.P.Th. Veltman,
hoogleraar theoretische en
toegepaste natuurkunde in
Delft, betoogde tijdens zo'n
groepslezing dat niemand
wetenschap en techniek kan
beheersen. Wel is het moge
lijk dat de wetenschappers,
als ze negatieve gevolgen
vrezen, waarschuwen en met
anderen in de samenleving
die gevolgen bespreken. Hij
meende dat de grenzen van
de ontwikkelingen worden
bepaald door de grenzen van
de beheersbaarheid. Nu al
zijn er vele zaken die door de
complexiteit van de bestuur
baarheid eigenlijk niet meer
verder ontwikkeld kunnen
worden.
Dr. I.N. Bulhof-Rutgers, do
cente geschiedenis van de fi
losofie in Utrecht en Heer
len. hekelde het „vooruit-
gangsethos" in onze samenle
ving. Dat houdt volgens haar
in dat problemen die ons af
houden van de ideale wereld,
door correcties en bijsturin
gen worden weggewerkt.
Dan gaat het weer de goede
kant op. Als voorbeeld noem
de zij de ramp in Tsjernobyl.
Niet de kernenergie zelf staat
sindsdien ter discussie, maar
de problemen rond de veilig
heid ervan. En die zijn, zo
meent men, oplosbaar door
technische bijsturingen en
correcties. Kenmerk bij uit
stek van het moderne leven
is dat als we maar op de goe
de wijze de dingen beheer
sen, het goed gaat met mens
en wereld. Dus is alles ge
richt op de toekomst. Wie
echter in het hier en nu om
zich heen kijkt, moet die toe
komst met angst en beven te
gemoet zien, er gaat nu im
mers al zo veel fout. Beter is
het, aldus dr. Bulhof, in
plaats van alle aandacht te
richten op de ideale toekomst
en problemen weg te willen
werken, het onontkoombare
van het lijden, de beproeving
van het hier en nu trachten
te doorstaan. Echte vooruit
gang is niet de beproeving
van kwaad en lijden probe
ren te ontkennen door te
grijpen naar de beheersbaar
heid van de wereld, maar de
beproevingen te te onder
gaan.
Vooruitgangsraket
Politici en wetenschappers
zitten voorin in de „vooruit
gangsraket" om bij te sturen
als er iets fout gaat. Het zou
goed zijn als deze elite zich
wat meer druk maakt over
de mensen die verderop in de
„raket" zitten en slachtoffer
zijn. Gaan staan naast de ar
men, de oorlogsslachtoffers
of die van de leukemie-ex-
plosie rond de kerncentrales
van Schotland, dét zou echte
vooruitgang brengen. Omdat
de elite dan zelf mee-lijdt en
zelf ook wordt beproefd, zal
ook meer aandacht komen
voor allerlei (ethische) conse
quenties van de technologie
en de ontwikkeling daarvan.
Aldus mevrouw Bulhof.
Congresvoorzitter prof. dr. J.
Stalperts zei na afloop dat de
bijeenkomst meer mensen
had getrokken dan was ver
wacht. Verrassend was ook
de hoeveelheid jonge men-
Van het congres verschijnt
bij de Radboudstichting in
Vught een verslag.
Van direct verzet is geen
sprake, maar de leden
van het Interkerkelijk
Vredesberaad (IKV)
staan bepaald niet te
trappelen van enthou
siasme om na negen jaar
actie tegen de kruisra
ketten, de aandacht te
verleggen naar de oost
west verhoudingen.
De Campagneraad, waarin
vertegenwoordigers van alle
IKV-regio's en de kerken,
vergaderde zaterdag in
Utrecht over het voorstel van
het dagelijks bestuur tot
koerswijziging van het IKV
nu de regering inmiddels be
sloten heeft kruisraketten in
Woensdrecht te laten plaat-
De leden van de Campagne-
raad spraken zich vrijwel al
lemaal uit in sceptische be
woordingen die varieerden
van „onwennig" en „moeite
met omschakeling" tot „ver
raad aan Woensdrecht" en
„leegloop dreigt voor IKV".
Het had er in Utrecht veel
van weg dat het IKV eigen
lijk helemaal geen zin heeft
in „getheoretiseer over oost
en west". De leden zijn nu
eenmaal gewend aan het
voeren van actie, vreedzame
actie „want de kruisraketten
staan er nog niet.."
Ook secretaris Mient-Jan Fa-
ber noemde het een „worste
ling met nieuwe accenten",
maar hij benadrukte dat de
strijd tegen kernwapens niet
vergeten zal worden ook al
wordt de doelstelling ver
schoven naar ontspannings-
politiek tussen oost en west.
Faber sprak voorts over „het
gevoel van schaamte" er niet
bij te zijn geweest toen op 19
september een wat hij noem
de rustige versperringsactie
bij Woensdrecht door de ME
uit elkaar werd geslagen.
De Campagneraad sprak in
een motie nog eens ten over
vloede haar afschuw uit over
het politie-optreden op die
bewuste vrijdag. De uteinde-
lijke boodschap die de Cam
pagneraad het dagelijks be
stuur toevoegde was om de
ontspanningspolitiek zo
wel oost-west als noord-zuid
niet tot het enige IKV-
doel te verklaren, maar om
vooral de anti-nucleaire mis
sie als een even belangrijk
speerpunt te beschouwen.
Runderlapje met andijvie en aardappelen
appelkoekjes.
Voor twee: 400-500 g runderlappen (voor 2 dagen), zout,
peper, mosterd, 40 g margarine, ui, 1 wortel, 1 tomaat, 1
lepel azijn of rode wijn, laurierblad, tijm;
750 g andijvie, zout, 10 g maizena, 0,5 dl melk, nootmus
kaat;
0,5 1 kg aardappelen;
2 appels, 50 g zelfrijzend bakmeel, iets zout, 0,75 dl melk,
margarine, basterdsuiker.
Koop een halve kg runderlappen als er wat vet in het vlees
zit, neem van mager vlees 400 gram. Strooi zout en peper
over de runderlappen en strijk er een dun laagje mosterd
over. Bak het vlees bruin in de margarine, op het laatst met
stukjes ui, wortel en ontvelde tomaat. Temper het vuur, leg
het deksel schuin op de pan en schenk daar zo veel lauw wa
ter op dat het erge bruisen van het vet minder wordt. Voeg
azijn of wijn, laurierblad en tijm toe en stoof de lappen in
twee a drie uren mals. Bewaar de helft van vlees en jus tot
donderdag voor het maken van een jachtschotel.
Spoel de andijvie zo schoon mogelijk en snijd haar dan in
repen van twee centimeter. Was de gesneden groente vlot
schoon en laat haar uitlekken. Ze de andijvie op met aanhan
gend water en kook haar in twintig minuten gaar. Schenk
het meeste kookvocht in de schaal. Voeg al roerende een
papje van maizena en melk toe aan de andijvie en kook dat
een minuut mee. Maak de groente af met zout en strooi er in
de schaal nootmuskaat over.
Boor de appels uit, schil ze en snijd ze in dikke plakken.
Roer een dik beslag van zelfrijzend bakmeel, zout en melk.
Haal de stukken appel door het beslag en bak ze in een koe-
kepan met warme margarine bruin en gaar. Presenteer de
appelkoekjes warm en geef er de basterdsuiker apart bij.
Ruding
HET staat vrijwel vast dat minister Ruding van financié
binnenkort benoemd wordt tot de nieuwe algemeen dir«
teur van het Internationaal Monetaire Fonds in Washingtcjj
Hij volgt dan de Fransman De Larosière op die op 1 janu$
naar zijn vaderland terugreist. Het kabinet vindt dat Rudij
gewoon tot 1 januari als minister van financiën moet kunm
blijven functioneren.
OoK al staat over een week of twee. drie vast dat hij pe^,
januari naar Washington vertrekt, toch vinden de ministi
dat Ruding nog volop de verantwoordelijkheid voor het il
grijpende ombuigingsbeleid van het kabinet kan blijven dij
gen. Hoe duidelijker het wordt dat Ruding inderdaad peij
januari vertrekt, hoe helderder het ook wordt dat dit ej
misvatting van het kabinet is. Oppositieleider Wim Kf
heeft al verklaard dat Ruding moet vertrekken, direct nj
ingang van de dag waarop zijn definitieve benoeming tot
recteur van het IMF bekend wordt. Kok heeft daarin gelij
De minister van financiën is een spil in het kabinet. En <j
geldt te meer nu de overheidsfinanciën het komende jaar, J
overigens ook nog de jaren daarna, zo ingrijpend moet]
worden gesaneerd. Vanaf het moment dat vaststaat dat R
ding vertrekt zal hij geen vuist meer kunnen maken tegej
over de overige ministers, van wie hij enorm ingrijpende ij
zuinigingen moet afdwingen.
Premier Lubbers heeft de eventuele vertrekdatum v|
Ruding in vier dagen tijds al verschoven van 1 mei naa^
januari van het volgend jaar. Hij zou er goed aan doenl
flexibel te blijven en die ingangsdatum straks nog verd
naar voren te halen tot het tijdstip waarop het vertrek \j
Ruding definitief wordt.
Wolkenvelden.
DE BILT (KNMI) Een oce
aandepressie met een kern-
druk van 1005 mbar trekt het
komende etmaal snel via
Schotland naar zuid-Zweden.
Boven west-Frankrijk hand
haaft zich een hogedrukge-
bied. Bij ons is de stroming
eerst zuidwest en draait mor
genmiddag naar west. De aan
stromende lucht is zacht: in de
komende nacht wordt het dan
ook niet kouder dan een graad
of 11. Overdag worden maxi
ma van rond 17 graden ver
wacht. De wind is in de nacht
zwak tot matig en overdag aan
zee vrij krachtig. Wolkenvel
den worden af en toe afgewis
seld door wat zon. De met de
genoemde depressie samen
hangende regen kan ons land
net niet bereiken, het blijft dus
overwegend droog.
Weersvooruitzichten voor de
Europese landen, geldig voor
dinsdag en woensdag:
Zuid-Scandinavië: Verander
lijk bewolkt. In het westen af
en toe regen. Middagtempera-
tuur ongeveer 14 graden.
Denemarken: Overwegend
droog. Wolkenvelden. Middag-
temperatuur rond 16 graden.
Britse Eilanden: Wisselend be
wolkt en in het westen en
noordwesten af en toe regen.
Middagtemperatuur van 14
graden in Schotland tot 18 gra
den plaatselijk in het zuidoos
ten.
Benelux. noord-Duitsland:
Wolkenvelden en af en toe
zon. Droog. Middagtempera
tuur rond 17 graden.
Noord-Frankrijk, zuid-Du its-
land: Droog weer. Plaatselijk
bewolking en kans op mist.
Middagtemperatuur van 17 tot
21 graden.
VEEMARKT LEIDEN (6-10)-- Prijzen
in gulden: dikbillen extra kwal. 8,00-
13.00, stieren 1e kwal. 7.25-8.05, 2e
kwal. 6,25-7,25, vaarzen 1e kwal.
6,30-7,25, 2e kwal. 5,40-6,30, koeien
1e kwal. 6,20-7,15, 2e kwal. 5,45-
6,20, 3e kwal. 4,65-5,45 en worst
koeien 4,50-5,30. Bovenstaande no
teringen zijn per kg geslacht gewicht
en ontvet Verder: schapen 160-220.
per kg 5,00-6,75, lammeren (rammen)
185-220, per kg 8,50-9.75 lammeren
(ooien) 170-190, per kg 8,00-9.50.
Aanvoer: slachtvee 1052, stieren 172,
slachtschapen en lammeren 99. totaal
1323 stuks.
Overzicht (handel en prijzen): slacht
vee redelijk - gelijk, stieren redelijk -
prijshoudend, slachtschapen en lam
meren traag - gelijk.
Midden- en zuid-Frankri.
Zonnig, in de nacht en o«
tend plaatselijk mist. Midda
temperatuur van 20 tot 24 gi
den.
Spanje, Portugal: In het not
den zonnig. In het zuiden vi
anderlijk bewolkt en plaati
lijk een bui. Middagtempel
tuur van 20 tot 26 graden.
Alpengebied: Zonnig. In
dalen in de ochtend plaatsel
mist. Middagtemperatuur v
18 tot 23 graden. Nul-grad<
grens rond 3200 meter.
Italië. Joegoslavische kt
Zonnig. Middagtemperatuur)
noord-Italië rond 20 graden
in zuid-Joegoslavië rond
graden.
De Bilt
Ecldc
Eindhoven
Den Helder
motregen 19 14
zw.bew. 21
motregen 21 14
twbew 20 15
6 tlm 15 oktober
dagelijks van 9.30 -17 uur. 13 en 14 okt van
).30 - 21.30 uur. za. en zo. gesloten. Toegang 117,50
Kinder- Video- Weel
Oprecht boos heb ik me
de week gemaakt toen it
over het initiatief van
Stichting Videokijkersclub
nationale Kinder-Video-V
te organiseren. En nog wel
gerekend in ongeveer dezt
periode als de Kinderboe]
week. Allerwege hoort me
klacht dat er als gevolg
veranderingen in het vrije
spatroon te weinig gel
wordt. Die klacht komt
alleen van de uitgevers ei
boekenhandelaren, van wi
broodwinning in het gedin
maar ook van weldenkr
ouders en van onderwijskr
ten. Die worden immer
wel dagelijks geconfront
met kinderen die zittel
dommelen omdat ze de ai
tevoren te lang naar telev
programma's hebben z
kijken. Waarvan ze over
algemeen aanzienlijk mi
opsteken dan van een
(kinder- of jeugd-) boek. F
misschien best wel begrijp
dat ook de videohandel
hun omzetten trachten te
groten. Maar het is ror
smakeloos dat uitgereker
doen in een periode dat e
les aan wordt gedaan de j
tot lezen te bewegen.
H. van Vliet,
VOORSCHOTEN.