Onlusten Soweto na hard
optreden politie en leger
Daniloff wil
geen ruil met
Sovjet-spion
I (Capers
spillen
ij,vrienden"
l bevrijden
Verdachte
massamoord
meldt zich
BEVELHEBBER BOUTERSE:
Brunswijks succes gevolg fouten leger
GELOOFWAARDIGHEID ONGEBONDEN LANDEN STAAT OP DE TOCHT
Parijs wil garanties voor Unifil
Russische
kapiteins
in arrest
"BUITENLAND
CeldócQotucmt
VRIJDAG 5 SEPTEMBER 1986 PAGINA 5
Aoskou geeft informatie
slachtoffers Tsjernobyl
fOSKOU Dc Sovjet-Unie heeft ermee
igestcmd alle medische gegevens over de
enandeling van de slachtoffers van de
ernramp in Tsjernobyl te publiceren. Dit
a- ceft dc Amerikaanse arts Robert Gale gis-
?0 eren in Moskou gezegd. Gale voerde na de
BO amp beenmergtransplantaties uit op der-
70 jen- slachtoffers. Hij meldde dat het materi
al alle gegevens bevat over de hoeveelheid
traling waaraan de slachtoffers werden
ilootgesteld en over resultaten van de be-
10 andeling van de 203 patiënten die bij het
ngeluk op 26 april acute stralingsziekte
pliepen. Ook kondigde hij plannen een re-
istcr aan te leggen van medische informa-
c over stralingsongelukken, waarvan art-
en bij toekomstige kernongelukken ge-
ruik zouden kunnen maken.
BEREPAK WORDT
FEESTVIERDER
NOODLOTTIG
NEW LONDEN Een man die bij
wijze van grap een berenpak droeg,
en kennelijk iets gedronken had, is
op een autoweg in New London,.
Connecticut, ernstig aan het hoofd
verwond doordat een auto over
hem heen reed. Hij was rhidden op
de weg gaan liggen en kon vermoe
delijk door het pak waarschuwin
gen van mede-feestvierders niet
horen. De betrokken automobilist
was onder invloed. Zijn auto was
bovendien niet geregistreerd en de
verzekering niet betaald. De toe
stand van het slachtoffer, de 23-ja-
rige Gary Strickland, is kritiek.
Ramp Challenger kost
duizenden hun baan
CAPE CANAVERAL Meer dan
elfhonderd werknemers van bedrij
ven die in opdracht van het Ameri
kaanse ruimtevaartbureau NASA
betrokken waren bij het ruimteveer-
programma, zullen de komende twee
weken hun baan verliezen. Volgens
een N AS A-woord voerder zijn de
ontslagen een gevolg van de explosie
van het ruimteveer Challenger in ja
nuari dit jaar en de daaruit resulte
rende verschuiving van de eerstvol
gende ruimtependelvlucht naar
voorjaar 1988. Met de komende ont
slagen meegerekend, hebben in to
taal 3100 mensen hun werk verloren
als gevolg van de ramp met de Chal
lenger.
Westduitsers
willen ruimte in
BONN Ongeveer 1.700
Westduitsers, onder wie 350
vrouwen, hebben gereageerd
op een advertentie van de
overheid, waarin vier autro-
nauten worden gevraagd. Dit
heeft de Westduitse minister
van wetenschap, Heinz Rie-
senhuber, bekend gemaakt.
Het ongeluk met het ruimte
veer Challenger lijkt de West
duitsers niet van een vlucht in
de ruimte te hebben afge
schrikt. De eerstvolgende
ruimtevlucht waar een West
duitser aan zou kunnen deel
nemen staat voorlopig voor
1990 op het programma.
Supersneltrein
ontspoord met
slakkegangetje
FRANKFURT Met een
slak-kegangetje van vijftien
kilometer per uur is de nieu
we, experimentele Duitse
supersneltrein, de Intercity
Experimental tijdens een
proefrit van Hannover naar
Würzburg ontspoord. De
trein reed door het station
van Burgsinn toen het van
het snelspoor raakte, op een
rangeerbaan terechtkwam
en uit de rails liep. Hij raak
te niet beschadigd. Onlangs
vestigde de trein een record
door een top van 317 kilo
meter per uur te halen.
Cyanide in
pakje soep:
man overleden
RUNNEMEDE In de Amerikaan
se plaats Runnemede. New Jersey, is
de 27-jarige Louis Denver plotseling
gestorven na het consumeren van
een kop kippesoep uit een pakje van
het merk Cup-A-Soup. Zowel in het
lijk als in het restant van het pakje
werden sporen cyanide aangetrof
fen. De lijkschouwer stelde dat Den
ver genoeg cyanide had binnenge
kregen om een paard te doden. Hoe
wel er geen bewijzen zijn dat er met
andere pakjes soep in de winkel was
geknoeid, zijn ze allemaal verwij
derd. De politie benadrukte dat niet
zeker is of er sprake is van moord.
BLADLUIS DOL OP
UITLAATGASSEN
BRISTOL Er is een insect dat dol
is op uitlaatgassen van auto's. Dat
maakte de Britse bioloog Gordon
Port deze week bekend. Het insect is
de bladluis, de hardnekkige plaag
van menige tuinier. De bioloog en
zijn team kwamen tot hun ontdek
king toen ze de raadselachtige voor
keur gingen bestuderen die deze
planteneter heeft voor planten, die
langs snelwegen groeien. Het blijkt
dat deze planten een verhoogd gehal
te aan stikstof bevatten en dat is ui
terst voedzaam voor bladluizen. De
zelfde stikstof is verantwoordelijk
voor de luchtvervuiling en de zure
regen.
1
jVervolg van de voorpagina)
IARACHI Een func-
tonaris van de Pakistaan-
It luchtmacht verklaarde
Jat de kapers Arabieren
itken en dat zij Engels
preken. Volgens de di
recteur-generaal van de
Pakistaanse Dienst voor
Ie Burgerluchtvaart,
Xhursid Manwar Mirza,
villen de kapers de vrijla
ting bewerkstelligen van
.vrienden" die in gevan
genissen in Cyprus zitten.
f)e autoriteiten van Cy
prus echter hebben al bij
voorbaat te kennen gege
ven, dat het toestel niet op
het eiland mag landen. Op
Jiet vliegveld van Larnaca
tijn, om op alles voorbe
reid te zijn, inmiddels
veiligheidstroepen gepos
teerd.
"Het vliegveld van Karachi, de
grootste stad van Pakistan, is
perder het toneel geweest van
.kapingsacties. Op 2 maart 1979
werd een man die had gepro-
J>eerd een Boeing-747 van Pa
kistan International Airlines
ie kapen, besprongen door drie
passagiers. Een granaat ont
plofte. waardoor een arm van
de kaper werd afgerukt. De
jdrie passagiers raakten ge
wond. De kaper werd nog het
zelfde jaar opgehangen.
jOp 20 januari 1978 overwel
digde een gemaskerde kaper
-(een toestel met 22 passagiers.
jDe man eiste naar India te
-■worden gevlogen om daar te
worden behandeld voor kan
ker. De president-commissaris
van Pakistan International
-Airlines. Nur Khan, begaf zich
persoonlijk aan boord om met
•de man te onderhandelen. Hij
- wist de kaper buiten gevecht
te stellen.
JLONDEN George Stephen-
json, een 35-jarige man die ver
dacht wordt van massamoord
dop een Britse familie, heeft
zich gisteren aangegeven. Hij
J belde de politie op vanuit een
telefooncel in de buurt van
waar het drama zich had afge
speeld, waarop de agenten on-
- middellijk uitrukten. Bij de
massamoord kwamen vijf
- mensen om het leven.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE Bil UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER. RECREATIEEXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
De Zuidafrikaanse dominee Beyers Naudè, die een fel tegenstander van apartheid is. heeft minister
Van den Broek van buitenlandse zaken gisteren gevraagd alles te doen om te voorkomen dat in
Zuid-Afrika een bloedbad wordt aangericht.
JOHANNESBURG In
Zuid-Afrika hebben poli
tie en leger gisteren met
veel machtsvertoon een
massabegrafenis voor
twintig slachtoffers van
rellen in Soweto tegenge
houden en daarmee uren
lange onlusten in het
zwarte getto uitgelokt.
Nadat veiligheidstroepen de
5.000 mensen met traangas uit
een hadden gedreven, zijn
vijftien slachtoffers op een na
bijgelegen begraafplaats bijge
zet. De regering zei geen be
richten te hebben gekregen
over doden of gewonden.
Buurtbewoners zouden echter
hebben gemeld dat mogelijk
vijf mensen om het leven zijn
gekomen.
Volgens ooggetuigen is een
zwarte vrouw omgekomen
toen zij, opgejaagd door jonge
ren met'zwepen die werkwilli
gen wilden verhinderen naar
Johannesburg te reizen, onder
een trein terecht was geko
men. Duizenden jongeren
kwamen de straat op om een
algemene werkstaking af te
dwingen. Zij richtten barrica
des op van stenen en branden
de autobanden.
Heel Soweto is tot onrust-ge
bied verklaard. Aan de uit
protest tegen het politie-optre-
den afgekondigde werkstaking
werd massaal gehoor gegeven,
uit protest tegen het politie-op-
treden of uit angst het doelwit
te worden van de fanatieke
zwarte jongeren op straat.
Het hooggerechtshof van de
Zuidafrikaanse provincie Na-
tal heeft gisteren een aantal
beperkingen op de persvrij
heid die voortvloeien uit de
noodtoestand, nietig ver
klaard. Het hof noemde de re
gels zo verstrekkend en gru
welijk dat het nooit de bedoe
ling van het parlement kan
zijn geweest de politie dergelij
ke volmachten te geven.
De Amerikaanse president Ro
nald Reagan zal de sancties die
vorig jaar werden genomen te
gen Zuid-Afrika verlengen.
De president komt daarmee
overigens niet tegemoet aan de
wens van het Congres om
Zuid-Afrika zwaarder te straf
fen.
De lopende termijn voor de
sancties loopt dinsdag af. Het
gaat daarbij om het verkoop
verbod van de Krugerrand in
de VS, een verbod op verkoop
van computers aan Zuidafri
kaanse regeringsinstanties, een
verbod op bankleningen en
een verbod op de levering van
nucleaire technologie aan
Zuid-Afrika.
De Zuidafrikaanse kerkleider
dominee Beyers Naudé heeft
minister Van den Broek in
dringend gevraagd alles te
doen om te voorkomen dat in
Zuid-Afrika „een bloedbad"
wordt aangericht.
Beyers Naudé keerde gisteren
van een tweedaags bezoek aan
Nederland naar Zuid-Afrika
terug. Op het ministerie van
buitenlandse zaken heeft hij in
een wat hij noemde „heel in
dringend gesprek" Van den
Broek gewaarschuwd dat als
niets concreets wordt gedaan,
het geweld in Zuid-Afrika
steeds verder om zich heen zal
grijpen.
Van den Broek verklaarde
nog steeds hoop te hebben dat
de twaalf EG-landen gemeen
schappelijk tot economische
dwangmaatregelen tegen
Zuid-Afrika zullen besluiten.
Hij meent dat de Gemeen
schap niet moet wachten op de
Verenigde Staten. De EG zou
de Verenigde Staten een sig
naal moeten en kunnen geven,
aldus de minister.
PARAMARIBO Dat
het „jungle-commando"
onder leiding van de ex-
militair Ronnie Bronswijk
tot nu toe supcessen heeft
bereikt, is niet zozeer te
danken aan zijn sterkte
als wel aan fouteh die
door het nationale leger
zijn gemaakt. Dit heeft de
Surinaamse legerleider
Desi Bouterse gezegd.
Dat vuurgevecht had plaats
tussen leden van de groep-
Brunswjjk en manschappen
van het nationale leger. Er
vielen vier gewonden aan de
zijde van het leger. Ook aan de
kant van Brünswijk vielen
slachtoffers, maar hoeveel is
niet bekend.
Volgens onbevestigde berich
ten zou de broer van Brüns
wijk bij de gevechten zijn ge
dood. De helikopter die
woensdag voor het eerst was
ingezet bij de zoekacties in het
Marowijne-gebied is neerge
haald, maar daarbij zouden
zich geen persoonlijke onge
lukken hebben voorgedaan.
De bevelhebber stelde dat de
kwestie-Brunswijk een aflo
pende zaak is. „Hij denkt niet
goed na en weet niet waarmee
hij bezig is". Volgens Bouterse
waren mensen die in Albina
woonden op de hoogte van de
plannen van Brünswijk om
een inval te doen maar zij heb
ben niets gezegd uit vrees voor
repressailles omdat de groep-
Brunswijk hen met de dood
heeft bedreigd. De mensen
waren toen weggetrokken.
Bouterse zei dat de aanval van
woensdag niet als een verras
sing is gekomen omdat het
tweede ultimatum van Brüns
wijk op 30 augustus was ver
streken en hij dus iets zou
moeten doen om aan zijn eisen
kracht bij te zetten.
Nederland heeft gisteren op de
top van niet-gebonden landen
in Harare een verklaring doen
circuleren waarin de beschul
digingen van Paramaribo aan
het adres van Nederland wor
den tegengesproken. In het
communiqué ontkent Den
Haag dat de regering steun
geeft aan de opstandelingen
van de groep-Brunswijk, die
momenteel actief is in het oos
ten van Suriname. Eerder zei
de Surinaamse minister van
buitenlandse zaken, Henk
Herrenberg. niet te geloven
dat Nederland niets met de si
tuatie in Suriname te maken
heeft.
De groep-Brunswijk heeft één
van de veertien militairen
vrijgelaten, die in juli werden
gegijzeld na een aanval op een
militaire post bij Stolkertsijver.
De vrijgelaten militair is ser
geant Gijsvliet, die de leiding
had van de groep die werd
meegevoerd.
Bij betogingen in Chi
li tegen het bewind
van generaal Pino
chet is gisteren een
persoon om het leven
gekomen en zijn ze
ven anderen ernstig
gewond geraakt.
Meer dan honderd
mensen zijn aange
houden. De voor
naamste oppositiepar
tij, de christen-demo
cratische, had gewei
gerd zich aan te slui
ten bij de oproep voor
een nationale actie,
omdat zij er van over
tuigd is dat extreem
linkse groepen een
nationale actiedag
willen gebruiken om
gewapend verzet te
voeren. De christen
democraten willen
geen geweld gebrui
ken.
HARARE De Libische
leider Khaddafy heeft gis
teren op de conferentie
van de beweging van
niet-gebonden landen in
Zimbabwe krasse uitspra
ken gedaan. Zo heeft hij
gisteren gedreigd uit de
beweging van niet-gebon
den landen te stappen',
omdat een aantal leden Is
raël heeft erkend. Maar
met de uitspraak dat de
beweging haar bestaans
recht heeft verloren legde
hij een vinger op de zwak
ke plek.
Het is ook. vreemd om te zien
hoe landen die goede relaties
met Israël hebben eveneens
bereid kunnen zijn „zionisme"
te veroordelen en om Egypte,
dat viooloefeningen met de VS
houdt, uilgenodigd te zien om
de politiek van Washington in
het Middellandse-Zeegebied te
veroordelen.
Tal van landen, zoals Argenti
nië, Sri Lanka, Singapore en
Koeweit, hebben er steed voor
gewaarschuwd, dat de 'belang
stelling voor de beweging ver
der zal tanen, als zij systema
tisch anti-Amerikaanse resolu
ties blijft aannemen.
Vergeleken met driejaar terug
zijn er al veel minder leiders
van de 100 leden-landen opge
komen. Toen waren het er zes
tig, nu veertig. Dat is minder
dan de helft, zodat de confe
rentie eigenlijk nauwelijks
meer de naam top verdient.
De beweging ontstond in
Bandung, toen er nog moest
worden gestreden tegen het
kolonialisme. Nu de dekoloni-
sering vrijwel is voltooid, is
het moeilijker geworden ge
meenschappelijke noemers te
vinden en wordt de beweging
heen en weer geslingerd tus
sen Oost en West, al bedient zij
zich nog steeds van anti-wes
terse retoriek.
Kijkt men naar de samenstel
ling van de beweging dan lijkt
het op het eerste gezicht
vreemd dat de VS altijd doel
wit vormen samen met Zuid-
Afrika en Israel, terwijl de
Sovjet-Unie in de Afghanis-
tan-paragraaf van de slotver
klaring naar alle waarschijn
lijkheid nog niet eens zal wor
den genoemd.
In feite hebben de niet-gebon
den landen zich echter zeker
niet massaal naar Moskou ge
keerd. Nauwelijks tien aanwe
zige landen kunnen als pro-
Sovjet worden beschouwd, ter
wijl 35 zonder meer pro-wes
ters zijn en de andere, dus iets
meer dan de helft echt „niet-
gebonden" zijn.
eerste plaats zijn de „pro-Sov
jets" beter verenigd en actie-
vei; dan de „pro-Amerikanen",
Ten tweede geldt de voor
naamste zorg van de niet-ge-
bondenen de economie. En
dan heeft het Westen nog
steeds de voornaamste touw
tjes in handen, de VS voorop,
of het nu gaat om prijzen van
grondstoffen, kredietverlening
of schuldenregelingen.
NEW YORK/PARIJS
Frankrijk heeft de Veilig
heidsraad van de VN bijeen
geroepen'naar aanleiding van
de aanslag op soldaten van de
Franse eenheid van de VN-
vredesmacht (Unifil) in Zuid-
Libanon. Daarbij kwamen gis
teren drie Franse soldaten om
het leven. President Mitter
rand heeft betere garanties ge
ëist voor Unifil. De secretaris
generaal van de VN, Javier
Perez de Cuellar, heeft zijn
vakantie onderbroken wegens
de verslechtering van de situa
tie van 5.800 man tellen VN-
vredesmacht in Zuid-Libanon.
Sinds de vorming van UNIFIL
in 1978 hebben 21 Franse mili
tairen de dood gevonden in
Zuid-Libanon. De afgelopen
weken is het aantal anti-Fran
se aanslagen sterk toegeno
men. De daders worden ge
zocht in pro-Iraanse groepe
ringen.
SMIDJE VERHOLEN—KARELTJE KNETTER EN DE TOVERBUBBEL
36) We hebben het allemaal natuurlijk al lang
gezien: met een verbluffend gemak bleef Karel-
tje Knetter de jeugdige edelman voor en deze
kreeg werkelijk geen voet aan de grond, alsme
de geen schaats op het Ijs. Egerick verloor. En
niet alleen dat. Hij verloor verpletterend. Hij ver
loor dramatisch. Gebroken, duizelig en buiten
adem kraste hij op Kareltje Knetter af, die als
een ware triomfator op het ijs stond en net zo
rustig ademde als had hij zojuist een verkwik
kend slaapje gedaan. „Parbleu...." bracht de
jonkman er tenslotte met moeite uit. „Dat was
een raak nederlaagke, zeg. Héél raak. Mijn ge-
Llykwensen hoor!!" „Juist", zei Kareltje, met
de tanden op elkaar. „Dat was nederlaag num
mer één. Eri nu komt nederlaag nummer twee.
Trek je schaatsen uit, jongeman. Doe ze uit, doe
ze af, werp ze weg of wat je maar wilt."
„Waarom zou ik?" vroeg Egerick verbaasd.
„Omdat ik je een pak op de latafel ga geven,"
antwoorde Kareltje streng. „Je hebt me straks
uitgescholden voor prolleke en tegen het ijs ge
bokst. Dat ga ik nu wreken." „Ach kom," zei
Egerick aarzelend. „Vond ge die ene tik op uw
neuske dan geen rechtvaardige straf voor het
feit, dat ge de kleine Krelisje sloeg?" Maar
Kareltje gaf geen commentaar. Hij sprong in de
houding, sloeg toe en deponeerde de jeugdige
edelman snel en kundig op de harde ijsvlakte
MOSKOU De kapiteins van
zowel het cruise-schip Admi
raal Nachimov als het vracht
schip Pjotr Vasijev zijn giste
ren in verzekerde bewaring
genomen en beschuldigd van
overtreding van de navigatie-
regels, waardoor de twee vaar
tuigen met elkaar in aanva
ring kwamen op de Zwarte
Zee. Bij de ramp zijn waar
schijnlijk 398 mensen om het
leven gekomen. De regerings
krant Izvestia berichtte dat
een staatscommissie onder lei
ding van Politbüro-lid Geidar
Aliev het onderzoek voortzet
en dat tot dusver zo'n 400
mensen als getuige zijn ge
hoord. De twee schepen kwa
men met elkaar in botsing,
hoewel men op de brug radio
contact met elkaar onderhield
en ook eikaars lichten kon
zien.
NEW YORK/MOSKOU
Nicolas Daniloff, de
Amerikaanse correspon
dent die in Moskou is ge
arresteerd op beschul-
digng van spionage, heeft
laten weten dat hij niet
wil worden uitgewisseld
tegen de vermeende Rus
sische spion Gennadi Za-
charov. Dit heeft Morti
mer Zuckerman, de eind
redacteur van het blad
waar Daniloff voor werkt,
gezegd.
Een dergelijke uitwisseling zou
volgens Daniloff misplaatst
zijn, omdat Daniloff geen
spion is. De journalist zou wel
akkoord willen gaan met zijn
vrijlating in ruil voor de tijde
lijke invrijheidstelling van Za-
charov. Zacharov zou in dat
geval, hangende zijn proces,
aan de Russische ambassade in
de VS worden overgedragen.
Na in de VS terecht te hebben
gestaan, zou hij vervolgens
naar de Sovjet-Unie kunnen
terugkeren.
Ondanks het feit dat het vast
houden van Daniloff „een
zware hypotheek legt" op de
betrekkingen tussen de VS en
de Sovjet-Unie, worden van
daag en morgen in Genève
nieuwe besprekingen over wa
penbeheersing gehouden. Bo
vendien zijn gisteren ook de
besprekingen over kernproe
ven en chemische wapens her
vat.
Georgi Arbatov, adviseur van
het Kremlin voor Amerikaan
se aangelegenheden, heeft zich
in een kranteartikel somber
uitgelaten over de mogelijkhe
den voor een top tussen
Reagan en Gorbatsjov „als de
VS doorgaan met de plannen
om het SALT-II verdrag te
niet te doen". De Sovjet-Unie
wil pas een datum voor een
topontmoeting vastleggen als
er van te voren zekerheid kan
worden gegeven over maatre
gelen ten aanzien van de wa
penbeheersing, aldus Arbatr„v.
