Firatocircus van nieuwe snufjes
Hypermoderne Patriot
versterkt Luchtmacht
Duitse officier eist
14 jaar tegen Harm Dost
Onderzoek naar
verhuizing CP
Gifgips
moet weg
COMPUTER VEROVERT VASTE PLAATS
Sociale verzekeringsfondsen komen 700 miljoen tekort
BINNENLAND
CeutaeSomant
WOENSDAG 20 AUGUSTUS 1986 PAGINA 4 -
HARDENBERG Op last van burge
meester mr. L.A. van Splunder stelt de
gemeentepolitie van Hardenberg een on
derzoek in naar de activiteiten van de
Centrum Partij, die haar hoofdkwartier in
het onder de gemeente Hardenberg res
sorterende dorp Kloosterhaar heeft geves
tigd. De „top" van deze politieke groepe
ring doet geheimzinnig over de vraag
waarom het hoofdbureau van Den Haag is
verhuisd naar Kloosterhaar. Eén reden is,
dat het huurcontract in Den Haag was af
gelopen en dat de in financiële nood ver
kerende Centrum Partij nu goedkoper te
recht kon in het huis van CP-secretaris
Wijngaarden in Kloosterhaar.
Deel losgeld
Joke Otto duikt op
ROTTERDAM In Amsterdam
zijn enkele biljetten van duizend
gulden opgedoken die afkomstig
zijn van net losgeld van de ont
voering van de later weer vrij
gelaten bankiersvrouw Joke
Ostermann-Otto uit Spijkenisse.
Inmiddels zijn de vier Italiaanse
ontvoerders, van wie de identiteit
bekend is, nog steeds niet gevon
den. Er zijn nog steeds een paar
rechercheurs mee bezig. De twee
Rotterdammers die ervan wor
den verdacht eind mei betrokken
te zijn geweest bij de ontvoering,
moeten 9 september voor de Rot
terdamse rechtbank verschijnen.
Afpersingszaak
Philips toch
voor rechter
DEN BOSCH Binnen enke
le maanden zal de rechtbank
in Den Bosch de zaak behan
delen tegen ex-Philips-direc-
teur C. van B., die ervan ver
dacht wordt zijn vroegere
werkgever 5,25 miljoen gulden
te hebben willen afpersen. De
Bossche officier van justitie
mr. J. van Zon heeft besloten
de vervolging door te zetten,
nadat achtereenvolgens het
gerechtshof en de Hoge Raad
het bezwaar van de verdachte
tegen de dagvaarding verwier
pen.
DORDRECHT De president van
de Dordtse rechtbank heeft in kort
geding bepaald dat het Westduitse
bedrijf Joh. Benckizer GmbH en
directeur H.G. Bos van Bos Bouw
bedrijf BV binnen dertig dagen
moeten beginnen met het verwijde
ren van 60.000 ton met cyanide
verontreinigd industrieel gips dat
zij in verschillende plaatsen in Ne
derland hebben gedumpt. Bos moet
de kosten uit eigen zak betalen. Uit
onderzoek is gebleken dat hij 2,7
Vrouw houdt
dode man thuis
ZAANSTAD De vrouw
van een 58-jarige man in
Koog aan de Zaan heeft
haar echtgenoot drie weken
dood thuis gehouden. Het
geval kwam aan het licht
toen de man niet op kwam
dagen bij zijn arts bij wie hij
voor regelmatige controle
moest verschijnen. De arts
nam daarop poolshoogte. De
buren van het echtpaar heb
ben niets gemerkt omdat de
vrouw verklaarde dat haar
man in het ziekenhuis was
opgenomen. De vrouw is
volgens de politie geestelijk
niet volwaardig.
Visfraude in
Goedereede
ROTTERDAM De gemeen
te Goedereede wordt verdacht
van fraude bij het registreren
van visvangsten. Op de visaf-
slag in Stellendam hebben 29
vissers vorig jaar 36 ton vis,
met een waarde van bijna een
half miljoen gulden, meer ver
kocht dan er mocht worden
aangevoerd. Dit is uit onder
zoek van de algemene inspec
tiedienst van het ministerie
van landbouw gebleken. De
officier van justitie in Rotter
dam, mr. R. Gerding, heeft
daarop tot vervolging besloten.
Psychologische
test voor agent
blijkt uit te komen
DEN HAAG De uitslag van de ps
chologische test die kandidaten voor ,V(
functie van agent bij de gemeentepolit Je
ondergaan, blijken in de praktijk go<
uit te komen. Dit staat in een ondcrzof,u^
dat de Rijks Psychologische Dienst hec ek
verricht onder 160 agenten, die bij
Amsterdamse gemeentepolitie in diei
zijn getreden. Agenten met hogere sc
res op intelligentie en op wenselijk
achte persoonlijkheidseigenschappen
veren volgens de onderzoekers meer i en
beter werk af dan agenten met lagej*'1
scores. Ze gaan bovendien „effectieve
om met het publiek en hun collega's.
tab
Ten
Zwemvesten
wenselijk
voor ME'ers
DEN HAAG De ME'er
op 22 april van dit jaar tijde
een zogenaamde hardingsoe
ning in Giethoorn verdronk,
volgens minister Korthals i
tes van justitie het slachtof
geworden van een „ongelukl
ge samenloop van omstand
heden" De minister vindt 1
wenselijk dat bij ME-oefeni
gen en ME-optredens in 1
water, „altijd gebruik gemaa
wordt van zwemvesten", lb
Algemene Inspectie van 1 er
Korps Rijkspolitie is hiervun
op de hoogte gesteld.
'l
Geen reden tot dt
paniekverkoop
fietsbanden
AMSTERDAM Voor
zover dat bij een Firato
mogelijk is, zal het vanaf
volgende week donder
dag tamelijk rustig zijn
in de Amsterdamse RAI.
Geen schokkende ver
nieuwingen als compact
disc en kleurentelevisie,
maar vooral perfectie
van bestaande appara
tuur. Het nieuwe zit dit
keer vooral in de nuan
ces, in de snufjes, waar
door een deel van deze
immense tentoonstelling
vooral voor freaks een
perfecte bestemming is.
De gemiddelde consu
ment zal het gevoel heb
ben te worden weggebla
zen door de kakafonie
van beeld en geluid.
Veel fabrikanten hebben hun
bestaande apparatuur net
weer iets meer mogelijkhe
den gegeven. Sommigen
zochten het in grote oplossin
gen (een kleurentelevisie van
94 centimeter) anderen in
kleine (videorecorder met in
gebouwde camera of de
draagbare compact-disc) en
velen in grapjes (een foto van
een stilstaand videobeeld).
Wie een videorecorder zoekt
die gewoon een programma
of film kan opnemen en af
draaien, zal zich op de Firato
Deze satellietontvanger met afstandbediening kan ruim 800 kanalen ontvangen. Pim Jacobs (links) en Louis van Dijk demonstreren op de Firato de eerste
digitale piano ter wereld.
verloren voelen. Dat stadium
lijkt al tientallen jaren gele
den gepasseerd. Het gaat
vooral om meer mogelijkhe
den en om de combinatie van
beeld en geluid.
Ondertussen wordt de af
standbediening van alle au
dio-' en video-systemen ge
koppeld (JVC), zodat alles
met één apparaatje is te be
dienen, en klinken elektroni
sche piano's en orgels bijna
natuurgetrouw. Yamaha zegt
dat de piano het geluid van
een vleugel heeft, maar dat is
wat overspannen en boven
dien markttechnisch onver
klaarbaar. De elektrische
piano kost net geen vijfdui
zend gulden, vleugels zijn
aanzienlijk duurder. De fa
brikant zou geen vleugel
meer verkopen als zijn elek
trische vinding dezelfde
kwaliteit heeft.
Zeker nu de computer op de
Firato een vaste plek heeft
veroverd, vooral in combina
tie met beeld en geluid, gaat
het getoonde vaak verder
dan de horizon van de men
selijke geest. Dat biologeert,
al zal de bezoeker die straks
zo'n ding aanschaft zich thuis
vaak afvragen wat hij er ei
genlijk mee moet doen. Die
kans is groter dan ooit, want
de Nederlander koopt weer
veel meer dan in voorgaande
jaren. Naast nieuwe auto's is
vooral het Firato-speelgoed
gewild.
In ruwweg negentig van de
honderd Nederlandse gezin
nen staat inmiddels minimaal
één kleurentelvisie, in één op
de tien staat al een tweede
toestel en 1,75 miljoen huis
houdens zullen eind dit jaar
een videorecorder hebben. In
1986 zullen er bovendien
evenveel compact-discspelers
worden gekocht als de drie
voorgaande jaren. In 1987 zal
volgens J. d'Elfant, lid van
de organisatie, zelfs twee
keer zoveel van die spelers
worden aangeschaft als dit
jaar. En het aantal compact
discs dat dit jaar over de
toonbank gaat, zou 2,5 mil
joen worden.
Een voorwaarde voor de
handel om gebruik te maken
van de opleving is volgens
d'Elfant een goede opleiding
en (daardoor) deskundigheid.
Daar schort het nogal eens
aan, waardoor mensen din
gen in handen gestopt krij
gen die ze eigenlijk niet wil
den. d'Elfant haalde vooral
uit naar de dumpzaken. Af-
braakprijzen zijn volgens
hem uit den boze. Een oor
logsverklaring aan zaken als
AU Wave, Radio Modern en
Rovato, die in de Randstad
nogal sterk zijn vertegen
woordigd? „Dat is te sterk
uitgedrukt", aldus d'Elfant,
„aan oorlog heb je niets.
Maar ik vind wel dat de
dumpzaken onverantwoord
bezig zijn. Ze kunnen ver
wachtingen vaak niet waar
maken en bezorgen zowel de
consument als de vakhandel
veel schade". Misschien dat
diezelfde vakhandel bij een
volgende Firato ook weer
eens kan laten horen en zien,
dat het bij beeld en geluid in
eerste instantie gaat om kwa
liteitsverbetering. Want in de
immense hal van het exposi
tiecomplex zal het weer een
enorm gezoek zijn naar die
ene eenvoudige, niet te dure
televisie met een goed beeld
en dito geluidsinstallatie
waar gewoon mooie klanken
uitkomen.
DICK HOFLAND
DEN HAAG In tegenstl
ling tot bepaalde speculatl
lijken stuntverkopen van fc
tenbanden door sommige
wielhandelaren in weinig zii|
vol verband te staan met
wettelijke verplichting
elke fiets vanaf 1 januari lSl
moet zijn voorzien van reflJ
terende banden, reflecteren!
wielcirkels öf reflecterenj
velgen. „Dat zou toch ook
zin zijn" aldus een Haagse i
wielhandelaar, volgens wie i
wone buitenbanden ook straji
nog goede handel vori
„Die reflecterende banden j
schreeuwend duur. Een go<
kope gewone band kost rul
17 gulden, een reflecteren!
ruim 26. En dat dus tweema!
Dan kun je beter reflector
kopen voor zo'n twintig gi
den per setje, zodat je steeds jj
de banden kunt (blijven)
den die je wilt".
DÜSSELDORF De
Westduitse officier van
justitie H. Hallmann heeft
gisteren voor de recht
bank in Düsseldorf we
gens handel in softdrugs
14 jaar gevangenisstraf ge
ëist tegen de 38-jarige
Harm Dost uit Arnhem.
Dost wordt ervan verdacht dat
hij tussen januari 1978 en sep
tember 1984 in Arnhem ruim
120 kilo hasj en marihuana
aan enkele tientallen West
duitsers heeft verkocht. Hall
mann zei dat de vervolging
van de Arnhemmer „slechts
het topje van de ijsberg van de
internationale drugshandel"
aan het licht heeft gebracht.
Harm Dost werd al sinds 1981
door de Westduitse justitie ge
zocht. In 1984 werd hij tijdens
een vakantie op Tenerife door
de Spaanse autoriteiten gear
resteerd en in november van
dat jaar aan West-Duitsland
uitgeleverd. Sinds 1985 zit hij
in Düsseldorf in voorarrest.
De advocaten van Dost, mr. A.
Orie uit Den Haag en M. Gre-
gorius uit Essen, voerden aan
dat de vervolging van de Arn
hemmer aan alle kanten ram
melt. Naar hun mening is er
sprake van uitlevering op val
se gronden, misbruik van Ne
derlandse justitie-dossiers en
vervolging voor feiten, waar
voor Dost al in Nederland te
recht heeft gestaan. Mr. Orie
benadrukte opnieuw dat het
kennelijk de bedoeling van
West-Duitsland is om Neder
land, met zijn relatief coulante
houding jegens softdrugs, een
lesje te leren. Officier Hall
mann ontkende dit alles. Hij
uitte kritiek op het Nederland
se drugsbeleid en zei dat uit
recente cijfers blijkt, dat er
vanuit ons land steeds meer
hasj naar West-Duitsland
komt. „Dat is alleen maar mó
gelijk door het milde drugskli
maat in Nederland en door het
feit, dat de politie daar wat
softdrugs betreft nagenoeg
niets doet". Met zijn eis van 14
jaar cel (de maximumstraf
voor hasjhandel in West-
Duitsland is 15 jaar) heeft de
officier van justitie naar zijn
zeggen rekening gehouden
met het feit, dat Dost al eerder
voor soortgelijke feiten is ver-
Harm Dost.
oordeeld. De rechtbank in
Kleef veroordeelde hem in
1976 tot bijna vier jaar cel. Hij
werd, na een storm van pro
test vanuit Nederland, na an
derhalf jaar vrijgelaten. Het
gerechtshof in Arnhem ver
oordeelde Dost in 1981 tot 20
weken cel.
De rechtbank doet morgen uit
spraak.
PREMIES IN 1986 HOGER ALS GEVOLG VAN STELSELWIJZIGING
(Van onze sociaal-
economische redactie)
DEN HAAG De sociale
verzekeringsfondsen zul
len eind dit jaar naar ver
wachting een „tekort" van
700 miljoen gulden heb
ben. De totale lasten zul
len dan 65 miljard gulden
bedragen, terwijl er min
der aan sociale premies
van werkgevers en werk
nemers binnenkomt.
Dat blijkt uit de lasten/baten
ontwikkeling van de onder
toezicht van de Sociale Verze-
SUSKE EN WISKE DE GLANZENDE GLETSJER
In cf i luister.. Toen ik op fut
tan Hnihorafe een tdxi rnfi
*erd iH door twee kerels benac
Wit ik tan tun rtrnam.frenst aan het
onietooflijlu Op de Hount ncKmleq
teelt nóf een Eskrmostam net zoals
derden jaren feltden
Op een plaats die door de moderne mens
lof nooit werd betreden ...Han de toet
an de glanzende (letsier. een usmassa
die flanst als kristal oezt stam
worvt nu bedreifd. 2e welen nut waar
door. want de fletsjer bewaart eenfetieim1
keringsraad staande fondsen
(exclucief ziekenfondsverzeke
ring). De zorgelijke financiële
ontwikkeling zal morgen in de
raad worden besproken.
Vooralsnog kunnen de tegen
vallers worden opgevangen
door intering in reserves. Eind
vorig jaar bedroeg dit vermb-
gensoverschot nog 4,3 miljard
gulden. Naar verwachting zal
het bedrag eind van dit jaar
zijn teruggelopen tot 3,4 mil
jard.
Als gevolg van de invoering
van het nieuwe stelsel van so
ciale zekerheid, op 1 januari
1987, zullen de lasten met 3
miljard gulden toenemen. Dat
betekent dat het totaal aan
premies met ruim twee pro
cent zal stijgen van 47,1 pro
cent naar 49,6. De wao-premie
zal naar verwachting stijgen
van 15,10 naar 17,27 procent.
Blijft de stelselwijziging volle
dig achterwege dan kan het
premietotaal 3,5 procent lager
uitvallen.
De lastenstijging als gevolg
van het nieuwe stelsel van so
ciale zekerheid, dat toch wordt
ingevoerd mede met het oog
op (latere) bezuinigingen,
wordt veroorzaakt door het
achterwege blijven van een
verrekening van lasten van
aaw naar wao (arbeidonge-
schiktheidswetten) en het niet
doorgaan van een verschui
ving van 3,5 miljard van de
wwv naar de ww.
VEROUDERDE NIKES NAAR DE SCHROOTHOOP
DEN HAAG Het is
morgen een belangrijke
dag voor de Koninklijke
Luchtmacht en vooral
voor de 5de Groep Gelei
de Wapens, die is gele
gerd in het Westduitse
plaatsje Hesepe, onge
veer 125 kilometer ten
oosten van Enschede.
Deze luchtmacht-een
heid krijgt morgenoch
tend de beschikking over
een hypermodern type
luchtdoelraket: de Pa
triot.
Deze raketten van Ameri
kaanse makelij, voorzien van
een zeer zware, niet-nucleai-
re springlading, zullen de ko
mende jaren een belangrijke
rol gaan spelen in de lucht
verdediging van West-Euro
pa. Zij vervangen de verou
derde Nike-raketten, die wél
een nucleaire lading hadden.
Met een uiterst grote precisie
kunnen de slanke en 5,31
meter lange Patriot-raketten
vijandelijke vliegtuigen op
sporen en uitschakelen, zo
wel laag boven de grond als
op grote hoogte. De nieuwe
vliegtuigvernietigers staan
niet op een vaste lanceer-
plaats. De afvuurinrichting is
gebouwd op een vrachtwa
gen (van DAF), hetgeen de
wapens zeer mobiel maakt.
Elk van deze rijdende lan-
ceerinstallaties heeft vier Pa
triot-raketten aan boord, die
zijn verpakt in een soort con
tainer van waaruit zij (zou
den ze onverhoopt ooit wor
den gebruikt) afzonderlijk of
alle vier tegelijk het lucht
ruim kiezen. Bij de vijf rij
dende lanceerinrichtingen
die tezamen een Patriot-een
heid vormen, behoren nog
drie andere vrachtwagens:
één met een radarinstallatie,
één met een controlecentrum
(voorzien van computers, ra
darschermen e.d.) en één met
dieselgeneratoren om de ra
dar en het controlecentrum
van stroom te voorzien.
Nederland is het eerste Euro
pese NAVO-land dat de be
schikking krijgt over het Pa
triot-systeem. In Zuid-Duits-
land staan al enkele Patriot
De Patriot-raket die als opvolger van de Nike een grote rol
gaat spelen in de verdedigende taak van de Nederlandse
luchtmacht.
eenheden opgesteld, maar die
worden beheerd door Ameri
kaanse militairen. In de ko
mende jaren zal de Neder
landse luchtmacht in West-
Duitsland vier Patriot-eenhe
den met elk vijf lanceerin-
stallaties onder zijn hoede
krijgen. Het totale aantal ra
ketten zal, inclusief de reser-
vevoorraad, uiteindelijk 160
bedragen.
De Patriot is overigens niet
het enige geleide wapen
waarover de Nederlandse
luchtmacht beschikt. Vlakbij
de grens met de DDR staan
op Nederlandse luchtmacht
bases al jarenlang conventio
nele Hawk-raketten opge
steld. Dit zijn wapens die met
name laagvliegende vijande
lijke bommenwerpers en
jachtvliegtuigen kunnen uit
schakelen. In de jaren negen
tig zullen er ook enkele
Hawks en Patriots op Neder
lands grondgebied worden
gestationeerd ter verdediging
van onder meer Schiphol, de
Rotterdamse en Amsterdam
se havens en andere vitale
objecten.
Zoals gezegd dient de Patriot
ter vervanging van de verou
derde nucleaire Nike-raket
ten, ook wel aangeduid als
Nike-Hercules. Deze wapens
werden aan het begin van de
iaren zestig in West-Duits
land opgesteld, onder beheer
van Amerikanen, Nederlan
ders en Duitsers. Al spoedig
werd men zich binnen de
NAVO bewust van de vele
nadelen die aan de Nikes
kleefden Na langdurige stu
dies werd aan het eind van
de jaren zeventig besloten, de
raketten te vervangen door
de Patriots.
Kolonel H.W.M. Satter,
hoofd van de afdeling Plan
nen van de Luchtmachtstaf,
legt uit wat de negatieve
kanten wan de Nike-raketten
waren: „Ze konden niet meer
dan één vliegtuig tegelijk on
derscheppen en dat kostte
nog aardig wat tijd ook. Ten
tweede is de Nike geen mo
biele raket. Ze staan op een
vaste lanceerbasis. Bovendien
werd het operationeel hou
den van deze raketten een
steeds kostbaarder karwei.
Het Nike-systeem vereist een
aanzienlijke hoeveelheid per
soneel, zowel bij het gebruik
ervan als bij het onderhoud,
dat veelvuldig gepleegd
moest worden. Om dat laatste
te illustreren: voor de nieuwe
Patriot-raketten is de helft
minder aan personeel nodig
dan bij de Nikes het geval
was. En tenslotte dient hier
aan te worden toegevoegd
dat de militaire luchtvloot
van het Warschaupact steeds
omvangrijker en moderner
werd, waardoor de dreiging
toenam. De Nike was daar
gewoonweg niet meer tegen
opgewassen".
De Patriot-raketten werden
ruim drie jaar geleden door
de Nederlandse regering be
steld bij het Amerikaanse be
drijf Raytheon. Met de order
was een totaalbedrag van cir
ca 850 miljoen gulden ge
moeid. Tezelfdertijd begon
nen er onderhandelingen
met de fabrikant en met de
Amerikaanse regering over
compenserende orders. Er
zou sprake moeten zijn van
tweerichtingverkeer („two-
way street"): in ruil voor de
aanschaf van de Patriot-sy
stemen zouden de Amerika
nen een aantal bestellingen!
in Nederland doen of goede-1
ren en diensten aan ons landf
leveren.
Uiteindelijk resulteerden die
besprekingen begin 1984 in
een tot volle tevredenheid
van de Nederlandse regering
afgesloten overeenkomst. De
Patriot-order wordt zelfs
voor meer dan 100 procent
gecompenseerd. Vruchten
van die overeenkomst zijn
onder meer, dat DAF de
vrachtwagens levert die bi,
het Patriot-systeem behoren
en dat Nederlanders betrok
ken zullen worden bij het on- L
derhoud van alle Patriots die
in de toekomst nog in West- j-.:
Duitsland zullen worden ge-
stationeerd.
Anti - raket - raket
Er bestaat een kans dat de
Patriot er in de jaren negen
tig nog een taak bij krijgt. De
wapens zullen dan niet meer n
alleen gebruikt kunnen wor-
den voor het vernietigen van U)
vliegtuigen maar ook voor
het tegenhouden van vijan-
delijke raketten zoals de SS- L
21, SS-22 en SS-23. Binnen;
de NAVO wordt sinds kort
op deze mogelijkheid gestu-
deerd. De ministers van Pew
fensie van de NAVO hebben
in mei tijdens een vergade- c
ring in Brussel uitgesproker
dat er de komende tien jaai
meer defensieve maatregelen
genomen dienen te worden
tegen de steeds toenemende
hoeveelheid hypermoderne
Sovjet-raketten. Men opperde
onder meer de gedachte om 3
bestaande luchtverdedigings
systemen zodanig te moder
niseren dat ze ook als anti-ra
ket-raket dienst kunner
doen.
Volgens kolonel Satter van c
de Luchtmachtstaf zal het i c
echter zo'n vaart niet lopen.
„Er zullen nog wel jaren van r
studie overheen gaan eer m
men definitief besluit welkit
antwoord op de toenemende h<
raketten-dreiging nodig is. <j
Men kent op dit moment de
exacte omvang van die drei- si
ging nog niet eens! En wie h<
weet wat er allemaal nog h'
staat te gebeuren bij het wa- v<
penbeheersingsoverleg in k
Genève". i
DICK VAN RIETSCHOTEN
Ji
