hwoners Kaapstad uiten
ierzet in graffiti
Een
bijdetijds
geschenk
Druk op Botha vakbonds
leiders vrij te laten
Lekkage
Speculaties over
voortbestaan van
Arubaanse regering
- -Cs
JENLAND
V
EcicUcSoivMMit
ZATERDAG 21 JUNI 1986 PAGINA 5
^ing journalisten
■i'iname opgehouden
tAG De uitwijzing door
Ti van twee journalisten van
e|blad Nieuwe Revu, die giste-
•laatshebben is opgehouden
d met mogelijke „overtre-
het toelatingsbesluit", wat
loudt met hun visum. Dit is
Aid door Nieuwe Revu in Ne-
Aernomen van de Surinaamse
3 van het tweetal, mr. H.E.
I Verslaggever Pieter Storms
raaf Gerard Wessel moesten
binnen 24 uur verlaten, ge-
Aanaf donderdagmiddag om-
'|ch schuldig zouden hebben
riaan staatsgevaarlijke activi-
Ommekeer in proces Achille Lauro
GENUA Ahmad al Assadi, één van de leden van
het Palestijnse commando dat in oktober het Italiaan
se passagiersschip Achille Lauro kaapte, heeft giste
ren verklaard dat Molki, de leider van het comman
do, de invalide Amerikaanse jood Leon Klinghoffer
vermoordde.
Tot gisteren hadden alle leden van het commando die
in Genua terechtstaan verklaard onschuldig te zijn en
zelfs nooit van Klinghoffer te hebben gehoord.
Molki schreeuwde Assadi gisteren na diens verkla
ring toe dat hij onder een hoedje speelt met de aan
klager.
Assadi verklaarde niet te hebben geweten wat hij
moest zeggen toen de vrouw van Klinghoffer op hem
af kwam kort nadat de Amerikaan was vermoord.
„Toen zij zag dat ik huilde vroeg zij mij waarom. Ik
zei wat er was gebeurd, kuste haar op haar voorhoofd
en zei dat ik er niets mee te maken had", aldus Assa
di.
Politie daagt Walesa
na paspoortaanvraag
WARSCHAU Lech Walesa is giste
ren voor politieverhoor gedaagd nadat
hij voor het eerst sinds 1981 een pas
poort aanvroeg.
Walesa zei een paspoort te hebben aan
gevraagd om naar Italië te reizen op uit
nodiging van de Italiaanse minister van
buitenlandse zaken, Giulio Andreotti.
Naar uit bronnen van tegenstanders van
het bewind in Polen werd vernomen,
wil de politie Walesa op 24 juni gaan
verhoren om zijn reis naar het buiten
land te verhinderen. Walesa zei dat An
dreotti hem heeft uitgenodigd om een
internationale vredesconferentie bij te
wonen op de 1 juni in Rome. Hij zou ook
de paus ontmoeten.
Hoge Russische spion loopt over naar de VS
WASHINGTON Een hoogge
plaatste Russische spion in
Noord-Afrika is overgelopen
naar de Verenigde Staten, zo
hebben woordvoerders van Ame
rikaanse inlichtingendiensten
gisteren meegedeeld.
De KGB-medewerker was werk
zaam bij de Russische ambassade
in Tunis en meldde zich een
maand geleden bij de Ameri
kaanse ambassade. Momenteel
verblijft hij voor ondervraging in
de VS. Hij zou goed op de hoogte
zijn met de Russische bemoeienis
in Arabische landen.
De Amerikaanse regering heeft
de 43-jarige kolonel Vladimir
Izmaylov, die als hoogste Russi
sche luchtmacht-officier aan de
ambassade in Washington ver
bonden was, gisteren gesom
meerd het land te verlaten. De
Rus werd werd deze week in
Fort Washington, Maryland, ge
arresteerd toen hij zeer geheime
documenten betreffende de Ame
rikaanse binnenlandse defensie
ontving van een voor de FBI
werkende functionaris van de
Amerikaanse luchtmacht. Vol
gens de autoriteiten in de VS
zocht de Rus naar informatie
over het Amerikaanse Star Wars-
project, het kernrakettenpro-
gramma en de Stealth-technolo-
gie (radarontwijking).
CCC'ers stoppen
met hongerstaking
BRUSSEL Vier leden van de Belgische ter
reurorganisatie CCC (Strijdende Communisti
sche Cellen) hebben hun hongerstaking na 43
dagen beëindigd. Dit heeft het ministerie van
justitie in Brussel gisteren meegedeeld. Het
viertal, dat sinds december vorig jaar vast zit
in twee gevangenissen in Brussel, wilde met
de actie erkenning als politieke gevangenen
afdwingen. Die eis is niet ingewilligd. In krin
gen rond de CCC werd gisteren gezegd dat de
vier hun actie hebben beëindigd omdat de ge
vangenisdirectie sommige gevangenisvoor-
waarden zou hebben versoepeld. Over de toe
stand van de vier gevangenen is gisteren niets
meegedeeld. De CCC pleegden in 1984 en 1985
een reeks bomaanslagen in België.
HOOFDPUN, DEPRESSIES
EN SLAPELOOSHEID
BU BLANKEN
p onze speciale
ndente in Kaapstad
i^aret Jacobsohn)
.yAD Een strak
$d Zuid-Afrika
gisteren aan de
pveek onder de na-
'Jioodtoestand met
sciële bevestiging
dodencijfer van
3)erden mensen die
enis zijn genomen
'^bevestigde bewe-
ain het parlement
,rïzenden mensen
jen zijn.
onafhankelijk nieuws
situatie ontbreekt,
jSt land overstroomt
Jhten. Het is gewoon-
jgelijk om met zeker-
l leggen wat er in de
Ikwijken gebeurt, aan-
autoriteiten geen on-
sjke verslaggeving
-Radiowinkels melden
Jig in de vraag naar
ai-radio's, die de BBC,
rof America en andere
idse zenders kunnen
h.
{Mge kringen wordt
j(roken over het doen
^van politieke activis-
^naar verluidt op de
rln voor de autoritei-
n zogenoemde activis-
variëren van vak-
_ers tot leden van het
Democratisch Front
n uit hun huizen ge-
t vrees in hechtenis
ij te zullen worden en
'kn veilig onderkomen
vaak bij blanken in
pmmige blanken hun
lerienden een schuil-
tïden om zo aan de
n van de veiligheids
ei ontsnappen, hebben
ifanken duidelijk laten
lat zij nog niet klaar
u een nieuw, apart-
-ji Zuid-Afrika. Blanke
14 Port Elizabeth heb-
y het voorstel gestemd
e stranden ook voor
open te stellen. Het
van het referendum
(open woensdag ver-
Jbeslissing van het ge-
sstuur van drie maan
den, om de stranden
tellen voor alle „ras-
jwel een parlements-
le nationale partij uit
d voor het voorstel
It oppositielid uit Port
John Lmalcolmess,
Ie uitslag van het re-
i „een ramp" en het
tslid voor de Labour-
l de kleurlingen, Fre-
asmus, uitte zijn woe-
iet feit dat alleen be-
betalende blanken
referendum konden
>n. Op deze manier
ïder dan één procent
[volking in het gebied
ssing voor alle inwo-
>men, aldus Erasmus..
Veel bewoners van Kaapstad
bewaren deze grappige plaatjes
over een verzonnen dictatuur,
waarin burgers voor de meest
idiote overtredingen in de ge
vangenis gegooid worden.
Opluchting
Terry Waite, de speciale afgezant van de aartsbisschop van Canterbury, heeft gisteren een opvang
centrum voor daklozen bezocht in Cross Roads, de witte voorstad van Kaapstad.
Duizenden zwarten hebben daar hun intrek genomen om te schuilen tegen de regen. Zij werden
dakloos door de gevechten tussen rivaliserende zwarte groepen in de krottenwijk.
Duizenden zwarte vluchtelin
gen uit de verwoeste krotten
wijken en kampCTi hebben het
bevel gekregen om de moskee
ën, tempels en kerken te ver
laten, waar ze de afgelopen
week voor het bitter koude en
natte weer geschuild hebben.
Ongeveer zeventigduizend
mensen zijn hun woning
kwijtgeraakt in de „oorlog"
tussen de zwarte groeperingen,
waarbij veel "huizen in brand
zijn gestoken. Blanke instellin
gen hebben te horen gekregen
dat zij in overtreding zullen
zijn, wanneer zij de vluchtelin
gen na aanstaande maandag
nog onderdak verschaffen.
Ongeveer vijfduizend vluchte
lingen die een onderkomen
hadden gezocht in zes zwarte
scholen hebben ook het bevel
gekregen te vertrekken. In
KTC, een deel van Crossroads
zijn bulldozers begonnen met
het opruimen van de uitge
brande woningen. Ook de
nieuw opgetrokken hutten
worden opgeruimd. Het is
waarschijnlijk niet toegestaan
om het KTC-kamp te herbou
wen. De zwarten uit het kamp
hebben andere woonruimte
aangeboden gekregen in het
door de regering gesponserde
vluchtelingenkamp in Khaye-
litshe, een afgelegen en zelf
standig kamp, dat strookt met
de plannen van de regering
om deze zwarten in één plaats
in de Kaap te concentreren.
Onderkomen
Terwijl veel vluchtelingen of
ficieel opgenomen zijn door de
kerken en andere organisaties,
hebben duizenden anderen op
typisch Zuidafrikaanse wijze
een onderkomen gevonden in
de bediendenafdeling en ach
terkamers in de meer welwil
lende blanke buitenwijken. In
sommige blanke districten in
de buurt van Kaapstad zijn
zwarte vrouwen, die met ba-
bies op hun rug op de hoek
van straat staan te praten of in
de parken uitrusten, al een be
kend gezicht geworden, 's-
Ochtends vroeg verraadt de
opstijgende rook .van kleine
houtvuurtjes de verblijfplaats
van sommige andere vluchte
lingen.
In ogenblikkelijk antwoord op
de beperkende maatregelen
voor de pers zijn de eerste
vlugschriften gesignaleerd.
Eén daarvan, bestaand uit een
paar dozijn gestencilde blaad
jes, circuleerde op de campus
van een universiteit. Het was
duidelijk een in haast opgestel
de lijst met ongeveer tweehon
derd namen van mensen die
worden vastgehouden. Leden
van de oppositie hebben ge
zegd dat het aantal echter veel
hoger ligt. Het naamloze kran
tje heeft de noodwetten over
treden door de namen van de
gedetineerden openbaar te ma
ken en de makers moeten re
kening houden met gevange
nisstraf.
Wit
De gewone dagbladen, die
worstelen met de zwaarste be
perkende maatregelen uit hun
geschiedenis, leven over het
algemeen de voorschriften van
de regering na. De uitgevers
kunnen niet anders dan het
Bureau van Informatie accep
teren als de enige bron van
„accurate" informatie, wan
neer ze willen dat hun krant
uitgegeven kan blijven wor
den.
Er worden echter wel ver
schillende pogingen gedaan
om de lezers duidelijk te ma
ken dat hun informatie ont
houden wordt: een aantal
kranten vermeldt elke dag in
een kader op de voorpagina
dat nieuws, foto's en commen
taren in de krant gecensureerd
worden; de lezer wordt verteld
dat er een incident heeft
plaatsgevonden in een bepaald
gebied, maar dat ten gevolge
van de noodmaatregelen de
details niet gepubliceerd kun
nen worden, omdat er veilig
heidstroepen bij betrokken
waren.
Een aantal kranten is ook be
gonnen met het wit laten van
die stukken van de krant,
waar een gecensureerd artikel
had moeten staan. Dit doet
denken aan de Rhodesische
Herald aan het begin van de
UDI-jaren, toen de regering
Smith eerst de pers censureer
de en later ook de witte plek
ken in de krant verbood.
Een gebied waar nog altijd een
heldere vlammetje van verzet
schijnt, is de dagelijkse cartoon
van Grogan in de Cape Times.
De regering wordt vriendelijk
geplaagd, hoofdzakelijk door
gebruik te maken van histori
sche overeenkomsten, waarin
slechte heersers ten torlele
worden gevoerd die hun abso
lute macht ten toon spreiden.
Met haar gebruikelijke uitge
lezen gevoel voor timing kon
digde de Zuidafrikaanse rege
ring deze week een krachtige
bevordering van de economi
sche groei aan, nadat de nega
tieve effecten van de beper
kende maatregelen wijd en
zijd besproken waren. Elke
avond berichten de tv-nieuws-
lezers de natie over een finan
cieel meevallertje, dat de rege
ring zal uitdelen in de vorm
van een vroege terugbetaling
van een leenbelastingsheffing,
over hulp voor de motorindus
trie en ga zo maar door. Aan
de langzame koersstijging van
de Afrikaanse rand, die op het
moment dat de noodtoestand
werd afgekondigd een bijna
historisch dieptepunt van rond
de 36 Amerikaanse dollarcents
had bereikt, wordt ook veel
aandacht besteed op radio en
tv, hoewel de rand veel lager
staat dan een paar jaar gele
den.
Pro-regeringskranten hebben
met opluchting gereageerd
over het verzet van de rege
ringen Reagan en Thatcher te
gen economische sancties op
grote schaal, maar realiseren
zich dat kleinschalige econo
mische maatregelen onderweg
kunnen zijn.
Staking
In Witwatersrand zijn een
aantal detailhandelaren in sta
king gegaan uit protest tegen
het opsluiten van vakbondslei
ders. Industriëlen en zakenlie
den, die gealarmeerd zijn door
het verdwijnen van een aantal
mensen die zij als gematigd
beschouwen, hebben een drin
gende oproep aan de regering
gedaan om hen vrij te laten.
Hiervoor zijn ontmoetingen op
topniveau afgesproken met de
regering.
De stakingen hebben voor een
nieuw aspect in de situatie ge
zorgd. Zuid-Afrika is afhanke
lijk van haar zwarte arbeids
markt en van de koopkracht
van de zwarte bevolking, die
ongeveer vijftig procent van
de totale consumentenmarkt
voor haar rekening neemt.
Wanneer de zwarte bevolking
niet meer bij de blanke winke
liers zouden gaan kopen, zou
dit ernstige gevolgen kunnen
hebben.
Het parlement, het enige fo
rum voor vrije meningsuiting
in het Zuid-Afrika van dit mo
ment, blijft in het middelpunt
van de belangstelling staan,
hoewel het parlement waar
schijnlijk volgende week op
reces gaat tot half augustus.
Leden van de oppositie zorg
den voor enkele amusante
ogenblikken door hun parle
mentaire privileges tot het ui
terste te benutten. Twee oppo
sitieleden haalden zich de
woede van de regering op de
hals door namen van gedeti
neerden te citeren, wat bete
kende dat de pers deze namen
over kon nemen. De twee
werden door ministers uit de
regering beschuldigd van het
proberen de noodtoestand te
omzeilen en een gebrek aan
loyaliteit. De minister van jus
titie, Coetzee, heeft aangekon
digd dat rechters de mensen
die onder de noodwetten wor
den vastgehouden zullen be
zoeken en rapport zullen uit
brengen over hun bevindin
gen. Het is onwaarschijnlijk
dat de pers inzage in deze rap
porten zal krijgen.
André Koopman,een ionge
verslaggever die afgelopen
zondag werd gearresteerd tij
dens een Anglicaanse kerk
dienst bij Elsie's River die hij
voor zijn krant moest verslaan,
mocht niet door de Cape Ti
mes bij naam worden ge
noemd, totdat een parlements
lid zijn naam in het parlement
noemde. Er is dringend om
Koopmans vrijlating gevraagd,
omdat hij slechts als toeschou
wer bij de kerdienst aanwezig
was voor zijn werk. Het is dui
delijk dat de beperkende
maatregelen Zuidafrika's
vooruitzichten op vrijheid ver
traagd hebben, wanneer het
noemen van namen in het
parlement tot voornaamste
doel verheven wordt.
Graffiti
Sommige bewoners in Kaap
stad maken gebruik van graf
fiti om hun verzet tegen de re
gering te uiten en in veel
Claatsen staan er metershoge
oodschappen gespoten op de
muren. „De strijd gaat door",
„Mandela is koning", zijn twee
van de meer onschuldige tek
sten. De beperkende nood
maatregelen verhinderen me
om andere teksten te citeren.
De blanken zijn onder toene
mende druk komen te staan in
een onrustig land, dat zich nu
in de greep van een volledige
noodtoestand bevindt. De
Afrikaanse zondagskrant Rap
port heeft uit gezaghebbende
bron vernomen dat de psycho
logische conditie van alle
Zuidafrikanen duidelijk beïn
vloed wordt door de huidige
politieke en economische situ
atie. In het stukje, dat als kop
had „Hoofdpijn, depressie te
wijten aan politiek", citeert de
krant een onderzoek dat ont
hult dat er vooral onder de
blanke bevolking in vergelij
king met 1981 een toename in
het aantal gevallen van hoofd
pijn, depressies en slapeloos
heid te constateren valt.
JE VERHOLEN EN HET KNETTERCARTER
let is duidelijk, dat Linke Lowietje en
e Klapper niet veel hinder hadden on-
n bij hun vernielzuchtige arbeid. Eelco
ers kundig buiten gevecht gesteld en
lun gelegenheid genoeg gegeven om al
5 te voorzien van bandeploffertjes, tan-
irtjes, cylindervernielertjes en wat voor
lar fraais ze nog meer te pakken had
ten krijgen in de obscure handelson-
.g van de gemaskerde Bul Kordiet, de
oning. En de twee heren waren nu zo
kelijk zeker van hun overwinning in de
lly, dat ze vrolijk naar Gravendrecht
gaan om daar nog net de laatste voor-
i kunnen pikken van een héél spannen-
Maar één dingetje wisten die twee
i niet, en dat was dat smidje Verholen
Ifde ogenblik weer bij professor Twee-
is. De smid had namelijk een idéetje.
"knoei met de knetterrally aan de hand,
)rofessor," zei de smid. „Een tweetal
i heeft allerlei auto's onkladr gemaakt
in de mening, dat ze daardoor in staat zullen
zijn met hun eigen wagen de eerste prijs van
honderdduizend gulden in de wacht te sle
pen„Honderdduizend gulden.ver
zuchtte de professor. ,,!k wou, dat ik het had!"
En toen zei de smid: „U kunt het krijgen!"
De geleerde professor keek verbijsterd op.
„Hoe dan?" stamelde hij. „Was het maar waar!
Ik zou het maar wat goed kunnen gebruiken!"
„Ik weet een oude auto voor u en u doet aan
de knetterrally mee," vervolgde de smid. „U
gooit een beetje van uw wonderbenzine in de
tank en u wint zo vast als een huis!" „Dat
zou te overwegen zijn," zei de professor naden
kend. „Weet u echt een oude auto voor mij te
staan?" Zonder te antwoorden liep de smid
naar de telefoon en hij belde de waard op. De
werd van het bekende établissement „Het Wa
pen van Rijkhuyzen". „Ik wil je auto lenen,
makker," zei de smid en hij wond er dus geen
doekjes om
(Vervolg van de voorpagina)
JOHANNESBRUG De wilde staking onder het winkelperso
neel, dat protesteert tegen de aanhouding van vakbondsleiders,
heeft zich gisteren verder uitgebreid. Blanke winkelchefs schep
ten onwennig aardappelsalades in bakjes en sneden de vleeswa
ren, terwijl zich ongewoon lange rijen klanten vormden die hun
eigen boodschappen moesten inpakken.
De produktie in een groot aantal metaal- en autobedrijven in de
buurt van Johannesburg ligt sinds begin deze week stil als ge
volg van bezettingsacties door het personeel. De werkgevers
hebben onder die druk de regering verzocht gevangen genomen
vakbondsleiders vrij te laten zodat de produktie kan worden
hervat, aldus de Internationale Federatie van Metaalarbeiders
(IMF) gisteren.
Zuidafrikaanse kranten hebben gisteren hun protesten voortge
zet tegen de de censuur die de pers krachtens de noodtoestand is
Het weekblad Weekly Mail liet zelfs de gehele voorpagina blan
co op een kort stukje na waarin de persbreidel werd gehekeld.
„Onze juristen vertellen ons dat we vrijwel niets kritisch over
de noodtoestand kunnen zeggen maar we doen ons best".
In andere artikelen van het blad waren delen zwartgemaakt; dit
waren volgens de juristen zinsneden die in strijd waren met de
bepalingen van de noodtoestand.
Geen krant ontvangen Bel tussen 18.00 en 19.00 uur, zater
dags tussen 14.00 en 15.00 uur, te'efoonnr.071-122248 en uw
kraalt wordt nog dezelfde avond nab jzorgd.
Mortieraanval op
SI- congres in
Lima mislukt
LIMA Een vrouwelijke
guerrillastrijder heeft gisteren
geprobeerd in de Peruaanse
hoofdstad Lima een mortie
raanval te plegen op het cen
trum waar deze dagen een
congres van de Socialistische
Internationale (SI) wordt ge
houden. De vrouw werd ech
ter zelf gedood doordat de
mortier ontplofte, aldus de Pe
ruaanse politie.
De vrouw bevond zich in een
kamer op de zevende verdie
ping van een hotel in het cen
trum van Lima. Zij werd door
de kracht van de explosie uit
het raam tientallen meters ver
weg gesmeten. De explosie ge
beurde slechts drie minuten
voordat president Alan Garcia
van Peru het Si-congres zou
openen. Het congres wordt
ook bijgewoond door een
PvdA-delegatie bestaande uit
J. den Uyl en de kamerleden
Van Traa en J. Pronk.
Enkele werknemers ontmantelen de resten van een Atlas raket
die deze week ontplofte in het Luchtvaartmuseum in Dayton. In
het opblaasbare apparaat ontstond een lek toen de compressor
niet voldoende druk kon geven.
ORANJESTAD De vier partijen die de huidige regeringscoa
litie op Aruba vormen zijn dit weekeinde bijeen om zich te bera
den over de situatie die is ontstaan rond PDA-leider Leonard
Berlinski, de minister van economische zaken in het kabinet
Eman. Berlinski is de afgelopen week publiekelijk beschuldigd
van het willen aannemen van smeergelden. Een en ander heeft,
geleid tot speculaties over nieuwe verkiezingen en een mogelijk
monsterverbond tussen de grootste regeringspartij AVP en de
oppositiepartij MEP.
Berlinski trachtte onlangs incognito zijn Colombiaanse ambtge
noot Escobar te bezoeken om te praten over olielevaranties voor
de „Partners Oil Company", één van de gegadigden die de
Lago-raffinaderij willen heropenen. Berlinski had echter de
premier niet geïnformeerd (waardoor er geen vervanging was),
en hij meldde zich niet af bij de gouverneur (hetgeen wettelijk
verplicht is). Om de vervelende vraag „wie zal dat betalen" te
omzeilen, deelde de overijverige minister mee dat Partners Oil
alles voor zijn rekening had genomen: „passage, verblijf, eten en
drinken".
ail quartz klokje in de vorm van een mini-huiscomputer (ware
grootte 5 cm.). Het is voor u als u een nieuwe abonnee aan
brengt. De nieuwe abonnee wordt ook hartelijk verwelkomd:
deze krijgt de krant de eerste twee weken gratis.
Not
I Nac
Noteer als nieuwe abonnee ingaande
Naam:
Adres:
Postcode/plaats:
Telefoon:(voor controle bezorging)
Deze ontvangt de krant de eerste twee weken gratis.
Daarna wordt het abonnement betaald per
0 maand automatisch ad f 22,49
0 kwartaal per acceptgiro ad f 67,43
Stuur als dank het Quartz klokje aan:
Naam: Voor
Adres:1
Postcode/plaats:
Stuur deze bon ingevuld aan de Leidse Courant, Antwoordnummer
998, 2500 Vd Den Haag (postzegel betalen wij).
ter j
CeidaeSoma/nt
