illeen legitimatieplicht
Is men wordt betrapt
stoutenbeek
mens
dagjes
heeft men wat steken laten vallen
.ubbers roemt
x-collega's
Wmumii
Q
EcidócSotnaiit
Fleers voorlopig
voorzitter CDA
Zes blijvers
onder staats
secretarissen
aBINET-LUBBERS PRESENTEERT ZICH IN STATIGE TREVESZAAL
V)
eic&ianmteH
M/WWeN ÉN l/W
R/VEN ZIJN pareu)*
les cpgjMfL Afé&eHo
Energie uit draaiende aarde
Dagboek
van een
^NENLAND
DINSDAG 15 JULI 1986PAGINA3
im 200.000
Vknemers aan
iopende band
^ilAAG Ruim 200.000 werkne-
(i Nederland doen zogenoemd „lo-
bandwerk", waarvan de hande-
wlzich elke één tot zes minuten her-
JDit wordt ook wel „kortcycliseh
.(genoemd en het betreft niet altijd
dlk lopende-bandwerk. De Loon-
r jche Dienst trof in 272 van de dui-
teinderzochte bedrijven dit kortcy-
ot werk aan. 22 procent van de be-
(n 200.000 werknemers staat ook
in de lopende band. De helft kan
npo van het werk niet zelf bepa-
59 procent van de gevallen her-
Ie handelingen zich binnen de an-
e minuut.
Uitbreiding
De zeehondenfa
milie in het Na-
tuurrecreatie
Centrum Texel is
sinds een week
met zeven nieuw-,
komers uitge
breid. Zoals ge
bruikelijk blijven
de jongen zo'n
vier weken bij
hun moeder om
daarna door de
medewerkers van
het centrum te
worden verzorgd.
Na de zomer
worden de dieren
naar de Wadden
zee gebracht.
Zenuwstimulator
ingeplant
AMSTERDAM Na ja
ren van onderzoek en ex
perimenteren is in het AZ
van de VU in Amsterdam
voor het eerst een zenuw-
stimulator geïmplanteerd.
Dat gebeurde bij een 40-ja-
rige patiënt. Deze had als
gevolg van een bloedprop
in één van de hersenvaten
een verlamming van de
hefspier van zijn voet. Via
een ingreep is nu ter hoog
te van de knieholte een
soort pacemaker aange
bracht. Met behulp van
een schakelmechanisme
wordt de zenuw die de
voethefspieren bedient tij
dens het lopen geprikkeld.
DEN HAAG CDA-partijvoorzitter Piet
Bukman, inmiddels benoemd tot minister
voor ontwikkelingssamenwerking, wordt
voorlopig opgevolgd door dr. G.J. Fleers uit
Leiderdorp, sinds een aantal jaren vice-
voorzitter van het CDA-partijbestuur. De
heer Fleers is directeur bij de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten (VNG).
Tot nieuwe voorzitter van de CDA-fractie
in de Tweede Kamer is gekozen dr. Bert de
Vries. Hij volgt in die funktie drs. Ruud
Lubbers op, die sinds de verkiezingen als
fractievoorzitter optrad. De Vries was in de
afgelopen periode waarnemend fraktievoor-
zitter en trad voor het CDA op als onder
handelaar bij de nu afgesloten (in)formatie-
periode.
!lj
AAG Tijdens de
itingsvergadering
iet nieuwe kabinet
nadere af-
uen gemaakt over de
legitimatie-
Besloten is dat die
zal gelden voor
n die betrapt zijn op
hele daden of op
1 e. Zij zullen zich des-
agd moeten legiti-
n met bestaande pa-
als een rijbewijs of
r*ort. Om legitimatie
gevraagd wor-
1 loor politiemensen of
Iringsambtenaren die
e »asis van bestaande
daartoe bevoegd
In de ontmoeting van het ka
binet met de pers gisteren in
de Trêveszaal liet minister
Smit-Kroes (Verkeer en Wa
terstaat) weten dat de maxi
mum snelheid op bepaalde
stukken rijksweg definitief zal
worden opgetrokken van 100
naar 120 km. per uur. Wan
neer dat zal gebeuren liet de
minister nog in het midden.
De tarieven van het openbaar
vervoer zullen verder omhoog
moeten. Smit-Kroes zei te ho
pen geld vrij te kunnen ma
ken voor investeringen in de
wegenbouw om het filepro
bleem te kunnen oplossen.
Premier Lubbers hoopt dat
werkgevers en werknemers in
de cao's meer aandacht zullen
geven aan het scheppen van
banen dan aan loonsverhogin
gen. Hij kondigde afspraken
met de sociale partners aan
over de bestrijding van de
langdurige werkloosheid,
scholing en voorzieningen
voor werkloze jongeren met
een niet afgemaakte opleiding.
Voor al deze voornemens is
het kabinet bereid geld vrij te
maken, aldus Lubbers.
Kruisraketten
De kersverse minister op De
fensie, Van Eekelen liet desge
vraagd weten dat hij ervan
uitgaat dat de 48 kruisraketten
op Woensdrecht tijdens de
nieuwe kabinetsperiode zullen
worden geplaatst. Hij zei geen
internationale ontwikkelingen
te zien, waardoor de plaatsing
alsnog achterwege zou kunnen
blijven.
Minister Deetman (Onderwijs)
bevestigde dat met de bepalin
gen uit het regeerakkoord
christelijke scholen ook in de
toekomst homoseksuele leer
krachten kunnen weren. Zij
kunnen dat echter niet ongeli
miteerd doen, maar moeten
van geval tot geval hun hou
ding bepalen. Bovendien zal
de rechter er naar zijn mening
voor zorgen, dat de schoolbe
sturen niet zonder meer de
vrije hand hebben.
De 700 miljoen bezuinigingen,
die op Onderwijs moeten wor
den gevonden, zullen volgens
Deetman grotendeels gevon
den moeten worden in de post
onderwijspersoneel. Maar aan
de onderwijssalarissen zal niet
worden getornd. Ook op de
studiefinanciering zal de ko
mende jaren niet worden be
zuinigd.
(Vervolg van de voorpagina)
De staats
secretariaten zijn als volgt verdeeld: blijvers zijn Gerrit Brokx
(CDA) op volkshuisvesting, Nel Ginjaar-Maas (VVD) op onder
wijs, Virginie Korte-Van Hemel (CDA) op justitie, Henk Koning
op financiën. Louw de Graaf op sociale zaken en Jan van Hou-
welingen (CDA) op defensie.
Nieuw zijn René van der Linden (CDA) voor Europese Zaken
op Buitenlandse Zaken, als opvolger van Van Eekelen die mi
nister van Defensie is geworden. Op Volksgezondheid neemt de
VVD'er Dick Dees de portefeuille van de CDA'er Joop van der
Reijden over. Marius van Amëlsvoort betreurt het dat hij op
Binnenlandse Zaken moet wijken voor de van CHU-huize af
komstige Dieuwke de Graaff-Nauta, tot gisteren gedeputeerde
in Friesland. Zij was eerst door Lubbers gevraagd voor de minis
terspost op Binnenlandse Zaken. Van Amëlsvoort hoopt in de
Kamer de rol van Cees van Dijk als eerste woordvoerder finan
ciën over te nemen. Op Economische Zaken komt de VVD'er
Albert Jan Evenhuis de belangen van het midden- en kleinbe
drijf behartigen. Hij volgt de CDA'er Piet van Zeil op die intus
sen burgemeester van Heerlen is. De post buitenlandse handel
(van de VVD'er Bolkestein die de aanval op Nijpels had ingezet)
wacht dus op Heerma (CDA).
HAAG ,,Ik had even verwacht
°)it programma zou worden aange-
als: de bende van Ruud", roept
ersverse minister van VROM, Ed
ls, breed lachend uit. De voormali-
Nijpels beweegt zich ui-
"jt ontspannen door het selecte ge-
jiap, dat in de statige Trêveszaal op
"ttinisterie van Algemene Zaken mag
ncis maken met de nieuwe kabinets-
4
rt
dagmiddag, enkele uren nadat de be
llieden samen met koningin Beatrix op de
s<)n van paleis Noordeinde zijn verschenen,
de bewindslieden zich naar Algemene
u) om aldaar de verzamelde parlementaire
lee ontmoeten. Buiten, op het zonnige Bin-
jl>f laten de en masse verzamelde toeschou-
ijslechts een dunne corridor open, waar-
hde dame en heren excellenties zich een
jaar de deur banen,
zelfde zaal, waar ook de komende kabi-
eriode weer door de ministerraad zal wor-
clergaderd, maakt het team van Den Haag
idaag zich op om het kabinet aan den volke
voor te stellen. Nijpels' hierboven geciteerde,
ironisch bedoelde opmerking spruit direct voort
uit de haat-liefde verhouding die de afgelopen
periode tussen hem en de pers is ontstaan.
Oogverblindend
De gebruikelijke drankjes en hapjes dwalen
met hun eigenaars door de werkelijk oogver
blindende vertrekken van de Trêveszaal. die
tijdelijk wordt ontsierd door lompe tv-camera's,
trossen kabels en felle studiolampen.
Minister Deetman heeft zich net als de anderen
ten behoeve van de tv^uitzending keurig laten
schminken en ondergaat de tijdelijke cosmeti
sche behandeling gelaten, de pareltjes zweet
voor lief nemend. Hij had eigenlijk liever op
Binnenlandse Zaken gezeten, maar, zegt hij met
veel raffinement: „Binnenlandse Zaken is
mooi. maar Onderwijs heeft mijn hart!".
Ed Nijpels moet steeds uitleggen hoe het toch
mogelijk is dat een gevierde liberaal als ex-
VROM-minister Winsemius voor dit land ver
loren is gegaan. Nijpels wil de eerste drie
maanden geen interviews meer toestaan, omdat
hij zich eerst goed wil inwerken. Het feit dat de
vereniging Milieudefensie reeds de banvloek
over zijn ministerschap heeft uitgesproken
(„een regelrechte aanfluiting") vindt hij onte
recht: „Dat oordeel kan niet gebaseerd zijn op
mijn daden als minister, want ik heb nog niets
kunnen doen!".
Zonder hopen subsidie
Een voor een worden de bewindslieden voor de
camera's gehaald. Van Eekelen, gepromoveerd
tot minister van Defensie, toont als gewoonlijk
geen enkele emotie. Brinkman, wiens positie
als WVC-minister tot het laatst toe onzeker is
geweest, was zaterdagavond te vinden op het
Northsea Jazz Festival. „Zonder hopen subsidie
kan het blijkbaar ook en dat is veel beter zo. Ik
heb met mijn vrouw genoten van een paar goe
de concerten", zegt Brinkman nuchter maar
voldaan. Piet Bukman, voor zijn trouw als
CDA-voorzitter beloond met Onwikkelingssa-
menwerking, laat maar direct weten dat er aan
de omvang van de ontwikkelingshulp niet ge
tornd mag worden. Zijn collega Van Dijk, die
als voorzitter van de RSV-commissie naam en
faam verwierf, heeft weinig moeite de vragen
op het terrein van Binnenlandse Zaken te pare-
reren. Bezuinigd moet er worden op het ambte-
narenbestand en daar zullen ook de gemeenten
een forse kei aan moeten bijdragen, zo laat hij
de omstanders weten.
De oudgedienden, die ook reeds in het eerste
kabinet-Lubbers reeds een ministerspost heb
ben aanvaard, accepteren zonder meer de feli
citaties voor hun benoeming. Fout: ze zijn niet
benoemd of herbenoemd. Staatsrechtelijk heet
het dat „de koningin hen ontslag heeft gewei
gerd". Deze bewindslieden kan men ook moei
lijk op een zo omslachtige wijze succes wensen.
Verdediger
Slotattractie van de informele bijeenkomst is
Ruud Lubbers. De stekelige vragen die het
team- van Den Haag Vandaag op hem afvuurt
nopen hem de VVD in bescherming te nemen.
Als de interviewer constateert dat de liberale
fractie zich staatsrechtelijk onfris heeft gedra
gen, door zelf een co-formateur naar voren te
schuiven (wat de taak is van de koningin), zegt
hij sussend: „Dat klinkt wel wat erg fors. Dan
moet ik toch opkomen voor de VVD. Het zal je
maar gebeuren, negen zetels verlies bij verkie
zingen, de wisseling fractievoorzitter en de situ
atie rond de politieke leiding". Het betekent
overigens niet dat hij alles wenst te vergoeilij-
ken. Als Lubbers zegt dat de VVD „natuurlijk
wat steken heeft laten vallen", dan richt hij
zich tot de goede verstaander, die aan een half
woord voldoende heeft.
FRANS WEERTS
(Vervolg van de voorpagina)
I HAAG Prémier Lubbers heeft gezegd met
ogen afscheid te hebben genomen van een aantal
Iga's uit zijn eerste kabinet. Lubbers roemde ze
voor stuk om hun capaciteiten, inzet en manier
fop ze hun land gediend hebben.
al het feit dat Winsemius (VVD) geen deel uitmaakt van de
Ve regeringsploeg zei de premier zeer te betreuren. Lubbers
i Winsemius als een „waardevolle minister, met een goede
Iting van wat politiek is en goede bijdragen in de minister-
Eén van de posten die Lubbers in gedachten had voor
emius was het ministerschap van WVC.
'Van Aardenne zei Lubbers: „Het succes van het herstelbe-
js grotendeels op zijn conto bij te schrijven". Lubbers zei De
ir (Defensie en daarvoor geruime tijd Justitie) te zullen mis-
|m zijn zeer waardevolle inbreng in het kabinet. De Ruiter
)r de voorkeur aan gegeven nog enkele jaren door te bren-
in zijn oude stiel, de rechtswetenschap. Eegje Schoo (Ont-
ielingssamenwerking) heeft volgens de premier „vaak ten
:hte veel kritiek te verduren gehad. Maar haar inzet en col-
(iteit waren groot", aldus Lubbers.
Iers bevestigde dit keer geen blokkades te hebben opgewor-
-yoor bepaalde namen. Toch wond hij er geen doekjes om
Ipmmige personen op bepaalde posten in deze formatie zeker
Vanzelfsprekend waren. Over Nijpels' eigen vroegtijdig uit-
fte kandidatuur op Defensie verklaarde Lubbers: „Wij zijn
allemaal voor alles geschikt".
(ADVERTENTIE)
COR. Exclusieve meubelen van topkwaliteit
Ontworpen door topdesigner Pefer Malie.
Subliem van vormgeving. Ongekend van zit
comfort. Het Cor programma omvat fauteuils,
2 zits- en 3-zitsbanken in stof en leder én in
vele moderne kleuren.
Cor is slechts één van de vele exclusieve mer
ken die u bij Stoutenbeek aantreft. Een exclusi
viteit die kenmerkend is voor Stoutenbeek's
collectie Totaal Wonep.
Van slaapkamers, eethoeken en wandmeu-
beleri en vloerbedekking tot advies vanStou-
tenbeeks eigen binnenhuisadviseurs bij u thuis.
Ontdek de exclusieve visie van Stoutenbeek
'op wonen. In elke stijl en in elke prijsklasse.
NET'N TIKKELTJE EIGENZINNIGER
IArtifort Auping Banz Bord Besouw Bulthaup Castle furniture Cor De Sede Fischbacher Durlet Gelderland Hülsta Castelijn I
Interiübke JA.B. Kendix Koekoek Leolux Miller Montis Musterring M.I.D. Parade Pastoe Ploeg RolfBenz Saponti I
'Tmnwen NoorreN
(yGCUWEN KVvEKKfcN TE VEEL-
ZWOLLE De 32-jarige
Zwollenaar Johan de Vel
de heeft een vinding ge
daan, waarmee volgens
hem in één klap de ener
gieproblemen zullen zijn
opgelost. Door gebruik te
maken van de energie die
vrijkomt bij het draaien
van de aarde, de zoge
naamde rotatie-energie,
kan op grote schaal ener
gie worden gewonnen.
Hiervoor is een gyroscoop no
dig, die voorzien is van een
zeer groot en snel roterend
vliegwiel. De aarde draait on
der een dergelijke gyroscoop
door, waardoor volgens de
Zwollenaar „gigantisch veel"
bruikbare energie gewonnen
kan worden. Als deze vinding
op grote schaal wordt toege
past, zullen wereldwijd alle
kern- en krachtcentrales over
bodig zijn, meent hij.
Milieu-problemen levert dit
systeem niet op, verzekert De
Velde. Het enige nadeel zou
kunnen zijn dat de aarde iets
langzamer gaat draaien.
„Maar", zegt hij, „dat zal te
verwaarlozen zijn. Zelfs over
enkele eeuwen zal er niets van
te merken zijn". De Velde
heeft inmiddels octrooi aange
vraagd op z'n uitvinding, die
volgens hem dermate simpel
is, dat juist daardoor nog nooit
iemand anders er is opgeko
men.
In het voetspoor van
honderdduizenden
landgenoten trekken onze
verslaggevers er in deze
vakantieweken in eigen
land op uit. In deze
kolommen geven zij hun
persoonlijke impressie
van zomerse
gebeurtenissen die voor
de lezer mogelijk een tip
kan bevatten voor een
dagje uit. Zo bekeek
Barend Strang in het
Marinemuseum in Den
Helder scheepsmodellen.
De liefhebber kan er uren
zoet mee zijn. Fraaie oude
zeilschepen en van alles
wat deze eeuw aan
maritieme
krijgshaftigheid heeft
opgeleverd: ramschepen,
fregatten, jagers... De
bodem van de zeven zeeen
ligt er vol mee.
Veel mensen
hebben geen idee
hoe het met de
zee gesteld is"
X
De tocht gaat naar een booreiland dat halverwege Texel ligt te
wachten op werk.
Dat is natuurlijk het mooiste:
een periscoop. Het spiedend
oog dat normaal net boven
water uitsteekt, staat boven
op het dak van het Helders
Marinemuseum. Je kunt hem
alle kanten op draaien. Drie
jongetjes willen tegelijk kij
ken. Jammer, maar dat gaat
niet. „Daar komt een zeil
bootje aan. Een man met een
hond. Ik zie het bankje waar
we net hebben gezeten". Er
valt echter niks te torpede-
Het dagje Den Helder begint
aan het havenhoofd waar de
boot naar Texel regeert.
Naast de opritten ligt het Ma
rinemuseum. Het kan niet
missen: op het pleintje voor
de deur rust genoeg bejaard
wapentuig.
De matroos achter het loket
leest een boekje, scheurt af
en toe een kaartje af en be
heert de televisieschermen
die zicht geven op de inboe
del. Hij vindt het wel lekker,
zo rustig. Het seizoen is voor
bij. De scholen zijn dicht. Die
komen apders met klassen
tegelijk. Brengen de hele dag
door bij de marine, maken
een rondvaart en bezoeken
het museum. Nu is het alleen
een kwestie van loslopende
toeristen. Nee, een catalogus
heeft hij niet.
Dan maar goed de verklaren
de bordjes lezen. Die zijn
meestal kort en duidelijk,
soms ontoereikend. Of raar.
Wat te denken van de tekst
bij de wissellamp van de kor
poraalsgemeenschap van de
B-jagers? „Toen Hr. MS.
Overijssel in juni 1968 voor
de eerste maal naar de Ne
derlandse Antillen ging,
werd deze lamp in een bar in
Puerto Rico aangetroffen.
Later op die avond werd de
lamp meegenomen naar het
schip en opgehangen in het
korporaalsverblijf'
Wat concludeert iemand die
dit leest? Juist: onze jongens
hebben zich vol laten lopen
en die lamp met een dronken
kop meegejat".
Maar ja, volgens het museum
stelen onze jongens niet. Ze
treffen wat aan en ze nemen
het mee...
Ha, dat is duidelijk: een reus
achtig opengewerkt model
van de Karei Doorman. Het
is keurig ingericht, net een
poppenhuis. Maar dan wel
één met acht toiletpotten op
een rijtje.
Kiiken naar de scheepsmo
dellen: de liefhebber kan er
uren zoet mee zijn. Fraaie
oude zeilschepen en van alles
wat deze eeuw aan maritie
me krijgshaftigheid heeft op
geleverd: ramschepen, fre
gatten, jagers... De bodem
van de zeven zeeën ligt er
vol mee.^
Midden in het Helderse win
kelcentrum bevindt zich het
reddingsmuseum Dorus Rij
kers. Het bestaat net vijf jaar
en wordt gerund door vijf
tien vrijwilligers. Een bezoe
ker die geluk heeft, treft er
één die geen zin heeft alleen
bij de kassa te zitten. Hij
houdt een uitvoerige rondlei
ding onder het motto „ieder
een maakt zijn eigen geschie
denis".
De toelichting op de wand
borden is goed, maar het ver
haal van de vrijwilliger is be
ter. Hij vertelt over de 2,5 ton
zware roeiboten die om
streeks 1750 uit Engeland
kwamen om hier als redding
boot dienst te doen, maar die
voor het strand te zwaar wa
ren.
Bij een originele reddingboot
uit 1939: „Een motor en die
selolie vonden ze te duur. Ze
zeiden: ga jij maar roeien, dat
is makkelijker. Na de oorlog
zijn die boten niet meer ge
bruikt."
Een foto van een reddingboot
met tien roeiers. Hoe kunnen
daar nog drenkelingen bij?
„Daar kon wel vijfenzestig
man op. Die werden tussen
de planken en de balken in
gezet. Die mensen waren als
de dood, maar in noodgeval
len stampten ze alles vol.
Daar zijn hele sterke verha
len van".
Hier mag je ook aan allerlei
dingen komen. Een elek
trisch lichtagregaat om in
noodweer boven op een
duintop te gebruiken, wil
nogal eens dienst weigeren.
Dan wordt het handwerk.
„Draaien jongens, draaien,
dan zie je vanzelf licht ko
men. Zo gingen ze de hele
nacht door". In zijn houten
kast maakt de dynamo een
stormachtige herrie.
Daar hangt de oorkonde die
Dorus Rijkers kreeg bij zijn
afscheid, compleet met de
lijst van zijn reddingen.
„Je ziet dat hij ook vaak met
z'n eigen vlet ging. Die von-
d-ie mooier. Hij vertrouwde
die nieuwe reddingboten
niet."
Ernaast de vitrine met me
dailles van onze zeehelden.
„Dit zijn replica's. De echte
medailles werden verkocht
aan de juwelier, die het goud
en zilver omsmolt. Dan kre
gen ze een replica. Van eer
kun je niet eten... En het was
goed voor de rekening van
de drankboer. Dorus Rijkers
zou eens een medaille hebben
verkocht om een fiets te ko
pen".
In de bovenzaal is de brug
van een schip nagebouwd,
compleet met apparatuur om
aan te komen. Wie de brug
betreedt start via een elek
tronisch oog een horizonbre-
de film die is opgenomen
vanaf een stampende en slin
gerende reddingboot. De zee
in als zijn woeste schoonheid.
Afschrikwekkend voor de
aspirant-zeiler. „Veel mensen
hebben geen idee hoe het
met de zee gesteld is".
Na al deze theorie is het tijd
voor de praktijk: een rond
vaart van anderhalf uur door
de haven en over het Mars
diep. De Meermin ligt voor
de visafslag, midden tussen
de kotters.
De schipper geeft laconiek
uitleg. Over de markerings
boeien van Rijkswaterstaat:
„Ik kan u verzekeren, er lig
gen er een hele hoop zo links
en rechts".
Bij het verlaten van de ha
ven: „Sorry dat ik het zo laat
zeg, maar u mag niet fotogra
feren in de Helderse haven.
Zodra we er uit zijn, is het
geen probleem. Ik zou zeg
gen: gaat uw gang".
De tocht gaat naar een boor
eiland dat halverwege Texel
ligt te wachten op werk. Dan
naar de haven van de veer
boot, langs de Mokbaai en
het strand waar oefenende
mariniers net een landing
uitvoeren. Dan terug naar de
Helderse zeewering.
Net boven de dijk steekt het
dak van het Marinemuseum.
Met periscoop. Maar voor een
torpedo hoef je op de Meer
min niet bang te zijn.
BAREND STRANG
