Visioen van
Billy Graham
in vervulling
j
AJ
finale
Conferentie
breekt
alle records
TRAINING EVANGELISTEN VOOR
„GODS UUR VOOR DE WERELD"
Maleisische
universiteiten
bevreesd voor
fundamentalisme
1 £ecdóc Qowumt'
ZATERDAG 12 JULI 1
AMSTERDAM - De eerste evan
gelist meldde zich een jaar geleden
al in Amsterdam. Een beetje ver
ontwaardigd, omdat hij niets ge
hoord had van de Billy Graham
Association". Misschien is hij er
vandaag weer, nu de internationale
conferentie voor rondtrekkende
evangelisten écht begint. Hij is dan
een van de achtduizend predikers
uit 175 landen die de RAI aan het
grootste congres tot nu toe helpen.
Tussen vandaag en 21 juli gaat de
droom, of liever het visioen van Billy
Graham voor de tweede keer in vervul
ling. Dan brengt hij de evangelist uit Iri
an Jaya, die lopend rondtrekt om het
Goede Nieuws te verkondigen, in con
tact met zijn cpllega uit Groenland die
dat zelfde doet in omgekeerd evenredige
omstandigheden. Dan worden minstens
zoveel talen gesproken als op het Pink
sterfeest. toen iedereen in Jeruzalem in
zijn eigen taal de discipelen van Jezus
Christus het evangelie hoorde proclame
ren. Op uitnodiging van Graham komen
achtduizend evangelisten uit de hele we
reld naar Amsterdam om met elkaar te
spreken over hun roeping en om daarin
getraind te worden door ervaren en des
kundige broeders.
In 1983 vond de internationale confe
rentie voor evangelisten voor het eerst
plaats. Toen moest de organisatie dui
zenden evangelisten teleurstellen. Het
geld en de ruimte ontbrak om alle aan
vragers toe te laten. Daarmee was de be
hoefte aan een tweede conferentie direct
duidelijk. Maar ook ditmaal blijven de
deuren gesloten voor velen. Tom Goos-
mann. perschef van de organisatie: „In
eerste instantie kregen we van 60.000
evangelisten te horen dat ze wel wilden
komen. Van hen stuurden 25.000 een
formulier in waarmee ze in aanmerking
konden komen voor deelname. Daar
kunnen we niet meer dan achtduizend
van herbergen, het is niet anders".
Oerwoud
Voordat de evangelist uit Irian Jaya met
zijn collega uit Groenland op een bankje
in Amsterdam zit te praten, is al heel
wat werk verzet. De laatste man van de
organisatie van „Amsterdam '83" was
nog maar net uit Amsterdam vertrok
ken. of de eerste man voor „Amsterdam
*86" maakte zijn opwachting. In novem
ber '84 begon men met de voorbereidin
gen, vanaf januari '85 met een team van
vijftien man dat sindsdien groeide tot
honderdvijftig „wegbereiders". Zij heb
ben er voor gezorgd dat ook de meest
geïsoleerde man Gods te weten kwam
wie Billy Graham was en wat 's werelds
bekendste evangelist van plan was.
Goosmann: „Wij hebben contacten met
kerken en christelijke organisaties over
heel de wereld. De evangelist op Irian
Jaya mag dan geen telefoon en brieven
bus hebben, de organisaties hebben die
wel. Zij verzorgden de communicatie,
vaak als koeriers lopend door het oer
woud".
Mocht de eenzame evangelist inderdaad
naar Amsterdam willen komen, dan be
geleidt de organisatie hem van stap tot
stap. Want de kans bestaat dat hij nog
nooit een vliegtuig gezien heeft, niet
weet waar Europa ligt, laat staan dat hij
de RAI zou weten te bereiken zonder
gek te worden. „We kunnen niet garan
deren dat hij geen cultuur-shock krijgt,
maar we doen er wel alles aan om dat te
voorkomen", zegt Goosmann. „Dezelfde
organisatie die hem heeft opgespeurd
haalt hem uit de bush-bush, brengt hem
naar de eerste bushalte, vervolgens naar
een klein vliegveldje en tenslotte naar
Jakarta, vanwaar hem een vlucht van
vierentwintig uur te wachten staat. Bij al
die schakels staan mensen klaar om hem
op te vangen. Hij reist nooit alleen,
slaapt altijd bij bekenden en geloofsge
noten en wordt uitvoerig ingelicht".
Niet alleen de culturele ontmoeting tus
sen de verschillende, soms tegengestelde,
culturen wordt zorgvuldig begeleid. Billy
Graham houdt ook rekening met de ver
schillen in ontwikkeling en opleiding.
„Er zijn zeshonderd mensen uit alle de
len van de wereld betrokken geweest bij
het maken van het programma en zij
verzorgen ook de workshops. We gaan
de deelnemers echt geen westers menu
voorschotelen. Ze kunnen kiezen uit 240
workshops, waar ze elk in hun eigen taal
toegerust worden voor hun werk. Zo is
er een werkgroep over evangeliseren in
de grote steden, over evangelisatie bij
analfabeten, over het werken met kleine
groepen aan huis en een werkgroep over
de mogelijkheden en moeilijkheden bij
verkondiging in gevangenissen", aldus
Goosmann. „Maar het belangrijkste is
de ontmoeting tussen de mensen. Niets
is bemoedigender dan te merken dat de
ander, die aan de overkant van de we
reld onder totaal andere omstandighe
den werkt, op dezelfde basis staat als jij.
De massale bijeenkomsten zijn indruk
wekkend, de workshops zijn leerzaam,
maar de relaties tussen de deelnemers
zijn het belangrijkst".
V erlossing
De belijdenis die de verzamelde evange
listen in '83 onderschreven is leidraad
voor het programma van „Amsterdam
'86". De deelnemers spraken toen, in
vijftien punten, uit te geloven in „Jezus
Christus als God, onze Heer en Redder,
die is bekendgemaakt in de bijbel, het
onfeilbare Woord van God". Die belij
denis staat ook nu centraal. En hoewel
de Nederlandse reformatorische kerken
niet officieel bij het congres betrokken
zijn, is het programma opgebouwd vol-
In kerkelijke
kring verwijt
men Graham
wel het
christelijke
geloof te
verkopen alsof
het om borstels
gaat: snel,
oppervlakkig en
opdringerig.
Maar dat zal
hij zijn
volgelingen op
het congres niet
bijbrengen.
Want, aldus
een
woordvoerder,
de boodschap
van dit congres
is juist dat het
ZÓ niet moet.
gens oud protestants gebruik. Zoals het
protestantse belijdenisgeschrift de Hei-
delbergse Catechismus is ingedeeld in de
drie delen „ellende", „verlossing" en
„dankbaarheid", zo gaat ook Billy Gra
ham uit van deze chronologie in het (da
gelijks) leven van een christen. Voor
zondag staat een toespraak over „de au
toriteit van het Woord" gepland en
daarna worden achtereenvolgens „de
verlorenheid van de mens", „het werk
van Christus", en „het antwoord van het
geloof' behandeld.
Dat betekent niet dat Graham alleen oog
heeft voor de „hemelse gewesten" en de
aarde links laat liggen. „Het antwoord
van het geloof' wordt hier en nu gege
ven en heeft consequenties voor de hele
samenleving. Goosmann: „Het is na
tuurlijk niet zo dat wij tegen de mensen
in de Derde Wereld zeggen: Geloof in
Jezus Christus en sterf. Veel van de deel
nemers hier, onder wie honderdvijfn
uit Ethiopië, zijn als geen ander betro
ken bij sociale hulp in de vorm vJ
voedsel, medische voorzieningen en oj
derwijs". Niet voor niets luidt een v;
de punten van de belijdenis uit 198
„Wij delen de diepe zorg van Christ
voor het persoonlijke en sociale lijdt
van de mensheid en we accepteren on
verantwoordelijkheid als christenen i
als evangelisten ons uiterste te doen o
de nood tc verlichten".
Billy Graham zelf onderscheidt zich vt
zijn collega-evangelisten in Amerika, d
zich nogal eens vereenzelvigen met et
oerconservatief politiek beleid dat eerd
gekenmerkt wordt door anti-communi
me dan door bijbelse principes. Hoew
ook Graham aanvankelijk dacht d
Amerika het beloofde land was, is hij i
kritisch over de decadentie van de we
terse samenleving en meer nog over t
bewapeningswedloop. De boerenzoo
die zijn loopbaan begon als verkop
van borstels, zei tijdens de opening v;
zijn vorige congres: „Wij móeten ie
doen tegen racisme. We móeten ie
doen tegen de honger in de wereld. V
móeten werken en bidden voor de vj
de, nu de naties zich tot de tanden tt
bewapenen".
Gods
uur
In kerkelijke kring verwijt men Graha
wel het christelijke geloof te verkopt
alsof het om borstels gaat: snel, oppe
vlakkig en opdringerig. Zal hij zijn vt
gelingen in die methode trainen? „Nee
zegt Goosmann die van verontwaardi
ging op 78-toeren begint te praten, „get
sprake van! De boodschap van dit co
gres is nu juist dat het zó niet moet. 2
staat het ook niet in het Nieuwe Test
ment. Het is niet goed om even een g
te show op te voeren in een stadion,
bekeerlingen naar voren te laten kome
de volgende ochtend weer te vertrekkc
en de nieuwe christenen aan hun 1
over te laten. Mensen die zeggen d
Graham dat doet zijn nog nooit wez<
kijken. Op dit moment doet hij et
evangelisatiecampagne in Parijs en o<
daar is het sleutelwoord: samenwerkt
met de kerken. Dat is altijd onze eers
zorg. De opvang van de mensen en
begeleiding is in handen van inwone
van Parijs. Als die nazorg er niet zo
zijn, zou Graham niet spreken". En or
dat er heel wat moet gebeuren wil Bil
Graham zijn mond houden, is juist zi J
organisatie in de jaren vijftig op
proppen gekomen met een evangelisati
methode waarin de opvang achter
even belangrijk is als het moment v
bekering.
De tijd is er rijp voor, vindt de evanj
list. Het is nu of nooit. „We moeten
in acfie komen. We leven in een tijd v
grote nood en groot gevaar voor de w S
reld. Tegelijkertijd lijken de mense
overal meer open te staan voor h
evangelie dan ik in jaren gezien heb.
geloof dat dit Gods uur voor de were
is en we mogen de mogelijkheden o
Christus te verkondigen niet laten pass
ren nu de oogst zo groot kan zijn. Late
we daarom leren van deze evangeliste
en hen op onze beurt helpen".
STEVO AKKERMA
AMSTERDAM - „Ik heb al gebeld of we in
aanmerking komen voor het Guinness Book of
Records. Want voor zover ik weet beginnen we
vandaag aan de grootste linnengoedoperatie ter
wereld". Directeur G. Croonen van het Voor-
burgse textiel- en wasbedrijf Hokatex is er nog
een beetje beduusd van. Of hij maar even
26.000 lakens, 13.000 slopen, 18.000 baddoe
ken en 62.000 washandjes kon leveren. Billy
Graham pakt de zaken groots aan en dat bete
kent dat de Nederlandse bedrijven die bij het
evangelistencongres zijn ingeschakeld records
moeten breken.
Dinsdag maakten de organisatoren van
het „grootste congres ooit gehouden" in
Amsterdam bekend dat ongeveer zesdui
zend van de totaal achtduizend congres
gangers voor het gemak in de Jaarbeurs
in Utrecht worden gehuisvest gedurende
de tien dagen dat de evangelistenmani
festatie loopt. De Jaarbeurs is daarmee
automatisch Nederlands grootste hotel
geworden. Hokatex, dat al eerder aan de
Jaarbeurs leverde, moest alles op alles
zetten om het benodigde beddengoed te
leveren.
„In die zin is het congres van Billy Gra
ham ook voor ons bedrijf inspirerend",
zegt Croonen glunderend. „Er heerst een
sfeer van: dit hebben we nog nooit be
leefd, dat moeten we toch maar samen
zien te klaren. De grootste order die ik
me kan herinneren was iets van vijftien
duizend theedoeken. Maar bij dit con
gres praat je over twintig voetbalvelden
vol met linnen dat allemaal in één week
tijd gewassen moet worden. Normaal
zou je daar achtduizend huishoudmachi-
nes voor nodig hebben".
De KLM heeft het leeuwedeel van de
congresgangers uit alle hoeken van de
wereld naar Schiphol aangevoerd. „Daar
hebben we ruim negentig vluchten voor
nodig gehad", aldus een woordvoerster.
„Vanuit Accra hebben we zelfs een spe
ciale Boeing-jumbo gecharterd, vol met
evangelisten". In samenwerking met
Van Dam busvervoer pendelt KLM
Busservice dagelijks met honderd bussen
tussen de Jaarbeurs, waar overnacht
wordt, en het RAI-congrescentrum.
Catering
Nog indrukwekkender wellicht, is de
„klus" die het KLM-cateringbedrijf voor
Billy Graham en de zijnen moet klaren,
ook al is de order grotendeels uitbesteed
aan Marfo in Lelystad, het cateringbe
drijf van Martinair. Circa 60.000 ontbij
ten, 25.000 lunches en 110.000 diners
komen er aan te pas om ervoor te zor
gen dat het de predikers van Gods
Woord aan niets ontbreekt. Over de
275.000 belegde boterhammen en de
35.000 schalen rijst hebben we het dan
nog niet eens gehad.
De woordvoerster: „Drie jaar geleden
verzorgde KLM Catering ook al het
voedsel voor het Graham-congres, maar
deze keer worden bijna tweemaal zoveel
mensen verwacht. We zijn wel wat ge
wend, want op een topdag in het zomer
seizoen leveren we soms twintigduizend
maaltijden. Maar omdat het congres
juist met het hoogseizoen samenvalt,
wordt toch wel het uiterste van de orga
nisatie gevraagd". Studenten van de Ho
telschool in Maastricht zijn gecontrac
teerd om al die maaltijden netjes uit te
serveren. Waarbij nog rekening wordt
gehouden met evangelisten die een dieet
volgen of vegetarisch eten prefereren.
Ook bij de RAI wordt heel wat over
hoop gehaald om de congresgangers, die
uit 175 verschillende landen komen, te
kunnen onderbrengen. De conferentie
(kosten: 40 miljoen gulden) neemt alle
negen tentoonstellingshallen in beslag
alsmede negen congresruimtes. De grote
Europahal fungeert als centraal auditori
um, waar de duizenden toehoorders het
geheel kunnen volgen. De afgelopen
week werd nog druk getimmerd aan de
houten tribunes die 8500 mensen moe
ten kunnen dragen. De organisatoren
van het congres leenden totaal veertig
duizend stoelen en duizend tafels. „In
heel Amsterdam is geen stoel meer te
vinden", meldt een woordvoerder. De
opnames van de bijeenkomsten zelf wor
den per satelliet naar de Verenigde Sta
ten doorgeseind. Voor Afrikaanse landen
worden videobanden gemaakt.
Een woordvoerder van de RAI is ervan
overtuigd dat het congres vlekkeloos
verlopen. „De eerste voorbereidingen!)
zijn al twee jaar geleden begonnen en op's
het moment zijn zo'n driehonderd men-k
sen bij de organisatie betrokken". In v
1983. zo roept het zalencentrum trots in 2
herinnering, leverde het vorige evange-i
listencongres met vierduizend deelne-;!
mers evenmin problemen op.
Ook directeur Croonen van Hokatex is
vol vertrouwen. Als hem gevraagd wordt
hoe zijn bedrijf zich indekt tegen even
tuele diefstal van washandjes en hand
doeken, begint hij te lachen. „Bij het op
stellen van het contract had ik geen rege
ling voor vermissing van wasgoed opge
nomen. Dat gebeurt bij die evangelische
jongens niet, dacht ik. Maar al de vol
gende dag kregen we een telex van de or
ganisatie. Of we wilden aangeven hoe
veel we claimen als er wat achterblijft.
Zo zie je maar weer: ook evangelisten
zijn gewone mensen".
PAUL KOOPMAN
KOEALA LOEMPOER - Op de
campus van de universiteit van
Koeala Loempoer zul je geen ble-
rende transistorradio's horen. Wat
de autoriteiten betreft, hangt er
zelfs een „onheilspellende" stilte
rond de universiteitsgebouwen.
„De studenten zijn tegenwoordig
verslaafd aan hun leerboeken",
zegt een van de beheerders. „Een
beetje tè verslaafd, als je het mij
vraagt". Zijn opmerking weerspie
gelt de groeiende bezorgdheid over
de verspreiding van het islamiti
sche fundamentalisme onder de
studenten aan de universiteit.
In de bibliotheek van de nationale uni
versiteit, die even buiten de hoofdstad
ligt, zit een islamitische student met zijn
vriendin te praten. Ze zitten op ruime
afstand van de andere jongemannen in
de zaal en zijn van top tot teen in een
somber grijs gewaad gehuld. Alleen het
gezicht en de handen zijn onbedekt. Ze
zien er uit als tieners, maar blijken der
dejaars studenten microbiologie te zijn.
Is een dergelijke moderne studierichting
dan verenigbaar of in harmonie met de
religieuze gedragslijnen van de Koran?
Ze antwoorden bevestigend: „De Koran
zegt dat je rein moet zijn; reinheid is
heel belangrijk. Microbiologie leert hoe
je rein kunt zijn".
De Maleisische gids, een vrouw die oud
genoeg is om hun moeder te kunnen
zijn, zegt later dat dit de manier is waar
op steeds meer studenten tegen de we
reld aankijken: met de Koran in de
hand. Wanneer deze jonge mensen tij
dens de collegevrije periode naar hun fa
milie terugkeren, blijken ze tot grote be
zorgdheid van hun ouders, die onder
Britse heerschappij zijn opgegroeid en
wat westerser in hun opvattingen zijn,
vaak het radicale pad van het islamiti
sche fundamentalisme opgegaan te zijn.
Het zijn niet alleen de ouders die zich
zorgen maken. Ook de universiteiten be
schouwen de opkomst van het funda
mentalisme als „een probleem". De uni
versiteit van wetenschap en technologie
in Penang besloot een jaar geleden harde
maatregelen te nemen toen sommige
studentes besloten om „in purdah" te
gaan (een bepaald systeem van afzonde
ring voor vrouwen). „We hadden een
groepje studentes, die sluiers, witte
handschoenen en sokken droegen, zodat
hun hele lichaam bedekt w&s". aldus het
hoofd van de administratie. „We stelden
ze voor de keus: of de sluier af, of de
universiteit verlaten. Purdah heeft een
aantal prakische problemen: hoe weet je
wie er een tentamen doet als je het ge
zicht van de persoon in kwestie niet
eens kunt zien? Sommigen gingen zon
der sluier verder met de studie, anderen
zijn vertrokken".
Veel Maleisische studenten die een
beurs voor de universiteit van de staat
krijgen, zijn afkomstig van het platte
land en hebben hun opleiding gehad in
kleine dorpsschooltjes. Ze zijn vaak de
trots van de familie, die hoge verwach
tingen koestert over de academische car
rière van hun zoon of dochter. Eenmaal
op de universiteit krijgen deze studenten
echter te maken met een cultuurschok.
Het is voor hen bijna onmogelijk om het
academische niveau van hun medestu
denten uit de grote steden te evenaren.
De studenten zoeken steun bij de Koran,
die hen tevens een identiteit geeft. Vol
gens veel mensen moet de oorzaak vai
het groeiende fundamentalisme in Ma
leisiè niet alleen bij de universiteiten ir
Maleisië zelf gezocht worden, maar ooi
bij de universiteiten in het buitenland
waar islamitische studenten uit Maleisié
studeren. Deze studenten nemen eet
zeer geïsoleerde positie in en sluiten zich
vaak aan bij geloofsgenoten, zoals extre
mistische studenten uit Iran en Libië.
De Maleisische minister van onderwijs,
Abdullah Dabawi, heeft gezegd dat „ei
onder de studenten die politiek actiel
zijn in Maleisië, een hoog percentage is-
lamistische studenten schuilt. Dat is iets
waar we ons zorgen over maken". De
huidige regering is van mening dat de is
lam in de moskee thuis hoort en is vasi
van plan om zich er van te verzekeren
dat de islam daar ook blijft.
SARAH BOSELEY
Copyright The Guardian
