Kabinet roemt rol zwarte
bonden in Zuid-Afrika
Bepalingen
noodtoestand
warboel
van woorden
)uitdeweekblade
CeidaeScHviant
2
Transport-
werkgevers
niet bij
cao-gesprek
Huisartsen
dreigen
met nieuwe
acties
Regeerakkoord voor Nijpels
geen wet van Meden en Perzen
Slakkegang
Veel vragen rond
loodvrije benzine
voor bootmotoren
Rampzalige weersomslag blijft dit jaar uit
Twijfels over
stabiliteit kabinëi
BINNENLAND BUITENLAND
DONDERDAG 17 JULI 1986 PA<
UTRECHT De grootste
organisatie van werkge
vers in het beroepsgoede-
renvervoer, NOB-weg-
transport, is gisteren niet
op komen dagen bij een
„laatste" gesprek over de
cao voor vrachtwagen
chauffeurs. De NOB was
uitgenodigd door de bon
den en door de andere
werkgeversorganisaties,
die de cao al hebben gete
kend. De NOB is het niet
eens met de regeling voor
de pauze-uren (de zoge
naamde „staffel") die in
de cao is opgenomen.
De NOB gaat ervan uit dat ze
in september weer present zal
zijn bij de onderhandelingen
over de cao voor 1987. Volgens
een woordvoerder van FNV is
niet vanzelfsprekend, omdat
in de cao voor dit jaar plannen
zijn gemaakt voor de toe
komst, waar de NOB niet zon
dermeer aan mee kan doen. Er
worden bijvoorbeeld studies
gestart naar arbeidstijdverkor
ting, het functioneren van de
Raad van Toezicht, de staffel
en het vormen van een chauf-
feurspool. De NOB kan daar
volgens de FNV niet tussen
tijds instappen. Bovendien
hebben de resultaten van die
studies gevolgen voor het
overleg over de volgende cao.
De bond gaat probeert nu af
zonderlijke bedrijven die bij de
NOB zijn aangesloten de cao te
laten ondertekenen. Volgens
de FNV hebben veel NOB-le-
den geen moeite met de staf
fel.
Geen Oranjes
bij huwelijk
prins Andrew
DEN HAAG Niemand
van de Nederlandse ko
ninklijke familie zal vol
gende week woensdag
aanwezig zijn bij het hu
welijk van de Britse prins
Andrew met Sarah Fergu
son. Volgens de woord
voerder van de Rijksvoor
lichtingsdienst is iedereen
met vakantie en ligt het
niet in de verwachting dat
men die voor deze bruiloft
onderbreekt. Prinses Mar
griet en haar echtgenoot
Van Vollenhoven hadden
wel een uitnodiging, maar
moesten door vakantie ook
al afzeggen. Volgens de
RVD is het ontbreken van
een Oranje niet ongewoon.
„We krijgen in het dage
lijks leven ook wel eens
een uitnodiging voor een
huwelijk waar je niet naar
toe kan". Overigens zal
koningin Beatrix persoon
lijk wel aandacht aan het
huwelijk besteden. Dat ge
beurt „van Huis tot Huis",
aldus de RVD-woordvoer-
der. „De koningin kent
prins Andrew persoon
lijk".
HENGELO De huisartsen
dreigen met nieuwe acties.
Volgens een woordvoerder
van de Landelijke Huisart
senvereniging (LHV) kun
nen die wel eens aanzienlijk
grimmiger zijn dan de zon
dagsdiensten van kortgele
den. Met die acties dwongen
de huisartsen de regering be
gin juni een verhoging van
de tarieven per 1 september
af. De particuliere ziektekos
tenverzekeraars, verenigd in
de KLOZ, hebben de huis
artsen gisteren flink tegen de
haren in gestreken door de
tariefsverhoging als „onzin"
af te doen.
De verzekeraars weigeren de
hogere tarieven te betalen.
Ze zeggen grote financiële
stroppen te lijden omdat een
beschikking van de voorma
lige staatssecreatris Van Zeil
(Economische Zaken) de pre
miestijging beperkt tot drie
procent. De KLOZ vindt bo
vendien dat de huisartsen
zich moeten realiseren een
vrij beroep te hebben. „Min
der aanloop, minder inkom
sten", zeggen de verzeke
raars.
Omdat het KLOZ dus tegen
werkt, kan de tariefsverho
ging van 23,70 tot 27 gulden
flink vertraagd worden. In
goed overleg hopen de parti
culiere verzekeraars binnen
het Centraal Orgaan Tarie
ven Gezondheidszorg
(COTG) uit de problemen te
komen. Centraal daarin
staan de verkleining van de
huisartsenpratijken en de af
schaffing van de goodwill-
som bij overnames.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De fracties van
CDA en VVD houden de ko
mende vier jaar de mogelijkheid
om het gesloten regeerakkoord
bij te stellen. Er is dus geen
sprake van dat zii zich in een
keurslijf hebben laten persen.
Dat verklaarde minister Nijpels
gisteren bij de presentatie van
het door de Vuga in boekvorm
uitgegeven regeerakkoord.
Staatsrechtgeleerde en D66-se-
nator J. Vis heeft daarin nogal
wat kritiek geuit op het feno
meen regeerakkoord. Vis ziet er
een bedreiging in voor het goed
functioneren van de democra
tie. Hij noemt het een princi
pieel nadeel dat de controleren
de functie van het parlement
verminderd zou worden en dat
veel parlementaire discussie het
machteloze karakter zouden
krijgen van het praten over vol
dongen feiten.
Ex-VVD-leider Nijpels stelde
zich tegen die uitlatingen te
weer. „Het regeerakkoord is
een middel en geen doel in
zichzelf. Als beide coalitiepart
ners het er over eens zijn kan
dat worden bijgesteld". Volgens
Nijpels is het de afgelopen vier
jaar ook zo gegaan. „De VVD
was in grote mate in staat met
eigen ideeen te komen", kon de
ex-leider zich herinneren.
Stralingsnorm niet veranderd
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De bestaande normen voor de hoeveelheid
radioactieve straling waaraan burgers blootgesteld mogen
worden, zullen niet worden gewijzigd. Die norm blijft 0,5
rem per jaar. Voor radiologische werkers is dat 5 rem ge
worden. Indien een persoon gedurende het hele leven voort
durend aan straling wordt blootgesteld is de norm 0,1 rem
per jaar.
Dit blijkt uit een nota die oud-minister Winsemius (VROM)
nog voor zijn vertrek aap de Kamer heeft gezonden. Dit jaai
zal iedere burger, mede als gevolg van de kernramp in
Tsjernobyl, in elk geval zo'n 0,01 rem straling oplopen.
Daarbij is geen rekeing gehoden met de natuurlijk radioac
tieve straling die op 0,2 rem ligt.
De oud-bewindsman geeft aan dat er voor kinderen geen
extra strakke stralingsnormen zijn gesteld. Het risico voor
kinderen op genetische afwijkingen of het ontstaan van tu
moren door straling ligt ongeveer 1,4 keer zo hoog als bij
volwassenen. Deze beperkte verhoging is, aldus Winsemius,
volgens de huidige inzichten acceptabel.
(van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Het is
„verheugend" dat de
zwarte vakbonden in
Zuid-Afrika een steeds
grotere rol gaan spelen in
de Zuidafrikaanse econo
mie. Oud-minister Van
Aardenne (Economische
Zaken) zegt dit in een
nota, die hij mede namens
minister Van den Broek
(Buitenlandse Zaken) aan
de Tweede Kamer heeft
gestuurd. In de nota
wordt het gedrag van alle
Nederlandse bedrijven in
Zuid-Afrika in de eerste
helft van 1985 beschre
ven.
Het ging om zeventien bedrij
ven die samen 8581 werkne
mers in dienst hadden, waar
van 4195 zwarten. Alle bedrij
ven onderhandelden over de
arbeidsvoorwaarden met
zwarte bonden, zeven van hen
deden dat via de werkgeveror
ganisaties.
Aan zeven zwarte werkne
mers werd een loon betaald
dat onder het minimumniveau
lag. Voor 186 zwarte werkne
mers werd een loon van min
stens het minimum tot vijftig
procent daarboven weggelegd.
Alle andere zwarte werkne
mers kregen lonen die vijftig
procent hoger lagen dan het
minimum. Daarmee voldeden
de bedrijven aan de EG-ge-
dragscode voor hun aanwezig
heid in Zuid Afrika.
Bij alle ondernemingen is een
einde gemaakt aan rassen
scheiding. De zeventien waren
Van Berkel, Grasso, Internatio
Muller, KLM, Van Leer, Van
Leeuwen buizen, Naarden in
ternational, Nationale Neder
landen, Nedlloyd, NKF, Nij-
verdal-Ten Cale, Océ van der
Grinten, Organon, Philips,
SHV, Unilever en VRG pa
pier. Shell is weliswaar ook in
Zuid-Afrika aanwezig, maar
staat als Brits bedrijf geno
teerd.
Zuidafrikaanse rechter
noemt toestand niet
onwettig:
De Cheetah, die gisteren door het Zuidafrikaanse leger in gebruik is genomen, is een gemoderni
seerde versie van de ruim twintig jaar oude Franse Mirage.
Botha doopt nieuw gevechtsvliegtuig
JOHANNESBURG De Zuidafrikaanse presi
dent Botha heeft gisteren een gemoderniseerd
gevechtsvliegtuig ingewijd dat de verouderde
luchtmacht van het land moet versterken. Vol
gens de president bewijst het produkt de vaar
digheid van Pretoria om internationale econo
mische sancties te overwinnen. Tegen Zuid-
Afrika geldt vanaf 1977 een wapenembargo.
Het land exporteert zelf wel wapens. De Chee-
tah-jager is een moderne versie geworden van
de Franse Mirage, die in 1963 door Zuid-Afrika
werden gekocht. De Cheetah kan zich volgens
Zuidafrikaanse functionarissen meten met de
Mig-23 van Russische makelij, waarover Ango
la, een van de voornaamste opponenten van
Pretoria, beschikt.
(Vervolg van de voorpagina)
DURBAN Het hoogge
rechtshof in de Zuidafri
kaanse stad Durban heeft
gisteren bepaald dat de
noodtoestand wel wettig
is, maar heeft enkele be
palingen van de noodtoe
stand afgezwakt. Het hof
oordeelde dat mensen die
zonder aanklacht worden
vastgehouden recht heb
ben op bezoek van een
advocaat. Ook de om
schrijving van wat onder
de noodtoestand geldt als
„ondermijnende verkla
ring" gaat volgens het hof
de bevoegdheden van de
Zuidafrikaanse president
ver te buiten en is „vol
strekt slechte wetgeving".
De vakbond van metaalarbei
ders Mawu had bij het hoogge
rechtshof een verzoek inge
diend om de noodtoestand nie
tig te verklaren. Het was voor
het eerst dat de noodtoestand,
die op 12 juni werd afgekon
digd, voor een rechtbank werd
aangevochten. Een van de ad
vocaten van Mawu, Peter Har-
ris, sprak van een gedeeltelijk
succes. De omschrijving van
„ondermijnende verklaring" is
belangrijk ingeperkt en dat
betekent een verruiming varf
de persvrijheid, meenden de
advocaten, al waarschuwden
ze tevens dat er nog tal van
beperkingen op de berichtge
ving over zijn gebleven.
Tot dusver konden advocaten
alleen gedetineerden bezoeken
als de minister van wet en
orde of het hoofd van de poli
tie daarvoor toestemming ver
leende. Ongetwijfeld hebben
familieleden van arrestaten de
sterkste persoonlijke redenen
om op bezoek te willen, maar
in de ogen van de wet is het
belangrijker dat een advocaat
toegang heeft, zo verklaarde
rechter John Didcott. Maan
dag kenschetste rechter Did
cott de bepalingen van de
noodtoestand als „een warboel
van woorden" en een „hoop
onzin", waarin hij kop noch
staart kon onderscheiden.
Ten aanzien van de paragraaf
die het „oproepen tot sancties
en buitenlandse acties" ver
biedt zei rechter Didcott het
woord sancties duidelijk te
vinden „maar wat zijn buiten
landse acties?" De rechter ging
wel akkoord met de bepaling
die verbiedt op te roepen tot
verzet tegen de regering.
In Soweto bij Johannesburg
zijn gisteren vijf zwarte beto
gers omgekomen in een bot
sing met plaatselijke autoritei
ten, zo is vernomen uit krin
gen in Soweto. Ook hebben
ongeveer tweeduizend vrou
wen en kinderen een illegale
protestmars door Soweto ge
houden. Het informatiebureau
van de regering ontkende deze
berichten en zei dat niets was
vernomen over doden.
Kinderen in het Amerikaanse stadje Santa Fè volgen enkele in teamkleuren geschilderde slak
ken tijdens hun race tegen de klok. In het kopgroepje zitten Speedy, Hulk Hogan en „Last but
slow". De winnaar mag waarschijnlijk z'n huis gratis laten overschilderen.
AMSTERDAM Bij de
invoering van loodvrije
benzine op 1 april dit jaar
is onvoldoende voorlich
ting gegeven aan botenbe-
zitters. Hierdoor ontstaan
problemen die met een
goede voorlichting voor
komen hadden kunnen
worden.
Dit hebben de motore
nimporteurs en dealers,
leden van de Hiswa, de
Nederlandse vereniging
van ondernemingen in de
bedrijfstak waterrecreatie,
gisteren bekend gemaakt.
Volgens de Hiswa worden zij
bestookt met vragen van wa
tersporters over het gebruik
van loodvrije benzine voor
bootmotoren. Alle dealers zijn
daarom inmiddels voorzien
van de nodige informatie over
het gebruik van loodvrije ben
zine en de gevolgen daarvan
voor bootmotoren, aldus de
Hiswa.
Volgens de Hiswa is het ge
bruik van loodvrije benzine op
zichzelf geen enkel probleem
voor binnen- en buitenboord
motoren. „Het probleem bij de
huidige brandstof is dat er
benzine verkocht wordt waar
van het aandeel ethanol en
methanol hoger is dan het op
EG-niveau afgesproken per
centage van maximaal drie
procent. Hierdoor kunnen be
schadigingen veroorzaakt wor
den. Bepaalde kunststoftanks
kunnen worden aangetast en
er kan verhoogde corrosie op
treden in de motor", aldus de
Hiswa. Al deze oorzaken kun
nen leiden tot het uitvallen
van de motor. „Een extra con
trole op het totale brandstofs-
ysteem is daarom dringend
aan te bevelen, vooral voor
oudere motoren", aldus de
Hiswa.
DE BILT De eerder dit jaar
door Amerikaanse meteorolo
gen voorspelde weersverande
ring, die rond de jaarwisseling
aan beide zijden van de Stille
Oceaan een grote ravage zou
aanrichten, blijft volgens het
KNMI in De Bilt waarschijn
lijk uit. Toch is het niet uitge
sloten dat het verschijnsel, be
kend onder de Spaanse naam
El Nifto (het Kind) opnieuw de
kop zal opsteken. De weersom
slag richtte in 1982 en 1983 25
miljard gulden schade aan en
kostte zo'n duizend mensen
het leven. Dr. ir. T. Opsteegh
van het meteorologisch insti
tuut KNMI heeft dat vanmor
gen meegedeeld.
Als El Nifto nu niet komt, kan
het nog jaren duren voordat
hij zich opnieuw aandient, al
dus Opsteegh. Uit een onder
zoek van het Nationale Meteo
rologisch Instituut in Was
hington was eerder gebleken
dat de weersomslag tussen
Azië en Zuid-Amerika eind dit
jaar opnieuw zou toeslaan. Dat
werd onder meer opgemaakt
uit de grote droogte in Austrar
lië, India en Afrika, terwijl
Peru, Chili, Bolivia en Ecua
dor worden getroffen door
wervelstormen en slagregens.
Door nog onbekende oorzaak
wordt de normale luchtcircu-
latie boven de Stille Oceaan op
volstrekt onbererekenbare tij
den volledig verstoord. Hier
door vallen de oostelijke pas
saatwinden stil en waaien zelfs
de andere kant uit. Het on
voorspelbare karakter van El
Nifto blijkt wel uit de sinds de
Tweede Wereldoorlog geregis
treerde „bezoeken" van de
weergod. Soms zit er maar
twee of drie jaar tussen, maar
El Nifto is ook weieens zes en
zelfs acht jaar weggebleven.
Het CDA en premier Lub
bers zijn niet blij met twee
VVD-vechtiassen in het ka
binet. Rudolf de Korte en Ed
Nijpels. Maar De Korte, die
uit de puinhopen van de
VVD als de grote roerganger
tevoorschijn kwam, ziet het
hebben dezelfde achter
grond. Wij komen allebei uit
het bedrijfsleven. We zijn
van dezelfde generatie. We
liggen elkaar uitstekend. Dat
wordt goed samenspel". VN
gelooft dat niet zo. Vrijwel
het hele verhaal gaat echter
over het lot van de door
vriend en vijand bijna heilig
verklaarde Pieter Winsemi
us. die te hoog spel speelde
en uit de boot viel.
VN interviewt keizer Jean-
Bedel Bokassa, die verdre
ven is als staatshoofd van
het voormalige Centraal-
Afrikaanse rijk en nu in een
Frans kasteel vertoeft. Bo
kassa begint zo: „Ik ben
maar een kleine neger. U
bent een grote, slimme jour
nalist. Dat kan ik horen. Val
me niet in de rede. Zwijg!"
Bokassa, die zichzelf ten
koste van zijn onderdanen
verrijkte en volgens geruch
ten zelfs kinderen zou heb
ben opgegeten, ontkent alle
beschuldigingen, op één na:
hij sneed dieven de oren af,
zodat je ze kon herkennen.
De nieuwe minister van ont
wikkelingssamenwerking,
voormalig CDA-voorzitter
Piet Bukman, kan zijn borst
natmaken: hij is nog niet erg
populair op „zijn" ministerie.
Een ambtenaar zegt tegen
Elsevier: „We hadden een
verlanglijstje waarop Buk
man onderaan stond". Ook
de organisaties op het gebied
van ontwikkelingssamen
werking (Cebemo, Novib,
Hi vos, Icco) zijn niet blij.
Bukman zelf zei onlangs:
„Een ministerschap als belo
ning vind ik eigenlijk heel
slecht", maar het lijkt wél op
hem van toepassing te zijn.
„Verkiezingen zijn een dure
hobby, die je niet vaak kunt
herhalen", zegt dictator Zia
ul-haq van Pakistan. Zia be
looft overigens wel steeds
verkiezingen, maar dat lijkt
vooral bedoeld om zijn oppo
santen in binnen- en buiten
land wat milder te stemmen.
Toch zal hij niet gerust zijn
op de confrontatie met te
genstandster Benazir Bhoet-
to, die nogal wat aanhang
heeft onder het volk. Bhoet-
to zegt tegen Elsevier dat het
Pakistaanse volk verande
ring wil na negen jaar Zia.
Niet alleen in de politiek,
maar ook in de mode treedt
een „verrechtsing" op, stelt
het blad. „Alles komt terug",
democratisering en klassege
lijkheid zijn even van de
baan. In de mannenmode
komt het jaren '30-silhouet
sterk opzetten en de iongste
generatie trouwt 't liefst in 't
wit en als het kan kerke
lijk".
De Nederlandse politie helpt
de Duitse recherche op een
zodanige wijze in de jacht op
Nederlandse drugshandela
ren, dat daarmee de rechten
van Nederlandse staatsbur-
fers geschonden, aldus De
'ijd. Aanleiding voor het
verhaal is natuurlijk de
rechtszaak tegen de Neder
landse drugshandelaar Harm
Dost, die naar het schijnt on
der valse voorwendselen
door West-Duitsland voor de
Duitse rechter is gebracht.
In de Tijd van deze week
het vierde en laatste deel
van het Tsjernobyl-dossier.
Nu gaat het over de hamer
slag die Tsjernobyl de kern
energie-industrie heeft toe
gediend. De conclusie: Kern
energie kan gegeven al de
ontmoedigende problemen,
gegeven de feiten in de
toekomst niet fungeren als
belangrijke bron voor de
mensheid. De Tijd heeft een
Amsterdam-special, waarin
wethouder Walter Etty zegt:
„We zijn ons zeer bewust
van de tegenstellingen in
deze stad. Maar alle Amster
dammers vinden dat het be
ter gaat. Iemand die werk
loos is vindt het desondanks
heel belangrijk dat zijn
woonomgeving verbetert. Er
is voor mensen met een heel
laag inkomen in Amsterdam
veel meer te doen wat het
leven aangenamer maakt
dan wanneer je met datzelf
de inkomen in Heerhugo-
waard zou zitten".
Voormalig premier Barend
Biesheuvel, wiens rapporten
over staatkundige vernieu
wing door de politiek stee
vast in de ijskast gedepo
neerd worden, constateert in
de Haagse Post nu zuur dat
van een verheffing van de
parlementaire democratie in
het regeerakkoord absoluut
geen sprake is.
I
„Wat ontbreekt in de
landse politiek is vei
ringsgezindheid. Ik vinl
dat het parlement nief
al ziin rechten een go^]
bruik maakt. De werk
macht in dit land is in*'
den van de ministef
Vandaag de dag heef
parlement een uitersr
scheiden invloed opl
macht. Uiterst bescheiql
Schrijver Theo Kars
heeft thuis rekken vol,
vitaminepillen en pre
ten. Hij jaagt op een lal
jeugd „omdat ik nog wt
dubbele wil meemaker
wat ik heb meegemaal
denk wel dat ik tot mij:
alles kan doen wat ik m
doe. En ik denk 115 tö
jaar oud te worden.
mensen zullen in lacheL
barsten als ik dit vertg
Maar wie het langst
lacht het laatst. En hel
natuurlijk, ha, ha".
Kinderpsychiater J1
Sanders zegt in Herve
Nederland: „Ik denk'
eens dat de emancipate
de vrouw ten koste gaaf
het kind. Mijn grote zo
dat al dat gedram va
emancipatiebeweging
gunstig werkt. Laat mt
toch vrij in de manier
op zij voor hun kind'
willen zorgen. Leg ni{
werken".
Wielrenner Gerrie Kf
mann over de Tour:
lol trappen op de fiets
niet. Lachen eigenlijk
niet. Een beetje bini
monds moet je lacher
van Lévitan. Want de
is eigenlijk helemaal nit
te lachen. Heel serieuzq
iness. Het belangrijkste,
de hele wereld. Vraag
maar aan Reagan en
batjsov, die weten er
van. De Tour is belangd
dan Tsjernobyl". j
Gerrie Kenetemann:
Een beetje binnensm
moet je lachen, van Lé\
Want de Tour is eigenlijl
lemaal niet om te lachef
Dit is nog wel de
Kneet, zo constateert
maar op de fiets gaat
niet meer zo. „De i
Kneet is niet meer, a
toen tegen die auto o\t
den. Er is een nieuwe K
opgestaan. Een Kneet
bezig is van dag tot d.
leven. Elke dag is er éél
door te komen", aldus I
teman, die meldt dat dr
mor, die romantiek va'
Tour verdwenen is.
De Groene Amsterdan
veegt de vloer aan m(
VVD. „De VVD steekt
haar vakministeries
zwakke personele beze
(Nijpels) schameltjes bi
CDA-ministers af. De lil
len hebben zich op dee
wekkende wijze laten
schepen. Er rest de er
verzwakte en innerlijk
deelde VVD dan ook
slechts één rol: Opzi'
dwars gaan liggen".
De duidelijkheid rond d
voering van de legitim
plicht wordt er door
sprekjes van de Groene
een CDA- en een VVD-
ticus niet groterr op.
VVD'er Korthals en
CDA'er Gualthérie
Weezei weten bijvoorl
niet wie de legitimated
in het regeerakkoord I
gezet.
Hoe het ingevuld moet1
den blijft eveneens ondi
lijk en of het de crimina
en de fraude helpt bej
den: idem dito. De Gil
stelt dat het nuttig kan
voor de stroomlijning
koppeling van compute
standen met informatie
personen en vraagt hol
privacy dan geregeld w|
De politici leggen de nai
op het nut voor de fraud
strijding.
In het Groene-profiel
nieuwe fractieleider val
VVD, prof. dr. ir. j
Voorhoeve, die een „ak|
tische conservatief"
noemd wordt, met „ver!
de, rechtse vrienden".
