TULPEN ZIJN EMPULS-
ARTIKEL-BU-UITSTEK
IN EN OM DE KAS
Paul van Vliet treedt
als nieuw uit zichzelf
Aandeel Bloemenveiling
Westland twintig procent
Musici op bres voor
opera van Bastille
Beurs uan Amsterda
dagpuzzel
LAND EN TUINBOUW
£&tdAe(Sotttanl
MAANDAG 14 JULI1986 PAG|
Het afgelopen jaar heeft Bloemenveiling Westland haar
sterke positie in de Nederlandse en internationale bloemis
terij gecontinueerd. De omzet van de veiling steeg in 1985
met bijna 10% tot ruim 1,1 miljard gulden. Het aandeel van
de export in deze omzet is 75%. Bij elkaar heeft Bloemen
veiling Westland een aandeel van 20% in de totale wereld-
export in bloemen en planten. Dat blijkt uit het Engelstali
ge. internationale jaarverslag 1985 van Bloemenveiling
Westland. dat onlangs is verschenen.
Het jaar 1985 was voor Bloemenveiling Westland een ge
zond jaar. Na het bereiken van de omzet van één miljard
gulden in 1984 heeft de groei zich in 1985 voortgezet. De
aanvoer van snijbloemen steeg in 1985 met ruim 6%. De
prijsstijging van 1% viel echter enigszins tegen. In de sec
tor bloeiende en groene potplanten steeg de aanvoer met
12,4% bij een prijsstijging van 7,4%. Beide percentages wa
ren hoger dan vooraf was geraamd. De ontwikkeling bij
zowel snijbloemen als kamer- en tuinplanten leidde tot
een omzet van 1,117 miljard gulden en leverde een meer-
omzet op van 99 miljoen gulden. Dit betekent een omzet
groei van bijna 10% ten opzichte van 1984
Stijgende werkgelegenheid
bij Bloemenveiling Westland
Voor Bloemenveiling Westland is 1985 in vele opzichten
een goed jaar geweest. Naast een groei in de omzet van 9,8
procent is vooral de groei van het aantal personeelsleden
met 107 medewerkers(sters) opvallend. Het totaal aantal
personeelsleden op Bloemenveiling Westland kwam daar
mee eind 1985 op 856, van wie 236 vrouwen (+52) en 620
mannen (+55). Voor het eerst sinds jaren is het aantal full
timers (448) groter dan het aantal parttimers (408). Dit zijn
enkele belangrijke conclusies uit het sociaal jaarverslag
1985 van Bloemenveiling Westland.
Het arbeidsproces op Bloemenveiling Westland wordt
vooral gekenmerkt door arbeidspieken in het voorjaar en
de zomermaanden. Deze pieken worden veroorzaakt door
een stijging in de aanvoer van bloemen en planten. Jaar
lijks wordt deze arbeidspiek opgevangen door het inzetten
van vakantiewerkers. Vanaf eind april tot eind september
hebben in 1985 351 scholieren als vakantiewerker op Bloe
menveiling Westland gewerkt. Enkele vakantiewerkers
werden daarna in vaste dienst aangesteld.
Al jarenlang is groei hèt kenmerk van de Westlandse
Bloemenveiling. Ook 1985 vormde daarop geen uitzonde
ring. Deze groei uit zich onder meer in een groeiende or
ganisatie, waarop de veiling door het verbeteren van de
organisatiestructuur inspeelt. Naast voortdurende aan
dacht voor efficiency hechten bestuur en directie grote
waarde aan goede arbeidsomstandigheden en interne com
municatie, zo meldt het sociaal jaarverslag. Ook wordt
steeds meer aandacht besteed aan scholing. De totale kos
ten voor de studiefaciliteiten verdubbelden zich het afge
lopen jaar: 242.000 in 1985, tegen 103.000 in 1984.
De bolbloemen en dan
in hoofdzaak de tulp
zijn dè trekkar voor de
bloemenconsumptie in
het algemeen. De bol-
bloem is door de bank
genomen voor een rede
lijke prijs te koop, is een
groot deel van het jaar le
verbaar in tal van kleu
ren en leent zich bijzon
der goed voor de verkoop
in supermarkten e.d. Het
is bovendien een impul
sartikel-bij-uitstek. Dat is
de mening van ir. J.E.C.
Spithoven, de voorzitter
van het Produktschap
voor Siergewassen.
Daar komt nog bij dat de tulp
het Holland-imago versterkt.
Vraag honderd Amerikanen
waaraan ze denken als ze het
woord „Holland" horen en 35
zullen dan zeggen: de tulpen.
De industriële wereld mag
zich dan weieens meesmui
lend afvragen of het nu wel
juist is Holland te verkopen
als het land van de tulpen, de
klompen en de molens, maar
naar de mening van Spitho
ven moet men zich van die
kritiek niets aantrekken. Op
zijn minst „houden zo", maar
nog liever moet dat imago
versterkt worden.
Welke soorten?
De ene tulp is de andere niet,
maar aan welke rassen en ty
pen heeft de handel en de ex
port de meeste behoefte? Op
de Bolbloemenstudiedag in
Rijnsburg gaf Sierafor-direc-
teur Frits Keijzer een ant
woord op die vraag. De han
del heeft, zo zei hij, behoefte
aan een Apeldoorn met de
houdbaarheid van Aladdin.
Met andere woorden: aan tul
pen met frisse, heldere kleu
ren en een lang vaasleven.
Die zijn (nog) niet uit voor
raad leverbaar. De rode Apel
doorn zelf is volledig uit de
gratie geraakt. Het is een tulp
met een fraaie kleur, maar
heeft de minder feestelijke ei
genschap op de vaas sterk
door te groeien en dan wor
den de stengels op de duur zo
krom als een hoepel. Boven
dien is de houdbaarheid van
deze tulp maar zo-zo. Vooral
als hij te onrijp wordt geoogst
en dat gebeurt helaas nog al
eens, ook al is er de laatste ja
ren veel verbeterd.
Vandaag is de Apeldoorn de
tulp met de laagste marktno-
tering. De bloembollenexpor
teurs en de broeiers hebben
zich van deze cultivar afge
keerd en zelfs nu deze tulp dit
jaar een heel matige oogst
geeft, komt er in de toch al
lage prijs geen enkele bewe
ging in opwaartse richting.
Dat is toch wel een teken aan
de wand. Opmerkelijk overi
gens dat Golden Apeldoorn,
een gele mutant, dit jaar wel
goed gegroeid is.
Keijzer legde de vinger ook
op een gevoelige plek: er moet
veel meer aandacht komen
voor de kwaliteit. Neem de
dubbele gele tulp Monte Car
lo. Niet te geloven zoals die in
kwaliteit is teruggevallen.
Soms is er zelfs van dubbele
bloemen nauwelijks sprake
meer. Zo wordt de markt voor
deze tulp vermoord.
Elastisch
Tijdens deze studiedag is het
aanbod ter sprake gekomen.
Hoeveel kan er aangevoerd
worden? De vraag naar bol
bloemen is elastisch. Dat wil
zeggen dat ook bij een groot
aanbod de handel er altijd wel
een gaatje voor zal weten te
vinden. Maar dan zullen de
prijzen natuurlijk wel dalen.
En dan ligt het er maar aan
wanneer voor de broeier de
prijzen niet meer lonend zijn.
Wanneer gaan de lijnen van
de handel en die van de
broeier mei elkaar kruisen?
De tulp is een exclusief arti
kel. Trosanjers worden ook in
Israël. Afrika en Columbia
geteeld, maar tulpen niet. Zo
veel te meer tulpen er aange
voerd zullen worden, zo veel
te meer er ook verkocht wor
den. Maar... de consument
wordt steeds kritischer. De
consument wenst waar voor
zijn geld. Daarom moet de
broeier optimale kwaliteit le
veren en dat kan moeilijk als
men probeert met steeds klei
nere maten bollen te werken.
Die kosten weliswaar minder,
maar uit een „tien" kan men
geen goed bos tulpen halen.
Zeker niet als kistjesbroei
wordt toegepast.
De diverse
proefstations testen
regelmatig nieuwe
tulpen op hun
broeicapaciteiten. En
als ze in bloei raken,
komen de
praktijkmensen
poolshoogte nemen.
De broeiers willen
constant op de hoogte
blijven.
Voor het overige wilde men
afrekenen met het sprookje
dat de tulp een uitgesproken
voorjaarsbloem is. Dat imago
hebben de broeiers zelf om
zeep geholpen door tulpen
van oktober tot en met mei te
gaan aanvoeren.
Zelf broeien
Het aanbod van tulpenbloe
men neemt toe omdat steeds
meer tulpenbollenkwekers er
toe overgaan een deel van
hün produktie zelf te gaan
broeien. Men neemt die stap
gemakkelijk omdat de accom
modatie er vaak al is en het
vakmanschap en de man
kracht ook. Verder bedient
men zich van een eigenaardig
argument. „We behoeven de
bollen niet te kopen", zo zegt
men. Nu is dat zeker waar,
maar wie zo redeneert doet
wel aan een brok economi
sche onzin. Als je begint het
sommetje zo te maken, blijf je
als kweker/broeier nergens.
De bloembollenkweker is het
immers om een zo hoog nj
lijke prijs voor zijn bollq
doen en de broeier is erl
op gespitst om zijn bollet
scherp mogelijk in te kop
Dat zijn twee totaal vers^
lende uitgangspunten. Al}
bollenkweker ziin eigen f
len wil gaan broeien,]
moet hij die tegen de geï
de prijs aan zijn afdï
broeierij verkopen. Zo zie
zakelijke filmpje er uit en
het anders doet is alleen 1
bezig zich zelf rijk te reké
Er is op het ogenblik sprake veel fruitsoorten zijn in de
van een zeer ruim aanbod komende weken aantrekke-
van fruit. De prijzen voor lijk. De consumenten, die er
een sport van maken om zeil
jam te maken, moeten de prij
zen maar goed in de gaten
houden om hun slag te kun
nen slaan. De rode bessen
worden in doosjes en los te
koop aangeboden. Als fruit
soorten in doosjes aangeboden
worden, gaat het meestal om
een inhoud van 200 gram.
Een doosje rode bessen kost 90
cent. Als de bessen los ge
kocht worden, komt de prijs
op 2,10 per pond. Frambo
zen zijn nog niet echt goed
koop, een doosje kost 3,-. Er
zijn ook alweer bramen, deze
kosten f 4,50 per doosje. Voor
een doosje kruisbessen komt
de prijs op 2.40. Aardbeien
worden tegen nogal uiteenlo
pende prijzen te koop aange
boden. De prijs is afhankelijk
van de kwaliteit en varieert
van 1.75 tot2,90 per pond.
Dan zijn er de overheerlijke
meloenen van eigen bodem.
Door het mooie weer hebben
ze een goed suikergehalte.
Voor de ogenmeloenen va
rieert de prijs van 5 tot 6 gul
den per stuk. Het neusje van
de zalm bij de meloenen is de
suikermeloen. De prijs ligt
tussen 8 en 12 gulden per
stuk. De Hollandse kersen
kosten 4.50 per pond. Naast
al het fruit van eigen bodem
worden er indrukwekkende
hoeveelheden ingevoerd.
Voor import-kersen schom
melt de prijs tussen 3 en 4
gulden per pond. De perziken
kosten ongeveer 3,- per
pond. Omdat ze vaak per stuk
verkocht worden, is het han
dig om ze eens een keer te la
ten wegen om een prijsidee te
krijgen. Spaanse pruirrgn van
het soort Santa Rosa kosten 3
gulden per pond. Dit is slechts
een greep uit het sortiment
dat thans door de groenteman
te koop aangeboden wordt.
Naast een keuze uit het fruit
blijft toch nog steeds de regel
matig terugkerende vraag be
staan van: „wat zullen we
eten vandaag?". Bloemkool is
goedkoop, maar wordt wel
wat duurder. De prijs ligt tus
sen 1,50 en 2,50 per stuk.
Spinazie en andijvie zijn voor
prijzen tussen 70 cent en/ 1,-
per kilo te koop. De bospeen
is niet duur. een bos
1,50. Broccoli is nog
goedkoop, namelijk 3.
kilo. De prei is met van
veranderd, een kilo
1,60. De tuinbonen zijnl
op te koop voor 75 ce
kilo. Bleekselderij kost
per struik. Verse krotenl
voor 75 cent per kilo te Ijj
Koolrabi is nog steeds voq
lig geprijsd met een pn/s,
van 50 cent per stuk. Spe,
bonen van goede kwa
kosten 2,50 per pond.
snijbonen stijgt de prijs,
pond kost nu 5,-. Een
sla kost 50 cent. Voor ton.
ligt de prijs tussen 1
1,40 per pond. 1
mers zijn te koop voor 55
tot 1,10.
KUNST
WIM WAMA
OVERLEDEN
ZUTPHEN'In Zutphen is
zaterdag op 67-jarige leeftijd
de acteur Wim Wama over
leden. Wama vormde met
Dick van der Maat gedu
rende dertig jaar het komi
sche duo de Wama's, dat in
het begin van de jaren ze
ventig uit elkaar ging.
Daarna werkte Wama bij
het Amsterdams Volstoneel
en Nooy's Volkstheater. In
september 1985 moest de ac
teur zich terugtrekken we
gens ziekte. Hij wordt
woensdag om 13.00 uur op
Driehuis-Westerveld gecre
meerd.
Actrice slachtoffer
rol van Ruth Ellis
LONDEN Een jonge Britse
actrice die op het toneel Ruth
Ellis, de laatste vrouw die in
Groot-Brittannie werd terecht
gesteld, zou spelen, is het slacht
offer geworden van deze emo
tioneel zeer beladen rol. Naar de
Britse pers zaterdag berichtte,
zou de 20-jarige Juliette Butler
dermate diep getroffen zijn door
deze rol, dat zij zich van het le
ven beroofde. Ruth Ellis werd
in 1955 terechtgesteld omdat zij
buiten een nachtclub haar ont
rouwe vriend in koelen bloede
had doodschoten. Onlangs is
over haar lot de film „Dance
with a Stranger" gemaakt.
DENNIS THE MENACE
35 JAAR
NEW YORK Dennis the Menace (bedreiging), het
ondeugende jongetje van vijf dat elke dag in strip
hoeken van kranten in de hele wereld in en uit de
purée raakt, wordt 35 jaar. In 1951 begonnen is Den
nis meer dan 12.850 keer verschenen in meer dan
1.200 dag- en avondbladen en verslonden door ruim
100 miljoen aficionados. Dennis the Menace wordt
gelezen in 45 landen en vertaald in 14 talen. In
Frankrijk heet hij „Dennis la Petite Peste", in Span
je „Daniel el Travieso" en in Nederland "blijkbaar
"Henkie het Huisgevaar". De schepper van Dennis
the Menace is de nu 65-jarige Hank Ketcham, die de
stripfiguur modelleerde naar zijn eigen zoontje Den
nis, indertijd 5, en een opmerking van zijn eerste
vrouw Alice: „Henry, your son is a menace!"
Amsterdams
Zomerfestijn
afgesloten
AMSTERDAM Na een zeer
succesvol vérloop is het Zo
merfestijn Amsterdam giste
ren afgesloten. Hoewel defini
tieve bezoekersaantallen nog
niet bekend zijn, is de organi
satie zeer tevreden over de
grote belangstelling. Vanaf 1
juli werden op een tiental
plaatsen verspreid over Am
sterdam 150 voorstellingen en
film/videopresentaties gege
ven. Hoogtepunten daaronder
waren volgens de organisatie
de Station House Opera, Mech-
thild Grossmann, de Europese
première van Laurie Booth en
de concerten door David Moss.
Theatershow Paul van Vliet: „Over
leven". Teksten: Paul van Vliet. To
neelbeeld: Wim Dresens en Lidewij
de longh. Muziek: Ben van der Lin
den. Decor: Ron de Groot. Theater:
Circustheater te Scheveningen.
Voorstellingen: juli t/m 16 augustus,
niet op zondag en maandag.
Het lijkt absurd over Paul van
Vliet na 20/30 jaar podium-
werk nog te spreken van
groei. Dat hij zich zou hebben
vernieuwd zou uitgelegd kun
nen worden als ontrouw aan
zijn persoonlijke stijl. Wel lijkt
hij langzaam van gedaante te
veranderen, geestelijk gespro-
PARIJS Negentig interna
tionaal bekende kunstenaars
en musici hebben aandrang op
de Franse politieke leiders uit
geoefend, de Opéra de la Bas
tille te voltooien: een project
van 500 miljoen gulden dat de
vorige regering heeft laten lig
gen.
In" een brief met als eerste
handtekening die van de com
ponist en dirigent Pierre Bou-
lez, stond dat de nieuwe opera
en in het bijzonder zijn modu
laire theater, „een grote kans
vormen voor de toekomst van
de zangkunst en de cultuur in
Frankrijk en in de wereld".
De verwachting in Parijs is dat
de minister van cultuur en
communicatie, Francois Léo-
tard, binnen een paar dagen
een besluit zal nemen.
De bouw op de Place de la
Bartille werd in januari 1985
ter hand genomen en zou in
1989 zijn voltooid, wanneer de
200ste verjaardag van de Fran
se revolutie wordt herdacht.
Maar critici hebben het ont
werp van de Canadese archi
tect Carlos Ott te kostbaar ge
noemd en zijn gevel „die uit
een fabriekswijk". Het werk
werd maanden geleden afge
broken om kosten en ontwerp
nog eens te bekijken.
Onder andere ondertekenaars
van de brief zijn de dirigenten
Daniel Barenboim, Sir Georg
Solti, James Levine en Lorin
Maazel, de zangeressen Hilde-
garde Behrens, Grace Bumbry
en Margaret Price, de compo
nisten Steve Reich, Mauricio
Kagel en Karlheinz Stockhau-
sen, en de architecten Claude
Vasconi, Hermann Hertzber
ger en Mario Botta.
ken dan. Want dat sprak voor
al aan zaterdagavond in het
Scheveningse Circustheater,
waar hij aan zijn reeks „Over
leven" begon als zomeravond-
show.
Hij wordt per jaar speelser, net
zoals op het saaie tienerfuifje,
dat pas een echt feest wordt
als de ouders hun kinderen op
komen halen. Als intro zingt
hij „Ik ben zo vaak opnieuw
begonnen" en dat is wat hij in
zijn optreden waar maakt. Van
nature leuk uitgevallen, met
het accent op cabaret als
woordkunst, begint hij nu pas
goed uit zichzelf te voorschijn
te komen, richting publiek. Hij
vermaakt niet langer alleen
maar de mensen, hij deelt mee
in hun lot. Hij taxeert wat in
anderen gaande is, ervaart dat
in zichzelf als een chemisch
proces en levert zichzelf uit,
smelt samen met wie hij sa-
menzit in die goeddeels gevul
de zaal.
Tegelijk komt zijn clowneske
karakter sterker over. Zijn
melancholieke lied over „De
huilbui in elk van ons" ver
keert tingeltangel op de piano
in een levenslustige lachbui.
En „Alles is anders met jou"
valt bijna samen met de „Tur
bomens", die creatief nieuwe
wegen zoekt.
Aldus komisch doende, gevoe
lens delend met zijn publiek,
ontstaat er bij hem zelfs teder
heid, zoals in de figuur van
Bennie, de concierge van een
Dezelfde van Vliet, een zo goed als nieuwe Paul.
scholengemeenschap. Na door
lichting van de huidige onder-
wijsdébacle, wijst hij ouders op
de onvermoede mogelijkheden
in hun kind, die zij eisen stel
lend zelf nog niet ontwaarden.
In „De voordeurdelers" met
losse relaties als persoonsver
wisselingen moet zelfs „de
beuk er in" van de FC Den
Haag-fan die zich voegt hij
deze illusionistische leefge
meenschap met BOB-kinde-
ren, bewust ouderloze babies.
Paul van Vliet haalt veel over
hoop. De belichters komen
spots tekort en de muzikanten
instrumenten en elektronische
geluidsverwevingen om al die de hand voor speelse sugge-
facetten karakteristiek naar sties. Dezelfde van Vliet, een
voren te halen. En dan ook zo goed als nieuwe Paul.
nog Lidewij de longh achter TON OLIEMULLER
jHOOFDFONDSEN
Noteringen van maandag 14 juli 1986 (tot 11:00 uur)
hoogovens c
hunl.doug.
inlem.mtjl
océ
ommefen c
pakhoed c
philips
rodamco
rolinco
vml-slork
drvxJeod over
85/1.30
85/135
85/6.60
85 27.—I d
83/84-5% si
85/2.55
85/4.20
85 5 90
85/4 - *5% st a.
85 5.20 d.
85/11.32
85/3.60
85 2.75 n d
81 3.50
65 ƒ6.50 of 2%% sta
85/3.50
85/7.40
85/2.50
85 1.40 b
85/2.40
84/85 1.60
85 6 25y
85/5
8512.80
85/2.40
85/8.50
85 14
85 3.40
85 10.—
85 1.75
85/3.20
85 II-
,85/2.92
84 4.401 Wh sl a
84/85 1.64
78 4.40+5% st.a
85 8
85 14.82
85/8.50
85/7.80
hodd
125.50 6/1
95.50 10/7
183.70 17/4
614.006/1
154.00 9/4
94.708/1
119.006/1
145.00 6/1
160.0022/5
218.0011/7
183.504/6
223.00 29/5
99.50 21/4
54.20 10/1
61.20 2/1
244,808/1
163.00 12/3
127.00 22/5
76.20 6/1
84.4011/7
64.50 4/2
279.00 23/5
164.00 10/7
202.80 26/6
96.00 22/5
267.50 6/1
221.506/1
166.50 22/5
522.00 2/6
38.506/1
93.50 6/1
66.20 17/2
95.70 2/6
14210 3/4
88.00 2/6
51.103/4
326.20 3/7
504.0011/7
357.00 22/5
77.00 16/6
97.3025/2
68.50 27/2
14660 2/1
535.0013/5
143.70 27/1
72.70 13/5
94.00 13/5
115.5014/5
114.00 30/1
134.00 7/1
156.00 30/1
153 00 26/2
75.502/1
36.20 25/2
49 5027/2
148.00 16/5
137.003/1
77.002/1
52.00 13/5
66.0025/2
44.80 14/5
195.002/1
118.70 3/3
1638030/1
71.0025/2
184 00 14/5
161.0030/5
105.003/3
400.50 2/1
30.1026/3
47.60 16/5
49 408/7
82.80 23/1
132.50 28/1
72.203/3
46.602/1
267.2013/5
344 00 4/3
268.00 26/2
59.6226/2
167.50
610.50
152.70
81.00
110.90
127.00
157.50
217.50
179.20
21520
176.00
149.00
113.30
257.50
16220
192.20
85 00
212.00
169.70
151.50
516.00
323.50
503.00
337.00
167.00
611.00
152.80
80.80
111.30
125.00
157.00
21700
179 30
216.50
M6 50
93.70 |e
47.50 |a
176.00
148.00
113.30
257.50
16220
192.30
85 20
212.50
170.00
151.00
516.00
EN ZILVER
GOUD Nieuw Vorige ZILVER
onbewerkt 27280 - 27780 27100 - 27600; onbewerkt
bewerkt 29380 29200 bewerkt
Opgave: Drijfhout, A'dam
OMSCHRIJVINGEN
FIGUURPUZZEL
Horizontaal: 1 hoofddeksel m0u
brede rand; 4 krijgsmacht; 6 ffl
aan; 7 grote ruwe steenmassa
stuk; 11 exploitant van sche|7
overloper.
Verticaal: 1 schrandere vierv
hemels wezen; 3 roofvogel; 4j^j
plomp; 5 alcoholische drank;
rens; 9 dichterbij; 10
handvat.
-BU 6 :jee g tiunj g :6oi y :j0|ï
e :is6ue z ipuoiisjapjeq i M
21 :jspaj u :sjojuaajs i :ue?"
9 Ue6è| p :>iiBqai!ni| i :jees