r
Veekpuzzel door dr. Pluizer
Nr.24 - Cryptogram
BRIDGEN
iCHAKEN
WETENSCHAPPEN
)AMMEN
mebjcl
POSTZEGELS
'CeidóeSou/awit'
jlossing vorige puzzel
i twee sleutelwoorden waren:
1STAPPEL en SCHAAKSPEL
prijswinnaars van puzzel nr. 23 zijn:
I. Witteman. Slotlaan 6, 2171 TB Sas-
iheim.
p.F.A. Moesman, Adm. de Ruytersin-
[106, 2253 VA Voorschoten.
"Oplossingen onder vermelding van
iizzel nr. 24 moeten uiterlijk
Woensdagmiddag in bezit zijn van:
[E1DSE COURANT,
Ijöstbus 112300 AA Leiden.
laam, adres en postcode s.v.p. in
Jokletters vermelden.
HORIZONTAAL:
1. Ook de koekoek geldt als zo'n klaploper!
10. Zonder u zou deze lansier weg zijn.
11. In deze armoedige toestand geldt het niet meer.
12. Deze godheid heeft niets weg van een wild rund.
13. In deze gedaante is een smiecht niet te pakken!
14. Moet je kijken als ze hem of haar slaan!
17. Periode om van te rillen?
19. Als ik apen door elkaar zie lopen, overvalt mij
een plotselinge angst.
21. Probeer u er eens achter te komen waarom het
zo helder is.
22. Geschikt om gebeukt te worden door hevige
wind?
24. Gastenrang in schouwburgen?
25. Die schat vindt u in Engeland?
26. Zouden de medewerkers van deze omroepvere
niging 't prettig vinden hierin hun werk te moe
ten verrichten?
30. Splitsing in de gevangenis?
31. Wat heb je eraan om erin te moeten vechten?
32. Met die koning kan het vriezen en dooien!
VERTICAAL:
2. Een operator krijgt geen por van deze muze.
3. Visorgaan.
4. Pleiter voor drank?
5. Reeds voor het paard gekochte plant?
6. Land waarin een dwingeland zijn hoofd ver
liest?
7. Rekenmethode die voor een wijze niet lang
duurt?
8. Met talent verkregen aanzienlijke som gelds?
9. Als het echt moet!
15. Kunt u anders niet 'n verzoekschrift indienen?
16. Komt vader spoedig terug om het dier te halen?
18. Hierbij heeft men geen vooruitzicht!
20. Voor een paard is het keihard en bitter!
ZATERDAG 21 JUNI 1986
Naam
Adres..
PostcodeWoonplaats
23. Is Ka niet ouwerwets?
27. Kan Kees 'r een serie van maken?
28. Is Bet de eerste die weet hoe deze letter van het
Griekse alfabet heet?
29. Een stukje van deze Egyptische koning ligt niet
in deze Portugese plaats.
4Mr Jan Ül'ldl-r
Deense schoppen
Sinds een poos zijn in zeer veel regionen
de zogenaamde „rode systemen" verbo
den en dat betreft voornamelijk fantasie
openingen op één-niveau, zoals de
Dutch Spade, het systeem van Max Re-
battu waarmee hij in 1982 zelf met An
ton Maas in Biarritz bijna wereldkam
pioen werd. Op 2-niveau en hoger is de
zaak nog niet gereglementeerd en het
kon dus niet uitblijven dat ook hier de
huisvlijt toesloeg. De Nieuwzeelanders
hebben in dit opzicht een dubieuze repu:
tatie en in het Öcé-toernooi (6 tot 8 juni
in motel Nuland) dat wederom een da
verend succes werd, verschenen de De
nen met een 2 schoppen-opening waar
de honden geen brood van lusten.
Een spel uit de interland van vrijdag 6
juni, tussen Polen (glorieuze winnaars
van alle Océ-evenementèn dit jaar) en
de Denen:
W/NZ
A H 7
<7 2
oA H
3 2,
A H 8
6 5
B 9 4
N
62 Wz°
10 8
A 7
°H V 10 6 4 3
o 10 9 8
o V 5 4
732
♦V 6 5
*B 10
B 9 8
5
oB 7 3
V 9 4
In de gesloten kamer (NZ Boesgaard-
Schaltz, OW Polec-Krzemien) ging het
rustig:
ederlands
;'im pioenschap 1
ai
t Nederlands kampioenschap in Hil-
fsum (sponsors AVRO/Philips) moest
w dit jaar stellen zonder Timman en
i )onko. Hierdoor is Van der Wiel na-
irlijk de grote favoriet. Na acht ron-
(jl heeft hij 6V2 punt verzameld en al-
n Van der Sterren kan hem nog be-
:igcn.
nor het eerst wordt in dit kampioen-
1 lap een nieuw tempo gespeeld: 40 zet-
ni in twee uur en direct daarna 20 zet-
icj per uur (vroeger 2V2 uur voor 40 zet
sel in een zitting).
Ie
'literaard wordt er flink geklaagd onder
s deelnemers, want twee tijdcontroles
5 een middag is een behoorlijke aanslag
het zenuwgestel. Doordat veel spelers
ife niet aan dit hogere tempo gewend
:rii, zien we tussen de dertigste en veer-
1 »te zet vaak grove blunders. Ook het
remisepercentage zal enigszins te
üken zijn aan dit nieuwe tempo. On-
iiks deze (m.i. tijdelijke) bezwaren
It deze regel positief. Men is minder
>dankclijk van het analyseren in een
jjlerbreking en, nog belangrijker, het
:lbliek amuseert zich beter. Van deze
mensen moeten de schakers namelijk
eten (meer publiek, meer sponsors!).
In het toernooi zien we verrassend de
Amsterdamse grootmeester Hans Ree in
de onderste regionen. Het heeft er alle
schijn van dat hij op z'n retour is, want
onderstaand ongeluk zou hem in zijn
goede dagen niet zijn overkomen. Zie di
agram 1.
P. PEELEN-H. REE
Stand na de 23ste zet van wit.
De witspeler had hier nog twee minuten
voor de resterende 17 zetten. Zwart
heeft flinke problemen, want er dreigt
o.a. 24.Pc3 Dc4 25.b3 en de dame heeft
geen goede velden vanwege de dreiging
Dxf4. Een verdediging is misschien
23...Da6 24.Pxd6 Dxd6 25.Dxf4 Th5 en
zwart staat nog (zij het zeer slecht). Ree
speelde echter 23...Da5? en werd op een
vreselijke manier van het bord gespeeld:
24.Pxd6! f6 25.Dxf4 Txh4 26.Txe5+!
fxe5 27.Dxe5+ Kd7 28.De6+ Kc7
29.De7+ Kb6 30.Db7+ Kc5 31.Dc6+
Kb4 32.Td4 mat.
In de eerste ronde gaf v.d. Wiel direct
zijn visitekaartje af door de taaie FIDE-
rreester Peter Gelpke overtuigend te
verslaan: zie diagram 2.
De witte stelling ziet er al niet meer zo
solide uit. Met de volgende krachtzet
maakt v.d. Wiel dit extra duidelijk:
25...f5! 26.e5 (met de g-pion kon niet ge
slagen worden vanwege Pxf3+) 26...fxg4
27.Lxg4 Pxg4 28.hxg4 Lxg4. Wit geeft
het op.
Twee ronden later werd de sterke Eind-
hovense meester Scheeren ook slachtof
fer van een kleine combinatie: zie dia
gram 3.
P. SCHEEREN-J. V.D. WIEL
Stand na de 19de zet van wit (19.Ta6?).
Met zijn laatste zet overziet wit een niet
al te moeilijke wending.
19...Pf3+! 20.Khl Db7! en wit verliest de
kwaliteit.
Paul van der Sterren speelt dit jaar weer
zeer sterk. In de vierde ronde verloor hij
echter van Rudy Douven en raakte daar
door achterop. De manier waarop hij
van Douven verloor was niet onver
diend. Deze jonge Eindhovenaar weer
legde een dubieus openingsexperiment
overtuigend en kwam na 20 zetten in de
volgende stelling terecht: zie diagram 4.
R. DOUVÈN-P. V.D. STERREN
De zwarte stelling is wel bestand tegen
een directe aanslag: 21.Txg6 fxgó
22.Dxg6 Ld8, maar wit doet het subtie
ler en dan blijken de slecht opgestelde
zwarte stukken niet te kunnen verdedi
gen.
21.f5! exf5 22.Tfl Lc8 23.Txf5!
Zwart geeft het op, de mataanval is niet
meer te stuiten.
Correspondentieadres: Leo Hofland, C.
Fockstraat 113, 2613 DE Delft.
DIAGRAM 3.
DIAGRAM 4.
Maankorst rijk aan
kernbrandstof
De bodem van de maan bevat een be
langrijke hoeveelheid helium-3, een op
Aarde zeldzame isotoop die volgens in
genieurs van de universiteit van Wiscon
sin geschikt zou zijn als brandstof voor
kernfusiecentrales. Zij hebben berekend
dat de voorraad voldoende zou zijn om
minstens 500.000 maal de behoefte aan
energie in de VS te dekken.
Het element wordt al lang beschouwd
als een zeer veilige brandstof bij kernfu
sie, een methode die overigens nog in
het experimentele stadium verkeert. He
lium-3 is op aarde slechts op bepaalde
plaatsen in geringe hoeveelheden be
schikbaar. Op andere hemellichamen in
het heelal komt deze isotoop echter in
veel grotere mate voor.
Het procédé van kernfusie is veel min
der gevaarlijk dan bij kernsplijting, zoals
in de huidige kerncentrales gebeurt, om
dat het risico van explosie van de fusie
reactor uiterst klein is. In tegenstelling
tot de splijtingsreactor ontstaan ook vrij
wel geen radio-actieve reactie-produk-
ten. Maar ook bij fusiereactors moeten
beschermende maatregelen tegen radio
actieve straling worden genomen.
Volgens de Amerikaanse onderzoekers
zou een ruimteschip met de grootte van
de huidige ruimteveren 20 ton vloeibaar
helium-3 kunnen vervoeren. Deze hoe
veelheid is voldoende om een jaar lang
in de energiebehoefte van de Verenigde
Staten te voorzien.
Lancering militaire shuttle
uitgesteld
De eerste lancering van een militair
ruimteveer in het Westen van de Ver
enigde Staten, die ooit voor deze zomer
werd aangekondigd, zou wel eens uitge
steld kunnen worden tot de jaren 90, zo
is gesuggereerd in het jongste nummer
van Aviation Week and Space Techno
logy, een gezaghebbend weekblad op het
gebied van de ruimtevaart.
Het weekblad voert aan dat ernstig
wordt overwogen om de lanceerbasis
Vandenberg in Californië vijf of zes jaar
niet te gebruiken of voorgoed op te doe
ken. Een woordvoerder van het Penta
gon verklaarde echter dat nog geen be
slissing over opschorting was genomen.
Hij ontkende dat de luchtmacht over
weegt om volledig af te zien van de
shuttle-vluchten vanaf Vandenberg in
verband met de explosie van het ruimte
veer Challenger.
De NASA heeft recent laten weten dat
het ruimteveer 14 jaar, tot juli 1987>.
aan de grond wordt gehouden. Verleden
week schatte de nieuwe shuttle-manager,
schout-bij-nacht Richard Truly, tegen
over een Congrescommissie dat de eer
ste lancering vanaf Vandenberg niet eer
der zal plaatsvinden dan de zomer van
1988, en mogelijk later. Tot nu toe zijn
alle ruimteveren gelanceerd vanaf Cape
Canaveral in Florida.
Pool ontwikkelt een
revolutionair procédé
De Pool Michal Kuczynski promoveert
op 27 juni aan de Technische Hoge
school Twente op een nieuw procédé
voor de fabricage van ammoniak en
methanol. De THT spreekt van een re
volutionaire ontwikkeling.
Sinds 1913 is het niemand gelukt in de
productie van de beide belangrijke che
mische stoffen echte verbeteringen te
brengen. Alleen al voor de fabricage van
kunstmest is op de wereld jaarlijks be-
hbefte aan 125 miljoen ton ammoniak
en 25 miljoen ton methanol.
Baanbrekend is dat het onderzoek aan
de THT een weg aangeeft om via een
volledige omzetting van grondstoffen
ammoniak en methanol te maken. Daar
door wordt aanzienlijke besparingen op
energie en grondstoffen bereikt. De
Shell, mede-financierder van het onder
zoek, heeft zich gehaast voor het nieuwe
procédé octrooi aan te vragen.
Ammoniak en methanol - een soort al
cohol - staan te boek als de belangrijkste
basisproducten van de chemische indus
trie. Methanol blijkt steeds interessanter
voor de producenten van brandstoffen.
1). sterk.
Noord toont na zuids sprong in schop
pen nu waf weinig lef. Hij is natuurlijk
bang voor een zwarte verliezer naast
hartenaas. Een manier om dit soort han
den te bieden, is eerst zuids controles op
te vragen (dat zijn er zegge en schrijve
nul), gevolgd door een vrouwenvraag,
b.v. 4 SA, waarop zuid via 5 klaver en
later 5 of 6 schoppen aangeeft dat hij
over deze aantrekkelijke brunettes be
schikt.
Goed, geen Deens slem dus. Nu naar de
open kamer, waar ook west gever is en
op die westplaats zit een van de broer
tjes Blakset en niet kwetsbaar openen
die met 0-5 punten met iedere verdeling
2 schoppen. (NZ Pryzbora - Martensv
OW Blakset - Blakset):
Zuid west noord oost
2 Sch! dbl. 3 Ha
Dit effect is bekend. Door allerlei storen
de acties komt de tegenpartij vaak hoog
(soms natuurlijk te hoog). In ieder geval
scoorde Polen hier veel punten.
Hier is er nog een en dit keer ging het
precies andersom:
Z/OW
H B 5 4 3
^642
O H V 9
V 3
A V 10 7 v, *86
7HVB 9 8 5 A
0A3 W7° 0B 5 4 2
4.7 4.A H B 10 9 4
^10 7 3
o 10 8 7 6
8 6 5 2
In de gesloten kamer weer de Denen op
oorlogspad (NZ Blakset - Blakset, OW
Kees Kaiser - Hans Vergoed):
Een afstraffing zou hier waarschijnlijk
ook niet zo gek zijn geweest (5 down of
meer), maar ook een slempoging zou ge
kund hebben. Zoals u ziet gaat 6 harten
alleen maar down met een klaverstart,
aangezien de klaverkleur dan niet meer
produktief te maken is.
In de open kamer zorgden de Denen
voor een geanimeerd biedverloop met
een verrassende ontknoping:
ZUID WEST NOORD OOST
pas 1 KI D 1 Sch 2 Ru 2)
pas 2 Ha pas 3 KI
pas 3 Ha pas 4 KJ
pas 4 Ru pas 4 Ha
pas 6 Klü pas pas
1). sterk.
2). geeft 5 controles aan.
Het voordeel van systemen als precisie
is, dat er vrijwel nooit forcing-proble-
men zijn, zodat de bieding zoals hier
nooit overhaast hoeft te worden. 6 kla
ver is zeker niet het fraaiste eindcontract
en deA'raag is of west het als zodanig be
doeld had!! Oost paste dankbaar en door
het niet ongunstige klaverzitsel kwamen
er voor Denemarken 13 slagen en even
zoveel impen binnen.
Speelprobleem
Nu we toch in de slemsfeer bezig zijn:
WEST
OOST
A V B 7 2
7 AV7
t?B432
o H V 8.
O A 10 7
+HVÉ7543
A
Als oost bent u in 7 SA beland. Hoe
luidt het technisch correcte speelplan na
een klaverstart?
Correspondentie: p/a Leharstraat 10,
2162 AC Lisse.
door <tM,VV.v3B der Kooij
-ames-
.^reldkampioenschap
nor het grote partijaanbod van andere
mrnooien heb ik u nog niets laten zien
b het Dameswereldkampioenschap
je afgelopen februari, in Cannes is ge-
iiden. Dit toernooi werd gewonnen
)r de Russin E. Altsjoel, die daarmee
ir wereldtitel behield. De volledige
etlag: 1. E. Altsjoel 21, 2. Ch. Ringele-
421, 3. Z. Sadowskaja 21, 4. O. Lewina
.gfalien USSR), 5. K. van Lith 19, 6. B.
ijaas 16, 7. L. Otten 14, 8. P. Polman
•fj(allen Nederland) 9. R. Kaiwscynska
rilen) 13, 10. R. Barras (Frankrijk) 7,
vvj Y. Bonnefoy (Frankrijk) 6, 12. L.
trmi (Israël) 5, 13. K. Kaczmarczyk
e(len) 3 en 14. B. Demers (België) 2.
el Russische hegemonie is in deze slot-
ïetid duidelijk te zien: de Russinnen be-
?iien de eerste vier plaatsen, daarna
nfeen de Nederlandse speelsters, op
i beurt weer gevolgd door de overige
Ellneemsters. De beste Nederlandse
leister; K. van Lith, sluit echter direct
■ter nummer vier aan, en had slechts
ié punten minder dan wereldkam-
éne Altsjoel. Zij was het die als enige
kde onderlinge ontmoetingen tussen de
>/®sische en de Nederlandse dames een
irwinning boekte op een Russische
ajelster. Dat gebeurde in de volgende
n jij.
van Lith-Ch. Ringelene 11e ronde.
afl-28 17-22 2.28x17 12x21 3.37-32 7-
n 4.41-37 1-7 5.34-29 12-17 6.40-34 8-
i/i7.45-40 20-24 8.29x20 14x25 9.33-28
>,(14 10.39-33 5-10 11.44-39 3-8 12.50-
C'i 19-23 13.28x19 14x23 14.34-29. Om
V^nwicht te bieden aan de zwarte
Jessie. Beter was echter 14.31-27, want
komt wit in moeilijkheden.
±23x34 15.40x29 21-26! 16.49-44 10-
2 17.32-28 17-22 18.28x17 11x22
38-32 14-20 20.43-39 13-19 21.48-43
,3 22.31-27 22x31 23.36x27 4-9 24.46-
,J' 18-22. 25.27x18 12x34 26.39x30
■"l34 27.44-40 7-12 28. 40x29 19-24.
■efi de positionele strijd heeft zwart een
ve hekstelling overgehouden.
29.32-38 13-18 30.37-32 16-21 31.41-37
9-13 32.43-39 21-27 33.32x21 26x17
34.38-32 13-19 35.42-38 20-25. De the
matische actie: het witte centrum wordt
nu omsingeld. Zwart kon overigens deze
ruil niet uitstellen, daar op bijvoorbeeld
35... 17-22? 18x17 12x21 zou volgen
37.35-30 24x35 38.29-24! met schijfwinst
of dam.
36.29x20 15x24 37.47-41 8-13. Beter is
17-21, om het opkomen van 45 te blij
ven verhinderen (19-23). Zwart heeft
dan zeer kansrijk spel.
38.45-40 18-23 39.37-31 17-21. Zie het
diagram.
Zwarts laatste zet is gespeeld met de be
doeling ook de linker bordrand onder
controle te krijgen, om wit zodoende
tempoproblemen te bezorgen. Toch zal
deze zet gevaarlijk blijken te zijn. Beter
was 39...6-11 en na 40.31-27 11-16
41.40-34 12-18 (zwart moest met 35-30,
24x35, 33-29 rekenen) 42.27-22 18x27
43.32x12 23x43 44.39x48 24-30
45.35x24 19x28 46.12-8 met remise.
40.28-22! Doorkruist niet alleen zwarts
plannen, maar is bovendien nog kansrijk
ook! 40...12-18. Niet 40...21-26 wegens
41.33-29! 26x17 en 42.29x9. En op
40...6-11 of 2-7 wint 41.31-26. 41.41-36
18x27 42.31x22 13-18. Gespeeld met het
oog op de witte dreiging 40-34 met 35-30
en 33-29. 43.22x13 19x8 44.40-34 8-13
45.36-31! Blijft de zwarte stand onder
druk zetten. Beide speelsters zijn inmid
dels in hevige tijdnood geraakt, en met
haar volgende zet begaat zwart nu de be
slissende lout. 45...6-11? Nu wint wit.
Gedwongen was 45...2-7 en na bijvoor
beeld 46. 33-28 13-19 47.28-22 21-26
48.31-27 (aan 22-18 enz. heeft wit niets)
24-29 wordt het remise. 46.33-28 13-19
47.28-22! Opnieuw gaat wit naar 22, en
deze keer heeft zwart geen goed ant
woord. Immers 48.31-26 dreigt, terwijl
op 47...21-26 de doorbraak 48.22-17
26x28 49.17x6 komt.
47...11-16 48.31-26 2-8 49.26x17 8:13
50.38-33. En in deze verloren positie
viel zwarts vlag. Een partij waarin de
witspeelster uitstekend heeft geprofiteerd
van de haar geboden kansen.
In de zestien ontmoetingen tussen de
Russische en Nederlandse deelneemsters
werden zeven maal de punten gedeeld.*
Hier één van die puntendelingen.
E. Altsjoel-B. Graas 8e ronde.
1.33-29 19-23 2.35-30 20-25 3.40-35 14-
19 4.38-33 10-14 5.44-40 17-22 6.42-38
14-20 7.30-24 19x30 8.35x24 11-17 9.32-
28 23x32 10.37x28 16-21 11.31-26 21-27
12.48-42 6-11 13.38-32 27x38 14.43x32
11-16 15.42-38 1-6 16.41-37 7-11 17.50-
44 9-14 18.46-41 14-19 19.40-35 19x30
20.35x24 4-10 21.45-40 10-14 22.37-31
22-27 23.31x22 18x27 24.32x21 16x27
25.28-23 13-18 26.41-37 17-22 27.37-31
8-13 28.47-42 3-8 29.42-37 11-17
(29... 13-9 en 14-19 mochten niet) 30.37-
32 13-19? (Gedwongen is 6-11-16)
31.32x21 19x30 32.40-35 6-11 33.35x24
11-16 34.31-27? Mist de door Sijbrands
aangegeven winst met 34.33-28! 22x42
35.34-30 25x43 36.49x47 16x27
37.31x11. 34...22x31 35.36x27 17-22
36.44-40 22x31 37.26x37 16x27 38.33-
28 18-22 39.28x17 12x21 40.39-33 14-19
41.23x14 20x9 42.49-44 (Niet 29-23?) 5-
10 43.44-39 21-26 44.38-32? Sterker is
44.29-23 en wit staat prima. 27x38
45.33x42 10-14 46.39-33 8-13! Met deze
weinig voor de hand liggende zet lost
zwart alle problemen op. Er dreigt na
tuurlijk 14-19, en op 47.29-23 geeft 13-
18! 48.23x12 2-8 49.12x3 14-20 50.3x14
20x47 remise. Wat wit nu nog probeert
levert helemaal niets op: 47.24-20 15x24
48.29x20 14-19 49.20-15 9-14 50.34-29
25-30 51.40-35 2-8 52.35x24 19x30
53.33-28 30-35 54.29-24 35-40 55.24-20
14x25 56.15-10 40-44 57.10-4 13-19 en
remise overeengekomen, daar 4-13
volgt.
Bedreigde diersoorten op
Britse Europa-CEPT-zegels
De vier Britse Europa-CEPT-zegels, die
op 20 mei werden uitgebracht, vestigen
de aandacht op diersoorten die gevaar
lopen om uit te sterven. Op de zegel van
17 p. is dat de kerkuil, een soort die ver
loren dreigt te gaan door het gebrek aan
broedplaatsen. De zegel van 22 p. toont
de boommarter die 's nachts jaagt op
kleine knaagdieren en vogels., De wilde
kat werd afgebeeld op de zegel van 31 p.
Dit dier is groter en steviger dan zijn
tamme soortgenoot en komt vooral voor
in de Schotse hooglanden. De vierde ze
gel, 34 p., toont een geel gestreepte pad-
desoort. In Engeland komt dit dier voor
in de kuststreken en andere zanderige
gebieden. Het ontwerp is van Ken Lilly.
Het is dit jaar 100 jaar geleden, dat te
Berlijn de theoloog en geschiedschrijver
Leopold von Ranke stierf. Hij werd op
21 december 1795 in het plaatsje Wiehe
geboren. Van 1814 tot 1818 studeerde
hij theologie en filologie aan de universi
teit van Leipzig.
Vele wetenschappelijke werken heeft hij
het licht doen zien, waarvan de geschie
denis van de pausen de bekendste is.
Von Ranke overleed op 23 mei 1886 te
Berlijn. Met een postzegel van 80 pf.
geeft de PTT van West-Berlijn aandacht
aan de historicus. De zegel waarop zijn
portret is ontworpen door Reinhold
Gerstetter.
Eveneens 100 jaar geleden werd de dich
ter en auteur Gottfried Benn, op 2 mei
1886, te Mansfeld geboren. Hij was een
zoon van de evangelische dominee Gus-
tav Benn. Op wens van zijn vader begon
hij, zij het zonder enig enthousiasme, de
studie theologie en filologie (wetenschap
van de taal en letteren). Op een bepaald
moment zwaaide hij om naar de genees
kunde, hetgeen hem een aanstelling tot
legerarts opleverde. Toch bleef hij als
dichter actief. De PTT van West-Berlijn
eert Gottfried Benn als dichter met een
postzegel van 80 pf., ontworpen door
Rudi Schmidt. Op de zegel het portret
van Benn met aan de linkerzijde zijn 'au
togram.
De Duitse Europa-CEPT-zegels (60 pf.
en 80 pf.) zijn eveneens gewijd aan na-
tuur-" en milieubescherming. De motie
ven van deze beide zegels zijn afbeeldin
gen van fragmenten van een bekend
werk van Michelangelo, n.l. zijn „Da
vid", in de jaren tussen 1501 en 1504
vervaardigd. Op de zegel van 60 pf. ziet
men de mond. als symbolische weergave
van het thema waterzuivering. Het the
ma luchtzuivering wordt op de zegel van
80 pf. weergegeven met de neus. Het
ontwerp is van Hans Günter Schmitz uit
Wupperf"'
Twee zegels van 60 pf. zijn gewijd aan
jubilea. Een aan het 1000-jarig bestaan
van de stad „Walsrode", ontstaan nadat
er in het jaar 986 een klooster gebouwd
werd. de tweede aan het overlijden van
Ludwig de Tweede, koning van Beieren,
honderd jaar geleden. Hij was een libe
raal denkend vorst, bij wie de componist
Ludwig von Beethoven in hoog aanzien
stond. Koning Ludwig de Tweede nam
ook het initiatief tot de jaarlijks terugke
rende Festspiele te Bayreuth. Op de ze
gel ziet men een silhouet van het kasteel
Neuschwanstevn, vele jaren het sprookje
sachtige onderkomen van de koning, en
verder diens portret.
Eén zegel van 80 pf. is gewijd aan de
theoloog Karl Barth, dit jaar honderd
jaar geleden te Bazel geboren en aldaar
gestorven in 1968. Sedert 1921 was Karl
Barth professor aan de universiteit te
Göttingen. Het portret op de zegel werd
in 1956 gemaakt. Ook een zegel van 80
pf is gewijd aan het eeuwfeest van de
Katholieke Duitse Studentenvereniging.
De leden van deze studentenvereniging
komen jaarlijks bijeen, en evenals 100
.jaar geleden is de plaats van samen
komst dit jaar Frankfurt aan de Main.
Op de zegel symbolen van de principes
van de vereniging: religie, wetenschap,
vriendschap en vaderland. Het ontwerp
is van Walter Rogger uit Riedlingen.
