IN EN OM DE KAS
Barok niet te verklaren
uit de contra-reformatie
Tomaten sterk in prijs gedaald
binnen de perken.
RADIO/TELEVISIE
|RadioJ!|elc|ië|
LAND EN TUINBOUW
Lust je nog n peul
£eidóc(EWuKit
ZATERDAG 12 JULI 1986PAGIN
Met enige regelmaat duikt
de visie op, zoals nu weer
in de KRO-gids „Studio",
dat de barok is te be
schouwen als een reactie
op de reformatie. Na het
dieptepunt in de RK Kerk
door de afscheiding van
Luther en Calvijn c.s.
deed zich een opleving in
de geloofswaarden voor,
de contra-reformatie. Dit
nieuwe élan werd vooral
geleid door Jezuïeten, ge
stimuleerd door het Con
cilie van Trente rond
1550.
In die periode werd ook de St.
Pieter gebouwd met de omar
mende zuilengalerij van Ber
nini. Hierdoor vatte bij velen
de mening post. dat de barok,
die in Rome begon en uitwaai
erde over heel Europa, een
uitgesproken katholieke cul
tuurstijl zou zijn. Toch werd
óok in protestantse streken ba
rok gebouwd. Met uitzonde
ring van Nederland waar het
gereformeerd gezag die stijl
niet aanmoedigde, op het pa
leis op de Dam na, het vroege
re stadhuis.
De verklaring van de Romein
se oorsprong van deze stijl in
de kunst is even vaak weer
legd Dit gebeurde o.a. door dr.
J. Knipping OP, literator,
Vondelkenner en gespeciali
seerd in barokliteratuur. des
tijds verbonden aan de Nij
meegse universiteit. Deze
kwestie wordt andermaal ac
tueel nu KRO-tv. te beginnen
zondag op Ned. I om 22.00 uur,
een serie met zes afleveringen
van telkens een uur wijdt aan
dit stijlverschijnsel. Dit ge
beurt onder de titel „Heel de
wereld een toneel".
De oorsprong van de barok
valt beter uit een ander ver
schijnsel af te leiden. Men ziet
deze dan als een reactie op de
voorgaande periode van de re
naissance, de wedergeboorte,
waarin na de donkere middel
eeuwen de klassieke oudheid,
het gestileerde. Griekse en La
tijnse denken en doen, de Pla-
toonse filosofie en de strakke
belijning van de architectuur
de overhand had gekregen.
Toen het tijd werd voor een
reactie daarop, men uit dit
keurslijf wilde, ontstond de
barok, toevalligerwijs in de
zelfde eeuw als de vernieuwde
gèloofsijver van de kath. kerk.
Zoals in de eerste aflevering
Barok bij uitstek: de zuilengalerij van Bernini met fontein op het
St. Pietersplein.
zondag van deze tv-serie
wordt verteld, ontstond in de
zestiende eeuw een nieuwe
kijk op het leven door tal van
ontdekkingen. Astrologen
markeerden de zon als cirkel
van de schepping. De kennis
van de stand van de sterren
maakte het zeelieden mogelijk
hun plaats op zee te bepalen,
hetgeen het ondernemen van
ontdekkingsreizen stimuleer
de. Elke burcht kreeg zijn ei
gen zonnewacht. Slingeruur
werken gingen de tijd aange
ven. Men begon de raadselen
van de schepping te achterha
len. De barok zou dan eerder
gezien moeten worden als een
verschijningsvorm van een
nieuwe levenskijk en -gevoel
dan als een reactie op de refor
matie.
De barok dankt zijn naam aan
deniet zo gunstig klinkende
karakteristiek voor deze stijl,
het Franse baroque, dat grillig
of bizar betekent. Het leven
nam inderdaad bontere vor
men aan, in de literatuur met
beeldrijke taal, in de bouw
kunst met uitbundige versie
ringen (St. Pieter en het paleis
te Versailles), in de schilder
kunst het loslaten van de wet
ten van het perspectief en
door het kiezen van dramati
sche taferelen, het clair/obscur
van Rembrandt, en op het to
neel de geïmproviseerde le
venskunst, commedia del' arte.
Ook in de muziek liet de ba
rok zich gelden. Bach schreef
zijn klankbeladen Branden-
burgse concerten. Het een
stemmige Gregoriaans moest
Wijken voor de meerstemmig
heid. Bij de ingebruiknenming
van de dom te Salzburg kwam
het zelfs tot een 48-stemmig
getoonzette feestcomposiie.
De uitbundigheid van de ba
rok kende geen grenzen. Ba-
rokstad pur sang werd Turijn,
halverwege Rome en Parijs,
waar de grootvorsten van het
Huis van Savoye residentie
hielden. Tot uiteindelijk een
eeuw later dan de St. Pieter in
Rome de barok het toppunt
van pronk cq. protserigheid
bereikte in Versailles, waar
Louis Quatorze zich als mid
delpunt van de toenmalige sa
menleving liet uitroepen tot
Zonnekoning, de absolute mo
narch, hof en huis houdend in
een zaal vol louter spiegels.
Hiervoor zou dan Rome als ba
kermat van de barok model
moeten hebben gestaan.
De serie werd met veel zorg
en inzicht gemaakt in interna
tionale samenwerking van de
Franse en Italiaanse tv met fi
nanciële bijdragen van de
KRO en de BRT. In de eerste
aflevering krijgt men een al
gemeen overzicht. In latere
uitzendingen wordt het ver
schijnsel barok naar plaats en
tijd en uitingsvorm nader uit
gewerkt, met in het tweede
deel speciaal Rome.
Sommige cultuurfilosofen ver
schaffen weer een andere kijk
op de barok. Die moet dan op
gelijke waarde worden inge
schat als de romantiek, die zo
wel staat voor cultuurstijl als
voor leefstijl, uitsluitend ge
bonden aan de mens die daar
voor gevoelig is.
TON OLIEMULLER
Radio Nederland
VANDAAG
RADIO 1
leder heel uur nieuws (NOS).
14.05 NOS: Radio Tour de France
17.06 TROS Aktua magazine.
18.03 Coulissen.
19.02 Zomaar een zomerse TROS-
Zaterdagavond.
23.07 NOS: Met het oog op morgen.
00.02 KRO: Oogluik
01.02 Niemandsland.
RADIO 2
leder heel uur nieuws (NOS).
15.03 VARA: Hits van Smits.
16.03 KRO: Zin In muziek.
17.03 Op de eerste rang.
18.03 Echo.
18.15 Levensllef en levensleed.
19.00-08.00 Zie Radio 1.
RADIO 3
leder heel uur nieuws (NOS).
15.03 NCRV: Popstation.
16.03 Popexpress.
18.03-00.00 Los Vast Kuipspektakel.
Zie ook Ned. 1 tussen 20.05-
21.05 en 22.40-23.40.
RADIO 4
13.02 VOO: Veronica Klassiek.
16.00 Lang leve de operal
18.00 Avondstemming.
20.00 Nieuws.
20.02 KRO: Het levende woord.
20.10 KRO Klassiek op zaterdaga
vond. Met om 20.10 La France
aux Pays-Bas. 21.00 Limburg
se componisten (2). 22.00 Or
gelrubriek en om 22.20 Lauda-
te.
23.00 KRO-Literair: Spektakel.
RADIO 5
15.00 VPRO: Het spoor per spoor.
17.00 EO: Licht en uitzicht.
17.46 Vast en zeker.
17.56 NOS: Mededelingen en Nieuws.
18.10 EO: Hallo Nederland.
18.15 Een liedje tussendoor.
18.30 Metterdaad zending en hulp
verlening.
19.00 NOS: Programma voor buiten
landse werknemers.
20.30 EO: Laat ons de rustdag wij
den.
REGIONAAL
Omroep Rijnland: (Alleen via de ka
bel) Non-stop muziek met om 16.00
Dance Flash (regionale hitparade).
18.00 Kleuterprogramma en 18.15-
19.00 Noordwijkerhout Lokaal.
ZONDAG
RADIO 1
leder heel uur nieuws (NOS).
07.02 KRO: Ontbijtshow.
07.53 Ter overweging.
08.05 EO: Groot Nieuws.
08.25 Een overdenking
09.02 TROS/VERONICA Sport.
11.02 VARA: De Schuurpapier.
11.30 Zout in de zomer.
13.05 NCRV: Hier en nu.
14.02 NOS: Radio Tour de France.
18.02 VPRO: Borèt.
19.02 AVRO: Buut vrij.
19.30 Hij van hiernaast, hoorspel.
20.02 Muzikaal ABC.
22.02 Now's the time.
23.00 NOS: Nieuws en mededelingen.
23.07 Met het oog op morgen.
00.02 TROS: De Nachtwacht.
04.02 Krieken met Adje.
06.56 Agrarisch nieuws.
RADIO 2
leder heel uur nieuws (NOS).
08.02 VARA: Vroege Vogels.
10.02 Klatergoud van Jelle.de Vries.
10.30 AVRO: GdB op Radio twee.
12.02 AVRO-magazine
14.02 Nederlands op AVRO-2.
15.02 WDR Big Band
16.02 Koperen Ko en Nikkelen Nells.
18.02 Uit studio theater.
19.00-07.00 Zie Radio 1.
RADIO 3
leder heel uur nieuws (NOS).
08.02 KRO: Hurrie-up Special 'Lu
xemburg'.
09.02 Zin in pop
10.02 Het Egmond complex.
12.02 KRO-Miniparade.
13.02 Het weeshuis van de hits.
15.02 Tijd voor toen.
16.02 'Lieve Paul'
18.02 KRO's Hitweek.
19.02 Pop-eye.
20.02 Krachtvoer.
22.02 Op slag van maandag.
RADIO 4
08.00 Nieuws.
08.02 NOS: H vier. Muziekportret.
09.00 Musica Rellgiosa et Prolana.
10.00 KRO: Eucharistieviering.
11.00 NOS: Zomeracademie.
13.00 Nieuws.
13.02 Opera matinee. Fragment uit I
Capuleti e I Montecchl, opera
van bellinl.
14.00 Onder de groene linde.
14.15 Concert op de zondagmiddag:
Rotterdams Philharmonlsch
Orkest.
16.30 Diskotabel.
18.00 Nieuws.
18.02 Musica Nova. Internationaal
Rostrum ot Composers 1985.
19.00 TROS: Continu Klassiek. 'Een
rondje Brahms'.
19.30 Koren en Korpsen.
20.00 Nieuws.
20.02 Specialiteiten la carte.
22.00 Finale
22.23 Moord direkt in de uitzending,
hoorspel.
23.10 Kamerconcerl.
RADIO 5
09.00 Nieuws.
09.02 NCRV: Woord op zondag.
09.30 Te Deum Laudamus.
09.55 NOS: Waterstanden.
10.00 Nieuws.
10.02 IKON: Sjofele koning.
10.10 Kerkdienst.
10.58 Wilde ganzen
11.00 De andere wereld van zondag
morgen.
12.00 Nieuws.
12.05 VOO: Het zwarte gat.
13.30 Radio Romantica.
16.00 De grote verwarring.
16.56 NOS: Mededelingen en Nieuws.
17.00 IKON: Kerkdienst.
17.58 Wilde ganzen.
18.00 Nieuws.
18.10 Liturgie en kerkmuziek.
18.40 NOS: Programma voor buiten
landse werknemers.
19.00 Suara Maluku.
19.35 Tambu.
20.10 Zorg en Hoop.
Jan Rietman presenteert het
„Los Vast Kuipspektakel"
rechtstreeks vanuit de Rotter
damse Kuip. Hilversum 3 om
18.02 uur. Ned. II om 20.05 en
22.40 uur.
REGIONAAL
Radio Rijnmond: 14.00 Sportpro
gramma. Met na 16.00 Nabeschou
wingen en ieder heel uur nieuws. Om
roep Rijnland: (Alleen via de kabel)
Non-stop muziek met om 13.00 Ne
derlandstalige Toptien. 14.00-19.00
Sport. 20.00 Tijdmachine en 22.00-
23.00 Tessa's Gedichten.
MAANDAG
RADIO 1
leder heel uur nieuws (NOS).
07.03 NCRV: Hier en Nu.
07.15 Het levende woord.
07.22 Lichte muziek
07.30 Nieuws.
07.35 Hier en nu.
08.30 Lichte muziek
09.05 Wie weet waar Willem Wever
10.05 MM-Magazine
12.05 Boer en tuinder.
12.30 Wereldmelodien.
12.50 Moment.
13.08 Hier en nu.
14.05 NOS: Radio Tour de France.
17.08 VOO: Veronica Nieuwsradio.
RADIO 2
leder heel uur nieuws (NOS).
07.03 TROS: TROS continu muziek.
09.03 Gerard de Vries draalt op ver
zoek.
11.03 Te gast bij Herman Emmink.
12.03 TROS Bladgoud.
13.06 TROS Aktua.
13.15 Raad een lied of niet.
14.03 Muziek uit duizenden.
15.03 Kurhaus Cabaret '86.
16.03 Goeiemiddag met Ralph.
17.03 EO: Rondult-radiokrant.
RADIO 3
leder heel uur nieuws (NOS).
07.03 AVRO: Hans Schilfers.
09.03 Arbeidsvitaminen.
10.03 Muziek met Meta.
11.03 Romeo Altenberg.
12.03 Hollands Glorie.
14.03 Music machine.
16.03 Toppop Radio.
RADIO 4
08.00 Nieuws.
08.02 KRO: Aubade
09.30 Daar word ik stil van. religieuze
muziek.
10.00 KRO Klassiek op maandagmor
gen: A. Pianomuziek. B Klein
Omroep Koor/Omroep Kamer
Koor met orgel.
11.50 Over muziek.
12.00 Vivace.
13.50 Over Kunst en Cultuur.
14.00 De vrije keus special.
14.45 KRO Klassiek op maandagmid
dag.
15.15 Fantasie en werkelijkheid
16.00 In antwoord op uw schrijven.
16.50 KRO-literair: over poëzie
17.00 VARA: Van Middeleeuwen tot
Klassicisme.
RADIO 5
09.00 Nieuws.
09.02 NOS-Sportief.
09.25 Waterstanden.
09.30 RVU: Het ziekenhuis.
10.00 VARA: Hoor Haar.
11.00 En dat op maandagmorgen
12.00 HV: Het voordeel van de twijfel.
13.00 Nieuws.
13.10 VARA: Ander zout op reis.
14.05 Leef-tijd-genoeg - extra.
15.00 Leef-tijd-genoeg en Vrouwen
boven 40.
16.00 Luchtruim.
16.30 NOS: Programma-overzicht.
16.45 Kindermagazine.-.
REGIONAAL
Radio Rijnmond: 07.30 Actualiteiten-
magazine. 16.30 Middagmagazine.
VANDAAG
BRT 1
13.15 Radio Tour.
18.10 Grunch.
19.15 Zie... zo... zaterdag. Oude hits.
22.10 Parlando, programma rond
o.m. boeken en wetenschap.
23.30-02.00 Twee tot twee.
BRT 2
14.00 Radio Ri|swijck.
17.05 Vandamme s Beatbox.
20.00 Domino: Het betere oude en
nieuwe pop- en rockwerk.
23.30-02.00 Twee tot twee.
BRT 3
15.00 Bohuslav Martinu (2): De he
ropstanding van een groot
Tsjechisch komponist.
15.55 Pipelette (polka). Felix Bolsson.
16.00 Lady Jazz (2).
16.45 Revue: tijdschriftenrubriek.
17.30 Harmonies en Fanfares.
18.15 Gregoriaans.
18.32 Alan Curtis aan het klavecim
bel.
19.00 Jevgenij Svetlano dirigeert het
Academisch Symfonieorkest
van de USSR.
20.15 Opera- en Belcanto-ontmoe
ting: Rechtstreeks vanuit de
Opera in Gent Simultaan met
TV2.
22.00 Van den Verre.
23.00-23.45 La Vita non e Sogno: La
Vita non e Sogno van Andre
Laporte. een muzikale evokatie
op gedichten van Salvatore
Quasimode en een prozatekst
van Ferdinando Tomaso Mari-
netti (Italia-prijs 1976).
ZONDAG
BRT 1
05.30 Met 1 wakker.
08.15 Zomerzondag. Gevarieerde
muziek.
10.05 Eucharistieviering.
11.03 Beiaardmuziek.
11.10 Rond de Kiosk, fanfares en
harmonieën.
12.10 De tijd van toen. Concert, met
Lily Castel. Henk de Bruin. Ni
cole en Hugo, duo Berry en
combo Al van Dam. Presenta
tie: Jan Theys (2).
13.15 Radio Tour
18.30 Gastprogramma (KTRC).
19.00 Nieuws, weerbericht en mede
delingen.
19.15 Toeternlettoe. Leuke deuntjes
en verkeersinfo, gepresenteerd
door Jan Sprengers.
23.30 „Twee tot twee".
BRT 2
06.30 Goede morgen, morgen
08.12 Relax. Retromuziek uit de jaren
'30 tot '60.
09.00 Hitrevue. Hits van belang.
10.03 Kriekelamblek. Een pittig mu
ziekprogramma voor de zo-
merzondagochtend.
11.00 Hitfornuis. Hits van vroeger.
13.10 De tafel van één. Muziekpro
gramma.
14.00 Fiestag in het dorp.
17.05 Sportkaffee.
20.00 Vragen staat vrij.
23.30-02.00 Twee tot twee. Easy liste-
ningmuziek.
BRT 3
07.00 Goede morgen.
08.15 Ochtendconcert.
10.00 Magazine: Het Oosten.
11.00 Da Capo.
13.15 Scott Ross speelt Scarlatti. 1.
Sonatenpaar in f. K 238-239.
Andante - allegro 2. Sonaten-
oaar in G. K 240-241 Allegro.
13.30 Kompakt klassiek. 1
Concertante In Es.
voor viool, altviool en
Wolfgang Amadeus Mi
Symfonie nr. 5 in Bes.
Franz Schubert. 3. Soi
1 In e. opus 38 voor
plano. Johannes Brahmt'
15.00 Festival van Vlaanderen
rijk '86. Zoltan Racz,
„Westfaelisches Slnfo
Chester" o.l.v. Walter
sen. 1. Concertante ti
opus 10. Boris Btacher i
certo voor cello en orkeï
opus 104. Antonln Ovo?
Symfonie nr. 1 in Bes. op
Robert Schumann.
16.25 Pianomuziek. 1. Black aifi
*te. opus 40. Frederik Va[
sum. 2. Legende nr. j
Franclscus van Assist L
voor de vogels. Franz li
Lyrische stukken, opus f
vard Grleg.
17.00 Kamermuziek. 1. Trio ini
45, Louise Farrenc. 2. ra
Es voor strijkkwartet,
Mendelssohn Bartholi
Kwintet in D opus 42, t
Fibich.
18.10 Orgelmuziek. 1. De
Psalm Sonate In c, 9
Reubke. 2. Passacaille vO
gel. Frank Martin. 3. Die
mi nous, Olivier Messiah
19.00 Orkestmuziek.
20.00 Operette Musical. H.w
nafore. Operette in twt
drijven, Arthur Sullivan, f
Carse Opera Chorus,
Symphony Orchestra o,
don. Dirigent: Isidore G
solisten. Aanvulling: Pj
ple Poll-balletmuziek,
Sullivan. Pro Arte Orkesi
John Hollingworth.
22.00-23.45 Muziek in proza e
zie (2). Een reek 3 evocaty
hoe vooral 19de eeuwt
ziek doorwerkt in de op
gen van tijdgenoten en
Nederlandse en Vlaams
ratuur. 2. Dromen bij f
Wat men. o.m. bij I
hoort en wat men meent
ren. Dit verschil aangt
bij Aldous Huxley,
Sand. Andreas Der Moii
hoff en Achterberg.
MAANDAG
BRT 1
05.30 Met I wakker.
08.20 Uit de band. gevar. proa
11.30 Het vermoeden op z'n ze
13.10 Actueel.
13.33 Radio Tour: Poitiers -
deaux.
BRT 2
05.30 De gouden geeuw
08.12 De groote magazijnen.
10.03 Kwistig met muziek.
12.00 Regioprogramma.
13.10 Joekebokssouvenir.
14.00 De eerste dag.
16.00 Vooruit, achteruit.
BRT 3
07.00 Goedemorgen.
08.15 Ochtendconcert. 1 Diver
to in d. Haydn; 2 Strijkkt
Boccherini.
09.15 Divertimento. 1
10.00 SWF Sinfonie Orchest^
bussy, Dutilleux. Haydn*
11.15 Geert d'Hollander op <f
aard.
11.30 Yan Xin Chen, piano
12.25 Tafelmuzlek.
13.10 Actueel.
13.30 Sonate nr.28. Beethoven
13.50 Matinee.
15.20 Gronings Fluitkwarlet.
16.35 Symfonische muziek.
Chinese belangstelling voor
Bloemenveiling Aalsmeer
(VBA)
Een delegatie belangrijke Chinese ambtenaren heeft deze week
een bezoek gebracht aan de Bloemenveiling Aalsmeer (VBA).
Doel van het bezoek van deze topambtenaren van de Sjanghai
Flower Council onder leiding van parlementslid mevrouw
Zhang Yan was oriëntatie op de teelt en afzet van bloemen in
Nederland en het intensiveren van de handelscontacten tussen
China en Nederland.
De delegatie werd in ons land begeleid door VBN- en BBH-
voorzitter J. van Doesburg en BBH-directeur N. van Rest.
Voorzitter J. Maarse van de VBA vergezelde de groep tijdens
de rondgang door de Aalsmeerse bloemenveiling.
Enkele dagen eerder ontving voorzitter Maarse de ambassa
deur van China in Nederland, mevrouw Wang Guixin. Me
vrouw Wang Guixin behartigt de Chinese belangen in Neder
land pas sinds enkele maanden.
Veiling Westland wijzigt
provisie klokprodukten
Met ingang van 16 oktober wordt de veilingprovisie die Bloe
menveiling Westland berekent gewijzigd. De provisie, de hef
fing die de telers betalen over de door hen aangevoerde pro-
dukten en waarmee de veilingkosten worden betaald, zal vanaf
die datum op de donderdag 1 procent bedragen. Voor de ande
re veildagen geldt een verhoging van een half procent. Deze
wijziging in provisie geldt voor alle produkten die via de klok
ken worden verhandeld. Momenteel geldt voor alle dagen de
zelfde provisie, namelijk 4,95 procent. Met deze wijziging hoopt
Bloemenveiling Westland de aanvoer op donderdag te stimule
ren.
Al enkele jaren neemt de aanvoer van snijbloemen en potplan
ten op donderdag op Bloemenveiling Westland langzaam maar
zeker af. In 1984 was het aandeel van de aanvoer op donderdag
in de totale weekaanvoer nog 12,4 procent. In 1985 bedroeg dit
aandeel 11,6 procent, in het eerste kwartaal van 1986 gemid
deld slechts 10,7 procent. De oorzaak van deze dalende aanvoer
op donderdag is met name gelegen in de planning van de oogst
op de produktiebedrijven. Daarnaast speelt bij de telers de ge
dachte mee dat de prijzen op donderdag een lager niveau be
reiken dan op de andere veildagen. Een door de veiling uitge
voerd onderzoek heeft dat echter niet bevestigd.
De noodzaak om de donderdag als veildag in stand te houden
staat voor alle betrokkenen buiten discussie. Bij een verdere
vermindering van de aanvoer op donderdag bestaat de kans
dat kopers elders hun produkten zullen inkopen, waardoor de
prijzen daadwerkelijk zullen dalen. Maar ook ontstaan dan gro
te. bedrijfsorganisatorische moeilijkheden. Het bestuur van
Bloemenveiling Westland heeft daarom in de algemene leden
vergadering van 29 mei een voorstel tot wijziging van de vei
lingprovisie aan de leden voorgelegd, die daarmee unaniem
akkoord gingen. Conform het voorstel wordt de provisie op
donderdag verlaagd tot 1 procent, op de andere dagen ver
hoogd tot 5,45 procent. Voor aanvoer op donderdag behoeft dus
minder heffing te worden betaald. De nieuwe tarieven gaan in
op 6 oktober en gelden voorlopig tot eind maart 1987. Bloemen
veiling Westland hoopt hierdoor de aanvoer op donderdag te
vergroten tot zo'n 15 procent van de weekaanvoer.
Met het omslaan van het weer
klapte de markt voor tomaten
in elkaar. In de loop van de
week was er wel weer sprake
van enig herstel. De Commis
sie van de Europese Gemeen
schap heeft in de afgelopen
week wel weer een aantal re
ferentie-prijzen voor import-
tomaten vastgesteld. Op 8 juli
werd de compenserende hef
fing op de import-tomaten uit
Roemenië verhoogd tot
106,82 per 100 kilo. Op 10
juli werd er een heffing inge
steld voor tomaten uit Alba
nië van 77,80 eveneens per
100 kilo. Op dezelfde datum
werd er een heffing van
kracht voor tomaten uit Tur
kije van 64,01 eveneens per
100 kilo. Het gaat hier om al
lemaal concurrenten, die ac
tief zijn op de Wes^duitse
markt. Door het op gang ko
men van de aanvoer van na-
tuurtomaten in Frankrijk
worden de afzetmogelijkhe
den naar dit land geringer.
Een groot binnenlands aan
bod en een geringere vraag in
binnen- en buitenland waren
er dus de oorzaak van dat de
prijzen daalden. Voor de ron
de export-tomaten werd er in
het begin van de week 86 cent
per kilo betaald. In de loop
van de week liep de prijs op
naar iets meer dan 1 gulden
per kilo. Bij de vleestomaten
daalde de gemiddelde prijs
naar 1,40 per kilo. De prij
zen lijken in de komende
week niet veel te veranderen.
Flinke deuk
De komkommerprijzen liepen
in de afgelopen week een
flinke deuk op. Het prijsher
stel van de voorgaande week
behoorde hiermee weer tot
het verleden. De vraag bleef
duidelijk achter bij het ruime
aanbod. Het geeft weer aan
dat de komkommer, wat de
prijs betreft, tot de tempera-
tuurgevoelige gewassen gere
kend moet worden. Voor de
sortering van 36 tot en met 76
varieerde de prijs van 26 tot
55 cent per stuk. Er wordt een
kleiner aanbod verwacht,
maar of dit tot prijsherstel zal
leiden is nog maar de vraag.
Hogere temperaturen kunnen
de prijs gunstig beïnvloeden.
Grote verschillen
Op de paprikamarkt ontston
den er grote verschillen in
prijs tussen de verschillende
kleuren. De aanvoer van
groene paprika's nam verder
toe, de gemiddelde prijs zakte
weg naar f 2.40 per kilo Er
Door de explosie in de aanvoer van bloemkool bleef de prijs ongekend laag.
wordt een ruim aanbod ver
wacht, zodat er in de komen
de week weinig ruimte voor
prijsherstel zal ontstaan. De al
weken durende topaanvoer
bij de rode paprika's begon af
te nemen. De gemiddelde
prijs liep op van 4,14 naar
7,90 per kilo. Dit prijsher
stel bij rood werd tevens mo
gelijk door de grotere export
mogelijkheden van deze
kleur.
De aanvoer van rood neemt
verder af en er wordt daarom
op gelijke of hogere prijzen
gerekend. Bij de gele papri
ka's was er sprake van een
zeer forse prijsdaling. Een
kilo geel daalde in prijs van
7,43 naar 2,75. Bij de gele
paprika's is er sprake van
nogal wat export naar Noord-
Amerika. De export naar dit
land verloopt dit seizoen
moeilijker dan vorig seizoen.
Na een periode van een groei
ende export is er nu sprake
van een terugval. Er wordt
een kleiner aanbod van geel
verwacht, dit zal waarschijn
lijk tot hogere prijzen leiden.
Nieuw record
Bij de aubergines wordt er al
een aantal weken achter el
kaar steeds een record in de
weekaanvoer gebroken. Zo
werd er in de eerste week van
juli maar liefst 828 ton aange
voerd. Vorig seizoen was de
aanvoer in diezelfde verslag-
week 561 ton groot. Ondanks
deze recordaanvoeren vallen
de prijzen niet helemaal te
gen. Deze naar verhouding
gunstige prijsvorming komt
tot stand door een groeiende
binnenlandse vraag en een
gunstig verlopende export. In
de afgelopen week werd er
gemiddeld 1,70 pér kilo be
taald. Er wordt een kleiner
aanbod verwacht, dat gelijke
of hogere prijzen zal opbren
gen.
Overige glasgroenten
Radijs moest in de afgelopen
week weer inleveren, de ge
middelde prijs kwam niet
verder dan 28 cent per bos.
De export naar West-Duits-
land verloopt, zoals reeds eer
der vermeld, moeizamer dan
vorig seizoen. Alleen een klei
ner aanbod schept ruimte
voor enig prijsherstel. Bij de
courgpftps is er in He afgelr-
pen weken sprake van een
aanzienlijk groter aanbod in
vergelijking met vorig sei
zoen. Evenals in de voorgaan
de week bleef de prijs in de
afgelopen week steken op 28
cent per stuk. Het aanbod
blijft ruim en ruimte voor
prijsherstel lijkt er niet in te
zitten. Voor koolrabi liep de
middenprijs met enkele cen
ten per stuk op naar 17 cent.
Voilegrondsgroentep
Voor sla bleef de klok steken
op 16 cent per stuk. Een klei
ner aanbod vergroot de kans
op hogere prijzen. Voor het
kleiner geworden aanbod van
Chinese kool liep de prijs op
naar 75 cent per kilo. De aan
voer blijft gelijk en er worden
gelijke of lagere prijzen ver
wacht. De belangstelling voor
gewassen als spinazie en an
dijvie is gering, er werd
slechts 22 cent per kilo be
taald. Door de explosie in de
aanvoer van bloemkool bleef
de prijs ongekend laag. Zowel
de „zessen" als de „achten"
brachten 51 cent per stuk op.
Een kleiner aanbod zal hoge
re prijzen opbrengen.
<Uéi^MÉi44l44èl<6<É6É6ttlÉÉ*4É4É^^
Juni en juli zijn de maanden
waarin verse peulvruchten
van eigen bodem gegeten
kunnen worden. Twee
maanden is maar kort dus
moet van de gelegenheid ge
bruik gemaakt worden. De
teelt van peulvruchten: peul
tjes, doperwten en verse ka
pucijners, neemt de laatste
jaren toe in ons land. Niet al
leen steeds meer amateurs
verbouwen deze groente (dat
is merkbaar in de zaadhan-
del waar steeds meer zaden
verkocht worden), maar ook
de beroepsmatige telers heb
ben een vergrote belangstel
ling voor peulvruchten.
De stamhouder, van deze
erwtenfamilie is waarschijn
lijk een wilde erwt, die nu
nog voorkomt in het gebied
ten oosten van de Middel
landse Zee, Iran en Afgha
nistan. Voor al deze erwten-
soorten geldt dat de mate
van vliesvorming in de peul-
wand bepalend is voor de
wijze van gebruik. Bij dop
erwten en kapucijners vormt
zich al spoedig een perka
mentachtig vliesje in de
peulwand. Daardoor wordt
de peul zelf oneetbaar en
moeten we het alleen met de
zaden stellen. Bij peultjes
vormt zich dat vliesje niet,
zodat zowel de zaadjes als het
omhulsel gegeten kunnen
worden. Peultjes gelden nog
steeds als een exclusieve
groente omdat het aanbod
gering is. De oogst ervan is
arbeidsintensief: de peultjes
moeten allemaal met de
hand worden geplukt. Alle
peultjes moeten jong geplukt
worden, als ze ouder worden
verliezen ze hun fijne smaak
en worden ze taai.
De teelt van doperwten en
peultjes dateert al vanaf de
zestiende eeuw. Toen ont
dekte men dat erwten ook in
onrijpe toestand geschikt wa
ren voor consumptie. Daar
voor liet men de erwten al
tijd volgroeien om ze daarna
te drogen. Slechts weinig
mensen weten dat kapucij
ners, bij ons een winter
groente bij uitstek, ook heel
goed vers en in de zomer ge
geten kunnen worden. Dop-
wezen juist echte zl
groentes. Gedroogde e
en kapucijners staan bi
als leveranciers van q
taardig eiwit en van kjj
draten. In combinatie
bijvoorbeeld granen ki
ze aardappelen en vlee)
vangen. Verse peul vrij
daarentegen zijn géén
vervangers. Die moetei
delijk als groente fc
worden. De drie groent
ten waarover we hef
hebben bevatten veel vj
ne C, doppers en kapui
zijn bovendien rijk aar
Verse jonge peul vrij
zijn zacht en zoetig]
smaak. Peultjes moeter
gekocht in de winkel
uit de eigen tuin gel
nog een helder groeneD
hebben. Peultjes kunni
best bewaard worden f
plastic zak met gaatje
oogst of aankoop niet L
dan twee dagen bewar
hooguit vijf in de kol
Doperwten en kapui
altijd in de schil bei
maar ook niet te larf)
suikers in de peulvri
worden na het oogste
melijk langzaam omgel
zetmeel en daardoor gi
groentes melig smake»
lekkerst zijn deze gr
zoals alle verse waar:
na het oogsten op hel
voor de maaltijd.
Dat doperwten en ki
ners niet alleen bij ons
lair zijn bewijst dit It.
recept, waarvoor (2
nen) VA kg dopwertenj
pucijners nodig zijn. D;
veel maar bij het d
ontstaat veel afval. VP
benodigheden: ui, teen
look, boter, gesnipperd
terselie en anderhalf
rauwe ham.
Na het doppen de erwfo
spoelen. Ui snipperen
hele knoflookteen in
fruiten. Doperwten t£
gen en iets zout. Delf
de pan en vijf minutei
smoren. Rauwe ham in
jes snijden. Samen rp
peterselie in de pan dj)
de rest en nog vijf mj
gaar laten worden. De
lookteen verwijderen I
dienen met een tomatj
