Clive Wearing maakt steeds
weer kennis met zijn vrouw
Onafhankelijkheid
KwaNdebele lijdt
tot bloedvergieten
'olitie schiet
}akistanen dood,
Bhoetto voor
en maand vast
iKerncentrale Sellafield
oor ongelukken berucht
Geweld na rechtszaak
radicale protestant
UITENLAND
QeidóaQowuvnt
VRIJDAG 15 AUGUSTUS 1986 PAGINA 5
Kies doden bij
edden man
Sit beerput
eft zes inwoners van Kreta
ren gekost. In het dorp Nerokouri
1de de café-eigenaar Vasilis Nista-
kis de twee en een halve meter
>pe beerput in om een rioolpijp te
tstoppen. De ongelukkig stond
n meter diep in het afval en raak-
vergiftigd door de stinkende gas-
n. De andere vijf slachtoffers
vamen om het leven toen de een
de ander reddingspogingen on
tnam, maar allen raakten ze
eneens bedwelmd en vergiftigd.
Senaatscommissie keurt
opperrechter VS goed
heeft gisteren de kandidatuur aanvaard
van William Rehnquist als opperrech
ter, en van Antonin Scalia als vervan
ger van Rehnquist in het hooggerechts
hof. De kandidatuur van Scalia werd
door alle leden gesteund, maar tegen
Rehnquist hadden vijf Democraten be
zwaar. De twee rechters zijn door presi
dent Reagan naar voren geschoven na
dat opperrechter Warren Burger had
aangekondigd met pensioen te gaan.
Ook een paar voorstemmers hadden
twijfels over Rehnquist, die vanwege
zijn nogal rechtse sympathieën omstre
den is.
Bomaanslag op
bedrijf VS in
West-Duitsland
WUPPERTAL Bij een Ame-
rikaans elektronicabedrijf in
het Westduitse Wuppertal,
Westinghouse Fanal Schalge-
raete Company, is gisteren een
bom ontploft. Er vielen geen
slachtoffers en de schade is be
perkt. De verantwoordelijkheid
is nog niet opgeëist. De bom was
verpakt in een plastic tas die in
een boom was geplaatst en ont
plofte voor een team van de ex
plosievenopruimingsdienst ter
plaatse kon zijn. Het is de twee
de bomaanslag op een Ameri
kaans bedrijf in één week.
Reagan laat militair
ruimteveer bouwen
WASHINGTON President Reagan
heeft besloten een vierde ruimteveer
te laten bouwen ter vervanging van
de Challenger, die op 28 januari sa
men met ziin zevenkoppige beman
ning ontplofte. Het veer zou na zijn
voltooing rond 1992 den plaats krijgen
op de luchtmachtbasis Vandenberg,
en ten dienste staan van defensie, zo
meldt het Amerikaanse blad Aviation
Week and Space Technology. Het
blad zei dat Reagans besluit de nood
zaak aantoonde van een -viertallige
ruimtevloot als antwoord op Russi
sche vorderingen in de ruimte, en ter
ondersteuning van ruimtestation, in
ternationale verplichtingen en mili
tair onderzoek.
Autobom in
Baskenland
Nog minder dan
een wrak is er
overgebleven van
een auto, die gis
teren in Bilbao,
een stad in het
Spaanse Basken
land werd opge
blazen. De auto
explodeerde op
het moment dat er
een politiewagen
langsreed. Twee
politiemannen
raakten gewond.
De aanslag is ver
moedelijk het werk
van de ETA.
Desi Bouterse
bezoekt Libië
PARAMARIBO De Surinaamse le
gerleider Desi Bouterse reist in septem
ber op uitnodiging van de Libische
Khadaffy naar Tripoli. Bouterse zal
vanuit Libië, dat hij eerder dit jaar be
zocht, samen met Khadaffy naar Zim
babwaanse hoofdstad Harare vertrek
ken voor de topconferentie van de orga
nisatie van niet-gebonden landen. Bin
nenkort arriveert in Paramaribo een
delegatie uit Libië voor besprekingen
over samenwerking tussen beide lan
den. Vorig jaar kreeg Bouterse een toe
zegging van Libië van 250 miljoen gul
den. Ook een Chinese delegatie bezoekt
Suriname voor een lening van tien mil
joen gulden.
Pakistaanse oppositieleidster Benazir Bhoetto zwaaide giste-
naar haar aanhangers. Later werd zij door de politie gearres-
ird en veroordeeld tot 30 dagen cel.
AHORE De Pakistaanse politie heeft gisteren op-
jsitieleidster Benazir Bhoetto gearresteerd, vier van
iar aanhangers doodgeschoten en velen ernstig ver-
ond. Zij trad gewelddadig op tegen betogingen in de
me grootste steden, Lahore en Karachi, na een golf
in arrestaties onder oppositieleiders op woensdag.
oppositie ging de straat op om te protesteren tegen de arres-
tie van vrijwel al haar leiders. Zij had op Onafhankelijkheids-
g willen betogen voor nieuwe verkiezingen op 20 september,
aar de regering van premier Muhammad Khan Junejp en pre
sent Zia-ul Haq, die aan de macht kwam na verkiezingen zon-
partijen en niets wil weten van nieuwe verkiezingen, rea-
.50 geerde met een demonstratieverbod en pakte woensdag de
oo meeste leiders van het oppositie verbond MRD op.
Washington, waar Junejo een maand geleden van president
•fleagan niets dan lof hoorde over de Pakistan's terugkeer naar
de democratie na acht jaar staat van beleg, verklaarde de golf
an arrestaties te betreuren.
enazir Bhoetto, politiek erfgename van haar in 1979 na een mi-
aire staatsgreep opgehangen vader, premier Zulfikar Ali
hoetto, was de enige vooraanstaande oppositieleider, die giste-
n nog op vrije voeten was.
ïoetto werd in Karachi gearresteerd kort nadat zij een beto-
ig aanvoerde. Bhoetto vluchtte toen de politie in de lucht be
rt te schieten en met traangas en wapenstok optrad om een
■enigte van 5.000 van haar aanhangers uiteen te jagen.
ïoetto ging de gevangenis van Karachi in voor dertig dagen.
i andere zeker 1000 leiders van het oppositieverbond zul-
33' 1 vijftien dagen'kunnen worden vastgehouden.
(Vervolg van voorpagina)
LAFIELD De fabriek in Sellafield is berucht omdat er
op keer ongelukken gebeuren. Sinds 1981 is er tientallen
alen iets misgegaan in de opwerkingsfabriek. In februari nog
44 ;rd tweemaal lekkage geconstateerd.
4iew Scientist schreef dat in de lympheklieren van één van de
ie overleden medewerkers van Sellafield zelfs duizenden ma
meer plutonium was gevonden dan normaal,
mensen die niets met de fabriek te maken hadden, maar in
'buurt woonden, werd 50 tot 250 maal de normale hoeveelheid
itonium gemeten, zei het blad.
Is normale waarde noemde het onderzoek 1,9 millibecquerel.
ij één van de drie ex-medewerkers werd 1.140 millibecquerel
1 /tneten. Voor de plutoniumconcentratie in lympheklieren geldt
tl normaal gemiddelde van 10 millibecquerel. Bij de drie over-
werden waarden gemeten van 1.600, 4.100 en 73.300.
oor zowel de werknemers van Sellafield als de omwonenden
ild, dat de ernstigste opeenhoping van plutonium werd gevon-
in het longweefsel en in de lympheklieren die met de lon-
jjj, tn in contact staan, wat erop wijst dat dé plutonium werd inge-
531 lemd, aldus het artikel. Maar ook ribben, wervels, dijbenen en
55/ vers van inwoners van Cumbria toonden beduidend hogere
incentraties dan die van andere Britten.
ZIEKTE LUDT TOT GEHEUGENVERLIES
LONDEN Clive Wea
ring ziet opeens een
vrouw staan in de hoek
van de kamer. Hij steekt
zijn armen uit, roept ver
baasd en blij: „Deborah,
lieveling!", en rent op
haar af om haar te om
helzen. Hij barst in tra
nen van opluchting uit
wanneer ze inderdaad
Deborah, zijn vrouw,
blijkt te zijn.
Dit is geen vreugdevol weer
zien na een lange scheiding.
Clive had tien minuten gele
den nog een gesprek met zijn
vrouw. Het tragische is dat hij
dat volkomen vergeten is.
Voor zover hij weet heeft dat
gesprek nooit plaatsgevonden
en heeft hij zijn vrouw in
geen tijden gezien.
Clive Wearing is een energie
ke en intelligente man van 48,
die je een gevangene van het
heden zou kunnen noemen.
De officiële naam voor zijn
geestelijke conditie luidt her
pes simplex encephalitis. Cli
ve kan maar een paar secon
den lang iets onthouden, zodat
hij het gevoel heeft dat hij
steeds „ontwaakt" uit een
mysterieuze vergetelheid en
dan in een onbekende en
angstaanjagende wereld te
rechtkomt.
Achttien maanden geleden
werd het virus plotseling ac
tief in Clive's hersenen. Het
kostte hem bijna het leven en
zijn hersenen bleken na af
loop onherstelbaar beschadigd
te zijn. Toen het gebeurde was
hij net een half jaar met De
borah getrouwd. Op dit mo
ment kan hij zich zelfs niet
meer herinneren dat hij een
Kaar dagen terug een koor
eeft gedirigeerd, zelfs niet
als hij dat op de video terug
ziet.
Clive herkent zijn eigen
handschrift niet in het dag
boek, dat hij bijhoudt in een
poging een greep te krijgen op
net verstrijken van de tiid.
Het gevaar bestaat dat hij
zichzelf ziek maakt met eten,
omdat hij zich niet kan herin
neren wanneer hij met een
maaltijd is begonnen. Hij
wordt heen en weer geslin
gerd tussen verdriet, omdat
hij zijn vrouw dit allemaal
aandoet, en woede, omdat ze
nooit echt kan begrijpen hoe
hij zich voelt, nooit voor het
wonder kan zorgen dat hem
zou kunnen genezen.
Zijn enige emotionele uitlaat
klep is zijn liefde voor klassie
ke muziek voordat hij ziek
werd, werkte hij aan muziek
programma's voor de BBC-ra-
dio en was hij koordirigent
van de London Sinfonietta.
Hij is een expert op het gebied
van zestiende-eeuwse renais
sance muziek en zoals dat zo
vaak gebeurt bij mensen die
een hersenbeschadiging heb
ben opgelopen, is zijn muzika
le aanleg niet aangetast.
Onlangs werkte Clive mee
aan een documentaire van de
Britse tv-zender Channel 4.
Hij werd meegenomen naar
de kapel van King's College
in Cambridge, de stad waar
hij heeft gestudeerd, om daar
op het orgel te spelen. „Ik
weet het niet meer",was zijn
reactie. „Het is voor het eerst
dat ik dit orgel zie" (dat was
niet zo), „wat moet ik in 's he
melsnaam doen?" Vervolgens
ging hij zitten en speelde wat.
Tot zijn eigen stomme verba
zing deed hij dat perfect.
De gebeurtenis had de donke
re zijde van zijn emoties niet
onberoerd gelaten. Terwijl hij
over het universiteitsplein
liep, koelde hij zijn frustratie
op zijn vrouw: „Hoe denk je
dat het is, om gek te ziin",
schreeuwde, hij. „Het is alsof
je dood bent. Waarom doen ze
in godsnaam niets om me
mijn bewustzijn terug te ge
ven!" Opeens merkte hij de
cameraploeg op die hem al
een week lang aan het filmen
was en dol van woede haalde
hij uit naar de camera.
„Wat je niet in de documen
taire ziet, is wat er daarna ge
beurde", vertelt Deborah. „Hij
schudde me door elkaar, ren
de een trap op, kwam weer
naar beneden, schudde me
weer door elkaar. De tranen
liepen over mijn wangen".
Omdat hij zijn frustraties
soms zo afreageert, komt er
nu een broeder mee met Clive
wanneer hij het weekeinde
thuis is. Deborah is 29 en
heeft een veeleisende baan.
Al haar vrije tijd gaat op aan
het geruststellen v-ax\ haar
veeleisende en gauw in pa
niek rakende echtgenoot, die
haar met dringende vragen
bestookt en alsmaar dezelfde
zinnen herhaalt, tot haar uit
houdingsvermogen uitgeput
is.
En toch is de persoonlijkheid
en het wezen van de man, die
Clive voor zijn ziekte was,
nog altijd aanwezig. „De ziel
van Clive is er nog altijd, hij
is nog altijd de man waarmee
ik getrouwd ben. Af en toe
krijg je flitsen van de echte
Clive en ik weet dat er meer
van hem is. Ik moet zoveel
mogelijk uit hem trekken,
ook al maakt het hem boos",
zegt zijn vrouw.
Ze is realistisch over hun toe
komst en het ontbreken van
hoop op verbetering in zijn
mentale gesteldheid. Clive's
toestand is zeldzaam: jaarlijks
worden in Groot-Brittannië
50 mensen het slachtoffer van
het virus. De oorzaak is onbe
kend en er is geen genezing
mogelijk.
Erkenning
Deborah vecht voor de pu
blieke erkenning dat geheu
genverlies méér is dan een
klap op je hoofd krijgen en je
naam vergeten. Samen met
een klinisch-psychologe heeft
ze de Amnesia Organisatie op
gericht, een actiegroep die be
staat uit familieleden van
mensen die net als Clive lij
den aan geheugenverlies. De
organisatie probeert het zie
kenfonds, liefdadigheidsin
stellingen en farmaceutische
industrie zover te krijgen
meer aandacht aan neurologi
sche patiënten te besteden.
De organisatie heeft geld no
dig voor een onderzoek naar
de manier waarop deze men
sen het best geholpen kunnen
worden. Clive woont bij ge
brek aan beter op een kamer
tje in een psychiatrisch zie
kenhuis. Maar hij is geestelijk
volkomen gezond en het zie
kenhuis is beslist niet de juiste
plaats voor hem.
„Ik maak me er zorgen over
dat hij in een psychiatrische
kliniek woont", zegt Deborah.
„Hij is veel te veel alleen. Hij
ziet de andere patiënten en
denkt dat hij één van hen is.
Het maakt hem depressief. Hij
is zich voor 100 procent van
zijn afschuwelijke situatie be
wust".
„Wat Clive nodig heeft, is een
vaste routine elke dag de
zelfde dingen doen om
hem een gevoel van herken
ning, van houvast te geven.
Ik geloof echter niet dat er op
dit moment in Groot-Brittan-
nië een plek bestaat, waar
men hem de aandacht kan ge
ven die hij nodig heeft".
HELEN CHAPPEL
Copyright The Guardian
Een Noordierse demonstrant,
die bij gewelddadigheden na
de rechtszaak tegen de prote
stantse leider Peter Robinsin,
wordt door de Ierse politie af
gevoerd.
z'i I) Toch dacht de kleine Boltje ernstig na over
hg lès wat met Kareltje Knetter was gebeurd. „Je
we löcht een wens doen, heeft ze gezegd, hè?"
w beg hij met een slim knipoogje. „Nou.... laat
d6p je dan zeggen, mensenkind..., daér zit hem
k° Bekneep! Begrijp je? Zodoende!" „Wat voor
neep?" wilde Kareltje weten. „Doe die wens
iet, mijn jongen," vervolgde Boltje ernstig.
Leer mij niks van heksen, zie je. Ik ga er al
rê#'n dikke vierhonderd jaar mee om. Ze zijn
ióit te vertrouwen. Leer dét van mij. Daarom
iii Wb ik je ook de raad gegeven haar maar rustig
,an '-de klem van Simon de Stroper te laten zitten,
(jtegrijp je? Zodoende." Toen stond Boltje op en
ij begon te rommelen in een muurkastje. „Je
•'ent een héél goed jonk," zei hij. „Je bent zui-
;r, rein, onbedorven en dus op het belachelijke
behulpzaam. Ik voel me gedwongen je te hel
pen en daarom zal ik je een toverbubbel geven.
Steek die in je zak en denk er om: gebruik hem
alléén, als je werkelijk in nood zit! Je krijgt er
maar één en daar moet je het mee doen. Wees
er dus zuinig op. Begrijp je? Zodoende!" Bol
tje kwam weer toegelopen en hield op zijn uit
gestrekte handje een klein voorwerpje vast, dat
in papier verpakt was. „Ik meen het in alle
ernst, mensenkind," zei hij nog eens met extra
nadruk. „Je zult nog eens in moeilijkheden ko
men en misschien zul je dat dan wel te wijten
hebben aan Ouwe Sybil. Of aan je eigen stom
miteit natuurlijk, want het ene is al haast niet
denkbaar zonder het andere. Wees daarom zui
nig op de toverbubbel." En Kareltje Knetter
nam het kleine pakje aan, doch dacht in zich
zelf: „Wat kan er nou met mij gebeuren? Ik héb
toch helemaal geen wens gedaan?"
DUNDALK In het
plaatsje Dundalk in de
Ierse Republiek hebben
zich gisteren geweldda
digheden voorgedaan na
de rechtszaak tegen het
radicale protestantse par
lementslid Peter Robin
son.
Hij wordt beschuldigd van het
gebruik van geweld tegen Ier
se politie-agenten bij een re
cente actie over de grens. Zijn
bezoek aan de rechtbank
duurde vier minuten. De zaak
werd uitgesteld.
Bij de ongeregeldheden raak
ten verschillende mensen ge
wond. Een kleine 100 protes
tanten die het parlementslid
vanuit Noord-Ierland hadden
vergezeld naar Dundalk, raak
ten buiten het gerechtsgebouw
slaags met rooms-katholieken.
Even later kwamen honder
den jongeren die de protestan
ten belaagden met stenen, fles
sen en benzinebommen.
Robinson, die naast parle
mentslid ook plaatsvervan
gend leider van Ian Paisley's
Democratische Unionisten
Partij (DUP) is, moest voor
zijn vrijlating een borgsom
van 34.000 gulden betalen en
moet op 2 oktober opnieuw
voor de rechtbank verschij
nen.
Politie doet inval bij graffiti-radiostation
ROME De politie van Rome heeft gisteren een inval bij een
„graffiti"-radiostation van de Radicale Partij, omdat de pro
grammamakers honderden telefoontjes hadden uitgezonden,
waarin tal van obscene' uitlatingen en pleidooien voor terugkeer
van het fascisme gedaan werden. Er waren luisteraars die „Lang
leve II Duce" riepen, een verwijzing naar de fascistische dictator
Benito Mussolini. Anderen belden alleen om obsceniteiten te
ventileren. Het radioprogramma werd ook gebruikt voor scheld
partijen over en weer tussen Italianen uit het zuiden en uit het
noorden van het land. De telefoontjes werden niet gecensureerd.
Vliegtuig met
49 mensen
neergestort
TEGUCIGALPA In het
noordwesten van Honduras is
gisteren een vliegtuig van de
luchtmacht met 49 inzittenden
neergestort. Reddingseenhe
den met vliegtuigen en heli
kopters zochten vanmorgen
nog naar de wrakstukken en
eventuele overlevenden. De
zoektocht, die wordt uitge
voerd door Hondurese en
Amerikaanse vliegtuigen en
helikopters, wordt bemoeilijkt
door de hevige regenval in het
gebied.
Tamils
opgepakt
na boottocht
HAMBURG De Westduitse
politie heeft gisteren twee Ta
mils gearresteerd, wegens ver
moedelijke betrokkenheid bij
de zaak van de 152 Tamils die
begin deze week in Canada
aankwamen. Het is niet onmo
gelijk dat het om een soort
mensenhandel gaat, waarin
vele duizenden guldens om
gaan. De Westduitse politie
wilde echter nog niet verder
ingaan op de arrestaties om
het onderzoek niet in gevaar
te brengen. De Canadezen
twijfelen aan de lezing van de
Tamils dat ze vanuit India ko
men, en vermoeden dat ze in
West-Duitsland op een boot
zijn gestapt. De 152 Tamils
ontkennen dat.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS, MUZIEK
THEATER, RECREATIE.EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
SIYABUSWA KwaN
debele is 2.500 vierkante
kilometer stof, miezerige
bomen, uitgedroogd gras
en 400.000 verarmde men
sen. KwaNdebele is ook
dagelijks het toneel van
vuurgevechten en bloed
vergieten in de strijd om
de onafhankelijkheid. De
blanke Zuidafrikaanse re
gering is van plan om
KwaNdebele in december
uit te roepen tot het vijfde
van tien thuislanden die
in naam onafhankelijk
zijn van Zuid-Afrika. De
wetgevende vergadering
van KwaNdebele zelf
heeft deze week „nee" ge
zegd tegen de onafhanke
lijkheid.
Een groot deel van die wetge
vende vergadering is benoemd
door traditionele stamhoofden
die tegen onafhankelijkheid
zijn. Het valt te echter te be
twijfelen of zij de meerderheid
van de 400.000 koppige bevol
king vertegenwoordigen. Het
conflict rond de onafhanke
lijkheid van KwaNdebele, dat
125 kilometer ten noordoosten
van de Zuidafrikaanse hoofd
stad Pretoria ligt, heeft ver
deeldheid gezaaid binnen de
familie van Simon Skosana, de
eerste minister van het thuis
land.
Zijn 19-jarige zoon Peter is lei
der van de Kameraden, een
los netwerk van jongeren die
tegen de onafhankelijkheid
zijn. Ze hebben scholen geslo
ten, tot stakingen opgeroepen
en ze zijn beschuldigd van het
verbranden van vrijwillige
burgerwachten die de regering
van het thuisland steunen. Vijf
van de zes andere zonen van
Skosana hebben de kant van
Peter gekozen.
In zeven gewelddadige maan
den vonden honderd mensen
de dood, onder wie de tweede
minister Piet Nuli, die alge
meen werd beschouwd als de
werkelijke leider van het
thuisland en hij was een fer-
SENAAT WIL STOP INVOER
TEXTIEL UIT ZUID-AFRIKA
WASHINGTON De Amerikaanse Senaat heeft gisteren met
67 tegen 29 stemmen een motie goedgekeurd waarmee een in
voerverbod voor Zuidafrikaanse textiel wordt toegevoegd aan
een lijst van economische strafmaatregelen tegen het apartheids
bewind. Daarentegen werd een voorstel om de prijs van Zuid
afrikaans goud omlaag te drukken door Amerikaanse goudvoor
raden op de markt te brengen met 58 tegen 41 stemmen afgewe
zen. President Reagan houdt evenwel vast aan zijn beleid om
tijd te winnen in de hoop dat er een ordelijke machtsoverdracht
in het land zal plaatsvinden, met een minimum aan druk op het
apartheidsbewind.
De verboden Zuidafrikaanse verzetsorganisatie African National
Congress (ANC) heeft het voorstel van de regering afgewezen
verkiezingen te organiseren voor de zwarte meerderheid, zodat
deze vertegenwoordigers kan aanwijzen die met het bewind zou
den onderhandelen. Het plan om een Nationale Raad op te rich
ten is afgewezen door alle prominenten zwarten in Zuid-Afrika,
onder wie ook de zeer gematigde Zoeloe-leider Gatsha Buthele-
zi.
Bij het offensief van het Zuidafrikaanse leger in het zuiden van
Angola zijn tot dusver 95 Zuidafrikaanse militairen gedood. Aan
Angolese zijde zijn twee soldaten en 41 burgers gewond of ge
dood, zo berichtte gisteren het Angolese persbureau Angop.
vent voorvechter van een on
afhankelijk KwaNdebele. Hij
was tevens vermeend voorzit
ter van de burgerwacht Mbo-
kotho, die is opgericht door de
oude Skosana om het verzet
tegen de onafhankelijkheid de
kop in te drukken.
Bevolkingsgroei
De oude Skosana, nu slecht ter
been door diabetes, vertelt hoe
hij vroeger droomde van een
hereniging van zijnstam in
het thuislandgebied, waar en
kele zwarten zelf een boerderij
hadden. Hij fietste honderden
kilometers om verspreid wo
nende Ndebele over te halen
om in het gebied te komen
wonen. De belangrijkste be
volkingsgroei kwam in de af
gelopen tien jaar tot stand toen
de Ndebelen werden weg ge
stuurd van boerderijen van
blanken en moesten vluchten
voor vijandige stammen of
moe waren van het zwerven
door de achterbuurten van ste
den.
Vier van de tien Zuidafrikaan
se thuislanden hebben de on
afhankelijke status nu aan
vaard. Daarmee zijn zij verze
kerd van zelfbeschikkings
recht, maar het recht op pensi
oen en andere voormalige
Zuidafrikaanse rechten is hun
inwoners ontnomen. De thuis
landen blijven financieel af
hankelijk van Zuid-Afrika en
hun inwoners krijgen daar de
status van buitenlandse werk
nemer.
Critici oordelen daarom dat
het onafhankelijk maken van
de thuislanden een belangrijke
stap is in de strategie van de
regering om blanken en zwar
ten van elkaar te scheiden,
maar bovendien een bruikbare
concentratie van arbeiders te
handhaven. De stichting van
een nieuw land voor zwarten
betekent een uitbreiding van
de apartheid in een periode
waarin de regering bezig is om
het systeem van gewettigde
rassenscheiding te veranderen
en onder druk staat om daar
haast te mee te maken.
