PË'"F WOORD
mett^6E
CeidócSomcmt
ZATERDAG 26 JULI 1986
HAMBURG - De pers in Amenka
wijdt hele alinea's alleen al aan het
feit dat hij met twee woorden
spreekt. „Ma'am" tegen een inter
viewster. „Yes sir" tegen een jour
nalist. Hij wordt overal enthousiast
begroet als de nieuwe lichting van
een fenomeen dat Hollywood al
lang geleden verlaten scheen te
hebben: de „all American boy".
Het soort gezonde knul dat gerust
met het visitekaartje van Uncle
Sam de wereld rondgestuurd kan
worden. Geen tijdschrift dat zich
zelf respecteert heeft nagelaten een
verslaggever naar hem toe te sturen
voor een prominent gebracht inter
view. Rolling Stone, Playboy, US,
Newsweek, ze prikten hem nagel
vast in de melkweg der nieuwe
sterren. Tom Cruise, 23 jaar oud.
De titel van zijn nieuwste film is
bijna symbolisch: „Top Gun". De
eerste de beste jongedame die hier
in Hamburg hoort dat ik een inter
view met Cruise ga maken, biedt
spontaan aan mijn koffers te dra
gen. Don Simpson, een van de pro
ducers van „Top Gun" zegt: „Jon
gens willen graag TomfCruise zijn,
meisjes willen graag bij Tom Crui
se zijn". En dat is in Hollywood dé
definitie van Een Ster.
In „Top Gun" speelt Tom Cruise het
centrale karakter, dat ..maverick" ge
noemd wordt: eenling. ..loner", rebel.
Een roekeloze jongen die de opleiding
voor gevechtspiloot volgt, een van de
..top guns" wil worden. Knapen die in
F-14 Tomcats van 36 miljoen dollar per
stuk omhoog gestuurd worden. Vliegtui
gen die in een minuut tien kilometer
kunnen stijgen en die zeven ton aan wa
pentuig kunnen vervoeren. In de schijn
gevechten die „mavenck" mag uitvoe
ren blijkt hij een wildebras met een te
groot gevoel voor competitie en te wei
nig gevoel voor zijn mede-„studenten".
De film is in feite zijn leerproces op weg
naar verantwoordelijkheid, solidariteit
en opofferingsgezindheid. Een film die
past in de Amerikaanse golf van cultu-
reel-vertaald patriottisme en eindigt in
een gejuich van een hele school „top
guns" wanneer enkele boosaardige Migs
uit een onduidelijk land worden neerge
schoten in overigens adembenemend ge
filmde sequenties.
Geloof
Tom Cruise verblijft in Hamburg in het
zelfde Intercontinental Hotel waar ik
John Travolta ooit mocht interviewen.
Een heel verschil: Travolta met zijn ex
tra suite om zijn „work out"-instrumen-
ten te herbergen, omgeven door een
fluisterende hofhouding van regelaars.
Cruise zit met een aantal jonge mede
werkers. fotografen, in zijn riante appar
tement als we binnenkomen, weet dat
hij met z'n interview „zaken" doet,
maar je voelt bij elk antwoord dat hij
niet „speelt", dat hij probeert oprecht te
zijn. Maar ook dat er een aantal privé-
gebieden zijn waar je verder maar niet
aan moet komen in zo'n oppervlakkige
confrontatie. Hij heeft ooit op een fran
ciscaner kloosterschool gezeten in een
jaar dat zijn familie absoluut geen- geld
had voor zijn opleiding. Hij heeft er
zelfs over gedacht priester te worden.
Uiteindelijk zag hij van zo'n opleiding
af. Op de vraag of hij gelovig is, ant
woordt hij met een enorme overtuiging
in zijn stem: „Oh yes, I am". Het klinkt
zo definitief dat er nauwelijks verder
vragen meer aan is. „Mijn geloof is iets
persoonlijks", zegt hij. Net zoals wan
neer het over geld gaat. Cruise is inmid-
defs al rijker dan u. ik en een heleboel
landgenoten samen. „Dat is een privé-
onderwerp waarover ik niet wil praten.
Ik ben rijk. Ja. dat wel".
Hij speelde een fanatieke jonge bullebak
in de militaire-academiefilm „Taps",
was een schooljongen met sterk kapita
listische neigingen die het huis van zijn
ouders tijdens hun vakantie exploiteert
als een soort bordeel in „Risky Busi
ness", hij probeerde in „AU the right
moves" aan een economische crisis te
ontsnappen via American Football en
zijn voorlaatste rol speelde hij tussen de
dwergen en de eenhoorns in Ridley
Scotts „Legend". Geen van die rollen
lijkt op elkaar. Cruise: „Ik vind het be
langrijk dat ik mezelf ontwikkel als ac
teur. Ik zal dan ook erg oppassen dat ik
niet twee rollen achtereen aanneem die
te sterk op elkaar lijken. Ik werk liever
een paar jaar niet. Zoals me al een keer
gebeurd is toen ik wat rollen geweigerd
heb. Ik geloof in opvoeding, in dingen
leren. Ik heb nu een klein eigen maat
schappijtje waarin we ideeën ontwikke
len tot filmscenario's. We zijn onderge
bracht bij Columbia Pictures. Het is echt
heel klein, maar erg belangrijk voor me.
Iets wat ik altijd gewild heb".
Voedselbonnen
„Nee, ik kan niet zeggen dat ik m'h hele
leven heb willen acteren. Mijn familie
verhuisde steeds, dus mijn grootste pro
bleem was het elke keer weer te redden
op een nieuwe school. Ik weet niet pre
LONDEN - De mannen in Maggie
Thatchers kabinet zijn allemaal ge
trouwd. Lord Hailsham van Si. Maryle-
bone, lord high chancellor van Groot-
Brittannië (voorzitter van het Hogerhuis
en tevens hoogste rechter) hertrouwde
kortgeleden zelfs voor de derde keer of
schoon hij toen al 78 jaar was. Zijn der
de eega, bijna een halve eeuw jonger dan
hij, is een van Hailshams gewezen secre
taresses.
Britse politici schijnen bij voorkeur te
trouwen met hun parlementaire mede
werksters. Minister van binnenlandse za
ken Douglas Hurd is gehuwd met zijn
vroegere secretaresse, Judy Smart. Chief
whip John Wakeham, die zijn fractiele
den bij elkaar trommelt telkens wanneer
in het Lagerhuis moet worden gestemd,
trouwde Judy's beste vriendin, zijn per
soonlijke assistente Alison Ward.
Minister van financiën Nigel Lawson is
gehuwd met Therese MacLear, die vroe
ger researchwerk deed in een van de par
lementaire bibliotheken. Minister van so
ciale zaken Norman Fowler huwde zijn
medewerkster en vriendin Fiona Poole.
Minister van energiezaken, Peter Wal
ker, trouwde zijn donkerharige gewezen
secretaresse Tessa Pout toen deze nauwe
lijks negentien was; ze hebben vijf kinde
ren en zelfs geen hulpje in huis. Hun
jongste telg neet Marianna en is net
twaalf maanden oud.
Walker en zijn gezin wonen in de Lon-
dense gemeente Westminster, niet ver
van het parlement. Zo'n maand of zes
geleden werd de verslaggever van een ge
renommeerde Londense krant door de
minister van energie thuis ontvangen
voor een vraaggesprek. Nadat de journa
list had aangebeld, verscheen Peter Wal
ker zelf in de deuropening met kleine
Marianna in de armen.
Toen hij samen met de verslaggever door
de gang liep naar zijn werkkamer, pas
seerden ze de woonkamer. Walker over
handigde baby Marianna vlug aan zijn
vrouw Tessa, die hem m de deuropening
opwachtte. Het vraaggesprek nam uiter
aard geruime tijd in beslag. Op een gege
ven ogenblik werd opnieuw aangebeld.
De journalist vertelde nadien, dat minis
ter Walker opveerde en als de weerlicht
naar de woonkamer snelde. Daar stopte
zijn vrouw hem baby Marianna in de ar
men, waarna Walker naar de voordeur
liep om deze open te maken en de nieu
we bezoeker te kunnen verwelkomen met
Marianna in de armen.
Baby's zijn namelijk uiterst belangrijk
voor Britse politici. Een zuigeling in je
armen staat,goed. De wereld stelt meer
vertrouwen in een „gewone" huisvader
dan in een politicus zonder jonge kinde
ren. Daarom zoenen en aaien Britse poli
tici zo graag baby's. Vooral tijdens ver
kiezingscampagnes laten ze geen enkele
gelegenheid voorbij gaan om kennis aan
te knopen met leuke zuigelingen.
Onder de bibliotheek van het Lagerhuis,
tegenover het uitgestrekte parlementaire
terras op de oever van de Theems, be
vindt zich de zogeheten Strangers Cafeta
ria. een eenvoudig, goedkoop restaurant
met snelbuffet, bestemd voor het gewone
personeel van het parlement. Daar ko
men secretaressen, bibliothecaressen en
persoonlijke assistenten een hapje eten
en thee. koffie of limonade drinken,
's Middags zitten ze er gezellig te kletsen
en verklappen ze elkaar wie van de 650
Lagerhuisleden nog niet is getrouwd en
wie van deze ongehuwde mannen de titel
van aardigste vrijgezel van het parlement
verdient.
Het lijdt geen twijfel dat in de Strangers
Cafetaria ook plannen worden gesmeed
om dergelijke celibatairen als weerloze
vliegen in een spinneweb te lokken. Maar
het duurt vaak lang eer de heren zich la
ten vangen. Judy Smart werkte al meer
dan zeven jaar voor minister Hurd. voor
hij haar ten huwelijk vroeg. Lord Hails
ham wachtte tot hij bijna een invalide
wagentje nodig had vooraleer hij met
Deidra Shannon in het huwelijksbootje
slapte.
Een man die voor de derde keer ge
trouwd is. weet natuurlijk alles van het
huwelijksleven. Hailsham bewees on
langs dat ook de seksuele aspecten ervan
voor hem een open boek zijn. Hij richtte
een brief tot lord Whitelaw. leider van
het Hogerhuis en vice-premier, waarin
hij deze wees op ernstige fouten in het
taalgebruik naar aanleiding van een re
geringscampagne om Britse homofielen
te waarschuwen voor de gevaren van
aids. In de officiële tekst was sprake van
homoseksuelen having sex", een veel
gebruikte foute uitdrukking waarmee
seksuele omgang wordt bedoeld. Taal
kundig betekent ze echter alleen dat ie
mand van het mannelijke of van het
vrouwelijke geslacht is en de lord chan
cellor schreef dit dan ook. Zijn brief ver
scheen op de eerste pagina van de Times,
onder de titel: „Hailsham denkt diep na
over de betekenis van seks".
ROGER SIMONS
Tom Cruise,
bijgenaamd
maverickin de
film Top Gun",
de rebelse eenling
op weg om
gevechtspiloot te
worden.
cies wanneer het idee bij me opkwam
om toneel te spelen. Het heeft in elk ge
val te maken met mijn moeder en Cana
da. Wij woonden daar toen en eind ja
ren zestig, begin jaren zeventig had je er
een beweging die stelde dat opvoeding
de in jonge mensen aanwezige creativi
teit voor negentig procent dooddrukt.
Via allerlei vormen van expressie werd
toen geprobeerd daaraan te ontkomen/
Mijn moeder leidde zulke groepen op
school. Poëzie, muziek en drama. Daar
ben ik toneel gaan spelen. En ik voelde
dat ik er een manier vond om mezelf uit
te drukken. Ik ben toen van huis wegge
gaan en naar New York getrokken. Daar
heb ik toneel-workshops gevolgd terwijl
ik allerlei baantjes had. Je had daar bete
re manieren om theater te leren. „Neigh
bourhood Playhouses" bijvoorbeeld,
waar je een paar jaar aan iets werkte.
Maar daar had je geld voor nodig en dat
had ik niet". Je hoort het bijna nooit
meer in detail van hedendaagse Ameri
kanen, maar bij Cruise speelt het geld
probleem voortdurend door zijn korte
levensbeschrijving heen. Na een schei
ding moest zijn moeder het alleen red
den met drie kinderen en er waren mo
menten dat ze van de steun („welfare")
en voedselbonnen moesten leven. „Dat
eens, maar nooit weer", moet moeder
Cruise gezegd hebben en vandaar dat ze
overal werk aannam en dat de kinderen
tijdens hun schooltijd soms wel drie bij
baantjes per dag hadden.
Het sociale leven van Tom Cruise werd
er door bepaald: „Echte vrienden heb ik
weinig gehad. Dat kon ook niet met dat
verhuizen elk jaar. Je had kennissen,
meer niet. Mijn beste vrienden zijn mijn
zusters, mijn moeder en mijn stiefvader.
Nog altijd. Ze volgen mijn carrière, ze
zijn best trots, maar om nou te zeggen
dat ze overlopen van bewondering, ge
lukkig niet. Als ik bijvoorbeeld met mijn
zus Cassie ergens heen ga, is 't van: „Hé,
jij bent de broer van Cassie, niet?". En
niet andersom. Paul Newman mag ik in
middels een vriend noemen. Tijdens de
opnamen voor „The colour of money"
(zijn komende film. een vervolg op de
beroemde film „The Hustler", maar dan
25 jaar later. BJ) gingen we vaak bij de
Newmans lunchen of dineren. We heb
ben er heel veel kunnen praten". Toen
Cruise er een keer op een stoel onderuit
zakte en riep dat hij zich eigenlijk niet
kon voorstellen zoveel geluk te hebben,
riep Newman: „Geluk moet je afdwin
gen. knul. Een carrière is niet alleen
maar mazzel". Dezelfde Newman door
drong Cruise van het feit dat een dikke
huid in de showbusiness een prima ei
genschap is.
Vandaar dat Cruise mensen maar laat
praten over met wie hij nu weer zou
„gaan" („daten" is het Amerikaanse
woord), nadat hij ooit gesignaleerd was
met Rebecca de Mornay.
Hij laat de pers ook maar kletsen over
„The Brat Pack", het stel jonge acteurs
dat een beetje de „scene" in Hollywoods
nieuwste films lijkt te beheersen. „Zoiets
bestaat niet. Dat hebben journalisten be
dacht. We geven elkaar geen rolletjes.
We gaan ook niet met elkaar om. Alleen
Emiïio Estevez (een van de acterende
zoons van Martin Sheen. BJ) is buiten
m'n familie m'n beste vriend. Sean Penn
is ook een goeie vriend, al zie ik hem
minder sinds hij met Madonna ge
trouwd is". Opvallend is dat Cruise Sean
Penn, die in Amerika een slechte naam
heeft, door dik en dun verdedigt.
Botten getest
Tom Cruise: „Wat me in „Top Gun"
aansprak was dat karakter van die „ma
verick". En vooral dat vliegen. Ik ben
dne keer met zo'n F-14 omhoog ge
weest. (Drie „hops" noemt hij dat. BJ).
Drie keer op de achterste van de twee
plaatsen in zo'n machine. Op de plek
van de RIO, de Radar Intercept Officer.
Een fantastische ervaring. Nauwelijks te
beschrijven. Bigger than life. In de lucht
zijn een aantal opnames gemaakt. De ra-
dar-apparatuur was zoveel mogelijk
rondom mijn plek weggehaald, er was
een super 35 mm camera gemonteerd en
dat materiaal is later tot 70 mm opgebla
zen. We waren tevoren zo goed geïn
strueerd dat we maar zeven van de vijf
endertig minuten in de lucht nodig had
den voor opnames. Dus ik heb goed
kunnen rondkijken. Ongelooflijk, die
kleuren, die horizon. En de piloot heeft
me ook nog een vrije val laten maken.
Ronddwarrelend naar beneden. Ik had
best zelf willen leren vliegen, maar ze
zullen je dat echt niet toestaan. In iedere
piloot is voordat hij omhooggaat een
miljoen dollar geïnvesteerd. Een deel
van de fysieke training en tests hebben
de acteprs voor „Top Gun" ook ge
volgd. Mijn ogen en oren zijn getest.
Hoe die zich onder de verhoogde druk
houden. Mijn botten zijn getest. Ik
moest ook zwaarder, steviger worden
voor die film. Dat heeft te maken met
de zwaartekracht tijdens zo'n vlucht.
Wanneer je normaal rechtuit vliegt, voel
je niets: Maar ga je duiken of stijgen dan
krijg je negatieve en positieve „G-for-
ces" (zwaartekrachtniveau-verschillen).
Ik kreeg dan een „G-gordel" om die
computergestuurd was. Die vult zich
met lucht al naar gelang de rol van de
zwaartekracht. Het lijkt namelijk of je
bloed uit je vaten geperst wordt tijdens
de capriolen in zo'n F-14".
„Mij interesseerde in de karakters van
de jongens die die training voor ge
vechtspiloot krijgen, hoe ze elke keer
weer hun leven riskeren. Elk van die
mannen heeft ooit wel eens een vriend
verloren tijdens de oefeningen. Maar ze
gaan toch omhoog. Het is een soort tar
ten van de natuur. Iets wat iedereen wel
een klein beetje heeft. Willen zwemmen
als een vis, willen vliegen als een vogel.
Niemand van die jongens volgt die op
leiding om te vechten. Vliegen is het be
langrijkste. En de onderlinge competitie
is heel sterk. De schijngevechten die je
in de film ziet worden in werkelijkheid
al lang niet meer gedaan. Alles gaat per
computer op de grond. Het lijkt net één
groot video-spel. Je moet de film zien
als een grote fantasie. Een soort „Star
wars", maar dan met echte vliegtuigen.
Jazeker, er zit een patriottisch element
in de film. En ja, ik houd ook van m'n
land. Maar ik ben acteur. Ik zal niet op
een poster gaan staan met de tekst: Kom
bij de marine. „Top Gun" is puur amu
sement. Niet meer dan dat".
Mislukkingen
Het lijkt geheid goed te zitten met de
carrière van Tom Cruise. De Ameri
kaanse pers heeft zich op hem geworpen
als op een lang verloren gewaande zoon.
De eerlijke, aardige jongen die het niet
gemakkelijk heeft gehad, die zich nu al
omhoog gewerkt heeft tot rijke, jonge
ster. En nog altijd vriendelijk is. On
danks mislukkingen. Cruise: „Natuurlijk
heb ik die gehad. En hoe. Alleen vind ik
dat je die niet als bagage mee moet dra
gen. Je moet kijken naar het waarom en
daarvan proberen te leren". Een van die
klappen was zijn eerste auditie in Holly
wood. Hij moest een rol lezen voor een
afstandelijk toeziende, koel ogende pro
ducer. Het ging niet. Cruise was zich er
pijnlijk van bewust. Tot de producer
vroeg: „Hoe lang ben je eigenlijk nog in
Californie?". Tom voelde het als een ko
mende invitatie voor een tweede kans.
„Een week", riep hij hoopvol. „Dan
hoop ik dat je een beetje bruin wordt",
antwoordde de producer genadeloos.
Tom zal beleefd gebleven zijn. Ja me
neer, dank u wel, gezegd hebben. Tot
verbazing van de Amerikaanse pers, die
sterren gewend is die hun witte-doek-
nonchalance, ook in dagelijkse confron
taties plegen te etaleren. „Ik ben me er
niet van bewust dat ik aardiger of beleef
der ben dan anderen", zegt Cruise als hij
de journalisten bedankt heeft voor het
interview. „Ik behandel mensen alleen
zoals ik zelf graag behandeld word".
Tom Cruise is een aardige ster. En hij
gaat het maken. Yes sir.
BERT JANSMA