„Onmogelijke opdracht" voor Howe in Zuid-Afrika a Buitenlandse gelukwensen voorde VS Een bijdetijds geschenk CeidóeSoutont ^firansê 1modewereld éstort zich op priester- Gemeente pikt graantje mee van loterijprijs Verhaal ontsnapping in DDR vals Kerncentrale Tsjernobyl lekte radio-actief water VRIJLATING NELSON MANDELA NIET UITGESLOTEN PÖ* yj*/ pjjjg&k* Eerste kinderen uit bevroren eicellen BUITENLAND ZATERDAG 5 JULI 1986 PAGINA 5 A RIJS Twee Franse iode-ontwerpersAndré ICourrèges en Jean-Charles #ie Castelbajac, zijn door thet Nationaal Comité voor Gewijde Kunst van de ^ooms-katholieke kerk in Frankrijk, uitgenodigd ^gemoderniseerde en bij- pe-tijdse priesterkleding jen liturgische gewaden te ontwerpen. pe eerste creaties van bei- pe couturiers waren giste- ten te zien zijn op een ex- Xfositie onder de titel j,Kunst en Heiligheid Van daag" in de abdij van Epau fyij Mans. Aan de tentoon stelling nemen nog 20 an dere kunstenaars schil ders en beeldhouwers deel, om er hun visie op eigentijdse gewijde kunst ate geven. pet Nationaal Comité is pch bewust van het risico van het project en rekent -bp kritiek. Maar wat het yjexperiment met de pries terkleding binnen en bui ten het kerkgebouw be treft, zouden Vaticaan en yjfranse kerkprovincie er ul.afwachtend welgezind" J6itegenover staan. QjCourrèges en de Castelba- ^aac hebben gezegd dat het ■^fienkbeeld hen „begees- Wtert". De priester moet Wvolgens hen herkenbaar Qfijn aan eigen karakteris tieke kleding, omdat hij Uja nders vergelijkbaar is Otmet een soldaat zonder ■^kmiform. Het komt hen Jjjvoor dat de priester in \A,lichte en kleurige gewa- rti/ende gelovigen moet Noorgaan en voor het oog ^zo strelend mogelijk zijn 'pastoraat vervullen. i9jBeide mode-ontwerpen 17ivinden dat wat sinds de ja kken zestig en het Tweede Vaticaanse Concilie met ,de priesterkleding is ge daan, „tot niets heeft ge- Meid". Of de priester in ^burger is of liturgische ge- Ijp-ac/en draagt, zeggen zij, \\jf.hij valt nauwelijks op en gaat zo dikwijls op in de '\wnenigte". ^Courrèges en de Castelbe- ,,jiac zien de geestelijke als 12pen „farao" of „matador in tide arena", die de weg aan- üjgeeft. De Castelbejac, die ^.enorme geestelijke ver nieuwing" is toegedaan, Asheeft het „licht" gemaakt Mot basis van zijn ontwer pen. „De priester moet het Jicht vangen en het geeste lijke beeld als bemiddelaar verder doorgeven". Zowel Castelbejac als Courrèges vinden dat de liturgische gewaden nu moch eindelijk aan de tijd sgeest moeten worden aan gepast. Toch zet het Natio- *naal Comité er de rem op. imulet lost hysterie op f)NDEN Een klaverblaad- okamulet met de inscriptie Wnstl-1916" heeft een 46 jaar Ad mysterie opgelost rond de lentiteit van een Duitse ge- 'fchtsvlieger die in de Twee- p Wereldoorlog boven Enge- jnd werd neergeschoten. itz Buchner uit Beieren liet pt leven toen hij op 26 augus- Hs 1940 bij de Slag om Enge- •nd werd getroffen. Zijn stof- tylijk overschot werd pas in 984, bij het uitgraven van het -Jiegtuig, gevonden. De RAF jggon een onderzoek in West- uiitsland met het klavertje- ■er als enige aanknopings- mnt. De Britse luchtmacht mnd Buchners 80-jarige zuster I Beieren, die het klaverblad £rkende en vertelde dat de yerloofde van de piloot, Cristl, hem op zijn 24e verjaardag rfd gegeven. WATERBURY De winnaar van een loterijprijs van 978.000 dollar in Amerika is niet van plan de ge meente de uitkeringen krachtens de sociale verzeke ring terug te betalen die hij in de afgelopen vijftien jaar, vanwege een zwak hart, heeft genoten. Volgens de gemeente Waterbury in Connecticut houdt de 55- jarige Charles J. Weaver na terugbetaling genoeg over om een zorgeloos leven te kunnen leiden en voor de twee kleinkinderen te zorgen die bij hem in wonen. Maar Weaver zegt de gemeente geen cent te willen geven. „Ik wil van het bedrag een flatgebouw kopen". Het is voor het eerst dat een gemeente pro beert een graantje mee te pikken van een prijswin naar. Weaver krijgt zijn geld in 20 jaarlijkse termij nen van 48.922 dollar. De gemeente „is bereid zo'n re geling met hem te treffen". Politie vindt 248 kilo cocaïne SAN JOSE De politie van Costa Rica heeft gisteren twee vrachtwagens, die sa men 248 kilo cocaïne ver voerden, opgebracht. Vol gens minister van binnen landse zaken Guido Fernan dez vertegenwoordigde de lading een marktwaarde van 35 miljoen dollar. De vracht wagens kwamen uit Colom bia en waren vermoedelijk op weg naar de Verenigde Staten. De Colombiaanse chauffeurs zijn gearresteerd. BONN Het verhaal dat begin deze week in de Westduitse pers opdook over een schietpartij in een metro- gang in Oost-Berlijn tijdens een ont snappingspoging naar het Westen, was waarschijnlijk het verzinsel van een professionele oplichter. Dat heeft een hoge Westduitse regerings functionaris gezegd tegen het dag blad Die Welt. Wolfgang Schaeuble, de stafchef van Bondskanselier Kohl, zei dat de wes terse inlichtingendiensten geen in formatie hebben die het bericht zou kunnen bevestigen. Als het werke lijk was gebeurd, zouden ze het zon der twijfel hebben geweten, zei hij tegen die Welt. In het boulevardblad Bild en de Ber liner Morgenpost verscheen maan dag het verhaal dat twaalf Oostduit sers op 7 mei een lege metrotrein hadden gestolen en ermee naar een verboden tunnel waren gereden om over te kunnen stappen op een Westberlijnse trein. De poging zou zijn uitgelopen op een schietpartij waarbij zes vluchtelingen zouden zijn gedood. De andere zes zouden zijn geëxecuteerd. De Oostduitse autoriteiten hebben het bericht direct ontkend en het partijdagblad Neues Deutschland schreef dat het een verhaal uit de gifkeuken was, waarvan de verzin- ner in een gesticht moet worden op gesloten. MOSKOU In de kerncentrale van Tsjernobyl heeft zich „enkele dagen geleden" een lekkage van radio-actief besmet water voorgedaan. Dit heeft het blad van de communisti sche jeugd „Komsomolskaja pravda" bericht. Volgens de krant gebeurde het ongeluk toen een vrachtwagen een slang stuk trok, waardoor water uit de reactor werd gepompt. De krant schrijft dat „een fontein van besmet water uit de slan gen omhoogspoot". Het artikel vermeldt niet hoelang de lek kage duurde en hoeveel radio-actief water is vrijgekomen. „Het verschrikkelijkste was dat zij (de brandweerlieden) drijfnat raakten. Hoewel zij wisten welk gevaar zij liepen, verliet niemand de plaats voordat de leiding was hersteld", aldus de krant. Bij medische controle zouden echter geen af wijkingen zijn geconstateerd. Er gaan overigens geruchten in Moskou dat vice-premier Sjtsjerbina die in Tsjernobyl is geweest ernstig ziek is door radio-actieve besmetting. (Van onze correspondent) KAAPSTAD Terwijl er in de steden bommen ont ploffen hangt de Zuidafri- kaanse hoop op een dia loog met de zwarte leiders en een betere verhouding met de rest van de wereld voor een deel af van EG- afgezant Sir Geoffrey Howe. Begin volgende week zal de Britse minis ter van buitenlandse za ken naar Zuid-Afrika vliegen om daar een op dracht te vervullen, die door sommigen als „on mogelijk" wordt betiteld. Toch geloven waarne mers, tegen alle verwach tingen in, dat Sir Geoffrey misschien kan bereiken waar de missie van de Commonwealth niet in geslaagd is: de vrijlating van ANC-leider Nelson Mandela en het legalise ren van zijn ANC en van andere zwarte organisa ties. Ze gaan er vanuit dat presi dent Botha er eerder toe ge neigd zou zijn om de eer van het bijdragen aan zo'n door braak aan een Westerse con servatieve regering te geven, dan aan een Commonwealth- missie, die aangevoerd wordt door een zo kritische figuur als Malcolm Frazer, de voormali ge premier van Australië. Wanneer we er van uit gaan dat Botha een tijd geleden al in principe» besloten heeft om Mandela vrij te laten, zo luidt hun redenering, waarom dan nu niet, wanneer daar om ge vraagd wordt door een vriend schappelijk gezinde natie, zoals het door Conservatieven gere geerde Groot-Brittannië. Aan de andere kant zijn de ob stakels die de vrijlating van Mandela in de weg staan ge groeid sinds het uitroepen van de noodtoestand en moet deze theorie dus met het nodige voorbehoud bekeken worden. Men zegt dat de Zuidafrikaan- se regering er van overtuigd is dat de risico's die het vrijlaten van Mandela met zich mee brengt, zoals de kans op onrust onder de bevolking en het wekken van verwachtingen onder de zwarten, toegenomen zijn. President Botha, die ooit warm leek te lopen voor het idee, denkt nu waarschijlijk dat het land een zware prijs voor zo'n stap zou moeten be talen. Aan de andere kant: als Nelson Mandela vrijgelaten zou worden in een maatschap pij die zich in de greep van de noodtoestand bevindt, levert dat een vooruitzicht op dat Mandela zelf nauwelijks zou koesteren. Alledaagse politieke De Britse minister van buitenlandse zaken sir Geoffrey Howe gaat volgende week proberen concessies van Zuid-Afrika los te krijgen. President Pieter Botha van Zuid-Afrika heeft de zwarte bevolking opgeroepen „naar voren te komen en met mij mee te 'gaan op weg naar on derhandelingen en vrede". activiteiten zijn ondenkbaar in de huidide omstandigheden. Dit betekent dat sir Geoffrey alle overtuigingskracht die hij bezit zal moeten gebruiken om de Zuidafrikaanse regering ook maar een klein beetje in beweging te krijgen. Een van de wapens die hij zou kunnen gebruiken is om in te spelen op het kleine restje Zuidafri kaanse gevoeligheid voor de opinie van de buitenwereld. Sancties Er is echter een groeiend aan tal vooraanstaande nationalis ten, waaronder misschien ook de „verligte" minister van bui tenlandse zaken Pik Botha, die de hoop verloren heeft dat ze de wereld kunnen imponeren of met zwarte guerrilla-orga nisaties kunnen onderhande len. Deze mensen zeggen dat de wereld nu dan maar alles uit de kast moet halen wat de economische sancties betreft. Pik Botha waarschuwde de Zuidafrikaanse bevolking don derdag dat men zich voor moest bereiden op sancties die vele jaren zouden kunnen du ren. „Hoe sneller de sancties komen, hoe beter Wij zullen de wereld laten zien dat ze ons niet klein zullen krijgen". Toch zijn er aanwijzingen dat de regering nog altijd gevoelig is voor de opinie en dwang maatregelen uit het buiten land, vooral op financieel ter rein. Berichten "dat bankier Frits Leutwiler die als tussen persoon optrad tussen Zuid- Afrika en de schuldeisende banken, ontslag had genomen vanwege de politieke ontwik kelingen in Zuid-Afrika wer den donderdag door een rege ringsambtenaar meteen tegen gesproken op de televisie. De verklaring was duidelijk be doeld om de Zuidafrikanen ge rust te stellen dat Leutwiler zich niet teruggetrokken had vanwege de situatie in Zuid- Afrika. Gevoeligheid voor de buiten landse opinie bleelt ook uit de ophef die er op 1 juli gemaakt werd over de hervormingen, die de regering in januari had aangekondigd. Het gaat dan bijvoorbeeld om het aanstellen Van voorgedragen Afrikaanse, Indiase, en „gekleurde" kandi daten voor het provinciale be stuur, het afschaffen van de pasjeswet en het teruggeven van het Zuidafrikaanse staats burgerschap aan een aantal mensen, dat hun staatsburger schap verloren heeft onder de controversiële wet voor de zwarte thuislanden. De regering heeft kritiek geuit op de buitenlandse pers, omdat deze volgens hen niet genoeg aandacht heeft besteed aan de hervormingen. Anderen wij zen er echter op dat deze maatregelen hoogstens neer komen op een voorzichtig stapje vooruit, waaraan een groot aantal beperkingen en condities zijn verbonden en dat, in de voortdurende nood toestand, het effect van de hervomingen voor een groot deel te niet wordt gedaan door het negatieve klimaat, waarin sociale en politieke activiteiten plaatsvinden. Ondertussen zijn welgestelde blanken aan het wintervakan- tieseizoen begonnen met de gebruikelijke uitstapjes, jacht partijen en safari's. In de bad plaats Durban zijn de paarden races weer begonnen en het ziet er naar uit dat er nog nooit zoveel gegokt zal worden als dit jaar. De trek uit de kou de, natte en winterse Kaappro vincie naar de zonnige vakan tieplaatsen is in volle gang. In Durban verzamelen blanke kinderen zich op de stranden, waar de tekenen van apart heid nog altijd aanwezig zijn. Ze houden wedstrijden wie de meeste ijsjes kan eten en wor den vermaakt door muzikale artiesten. Zo op 't oog verschilt hun vakantieplezier in niets van voorgaande jaren. Vakantietijd voor de armere (vooral zwarte) bevolking komt zoals altijd neer op thuis blijven, in veel minder lu xueuze omstandigheden. In de winterse Kaapprovincie, waar de sneeuw op de bergen ligt, proberen tienduizenden daklo ze Afrikanen uit het onrustige Crossroads en andere kampen wanhopig een onderdak te vinden. Ze zijn uit veel blanke woon wijken verdreven na klachten van de inwoners en acties van de autoriteiten. Er zijn nood kampen opgezet, maar de om standigheden waarin deze mensen moeten leven geven reden tot bezorgdheid. Het le ger en de politie staan klaar om onrust aan te pakken. Blanken weten nu minder dan ooit hoe de situatie in de zwar te woonwijken is. Er is een strenge controle op de toevoer van informatie zodat de blan ken geen onafhankelijke oor deel kunnen vormen over de gebeurtenissen. Af en toe wor den ze er door een explosie of steniging aan herinnerd dat hun land zich in de greep van de onrust bevindt. Sinds 16 juni zijn er bommen ontploft op drukbezochte plek ken, zoals bij een hotel en een bushalte in Johannesburg, bij een politiebureau in Kaapstad, bij een waterleidingspijp in de buurt van een voetgangers brug even buiten Durban en naast een oliepijplijn bij het vliegveld van diezelfde stad. De grootste ontploffing vond plaats in een hotel aan het strand van Durban. Daarbij kwamen twee mensen om het leven. De acties in de blanke wijken en steden betekenen een dui delijke verandering in de aan pak van zwarte nationalisti sche groeperingen, met het ge vaar dat burgers, zowel zwart als blank, gedood of gewond worden. Deze aanpak breekt met het „oude" beleid van het ANC, dat koste wat kost slachtoffers onder de burgers wilde vermijden en wapens en bommen op regerings- en mili taire doelen richtte. Volgens de regering neemt het aantal incidenten af, maar sinds het afkondigen van de noodtoestand staat het doden cijfer nog altijd op meer dan vier per dag. Er zijn 100 men sen om het leven gekomen sinds de noodtoestand op 12 juni werd uitgeroepen. De af gelopen 22 maanden van on rust hebben 2000 doden geëist een derde daarvan wordt geweten aan het geweld van „zwart-tegen-zwart". Bisschop Desmond Tutu heeft deze week in een gloedvol pleidooi de daders van de aanslagen gevraagd hun activiteiten te staken. Op Sir Geoffrey Howe's schouders rust de zware druk om te zorgen voor een vermin dering van geweld van alle partijen. Een van de proble men waarmee hij geconfron teerd zal worden, is dat som mige machtige zwarte organi saties verontwaardigd zijn over de vastberaden stelling- name van de regering- That cher tegen economische sanc ties. Het doel van zijn reis, het be vorderen van een dialoog tus sen de verschillende partners in het Zuidafrikaanse drama, werd zwakjes beantwoord door president P.W. Botha, die in een oproep over de radio de zwarte bevolking uitnodigde om „naar voren te komen en met mij mee te gaan op weg naar onderhandelingen en vrede". In diezelfde oproep zei president Botha ook dat de re gering degenen die terreur zaaiden zonder genade zou vervolgen en straffen. iMIDJE VERHOLEN EN HET KNETTERCARTER 4 })£V\ <£5) De toeschouwers, die eerst al gezien padden dat de geworpen bom een onschuldige t|loemenbom was. hadden geen ogenblik het •itee dat er hier met een echt vuurwapen ge schoten werd. Ze bleven daarom rustig kijken j\ niemand besefte, dat ze eigenlijk aan een éér groot levensgevaar ontsnapten. Want als r,|e kleine Kareltje nu eens niet de patronen in 8)e patroonband door onschuldige sterrewer- '•fers vervangen had.goeie hemel, we moe- ffen er niet aan denken. Maar nu schoten er dus ^lleen maar allerlei kleurige sterren door het zo- i.nerse zwerk en er geschiedde voor geen centje piwaad„Fantastisch!!" gilden de opge- jögen mensen. „Dat is natuurlijk een extra re name van Knallenberg's verenigde vuurwerkfa- rieken! Fantastisch!!" Voor de toeschou wers was de knetterrace dus een daverend suc ces geworden, want in tijden hadden de mensen [jlch niet zó vermaakt. Maar Linke Lowietje en Jennie de Klapper vonden de afloop van de 'ace maar matig. Al hun planitötjes waren in duigen gevallen. De eindstreep was al in zicht en de kundige functionaris met de geblokte vlag stond al gereed om de winnaar af te vlaggen. „Ik kan nog maar één ding doen.fluisterde Bennie de Klapper. „Ik kan onze auto nog even voor die van de professor rijden.Met een laatste inspanning van zijn krachten deed hij dat en toen geschiedde het. Met een dave rende slag wierp de razende wagen van profes sor Tweesteen zich op die van zijn voorrijders. Wat er nog van over was, kreeg nu wel een zwa re hoeveelheid deuken en blutsen te incasseren en ook de wielen vlogen allemaal van hun plaats. En als het daar nu nog bij gebleven was, maar ja, zo ging het niet. De assen vlogen uit' hun lagers, de stuurstang knapte af en wat or van de Draetnaaghèl de Luxe overbleef was niet meer dan een stapeltje oud roest.Edoch, de wagen van professor Tweesteen schoof de stapel oud roest over de eindstreep en de func tionaris vlagde, jv. ADELAIDE In Australië zijn voor 't eerst twee kinde ren geboren uit eicellen die in bevroren toestand waren be waard. De tweeling een meisje en een jongen en de 29-jarige moeder maken het goed. Drie eicellen van de vrouw, die door beschadigde eileiders niet zwanger kon worden, waren in vloeibare stikstof van bijna 200 graden onder het vriespunt bewaard. Toen de tijd rijp was werden de eicellen ontdooid, bevrucht met zaad van de toekomstige vader en tenslotte in de baar moeder van de vrouw ge plaatst. Twee eicellen begon nen zich te ontwikkelen en de zwangerschap verliep voor spoedig. De ouders willen hun identiteit vooralsnog niet prijs geven. Inmiddels zijn meer vrouwen volgens deze metho de behandeld en in verwach ting. De pionier van deze me thode, dr. Christopher Chen, zei dat de techniek van het be vriezen van nog niet bevruch te eicellen de ethische, sociale, juridische, morele en religieu ze problemen omzeilt die ver bonden zijn aan de „reageer buis-methode", waarbij be vruchte eicellen worden inge vroren. Tegenstanders van deze techniek zeggen dat daar bij in feite menselijk leven wordt ingevroren. Bij het in vriezen van onbevruchte eicel len is de situatie naar de me ning van Chen praktisch de zelfde als bij het invriezen van sperma, waartegen veel min der weerstand bestaat. De rooms-katholieke kerk in Adelaide is verheugd dat Chen ernaar streeft de ethische pro blemen van bevroren embry o's weg te nemen. „Bevriezen van eicellen heft deze proble men op, omdat wij geloven dat het leven pas met de bevruch ting begint". JEAN'S LIBRE SERV1C SlS Parijzenaars kunnen sinds kort in de metro gebruikmaken van een auto maat die spij kerbroeken le vert tegen con currerende prij zen. Je hoeft er alleen maar een credit-card in te stoppen. De au tomaat helpt je de juiste maat vast te stellen. Paus prijst het Vrijheidsbeeld VATICAANSTAD Paus Johannes Paulus II heeft in een ingebliktetelevisieboodschap het Amerikaanse Vrijheids beeld een zinnebeeld van hoop genoemd en Amerika gepre zen om zijn geloof in God. Wij kunnen ons indenken wat dit symbool van welkom voor de arme en ontwortelde men sen van de wereld moet hebben betekend en nog steeds be tekent", aldus de paus, die er aan toevoegde dat het juist was om de viering van het 100-jarig bestaan van het beeld te be ginnen met God te danken. Hij besloot zijn boodschap met „God bless America". De Amerikaanse komiek Bob Hope kreeg in New York uit handen van president Ronald Reagan en diens vrouw Nancy de medaille van de vrijheid. NEW YORK Van Moskou tot Manila is gisteren de vie ring van de Onafhankelijkheidsdag in de VS herdacht. De Russische regering stuurde president Reagan een forme le felicitatie, waarin het Amerikaanse volk vrede en voor spoed gewenst werd. In de Russische pers was echter een kritisch geluid naar aanleiding van de festiviteiten te horen. In de commentaren werd gesteld dat de ideeën die verband houden met het Vrijheidsbeeld niets waard zijn. De Russen wezen op het aantal armen in New York en de recente aan val van de VS op Libië. Tijdens een toespraak ter gelegenheid van de viering be schuldigde een Zimbabwaanse minister Washington ervan het Zuidafrikaanse terrorisme te ondersteunen. Naar aanlei ding van deze opmerking verlieten de voormalige president Jimmy Carter met 40 andere Amerikanen de receptie. In de Filipijnse hoofdstad Manila hebben meer dan 5.000 mensen een protestactie gevoerd bij de Amerikaanse ambas sade. De demonstranten protesteerden tegen wat zij de Ame rikaanse interventie in de Filippijnen noemden. Maar over het algemeen werd er in het buitenland, van West-Duitsland tot Zuidkorea en van Thailand tot Egypte, feest gevierd naar aanleiding van de Amerikaanse Onafhan kelijkheidsdag. In de Londense conservatieve Daily Mail stond: „Wij vieren met onze bondgenoot deze heuglijke dag. Als wij ons realise ren van hoeveel belang Amerika is bij de handhaving van onze eigen vrijheid, kunnen wij niet anders dan met haar in dankbaarheid zingen: „God bless America". Sit quartz klokje in de vorm van een mini-huiscomputer (ware grootte 5 cm.). Het is voor u als u een nieuwe abonnee aan brengt. De nieuwe abonnee wordt ook hartelijk verwelkomd: deze krijgt de krant de eerste twee weken gratis. Not I A'at Noteer als nieuwe abonnee ingaande. Naam: Adres: Postcode/plaats:. Telefoon:(voor controle bezorging) Deze ontvangt de krant de eerste twee weken gratis. Daarna wordt het abonnement betaald per 0 maand automatisch ad f 22,49 0 kwartaal per acceptgiro ad f 67,43 Stuur als dank het Quartz klokje aan: Naam:Voorletters: Postcode/plaats:

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1986 | | pagina 5