Reagan spreekt veto
iiit over harde sancties
eligie nieuwe troefkaart van Wereld Natuur Fonds
Italiaanse hotels leeg
na forse prijsstijgingen
'wee keer brand
Tsjernobyl
Seksuele revolutie in Zweden voorbij
Duitse justitie in zaak-Dost omstreden
BUITENLAND
CekUeQou/ui/nt
DONDERDAG 21 AUGUSTUS 1986 PAGINA 5
I
[KER KOTTER
•GEBRACHT
MBURG De Urker vis-
ter „Klaasje Catharina" is
r de Westduitse douane op-
acht wegens het, overtre-
van de visserijvoorschrif-
De kotter was aan het vis-
met kleinere mazen in de
'3 ten dan is toegestaan. In
tg its van de toegestane 80
59 limeter waren de mazen
IS t groter dan 67 en 69 milli-
8 ter. De vangst werd in be-
genomen. Het schip had
17! kilo tong, 80 kilo tarbot,
22i 0 kilo schol en 280 kilo
18! ar aan boord. Het is de
2f>ede keer in één week dat
Nederlands schip door de
sïtsers is opgebracht.
Thatcher openhartig
over haar ondergoed
LONDEN Premier Margaret Thatcher,
gewoonlijk zeer gesloten over de bijzonder
heden van haar privéleven, gaat haar gar
derobe laten zien aan het Britse publiek en
zal zelfs enkele vertrouwelijke mededelin
gen doen over haar ondergoed in een tele
visieprogramma van de BBC dat in de
herfst wordt uitgezonden. „Mijn lingerie?
Die koop ik natuurlijk bij Marks Spen
cer, zoals iedereen toch?" riep Thatcher in
antwoord op een vraag en op een toon alsof
ze door het warenhuis was ingehuurd. In
het programma heeft Thatcher het over
haar smaak in kleding, vertelt zij hoe zij
haar keuze maakt en doet uit de doeken of
Premier Thatcher gunt de Britse televisiekijker een kijk- zij zich kleedt voor zichzelf of om echtge-
je in. haar garderobe. noot Denis te behagen.
DUITSE AGENTEN
IN DRUGSHANDEL
(Door onze correspondent
Rink Drost)
BONN Vier Hessische politiemen
sen zijn met onmiddellijke ingang uit
hun dienst geschorst en een van hen
is in voorlopige hechtenis genomen
wegens handel in cocaïne. Justitie
hield het viertal al enige tijd in het
oog, maar pas het afgelopen week
einde kon worden toegeslagen, toen
een contactpersoon een koffer met
heroïne via Miami uit Colombia
langs de douane in Frankfurt smok
kelde. Over de contactpersoon, die
de koffer overdroeg aan een van de
agenten, is verder niets bekend ge
maakt. De vier politiemannen heb
ben intussen bekend.
Turks leger doodt
honderden Koerden
ANKARA Bij Turkse bombardementen
op schuilplaatsen van Koerdische guerrilla
strijders in Noord-Irak zijn afgelopen week
tussen de 150 en 200 mensen gedood, zo
heeft de Turkse premier Ozal gezegd. Het
Turkse dagblad Milliyet dat hier gisteren,
melding van maakte, haalde ook andere
bronnen aan die spraken over 300 doden.
De Turkse autoriteiten geven zelf maar
mondjesmaat toelichting op hun luchtaan
vallen. Premier Ozal zei dat de jongste actie
een vergelding was voor de dood van
twaalf Turkse soldaten die in een hinder
laag van Koerdische rebellen liepen. De
Koerden, die met represailles hebben ge
dreigd, strijden voor een onafhankelijke
staat Koerdistan.
Dood door
Russische roulette
BRUSSEL Een 19-jarige Belg is om
het leven gekomen door het spelen van
„Russisch roulette". De jongen liep do
delijke verwondingen op toen een met
gezel hem in een achterkamertje van
een bar in het plaatsje Pecq door het
hoofd schoot. Het slachtoffer overleed
een dag later. Russisch roulette is een
„spel" waarbij een pistool wordt ge
bruikt dat verscheidene kamers heeft
maar slechts is geladen met één kogel.
Deelnemers draaien de kamers rond,
plaatsen het pistool tegen de slaap en
halen de trekker over. In dit geval was
het echter niet het slachtoffer, maar
diens kameraad die de trekker over
haalde. De man die het dodelijke schot
afvuurde is aangehouden
pAFCHEF WITTE HUIS OVER ZUID-AFRIKA:
BARBERA Presi-
it Reagan zal zich nooit
erleggen bij de sancties
en Zuid-Afrika die het
ngres heeft aangeno-
tn, zo heeft de stafchef
het Witte Huis, Do-
otld Regan, gisteren ge-
88 ;d. Regan zei te ver-
chten dat de president
veto zal uitspreken
over het voorstel van de
Senaat dat een invoerver
bod van goederen in
houdt, een investeringstop
en opschorting van de
landingsrechten. Overi
gens gaat het Huis van
Afgevaardigden nog veel
verder dan de Senaat;
deze wil een vrijwel ge
heel handelsembargo. De
president zal volgende
maand de huidige sanctie
maatregelen, zoals verbod
op invoer Kruggerrands
en handel in computers,
tegen Zuid-Afrika waar
schijnlijk wel verlengen.
Tijdens een proces dat in Pie-
termaritzburg tegen de pers
breidel was aangespannen
door vier Engelstalige Zuida-
frikaanse kranten, heeft de re
geringsadvocaat toegegeven
dat twee beperkende maatre
gelen niet geldig zijn, omdat zij
niet in de regeringskrant zijn
afgekondigd. Hij zei echter te
verwachten dat de regering de
eerste gelegenheid zou aangrij
pen om de maatregelen alsnog
in het staatsblad te publiceren.
De staatshoofden van negen
landen van zuidelijk Afrika
komen morgen in de Angolese
hoofdstad Luanda bijeen om
zich te beraden over een ge
meenschappelijk verweer te
gen mogelijke Zuidafrikaanse
repressailles. De taal uit Preto
ria is dreigend, en de meeste
buurlanden zijn slecht voorbe
reid op de gevolgen van sanc
ties en van eventuele Zuidafri
kaanse tegenmaatregelen.
Studenten in Johannesburg vieren de derde verjaardag van het Verenigd Democratisch Front, de
grootste anti-apartheidsorganisatie in Zuid-Afrika.
Dl te kwetsbaar voor Sovjetaanval"
SHINGTON Amerikaanse wetenschappers die bezig zijn
de ontwikkeling van een defensief ruimteschild, het SDI-
125 el Star Warsproject, zijn van mening dat het schild veel te
:tsbaar is bij een eventuele aanval van de Sovjets. Daarom
er een akkoord tussen de VS en de Sovjet-Unie moeten ko-
waarin wordt gegarandeerd dat beide landen ongestoord
systeem kunnen uitwerken en installeren. Dat verklaarde
eren Robert Perret, belast met het onderzoek en experimen-
met het wapenbeleid aan het Livermore Laboratorium,
rel president Reagan als het ministerie van buitenlandse za-
zullen het idee van Perret waarschijnlijk verwerpen.
Ójgan vindt namelijk dat SDI geen inzet mag worden van on-
tiandelingen en een wapenonderhandelaar van buitenlandse
en deelde botweg mee dat de VS de Sovjet-Unie niet nodig
Hg ben om een ruimteschild in te richten.
feKOU De Russisch krant Leninskoje Znamja (Lenins Ba-
r), heeft gisteren gemeld dat op 23 mei opnieuw brand was
[ebroken in de kerncentrale Tsjernobyl. Brandweerlieden
I een dag lang bezig geweest met blussen en al die tijd ston-
i zij bloot aan een hoeveelheid radioactieve straling, die soms
wijzers van de geigertellers „van de schaal deed slaan".
is voor het eerst dat melding is gemaakt vah een tweede
[nd in de onfortuinlijke reactor. In het bericht werd niet ge-
<d wat de oorzaak was van de brand en evenmin werd duide-
hoever de brand van het reactorvat was verwijderd. Ver-
jïdelijk vond de brand enkele verdiepingen boven reactor
Jnmer 4 plaats, die op 26 april explodeerde in wat de ernstig-
(kernramp ter wqreld werd.
asische en Amerikaanse experts gaan in een teleconference
"een satellietverbinding met elkaar van gedachten wisselen
r de ongelukken in de kerncentrales van Tsjernobyl en
ee Mile Island. Volgens het Amerikaanse blad Newsweek
dt de conferentie, die ongeveer tweeënhalf uur gaat duren,
jende maand plaats.
Joodse indianenchef-in-spe
Littlesum Bordeauz is dertien jaar oud en aankomend stamleider
van de Teton Sioux indianen in de VS. Nog opmerkelijker is het
dat de trotste jongeman joods is, aangezien zijn moeder een
joodse was. Gisteren arriveerde Littlesum in vol Qrnaat op het
vliegveld Ben Gurion in Israël, waarna hij onder meer een bezoek
bracht aan de Klaagmuur in Jeruzalem.
STOCKHOLM Angst voor
aids en het verleggen van
prioriteiten lijken de oorza
ken te zijn van het doodbloe
den van de Zweedse seksuele
revolutie. Een door de rege
ring uitgevoerd onderzoek
toont aan dat de Zweden, ge
huwd en ongehuwd, seksueel
aanzienlijk minder actief zijn
dan enkele jaren geleden. Tot
verrassing van de onderzoe
kers bleek dat de Zweedse
vrijgezellen een vrijwel seks
loos leven leiden en dat de sa
menwonende en getrouwde
Zweden elkaar vrijwel voor
honderd procent trouw zijn.
Het onderzoek werd uitge
voerd onder een representa
tieve groep van 2.622 Zweden
in de leeftijd van 18 tot 44
jaar. Uit het onderzoek bleek
dat de Zweden zich overigens
weinig aantrekken van de
campagne van de regering om
condooms te gebruiken ter
voorkoming van aids. Van de
jongemannen van 18 en 19
jaar, zonder vaste partner,
stelde 83 procent de afgelopen
maand geen seksueel contact
te hebben gehad. Bij vrouwen
van dezelfde leeftijd lag dat
percentage op 78. De cijfers
over geslachtsziekten in Zwe
den bevestigen de trend die
door de enquête werd aange
geven.
(Van onze correspondent
Rink Drost)
(Vervolg van voorpagina)
BONN Het optreden
van de Westduitse justitie
in de zaak van de 38-jari-
ge drugshandelaar Harm
Dost uit Arnhem heeft
ook in juridische kringen
bevreemding gewekt.
De Duitse justitie gaat, net als
de Nederlandse, uit van het
„Universaliteitsbeginsel". Dat
houdt in dat bepaalde strafba
re feiten mogen worden be
recht door een ander land dan
waar die feiten zijn begaan.
Onder dat beginsel vallen za
ken als kaping, piraterij en
ook handel in verdovende
middelen. Het onderscheid
tussen hard- en softdrugs, dat
bij de Nederlandse justitie le
vensgroot is, wordt in de
Bondsrepubliek nauwelijks ge
maakt.
Hoewel de officier van justitie
van mening bleef dat de Duit
se justitie Dost wel degelijk ter
verantwoording mocht roepen
voor zijn in Nederland ge
pleegde vergrijpen, moest hij
toegeven dat Dost op valse
gronden door Spanje aan de
Bondsrepubliek was uitgele
verd.
Hij werd in het najaar van
1984 door de Spaanse politie
van zijn bed gelicht op de Ca-
narische Eilanden, waar hij
vakantie hield. Dat gebeurde
op verzoek van het Duitse
openbaar ministerie, met als
argument: smokkel van drugs
naar de Bondsrepubliek.
Op grond van dat misdrijf
werd Dost na acht maanden
Spaanse cel uitgeleverd. Het
uitleveringsverdrag tussen
Duitsland en Spanje voorziet
niet in uitlevering op grond
van de feiten waarvoor Dost
nu terecht stond. De officier
gaf nu toe dat de verdenking
van smokkel naar Duitsland
door Dost zelf „een misver
stand" was.
Van de kant van de Neder
landse politie en justitie is in
de zaak-Dost een dubieuze rol
gespeeld. De minister van jus
titie heeft inmiddels duidelijk
gesteld dat er van die kant
dossiers naar Duitsland zijn
doorgespeeld die nooit de
grens over hadden gemogen.
Van Nederlandse zijde is her
haaldelijk tevergeefs om
uitlevering gevraagd. Dat de
Duitse justitie twee dagen na
Dosts vertrek van Schiphol
yvist dat die op de Canarische
Eilanden was is hoogstwaar
schijnlijk het gevolg van een
tip van de Nederlandse mare
chaussee.
Dost werd in '76 in Duitsland
veroordeeld wegens het ver
handelen van drugs in zijn
woonplaats aan ingezetenen
van de Bondsrepubliek. Hij
kreeg drie jaar en negen
maanden cel. Het vonnis oog
stte veel kritiek vanuit Neder
land en Dost werd, op verzoek
van de Nederlandse regering,
vrijgelaten voordat hij zijn
straf helemaal had uitgezeten.
Na zijn straftijd ging Dost on
verdroten door met zijn hasj-
winkel in Arnhem. Hij werd
daarvoor door de officier van
justitie ter verantwoording ge
roepen en de Arnhemse recht
bank veroordeelde hem tot
een paar maanden celstraf.
Dat feit nu heeft Dosts verde
diging dankbaar aangegrepen.
Zij verwijt de officier van jus
titie, dat Dost voor feiten te
recht staat waarvoor hij in Ne
derland al terecht heeft ge
staan. Dat de Nederlandse
straf in Duitse ogen nergens
naar lijkt speelt volgens de
verdediging geen rol. Ook
Duitsland huldigt het principe
dat iemand voor een misdrijf
niet twee keer mag worden
vervolgd, laat staan veroor
deeld.
[iONDEN Natuurbe-
345 Jchermers hebben een
|ieuwe troefkaart in hun
Itrijd om het behoud van
je natuur ontdekt: de re-
Ujigie. En dan niet zozeer
Ijlet christendom, dat mis-
■chien wat te veel op de
3pens gericht is, dan wel
Jet hindoeïsme, het
jpoeddhisme en de reli
gieuze riten van de Abo-
itHet betekent dat we de we
reldwijde netwerken van reli
gieuze stromingen gaan ge
bruiken om meer mensen bij
de natuurbescherming te be
trekken. Godsdienst is over
al", zegt Ivan Hattingh van
het Wereld Natuur Fonds
(WNF).
En dat is nog maar de helft
van wat religie voor de na
tuur moet gaan doen. ,;Het be
tekent ook dat onze eigen
mensen, de milieu- en natuur
beschermers, moeten aan
vaarden dat hun ideeën niet
nieuw zijn, dat natuurbehoud
geen ontwikkeling van de
laatste vijf jaar is".
Deze wat late ontdekking zal
volgende maand met veel ce
remonie gevierd worden. Dui
zenden natuurbeschermers uit
alle 23 landen die bij het
WNF zijn aangesloten komen
dan in Assisi bijeen, de stad
waar de heilige Franciscus
ooit voor de dieren preekte.
Ter gelegenheid van het 25-
jarig bestaan organiseert het
WNF een aantal „kleurrijke,
middeleeuws-getinte pel
grimstochten" naar Assisi; een
retraite voor religieuze leiders
van alle belangrijke religieuze
stromingen, waar zij hun ge
dachten en ideeën over na
tuurbescherming kunnen uit
wisselen; een gezamelijke ver
klaring over de natuur van de
leiders van de vijf voornaam
ste religieuze stromingen; een
natuurfestival en een confe
rentie van het WNF, die
voorgezeten wordt door Prins
Philip van Groot-Brittannië,
van wie het idee voor het As-
sisi-project afkomstig is.
Het idee om godsdienst voor
het karretje van de natuurbe
scherming te spannen is
wanneer je St. Fransiscus
en de lange traditie van de
Groenen in West-Duitsland
buiten beschouwing laat
afkomstig van een onder
zoekscommissie van het
WNF, dat een hoogst origi
neel schoolboek produceerde,
getiteld „Werelden van Ver
schil".
In dit boek zijn de schep
pingsverhalen van religieuze
stromingen verzameld: van de
Australische Aboriginals, van
het boeddhisme („uit de aarde
en hemel kwamen sterke
krachten voort die zich sa
menvoegden en zo yin en
yang voortbrachten"), van het
christendom, en van het hin
doeïsme (de cirkel van de
schepping is aldus: wanneer
het oude universum vernie
tigd is, rest er niets dan een
uitgestrekte oceaan...").
In het boek staan ook de
scheppingsverhalen van joden
en moslims en de eerste offi
ciële versie van het schep
pingsverhaal van de humanis
ten: „In den beginne maar
was er een begin? Meer dan
twaalf miljard jaar geleden
was het universum één grote
massa van reusachtige, hete,
kolkende gaswolken". De re
latie tussen godsdienst en eer
bied voor de natuur komt in
al deze verhalen naar voren,
het minst echter in de joodse,
christelijke en moslim versies.
De religieuze stromingen den
ken natuurlijk heel verschil
lend over de relatie met de
natuur. De Aboriginals bij
voorbeeld beschouwen zich
zelf verbonden met het land
en de plaatsen uit de „Droom
tijd". Ze denken niet dat zij
het land bezitten, maar dat
het land hen bezit".
Wat de Chinezen betreft: de
Confucianen, de taoïsten en
ook de boeddhisten „beschou
wen zelfs de heuvels en de
valleien als levende wezens,
die yin en yang met zich mee
dragen". Om de leerlingen dit
principe goed in te prenten,
geeft het boek het volgende
voorbeeld: „Wanneer je een
heuvel als een slapende draak
zou zien, dan kijk je wel uit
wat je doet met je bouwplan
nen. Wanneer je een torenho
ge flat precies op het oog van
de draak neerzet, dan is dat
natuurlijk vragen om moei
lijkheden".
De christenen komen er, zoals
eerder gezegd, wat karig van
af, maar er is hoop op betere
tijden. St. Franciscus maakt
een goede kans een uitzonde
ring te zijn, die de nieuwe re
gel gaat worden. „Sommige
mensen zeggen dat het schep
pingsverhaal betekent dat de
mensen de macht over alle le
vensvormen kregen", obser
veert het .boek triest. „Maar
anderen zijn het hier niet mee
eens. Zij zeggen dat het ver
haal draait om de grote ver
antwoordelijkheid die God
aan de mensen heeft gegeven
om voor de wereld te zor
gen en haar in ere te hou
den".
De triomfantelijke boodschap
die het boek wil overbrengen
is dat alle religieuze stromin
gen en zelfs het humanis
me de natuur als een
waardevol en zinvol gegeven
beschouwen. Het boek is een
succes geworden op de Britse
scholen en wordt nu vertaald
in het Frans, Duits en Ita
liaans.
WALTER SCHWARTZ
Copyright The Guardian
(ADVERTENTIE)
13de KUNST
ANTIEKBEURS
I.S.M. HET "NEDERLANDS
ANTIQUAIRS GENOOTSCHAP"
DE DOELEN ROTTERDAM
ZA. 23 AUGUSTUS T/M
ZO. 31 AUGUSTUS 1986
Shamir uit
weer kritiek
op Peres
TEL AVIV De Israëlische
minister van buitenlandse
zaken Shamir heeft kritiek
geuit op premier Peres, om
dat deze een medewerker
van zijn ministerie voor een
ontmoeting met de Egypti
sche president Moebarak
naar Alexandrië had ge
stuurd zonder het ministerie
van buitenlandse zaken
daarvan in kennis te stellen.
Het conflict is een uiting van
de spanningen tussen de Ar
beiderspartij van Peres en
het rechtse Likoed-blok van
Shamir. Peres wil de top met
Moebarak het liefst zelf als
premier bijwonen, zodat deze
voor de wisseling van de
wacht tussen Peres en Sha
mir in oktober zou moeten
plaatsvinden.
(Van onze correspondent
Gerard Kessels)
ROME Italiaanse hote
leigenaren zijn aan som
berheid ten prooi geval
len. De rijke toeristen, die
vorig jaar nog voor een
topseizoen zorgden, laten
de zonnige laars links lig
gen. In Venetië, Rome en
Florence, de drie grote
trekpleisters van het land,
zijn de betere hotels
slechts voor een derde ge
vuld. Vorig jaar draaide
de luxe-hotels nog met
een bezetting van 80 90
procent.
De grote afwezigen zijn de
Amerikanen, die niet alleen
gekweld worden door de angst
voor aanslagen, maar door de
waardedaling van de dollar
ook veel dieper in de beurs
moeten tasten voor een vakan
tie in Europa. Geschat wordt
dat het aantal Amerikanen in
Italië 80 procent lager ligt dan
vorig jaar in de zomer. Maar
ook steeds minder Italianen
zoeken onderdak in de lu
xueuze herbergen.
Italië lijkt zichzelf uit de
markt te prijzen. Voor een
overnachting in een hotel
moet al gauw /300 betaald
worden. En hotel Excelsior in
Florence begint pas te rekenen
bij ƒ500. Maar ook een een
voudig hotel in Florence, Ve
netië of Rome kost 100.
De hotels hebben prijsstijgin
gen doorgevoerd die ver uit
gaan boven de inflatie. De
luxe hotels hebben hun prijzen
in drie jaar met 52,5 procent
opgetrokken. Ook bij de „ge
wone" hotels zijn de prijsstij
gingen fors uitgevallen.
Het zijn echter niet alleen de
hotelprijzen die ervoor ge
zorgd hebben dat Spanje vorig
jaar Italië verdrongen heeft als
net belangrijkste toerismeland
van het Middellandse Zeege
bied.
Tussen 1983 en 1985 zijn de
prijzen van alle diensten in de
toerismesector sterker geste
gen dan de 21 procent inflatie.
Reizen werden 31 procent
duurder, de tol op de autowe
gen steeg met 35 procent, het
huren van een auto werd 48
procent duurder enzovoorts.
De prijsstijgingen zijn ook aan
Italiaanse campings niet voor
bijgegaan. Italië hoort nu bij
tot de duurste campinglanden.
IDJE VERHOLEN—KARELTJE KNETTER EN DE TOVERBUBBEL
„Zeg baas," zei Kareltje Knetter diezelfde
enlF^g. »Er 9aan al'erlei lui met de schaatsen
voorbij. Zou het ijs al betrouwbaar zijn?"
denk het wel, mijn jongen," lachte de smid.
geloof namelijk niet, dat onze slimme dorpe-
"/(flen zo onverstandig zijn om te gaan rijden op
y betrouwbaar ijs. En als ze soms wél zo gek
aI1ren, wel..., dan hadden we altijd de onvolpre-
"tij« Eelco Eelkema nog. Die zou heun zeker met
Lijf, chtige hand van de ijsbaan of de Graven-
chtse beek verwijderen." „Dan ga ik ook
ar het ijs," hernam Kareltje. „Dat moet je
er doen," vond smidje Verholen. „Maar als
e dan een goede raad mag geven. Ga eerst
rn£r het Snoekvijvertje achter het grafelijke
pteel. Daar is het erg rustig en daar zul je
nnen leren rijden zonder dat de mensen je
uitlachen. Want let op mijn wijze woorden, Ka
reltje. Blauwe plekken op de hammetjes zullen,
je deel zijn. Hahaha!" „Zal wel meevallen,"
lachte Kareltje, die nu plotseling haast had. Hij
greep zijn pet, zijn das, zijn trui en zijn schaat
sen en ging er vrolijk vandoor. De smid keek
hem na de door de ramen en had plezier in de
sportiviteit van zijn kleine assistent. En zo liep
Kareltje even later al langs het hekwerk, dat de
grafelijke domeinen afsloot van de gewone bui
tenwereld. Binnen datzelfde hekwerk wandel
de op dat moment een jongeling door het grafe
lijke park, die de markante gelaatstrekken van
eeuwenoude adel vertoonde. Het jongmens had
schaatsen bij zich en was eveneens op weg
naar het snoekenvijvertje