Rondreizende rechter zal ver van de mensen afstaan
Vuurwapens en bommen maken
plaats voor moderne technologie
Kabinet wil akkoord over werkgelegenheid
CFO-voorzitter
De Jong vraagt
bedrijfsleven om
loonmatiging
ANTIEKBEURS
VERONTWAARDIGING OVER PLANNEN KANTONGERECHT OP TE HEFFEN
Details
weglaten
in wet
geving
Studenten zouden elkaar aan
hogere beurs kunnen helpen
Prijsverlaging in '73
van valium onwettig
BINNENLAND/BUITENLAND
£eidoe Commit
VRIJDAG 3 OKTOBER 1986 PAGINA 7
HAARLEM De Kring van Kan
tonrechters is verontwaardigd over
ie plannen van minister Korthals
Mtes (justitie) om de kantongerech
ten op te heffen. De minister kon-
jigde de opheffing deze week aan
bij de opening van het nieuwe ge
rechtsgebouw in Breda. De be
windsman wil de kantongerechten
lamenvoegen met de arrondisse-
ments-rechtbanken, die een grotere
regio bestrijken. Volgens Kring-
voorzitter mr. B. Keulen, kanton
rechter in Haarlem, kan de speciale
deskundigheid en betrokkenheid
van kantonrechters bij de plaatselij
ke situatie echter niet gemist
worden en is opheffing dus uit den
boze.
Voor kantongerechten spelen voorname
lijk zaken die de burger zelf direct tref
fen; huur- en arbeidsconflicten en schade-
zaken tot 5000 gulden. Ze zijn bovendien
makkelijker toegankelijk dan „hogere"
rechtbanken, omdat iedereen er persoon
lijk kan procederen, zonder rechtsbijstand
te zoeken. De Kring van Kantonrechters
vindt het daarom onjuist dat de minister
als argument voor de opheffing noemt dat
„de rechtspraak daardoor dichterbij bij de
rechtzoekende wordt gebracht". Welis
waar krijgen de arrondisements-rechtban-
ken de mogelijkheid zitting te houden in
alle plaatsen waar nu kantongerechten
zijn, maar het effect daarvan is de „rond
reizende rechter" die verder van de men
sen afstaat, aldus mr. Keulen.
„Die rechters, die dan geen vaste stand
plaats meer hebben, kennen de plaats
niet, dus ze zijn niet op de hoogte van de
verkeersproblemen en de situatie in de
woningbouw, ze lezen de plaatselijke
krant niet. Dat is een verarming. Je kunt
veel beter werken met rechters die in de
zittingplaats wonen en werken. Als ik er
gens een verkeerszaak heb, dan fiets ik er
op weg naar mijn werk even langs. Het is
gewoon goed om betrokken te zijn bij de
plaats waarin je werkt".
„De minister wil die zittingsplaatsen
handhaven, nou wat is dan mooier dan
daar ook een rechter neer te zetten. Er zit
toch al personeel, dus ook uit efficiency-
oogpunt is dat een voordeel. Eén constant
team werkt veel beter dan allerlei rech
ters die af en toe met die plaatselijke grif
fies te maken krijgen. Ik denk dat ner
gens zo met hart en ziel wordt gewerkt als
juist in die kleine eenheden. Ik run mijn
eigen winkel en ik zal er wel voor waken
dat er geen achterstand optreedt".
Het is overigens nog helemaal de vraag
wanneer de kantongerechten worden op
geheven. Minister Korthals Altes ver
wacht dat het in elk geval niet meer in
niet zo'n vaart zal lopen, hoewel hij niet
uitsluit dat in de komende vier jaar wei-
een wetsvoorstel bij de Kamer wordt in-
.gediend om de gerechten op te doeken.
Het is inmiddels al vier jaar geleden dat
de Staatscommissie de opheffing bepleitte
en sindsdien draaien de ambtelijke molens
zoals immer: traag en in stilte. „Ik ver
wacht niet dat er spoedig een wetsont
werp op tafel zal liggen", aldus Keulen.
„Ik neem de plannen serieus, maar ik
denk dat het een zaak is van lange adem.
Het kan nog wel jaren duren".
De Kringvoorzittêr praat niet graag over
de mening van zijn collega-rechters die
niet bij de kantongerechten werken. „Ik
weet eerlijk gezegd niet hoe zij er over
denken. Ja, ik heb er wel ideeën over,
maar ik geloof niet dat ik daar gegrond
iets over zou kunnen zeggen. Ach, je hoort
nog wel eens zeggen dat het er toch maar
wel van moet komen. Veel van die men
sen hebben er zo vaak over horen praten,
dat ze gaan zeggen: „Dan moet het ook
maar gebeuren". Het is natuurlijk altijd de
vraag in hoeverre men zich werkelijk
verdiept in de zaak. Want het zou echt
een verlies voor de rechtspraak zijn als de
opheffing doorging".
STEVO AKKERMAN
TOPAMBTENAAR
ADVISEERT:
JTRECHT Secretaris
generaal dr. G.H. Schol
en van het ministerie van
inderwijs en wetenschap-
jen heeft vandaag een
i ringend beroep gedaan
>p politici om in wetge
ving de grote lijn aan te
(even en de details weg te
aten. Hij zei dit op een
lymposium in Utrecht
)ver deregulering in het
inderwijs.
De secretaris-generaal consta-
leerde dat detailwetgeving een
|weede natuur van het parie
nent is geworden. Om de uit
voering bekommerde zich
jnen minder; daar waren de
imbtenaren voor. Tot voor en-
tele jaren konden de daardoor
veroorzaakte problemen wor-
jen opgevangen doordat het
imbtenarenapparaat groeide.
iNu daaraan een einde is ge-
tomen, keert de wal het schip.
Dat is ten dele een ambtelijk,
naar vooral een maatschappe
lijk probleem", aldus Scholten.
Door de details te verruilen
voor de grote lijn, bewijst u de
jamenleving een dienst, ver
groot u uw eigen invloed op
die grote lijn en maakt u het
ans, ambtenaren, mogelijk te
doen wat u en de samenleving
«recht van ons verlangen, zo
!ei Scholten. Hij constateerde
lat het beeld opkomt dat de
jverheid alles wil regelen van-
jit een soort wantrouwen over
le besteding van iedere gul
len. Dat tij moet volgens hem
inel worden gekeerd. Het ge
vaar dreigt dat anders de over
bid zich als reactie helemaal
erugtrekt. Gevolg: geen vrije-
|e samenleving maar een kille
forse overheid die zegt: sa
menleving, los je eigen proble
men maar op.
tBR ontslaat
nieuwe directeur
RIJSWIJK Vijf weken na
fijn benoeming is directeur
tnr. T. Oonincx van het CBR
n Rijswijk al weer ontslag
iangezegd. Bij het Centraal
Bureau voor Rijvaardigheids
bewijzen gaf men vanochtend
:oe dat mr. Oonincx, die spe
ciaal was aangetrokken om
leze stichting van grote orga
nisatorische en financiële pro
blemen te verlossen, sinds
vandaag niet meer op kantoor
|s. Over het waarom van diens
fntslag wilde men bij het CBR
geen commentaar geven.
TERRORISME IN DE TOEKOMST EEN „ALLEDAAGS PROBLEEM"
DEN HAAG Terroris
ten hebben vooralsnog
genoeg aan bommen en
vuurwapens. Daarmee
trekken zij voldoende
aandacht van de wereld.
Maar in de toekomst
moet er rekening mee
worden gehouden, dat
terroristen gebruik zul
len gaan maken van gea
vanceerde technologie.
Daarbij zullen zij in toe
nemende mate de ze
nuwcentra van de mo
derne industriële samen
levingen (computercen
tra, communicatienet
werken, electriciteitscen-
trales, kerncentrales en
de watervoorziening) als
doelwit voor hun acties
kiezen.
Aldus schrijft drs. A. J. Jong
man, medewerker aan het
Polemologisch Instituut te
Groningen, in het jongste
nummer van Jason, een blad
jongeren die belangstel
ling, hebben voor internatio
nale politiek. De najaarsafle
vering van Jason gaat geheel
over het internationaal terro
risme.
Volgens drs. Jongman is het
opvallend, dat terroristen
vooralsnog in beperkte mate
gebruik maken van ook voor
hen beschikbare geavanceer
de technologie en slechts ten
dele de kwetsbaarheden van
de hedendaagse samenleving
uitbuiten.
,Een aantal conventionele
methodes, waaronder de
bomaanslag en de moordaan
slag met vuurwapens, voor
zien in de behoefte. Maar de
verwachting is dat terrorisme
zo alledaags zal worden, dat
de conventionele methodes
in de ogen van de terrorist
niet meer voldoende aan
dacht van de media krijgen.
In Amerikaanse studies
wordt beweerd dat terroris
ten daarom niet langer zullen
kiezen voor acties die weinig
aandacht krijgen en die hen
kwetsbaar maken voor te
genacties van politie en vei
ligheidsdiensten. Verwacht
wordt dat ze in toenemende
mate de zenuwcentra van de
moderne industriële samen-
Ook een land als Frankrijk staat tamelijk machteloos tegenover het terrorisme. Strenge veilig
heidsmaatregelen en -controles door leger en politie (foto) behoren tot de weinige wapens, die
een staat heeft tegen terroristen.
levingen als doelwit voor
hun acties zullen uitzoeken",
aldus Jongman.
Midden-Oosten
Hoezeer het terrorisme de af
gelopen twintig jaar is toege
nomen blijkt onder meer uit
door Jongman geciteerde
rapporten van Risk Interna
tional, een organisatie die
maandelijks overzichtsrap
porten uitbrengt over terro
ristische acties. In de periode
van 1970 tot juni 1983 zijn
niet minder dan 18.727 terro
ristische incidenten geregi
streerd. Hierbij zijn 28.110
mensen gedood en nog eens
18.925 mensen gewond ge
raakt. In totaal werd schade
aangericht voor een bedrag
van 937.946.544 dollar.
De belangrijkste oorsprong
van het terrorisme ligt in het
Midden-Oosten. Volgens de
statistiek van de Israëlische
terreurspecialist Ariel Merari
kwam in 1985 ongeveer der
tig percent van de internatio
nale terreuraanslagen voor
rekening van groepen uit het
Midden-Oosten. Van die aan
slagen vond zeventig procent
plaats in West-Europa. Pale
stijnse groeperingen verlenen
ook vriendendiensten aan
Europese groepen (RAF,
Rode Brigades. CCC) waar
mee zij goede contacten on
derhouden. Volgens Merari
gaat het daarbij zowel om
linkse als om rechtse groe
pen. In ruil voor wapens,
schuilplaatsen en logistieke
ondersteuning worden Euro
pese terroristen door Palestij-
nen getraind en van schuil
plaatsen voorzien. Een sa
menwerking, die naar de me
ning van Merari verder zal
toenemen.
In een brochure over het ter
rorisme en West-Europa
schrijft onderzoeker
C .J. Visser van het Instituut
Clingendael echter, dat de
Europese terreurgroepen in
de toekomst juist verder geï
soleerd zullen raken. Hij
doelt daarmee met name op
de stadsguerrilla's en niet zo
zeer op de „nationalistische
bewegingen" zoals de Noord-
ierse IRA en de Baskische
ETA.
Bestrijden
Waar drs. Jongman onder
zoekers aanhaalt die van me
ning zijn dat het terrorisme
blijvend is, schrijft Visser dat
„het terroristische front niet
onaantastbaar is en geweld
plegers niet ongrijpbaar".
Volgens hem is het terroris
me wel degelijk te bestrijden.
Hij haalt daarbij voorbeelden
aan van de min of meer suc
cesvolle strijd tegen de stads-
guerrilla in Duitsland, Italië,
België en Frankrijk, zoals
voornoemde RAF, CCC,
Rode Brigades en dergelijke.
Visser gaat in zijn publicatie
uitgebreid in op de verkeerde
vooronderstellingen en de te
genstrijdigheden in de ideolo
gie van de stadsguerrilla's.
Dat heeft volgens hem onder
meer tot gevolg, dat het mili
tair en politiek rendement
van de stadsguerrilla uiterst
gering is. Deze terroristen
moeten clandestien te werk
gaan. Maar door die clandes
tiniteit slagen zij er niet in
een massale aanhang te vor
men. Volgens Visser is de
stadsguerrilla wat zijn effect
betreft meer afhankelijk van
de misslagen die de tegen
stander (politie, inlichtingen
diensten) maakt, dan van zijn
eigen professionaliteit.
Nederland
Terwijl in al onze buurlan
den veelvuldig aanslagen
werden en worden gepleegd,
is het aantal terreuracties in
Nederland tot op heden be
perkt gebleven, ondanks de
acties tegen Shell en Amster
dam '92 van dit jaar. In zijn
artikel citeert Jongman on
der meer de Centrale Re
cherche Informatiedienst
(CRI). Volgens deze dienst
bestaan et in Nederland geen
terroristische organisaties.
Ook zijn er geen aanwijzin
gen dat dergelijke groepen
worden gevormd.
De laatste tijd, zo schrijft
Jongman, hebben zich echter
ontwikkelingen voorgedaan
die wijzen op een verharding
van de activisten. „De keuze
van steeds hardere strijdme-
thoden kan leiden tot het
steeds verder vervagen van
de grenzen tussen activisme
en terrorisme". Volgens een
door Jongman geciteerde
woordvoerder van een Ne
derlandse veiligheidsdienst
hebben „minimaal vijftig"
jonge Nederlanders een op
leiding in een Palestijns
kamp gehad. Het circuit
waaruit geweld kan voortko
men, wordt door een andere
inlichtingenexpert geschat op
vijftienhonderd man.
Bestrijding
Zowel Jongman als Visser la
ten zich tamelijk sceptisch uit
over de maatregelen die tot
nu toe zijn genomen om het
terrorisme de baas te worden.
Visser beschrijft de tamelijk
ongecoördineerde manier
waarop Europa tot aan de
recente terreurgolf in Pa
rijs heeft getracht actie te
ondernemen.
Jongman vraagt zich af of de
maatregelen die worden uit
gevoerd zullen bijdragen tot
een vermindering van het
aantal aanslagen. Hij wijst
daarbij met name op de
Amerikaanse regering, die de
neiging heeft „om terroristen
te beschouwen als eenzame
psychopaten of als agenten
die opereren in opdracht van
Moskou". Volgens Jongman
wordt in Washington uit het
oog verloren dat een belang
rijk deel van het terrorisme
verbonden is met voortsle
pende politieke kwesties. Dat
terrorisme zal niet eerder
verdwijnen voordat die
kwesties zijn geregeld of tot
dat een militaire oplossing
wordt opgelegd.
JOS TIMMERS
DEN HAAG Het kabinet wil eind werkloosheidscijfer op 660.000 blijven
deze maand met werkgevers en werkne- steken,
mers centrale afspraken maken over de
bestrijding van de werkloosheid Die Minjster De Koning (Socja,e Zaken) hec(t de
moet volgens het regeeraakkoord tot een SOciale partners gisteren voor een dergelijk ge-
half miljoen worden teruggebracht, sprek uitgenodigd. Het kabinet zou het liefst
maar zonder extra inspanningen zou het spreken over de hoofdlijnen van het te volgen
sociaal-economisch beleid in deze periode en
schrijft dat ook in de brief aan de Stichting van
de Arbeid, het overlegorgaan van werkgevers
en werknemers. MaSr de werkgevers zien niets
in centrale afspraken over arbeidsvoorwaar
den. De vakbeweging voelt daar wel voor,
maar ziet niets in een brede overeenkomst
(convenant) zolang de bevriezing van uitkerin
gen en ambtenarensalarissen niet van de baan
is.
Vandaar dat De Koning in het vervolg van zijn
brief zegt zich vooral te willen beperken tot on
derwerpen die tot concreet overleg en werkaf
spraken kunnen leiden. In het bijzonder denkt
hij hierbij aan maatregelen ter bevordering van
de werkgelegenheid.
5USKE EN WISKE DE GLANZENDE GLETSJER
(c) Standaard Uitgeverij, Antwerpen-Weosp.
DEN HAAG De CDA-
fractie wil van minister
Deetman (Onderwijs) we
ten of in het nieuwe stel
sel van studiefinanciering
een lek zit. Daardoor zou
den studenten die bij hun
ouders wonen een hogere
basisbeurs voor een uitwo
nende student in de wacht
kunnen slepen. De indruk
bestaat dat dit heel een
voudig kan door een on
juist adres op te geven bij
de aanvrage voor de
beurs. Dat signaleert Ka
merlid Lansink (CDA) in
een reeks schriftelijke
vragen.
De vragen van CDA en PvdA
de VVD ziet af van eigen
kanttekeningen zijn van
daag al besproken in een over
leg van ambtenaren van de
ministeries van onderwijs en
sociale zaken. Ruim voor het
overleg van 23 oktober tussen
Kamer en minister over knel
punten bij de invoering van
het nieuwe studiefinancie
ringsstelsel zal het antwoord
beschikbaar komen.
Zowel CDA als PvdA signale
ren een groot aantal klachten
over de bereikbaarheid van de
Centrale Dienst Studiefinan
ciering in Groningen. Boven
dien heeft de voorlichting
over het nieuwe stelsel tot
misverstanden met financiële
consequenties geleid, aldus
Vermeend (PvdA).
Het gaat om de zogenoemde
„blauwe folder" waarvan Lan
sink (CDA) graag een „bijge
werkte" uitgave wil zien. Dat
diverse studenten die in het
oude stelsel een studietoelage
ontvingen in die folder onvol
doende zijn geattendeerd op
het feit dat zij voor september
een nieuwe toelage moesten
aanvragen, mag geen reden
zijn hen nu voor altijd een
beurs te onthouden, zo merkt
Vermeend op.
week
biedt
Am-
een
Tijdens de juwe
len-veiling van
volgende
woensdag
Christie's
sterdam
unieke privé-ver-
zameling van
honderd haar
kammen aan. Het
zijn sierkammen
van de meest uit
eenlopende ma
terialen uit de pe
riode van 1800
tot 1930. De ge
schatte op
brengst per haar
kam ligt tussen
de honderd en
de duizend gul
den. De kijkda
gen zijn tot en
met 6 oktober. Er
is op 8 oktober
veiling om 11.00
uur en om 14.30
uur.
NIJKERK Voorzitter Ton de Jong van de christelij
ke centrale van overheidspersoneel CFO heeft zijn col
lega-bonden in het bedrijfsleven opgeroepen tot loon
matiging. De CFO-voorzitter zei vanmorgen op de al
gemene ledenvergadering van zijn organisatie in Nij-
kerk, „dat matiging de afstand tussen de salarissen bij
de overheid en die in het bedrijfsleven in elk geval
niet groter maakt. Bovendien is het mogelijk zo de
koppeling met de uitkeringen enigszins in stand te
houden".
De Jong prees FNV-voorzitter Pont die heeft gezegd dat de
FNV niet wenst deel te nemen aan een „sociaal convenant" (af
spraken tussen overheid, werkgevers en vakbeweging) als niet
eerst de bevriezing van de salarissen van ambtenaren en trend
volgers van tafel gaat. Het CNV spreekt zich hier volgende
week over uit.
Over het eigen arbeidsvoorwaardenoverleg met minister Van
Dijk van Binnenlandse Zaken zei De Jong dat hij pas met de
bewindsman wil onderhandelen als overeenstemming kan wor
den bereikt over de beschikbare financiële ruimte. Komen de
bonden en Van Dijk er niet uit, De Jong zei dit zeker niet uit te
sluiten, dan zullen de CNV-ambtenaren het gerezen conflict we
derom voorleggen aan de commissie Albeda (voor advies en ar
bitrage). Al eerder stapten de bonden naar de commissie omdat
volgens hen het arbeidsvoorwaardenbeleid voor 1986 niet op
reële wijze was gevoerd. De uitspraak wordt volgende maand
verwacht.
Van Dijk heeft de bonden inmiddels laten weten dat er voor de
verbetering van de arbeidsvoorwaarden volgend jaar een bedrag
van 110 miljoen ter beschikking staat. Daarnaast moet echter
een half miljoen gulden worden bezuinigd op de arbeidsvoor
waarden. In het regeerakkoord wordt daarentegen gesproken
over een nieuw overlegmodel voor het overheidspersoneel
waarin eerst, na overleg met de bonden, de ruimte wordt vastge
steld. Daarna kan over de besteding van die ruimte worden ge
sproken. „Het lijkt er op dat de ruimte al is bepaald en het in-
vul-overleg kan beginnen. Maar daar beginnen we niet aan", zo
waarschuwde de CFO-voorzitter.
ADVERTENTIE
"KUNSTMIN", Gouda
ipv celstraf nsb-weduwe
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De staat is aansprakelijk voor de scha
de die geneesmiddelenfabrikant Hoffmann-La Roche
heeft geleden van een maatregel van de Nederlandse
regering in 1973. Minister Lubbers, die toen op Econo
mische Zaken zat, verlaagde in dat jaar de prijzen van
valium en librium met 55 procent. Volgens de Hoge
Raad, die gisteren vonnis wees in deze zaak, is die
maatregel op onwettige wijze genomen en heeft de re
gering zich destijds onzorgvuldig gedragen.
Hoffmann-La Roche heeft nog niet besloten of en hoe zij zal
proberen de opgelopen schade te verhalen op de staat. „Voorlo
pig zal het een kwestie van onderhandelen zijn met Economi
sche Zaken. Lukt dat niet, dan moeten we ons op hardere maat
regelen voorbereiden", aldus een woordvoerder. Het departe
ment van Economische Zaken wilde nog geen commentaar ge
ven. „Onze juristen zijn nog bezig het vonnis te bestuderen," liet
de afdeling voorlichting weten.
De prijsverlaging van de kalmeringsmiddelen valium en librium
heeft Hoffmann-La Roche tot in 1979 schade berokkend. In dat
jaar vernietigde het college van beroep voor het bedrijfsleven de
beschikking van minister Lubbers.
