Met een uitgeholde accordeon door de douant
ANWB: kwaliteit
zeewater moet
vóór boeken
reis bekend zijn
Zestien dagen op een verlaten
strand met tien liter water
BINNENLAND/BUITENLAND
SVR beschouwt 1
aantal uitkeringe
niet als inkomen
ewfork Ice Cream Ca
REGISTRATIE VERZEKERDEN
MOET DIT JAAR ROND ZIJN
Israël kritiseert mogelijke
levering duikboten Arabië
QeidóaOowumt
DINSDAG IS JULI 1986 PAGj
ROTTERDAM Ooit wel eens een
slofje sigaretten te veel meegeno
men van vakantie? Of met een sta
len gezicht een litertje whisky of li
keur extra langs de douane geloods?
Dat het een „kick" geeft om „met
de wagen volgeladen" de douane
ambtenaar aan de grens ongestraft
te melden dat er niets is aan te ge
ven, zal menige vakantieganger
kunnen beamen. Hoe inventief ech
te smokkelaars soms te werk gaan,
is te zien in het Belastingmuseum
aan de Parklaan in Rotterdam, tij
dens de tentoonstelling „400 Jaar
DouaneDe expositie is tot 29 au
gustus geopend, van negen tot vijf
op werkdagen.
Het Belastingmuseum mag dan vrij onbe
kend zijn bij het grote publiek, oninteres
sant het zeker niet Geen papierwinkel
met saaie vitrines vol aangiftebiljetten,
maar een overzicht van al die elementen
in de samenleving die worden beïnvloed
door de belastingen. Zo vindt men er de
rijwielpenningen uit de oorlogstijd, belas
tingzegels op kroonkurken, eeuwenoude
meet- en weeginstrumenten, wapens en
zelfs schilderijen en tekeningen waarin de
Bijbelse „cijnspenning" is verwerkt.
Dat een tentoonstelling over de douane in
het belastingmuseum terecht is gekomen,
kan geen toeval zijn. Het heffen van tol
gelden. door-, in- en uitvoerrechten is in
feite de oervorm van de hedendaagse be
lastingen. Op de douane-tentoonstelling is
te zien hoe inventief smokkelaars in de
loop van de eeuwen zijn geworden en hoe
er ook heel wat tegen de lamp zijn gelo
pen. Tal van attributen in het museum
herinneren aan grote en kleine vangsten
aan de grens.
Zo liggen er dikke boeken waar het hart
van de pagina's is uitgesneden en een uit
geholde accordeon. De smokkelkelder
herbergt een spannende voorraad in be
mensen zich in leven hielden met de
smokkel. „Romantisch smokkelen" noe
men ze dat bij het museum. Zo is er ook
een wandelstok opgesteld, die vele tiental
len jaren geleden met enige argwaan
werd bekeken. Terecht: in de schacht van
de stok bevond zich een glazen buis,
waarin alcohol werd gesmokkeld.
Achter elk artikel zit wel een verhaal.
Aan één van de wanden hangt een teddy
beer. die een rol heeft gespeeld in de
Tweede Wereldoorlog. De beer zat niet
vol met zaagsel, maar met thee, in de
moeilijke oorlogsjaren voor veel mensen
goud waard en dus potentieel geschikt
voor de smokkel.
Ook is te zien hoezeer de smokkel zich
heeft verhard door de komst van de
drugshandel. Zo heeft de douane kortgele
den in rubber verpakte balletjes hash aan
het museum ter beschikking gesteld. Na
een anonieme tip werd een man aange
houden die zestig van die balletjes had in
geslikt en zo ons land wilde binnenko
men. Er moest röntgenapparatuur aan te
pas komen om de balletjes met het verdo
vende middel zichtbaar te maken. Niet al
leen de smokkelaar, ook de douane heeft
in de loop van de jaren veel bijgeleerd.
Het is misschien moeilijk te geloven, maar
een douane-ambtenaar deed zijn werk
vroeger in gewone burgerkleren, z'n da
gelijkse kloffie. Hij had geen enki
dingsstuk dat hem als een doua
kenmerkte. Dat is pas aan het begi
de negentiende eeuw gekomen, tj
douane in ons land werd uitgerus
een blauw zoeavenpetje, met het ril
pen in goud aan de voorkant. L\
werden tegelijkertijd bij PTT en d;
de zogeheten post-uniformen ingeJ
Dat waren zwart uniformen, afgez
een rode bies. Vlak na de oorlog, in
van wederopbouw, was er geen get
de douane in het nieuw te steken. D<
is een groot aantal oude Engelse leg\
formen zwart geverfd. Pas in 1953 k
de douaniers het uniform dat een 1
op het huidige lijkt.
DEN HAAG De va
kantielanden rond de
Middellandse Zee, die
zichzelf maar één keer in
de tachtig jaar schoon
spoelt, beseffen steeds
beter dat vervuild zee
water veel toeristen uit
eindelijk zal weghouden.
Daarom worden milieu
problemen tegenwoordig
steviger aangepakt, iets
waarover onder meer vo
rig jaar in het verdrag
van Genève afspraken
zijn gemaakt. Gisteren
werd bekend dat het wa
ter van de Atlantische
Zee bij de Costa do Esto-
ril in Portugal taboe is
verklaard, met de ver
melding dat daar hard
aan verbetering wordt
gewerkt. Portugal geeft
als kersverse EG-lidstaat
het goede voorbeeld door
het zeewater om de veer
tien dagen te controleren
en de cijfers daarover
openbaar te maken. Bij
de ANWB is men niet
over alle vakantielanden
tevreden.
Hans van der Lee van de
ANWB: „Wij streven ernaar
dat gegevens over het zeewa
ter bekend zijn voordat ie
mand een reis boekt. Nu ont
dekken de meeste mensen
dat te laat. Volgens een EG-
richtlijn moeten de lidstaten
regelmatig metingen doen.
Recente gegevens zijn echter
vaak niet beschikbaar".
Terwijl de milieu-organisatie
Greenpeace met televisie
hulp van Veronica de actie
„Mediterranée zo blauw, zo
blauw" opzet voor de toeris
ten, heeft de ANWB een
campagne lopen samen met
ombudsman Frits Bom van
de Vara. De ANWB-metin-
gen van het Méditerrane zee
water strekken zich uit over
Spanje en Italië. Zo kwam bij
Costa del Mare-centrum (Ita)
een zwem verbod boven wa
ter. Slecht waren Costa del
Mare-zuid Ostia-noord en Ri-
mini-noord. Morgenavond
maken Bom en de ANWB
via de televisie weer de laat
ste gegevens van het zeewa
ter bij Spanje bekend.
Van der Lee: „Maar het be
treft hier natuurlijk slechts
incidentele metingen, waar
aan je niet meer dan voorlo
pige conclusies mag verbin
den. Metingen moeten over
een heel jaar plaatsvinden,
waarbij dan als resultaat
geldt wat bij ten minste tach
tig procent van de metingen
wordt aangetroffen".
Bij het Spaanse verkeersbu
reau in Den Haag vergelijkt
men de metingen van de
ANWB en Bom niet met de
eigen gegevens. De heer Van
Breda: „In Spanje worden
constant officiële metingen
verricht van de kwaliteit van
het zeewater, in het hoogsei
zoen zelfs dagelijks. Die gege
vens liggen bij de betrokken
autonome regeringen, waar
van Spanje er zeventien
heeft, en bij de afdeling
Volksgezondheid. Die gege
vens worden verzameld door
het Centrale Ministerie en
zijn daar ook op te vragen.
Berichten over eventuele
zwemverboden of verdachte
stranden worden ook aan ons
bureau doorgegeven. Als wij
iets dergelijks binnen zouden
krijgen geven we dat direct
door aan de ANVR, die ver
volgens zijn aangesloten reis
bureaus informeert. Ook la
ten wij persberichten uit
gaan".
Woorvoerder Blok van de
ANVR noemt het ministerie
van buitenlandse zaken en de
nationale verkeersbureaus
als eerste bronnen van infor
matie. Bij touroperator Hol
land International zegt men
behalve op publicaties van
betrokken instanties ook af
te gaan op de inlichtingen die
men van de reisleiding ter
plaatse krijgt. Bij berichten
over milieuproblemen belt de
touroperator altijd met het
ministerie van vrom (en
eventueel wvc) en laat zich
dan adviseren.
Voor de mensen die hun reis
naar de Costa do Estoril al
hebben geboekt en nu dus
weten dat ze ter plaatse de
zee moeten mijden, rest
slechts de poging al dan niet
met extra kosten over te boe
ken naar een schonere be
stemming. Afgekeurd zeewa
ter is geen geldige reden om
een reis zonder financiële
schade te annuleren. Bij de
reisbureaus zal men de cliën
ten voorlopig afraden een
reis naar de Costa do Estoril
te boeken als het die mensen
echt om het zwemmen in zee
te doen is. Maar je kunt er
natuurlijk ook een duik in
het zwembad van je hotel
duiken en de rest van de dag
gaan golfen.
HERMAN JANSEN
ZOETERMEER Uitkeringen uit een particulie
vrijwillige verzekering, bovenwettelijke uitkerii
studiebeurzen en kinderbijslag moeten niet wordel
zien als inkomen in de zin van de voorgestelde Td
genwet. Die wet geeft mensen met een loonden)
uitkering zoals ww of wao een aanvullende toesla
het sociaal minimum.
Een commissie van de Sociale Verzekeringsraad (SVR) st
dit in een voorlopig advies aan staatssecretaris De Graaf (Sr
Zaken en Werkgelegenheid).
De SVR-commissie vindt het niet juist uitkeringen uit een!
culiere of vrijwillige verzekering als inkomen te zien. Dat
ook voor kinderbijslag en uitkeringen van oorlogsslacht
die het karakter.hebben van smartegeld. Ook bijstandsuitj
gen en studiebeurzen moeten buiten beschouwing worden
ten. Die zijn aanvullend van aard en daarom afhankelijk v
hoogte van het overige inkomen, inclusief de toeslag, aid
commissie.
lissie vindt verder dat alle inkomensverandering!
leiden tot een hogere toeslag meteen moeten worden ved
door de bedrijfsverenigingen. Gebeurt dat niet, dan kan dl
atie ontstaan dat mensen voor een periode van één maand
het sociaal minimum zakken. Zij moeten dan een aanvu
bijstandsuitkering van 50 gulden of minder aanvragen
vindt de commissie een ongewenste situatie.
Om mensen met een kleine bijbaan of andere bron van iij
sten uit arbeid niet te ontmoedigen, is in de Toeslagenwt
vrijlatingsregeling getroffen. Een bedrag van maximaal lj
cent van het minimumloon wordt niet verrekend met de tc
Datzelfde geldt voor het salaris dat de eventuele partnei
dient. Heeft de partner een uitkering, dan wordt die wel i
kend. De commissie wil echter een uitzondering maken vc
ziektewetuitkering van de partner.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiimii1
Geen krant ontvangen? Bel tussen 18.00 en 19.00 uur, zate
tussen 14.00 en 15.00 uur, telefoonnr.071-122248 en uwi
wordt nog dezelfde avond nabezorgd. i
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllll!
MACHINIST ANCO WEMMERS WEER THUIS NA SCHIPBREUK
De Apeldoornse scheepsmachinist Anco Wemmers is weer
thuis. Zestien dagen heeft hij ontberingen geleden nadat hij
op 11 juni, op zijn veertigste verjaardag, schipbreuk had ge
leden voor de kust van Marokko. Wemmers voer op de
sleepboot Deben, die even onder de 24e breedtegraad een
scheepswrak ramde. De bemanning zat op een verlaten
strand, met niet meer dan tien liter water. Eén man over
leefde het niet, hij dronk te veel zeewater. Wemmers: „Ik
heb mijn leven te danken aan de kapitein".
APELDOORN Machinist
Wemmers en kapitein Spill-
ner, ervaren varensgezellen,
kenden elkaar nauwelijks toen
zij begin juni in Gibraltar aan
boord gingen van de sleepboot
Deben. De tocht ging naar Las
Palmas voor het inkopen van
scheepsartikelen. Daarna werd
koers gezet naar Gambia, waar
sleepcontracten moesten wor
den losgepeuterd. Dat lukte
niet. waarna kapitein Spillner
weer koers zette naar Las Pal
mas om gasolie in te slaan. Het
was de inleiding voor een aan
tal rampzalige gebeurtenissen.
Het kleine schip was nauwe
lijks bestand tegen het zware
weer dat opzette. Na Dakar
begonnen de moeilijkheden.
Golven van acht tot tien meter
hoogte teisterden het kleine
schip, dat lek raakte. Spillner
gelastte zijn machinist Wem
mers op halve kracht te varen.
Het schip liep averij op aan de
boeg. De kapitein besloot dich
ter naar de kust te gaan om
rustiger water te zoeken. Twee
dagen voer de Deben zeer
langzaam. Maar de kapitein
moest een ankerplaats zoeken,
anders zou het schip met man
en muis vergaan.
Anco Wemmers: „We besloten
voor anker te gaan in de Golf
van Cintra, een baai aan de
westkust van Afrika. De mid
dag van de elfde juni voeren
we de baai binnen. Ik zal het
nooit vergeten, het was op
mijn verjaardag. De kapitein
koerste op twee vuurtorens.
Hij zat precies in de vaarroute.
De, zware golven hadden we
achter op het schip staan. En
plotseling zaten we muurvast;
we waren op een wrak geva
ren en maakten onmiddellijk
slagzij. De kapitein gelastte
ons het schip te verlaten, maar
doordat de boot naar de ver
keerde kant helde, konden we
de reddingsboot niet laten zak
ken. We moesten gebruik ma
ken van een dinky, een rub
berboot die zichzelf opblaast
als je aan een koord trekt. Het
is overigens onbegrijpelijk dat
onze SOS-seinen door nie
mand zijn gehoord. Althans,
niemand heeft er op gerea
geerd".
„Door de sterke stroming
kwamen we ongeveer negen
tig kilometer van ons schip af
op het strand terecht. In de
dinky zat slechts tien liter wa
ter, wat scheepsbeschuit en en
kele lichtkogels. Het was een
schitterend strand, maar zo
verlaten, dat het wel leek alof
we op de maan zaten. In de
ochtenduren hebben we met
twee groepen verkennings
tochten gemaakt. In het noor
den was niets te zien, in het
zuiden zagen we kapot gescho
ten huizen en oude uitgebran
de legertrucks. Maar nergens
water
Polisario
Zonder het zelf te beseffen
was het gestrande gezelschap
drie Duitsers, twee Neder
landers en twee Gambia-
nen terecht gekomen in
een uiterst onveilig gebied.
Het wordt beheerst door de
bevrijdingsbeweging Polisario,
die strijdt voor zelfstandigheid
van de Spaanse Sahara, die
onder beheer staat van Marok
ko.
Wemmers en Spillner besloten
na de eerste verkenning met
z'n tweeën op onderzoek uit te
gaan. Tijdens hun tocht naar
het noorden hoopten zij men
sen aan te treffen bij de vuur
torens waarop zij hadden ge
koerst. Na een lange en barre
tocht kwamen zij daar aan,
maar de teleurstelling was
groot. Geen spoor van leven.
De torens waren stuk gescho
ten en ze ontdekten lege Rus
sische munitie. Hyena's be
dreigden hen van alle kanten.
Ze sliepen die nacht in een
vuurtoren.
Tot hun verrassing zagen ze de
volgende morgen hun eigen
schip nog in zee liggen, het
was niet gezonken. En er was
daar in elk geval drinken aan
boord. Van wrakhout werden
peddels gemaakt voor de din
ky en ondanks de vele haaien
besloot men het erop te wagen.
Alles ging goed tot tot honderd
meter van het schip. Daar was
de stroming zo sterk, dat de
Anco Wemmers (links) en kapitein Winfried Spillner buigen zich
over de landkaart om de plaats op te zoeken waar ze schipbreuk
leden.
Deben onbereikbaar' bleef.
Kort daarop overleed één van
de Gambianen; hij had geen
weerstand kunnen bieden aan
het drinken van zeewater.
De moedeloosheid maakte zich
meester van de zes overleven
den. Maar kapitein Spillner
voelde dat hij nog niet aan het
einde van zijn krachten was.
Bovendien voelde hij zich
sterk verantwoordelijk voor
de bemanning. Hij besloot al
leen naar het noorden te trek
ken om te zien of hij hulp kon
krijgen. Met oranje kleding
aan, gemaakt van het zeil van
de dinky, ging hij op pad.
Wemmers en de anderen ble
ven achter.
Spillner: „Ik had het geluk dat
ik een ander scheepswrak ont
dekte. Door een buis stuk te
slaan, slaagde ik er in een res-
tantje koelwater te vergaren.
Met isolatiemateriaal, dat
werkte als een spons, zoog ik
er iets van op. Twee dagen heb
ik gelopen. Aan de ene kant
de haaien, aan de andere kant
de hyena's. Op een gegeven
moment zag ik ergens boven
op de bergen een grens van
prikkeldraad. Het was het eer
ste teken van leven. Ik ben
met bovenmenselijke kracht
de berg opgeklommen. Ge
klommen? Ich war kaput.
Toen zag ik twee jeeps.
Schreeuwen kon ik niet meer,
maar gelukkig zagen de mili
tairen mij. Het waren Marok
kanen. Met hun mitrailleurs
kwamen ze naar me toe. Ze
brachten me naar bunkers
waar tanks en kanonnen ston
den".
De militairen zagen de kapi
tein aan voor een lid van Poli
sario en hij werd onophoude
lijk ondervraagd. Niemand
wilde geloven dat er nog men
sen op het strand waren. Tas
na lange tijd lukte het Spillner
het vertrouwen van de com
mandant te wekken. Maar ook
daarna duurde het nog gerui
me tijd eer ze met drie rubber
boten langs de kust naar de
Golf van Cintra voeren; zwaar
bewapend. De drenkelingen
werde ontdekt en naar Dakhla
gebracht, waar ze 48 uur ach
ter elkaar werden verhoord.
Spillner: „We kregen goede
medische verzorging en wer
den goed behandeld. Maar wel
steeds bewaakt. Totdat het me
te dol werd. IJr' eb gezegd dat
er onmiddellijk' contact opge
nomen moest worden met de
Duitse ambassade in Rabat".
Daarna is het allemaal vrij
snel gegaan. Zestien dagen na
de schipbreuk werd het inmid
dels op verhaal gekomen ge
zelschap naar Laayone in Ma
rokko gebracht. Op 27 juli te
lefoneerde Anco Wemmers
met zijn vrouw. Al die tijd was
er niets vernomen van haar
man, maar nooit heeft zij aan
genomen dat haar man dqod
zou zijn. Wemmers zelf: „We
hebben ons leven te danken
aan de kapitein. Als hij niet op
onderzoek was gegaan, waren
we vermoedelijk in de handen
van de vrijheidsstrijders te
recht gekomen. Dan was ik
nog niet thuis geweest, als ik
althans nog had geleefd".
IJsje
eten
OafyatlkiryBara!
Peter Dowdes-
well (links) wordt
bijgestaan door
zijn Tony wan
neer hij een po
ging waagt het
wereldrecord ijs-
eten te breken.
Het lukte hem
gisteren niet
1680 gram ijs
binnen 50.1 se
conde naar bin
nen te werken.
Dowdeswell gaf
de schuld aan de
vorm van de
plastic ijsbak, die
snel lepelen on
mogelijk zou ma
ken.
Meerderheid bevoll
tegen transplantatie
bij „geen-bezwaar'
UTRECHT Driekwar
de Nederlanders vindt
na hun dood geen or|
mogen worden gebruikt
transplantatie zonder d
daar vooraf toestemming
hebben gegeven. Slech
procent is er voor in pr
tot transplantatie over te
tenzij de overledene
schriftelijk bezwaar tegei
ben gemaakt. Dit blijkt u
enquête van de Werk
Donorwerving. De werk
zou het, wegens het grc
kort aan donororganen, I
chen als er een „gei
zwaar"-systeem kwam.
bij gaat men ervanui
transplantatie is teoge
tenzij daar vooraf bezwa
gen aangetekend is. Uit
quête blijkt echter d«
meerderheid van de bevi
de voorkeur geeft aan hc
dige systeem, waarbij i
toestemming tot transpla
wordt gegeven via een t
codicil.
ZOETERMEER De be
drijfsverenigingen moeten
vóór 1 januari volgend
jaar klaar zijn met de in
richting van een verze
kerdenadministratie. Be
drijfsverenigingen die
daartoe niet in staat zijn,
kunnen dispensatie vra
gen aan de Sociale Verze-
keringraad (SVR). In het
nieuwe systeem moeten
3,5 miljoen werkende ver
zekerden worden onder
gebracht.
In de administratie wordt ie
dereen opgenomen die een be
roep kan doen op de sociale
verzekeringen die de bedrijfs
verenigingen verzorgen. De
SVR schrijft dit in een con
cept-circulaire aan de bedrijfs
verenigingen, die donderdag
definitief wordt vastgesteld.
Tot nu toe registreren de
meeste bedrijfsverenigingen
alleen wie een uitkering ont
vangen en dus niet de verze
kerden. Bovendien doet elke
bedrijfsvereniging dat op haar
manier en stelt elke wet eigen
eisen aan de administratie.
Vorig jaar april gaf staatsse
cretaris De Graaf (sociale za
ken en werkgelegenheid) de
SVR echter opdracht een
handleiding te maken voor
een dergelijke administratie.
Die is volgens De Graaf nodig
in het kader van de stelselher
ziening voor de sociale zeker
heid. Verwacht wordt dat die
op 1 januari ingaat.
In de administratie w
gegevens vastgelegd als
adres, woonplaats en geb
datum, data van pei
waarin men een baan
gehad of een uitkering
ontvangen, het dagloon
uitkering en ook het ini
van de partner. Verder
het fiscale nummer, dat
januari dit jaar werd
voerd, worden opgen
Het is de bedoeling dat
nummer per 1 januari vc
jaar een sofinummer (sc
fiscaal) wordt.
DEN HAAG Israël
heeft Nederland officieel
laten weten dat het zich
zorgen maakt over de
eventuele levering van zes
onderzeeërs aan Saoedi
Arabië. Ambassadeur Zev
Sufott heeft dat het min-
sterie van buitenlandse
zaken laten weten. De Ne
derlandse zaakgelastigde
in Israël is voor een soort
gelijke boodschap op het
ministerie van buiten
landse zaken ontboden.
De zes onderzeeërs zouden
eventueel worden geleverd
door de Rotterdamse Droog
dok Maatschappij (RDM). De
Israëlische ambassadeurs
noemt de boten offensieve wa
pens van hoge kwaliteit.
„Saoedi Arabië predikt de ji
had", de heilige oorlog van de
Moslems, tegen Israël. Het
heeft de diverse oorlogen die
buurlanden tegen ons hebben
gevoerd gesteund. In 1973
zond het ongeveer 2000 solda
ten en tanks aldus de Israëli
sche ambassadeur.
Meer eenzame bellt
HOOGVLIET Er 1
steeds meer eenzame m
naar de SOS/Telefoi
Hulpdiensten. De eei
bellers vallen voorname)
de leeftijdsgroep boven
jaar. Ruim 45 procent vai
mensen belt omdat ze eei
zijn. Andere problemc
deze leeftijdsgroep zijn
ziekte, invaliditeit en c
dings- en huwelijksprobl
Ee
ging valt ook te constatei
het aantal telefoontjes
seksueel misbruik. In
werd 172.947 keer opgeb
in 1985 174.520 keer.
