Economische zelfmoord
wacht frontlijnstaten
a
13
Israël tegen
vredesconferentie
Midden-Oosten
lifój- 'l
■raUH
YOORD-IERLAND BEEFT VOOR DE DAG VAN MORGEN
Een
bijdetijds
geschenk
-óSA-1
£eidóC@otMont
Israëliërs
blijven weg
uit Oostenrijk
Joeri Breznjev
met „pensioen''
SANCTIES TEGEN ZUID-AFRIKA: MIDDEL ERGER DAN DE KWAAL?
rm
Curacao
onderzoekt
corruptie
Sovjet-media: CIA-
agenten zijn knoeiers
Ccidóe SouAcmt
UITENLAND
ZATERDAG 9 AUGUSTUS 1986 PAGINA 5
eneraal beboet
zitblokkade
NN Oud-generaal Gert
itian, Bondsdaglid voor de
itse Groenen, is deze week
oordeeld tot een boete van
ia 34.000 gulden. De recht-
ik in Bitburg legde hem
e straf op omdat hij op 3
tember 1983 had deelgeno-
n aan een vreedzaam verlo-
zitblokkade voor het
lerikaanse luchtmacht-
unpunt in Bitburg. De
htbank beschouwde die ac-
als een „verwerpelijke aan-
jnding van geweld". De ge-
raal b.d. gaat in hoger be-
P-
Reagan in
ziekenhuis
WASHINGTON
De Amerikaanse
president Reagan
ondergaat vandaag
een urologisch on
derzoek in het Be-
thesda marinehos
pitaal, zo heeft het
Witte Huis bekend
gemaakt. Het on
derzoek houdt ver
band met een blaas
ontsteking en niet
met de operatie we
gens darmkanker,
die de president
ruim een jaar gele
den onderging.
BONN De Oostenrijkse reisbureaus
en reisorganisatoren worden de laat
ste weken geconfronteerd met een
grote golf afzeggingen van reizen die
Israëlische burgers naar dit land had
den geboekt. Volgens het vakblad
„Tourist Austria" komt dit jaar slechts
de helft van de 90.000 Israëliërs die in
1985 hun vakantie in Oostenrijk door
brachten. Reden voor de afzeggingen
is voornamelijk de verkiezing van
Waldheim tot president. Waldheim is
ervan beschuldigd actief lid van de SS
te zijn geweest tijdens de Tweede We
reldoorlog.
PIPMlM
SOïS» .♦•T-TO'wl
V -■ - V. .-
SST*
1
Een Finse agent tuurt vanaf het dak naar het bankgebouw, van waaruit even later de
bankrover met drie gijzelaars zou vertrekken.
Finse bankrover
blaast zichzelf
en gijzelaar op
HELSINKI De Finse bankrover
die gisteravond met drie gijzelaars
en een som geld was gevlucht,
heeft vanochtend vroeg zijn
vluchtauto opgeblazen. Daarbij is
de man zelf en een van de drie gij
zelaars om het leven gekomen.
Verscheidene politiemensen zijn
gewond geraakt. Twee vrouwelijke
gijzelaars bleven ongedeerd. De
auto, die door de politie beschik
baar was gesteld, werd opgeblazen
in een stad ten noordoosten van
Helsinki. De bankrover is waar
schijnlijk wanhopig geraakt toen
hij de politie niet kon afschudden.
•MOSKOU Joeri Brezjnev, de 53-
jarige zoon van de overleden partij
leider Leonid Brezjnev, heeft zijn
functie als vice-minister van bui
tenlandse handel verloren. Volgens
een gisteren bekendgemaakte ver^.
klaring is dat gebeurd na „pensio
nering om gezondheidsredenen".
Brezjnev jr. werd in 1979 benoemd
tot vice-minister van buitenlandse
handel en trad in 1981 toe tot het
Cehtraal Comité van de Partij. Joe
ri Breznjev was al enkele jaren om
streden omdat hij niet het „goede
voorbeeld" zou geven van een lid
van het Centraal Comité.
)EN HAAG De dis-
ussie over apartheid
leeft zich de laatste we
ien, mede door de een-
uur op de berichtgeving
n Zuid-Afrika, op sanc-
ies gericht; strafmaatre-
elen die de Zuidafri-
;aanse regering moeten
Iwingen een einde te
naken aan de economi-
che, sociale en politieke
rerschillen tussen zwart
>n blank. De gevolgen
/an sancties zijn echter
>ij lange na niet te over-
ien. Het lijkt er echter
vel op dat de bevolking
/an met name Zambia
sn Zimbabwe als gevolg
/an sancties niet langer
gewoon" honger hoeft
e lijden; het ziet er naar
lit dat de mensen in
ieze landen een periode
tegemoet gaan waarin
?rg veel honger wordt
;eleden.
!r zijn sancties, die weinig
lijn doen, zoals een verbod
ip invoer van Kruggerands
of een advies aan reisbureaus
om maar liever geen tochtjes
naar Zuid-Afrika aan te bie-
;n. Daar staan tegenover de
rde sancties die zowel
iid-Afrika als ook het land
dat de sancties neemt miljoe
nen guldens en talloze banen
gaan kosten. Sancties die
complete ondernemingen in
gevaar brengen, zullen dan
ook niet worden genomen.
Mineralen als mangaan, van
adium, platina, chroom en
goud worden niet genoemd
in sanctiepakketten, omdat
bij een volledige invoerstop
het grootste deel van de glas-
vezel-, elektronica-, voe-
dings- en wapenindustrie in
Europa en de VS komt stil te
liggen. Alternatieven zijn er
voor deze grondstoffen (nog)
niet en het Westen zou ge
dwongen zijn aan te kloppen
bij de Sovjet-Unie, het enig
andere land dat in ruime
mate over deze mineraalsoor
ten beschikt. Het ligt even
wel niet voor de hand dat het
Westen een dergelijke afhan
kelijkheid van de communis
tisch supermacht zal slikken.
Premier R. Mugabe van Zim
babwe
Kruggerrands
Zo ligt het evenmin voor de
hand dat ae Europese Ge
meenschap bijvoorbeeld zal
besluiten een luchtvaartver
bod op Zuid-Afrika in te stel
len. Een woordvoerder van
het Zuidafrikaanse hotelwe
zen zei deze week te vrezen
dat een verbreking van de
luchtverbindingen met Zuid-
Afrika een rampzalige klap
zal toebrengen aan de hote
lindustrie, autoverhuurbe
drijven en reisbureaus.
Maar premier Thatcher heeft
het idee dat zij al erg ver is
gegaan door in te stemmen
met beperkte sancties en zal
zich er natuurlijk niet mee
verenigen dat het staatsbe
drijf Britisch Airways niet
langer op Zuidafrikaanse ste
den vliegt; dat kost namelijk
3,5 miljoen gulden per week.
Nog afgezien van de grote
kans dat die markt even snel
wordt opgevuld door vlieg
maatschappijen zoals Swis
sair in Zwitserland, een land
dat niet is aangesloten bij de
EG en zich derhalve niet aan
allerlei sanctiemaatregelen
hoeft te houden.
Het ligt meer in de verwach
ting dat met name de EG, Ja
pan en misschien ook de
Verenigde Staten na veel
gekissebis een beperkt
pakket maatregelen aanne
men. Bedrijven zullen wor
den geadviseerd niet te in
vesteren in Zuid-Afrika en
het ook niet als vakantieland
te bestemmen. Verder komt
er waarschijnlijk een verbod
op invoer van groente en
fruit, van kolen, staal en ijzer
en van Kruggerands.
De EG kan die produkten
vrij eenvoudig uit andere
landen betrekken en Zuid-
Afrika kan op haar beurt
deze produkten (als steen
kool) eenvoudig aan andere
landen slijten, bijvoorbeeld
aan Israël, het Midden-Oos
ten en Zuid-Amerika. Trou
wens wanneer bijvoorbeeld
in het marxistische Mozambi
que, dat met handen en voe
ten aan Zuid-Afrika is ge
bonden, een nieuw etiket
wordt geplakt op een kist
Zuidafrikaans fruit, heeft
geen Nederlandse importeur
dat in de gaten.
Vernietiging
De meeste Gemenebestlan-
den voelen daarentegen wel
voor harde maatregelen.
Maar ook het Gemenebest
vormt geen eenheid; dat
moge al duidelijk zijn gewor
den uit de stellingname van
Groot-Brittannië, maar neem
het Zuidafrikaanse buurland
Botswana. De regering heeft
laten weten „andere landen
niet te kunnen verbieden
sancties te nemen, maar is
buitengewoon bezorgd over
de economische gevolgen in
het eigen land. Het mini-ko
ninkrijk Swaziland heeft
verklaard „nog liever uit het
Gemenebest te stappen dan
economische zelfmoord te
plegen".
Economische zelfmoord, is
dat waartoe Zambia en Zim-
bawe zich nu bereid hebben
verklaard? De respectievelij
ke leiders president Kaunda
en premier Mugabe hebben
zich opgesteld als fervente
voorstanders van strafmaat
regelen. De economie van zo
wel Zambia als Zimbabwe is
sterk verweven met de Zuid
afrikaanse, met dit verschil
dat de Zuidafrikaanse econo
mie zich ondanks een tanen
de gezondheid nog veel kan
permitteren, terwijl Zambia
en Zimbabwe zich niets meer
kunnen veroorloven. De
Zuidafrikaanse produkten
die volop in Zambiaanse en
Zimbabwaanse winkels te
koop zijn, zoals zuivel, medi
cijnen zeep, waspoeder,
groentes en fruit, moeten
duur worden betaald, gezien
de forse verhogingen van ac
cijnzen van vier tot honderd
procent, die Pretoria op de
produkten legt. Zambia is er
al slecht aan toe wegens de
scherpe daling van de we-
reldprijzen van koper, dat
het land voor meer dan ne
gentig procent van zijn bui
tenlandse valuta voorziet.
Het land is zwaar afhankelijk
van Zuid-Afrika vanwege de
invoer van machines voor de
kopermijnen, van het Zuida
frikaanse spoorwegnet en de
havens voor de uitvoer van
koper.
Zambia loopt bovendien het
risico binnen enkele weken
een ernstig tekort hebben
aan onder meer olie, graan
en kunstmest, omdat Zuid-
Afrika waarborgsommen van
125 procent vraagt op die
doorvoerprodukten. De doua
ne geeft de produkten pas
vrij als die borg is betaald;
het geld wordt terugbetaald
als Zambia bewijst dat de
produkten in Zambia zijn
aangekomen. Het land heeft
voor deze maatregel waar
schijnlijk meer buitenlandse
deviezen nodig dan zij uit de
schatkist kan halen.
Guerrilla's
Ook de Zimbabwaanse han
del gaat voor viervijfde via
de Zuidafrikaanse spoorwe
gen, autowegen en havens.
Zimbabwe denkt het grootste
deel van het handelsverkeer
echter te kunnen omleiden
via het buurland Mozambi
que. Maar de guerrillastrij
ders van het door Zuid-Afri
ka gesteunde Nationale Ver
zet in Mozambique hebben de
spoorwegen, autowegen en
een olieleiding tussen Zim
babwe en Mozambique al
herhaaldelijk ontwricht.
Het is voor Pretoria een klei
ne moeite pesterijen uit te
halen als het terugvorderen
van locomotieven en ander
rollend materieel dat zij heeft
uitgeleend aan frontlijnsta
ten. Zuid-Afrika kan nog
veel ernstiger problemen
veroorzaken bij de buurlan
den door simpelweg de bu
reaucratie te vergroten,
waarvan de verscherpte
grenscontrole nog maar een
voorproefje is. Pretoria heeft
in mei trouwens zelfs bewe
zen er niet voor terug te
deinzen militaire aanvallen
uit te voeren op de buurlan
den.
Premier Margaret Thatcher
heeft al nijdig geroepen dat
de frontlijnstaten van haar
geen hulp krijgen, wanneer
die landen vanwege de sanc
ties in grote financiële pro
blemen komen. Blijkbaar
voelde zij de noodkreet om
hulp van premier Mugabe
gisteravond al aankomen.
Grote delen van de Zuidafri
kaanse bevolking zijn het
eens met sancties, omdat het
lijden nu toch ook al on
draaglijk is; omdat de mense
lijke situatie nauwelijks ver
der kan verslechteren. Maar
hoe goed kennen Kaunda en
Mugabe hun burgers om te
weten of zij ook die mening
zijn toegedaan? Misschien
kan het idee dat Zuid-Afrika
de apartheid na invoering
van sancties afschaft de el
lende verkleinen, maar zeker
is dat allerminst. Het zou niet
voor het eerst in de geschie
denis zijn dat een bedreigde
maatschappij zich juist krach
tig manifesteert in creatieve
en buitengewoon efficiënte
noodoplossingen, die de eco
nomie kunnen versterken.
Afschaffing van apartheid
blijft dan nog ver weg.
JOOS PERSOON
WILLEMSTAD Het Open
baar Ministerie in Willemstad
is de afgelopen dagen in alle
stilte begonnen aan omvangrij
ke onderzoeken naar corruptie
en malversaties binnen de Cu-
racaose douane en bij plaatse
lijke politici, ambtenaren en
bedrijven. Dat blijkt uit ver
klaringen door justitiële auto
riteiten. Volgens een douane
chef wordt er gesmokkeld en
gefraudeerd: containers blij
ken verdwenen, zogenaamd
uitgevoerde auto's rijden toch
op het eiland rond en boven
dien zou er op grote schaal
worden gehandeld in verdo
vende middelen.
Geen krant ontvangen
Bel tussen 18.00 en 19.00
uur, zaterdags tussen
14.00 en 15.00 uur, tele-
foonnr.071-122248 en uw
krant wordt nog dezelfde
avond nabezorgd.
MOSKOU De Amerikaanse spionnen die actief zijn in de
Sovjet-Unie worden in de Russische media vaak omschre
ven als een stelletje knoeiers, gek op James Bond-ach tige
foefjes en vermommingen. Sinds 1984, het jaar dat de over
gelopen Amerikaanse Cl A-agent Edward Howard voor de
Russische geheime dienst zou zijn gaan werken, hebben de
kranten in de Sovjet-Unie regelmatig en met kennis van za
ken gepubliceerd over de Amerikaanse operaties in Moskou.
Zij schreven over de fantasierijke en soms komische wijze
waarop CIA-agenten zich gedragen om hun ontmoetingen
met Russische contactpersonen te verbergen: de spionnen
maken omwegen, zijn opgemaakt, dragen pruiken en vrou
wenkleren om de contraspionage voor de gek te houden.
De partijkrant Izvestija ging met name in op het geval van
Michael Sellers, een Amerikaanse politieke attaché, die eer-
derjjit jaar op beschuldiging van spionage het land uit werd
gezet. „Sellers had niet zonder reden de reputatie van een
getalenteerd acteur binnen de CIA. Men zegt dat hij zelfs
heeft geprobeerd filmster in Hollywood te worden". De
krant schreef dat Sellers dialogen uit zijn hoofd leerde, een
valse snor opplakte, een bril opzette, en een pruik aan zijn
bontmuts bevestigde voor hij naar ontmoetingen met Russi
sche contactpersonen ging die voor de CIA werkten. De Iz
vestija drukte zelfs foto's af van Sellers „voor" en „na" zijn
vermomming.
In een vervolgartikel in juni ging de krant in op de snufjes
die door de CIA worden gebruikt, zoals een scheerapparaat
met ingebouwde mini-camera en middelen voor het coderen
van berichten.
(ADVERTENTIE)
(Door onze correspondent
Arno van Doorn)
ELFAST Noord-Ierland
at een spannende dag tege-
Det. Morgen houden de ka-
DÜeken hun jaarlijkse pro-
stmars tegen de wet, die de
gering sinds 9 augustus 1971
de bevoegdheid geeft mensen
zonder proces vast te houden.
Afgelopen nacht zijn om pre
cies twaalf uur in de katholie
ke wijken zogenaamde „bom
fires" aangestoken die het be
gin inluidden van de demon
straties die altijd op de eerste
zondag na 9 augustus worden
gehouden.
Zowel aan protestantse als aan
katholieke zijde wordt open
lijk gesproken over de kans,
dat de verslechterende ont-
wikkelingen op korte termijn
zullen uitmonden in een nog
bloediger burgeroorlog. De af
kondiging van zogeheten do
denlijsten door zowel de ka
tholieke IRA als de prote
stantse Freedom Fighters,
hebben een golf van van angst
onder dë bevolking te weeg
gebracht. Enkele duizenden
mensen worden in hun be
staan bedreigd. Het is duidelijk
dat voedselleveranciers doel
wit zullen zijn, maar de vraag
is of de waarschuwing ook
geldt voor de telefoniste die
gesprekken doorverbindt of
voor de winkelier die de Brit
ten een pakje sigaretten ver
koopt. De onzekerheid onder
de bevolking is derhalve groot:
de eerste Noordieren hebben
hun baan reeds opgezegd.
MIDJE VERHOLENKARELTJE KNETTER EN DE TOVERBUBBEL
„Kom maar even binnen, ventje," zei Boltje,
en hij uit zijn ouwe-mannetjeslachkrampje
is bijgekomen. „Ik moet je werkelijk even
reken. Je moet me het hele verhaal van Ouwe
'bil maar eens vertellen. Ik ben zo nieuwsgie-
I als een tamme kraai, vat je?„ „Ik kom
aag even binnen meneer Boltje," zei Kareltje.
ils ik in uw huisje pas tenminste." Nu, dat
werkelijk wel mee. Hij paste precies in de
e leunstoel, die Boltje bij de haard had staan.
vond het bovendien ook erg gezellig in Bol
l's boomhuisje. Dat merkte deze natuurlijk wel
i daarom zei hij trots: „In een gezellig huis be
ert een goede gastheer, mensenkind. Daarom
I ik je eens even tonen, dat een erkende bos-
bouter zijn manieren kent. Wat wil je drin-
n? Een kommetje eikelcacao misschien?" Hij
fchtte niet eens antwoord af en liep dadelijk
Örijvig naar boven om wat eikelcacao uit zijn
wintervoorraad te halen. Toen duurde het niet
lang meer of hij kon een dampend kopje in
schenken. „Hm...! Lekker!" zei Kareltje en hij
slurpte genietend van de gloeiend hete drank.
„En nu je verhaal van Ouwe Sybil," beval
Boltje, die brandde van nieuwsgierigheid. Karel
tje stelde zijn kleine gastheer niet langer op de
proef en vertelde hem alles wat wij allemaal al
weten. Boltje luisterde met stomme verbazing
en schudde vragend zijn wijze hoofdje, zeggen
de: „En heeft ze je niet ééns betoverd? Heeft ze
je niet eens veranderd in een giftige pad? Heeft
ze je niet eens opgesloten in een hok om je vet
te mesten, zoals indertijd ook met een zekere
Hans en Grietje is gebeurd? Jonge, jonge, jon
ge, dan heb je geboft, hoor! Haast niet te gelo
ven! Ik zou bijna zeggen, die heksen van tegen
woordig, daar zit het ware vuur óók niet meer
in! Die zijn óók niet meer wat wij, erkende bos
kabouters, van oudsher heksen noemen!"
Sit quartz klokje in de vorm van een mini-huiscomputer (ware
grootte 5 cm.). Het is voor u als u een nieuwe abonnee aan
brengt. De nieuwe abonnee wordt ook hartelijk verwelkomd:
deze krijgt de krant de eerste twee weken gratis.
Noteer als nieuwe abonnee ingaande-
Naam:
Postcode/plat
TEL AVIV De Israëli
sche minister van buiten
landse zaken Yitzhak Sha
mir heeft gisteren gezegd
dat Israël een internatio
nale conferentie over het
vredesproces in het Mid
den-Oosten afkeurt, met
of zonder deelname van
de Sovjet-Unie. Shamir
neemt in oktober het pre
mierschap van Shimon
Peres over.
volk en ons gebied wil beïn
vloeden, zal geen vrede bren
gen", zo zei Shamii voor de Is
raëlische radio. De Sovjet-
Unie en Israël zullen later
deze maand consulaire bespre
kingen voeren in Helsinki.
Daarmee hebben beide landen
voor het eerst formeel contact
hebben sinds de Sovjet-Unie
in 1967 de banden met Israël
verbrak. Het initiatief wordt
in Israël beschouwd als een
poging van de Sovjet-Unie om
zich te mengen in eventuele
onderhandelingen oVer het
vredesproces in het Midden-
Oosten.
Premier Peres zou een aanbod
van Roemenië hebben afgesla
gen een bijeenkomst te organi
seren met vooraanstaande
PLO-leiders, onder wie Jasser
Arafat. Peres zou wel contact
willen zoeken met gematigde
Palestijnse leiders uit de bezet
te gebieden. Roemenië is het
enige Oostblokland dat na de
Israëlisch-Arabische oorlog
van 1967 de betrekkingen met
Israël handhaafde, en heeft
verschillende malen bemid
deld bij ontmoetingen tussen
Israëlische en Arabische lei
ders.
Telefoon:(voor controle bezorging)
Deze ontvangt de krant de eerste twee weken gratis.
Daarna wordt het abonnement betaald per
0 maand automatisch ad f 22,49
0 kwartaal per acceptgiro ad f 67,43
Stuur als dank het Quartz klokje aan:
Naam:Voor
Adres:—
Postcode/plaats
Stuur deze bon ingevuld aan de Leidse Courant, Antwoordnummer I
2500 Vd Den Haag (postzegel betalen wij). I
