Vakantiefraude loont niet
Sovjet-juristen willen bezem door rechtsstelsel halen
Schril contrast tussen echt vakantieleed en oplichterij
Veel haken en ogen aan
wet op onbetaalde arbeid
BINNENLAND
CeidócSoiruint
ZATERDAG 6 SEPTEMBER 1986 PAGINA I
Ongelooflijk pech-record
Over het record pech-op-één-dag vullen de
heren Rengers, Buts en Ameerun vap De Eu-
ropeesche elkaar moeiteloos aan: „Één van
onze cliënten gaat met zijn gezin naar een
wildpark. Daar mag ie niet filmen, maar hij
doet het toch. Als de olifant plotseling zijn
slurf de auto insteekt, draait de man in paniek
het raampje dicht. Slurf ertussen, waarna de
olifant tegen de wagen trapt. Het gezin gaat
vervolgs in het park een hapje eten om van de
schrik te bekomen. Vader vergeet na een be
zoek aan de toilet de rits van zijn broek dicht
te doen. Moeder maakt hem er aan tafel op at
tent. Een klein stukje tafelkleed wordt tijdens
het sluiten meegenomen, wijn en eten over de
vloer. Vader rijdt daarna bij de verlaten van
het park door rood licht en wordt aangehou
den. De agent verdenkt hem ervan gedronken
te hebben: het verhaal met de olifant klinkt
hem ongeloofwaardig in de oren. Al ruziënd
vertrekt het gezelschap naar het dichtstbijzijn
de politiebureau".
En De Europeesche keerde uit. Dan kan het
haast geen fraude geweest zijn.
AMSTERDAM Ook
één van de belangrijkste
pijlers onder onze samen
leving, de eerlijkheid, is
aan betonrot onderhevig.
Die blijkt na het doorne
men van een serie verze
keringsdossiers van „De
Europeesche", Nederlands
grootste verzekeraar wat
betreft georganiseerde
reizen naar het buiten
land. Toch doet de verze
keringsmaatschappij er al
les aan de vakantie-fraude
niet tot hét succesnummer
op feestjes en partijen te
laten uitgroeien. Misdaad
loont niet, er zijn veel eer
lijke landgenoten en gea
vanceerde apparatuur
brengt heel veel aan het
licht. Bovendien mogen
de goeden niet onder de
slechten lijden. Per jaar
komen er bij De Europee
sche ruim 100.000 vakan
tieschades binnen.
„Slechts" 1 procent daar
van, oftewel 1000 geval
len, belandt in het fraude
dossier.
De Europeesche kent jaarlijks
twee pieken in het schadebe-
stand: na de winter- en na de
zomervakantie. De maanden
juli, augustus en september
staan garant voor de grootste
hausse. De heer J. Rengers,
hoofd commerciële afdeling
reisverzekeringen, benadrukt
op het hoofdkantoor in Am
sterdam dat ten opzichte van
vorig jaar sprake is van een
enkele procenten toename.
,,Dat aantal is gerelateerd aan
de toegenomen verkoop van
verzekeringen. In de media
circuleerden berichten over
een toename van twintig pro
cent, maar dat is niet juist". De
stijging wordt door Rengers
toegeschreven aan één van de
nieuwste trends op reisgebied.
„De rustige vakantie is omge
zet in een doe-vakantie. Klim
men, paardrijden, waterskiën.
Dat brengt verhoogde risico's
met zich mee'.
De tendens van vorig jaar,
veel diefstallen uit auto's,
heeft zich voortgezet. De heer
R.F. Ameerun, adviseur rege
ling reisschade: „Het is de ge
makkelijkste manier om aan
geld te komen. Vakantiegan
gers gaan heel vaak onzorg
vuldig met hun spullen om. Ie
dereen roept: ach, mij gebeurt
het niet, maar het gebeurt je
wél. Dan zeggen ze: we reizen
zorgeloos omdat we verzekerd
zijn. Maar als je aan het begin
van de vakantie de hele reute-
meteut kwijt raakt, ben je echt
niet vrolijk".
Deze caravan en inhoud zijn door derden vernield: echt vakantieleed.
Zonnebrillen
auto's. De lijst lijkt onuitputte
lijk: parelsnoeren, oorbellen,
contactlenzen, scheerappara-
ten, fototoestellen, radio's, cas
setterecorders. toupets, kleding
en zonnebrillen. De heer
W.C.L. Buts. hoofd afdeling
reisschade: „En wat denk je
van die grote flessen alcohol
uit zuidelijke landen? Dat gaat
lang niet altijd goed in de kof
fer. Ook nail-remover, dat
spul waarmee nagellak wordt
verwijderd, is een bijzonder
venijnig goedje. Als dat in je
kleren terecht komt".
Toch spannen de zonnebrillen
moeiteloos de kroon. Buts:
„Maar de indianenverhalen
over een groter aantal aangif
ten dan een fabriek in een jaar
kan produceren, die met name
over Polaroid de ronde doen,
zijn lariekoek. De duurdere
merken zijn wel in opmars.
Ray-Ban en Porsche-Carrera,
die doen het op het ogenblik
erg goed". Ameerun vult het
betoog van zijn collega droog
komisch aan: „Het lijkt wel of
heel Nederland in de vakantie
een bril naast zich neerlegt,
waarna een ander er op gaat
zitten. Maar we hebben nog
nooit een claim binnen gekre
gen van iemand die glas in zijn
billen had".
Daarmee zijn we beland bij
een voor sommigen aantrek
kelijk onderwerp: het terug
verdienen van een gedeelte
van de vakantie, kortweg
fraude. Het drietal heren van
De Europeesche weet er wel
raad mee.
Buts: „Het lijkt voor sommigen
een sport, die het tillen van de
belasting naar het tweede plan
heeft verdrongen. We moeten
de fraudegevallen echter abso
luut niet overdrijven". Ameer
un: „Veel mensen worden ge
pakt. Dat verhaal hoor je niet
op een verjaardagsfeestje'.
Buts: „Laat niemand denken
dat wij elke zonnebril-schade
zo maar accepteren. We vra
gen nota's op en controleren
bijvoorbeeld of andere glazen
zijn ingezet. Fraudeurs plegen
een delict. Wij doen altijd aan
gifte bij de politie en daar zijn
de mensen toch huiverig
voor". Rengers: „Er is ons alles
aan gelegen die fraudegeval
len te beperken. De premie
moet betaalbaar blijven".
Infrarood
Vervolgens begint de hepr
Ameerun aan een voorstelling
die in geen enkel theater zou
misstaan. Zijn inleiding: „Het
geknoei in nota's behoort tot
één van de geliefdste metho
des. Het Nederlandse cijfer-
stelsel leent zich er goed voor.
Van een 1 kan een 2, 4 of 7 ge
maakt worden, van een 3 een
8 en ga zo maar door. Nog ge
makkelijker is het toevoegen
van cijfers".
Voor het oog ontrollen zich
nota's die door middel van met
infrarood-apparatuur gemaak
te foto's twee getallen prijs ge
ven: het originele en de vrij
wel altijd lichtere toegevoegde
waarde. Filmcamera's worden
zo maar duizend gulden duur
der, fototoestellen bereiken
astronomische waarden en een
ballpoint van 75 gulden wordt
een Dupont-aansteker van
1075 gulden. Daarbij is veron
dersteld dat zelfs het woord
Dupont, over het woord ball
point geschreven, niet opvalt.
Een zeer fraai voorbeeld is een
nota uit Frankrijk, met een ui
teraard weer drastisch toege
nomen bedrag, waarbij de
fraudeur, kennelijk het Frans
niet machtig, het voluit ge
schreven bedrag onderaan de
nota heeft laten staan.
Ameerun: „Het is onvoorstel
baar. De mensen denken zelfs
dat wij niet op de hoogte zijn
van de gangbare prijzen en de
btw-bedragen in het buiten
land".
Echt verontwaardigd worden
de heren als we de grotere
fraudes onder de loep nemen.
Ameerun: „Dan komen we te
recht bij fictieve medische no
ta's. Mensen- die rekeningen
laten zien waar duizenden en
duizenden guldens op staan,
met schitterende termen.
Meestal heeft het „ziektege
val" zich in verre landen afge
speeld. Maar ook daar hebben
we onze agenten zitten. Er zijn
gevallen bekend van drukke-
rijtjes die zich hadden gespe
cialiseerd in het vervaardigen
van valse medische rekenin
gen".
Een tweede grove fraude is
diefstal van bonboekjes. Ken
merkend .voor dergelijke po
gingen zijn dë hoge bedragen
die de aspirant-fraudeur dan
in al zijn enthousiasme op
voert. Bovendien wordt, bij
het vermoeden van deze truc,
gevraagd naar het garantiebe
wijs.
Behalve aangifte bij de politie,
geavanceerde infrarood-appa
ratuur, agenten in alle hoeken
van de wereld en geroutineerd
personeel beschikken verzeke
raars over nog één machtsmid
del: het Centraal Informatie
Systeem. In die databank zijn
alle schadegevallen opgesla
gen. Buts: „Mensen die daar
jaarlijks in voorkomen, kun
nen rekenen op onze warme
belangstelling".
Echt leed
In schril contrast tot de frau
des staat het echte vakantie
leed. Van de koffers die zelf
op reis gaan, de ongelukken
en de ziektes tot de woedende
man die zijn vrouw, zonder
bagage, in Griekenland ach
terlaat en naar huis rijdt.
Ameerun: „En dan zijn er ge
lukkig ook nog gevallen die
worden gekenmerkt door een
ontroerende eerlijkheid. We
keerden vorig jaar een schade
loosstelling van 250 gulden uit.
Later werd het verloren gega-
ne voorwerp gevonden en kre
gen wij het bedrag keurig te
ruggestort.
De heer Rengers vindt een
stringente strijd tegen de frau
de een absolute voorwaarde
voor betaalbare premies. Con
sumenten-organisaties hebben
de verzekeraars toch al op de
korrel, omdat lopende verze
keringen v,aak al veel risico's
en kosten zouden dekken.
Dergelijke kritiek op zoge
naamde dubbele dekkingen
wordt in het hoofdkantoor van
De Europeesche met kracht
ontzenuwd. Het trio verzeke
raars trekt nog éénmaal ten
strijde. Rengers: „Als je in een
Amerikaans ziekenhuis ligt,
mag je je faillissement wel
aanvragen. Daar kunnen reke
ningen gemakkelijk oplopen
tot 100.000 gulden. In een land
als Spanje dekt het zieken
fonds 75 procent. Maar „zie
kenfonds-ziekenhuizen" geven
amper verzorging. Dat doet de
familie. Lig je in een particu
lier ziekenhuis, dan krijg je
nul komma nul terug". Buts:
„Per jaar vinden 400 transpor
ten van stoffelijke overschot
ten plaats. Dat kost gemiddeld
15.000 gulden. Onze hulpverle
ningsorganisatie SOS-Interna-
tional haalt met behulp van
een ambulance-vliegtuig per
jaar tientallen vakantiegangers
terug naar Nederland. Arts,
verpleger en apparatuur gaan
dan de lucht in. Gemiddelde
kosten: 50.000 gulden. Dat zijn
soms levensreddende vluch
ten". Ameerun: „Onze reisver
zekeringen in hun eenvoudig
ste vorm beslaan problemen
met geld, bagage, medische
kosten, transportkosten stoffe
lijk overschot en ga zo maar
door. Met een premie die per
persoon niet meer dan twee
gulden per dag bedraagt. Als je
dan bedenkt dat we nu al op
twee gevallen zijn gestuit van
mensen die dachten dat ze
verzekerd waren, maar die
nergens op terug konden val
len!".
DEN HAAG Waar
schijnlijk heeft een wets
voorstel nog nooit zo'n
lijdensweg gekend als de
WOAU, de Wet Onbe
taalde Arbeid Uitke
ringsgerechtigden. Heel
vreemd, omdat nimmer
ook de politiek het met
werkgevers en vakbewe
ging zo roerend eens is
geweest als over de
noodzaak van deze wet.
Desondanks moet de
WOAU nog altijd in het
parlement behandeld
worden en is de datum
van invoering derhalve
nog steeds onzeker. Als
alles goed gaat zou de
wet, aldus een ingewijde,
„misschien ergens medio
1987", in werking kun
nen treden.
Alweer ruim twee jaar gele
den bood minister De Koning
(Sociale Zaken en Werkgele
genheid) een concept-wets
ontwerp aan bij de Sociaal
Economische Raad met het
doel een einde te maken aan
de ongebreidelde wildgroei
van onbetaald werk. Binnen
twee maanden lag het advies
in zijn postvakje. En toen?
Toen werd het stil, heel stil.
Informeerde iemand bij SoZa
of bij de Tweede Kamer naar
het definitieve tijdstip van
behandeling kreeg hij stee
vast ten antwoord: „Wegens
tijdgebrek van agenda afge-
Was er dan misschien iets
met het wetsontwerp aan de
hand? In de ogen van werk-
lozenverenigingen en ge
meentebesturen wel. Zij me
nen dat wettelijke regels een
vrijwel compleet einde zou
den maken aan het werken
met behoud van uitkering.
Vooral de kritiek van de zij
de van CDA-bestuurders loog
er niet om: „De wet zal loka
le initiatieven om iets voor
werklozen te doen de kop in
drukken en vervolgens zal
iedereen gaan zitten wachten
totdat er helemaal niets meer
gebeurt". Maar al die kritiek
maakte kennelijk weinig in
druk op de Haagse politici, zij
resulteerde althans niet in
een wijziging van de inhoud
van het wetsontwerp.
Honderdduizend
Momenteel verrichten naar
schatting meer dan honderd
duizend mensen onbetaald
werk met behoud van uitke
ring. Het is een ontwikkeling
die in de jaren zeventig is be
gonnen en als gevolg van de
stijgende werkloosheid steeds
verder in omvang is toegeno
men.
Aanvankelijk was het een
uitkeringsgerechtigde overi
gens streng verboden onbe
taalde arbeid te verrichten.
Hij of zij mocht absoluut geen
produktieve arbeid verrich
ten of iets wat daar op leek.
Een plafond witten of een
verstopte afvoer repareren
mocht pas na zessen, als de
meeste betaald werkenden er
hun werktijd hebben opzit
ten. Het gevolg: een gedwon
gen bestaan achter de gerani
ums met als summum van
activiteit overdag een cursus
pitrietvlechten in het club- of
buurthuis.
Toen echter de werkloosheid
een structureler karakter
kreeg en voor veel mensen
het enige toekomstperspec
tief werd, veranderde de
zaak. Veel werklozen kregen
schoon genoeg van het thuis
rondhangen en hadden na
een jaar alle cursussen van
het buurthuis wel gezien. Zij
wilden zich produktief ma
ken, zelfs als daar geen belo
ning tegenover stond. Hoe
wel de werkloos- en arbeids
ongeschiktheidswetten dit
verboden, knepen de meeste
uitvoeringsorganen een oogje
dicht. Bovendien kwam het
veel gemeenten, die steeds
meer moesten bezuinigen,
ook wel goed uit. Met minder
mensen moesten zij hetzelfde
of meer werk doen. Vrijwilli
gers konden mooi de overbe
laste werknemers ontlasten.
Legalisering
Ondertussen hobbelde de
wetgever achter deze ont
wikkelingen aan. Veel van
de huidige regels waarin het
werken met behoud van uit
kering is vastgelegd, zijn dan
ook een legalisering achteraf
van in de praktijk gegroeide
situaties. Pas in 1982 stuurde
de toenmalige staatssecretaris
Dales van sociale zaken aan
aantal (vrijblijvende) richtlij
nen aan de gemeenten waar
aan het werken met behoud
van uitkering moest voldoen:
Het mag geen betaalde ar
beid verdringen.
Het mag niet leiden tot
concurrentievervalsing.
Het mag niet leiden tot
budgetvervalsing (de organi
serende instelling mag er
geen vergoeding voor ont
vangen).
De interpretatie van de voor
waarden werd overgelaten
aan de uitvoeringsinstanties
en dat had tot gevolg dat de
wildgroei geen halt werd toe
geroepen maar juist sterker
Alweer ruim twee jaar gele
den bood minister De Koning
een concept-wetsontwerp
aan bij de Sociaal Economi
sche Raad met het doel een
einde te maken aan de onge
breidelde wildgroei van onbe
taald werk.
in omvang toenam. In de ja
ren daarna werden de richt
lijnen wat verder aange
scherpt en uiteindelijk in
1984 in een wettelijk kader
gegoten: de WOAU. Een af
grijselijke afkorting die door
iemand weieens smalend de
„kreet die een werkloze
slaakt als gevolg van de
schop onder zijn kont die hij
door deze wet zal krijgen",
genoemd.
De Wet Onbeloonde Arbeid
Uitkeringsgerechtigden moet
het werken met behoud van
uitkering dus een juridische
basis geven. De wet gaat uit
van de hierboven beschreven
voorwaarden. Die voorwaar
den moeten worden getoetst
door regionale commissies
waarin zitting hebben: twee
vertegenwoordigers van de
gemeente(n), twee van de
werkgevers, twee van de
vakbonden en één van werk-
lozenorganisaties. Elk van
deze leden heeft het recht
van veto; beslissingen over
een project waaraan onbe
taald mag worden gewerkt
moeten dus unaniem tot
standikomen. Personen of or
ganisaties die het niet met
een goedkeuring van de com
missie eens zijn en zich in
hun belangen geschaad voe
len, kunnen hiertegen in be
roep gaan.
Rechtspositie
De WOAU richt zich op
werklozen die al tenminste
een jaar bij het arbeidsbureau
staan ingeschreven. Zij kun
nen één jaar, met mogelijk
een verlenging van een jaar,
onbetaald bij een (overheids-)
instelling werken. Aan dege
nen die goedgekeurd onbe
taald werk doen, biedt de
wet een rechtspositie: zij heb
ben dezelfde rechten en
plichten als betaalde werkne
mers, maar krijgen een uit
kering in plaats van loon. De
„arbeidsverschaffer" moet dè
„arbeidverrichter" een on
kostenvergoeding geven en
een WA-en een ongevallen
verzekering afsluiten.
De WOAU moet een tijdelijk
karakter krijgen. Ondanks
aantallen van 800.000 ar
beidsongeschikten en 700.000
werklozen, zien politici,
werkgevers en vakbeweging
de werkloosheid nog steeds
als een tijdelijke kwaal. Wer
ken met behoud van uitke
ring is hun ogen dan ook een
tijdelijk alternatief. Of zoals
de FNV het omschrijft:
„Werken met behoud van
uitkering is slechts een pijn
stiller die het lijden vanwege
de werkloosheid verzacht.
Om de werkloosheid te lijf te
gaan zijn echte medicijnen
nodig". Minister De Koning
is het daar roerend mee eens
en om die reden wil hij de
WOAU slechts een duur ge
ven van drie jaar.
Tweeslachtig
Dat is dan ook het tweeslachr
tige aan het onbetaald wer
ken. Feit is dat er een groot
tekort aan banen is en dat
werklozen graag willen wer
ken. Men kan hen dus niet
veroordelen tot het met de
armen over elkaar zitten.
Feit is echter ook dat het
bedrijfsleven op allerlei ge
bieden wordt beconcurreerd
door bijvoorbeeld „klussen-
diensten" en „fietsenmakerij-
Men kan rustig stellen dat
een flink aantal van de wer
kenden met behoud van uit
kering toch op reguliere ar
beidsplaatsen zit. Bovendien
moet worden opgelet dat het
middel dat wordt gehanteerd,
niet erger is dan de kwaal.
Dus kan het niet anders dan
een tijdelijke noodoplossing
zijn en nimmer een alterna
tief voor beloonde arbeid en
structurele werkgelegenheid.
Anders
De vraag is of de Wet, die
naar men verwacht toch wel
ergens in 1987 in werking zal
treden, veel zal veranderen
voor de huidige onbetaalde
werkers. Waarschijnlijk niet.
Enerzijds omdat in het me
rendeel van de gemeenten
onbetaald werk al onderwor
pen is aan een toetsing. De
angst dat werkgevers en
werknemers die principieel
tegen onbetaald werk zijn, in
de nieuwe toetsingscommis
sies alle voorstellen zullen
torpederen is niet gegrond.
Juist op het plaatselijke ni
veau zijn de vertegenwoordi
gers van de vakbonden van
uit hun dagelijkse betrokken
heid met het probleem van
de werkloosheid immers
vaak geneigd met initiatie
ven in te stemmen. Boven
dien is iedereen het er over
eens dat een v rij willige rspro-
ject niet mag leiden*tot het
verdwijnen van arbeidsplaat
sen elders.
Wel zou het kunnen gebeu
ren dat projecten die al jaren
met succes draaien, door de
WOAU om zeep worden ge
holpen, bijvoorbeeld omdat
zij alsnog beticht worden van
concurrentievervalsing. En
fin, misschien stelt de Twee
de Kamer de behandeling
van de wet nog zo lang uit
dat er geen wettelijke regels
meer nodig zijn, bij gebrek
aan werklozen.
MARGA RIJERSE
MOSKOU Net als zo
veel andere moderne in
dustriële landen wordt de
(benadrukt door de talrijke
uitroepen van de voornaamste
openbare aanklager om „de
idioten af te schieten") en de
Sovjet-Unie bestuurd door karikatuur van de Russische
een jurist die politicus rechtvaardigheid waardoor de
werd. Michaël Gorbatsjov schrijvers Daniël en Sinjavski
heeft na zijn rechtenstudie gevangen werden genomen in
nooit deelgenomen aan de Jaren zest'g-
welig tierende juridische Toch gedijt het beroep van ju-
rist. In 1960 studeerden er
25.000 economen en juristen af
van de universiteiten en speci
alisatie-opleidingen (de twee
richtingen worden in de offi
ciële statistieken niet gesplitst).
In 1970 was dat aantal verdub
beld tot 51.000 en in 1984 wa
ren er 69.700 afgestudeerden
met een diploma rechten of
We stellen ons de Sovjet-Unie economie op zak.
praktijken in de Sovjet-
Unie. De jonge Gorbatsjov
was, zo'n veertig jaar te
rug, kien genoeg om de
ontwikkeling van deze
bedrijvigheid te signale
niet voor als een land waar ju
risten maatschappelijk aanzien
Sovjet-Unie wordt
rechtsspraak minder vaak toe
hebben en waar de wet respect gepast dan in het Westen, hoe-
afdwingt. De redenen hiervoor wel de Sovjetinwoners met
zijn in de recente geschiedenis veel enthousiasme procederen
te vinden, zoals de schijnpro- over civiele zaken, vooral over
cessen tegen Stalin's tegen- zaken met betrekking tot huis
standers in de dertiger jaren vesting, arbeidsomstandighe
den, en familieaangelegenhe
den, waarvan scheidingen de
meest voorkomende zijn. Vol
gens de Nederlandse expert op
het gebied van het juridische
stelsel in de Sovjet-Unie, Ger
van den Berg, werden er in
1980 zo'n drie miljoen civiel
rechtelijke processen gevoerd.
De lage kosten (vaak gratis) en
het gemak waarmee men over
rechtsbijstand kan beschikken
hebben ertoe geleid dat de be
volking op grote schaal ver
trouwen stelt in het burgelijk
recht, zo stelt Van den Berg.
Er is echter ook een enorme
belangstelling voor de verrich
tingen en het functioneren
van het rechtsstelsel. Eén van
de meestgelezen tijdschriften
in Rusland is „Chelovek I Za-
kon" oftewel „Mens en Wet",
waarvan er elke maand 10,2
miljoen exemplaren gekocht
worden. Een deel van die po
pulariteit is ongetwijfeld te
danken aan de smedige versla
gen van strafrechtelijke on
derzoeken en processen, maar
aan de andere kant is het blad
een uitlaatklep voor progres
sieve juristen die de vooruit
gang in de rechtsspraak propa
geren.
De belangrijkste „principek
westie" die de juristen aan wil
len snijden is dat iedereen die
in de Sovjet-Unie ergens van
„De ernstigste juridische fou
ten worden gemaakt doordat
men probeert om de aanklacht
te baseren op de schuldbeken
tenis van de verdachte en
doordat men deze bekentenis
klakkeloos aanvaardt. Daaruit
voort vloeit een onbereidwil-
ligheid of onbekwaamheid om
een valse zelfbeschuldiging te
beschuldigd wordt onschuldig herkennen", aldus Sukharev
is tot het tegendeel bewezen is. in zijn artikel.
Dit basisprincipe komt niet
voor in de Russische grond
wet, maar is het onderwerp
van een langdurige campagne
die door de markante Sovjet
jurist Professor M.S. Strogo-
vitsj werd gevoerd. Hij stierf
drie jaar geleden, op de voora
vond van zijn negentigste ver
jaardag, en Zijn boek dat han
delt over het „onschuldigheid
sprincipe" verscheen postuum.
De Russische minister van jus
titie A. Sukharev schreef een
opmerkelijke en lovende re
censie over dit boek in het be
langrijkste maatschappijwe-
tenschappelijke tijdschrift.
Dit is beslist een interessante
grove wijze inbreuk maakten
op de rechtvaardigheid. Hij
noemde gevallen waar mensen
hun partij-invloed hadden ge
bruikt om aanklachten in te
laten trekken en gevallen van
bijzonder twijfelachtige ver
oordelingen. „Wat is de reden
dat sommige kameraden deze
onrechtvaardigheden gemak
kelijk afdoen als .juridische
vergissingen"? ...We zouden
dit zonder meer een chroni
sche ziekte kunnen noemen:
len door de Russische rechts
pleging.
Alleen willen deze mensen,
net als andere juristen over de
hele wereld, dat het stelsel
verbeterd wordt op hun voor
waarden. De krant „Sovjet-
Staat en -Wet" organiseerde
recentelijk een rondetaf el-dis
cussie voor hooggeplaatste ju
risten en advocaten. Eén van
de aanwezigen, V. Savitski
jetmaatschappij vertegenwoor
digd: op ministeries, maar ook
in de industriële ondernemin
gen en fabrieken, in verbanc
met de wettelijke procedure:'
van handelsovereenkomsten,
Dagbladen en tijdschriften
hebben juristen in dienst en ex
zijn, vooral de laatste tijd, nog
al wat advocaten bijgekomen
die zich bezighouden met las
terlijke aantijgingen.
Op het ogenblik geloven de ju-
verklaring, omdat er eigenlijk een blinde jacht naar bewijzen
in de Russische grondwet staat die in de loop van het vooron-
dat niemand uitsluitend ver- derzoek verkregen zijn (en, zo-
oordeelt kan worden op grond als dikwijls blijkt, op een on-
deed de volgende uitspraak: risten, nu er ook één van hun
„De diensten van advocaten
zouden veel effectiever zijn als
het Kremlin bestuurd, dat de
betere tijden aangebroken zijn,
van een bekentenis. Pasgele
den verscheen er een opzien
barend artikel van de hand
van Arkadi Vaksberg over de
plenaire zitting van het Hoog-
rechtmatige manier)".
Aan de ene kant ziet men be
lastende bekentenissen van
verantwoordelijke Sovjetfunc-
gerechtshof van de USSR. De tionarissen en experts dat het
schrijver uit de meest vernieti- juridische stelsel ernstige bar-
gende kritiek op de Russische sten vertoont. Aan de andere
justitie die ooit het daglicht
heeft gezien.
Hij opende met een serie cita-
kant betekent het wél dat er
eerlijke en bezorgde mensen
op invloedrijke posities zitten
ten van aanwezigen die op die flink de bezem willen ha-
de bevolking wat meer afwist Onder mijn kennissen is een
van de mogelijkheden van ad- jonge advocaat die een gedeel'
vocaten en hun maatschappe- te van de speech van Gorbats-
lijk betekenis, en als hun pres- jov boven zijn bed heeft ge
tige niet ondermijnd werd
door schrijvers, journalisten en
filmers die vaak niet erg ter
zake zijn. Zij schilderen een
advocaat vaak af als een ge
haaide snoever die iedereen
achter de tralies wil hebben
inplaats van een intelligente
en eerlijke vakman".
Juristen zijn overal in de Sov-
