Weer nieuwe uitkrant in Leiden
lcidócisommit stad omgeving
De Leidse Courant
is een krant
met een eigen
gezicht
WEEK
EINDE
Bodemvervuiling bij
tankstation aangepakt
Tentoonstelling over Nederlandse kastelen
Jan Schmitz voert
smaakvol orgel
programma kundig uit
EERSTE NUMMER
UIT-MAGAZINE
VERSCHIJNT
IN SEPTEMBER
it bijdragen van Janet van
en Marcel Gelauff. Foto
Spijker.
roest (1)
at ergens in de jaren vijftig
igon als een bloeiend pro
lan vrij ondernemers-
is anno 1986 niet veel
r dan een ergernis op
rekkende hoop oud roest. De
egelmatige bezoeker van de
'c^nnenstad, maar ook de toe-
it "die komt genieten van al
't schoons dat Leiden te bie-
:n heeft, zal er wel eens
'er gestruikeld zijn: de twee
nzinepompen aan de
lieuwstraat.
pompen staan op het plein
it de Hooglandse Kerk mar-
ïert. Voor wie de Sleutelstad
linder goed kent: dat is een
tukje Leiden dat opvalt door
alle straatjes, nog nauwere
egjes, veel paaltjes, oude
lonumentale panden, en een
aar gezellige terrasjes. Niet
cht een omgeving die ge-
I chikt is voor veel autover-
eer en dat is er dan ook niet.
j|)p wat bestemmingsverkeer
t n een slimme Leidenaar na
a ie een sluiproute meent te
Ji ebben ontdekt, beperkt het
utoverkeer zich tot cafégan-
3 ers en een enkele politie-sur-
eillance.
iud roest (2)
liet echt veel klanten voor
Ie benzinepomp, constateerde
ok de gemeente Leiden. In
976 was dat al het geval en
egelijkertijd kreeg de eige-
laar van de installatie de
'ooral op het Stadsbouwhuis
liet onbekende Leidse onder-
iemer Blonk te horen dat
ijn vergunning om de pom-
ien te exploiteren was inge-
rokken.
Honk kennende moet hij on
middellijk beroep hebben
langetekend tegen deze on-
lernemer-onvriendelijk daad
'an de plaatselijke overheid.
)at blijkt te kloppen. Blonk
tapte naar de gemeentelijke
ommissie voor de beroep- en
le bezwaarschriften en kon
homfantelijk het strijdperk
«rlaten. De gemeente had de
'ergunning niet mogen in-
rekken, luidde de uitspraak.
En zo kon het gebeuren dat
de twee verouderde benzine
pompen nog steeds fier over
eind staan.
Oud roest (3)
Vraagje aan de gemeente.
„Hebben jullie nog wel eens
geprobeerd die dingen weg te
krijgen „Nee, niet echt.
Blonk heef er nu eenmaal een
vergunning voor. Daar doe je
weinig aan", is het antwoord.
Nu wil het geval dat onderne
mer Blonk, die in de auto-
business actief is, over een
flink aantal bedrijfspanden in
de Leidse binnenstad be
schikt. Bedrijven die de ge
meente uit milieu-overwegin
gen liever elders ziet. Het
wachten is dus op de dag, dat
Blonk en de gemeente weer
eens om de tafel gaan zitten
en ook de benzinepompen aan
de Nieuwstraat in de onder
handelingen worden betrok
ken. Dan blijkt vanzelf hoe
veel Leiden op tafel wil leg
gen om die dingen, weg- te
krijgen en met het verstrijken
der dagen zullen ze eerder
meer dan minder waard wor
den.
Blonk zou wel gek zijn als hij
zijn pompen vrijwillig zou slo
pen.
Moederkamer (1)
De kans dat er vandaag of
morgen een Jehova Getuige
met het „evangelie" in zijn
aktentas aanbelt in Leiden en
omstreken is nihil. De Jeho
va-clan uit het westen van
het land congresseert name
lijk in de Leidse Groenoord-
h allen.
In schone hallen, wel te ver
staan. Anderhalve dag werd
er hevig geboend, gezeemd en
gedweild, want de boodschap
van hun Jehova moet in een
reine omgeving worden ge
bracht. Even zijn de getuigen
dus ontslagen van de plicht op
bel na bel na bel te drukken
en met hun voet tussen de
deur veel te praten en weinig
te luisteren. Goed, ze moesten
dan gistermiddag de straat op
om alle Leidenaars uit te no
digen een toespraak van mor
genmiddag bij te wonen, maar
ach, dat was zo gebeurd. En
een fris luchtje happen, da's
ook wel lekker als je vier da
gen binnen moet zitten. De
leiding van het congres zorgt
er angstvallig voor, dat de ge
loofsgenoten tijdens de vier
dagen van het congres binnen
en vooral onder elkaar blij
ven. Vandaar ook, dat in de
hallen allerhande snacks zijn
te krijgen. Roken is taboe
Q A ZATERDAG 26 JULI1986 PAGINA 9
giree Johns
LVC
DEN The Three
ps is de naam, van
gglormatie die vrijdag
(ugustus in het LVC
de Breestraat 66 op-
dt. De band bestaat
John Langford,
jn Hyatt en John
v^nnan en Hugo (een
Jlmmachine). Het
irprogramma wordt
gïorgt door The Cor-
23 (es. Het optreden be-
t 's avonds om elf
en de toegang be-
/'agt zeven gulden
D6*ig.
LEIDEN De bodemvervuiling bij het tankstation van Shell
aan de Lammenschansweg wordt opgeruimd. De oliemaatschap
pij heeft de gemeente Leiden laten weten het opruimen van de
gifgrond te willen betalen. De gemeente en Shell overleggen
nog over de beste manier om de vervuiling op te ruimen. Wat de
operatie gaat kosten is nog onduidelijk.
De vervuiling kwam onlangs aan het licht bij bouwwerkzaam
heden bij het tankstation. De vestiging van de oliemaatschappij
wordt opgeknapt, maar de werkzaamheden werden onmiddel
lijk stilgelegd toen bleek dat er sprake was van bodemvervui
ling. Onderzoek naar de aard van de vervuiling heeft aange
toond, dat niet hele terrein is vervuild. Ook de grond onder de
flat bij het Lammenschansplein en het plein zelf zijn niet ver
ontreinigd. De vervuiling moet zijn ontstaan door het overlopen
van één van de ondergrondse tanks. De oliemaatschappij zal zelf
zorg dragen voor het opruimen van de vervuilde grond.
LEIDEN In de Hooglandse-
kerk is tot eind september een
tentoonstelling te zien over het
Nederlandse kasteel. Onder de
titel „Van het versterkte huis
tot het kasteel" wordt uiteen
gezet wat een kasteel is en
welke plaats het kasteel in
neemt in het Nederlandse cul
tuurbezit. De expositie is geor
ganiseerd door de Hooglandse
Kerk, de Nederlandse Kaste
lenstichting en het Legermu
seum in Delft.
In de 11e eeuw bestonden in
Nederland nog geen kastelen
zoals het Muiderslot, maar wel
eenvoudige woontorens zoals
het Huys d'Ever in Lisse. Het
eerste kasteel was niet meer
dan een woning van een ade-
lijke heer, dat hij liet bouwen
om zijn gebied beter te kun
nen verdedigen en om zijn ge
zin en personeel te bescher
men tegen eventuele overval
len. In de loop der eeuwen
werden de woontorens uitge
breid met ringmuren, hoekto
rens, bijgebouwen en soms een
voorburcht. Na de uitvinding
van het buskruit verloren de
kastelen hun strategische
waarde en werden de verde
digbare huizen steeds comfor
tabeler en luxer. Toch behiel
den de kastelen een functie
omdat ze vaak gingen functio
neren als bestuurscentrum van
de streek. Vaak werden kaste
len ook een agrarisch centrum.
Vanuit het kasteel werden ini
tiatieven genomen om grond
en te ontginnen voor de land
bouw en veel boerderijen wer
den aan het bezit toegevoegd.
In de Hooglandse Kerk zijn
voorwerpen samengebracht,
zoals wapentuig, boeken en il
lustraties, die een indruk ge
ven van het Nederlandse kas
teel. De openingstijden zijn:
maandag van 13.00 tot 15.30
uur en van dinsdag tot en met
zaterdag van 11.00 tot 15.30
uur. De toegang bedraagt twee
kwartjes.
Het concert door de organist
Jan Schmitz op het orgel van
de Pieterskerk, vormde in de
eerste plaats een confrontatie
met het repertoire en de speel-
trant van de Frans-romanti
sche orgelschool.
Schmitz, verbonden aan de
ëïijk* JI y gpqffp—i
mJ LEIDEN Er komt een
nieuwe uitkrant op de
Leidse markt: Uit-Maga-
s. zine. Het eerste nummer
van het blad verschijnt 1
1.6 september. Volgens twee
van de initiatiefnemers,
_Henk Bouwman en Otto
Schilstra, wordt er veel
^Ti te weinig informatie ver
in, strekt over de uitgaans
mogelijkheden in de
uit stad. Schilstra: „Veel in*
stellingen, zoals het
'isjLVC, het Kijkhuis en de
Stadsschouwburg hebben
eigen krantjes. Dat is al
lemaal heel nuttig, maar
■jlwij willen een blad uit-
brengen, dat een com
pleet beeld geeft van al
les wat in de stad te doen
Sis"'
Bouwman: „Anders dan de
=j redactie van Down Town,
een uitkrant waarvan het
0 nulnummer in mei is ver
schenen, is er bij ons veel
ruimte voor redactionele bij-
1 dragen. De ene keer schrij-
4i ven we iets over een film,
—4 dan iets over een discussie in
°1 de Burcht of een band, die
fJ speelt in ee/i café. Het kan
elke dag iets anders zijn". De
vier mensen tellende „kern"
wordt bijgestaan door een
zestal medewerkers, die ieder
een eigen specialisme heb
ben. Zij leveren bijdragen
over theater, galeries, mu
ziek, film, musea en even-
menten.
„We willen niet propagandis
tisch bezig zijn", merkt Schil
stra op. „We vertellen ge
woon wat er te doen is".
Dummy
Uit-Magazine verschijnt
maandelijks. Het blad wordt
gedrukt op krantepapier van
A3-formaat. Het september
nummer bestaat uit achttien
redactionele en zes adverten
tiepagina's. „Daarmee zijn we
helemaal uit de kosten", zegt
Henk Bouwman, student na
tuurkunde die zich gaat be
zighouden met de eindredac
tie en lay-out van het blad.
Schilstra: „We zijn met een
dummy de ondernemers
langsgegaan. Velen zeiden:
Kom maar terug als je echt
iets kunt laten zien". Hij zegt
er wel bij, dat hij er niet mee
doorgaat wanneer het aantal
advertentiepagina's niet
stijgt. Otto heeft zijn studie
kunstgeschiedenis namelijk
bijna afgerond en zou daarna
graag zijn brood verdienen
met de Uit-Magazine. Tegen
die tijd moet de uitkrant wel
winstgevend zijn.
Het is de bedoeling, dat het
blad in de toekomst huis aan
huis wordt verspreid. Voorlo
pig worden de 6.000 gratis
kranten gedistribueerd via
adverteerders, theaters, film
huizen, cafés, bibliotheken en
universiteitsgebouwen.
De makers van het blad rich
ten zich op de hele Leidse be
volking. „En die bevolking
moet zeggen: Ja, we hebben
behoefte aan de Uit-Magazi
ne. Blijkt dat die behoefte
niet bestaat, dan stoppen we
ermee", aldus Bouwman.
Bouwman (rechts) en Schilstra: „Als blijkt dat de Leidse bevolking geen behoefte heeft aan ons blad, stoppen we er mee",
■^BW~ffT-T ■'ilffi*; fifrfliriTi "ïhTTiTT"1 ;TBrTnTTrfiin' .TTTg'r".li"
Hartebrugkerk, kan als een
exponent worden beschouwd
van deze richting die zijn oor
sprong vond in de werkzaam
heden van César Franck in de
19e eeuw in Parijs. Naast orga
nist en componist is Franck
belangrijk geweest als leraar
van een generatie talentvolle
organisten en componisten die
zijn ideeën over de orgelmu
ziek hebben uitgedragen en op
hun beurt weer 'school' heb
ben gemaakt. Voor insiders
zijn organisten als Tournemi-
re, Vierne en Langlais een be-
grip.
De Frans-romantische school
heeft ook deze eeuw van zich
doen spreken, met name in de
figuur van de Belgische orga
nist Floor Peters die als orga
nist van de Sint Romboutska-
thedraal van Mechelen de ont
wikkeling van de orgelmuziek
belangrijk heeft beïnvloed.
Schmitz is een leerling van
Peeters geweest en draagt
diens ideeën op zijn eigen ma
nier verder uit.
Het programma van Schmitz
was zoals altijd smaakvol sa
mengesteld. Vertegenwoordigd
waren vanzelfsprekend com
ponisten als Vierne en Franck.
Zin voor orginaliteit toonde
Schmitz door werk van Ho-
negger en Grondsma in zijn
programma op te nemen. Deze
werken staan weliswaar in de
Frans-romantische traditie,
maar zijn tevens gedurfd van
karakter en weinig bekend.
Als eerbetoon aan zijn onlangs
overleden leermeester voerde
Schmitz diens 'Choral - Fuga-
to' uit, daarmee aantonend hoe
Peeters het Frans-romantisch
erfgoed in meer eigentijds ter
men heeft vertaald. Afwisse
ling bracht Schmnitz in zijn
programma door dit zwaarde
re werk vooraf te laten gaan
door een aantal, merendeels
lichtere 18e eeuwse werkjes.
Schmitz werd in de uitvoering
duidelijk gehinderd door de
talrijke mankementen die het
orgel van de Pieterskerk ver
toont. Het was aan zijn vak
kundigheid te danken dat hij
deze in redelijke mate wist te
omzeilen en zijn visie, die hij
in een uitstekende registratie
weergeeft, overtuigend te
brengen. Afgezien van enkele
technisch wat zwakkere passa
ges konden de bezoekers van
dit tweede concert uit de cy
clus Zomerorgelconcerten, die
in augustus en september wor
den voorgezet, volop genieten.
DIRK VOOREN
Tanken in het hartje van de Leidse binnenstad in de schaduw van de Hooglandse Kerk. Tien jaar
geleden, toen deze foto werd gemaakt en een litertje super ruim 1,11 kostte, was het nog heel
gewoon. De pomp staat er nog steeds al is de omzet niet meer wat het geweest is (zie: Oud
roest).
voor de Jehova's, vette hapjes
mogen blijkbaar wel.
Moederkamer (2)
Iedere congresganger voelt
natuurlijk op zijn al dan niet
uitverkoren klompen aan, dat
zo'n districtsvergadering nog
al wat kost. Drie ton, om pre
cies te zijn. Men wordt daar
om vriendelijk maar vooral
dringend verzocht een stoffe
lijke bijdrage in de daarvoor
bestemde bussen te depone
ren. Ze zijn het gewend, de
Jehova's. Er wordt van hen
verwacht dat ze maandelijks
een aantal tijdschriften ver
kopen. Lukt dat niet of dur
ven ze geen geld te vragen
voor de blaadjes, dan vullen
ze het ontbrekende bedrag
zelf aan.
Het zijn feestelijke bijeen
komsten, die deze en volgen
de week in Leiden worden,
gehouden. De Jehova's willen
in het voetspoor van het
Joodse volk treden, dat drie
maal per jaar massaal naar
Jeruzalem trok om feesten
van vreugde en vrede te vie
ren en de Joodse mannen na
men dan hun hele familie
Moederkamer (3)
Dat doen de Jehova's Getui
gen ook. Opa's, oma's, kinde
ren, de hele familie feest mee.
Voor moeders met baby's is
een speciale „moederkamer"
ingericht. De wat grotere kin
deren zitten gezellig bij pa en
moe in de grote hallen om te
genieten van de in totaal 37
toespraken. En van de twee
toneelstukken die worden op
gevoerd.
Voor morgenmiddag staat het
drama „Zoek Gods rechtvaar
digheid om het einde te kun
nen overleven" op het pro
gramma. Hét theaterspektakel
gaat over de voordelen van
het gezin. De Jehova's Getui
gen wordt onderwezen, hoe
de eenheid binnen het huisge
zin kan worden bewaard.
Want het gezin is voor de Je
hova's een meer dan veilige
haven, waar voor familiele
den die een andere levens
overtuiging hebben, nog
steeds geen plaats is. Hun
bootje wordt zonder pardon
losgelaten op de woelige we
reldzee om letterlijk en fi
guurlijk te verdwijnen uit het
zicht van het Wachttorenge
nootschap.
Prestige (1)
Elke gemeente of liever elk
gemeentebestuur heeft recht
op zijn prestige-object. Dus
ook Hazerswoude.
Daar bedachten een paar
sportenthousiasten dat het
wel leuk zou zijn als Hazers
woude zou kunnen beschik
ken over een eigen sportzaal
(het gebruik van het woord
sporthal schijnt in Hazers
woude verboden te zijn, dat
roept associaties op van im
mense complexen met een
Olympische allure, die alleen
in grote steden voorkomen en
dat is nu ook weer niet de be
doeling).
Het college van B en W nam
het voorstel om een hal te
bouwen over er is inder
daad grote behoefte aan uit
breiding van de sportaccom
modatie in Hazerswoude,
meende het college en ook
de gemeenteraad vond het
prachtig. Op twee raadsleden
na. De heren Fransen en Van
Paridon wensten niet mee te
werken aan de komst van de
zaal en stemden dan ook te
gen toen Hazerswoude de be
nodigde gelden eindelijk bij
elkaar had gespaard.
Prestige (2)
'De verstandhouding met de
Hazerwoudse VVD (voor die
club zat het tweetal toen nog
in de raad) kwam dat afwij
kende stemgedrag niet ten
goede, maar die was toch al
niet opperbest bleek begin dit
jaar. Om een einde aan alle
onenigheden, misverstanden
en ruzies te maken, kozen de
beide raadsleden voor een op
lossing die over het algemeen
meer in linkse kringen voor
komt: ze begonnen voor zich
zelf. Bij de afgelopen raads
verkiezingen haalde de nieu
we fractie onder de naam Ge
meentebelangen 1986 één ze
tel, waar Fransen op terecht
kwam, terwijl Van Paridon zo
bereidwillig was het voorzit
terschap van de vereniging op
zich te nemen.
Dat de sportzaal het tweetal
wel erg hoog zit, werd deze
week duidelijk toen Gemeen
tebelangen 1986 bij de provin
cie zijn bezwaarschrift tegen
de bouw ervan verdedigde.
Een raadsfractie die een be
sluit van de meerderheid van
de eigen gemeenteraad aan
vecht, dat komt niet vaak
voor. De bezwaren van de
fractie zijn dan ook niet mis.
Dat het uitzicht van Fransen
door de toekomstige hal niet
meer zal zijn, wat het nu is,
zoals voorstanders van de hal
rondvertellen, schijnt er niets
mee te maken te hebben. Nee,
de hal is „volledig overbodig",
zegt Fransen. Dat is dus nog
meer overbodig dan overbo
dig.
Prestige (3)
Gemeentebelangen wijst ver
der op een gymlokaal elders
in de gemeente, dat staat te
verkrotten. Voor de gemeente
is dat juist één van de rede
nen een nieuwe zaal te bou
wen, terwijl Gemeentebelan
gen droog constateert, dat Ha
zerswoude blijkbaar beter is
in het bouwen van sportacco-
modaties, dan het onderhou
den ervan. En zo weten beide
partijen een heel rijtje meer of
minder ter zake doende argu
menten aan te dragen.
Of Gemeentebelangen gelijk
heeft met zijn betoog over
verwachte leegstand en grote
financiële tekorten, moet blij
ken als de hal, pardon zaal, ei
eenmaal staat. Want dat de
zaal er moet komen, staat
vast. Al was het maar om het
enthousiasme van politieke
splinters, om elke onwelge
vallige beslissing van de
meerderheid van een ge
meenteraad onmiddellijk bij
een hogere instantie aan te
vechten, wat te temperen.
Dat vindt Milan Konvalinka
(van de Fotoredactie) van
'zijn' krant. Een gezicht dat
mede wordt bepaald door
de Fotoredactie. Milan en zijn
collega's brengen met name
gebeurtenissen in beeld die zich in
onze eigen omgeving afspelen.
Want het regionale nieuws heeft een
belangrijke plaats in de Leidse
Courant. Een krant met een duidelijke
signatuur: gemaakt vanuit een
christelijke levensvisie. Nooit
oppervlakkig, nooit sensationeel,
maar wel kritisch en gedegen.
