PLO-kern dwarsboomt ontwikkelingsplan bezette gebieden Overstroming in omstreden kerncentrale President Zia veegt eisen Pakistaanse oppositie van tafel Buitenlandse investeringen moeten Filipijnse economie opkrikken GAS EIST TIENTALLEN DODEN IN KAMEROEN SCHADE VERGOEDING FAMILIE SILKWOOD BUITENLAND £eidóe@ommit MAANDAG 25 AUGUSTUS 1986 PAGINA Syrische president op bezoek in Libië LONDEN De Syrische president As sad is gisteren aan het hoofd van een belangrijke delegatie in Libië aangeko men voor gesprekken met de Libische leider Khaddafy. Het bezoek komt op een moment dat de Verenigde Staten en Egypte vloot- en luchtmachtoefeningen voor de Libische kust hebben aange kondigd. Assad en de Syrische vice-pre sident Khaddam hadden kort na hun aankomst een onderhoud met Khaddafy en de Libische chef-staf, Jallaud. Assad en Khaddafy zouden besproken hebben welke maatregelen tegen het „imperia lisme" genomen zouden kunnen wor den. Volgens de Libische radio ver klaarde Assad dat elke daad van agres sie jegens Libië beschouwd zal worden een daad van agressie jegens Syrië. Sovjets dachten echt dat Koreaans toestel spionagevlucht maakte WASHINGTON Russische militairen dachten echt dat de Zuidkoreaanse Boeing- 747, die op 1 september 1983 door de Russi sche luchtmacht werd neergehaald, een spio nagevlucht maakte. Zij hebben niet, zóals in dertijd door de regering-Reagan is aange voerd, in koelen bloede een burgertoestel met 269 mensen aan boord laten neerschie ten. Dit is de conclusie van een bekende Amerikaanse journalist, Seymour Hersh, die een boek over het incident heeft geschreven. Het artikel is kritisch over president Ronald Reagan, minister van buitenlandse zaken George Shultz en CIA-directeur William Ca sey. Hersh voert aan dat zij er kennelijk geen belang bij hadden de ware toedracht van het incident aan het publiek te presente ren. BRANDSTICHTER MONTSERRAT AANGEHOUDEN BARCELONA De politie van Bar celona heeft gisteren een Spanjaard aangehouden op verdenking van brandstichting nabij het het historische klooster Montserrat. Op de hellingen van de berg, waarop het klooster is ge legen, zijn kadavers van konijnen ge vonden die omwikkeld waren met lap pen en doeken die tevoren in alcohol gedrenkt waren. De man zou lid zijn van de Catalaanse Millitie, die tegen de regionale autonomie van Catalonië is. Tweeduizend hectaren bos is ver brand, maar het klooster, dat onder de regering Franco toevluchtsoord voor linkse intellectuelen en oppositieleden was, is gespaard gebleven. VN-functionaris Sovjets wegens spionage opgepakt NEW YORK De Amerikaanse politie heeft een 40-jarige Sovjet-medewerker van de Verenigde Naties gearresteerd op ver denking van spionage voor de Russische ge heime dienst KGB. De VN-functionaris, Gennadi Zacharov, werd in een metrosta tion in New York aangehouden toen hij een aantal geheime militaire documenten in ontvangst nam van een student die voor de FBI werkte. Er liep al drie jaar een onder zoek tegen Zacharov, die werkt bij het se cretariaat van de Verenigde Naties. De Rus zou al een aantal malen documenten over computerwetenschappen van de student hebben gekocht. Als medewerker van de Verenigde Naties geniet Zacharov een be perkte diplomatieke onschendbaarheid, maar volgens de FBI is deze niet van toe passing op spionage. Nicaragua arresteert CIA-spion MANAGUA De ondervoorzitter van de Nicaraguaanse Kamer van Koophan del is gearresteerd op verdenking van spionage voor de CIA, de geheime dienst van de Verenigde Staten. Dit hebben Nicaraguaanse functionarissen gisteren verklaard. De 55-jarige Guiller- mo Quant Tai is door de sandinistische veiligheidsdienst ondervraagd. Tai is overigens ook eigenaar van een trans portonderneming. Volgens Nicaragua hebben agenten, bij het doorzoeken van Tai's huis. geheime codes aangetroffen op een ladder in de badkamer „die spe ciaal geprepareerd was door de CIA". De codes werden gebruikt voor het ont cijferen van boodschappen met instruc ties van de CIA. Leger India maakt eindJI aan staking telefonisten1" ist ni NEW DELHI Soldaten hebben zate dagavond een einde gemaakt wilde staking bij de telefoondienst vrijdag was uitgebroken uit protest teg^ het gedrag van een voormalige minist Deze was woedend naar het gebouw komen toen zijn telefoongesprek n ,nc doorkwam, en zou het personeel hebb ,ei bedreigd en mishandeld. De staking he<va[ het interlokale en internationale telr° foonverkeer ernstig gehinderd. Sin vrijdagmorgen zijn in New Delhi ge *rc gesprekken meer doorverbonden. Militi jrc ren begonnen de 4.000 stakers zaterd or uit het gebouw te verwijderen. Soldati nr van de verbindingstroepen hadden o n6 dracht gekregen de schakelborden te h e^' mannen en het telefoonverkeer te hef° stellen. JEDDAH President Mo hammad Zia-ul-Haq van Pa kistan heeft bij terugkeer van zijn jaarlijkse pelgrimage naar Mekka verklaard dat opposi tieleider Benazir Bhoetto wel iswaar haast heeft om de macht over te nemen, maar dat er geen plannen bestaan om vóór 1990 algemene ver kiezingen te houden. Bhoetto is dit weekeinde sa men met acht andere opposi tieleden aangeklaagd wegens samenzwering tegen de rege ring Zia. Wanneer de leiders schuldig worden bevonden, kunnen zij ter dood worden veroordeeld. De oppositie heeft gezworen door te gaan met de campagne om Zia ten val te brengen: in heel Pakis tan bleven de veiligheidstroe pen dan ook paraat. President Zia zei dat er geen vooruitzicht is op vervroeging van de verkiezingen en waar schuwde dat mensen die aan zetten tot „wijdverbreide on lusten en vernietiging van po litiek eigendom" zullen wor den gestraft. Ondanks de golf van politieke onrust, waarbij de afgelopen dagen tientallen mensen om het leven zijn ge komen, wil Zia niet de staat van beleg afkondigen; de pre sident verwacht een spoedig einde aan de rellen. Volgens Zia wordt de omvang van de onlusten in het buitenland overdreven en beperken deze zich nu tot de provincie Sind. Volgens de autoriteiten was het dit weekeinde rustig in Pakistan, hoewel in het hele land nog tegenstanders van Zia worden aangehouden. VREDESPROCES MIDDEN-OOSTEN LIGT STIL: TEL AVIV Geen van de partijen zal het van de daken schreeuwen, maar de conclusie is onont koombaar: het vredespro ces in het Midden-Oosten is zo dood als een pier. Het maximum dat Israël de Arabieren kan bieden komt immers nog altijd zelfs niet in de buurt van het minimum dat de Ara bische wereld verlangt. Dat blijkt uit de lancering van een Jordaans economisch ont wikkelingsplan voor de bezet te gebieden. Het blijkt uit de apathische houding van de Amerikaanse regering en het blijkt uit de ontwikkelingen binnen de PLO, waar voorzit ter Jasser Arafat toenadering zoekt tot uitgetreden pro-Sy- rische groepen. Op de bezette westelijke Jor- daanoever en in de Gaza- strook worden de gevolgen van de nieuwe impasse merk baar. De spanningen tussen pro- en anti-Jordaanse ele menten binnen de PLO is weer opgelaaid. Het menings verschil gaat over de strate gie, die de Palestijnse bewe ging dient te volgen. De harde PLO-kern wil vasthouden aan de eis voor een onafhan kelijke Palestijnse staat. De aanhangers van de harde ideologische lijn zijn vooral te vinden binnen de universitei ten, in de overbevolkte steden en bij de redacties van de meeste kranten die in het Arabische oost-Jeruzalem verschijnen. Het pro-Jordaanse kamp is een bont samenraapsel van oude, traditioneel op Jordanië gerichte families, vertegen woordigers van hun platte landsbevolking én de zaken wereld in de steden. Kortom: de mensen wier dagelijks le ven minder wordt bepaald door ideologische disputen dan door de strijd om finan ciële en zakelijke gunsten van de regering in Jordanië. Zij vormen de gematigde groep, die bereid is de onafhankelij ke Palestijnse staat nog even te laten wachten, zolang er nog dringende problemen op korte termijn om een oplos sing schreeuwen. Uitbarstingen Eén van die problemen is de deplorabele economische toe stand in de door Israël bezette gebieden. Het economische ontwikkelingsplan van Jorda nië wil daaraan iets verande ren door een financiële injec tie van zo'n 1.3 miljard dollar in de komende vijf jaar. Het geld moet komen uit de Vere nigde Staten, Europa en geïn teresseerde Arabische landen. Het spreekt vanzelf dat ko ning Hoessein zo'n plan niet zou lanceren als het niet in zijn eigen politieke belang is. De westelijke Jordaanoever en de Gazastrook waren tot voor kort grotendeels afhan- kèlijk van de gunsten van de gezamenlijke Palestijns-Jor daanse commissie voor de ontwikkeling van de bezette gebieden, waarin de PLO een stevige vinger in de pap heeft. De commissie verdeelde de gelden, grotendeels afkomstig van de rijkere Arabische lan den, onder universiteiten, scholen, landbouwcoöperaties en andere instituten. Maar door de problemen in de olie industrie en door de onderlin ge geschillen is de kas al ge ruime tijd leeg. Daar lag dus een goede kans voor koning Hoessein: Meer mensen moe ten werk vinden binnen de door Israël bezette gebieden en meer werklozen daar moe ten aan de slag. Van Israël heeft koning Hoes sein geen tegenwerking te verwachten, maar de kritiek van de harde PLO-kern ligt voor de hand: Hoesseins plan nen met de westelijke Jor daanoever en de Gazastrook zijn onderdeel van een Jor- daanse-Israelische- Amerikaanse samenzwering tegen het Palestijnse volk. Door de bevolking afhanke lijk te maken van de gunsten van kapitalistische geldschie ters zou dit complot uiteinde lijk moeten leiden tot een al ternatieve Palestijnse verte genwoordiging, die de belan gen van het Palestijnse volk verkwanselt. Zwijgende massa Prompt volgde een verklaring van een aantal uitgesproken PLO-aanhangers in de gebie den, waarin in klare revolu tionaire taal werd gezegd dat „de massa's van ons volk VN- resolutie 242 (de erkenning van de Israëlische staat) vol strekt verwerpen, evenals alle verdachte plannen en com plotten. te beginnen met zelf bestuur en eindigend met het ontwikkelingsplan voor de bezette gebieden". Eén van de belangrijkste mannen achter het Jordaanse economische ontwikkelings plan is een anonieme Pale stijnse zakenman. Gevraagd naar diens politieke inventa risatie van de westelijke Jor? daanoever antwoordde hij dat zo'n tien procent van de be volking tot de harde PLO- kern behoort. „Daarnaast zijn er mensen die ik gematigd of onafhankelijk zou willen noe men. Dat is ook zo'n tien pro cent. Je houdt dan tachtig procent daartussenin over, en dat is de groep die we moeten zien te winnen: de zwijgende meerderheid, die het meest van de bezetting heeft te lij den. Het zijn mensen die niet zijn grootgebracht met de idee, dat ze voor hun rechten moeten opkomen. Vechten heeft in hun mentaliteit al leen te maken met een ge weer of een mes. Ze zijn nog niet zover dat ze beseffen dat je ook zonder een wapen kunt vechten, met geciviliseerde methoden". De Palestijnse pers, die de Jordaanse plannen vrijwel al gemeen afdoet als een samen zwering, is naar zijn mening onverantwoordelijk bezig. „De kranten trekken zich niets aan van de toekomst van onze nieuwe generatie. Twintigduizend mensen met hoger onderwijs achter de rug bevolken hier iedere dag de koffiehuizen. Waarom mogen we die geen alternatief bie den? Twaalf jaar lang bestaat er een gezamenlijke Pales tijns-Jordaanse commissie voor de"ontwikkeling van de bezette gebieden. Maar nu een andere partij geld gaat spen deren om mensen te helpen, is er ineens sprake van samenzwering om de bezette gebieden te pacificeren. Deed de commissie dan wat anders met die miljoenen dollars? Nu het vredesproces muurvast zit, zeg ik dat Israël zo zijn ei gen redenen heeft om het plan te steunen, net als Jorda nië en net als wij, de Palestij- nen die hier wonen. Iedere partij komt op voor zijn eii behoefte en daarom wïi alle verstandige, gematigde mensen hier, dat het ontwik kelingsplan wordt uitge voerd". NAIROBI In het Afrikaanse land Kameroen zijn nabij het tuur naar het getroffen gebied gestuurd. Israël, Frankrijk, d dorp Wum zeker veertig mensen om het leven gekomen als ge- Verenigde Staten en Groot-Brittannië hebben zich al berei volg van een natuurlijk lek van gassen. Volgens Radio Kame- hebben verklaard om hulp te verlenen. Volgens de regering roen is het mogelijk dat inmiddels honderden mensen door het verklaring, waarin de ontsnapping „een geologische ramp gas zijn gedood. Bewoners uit het gebied vrezen dat het gas wel- wordt genoemd, gaat het om waterstofsulfide, een ontbrandbaat licht duizend slachtoffers heeft geëist. Het gas komt uit de bo- giftig gas. In augustus 1984 kwam gas vrij uit een vulkaanmet dem van het Niosmeer in een vulkaankrater in het Menchum- in Djindoum een plaats in hetzelfde Menchumgebergte. DaarbJ gebergte. De regering heeft onmiddellijk specialisten en appara- kwamen 36 mensen om het leven. METZ Een deel van de kelder onder de reactors 1 en 2 van-de omstreden Franse kerncentrale in Catte- nom is gistermorgen overstroomd toen een koelwater- leiding scheurde. De eigenaar, Electricité de France, zei dat het incident mogelijk een vertraging zal veroor zaken bij de aansluiting van de centrale op het elektri citeitsnet. Volgens de plaatselijke autoriteiten kwam er bij het incident geen radio-actieve straling vrij. De fabriek in Cattenom, een paar kilometer van de grens met de Bondsrepubliek en Lu xemburg, is het doelwit van felle kritiek uit de buurlanden, omdat de grote centrale niet voldoet aan de veiligheidseisen die in de Bondsrepubliek worden gesteld. Direct na het be- kendworden van het nieuws verzamelden zich zo'n 200 de monstranten bij de fabriek. De meesten waren afkomstig uit de Bondsrepubliek en Luxemburg. Een paar weken geleden brand brak uit in Cattenom. Bovendien zijn er tijdens de bouw grote problemen geweest. De omstreden nucleaire opwerkingsfabriek van Sellafield, die vier dagen geleden werd stilgelegd omdat nucleair afval dat in de Ierse Zee zou worden gestart hoge stralingsdoses bleek te bevatten, is zaterdag weer in werking gesteld. Zo'n 200 demonstranten, de meeste uit de Bondsrepubliek, heb ben gisteren geprotesteerd tegen de omstreden Franse kerncen trale in Cattenom, waar een dag eerder een overstroming plaats vond. OKLAHOMA CITY Het in de Amerikaanse staat Oklaho ma gevestigde kernenergiebe drijf Kerr-McGee heeft een schikking getroffen met de na bestaanden van Karen Sil- kwood. De familie zal een schadevergoeding krijgen van 1,38 milioen dollar. Karen Sil- kwood kwam in 1974 bij een mysterieus verkeersongeluk om het leven toen zij op weg was naar een ontmoeting met een verslaggever van de New York Times, om onthullingen te doen over ondeugdelijke veiligheidsvoorzieningen in de kerncentrale van Kerr- McGee. Kort daarvoor was zij besmet geraakt door plutoni um. De familie had eerder 10,5 miljoen dollar toegekbnd ge kregen, maar die uitspraak werd in hoger beroep nietig verklaard. Aquino op staatsbezoek JAKARTA/MANILA President Corazon Aquino van de Filipijnen is giste ren in Indonesië aangeko men voor haar eerste staatsbezoek. In de Filipij nen zijn de strijdkrachten in staat van paraatheid ge bracht in verband met ge ruchten over een mogelij ke staatsgreep tijdens haar afwezigheid. Aquino zei niet bang te zijn voor een staatsgreep. In Jakarta werd Aquino begroet door "president Soeharto. h< wacht wordt dat dit over ee aantal weken zal gebeurei nadat het IMF zijn goedkeu ring gegeven heeft. Dit houd'3 in dat het IMF een verminde Pf ring in de afbetaling van d 01 Filipijnse buitenlandse schul m van 26 miljard dollar zal ac cepteren. De inflatie, in 1985 nog 50 pro cent, is nu tot onder de 4 pro~ cent gedaald. De munteenheü C de peso, is gestegen ten opzich v te van de Amerikaanse dolla en na Marco's vertrek stabit gebleven. De reserves aan bui tenlandse valuta zijn van ee dieptepunt van 900 miljoe dollar in februari nu gestege naar 1,7 miljard dollar en d rentevoet is gezakt van derti naar vijftien procent. Het rap P port voorspelt verder nog da het bruto nationaal produk aan het einde van dit jaar me 1 procent zal stijgen. Verwach wordt dat de economisch groei in 1987 met 3 tot 5 pro cent zal toenemen en in 198ql- met 4 tot 6 procent. SMID JE VERHOLENKARELTJE KNETTER EN DE TOVERBUBBEL 26) Kareltje Knetter begon volkomen te verge ten, dat het eigenlijk Kerstmis was. Hij verkeer de namelijk langzamerhand in een gemoedstoe stand, die het ergste deed vrezen voor de vredi ge rust van het mooie winterlandschap. Om te beginnen vond hij het al niet zo aardig van de jeugdige edelman, dat deze enkele malen het woord prolleke had gebruikt. En verder meende hij te mogen vaststellen, dat deze als schaat- spedagoog bepaald óók al geen schokkende ontdekking was. „Verdikkeme..!" knarsetan- de Kareltje. „Op deze wijze is aan het schaatsen óók al geen cent aardigheid te beleven!" En de kleine baas trachtte weer in evenwicht te komen op de smalle ijzers. „Kom aan, prolleke," lachte Egerick. „Het schaatsen is waarlijk een voudiger dan men denkt!" Nogmaals gaf hij Ka reltje een stevige zet en wèèr sloegen de on wennig slappe beentjes onder Kareltje lijfje weg, zodat-ie opnieuw tegen de harde ijsvlakte sloeg. Maar omdat hij zo'n grote vaart had, gleed hij door om pas tot stilstand te komen vlak voor de prikslee van klein Krelisje. Krelis was een welgedaan en bolrond boerenventje en hij had pas een nieuw priksleetje gekregen. Dat sleetje was hij nu voor de eerste maal zijns levens aan het proberen en toen hij op het ijs aan het Snoekvijvertje was aangknomen, had-ie ge merkt, dat-ie niet alleen was. Er wês reeds een gespierde jongeman in een witte trui, die ijverig doende was aan een ander de eerste beginse len, van de schaatssport bij te brengen. Dat was een lachwekkende geschiedenis, vond Krelis je MANILA President Aquino van de Filipijnen heeft verklaard dat de in stabiliteit van haar land te wijten is aan de onwillig heid van internationale en nationale bedrijven om te investeren. Deze bewering wordt gesteund door een recent rapport, „De Fili pijnen onder Aquino", dat haar vertrouwen in een economisch herstel beves tigt. De samensteller, James Capel, voorspelt expansie, lagere kre dietrentes en verhoogde win sten voor bedrijven. Hij stelt dat de aandelenprijzen onder gewaardeerd zijn in de inge zakte economie en belangrijk zouden moeten stijgen. „Er is geen reden waarom de risico's van het investeren in de Fili pijnen groter zouden zijn dan ergens anders in dit gebied en de kans op winst lijkt aanzien lijk hoger". Het rapport geeft een nauw keurige beschrijving van 22 topconcerns, waaruit een „boodschappenlijstje" is sa mengesteld van 10 bedrijven. Deze verdienen de speciale aandacht van buitenlandse on dernemingen wat betreft in vesteringen op lange termijn, omdat dit gunstige resultaten zou opleveren. Capel baseert zijn voorspellin gen op gegevens over de twee grootste firma's van het eiland, het bier- en frisdrankencon cern San Miguel en de tele foonmaatschappij, de Philippi ne Long Distance Telephone (PLDT). Deze laatste heeft een marktaandeel van 93 procent en heeft gefungeerd als een soort barometer van de effec tenhandel. De geografie van de Filipijnen is bevorderlijk voor de groei van de telefoonmaatschappij: 7.100 verspreid liggende eilan den hebben een snelle commu nicatie-lijn nodig. Er wordt verwacht dat de vraag naar aansluitingen zal stijgen met 10 tot 15 procent per jaar. Ca pel beschouwt San Miguel ook als een sterke en onderge waardeerde onderneming. Hij voorspelt dat het vertrou wen in handel en economie zich zal herstellen, als het nieuwe economische program ma en de begroting eenmaal gepubliceerd zullen zijn. Ver- President Corazon Aquino van de Filipijnen is gisteren voor een driedaags bezoek in de Indonesi sche hoofdstad Jakarta aangekomen. Zij werd ontvangen door president Soeharto (r).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1986 | | pagina 4