Het voorspelbare kind en
zijn onzekere ouders
Joerenveen wilde boerderij
jouwen voor maken cocaïne
Russische
invloeden bij
Frank Govers
Utrecht krijgt
Exploratorium
VU beledigd
Surinaamse leger
sluit grens af
3anen
^an 9.000
jongeren
staan op
le tocht
PTT wil reclamepost
gericht gaan zenden
INNENLAND/BUITENLAND
Zeidó&Qowuvnt
VRIJDAG 12 SEPTEMBER 1986 PAGINA 7
De Amsterdamse propagan
damachine voor de Olympi
sche Spelen draait op volle
toeren. Gisteren kwam direc
teur L. Ploeger (I) van de Ne
derlandse Spoorwegen naar
het station Amsterdam-Sloter-
dijk om daar persoonlijk de
Olympische trein" aan bur
gemeester Van Thijn over te
dragen. De Nederlandse dele
gatie vertrekt 9 oktober met
de trein (twee eerste klas rij
tuigen) naar Lausanne, waar
het IOC uiteindelijk de knoop
zal doorhakken. Op de foto in
het midden: de oud-kampioe
nen Fanny Blankers-Koen en
Anton Geesink.
AMSTERDAM De conclusie van twee
ambtenaren van het ministerie van on
derwijs dat de taakverdelingsoperatie
binnen het wetenschappelijk onderwijs
niet tot de tevens beoogde kwaliteitsver
betering en duidelijke vernieuwing heeft
geleid is „uitermate beledigend en schan-
dalig".Volgens de woedend reagerende
voorzitter van het college van bestuur
van de Vrije Universiteit (VU), drs. H.J.
Brinkman, staat één ding als een paal bo
ven water: voor het onderzoek van de
ambtenaren is nooit enige informatie
door de VU verschaft. Ook zijn de onder
zoekers er nooit voor op de Vrije Univer
siteit geweest, dus op deze instelling kan
het verhaal formeel nooit slaan. Brink
man denkt dat dit laatste ook voor een
aantal andere universiteiten geldt.
Bemiddelingspoging in
gijzelingszaak Hofman
AMSTERDAM De hoofdofficier van
justitie bij de réchtbank in Amsterdam,
mr C. van Steenderen, heeft in een brief
aan de hoofdcommissaris van politie in de
hoofdstad een bijdrage proberen te leve
ren aan het beëindigen van de gijzeling
van de persfotograaf H. Hofman, de foto
graaf is vorige week in gijzeling genomen
op verzoek van de advocaat van de 31-ja-
rige Amsterdammer T. van der Giessen.
De fotograaf zou de enige getuige zijn ge
weest, toen Van der Giessen vorig jaar tij
dens het bezoek van de Westduitse presi
dent Von Weizacker door een agent was
gestompt, terwijl hij al geboeid was. Hof
man weigert daarover echter een verkla
ring af te leggen, zolang hij geen garantie
krijgt dat de politie hem na zijn getuigenis
met rust laat.
In het laatste-
tprek voor zijn arresta-
op 24 maart in Miami
left Suriname's tweede
hn kapitein Etienne
terenveen het idee ge-
jperd om in Suriname
n grote boerderij te
huwen voor de bereiding
jn cocaïne. Dit blijkt uit
laatste videoband die
iteren in de rechtszaal
Miami is afgespeeld.
Het doel van de bouw van zo'n
boerderij is om ether nodig
voor de bereiding van cocaïne
als veevoer binnen te bren
gen. Kunnen de cocaïnehan
delaren in natura (cocaïne) be
talen in plaats van geld, wordt
voorzichtig geïnformeerd Nee,
zegt Boerenveen: hij wil geld
zien.
Het gesprek met geheim agent
Kenneth Peterson van de
Amerikaanse narcoticabriga
de, die zich voordeed als han
delaar en twee Surinamers die
de contacten legden, vader
Cilvion en zoon Ricardo Hey-
mans, vond plaats op een
jacht.
Na afloop werd Boerenveen
gearresteerd samen met de
twee andere Surinamers. Boe
renveen was volgens de dag
vaarding van plan een net
werk voor de handel in en
produktie van cocaiïne in Su
riname op touw te zetten.
Eerder in het gesprek tonen
de cocainehandelaren van de
narcoticabrigade al belangstel
ling voor een haven in Surina
me om per boot grote partijen
ether aan land te kunnen
brengen voor doorvoer naar
Brazilië.
Ook dat vindt Boerenveen een
prima idee, maar hij wil dan
wel meer geld zien dan de één
miljoen dollar waar partijen
het eerder over eens waren
geworden.
Die één miljoen dollar js het
tarief voor een tussenlanding
van twintig minuten voor een
vliegtuig met cocaïne voor
doorvoer naar de VS en heeft
geen betrekking op gebruik
maken van een haven en
ethertransport.
De besprekingen worden niet
afgerond. Boerenveen moet
nog nadenken over een nieu
we prijs. Het gaat immers nu
om een veel grotere operatie.
Verder komen de heren niet
als zij de boot verlaten wor
den zij gearresteerd.
DEN HAAG/PARAMARIBO Het Surinaamse le
ger heeft een deel van de Marowijne-rivier, de
grens met het buurland Frans Guyana, „uit veilig
heidsoverwegingen" afgesloten voor burgers. Ook is
een stuk weg naar Oost-Suriname afgesloten voor
verkeer. De maatregelen zijn genomen in verband
met de vijandelijkheden van de groep-Brunswijk en
het offensief van het leger tegen deze groep. Gewe
zen wordt op de „grote risico's", die burgers op de
rivier en de weg lopen. Negen van de 14 Amerika
nen die eind juli in de VS werden aangehouden in
verband met een samenzwering om de regering van
Suriname omver te werpen, hebben gisteren beken
tenissen afgelegd op een minder zware tenlasteleg
ging. De negen hebben bekend de vuurwapenwet te
hebben overtreden.
De vijf anderen, onder wie de vermeende bèndelei-
der Tommy Denley, zullen 22 september voor de
rechter moeten verschijnen om zich te verantwoor
den voor overtreding van de Amerikaanse Neutrali-
teitswet.
EN HAAG De subsi-
iekraan voor werkgele-
:nheidsprojecten voor
ngeren wordt met in-
ng van volgend jaar
chtgedraaid.
Jet betreft de WJW-regeling
Werkgelegenheidsprojecten
öor jeugdige werklozen) en
fc regeling „Voorrang voor
bngeren". Hiermee is in to-
jal een bedrag van 45 miljoen
ulden gemoeid en de werkge-
genheid van 9.000 jongeren,
e ministerraad beslist van-
lag over dit voorstel van mi-
ster De Koning van sociale
ken en werkgelegenheid,
•ide regelingen waren be
leid voor (langdurig) werklo-
jongeren. De WJW-regeling
erd vorig jaar in het leven
roepen en stelde jongeren in
gelegenheid in de mark-
ector een eigen bedrijfje te
jginnen onder begeleiding
in beroepskrachten. Ruim
lizend jongeren in zo'n hon-
rd projecten, variërend van
ussenbedrijfjes tot kinder-
igverblijven, hebben via deze
geling werk gevonden. De
JW kost de overheid jaar-,
ks 35 miljoen gulden,
ok de twee jaar oude subsi
eregeling „Voorrang voor
ingeren" voorziet in het op-
tten van projecten, zij het
et behoud van uitkering, en
illen onder de supervisie van
plaatselijke overheden. Het
treft hier 8.000 jongeren in
0 projecten. Aan deze rege-
tig betaalt Sociale Zaken
arlijks 10 miljoen en'het mi-
sterie van WVC 5 miljoen,
erwacht wordt dat de WJW-
geling zal worden opgeno-
en in de zogenaamde „star-
rsregeling" van Economische
iken. Deze regeling voorziet
een startsubsie tot maxi-*
aal 25.000 gulden en het be-
>ud van uitkering in de be
nfase van het eigen bedrijf,
e regeling „Voorrang voor
ngeren", zal waarschijnlijk
orden opgenomen in het
ugdwerkgarantieplan.
PROEFSCHRIFT OVER VROEGTIJDIGE ONDERKENNING AFWIJKINGEN
BUNNIK In Duitsland
besloot een echtpaar hun
kind te laten aborteren
omdat uit een onderzoek
tijdens de zwangerschap
bleek dat het met een
hazelip geboren zou wor
den. In India en China
worden kinderen gea
borteerd als blijkt dat
het meisjes zijn; alleen
jongetjes zijn in deze lan
den gewenst. In Neder
land is daj ondenkbaar.
Maar waar zijn onze
grenzen op gebaseerd? In
geen geval op weten
schappelijke gronden,
zegt drs. Micha de Win
ter. In een proefschrift
over de „vroegtijdige on
derkenning van ontwik
kelingsstoornissen" rukt
hij de wetenschap het
objectieve masker van
het gezicht. En wat dan
overblijft is niets anders
dan ideologie.
Pallas Athene werd, zo ver
meldt de Griekse mythologie,
geboren uit het hoofd van
haar vader, de oppergod
Zeus. Uit zijn goddelijke
hoofd, dat door een bijlslag
werd gekliefd, kroop Pallas
tevoorschijn met een helm op
haar hoofd en gekleed in vol
ledige wapenuitrusting. Even
daarvoor nog had Zeus zijn
echtgenote Metis opgepeu
zeld. Het was, kortom, een
zooitje rond de geboorte van
de godin. „In onze tijd zou
Pallas Athene al bij haar ge
boorte zijn bestempeld als
een „high-risk"-baby, een
kind met een verhoogde kans
op latere ontwikkelingsstoor
nissen", schrijft De Wilde in
zijn proefschrift waarop hij
vrijdag hoopt te promoveren
tot doctor in de sociale we
tenschappen.
Pallas zou tegenwoordig een
„voorspelbaar" kind zijn, zo
als alle kinderen nu voor
spelbaar zijn, aldus De Wilde.
Nog voor een kind „papa"
heeft gezegd, weet de weten
schap al of het wel praten
kan Want het is „prenataal
begluurd, chromosaal ge
screend, verticaal te water
gelaten, ontleed in ontwikke
lingsdomeinen, op tijd of te
laat met twee-woord-zinne-
tjes, onderzocht op zeldzame
afwijkingen, gaat op zijn der
de jaar in psycho-analyse", zo
schrijft De Wilde ironisch.
De Wilde, als ontwikkelings
psycholoog verbonden aan de
universiteit van Utrecht, mag
dan ironisch zijn, hij ziet wel
degelijk de voordelen van
het vroegtijdig opsporen van
afwijkingen en stoornissen
bij kinderen. „Met de vlok
kentest en de vruchtwater
punctie kan al in het prille
begin van de zwangerschap
geconstateerd worden of het
kind misschien een of andere
afwijking heeft. Dat is op
zich natuurlijk een goéde
zaak: je moet er zo vroeg mo
gelijk bij zijn om een (verde
re) ontwikkeling van een
stoornis te voorkomen. Vroe
ger ontdekte men soms pas
op de kleuterschool dat een
kind doof was, dan was in
middels al de nodige schade
opgelopen. Het is natuurlijk
heel goed dat zoiets nu met
een bij de geboorte al te on
derkennen is".
Volgens De Wilde volgen de
technische mogelijkheden el
kaar echter zo snel op dat de
ethiek het niet bij kan hou
den. „De grenzen verschui
ven voortdurend. Ouders en
deskundigen kunnen nu al
kiezen welk soort kind ze
willen. In India en China
worden kinderen geabor
teerd omdat het meisjes zijn.
Dat vinden we in het Westen
belachelijk. Toch is in Duits
land al e'en kind geaborteerd
Micha de Winter
omdat het met een hazelip
geboren zou worden. Daar is
men in medische kring nu
nog verontwaardigd over.
maar in Leiden werden al
drie kinderen van een vijf-
ling geaborteerd, met als ar
gument dat de geboorte van
alle vijf te riskant zou zijn".
„Het is tegenwoordig moge-i
lijk voor de geboorte vast te
stellen of een kind met een
„open-ruggetje" geboren zal.
worden. Dat is een hele ern
stige stoornis. Sommige kin
deren overlijden er meteen
na de geboorte aan, anderen
belanden na talloze operaties
in een rolstoel en ongeveer
vijf procent van hen leeft
licht tot matig gehandicapt
verder. Aan deze afwijking
kan voor de geboorte niets
gedaan worden, dus het enige
argument voor het onderzoek
er naar is dat de ouders kun
nen besluiten tot abortus.
Daarmee wordt niet alleen
het leven van een aantal zeer
ernstig gehandicapte kinde
ren beëindigd, maar ook dat
van een aantal die licht ge
handicapt door het leven
hadden kunnen gaan". De
Wilde concludeert daaruit
dat het vroegtijdig onderken
nen van stoornissen (onder
wetenschappers afgekort als
V.T.O.) op het oog wel lo
gisch en acceptabel is, maar
in de praktijk leidt tot grote
dilemma's en ethische con
flicten.
Volgens De Wilde gaan de
wetenschappers (psycholo
gen, medici, pedagogen) gro
tendeels aan deze ethische
consequenties voorbij. Zij wa
nen zich boven elke twijfel
verheven (ze zijn immers ra
tioneel wetenschappelijk be
zig) en ideologisch gezien
volslagen neutraal. De Wilde:
„Ik verwijt de hulpverleners
niet dat ze stom zijn, maar
dat ze zich presenteren als
„wetenschappelijk" en „neu
traal", want dat zijn ze niet.
Door hun werk, hun onder
zoekingen en tests, geven ze
de ouders de mogelijkheid te
kiezen, zelfs tussen leven en
dood. Dat is niet neutraal.
Bovendien zijn ze niet onfeil
baar".
Veel ouders kijken wel zo te
gen de vele „gogen" en ande
re academici aan. Het gezag
van pastoor en dominee is
nagenoeg verdwenen en
daarvoor in de plaats is de
wetenschap gekomen. De
ideologie daarachter zien de
ouders niet, aldus De Wilde.
„De meeste ouders van nu
zijn heel onzeker. Ze doen
steeds eerder en vaker een
beroep op de hulpverlening,
waarbij ze ervan uit gaan dat
wat de professor zegt wel
waar zal zijn. Kinderen wor
den daardoor steeds meer ge
zien als „mogelijke dragers
van afwijkingen". De ouders
voeden het niet meer „ge
woon" op, maar doen dat we
tenschappelijk. Ze gaan zich
afvragen of hun Jantje wel
op tijd „twee-woord-zinne
tjes" begint uit te spreken en
dergelijke".
Voeg daar de „jong, mooi en
gezond"-rage van deze tijd
(waar natuurlijk lang niet
alle kinderen aan voldoen)
aan toe, en de ouderlijke ver
warring is compleet. De Wil
de vindt daarom dat de hulp
verleners zich bescheidener
moeten opstellen en duidelijk
moeten maken van welke
normen en waarden ze uit
gaan. „Ze mogen best advies
geven, maar laten ze dat niet
presenteren als de enig mo
gelijke waarheid. Laten ze
ook vertellen waarom ze er
gens voor kiezen, welke mo
gelijkheden er zijn en welke
afweging ze maken". Om te
voorkomen dat de ouders
met een kluitje in het riet
worden gestuurd stelt De
Wilde voor informatiecentra
te vormen die onafhankelijk
consumentenvoorlichting ge
ven. „Daar kun je dan heen
gaan en vragen: „Leg me
eens uit hoe dit in elkaar zit",
zonder dat je bang hoeft te
zijn dat de deskundige alleen
zijn eigen mening vermeldt.
Alle pro's en contra's moeten
daar op een rijtje worden ge
zet. Als iedereen het recht
heeft zelf te kiezen moet je er
ook voor zorgen dat iedereen
voldoende informatie kan
krijgen om een goede keus te
maken"
STEVO AKKERMAN
Wiê de couture-collectie voor deze winter van Frank Govers uit
Amsterdam bekijkt, denkt aan Petrouchka. Anna Karenina
komt tot leven in heavy creaties, als gedrapeerde japonnen van
felgetinte sprankelend gedessineerde zijde, japonnen met een
dramatische brede schouderlijn en soms op de rugzijde tot de
taille gedecolleteerd. Onder weids koorgezang betreedt de in
drukwekkende vrouw in een lange felro
de cape met brede zwarte bontkraag het
podium. Haar felrode grote hoed heeft de
vorm van een admiraalssteek en is gede
coreerd met een ridderorde. Zij voert een
hele brigade van zwarte mantelpakjes
aan, mét Russisch borduursel gegarneerd.
De zwarte pakken worden verlevendigd
met een rode leren handschoen met brede
gedecoreerde kap, die teruggeslagen ge
voerd blijkt te zijn met zwart leer. Een
astrakant bontmuts bij een zwarte cape
met astrakan kraag accentueert de Russi
sche invloed. Herfstkleurige tweed panta-
lonpakken met een hele grote aangeknip
te capuchon, die doorloopt in het voor
pand, lijken een comfortabele en plezieri- -
ge dracht. De mantelpakken met schootjes
van geruite stoffen en de fluwelen uit-
gaansjurken met kopmouwen vormen een
geslaagd teruggrijpen op de mode uit de
jaren vijftig.
In.de avondkleding worden gepailletteer-
de mouwloze cocktailjurken gecombi
neerd met wijde tot de grond reikende zij
den overslagrokken, die met een prachti
ge grote strik middenvoor de taille accen
tueren. Zo kan een cocktailjapon ook als
galakleding worden gedragen. De oversla-
grok is tweekleurig en reversible draag
baar. Op een zwarte cocktailjurk kan men
bijvoorbeeld kiezen voor een zwarte of
een rose overslagrok. Bepaald geheimzin
nig is een serie halfdoorzichtige lange gedrapeerde gewaden, die
dofgroen en asgrijs zijn. Iets voor een elegante heksensabbath
misschien? De avondmode is weer betoverend rijk van kleur.
Zijden gewaden met gepailletteerde korte jasjes in goudrood, ja-
degroen of dieppaars maken veel indruk. Toch heeft de hele col
lectie een wat melancholieke retro-sfeer.
De smoking voor dames kan warm worden aanbevolen. En een
fonkelend bruidsgewaad, bestaande uit een goud met rood pail-
lettenmanteltje over een glanzende goudkleurige zijden japon
met wijde strokenrok mag ook als heel bijzonder worden be
schouwd. Vooral voor herfstbruiden!
PHI A BARUCH
Couturier Frank Govers neemt het applaus van het publiek in
ontvangst na afloop van de show.
PROTEST TEGEN DATABANK
DEN HAAG PTT Post en Distrimedia Services BV,
dochter van de Amerikaanse uitgeverij Readers Digest,
gaan volgende week een steekproef houden door
300.000 Nederlandse gezinnen door middel van een uit
gebreide vragenlijst om persoonlijke gegevens te vra
gen. Die gegevens zijn bedoeld voor het bedrijfsleven
met het oog op het gerichter versturen van reclamema
teriaal.
De hiervoor opgerichte Stichting Consumenten Informatie moet
erop toezien dat die gegevens niet worden misbruikt, Omnidata
is opgezet voor het beheer van de gegevens. Als de proef slaagt
hoopt Omnidata op den duur een adressenbestand van ongeveer
één miljoen Nederlanders op te bouwen. De Consumentenbond
heeft geen goed woord over voor de proef met de vragenlijst.
Hiermee worden alle grenzen van de privacy te buiten gegaan.
De gegevens kunnen onderling worden gekoppeld aan andere
adressenbestanden in computers, zodat je de mensen zo kunt uit
tekenen, aldus een woordvoerder va'n de bond die invullen van
de vragenlijsten afraadt. De PPR heeft over het PTT-onderzoek
kamervragen gesteld.
iUSKE EN W1SKE DE GLANZENDE GLETSJER
o O
o° A 'o°° 120
(c}"5tandaard Uitgeverij. Antwerpen-Weesp.
UTRECHT „Weg met de hokjesgeest! Aankomen
a.u.b.". Onder dit motto heeft een initiatiefgroep met
aan het hoofd de burgemeester van Utrecht, mevrouw
drs. M.W.M. Vos-Van Gortel, gisteren in de Domstad
de plannen gepresenteerd voor een landelijk weten
schapscentrum. Het project, aangeduid als Exploratori
um, moet verrijzen op het Utrechtse universiteitscom
plex De Uithof. De bouwkosten worden geraamd op
zo'n 40 miljoen gulden.
Volgens burgemeester Vos zijn alle voorbereidingen getroffen
om desnoods morgen met de bouw te kunnen beginnen. Een on
afhankelijk onderzoeksbureau uit Nijmegen heeft beraamd dat
het wetenschapscentrum jaarlijks op ruim 600.000 bezoekers kan
rekenen.
Het karakter van het Exploratorium is te vergelijken met dat
van de recente tentoonstellingen Fenomina en Mens en Weten
schap. Dit betekent dat er een constant overzicht is van alle
nieuwtjes op het gebied van wetenschap en technologie en dat
het publiek daarmee mag vaan stoeien. Het educatief karakter
van het nieuwe centrum staat dan ook hoog in het vaandel, al
dus mevrouw Vos.
Nóg geen hoger beroep Heineken-ontvoerders
PARIJS De twee ont
voerders van Heineken en
zijn chauffeur die in het
Franse Fleuri-Merogis in
arrest zitten in afwachting
van hun uitlevering aan
Nederland, hebben nog
niet besloten of zij tegen
die beslissing hoger be
roep aantekenen bij de
Franse Raad van State.
Dat heeft hun advocate, mr. J.
de Jongh-Dunand, gisteren
desgevraagd gezegd. De twee
hebben daaarvoor tot eind ok
tober de tijd: twee maanden na
de uiteindelijke ondertekening
van de uitleveringsbeslissing
door premier Chirac en minis
ter Chalandon van justitie (en
niet tien dagen zoals eerder
gezegd). In principe kunnen ze
in de tussentijd over de grens
worden gezet. Maar het ge
bruik is dat de termijn om be
roep aan te tekenen gerespec
teerd wordt, aldus een woord
voerder van het ministerie
van justitie in Parijs.
Celstraf geëist tegen
ambtenaar sociale dienst
AMSTERDAM Een chef
van de afdeling uitkeringen en
vorderingen van de gemeente
lijke sociale dienst in Amster
dam die een steunfraudeur
helpt moet ontslagen worden.
Met deze eis van acht maan
den gevangenisstraf (drie
voorwaardelijk) ben ik er ze
ker van dat dit hem zijn baan
kost. Dit zei de Amsterdamse
officier van justitie mr. J. Pie-
t<ys gisteren tijdens een steun-
fraudezaak, waarbij de 35-jari-
ge D.B. ambtenaar van de
Amsterdamse sociale dienst,
betrokken zou zijn geweest. B.
wordt er van verdacht aan
vraagformulieren voor een bij
standsuitkering van een
vriend van hem valselijk te
hebben ingevuld. Volgens de
officier van justitie moet B.
hebben geweten dat de vriend
nog andere inkomsten had.
Uitspraak op 25 september.
Prinsjesdag
direct op tv
HILVERSUM Tussen 12.50
en 16.00 uur op Ned. II geeft
NOS-tv dinsdag een direct
verslag van Prinsjesdag, te be
ginnen bij de rijtoer. Om 17.45
uur wordt de Troonrede her
haald. Om 21.30 uur trekt Den
Haag Vandaag bijna een uur
uit voor het doornemen van
de Miljoenennota.
