Kamer positief
Heibel rond helikopter-order
ijOverval op
s militairen
opgelost
Eis twaalf jaar
voor huurmoord
Verbaal vandalisme
onderwerp landelijk
voetbaloverleg
KONINKLIJK
HUIS
BINNENLAND
£cidóc6omcmt
VRIJDAG 12 SEPTEMBER 1986 PAGINA 3
lam moet rustiger worden
MSTERDAM Ben W van Amsterdam
illen een einde maken aan de geluidsover-
st op de Dam door het toezicht daar te
erscherpen. Er zijn klachten van omwo-
enden binnengekomen over lawaai dat
eroorzaakt wordt door spontane muziek-
itVoeringen op het plein. Daarom zal voor
et optrekken van grote bouwsels en Stella
's geen toestemming meer worden ver
end. Voor kermissen zoekt men naar an-
>re mogelijkheden.
loge straf heroïnehandelaar
EN BOSCH Een 40-jarige man uit
eesch. W.C., is gisteren door de rechtbank
Den Bosch voor het importeren van ten
inste 200 kilo heroïne veroordeeld tot de
aximum-gevangenisstraf van zestien jaar.
e verdachte zou jarenlang aan het hoofd
'bben gestaan van een heroïnelijn.
Vijftien jaar voor
moord op filiaalhouder
DORDRECHT De rechtbank van Dordrecht
heeft de 22-jarige M. M. uit Zwijndrecht giste
ren veroordeeld tot vijftien jaar gevangenis
straf. De rechtbank achtte bewezen dat M. zich
heeft schuldig gemaakt aan onder meer het
doodschieten van de 38-jarige filiaalhouder J.
Nouwen van de Verenigde Spaarbank in diens
woning in de nacht van 4 op 5 mei van dit jaar.
De rechtbank achtte M. verder schuldig aan
twee gewapende overvallen op de supermarkt
Gruma en de Verenigde Spaarbank in Zwijn
drecht, waarbij ongeveer 70.000 gulden werd
buitgemaakt, gijzeling van een psychiater van
het Pieter Baancentrum, invoer van 2,5 kilo
hasj vanuit Marokko en een serie inbraken in
woningen en winkels. De officier had twintig
jaar geëist. De mede-verdachte kreeg vier jaar
celstraf.
Ter gelegenheid van de
opening van het nieuwe
stadhuis in Almere
overhandigde burge
meester drs C. de Cloe
drie ere-penningen van
de stad aan de beman
ning van de Dutch Vi
king. De ballonvaarders
Henk en Evelien Brink
en Wim Hageman
(v.l.n.r.) landden des
tijds na hun Altantische
overtocht in Almere.
IDA EN KLEINE CHRISTELIJKE PARTIJEN BEZORGD OVER VRIJSPRAAK IN EUTHANASIEZAAK
(Van onze
parlementaire redactie)
j 'EN HAAG De meer-
erheid van de Tweede
amer heeft positief gere
op de vrijspraak
ie het Haagse gerechts-
of heeft bevolen met be-
rekking tot een al vier
tar slepende euthanasie-
aak. Het ging om een arts
it Purmerend die vier
iar geleden euthanasie
e leegde bij een 95-jarige
>i rouw. Zij had om levens
beëindiging gevraagd we
gens ondraaglijk geestelijk
lijden.
Alleen het CDA en de kleine
christelijke partijen toonden
zich verontrust over de vrij
spraak van de arts. „Er is nog
wel ruimte voor de hoop, dat
er geen soepeler euthanasiebe
leid komt, maar de eerlijkheid
gebiedt te zeggen dat we van
daag een stapje terug zijn ge
raakt", zei het CDA-kamerlid
Borgman gisteravond in een
interview voor de EO-televi-
sie. Borgman vraagt zich af of
er sprake is van een kentering
in het justitiële vervolgingsbe
leid inzake euthanasie omdat
de procureur-generaal, die na
mens het ministerie van Justi
tie optreedt, ook op ontslag
van rechtsvervolging had aan
gedrongen.
In het regeerakkoord tussen
CDA en VVD is afgesproken
dat het vervolgingsbeleid niet
zou worden gewijzigd zolang
de coalitiepartners het nog
niet over de euthanasiekwestie
eens zijn. Borgman heeft hier
over twee weken geleden (na
het verzoek om vrijspraak
door de procureur-generaal) al
schriftelijke vragen gesteld
Wetgeving
Van PvdA-zijde werd gisteren
gezegd dat de uitspraak van
het Haagse hof de noodzaak
van nieuwe wetgeving inzake
euthanasie onderstreept. Het
uitblijven van een wettelijke
regeling zou er volgens de
PvdA toe kunnen leiden dat
de rechterlijke macht zelf gaat
uitmaken wat wel en niet toe
laatbaar is, hetgeen in PvdA-
ogen een ongewenste ontwik
keling zou zijn. De VVD heeft
er geen bezwaar tegen dat de
rechters in afwachting van
een euthanasiewet de richting
aangeven in het maatschappe
lijk denkproces over levens-
VVD-onderhandelaar Nijpels
dit ook meermalen gezegd.
D66 noemt de uitspraak van
het gerechtshof „baanbrekend
en in meerdere opzichten toe
te juichen". De Democraat
Kohnstamm kondigde aan dat
zijn fractie zal blijven pogen
een euthanasiewet tot stand te
brengen op basis van het wets
ontwerp van mevrouw Wes-
sel-Tuinstra, voormalig ka
merlid voor D66. Volgens
Kohnstamm is het „baanbre
kend, dat het Haagse hof zich
niet heeft begeven op het on
begaanbare pad van het uiteen
rafelen van geestelijk lijden
enerzijds en lichamelijk lijden
anderzijds".
De artsenorganisatie KNMG
stelt in een reactie dat het ei
genlijk onjuist is pijn lichame
lijk lijden te noemen en lijden
zonder pijn geestelijk lijden.
Pijn lijden en ook ander lijden
zijn in wezen geestelijk lijden,
al is bij pijn meestal een licha
melijke oorzaak aan te wijzen.
Het ging in deze zaak om een
bejaarde patiënte die ernstig
psychisch leed.
STOOP ERKENT ONDERSCHATTING
AMSTERDAM Het
verbale vandalisme het
discriminerende schelden
moet worden meegeno
men in het landelijk over
leg met het LOV, het
Landelijk Overleg Voet
balvandalisme.
Dat was gisteravond het be
langrijkste akkoord tussen het
FC Den Haag-bestuur en de
door voorzitter De Stoop uitge
nodigde gesprekspartners van
de Anne Frank Stichting, het
Samenwerkend Verzet, het
Auschwitz Comité en het
CIDI. Het gesprek in Amster
dam ontsteeg de aanleidingen
de anti-semitische leuzen
tijdens het recente duel Ajax-
FC Den Haag en de late reac
tie van afkeur daarop van de
zijde van het FC Den Haag-be
stuur en leidde tot een
eensgezinde bereidheid het verbale vandalisme als een alge
meen maatschappelijk probleem te zien. FC Den Haag en de
stichtingen zullen elk apart de noodzaak om oplossingen tegen
racistische en anti-semitische kreten schriftelijk aankaarten bij
het LOV, waarvan de KNVB deel uitmaakt. De huidige publici
teitsgolf en gerichte voorlichting op scholen moeten de onwe
tendheid van de „onschuldige" 12- tot 16-jarige schreeuwerds
van anti-semitische leuzen ongedaan maken. „Maar een menta
liteit kun je niet veranderen", aldus het Haagse CDA-raadslid
en FC Den Haag-man Pieter den Duik.
De voetbalbond heeft zich tot nog toe opvallend afzijdig gehou
den van de affaire waarbij enkele Haagse supporters Ajax be
zochten onder het roepen van „wij gaan op jodenjacht". Voorzit
ter Dé Stoop van FC Den Haag gaf na de alerte kritiek van de
bovengenoemde stichtingen zijn fout vlak na de overschaduwde
zege op Ajax toe. In alle oprechtheid sprak hij gisteren in het
Apollo-hotel: „Ik heb de zaken
ip1Gestald
Deze drie heren en een dame hebben zich letterlijk geïnstalleerd
iA n de Brabanthallen, waar vandaag en morgen de vierenveertig-
eijste tentoonstelling „Het Nederlandse trekpaard" wordt gehou-
Een beetje paardenliefhebber laat zijn viervoeter niet snel in
ende steek, vandaar dat vrij veel mensen de nacht op het stro
n<|doorbrachten.
ne I
s
DEN HAAG De marechaussee in Noord-Holland
heeft met de aanhouding van zeven verdachten de
overval op twee patrouillerende militairen van de Rip-
'perdakazerne in Haarlem op 20 oktober vorig jaar op
gelost. Drie verdachten hebben bekend de overval te
hebben gepleegd, de andere vier zijn inmiddels weer
op vrije voeten gesteld.
Op .10 september zijn door het rechercheteam van de mare
chaussee Noord-Holland op diverse adressen in Amsterdam
huiszoekingen verricht, waarbij in één van de woningen een
.aantal vuurwapens met munitie werd aangetroffen. Dit was een
uitvloeisel van een langdurig onderzoek naar aanleiding van de
overval, waarbij twee patrouillerende militairen met geweld en
onder bedreiging van vuurwapens gedwongen werden hun uzi-
pistoolmitrailleurs en de daarbij behorende munitie af te geven.
Eén van ivï overvallers was in 1985 gelegerd op de Ripperdaka-
zerne. Tijdens de overval was hij nog militair. Het bezit van
vuurwapens voor eigen gebruik was het motief van de overval.
INDUSTRIE-LOBBY OP VOLLE TOEREN
DEN HAAG Neder
land schijnt geen defen
sie-order te kunnen
plaatsen zonder daar
herrie over te krijgen.
De Walrus-onderzeeërs
bleken veel te duur, het
aantal compensatie-or
ders voor de F-16 straal
jagers bleek vies tegen te
vallen en vorige maand
nog werd bekend dat de
geplande opknapbeurt
van de 450 Leopard-
tanks te veel geld gaat
kosten. Geen wonder dat
het parlement een beetje
zenuwachtig begint te
worden nu Defensie op
het punt staat nieuwe ge
vechtshelikopters aan te
schaffen.
Staatssecretaris Van Houwe-
lingen brak begin dit jaar het
ijs met de mededeling dat de
Mangusta-helikopter van het
Italiaanse Agusta-concern „in
principe" een geschikte op
volger zou zijn van de verou
derde Nederlandse Alouette-
helikoptervloot, die vooral
voor verkenningen gebruikt
wordt. In eerste instantie
zouden twintig Mangusta's
A-128 besteld kunnen wor
den voor totaal 760 miljoen
gulden. Vanaf 1995 moeten
er nog eens dertig tot veertig
van een modernere versie
bijkomen. Dat gaat de staats
kas de lieve som van 2,5 mil
jard gulden kosten.
Maar nog vóórdat één gulden
is overgemaakt of intentie
verklaringen zijn onderte
kend, is de kamercommissie
voor defensie al over de
staatssecretaris heengevallen.
De verouderde Alouette uit de Nederlandse militaire helikoptervloot moet plaatsmaken voor
een geschikte opvolger.
De liefdesverklaring van
Van Houwelingen aan het
Italiaanse Agusta-concern is
vrijwel de voltallige commis
sie in het verkeerde keelgat
geschoten. Het is, zoals ka
merlid Ad Ploeg het deze
week verwoordde, niet ver
standig om met één fabrikant
te flirten terwijl nog meerde
re kandidaten in de wachtka
mer zitten. Nederland zou als
gewiekst handelsland de con
currenten zo veel mogelijk
tegen elkaar moeten uitspe
len.
Dat laatste lijkt alsnog aardig
te lukken. Er is de laatste
weken een enorme lobby van
helikopterfabrikanten op
gang gekomen. De concur
renten roepen in koor dat ze
door de Nederlandse staatsse
cretaris gepasseerd dreigen te
worden en zetten alles op al
les om hun ontwerpen en
prototypes voor nieuwe ge
vechtshelikopters onder de
aandacht van de Nederlandse
beleidsmakers te brengen. Er
wordt geborreld, gedineerd
en geproost en vrijwel elke
dag zijn er demonstraties en
presentaties van helikopters
van Engelse, Amerikaanse,
Franse en Duitse industrieën.
Operette
De schermutselingen aan het
Nederlandse politieke front
worden inmiddels binnen de
EG niet afgedaan als afge
zaagde operette, maar met
overweldigende belangstel
ling gevolgd. Nederland
wordt binnen de NAVO im
mers het eerste land dat een
order voor gevechtshelikop
ters gaat plaatsen. Met het
oog op de nagestreefde stan
daardisatie zal de Nederland
se order dus meewegen bij de
keuze die andere NAVO-
partners maken. En vrijwel
alle bij de verdragsorganisa
tie aangesloten landen bezin
nen zich op de aanschaf van
nieuwe helikopters, die een
belangrijke rol moeten gaan
vervullen in de nieuwe de
fensiestrategie. Uitgerust met
hypermoderne wapensyste
men biedt de helikopter im
mers een bijzonder snel en
flexibel instrument voor
tankbestrijding.
Al met al dient zich interna
tionaal een gigantische markt
aan voor de helikopterbou
wers. Toch is Agusta op dit
moment nog de enige heli
kopterfabrikant die een spe
ciaal toestel als anti-tankwa
pen ontwikkeld heeft. Een
toestel dat bovendien al sinds
1983 zonder problemen
vliegt. Voorwaar een comfor
tabele marktpositie. De heli
kopters van de andere fabri
kanten (Aérospatiale, West-
land. MBB en Sikorski) moe
ten óf nog omgebouwd wor
den óf hebben een veel alge
menere taak. In dat laatste
geval zijn ze aanzienlijk
duurder dan de Mangusta.
Voor de defensiecommissie is
het niettemin nog maar hele
maal de vraag of Nederland
wel behoefte heeft aan een zo
gespecialiseerde wentelwiek
als de Mangusta. Bovendien
doet de concurrentie zijn ui
terste best de Italiaanse heli
kopterbouwer met allerlei
„extra aanbiedingen" af te
troeven. Agusta en de Itali
aanse regering mogen dan
honderd procent compensatie
bieden door tegenorders te
plaatsen bij de Nederlandse
industrie (o.m. Fokker, RDM,
DAF en Oldelft), het aas dat
de andere fabrikanten de Ne
derlandse overheid voorhou
den is ook niet mis. Zo zou
Aérospatiale de Nederlandse
industrie willen inschakelen
bij de bouw van de wapen
systemen voor de Dauphin
helikopter. En Sikorski heeft
zelfs aangeboden een nieuwe
fabriek in Nederland neer te
zetten voor de bouw van
Apache-helikopters.
Vandaag heeft de lobby bij
de presentatie van de Man
gusta op de vliegbasis Ypen-
burg opnieuw op volle toeren
gedraaid. Bij Defensie, dat is
inmiddels wel duidelijk, gooit
de Mangusta de hoogste ogen.
Maar de parlementaire de
fensiecommissie kan de order
als ze het wil nog vele maan
den tegenhouden. Eerst, zo
heeft de aanstaande commis
sievoorzitter Ploeg laten we
ten, zal Van Houwelingen
heel duidelijk alle voor- en
nadelen van de diverse heli-
kopterontwerpen en even
tuele alternatieven op een
rijtje moeten zetten. Des
noods wordt het hele Man-
gusta-project afgeblazen, zo
heeft Ploeg al gedreigd.
Waarmee het nog maar de
vraag is of Nederland bij de
helikoptervernieuwing in
NAVO-verband écht het
voortouw zal (durven) ne
men.
PAUL KOOPMAN
13 september
Prinses Juliana woont in de Domkerk
in Utrecht de plechtige zitting bij die
wordt gehouden ter gelegenheid van
het 75-jarig bestaan van de Bond
Heemschut.
Verder is de prinses in het Muziek
centrum Vredenburg In Utrecht aan
wezig bij het jubileumconcert ter ge
legenheid van het twintigjarig bestaan
van het Jostiband Orkest, het huisor
kest van de Hooge Burch, een cen
trum voor geestelijk gehandicapten in
Zwammerdam.
Prins Claus opent als beschermheer
van Scouting Nederland in Ameron-
gen het nieuwe Scoutingcomplex „De
Kameel" openen.
Prins Bernhard opent in het Museum
Flehite in Amersfoort de tentoonstel
ling „Hoynck van Papendrecht". Deze
expositie wordt gehouden ter gele
genheid van het vierde lustrum van
de Nederlandse vereniging ter beoe
fening van de militaire historie „Mars
et Historia".
FRIEMELS
MlW 2CWï KEES H0SPT
wArc/sr van stress.
ZAC V6L VCCR Z'H
STUDIE mHBN.tteMhK
Eindrapport over Walrus-
brand duurt nog maanden
DEN HAAG Twee commissies zullen een onderzoek instellen
naar de brand aan boord van de Walrus-onderzeeër, zo heeft
staatssecretaris Van Houwelingen (defensie) de Tweede Kamer
meegedeeld. Het zal nog wel enkele maanden duren voordat het
eindrapport over de oorzaak van de brand gereed is. De staatsse
cretaris weigerde gisteren in te gaan op suggesties als zou de
brand zijn veroorzaakt door sabotage. Onder leiding van de offi
cier van justitie te Rotterdam wordt ook een justitieel onderzoek
ingesteld, maar dit is gebruikelijk bij grote branden.
Kamervragen over gemeentelijke
herindeling van Midden-Betuwe
DEN HAAG De CDA-kamerleden Mateman, Van der Burg
en Hennekam willen van minister Van Dijk (binnenlandse za
ken) weten hoe hoog de kosten zijn van de late behandeling
door de Tweede Kamer van een voörstel tot gemeentelijke her
indeling van de Midden-Betuwe. De behandeling van het voor
stel werd in april onderbroken en eerst zeer recent voltooid. In
mondeling te stellen vragen verwijzen zij naar een uitlating van
de vroegere staatssecretaris Van Amelsvoort, die stelt dat in de
kwestie van de herindeling „bewust op uitstel (is) gespeeld en de
zaak over de verkiezingen is heengetild, in de hoop dat er dan
een andere samenstelling van de Kamer zou zijn".
eerst iets te gemakkelijk bena
derd. Dacht dat het de volgen
de dag wel vergeten zou zijn.
Die denkfout heeft mezelf op
gebroken. Verbaal vandalisme
heeft altijd bestaan, maar niet
in deze vorm, niet met dit ac
cent. Dit was voor ons ook
De stichtingen vinden dat FC
Den Haag iets van zijn verant
woordelijkheid ten opzichte
van het gedrag van zijn sup
porters kan laten merken door
sancties in het leven te roepen,
zoals iemand die fout geweest
is de toegang tot het stadion te
ontzeggen. Volgens Stoops
rechterhand Fred van Hal be
staat die mogelijkheid al, maar
is de praktische uitvoerbaar
heid heel moeilijk. Maar de
club gaat zeker over een
nieuw beleid praten. Stoop:
„Van de Haagse politie hebben
we in elk geval de toezegging
dat als iets dergelijks in het
Zuiderparkstadion gebeurt, de
schuldigen ogenblikkelijk zul
len worden gearresteerd".
Ook de stichtingen voelden
wel aan dat de kreten van de
overtredende FC Den Haag
supporters niet per se anti-se-
mitisch bedoeld hoefden te
zijn, maar ook domweg anti
tegenstander, in dit geval anti-
Ajax. En Ajax staat al sinds
ver voor de laatste wereldoor
log bekend als een club waar
van veel joden lid zijn. Joke
Kniesmeijer van het Ausch
witz Comité vertelde zelfs te
zijn opgebeld door een suppor
ter van FC Den Haag die een
eigen staaltje van historische
logica ten gehore bracht.
„Jood mag niet, maar voor wat
moeten we ze dan uitschel
den?", had deze haar ge
vraagd.
„Het is irrelevant of iemand
bedoelt wat ie roept. Hoe komt
het over, daar gaat het om",
aldus Joke Kniesmeijer. „Dit
lossen we binnen een jaar niet
op, maar veel mensen zouden
zich veel veiliger voelen als na
een half jaar of een jaar een
club als FC Den Haag, de
KNVB en het Openbaar mi
nisterie kunnen laten zien dat
ze energie hebben gestopt in
de bestrijding van verbaal
vandalisme".
HERMAN JANSEN
Brinkman
coördineert
homo-beleid
DEN HAAG Minister
Brinkman (WVC) zal het kabi
netsbeleid ten aanzien van ho-
mosexualiteit coördineren. Het
besluit het ministerie van
WVC met de coördinatie te be
lasten is genomen met het oog
op het feit dat dit departement
reeds jaren het „meeste speci
fieke beleid op dit terrein
voert", aldus premier Lubbers
gisteren in een toelichting.
Met deze beslissing komt het
homo-beleid definitief niet on
der het emancipatiebeleid te
vallen. De Nederlandse Vere
niging tot Integratie van Ho-
mosexualiteit COC heeft met
„gemengde gevoelens" kennis
genomen van dit feit.
Kinderen milieubewust door wateronderzoek
APELDOORN Om leerlingen van de hoog
ste klassen van het basisonderwijs milieube
wust te maken en inzicht te verschaffen in de
kwaliteit van het oppervlaktewater, is voor hen
een waterproject ontwikkeld. Het project be
staat uft een opdrachtenboekje c#i een water-
werkkist. waarin allerlei materialen zitten
waarmee de leerlingen aan de waterkant proe
ven kunnen doen. Zo kunnen ze bekijken wel
ke stoffen er in het water zitten en welke die
ren er leven. Samenstellers van het project zijn
de centra voor biologie-onderwijs in de ge
meenten Apeldoorn, Ede en Wageningen en
het Zuiveringsschap Veluwe.
DEN HAAG Een gevangenisstraf van twaalf jaar is
gisteren op de Haagse rechtbank geëist tegen een 41-
jarige Hagenaar. Mr. J. de Waardt, de officier van justi
tie, is van mening dat er genoeg bewijs is om aan te
nemen dat deze verdachte eind 1984 een ex-beroeps
bokser inhuurde om zijn concurrent in de Haagse pros
titutiewereld, Tinus Fens uit de weg te ruimen.
Ook is de Hagenaar volgens de officier medeplichtig aan de po
ging tot doodslag op Albert Fens, de jongere broer van Tinus. Zij
werden op 17 december 1984 in de hal van een makelaarskan
toor aan de Anna Paulownastraat door een man onder vuur ge
nomen. Tinus, die in de Haagse onderwereld een voorname rol
speelde, overleefde de aanslag niet. In alle verklaringen die na
de schietpartij zijn afgelegd, komt de Hagenaar als de opdracht
gever voor deze executie naar voren. „Het is een aaneensluitend
verhaal", oordeelde mr. De Waardt gisteren. De verdachte zelf
voelt zich het slachtoffer van een complot, opgezet door de fami
lie van het slachtoffer. „Ik heb nooit wat persoonlijks tegen Ti
nus Fens gehad". Zijn raadsman, mr. J. van der Plas: „Fens had
heel veel vijanden. Er zijn tussen de betrokken personen, het
slachtoffer en de plaats waar de moord is uitgevoerd, allerlei
verbanden te leggen". Eén van de getuigen verklaarde tegen
over de politie: „Tinus vroeg er om vermoord te worden".
De rechtbank wijst over 14 dagen vonnis.