„Maastricht" zet religieuze muziek in oorspronkelijk kader £ddóc6ottta/ntï Pastorale taak officialaat versterken aan tafel kerk Boekwijzer ICTO: NAVO is onmisbaar voor vrede Poolse episcopaat schrapt plan eigen landbouwfonds Betreurenswaardige reactie ACHTERGROND ^«jócQowiant DONDERDAG 4 SEPTEMBER 1986 PAGINA 2 Gereformeerd Dalfsen: Roken taboe op vergaderingen De kerkeraad van de Gereformeerde Kerk van Dalfsen wil ro kend kerkelijk Nederland te lijf gaan. De eerste resultaten zijn er al: In vergaderingen van de kerk in Dalfsen mag niet meer worden gerookt. Het besluit werd genomen toen de kerkeraad besefte welke schade „luchtgehandicapten", de ongeveer 1,4 miljoen cara-patiënten wordt aangedaan door het roken onder andere op bijeenkomsten. De kerkeraad heeft zich tot de syno de van de Gereformeerde Kerken gewend met het verzoek de kwestie van het roken aan de orde stellen in alle gereformeer de kerken in ons land. Ook zouden de lidkerken van de Raad van Kerken in Nederland de rokerskwestie in eigen gelederen aan de orde moeten stellen, menen de gereformeerden van Dalfsen. Vijf miljard nodig voor onderhoud bejaarde nonnen De orden van vrouwelijke religieuzen in de Verenigde Staten is het water tot de lippen gestegen er is direct vijf miljard gulden nodig voor het levensonderhoud van bejaarde nonnen die niet meer kunnen bijdragen aan de inkomsten van hun or den, en dat geld is er niet. Dat is onthuld op de besloten verga dering in Milwaukee van 350 moeder-oversten, de Leadership Conference of Women Religious, waar zuster Mary Oliver Hu- don een niets verhullend rapport heeft uitgebracht over deze wanhopige situatie. Ook op jaren gekomen mannelijke reli gieuzen dreigen in materiële nood te raken. Er zijn nu plannen in de maak voor een noodfonds. en Vu wereld De lasteraar heeft de duivel op zijn tong en wie hem aanhoort heeft hem in zijn oren Duits spreekwoord Religie niet langer opium van het volk „Marxisten die denken dat religie opium van het volk is zitten er goed naast. Zij zien niet dat religie een positieve, veelomvattende rol speelt als onderdeel van een cultuur van miljoenen mensen." Dit schrijft Zhao Fuchan, waar nemend voorzitter van de Academie voor sociale we tenschappen in China in het nieuwe tijdschrift Brug. Naar het oordeel van Fuchan zijn christenen „idealisten, die niet wegens hun geloof mo gen worden vervolgd, maar als gelijkwaardige burgers vrij voor hun overtuiging moeten mogen uitkomen". Het christelijk streven naar gerechtigheid en oprechtheid gaat niet in tegen „de socia listische moraal en kan een bijdrage leveren aan het sta biliseren van de staat en zijn contacten met andere lan den". Concilie documenten opnieuw uitgegeven In veel discussies over de koers van de rooms-katholie- ke kerk wordt verwezen naar de documenten van het Tweede Vaticaanse Concilie. Wat is er op dit concilie pre cies afgesproken? Hierover bestaat veel verwarring, te meer daar de teksten van dit concilie in de jaren zestig nooit die aandacht hebben gekregen die ze verdienene. De Stichting Archief van de Kerken (ARK) in Leusden heeft daarom een heruitgave verzorgd van de Constituties en decreten van het Tweede Vaticaanse Concilie. De uit gave is uitgevoerd in dun- drukpapier waardoor een handzaam formaat gewaar borgd bleef. 585 blz. prijs 63,50. Theorie en praktijk van Tibetaanse Mahayana- boeddhisme Net als de Dalai Lama, gees telijk en wereldlijk leider-in- ballingschap van Tibet, is lama Sherab in 1959 na de Chinese inval in Tibet naar India gevlucht. Hij kreeg in 1967 opdracht van de Dalai Lama om met vier ander Ti betaanse monniken en een kok naar Europa te reizen om de nog ongeschonden tra ditie van het Tibetaanse Ma- hayana-boeddhisme te ver spreiden. In Zwitserland stichtten zij een religieus cen trum voor Tibetaanse vluch telingen en belangstellende westerlingen. Van de hand van lama Sherab verscheen onlangs Training van de Geest, een leerboek Tibe taanse boeddhisme voor be ginners. Voor hen die de Dharma, de leer van Boeddha, volgens de beginselen van het Tibetaan se Mahayana-boeddhisme wensen te volgen is dit boek een praktische handleiding. Maar ook voor de louter geïnteresseerden bevat het een beschrijving van het on- staan van het boeddhisme in Tibet, de verschillende reli gieuze stromingen en boven dien een levensbeschrijving van de auteur. Uitgebreid wordt ingegaan op de filoso fie van de vooral mystiek in gestelde boeddhistische stro ming. Het oefenen in de juiste gees teshouding ten aanzien van de medeschepselen, een mate van onthecht zijn, blijken be grippen die de leergierige al vroeg op zijn pad zal vinden. Technieken voor ademhaling en meditatie zullen hem ten dienste staan bij het zoeken naar bevrijding. De heldere uiteenzetting over theorie en praktijk van deze geloofsleer is uitdrukkelijk, bedoeld als aanvangsstof, want, stelt de schrijver in zijn inleiding, voor een diepgaande beoefe ning is het mondeling onder richt van een bevoegde le raar, een Goeroe, noodzake lijk. (Uitgave Ankh-Hermes, De venter. 162 blz. 29,50. DUIZENDEN BEZOEKERS VERWACHT OP FESTIVAL „Geen uitvoering, maar een liturgische gebeurte nis". Zo omschrijft Theo Kersten, direkteur van het Cultureel Centrum Maastricht het uitvoeren van gregoriaanse gezan gen en zestiende eeuwse muziek tijdens een eu charistieviering en ande re liturgische vormen in het kader van het Euro pees Festival voor Reli gieuze Muziek in Maas tricht (5 tot en met 20 september). Het gregoriaans is een van de thema's die voor het Festival van dit jaar zijn gekozen (naast joodse muziek en be spelingen van Peereboom-or gels in de Maastrichtse regio). „De enorm toegenomen be langstelling voor het gregori aans is een aanwijzing van een cyclische beweging: We onttrekken ons aan het ver leden en na verloop van tijd ontdekken we dat wat we achter ons lieten, zoveel zeg genskracht had dat we het in onze tijd graag opnieuw ont dekken". Het bezwaar van sommigen, namelijk dat bij die herontdekking van het gregoriaans de bedding, na melijk de uitvoering in de kerk, vaak ontbreekt, geldt Theo Kersten: Kerkmuziek op plaats van bestemmin in Maastricht niet. „We heb ben nadrukkelijk gekozen voor het tot zijn recht laten komen van het gregoriaans in de kerk. Daarom is er een eucharistie-viering, is er het officie-project en zijn er de vespers naast de concertuit voeringen Vorig jaar deed Kersten ei genlijk al hetzelfde: Toen klonk in Maastricht de mu ziek van Schütz in het kader van een protestantse liturgi sche vormgeving". Er is ook een heel ander, praktisch aspect dat Kersten gelijk geeft met zijn visie op het uitvoeren van kerkmu ziek. „Als je praat met koren die concertmatig zestiende eeuwse muziek zingen, de vroege polyfonie, dan hoor je dat zo'n concert van ander half uur buitenmatig ver moeiend is voor de uitvoe renden. Dergelijke muziek vraagt blijkbaar heel wat van de stem. Als je deze muziek uitvoert op de wijze waar voor ze werd geschreven, na melijk voor de liturgie, dan treedt die vermoeidheid niet op; de zangers hebben steeds even „rust". Geen scheiding Wie zich oriënteert op de praktijk van de kerkmuziek in het verleden, ontdekt dat de scheiding tussen „kerk" en „wereld" zoals wij die nu kennen, toen helemaal niet bestond. „Het lijkt er op dat de muziek waarover wij het hebben, helemaal gebakken zit aan de kerk. Dat is ook waar, maar dan in een ande re zin dan je denkt. De kerk was toen niet alleen een ruimte voor de viering, maar evengoed voor het sociaal en maatschappelijk leven. Het kerkgebouw was een ont moetingsplaats voor iedereen en de religie en ook de mu ziek die daarbij hoort, maakt deel uit van dat leven". Het programma van het fes tival biedt een scala aan inte ressante onderdelen, waaron der een heuse primeur: De eerste uitvoering in Neder land van het Requiem van Penderecki. Maar ook de Missa Solemnis van Beetho ven, de Maria Vespers van Monteverdi en de concerten door The Tallis Scolaris zijn hoogtepunten in de program mering. Het Festival heeft een uitge sproken Limburgs karakter door het gebruik maken van een groot aantal kerken als uitvoeringsruimte. De KRO- radio versterkt dit effect door een serie orgelconcerten te organiseren op orgels in en rond Maastricht, echter zon der nadrukkelijk Limburgse organisten te laten spelen. Het publiek reageert heel duidelijk op de opzet van het Festival, meent Kersten. Vo rig jaar kwamen er tussen de twaalf-en vijftienduizend be zoekers. Dit jaar zullen de belangstellenden zeker in de zelfde aantallen komen, meent Kersten. „Eigenlijk verwacht ik er meer. Dat kan trouwens niet onbeperkt. We hebben een maximum capaciteit van tegen de twin tigduizend bezoekers. Maar dan zitten ook alle ruimten, waaronder echt kleine kerk jes, echt helemaal vol". Inlichtingen over het pro gramma van het Festival bij het Cultureel Centrum in Maastricht, tel. 043-293200. LÜTSEN KOOISTRA Onze overtuiging is dat de vrede het best gediend wordt door tweezijdige ontwape ning of door evenwichtige wapenvermindering door on derhandelingen. Wij zien hierbij de NAVO als een or ganisatie die onmisbaar is voor het voeren van vrucht baar overleg en daarom es sentieel voor het handhaven van de vrede. Dit schrijft het ICTO-bestuur in het het ICTO-cahier ter gelegenheid van de (IKV- )vredesweek 1986. In de in troductie van het 12 bladzij den tellend nummer noemt secretaris-generaal lord Car- rington de NAVO „in alle re delijkheid de meest doeltref fende van de vredesbewegin gen". Overeenkomsten die de vei ligheid en stabiliteit waarbor gen, moeten evenwichtig zijn en doeltreffend te controle ren. De solidariteit en de vastbe radenheid van de bondgeno ten om hun vitale veilig heidsbelangen te beschermen niet in de laatste plaats door plaatsing van kruisra ketten en Pershing U-raket ten zijn beslissende facto ren geweest om de Sovjets te overtuigen terug te keren naar de onderhandelingsta fel, aldus Carrington. De voorzitter van het ICTO, mr. J.L. Janssen .van Raay heeft onlangs voorgesteld een vredesplatform op te richten weaarin alle vredesbewegin gen samenwerken. Ds W. van der Zee, secretaris van de Raad van Kerken heeft hierop welwillend gerageerd. Mr. J. Janssen van Raay DR. O. TER REEGEN: Dr. O. ter Reegen, officiaal van het bisdom Rotterdam (hoofd van de kerkelijke rechtbank) heeft dinsdag bij de of ficiële opening van de nieuwe behuizing van zijn bureau aan de Hoflaan in Rotterdam een warm pleidooi gehouden voor de instelling van een Diocesane Raad voor Huwelijk en Ge zin. Deze raad zou met de hulp van het Officialaat de nodige initiatieven moeten nemen op het gebied van de huwelijks voorbereiding en de begeleiding van echtparen. Pater ter Reegen wilde met zijn pleidooi een concrete invul ling geven op wat bisschop R.Ph. Bar kort daarvoor had be toogd: de Kerk wil dat het kerkelijk wetboek en het kerke lijk recht midden in de pastoraal staan. De Codex handhaaft immers de orde die gericht is op het doen opbloeien van de liefde, van de genade en van de gaven van de Geest. Verreweg de meeste zaken die de Officiaal te behandelen krijgt zijn huwelijkszaken, vaak na een lange lijdensweg vastgelopen huwelijken, waarin geconstateerd moet worden dat het ontbroken heeft aan een goede voorbereiding of aan een goede begeleiding. Het pastorale aspect van het werk van de kerkelijke rechters dient daarom veel meer aandacht te krijgen, In plaats van het uitspreken van een ongeldig heidsverklaring van het huwelijk, moeten zij ervoor zorgen dat hogere eisen worden gesteld aan de huwelijksvoorberei ding. Een raad voor huwelijk en gezin in het bisdom zou naar de mening van Ter Reegen nuttig werk kunnen ver richten. Met het emeritaat gaan van officiaal dr. M. de Jong, begin dit jaar, is een nieuwe goede behuizing gevonden voor het officialaat op de eerste verdieping van de pastorie van de St. Lambertuskerk in Rotterdam/Kralingen (Hoflaan 121,tel. 010-4112253). De nieuwe officiaal, de in Rotterdam woon achtige pater dr. O.ter Reegen sss is ook officiaal van het aartsbisdom Utrecht. Falwell valt Tutu opnieuw aan De uiterst conservatieve Amerikaanse tv-predikant Jerry Falwell heeft opnieuw een felle aanval op de Anglicaanse bisschop Desmond Tutu gedaan. Of Tutu moet de Nobelprijs voor de vrede teruggeven of hij moet zich verontschuldigen bij de landen die met Zuid-Afrika zaken doen. Falwell ver wees naar uitspraken van Tutu in juli, toen deze zei dat het Westen naar de hel kon lopen. Daarmee reageerde de zwar te bisschop op de weigering van president Reagan economi sche sancties tegen Zuid-Afrika af te kondigen. Afscheid dr. S. Gerssen Dr. S. Gerssen 63), rector van het theologisch seminarium Hydepark van de Nederland se Hervormde Kerk, gaat binnenkort met vervroegd emeritaat. In 1982 trad hij toe tot het rectorium, waarvan verder drs. M. den Duik en drs. P. Oskamp deel uitma ken. Daarvoor was hij her vormd predikant te Wouters- woude, Huizen (N-H) en Utrecht. Van 1965 tot 1982 was Gerssen secretaris van de Hervormde raad voor kerk en Israël. Vooral als secretaris van de raad voor kerk en Israël heeft hij vele artikelen en bijdragen gepubliceerd, on der meer over de relatie van kerk en Israël, de oecumene, de theoloog H.F. Kohlbrugge en de prediking. Bij zijn af scheid op 26 september wordt hem de bundel „Grensver keer' tussen kerk en Israël" aangeboden. Daarin hebben dr. W. Balke (namens de commissie voor theologisch wetenschappelijk onderwijs), drs. M. den Duik (namens het theologisch seminarium) en dr. H. Vreekamp (namens de raad voor kerk en Israël) enkele artikelen van Gerssen verzameld. NA ONAANVAARBARE INMENGING REGERING De katholieke kerk in Polen heeft haar plannen voor het oprichten van een kerkelijke landbouwstichting opgege ven. Het project is mislukt omdat de regering een beslis sende stem wilde hebben in de keuze van de program ma's, zo blijkt uit een giste ren gepubliceerd communi qué van het secretariaat van de Poolse primaat, kardinaal Jozef Glemp. Deze eis bete kende een „dictaat van het staatsbestuur" en zou in strijd zijn met de uitgangspunter van de stichting, met name op het punt van het zelfbe heer. In de in scherpe bewoordin gen gestelde verklaring wordt betreurd dat het na vier jaar lange onderhande lingen niet is gelukt de stich ting van de grond te krijgen. Het idee was om met benulp van westerse fondsen een on der kerkelijk beheer staande stichting te creëren voor tien landbouwprojecten die zou den bijdragen aan de moder nisering van de Poolse land bouw, die nog altijd voorna melijk in privé handen is. Glemp die zich gisteren over de stand van zaken bij de on derhandelingen met de rege ring liet informeren, bedank te de westerse kerken, rege ringen en organisaties voor hun bereidheid de Poolse landbouw te helpen. Indien de gevers daarmee instem men wil de kerk nu proberen de reeds toegezegde gelden aan te wenden voor andere hulpvormen. In kringen van het door Glemp opgerichte organiserend comité van de nu geschrapte stichting ver luidde dat men bij de start van het project had kunnen rekenen op 28 miljoen dollar. Een woordvoerder van het episcopaat onderstreepte dat de stichting ten dienste van het hele Poolse volk had moeten staan en niet van al leen de kerk of de staat. Van de toegezegde 28 miljoen dollar zou 14 miljoen dollar uit de Verenigde Staten ko men. Het resterende bedrag was vooral in de Westeurope- se landen ingezameld. Zo had de Europese Gemeenschap ruim tien miljoen gulden in het vooruitzicht gesteld. Zarzuela (Spaanse visschotel) met stokbrood - flan a la Jeanne De benodigdheden voor twee personen zijn: 250 g schel visfilet, zout, 1 lepel citroensap, bloem, 2 lepels olie, zachte margarine, 1 grote ui, knoflook, 250 g tomaten, 1 paprika, 1 dl water of droge witte of rode wijn, peper, basilicum, tomatenpuree, kleine pot mosselen, 1 citroen, peterselie; stokbrood; 4 dl melk, 36 g custard, 32 g suiker 30 g suiker, 0,5 dl water. Spoel de schelvisfilet af met koud water en verdeel hem in grove stukken. Strooi zout op de vis en druppel er citroensap over. Haal de stukken filet vijf minuten door bloem en bak ze bruin in hete olie. Vet een ovenschaal in met zachte mar garine en leg er de vis in. Fruit in het overgebleven vet de kleingesneden ui lichtbruin. Voeg de geperste knoflook en de ontvelde en kleingesneden tomaten toe en laat het meng sel tien minuten smoren. Snijd de paprika in gelijke stukjes en smoor die een paar minuten mee. Doe er water of wijn bij en breng de massa op smaak met zout, peper, basilicum en tomatenpuree. Leg de mosselen naast de vis en schenk er de tomatenmassa over. Zet de schotel vijftien minuten in een oven die op 6 of 225 staat, tot de bovenkant licht gebakken is. Garneer de zarzue la met parten citroen en strooi er fijngeknipte peperselie Maak een papje van custard, suiker en iets koude melk. Kook de overige melk, schenk daarvan al roerende wat bij het papje. Doe het mengsel in de pan en laat de pudding een minuut koken. Doe de hete massa in een natgemaakte vorm en zet die koel weg. Laat de tweede portie suiker in een dro ge braadpan lichtbruin worden. Wacht tot de helft van de suiker bruist en doe er het water bij. Schud de afgekoelde en opgesteven pudding uit de vorm en schenk er de in het wa ter opgeloste karamel over. JEANNE VOORZITTER D. Stoop van FC Den Haag heeft er op-z'jlJ minst onverstandig aan gedaan te verklaren, dat hij niet var|el zins is zijn excuses aan te bieden voor het wangedrag var'a. supporters van de Haagse voetbalclub, die vorige week irez Amsterdam op weg naar een wedstrijd tegen Ajax discrimi'it nerende leuzen riepen als „wij gaan op jodenjacht". Hij heef id zich daarmee als bestuurslid onttrokken aan medeverant woordelijkheid voor de uiterst laakbare houding van eei deel van zijn supporters. DOOR bovendien hun gedrag vergoeilijkend te vergelijken'11 met de regelmatig terugkerende scheldpartijen in het veld0' aan het adres van de scheidsrechter heeft hij op zijn beurt" velen gekrenkt. Zijn uitlatingen zullen bij zijn rumoerige' achterban de indruk hebben gewekt, dat er aan hun discri- minerende leuzen niet zo zwaar wordt getild. De voorzitter van FC Den Haag heeft een kans voorbij laten gaan. Voor open doel pleegt men dan in de sport te zeggen. Een van zijn medebestuurders, secretaris F. van Hal, heefJ althans een argument aangevoerd tegen het voornemen van burgemeester Van Thijn van Amsterdam de Haagse voetbal club of zijn supporters voortaan uit de hoofdstad te weren Wanneer supporters discriminerende leuzen schreeuwen moet de burgemeester als hoofd van de politie zorgen dat die lieden worden gearresteerd. De burgemeester moet het niet eerst allemaal laten gebeuren om pas na afloop schande te roepen en te dreigen een voetbalclub de toegang tot zijn stad te verbieden, zo meent de heer Van Hal. Daar zit zeker iets in, maar toch zou het ook hem gesierd hebben als zijn ver ontwaardiging op de eerste plaats de zich misdragende sup- porters had gegolden, in plaats van de Amsterdamse burge- meester. HOEWEL hij gelukkig heeft verklaard „dit soort afschuwe lijke uitingen zeker niet goed te willen praten" voert de heerl j Van Hal evenals trouwens voorzitter Stoop ook aan, dat er geen sprake is geweest van doelbewust anti-semitisme. Die jongens weten volgens hem „van niks, bij wijze van spre ken ook niet wanneer de Tweede Wereldoorlog was". Als dat zo is, dan moeten ook deze clubbestuurders de zich misdra gende supporters deze kennis zo snel mogelijk proberen bij te brengen. De jongens moeten begrip krijgen voor het leed, dat" tal van landgenoten nog steeds als uitvloeisel van de Tweedi Wereldoorlog ondergaan. Dat bereik je natuurlijk niet door de indruk te wekken, dat het in Amsterdam vertoonde wangedrag weliswaar niel door de beugel kon, maar toch ook wger niet zó ernstig wai omdat er dit keer tenslotte geen vernielingen zijn aangericht Een clubbestuur heeft dan wel degelijk tot taak zijn aanhanj op de foute houding te wijzen, interne strafmaatregelen in het vooruitzicht te stellen in het geval van herhaling en die zonodig ook onverbiddelijk uit te voeren. Gelukkig heeft voorzitter Stoop terloops ook gezegd, dat hij de kwestie waar schijnlijk een dezer dagen wel met de betrokken supporters- groep zal opnemen. Naar wij hopen doet hij dat dan in ande re bewoordingen dan gisteren. Het is trouwens jammer dat hij dat vorige week al niet heeft gedaan; dan zou de reactie van Amsterdam wellicht ook minder scherp zijn geweest. Zonnig en droog DE BILT (KNMI) Morgen krijgen we naar verwachting een mooie nazomerdag. Er ko men perioden met zon en het blijft bijna overal droog. Van nacht ligt de minimumtempe ratuur tijdens opklaringen bij circa 8 graden. Morgenmiddag wordt een maximum van om streeks 20 graden bereikt. Er staat een matige wind uit west en later zuidwest. De weers- verbetering wordt veroorzaakt door het dichterbij komen van een hogedrükgebied. Zaterdag gaan de barometers echter al weer dalen. Het wordt dan minder zonnig, en de kans op neerslag neemt weer toe. Weersvooruitzichten voor di verse Europese landen. Geldig voor vrijdag en zaterdag. Zuid-Skandinavië: Wisselend bewolkt en een enkele bui. Middagtemperatuur van 13 tot 18 graden. Benelux: Vrijdag flinke zonni ge perioden, zaterdag half tot zwaar bewolkt en enkele bui en. Middagtemperatuur van 19 tot 24 graden. Duitsland: Zonnige perioden en droog. Middagtemperatuur van 17 graden in het noorden tot 25 graden in het zuiden. Britse eilanden: Flinke perio den met zon en in het noorden een enkele bui. Middagtempe ratuur van 16 graden in het noorden tot 22 graden in het zuiden. Frankrijk: Overwegend zon nig en droog. Middagtempera tuur 20 tot 28 graden. Alpengebied: Zonnig en droogs Middagtemperatuur in de da: len rond 25 graden. Nulgra- denniveau boven 2500m. 1 Spanje en Portugal: Zonnig er '.e: droog. Middagtemperatuur 23 ie tot 33 graden. ie Italië en Joegoslavische kust Zonnig en slechts een kleine kans op een bui. Middagtem peratuur van 24 tot 28 graden De Bilt Eelde Eindhovc Aberdee Athene Barcelor Geneve Helsinki Klagenfurt Malta Moskou MUnchen onbew. 30 22 F Sj!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1986 | | pagina 2