el Nederlands verzet in de
NAVO tegen chemische wapens
f19.495:
Passtoors voelde
steun aan ANC
als morele plicht
Israël richt wapen
export op Europa en VS
<D
Komeet Halley bevat de
rondstoffen voorleven
Zoektocht naar
ivloot Napoleon
k
IGwil internationale supervisie over kerncentrales
BUITENLAND
CeidócGourmtt
VRIJDAG 16 MEI 1986 PAGINA 5
JNTVOERDERS
1EINEKEN
i} N GEVANGENIS
tsti ^RIJS/EVRY De twee ontvoer-
vva prs van bierbrouwer Heineken, Hol-
,e» eder en Van Hout zijn waarschijn-
k vandaag overgebracht naar een
be' anse gevangenis in afwachting van
;ke jri uitlevering aan Nederland. De af-
;en jlopen nacht verbleven de twee nog
een hotel in Evry. Dat was een
jchtje langer dan verwacht, omdat
tle >t uitleveringsverzoek niet per koe-
ee,pr maar „door een foutje" per post
c°r srd bezorgd. Woensdag begint de
V|eciale kamer van het Gerechtshof
Parijs met de uitleveringsprocedu-
de werkelijke uitlevering kan nog
ienaanden op zich laten wachten.
„IJzeren gordijn"
rond Capitool
WASHINGTON Het Capitool in
Washington, het indrukwekkende
bouwwerk waarin het Amerikaan
se Huis van Afgevaardigden en de
Senaat zijn gehuisvest, moet beter
worden beveiligd, zo vindt een
aantal Congresleden. Hoewel het
Capitool voor de meeste inwoners
van de VS het symbool van de
Amerikaanse vrijheid en democra
tie vormt, moet er een groot hek
rondom worden geplaatst. Tegen
standers menen dat de terroristen
al gewonnen hebben als het hek er
komt; zij het dan niet in de hele
strijd, maar dan toch in de psycho
logische slag. Voorstanders spreken
over „een voorzorgsmaatregel".
Ex-generaal Galtieri
krijgt 12 jaar cel
BUENOS AIRES Het militair ge
rechtshof in Argentinië heeft ex-
president Leopoldo Galtieri vandaag
veroordeeld tot twaalf jaar gevange
nisstraf wegens zijn rol in de verlo
ren Falklandoorlog tegen Groot-
Brittannië. Galtieri werd schuldig
bevonden aan nalatigheid tijdens mi
litaire operaties. Twee andere leden
van de militaire junta, die aan het
bewind was tijdens de Falklandoor
log, kregen ook forse celstraffen. Vo
rig jaar werd Galtieri vrijgesproken
in het mensenrechtenproces tegen
de voormalige leden van de junta.
Ex-president Jorge Videla kreeg
toen levenslang.
MINDER GELD VOOR LEDEN
VN DIE TEGEN VS STEMMEN
WASHINGTON De Amerikaanse ambassadeur bij de Vere
nigde Naties, Vernon Walters heeft gisteren gezegd dat landen
die in de VN tegen de VS stemmen, moeten worden bestraft met
kortingen op de financiële steun die zij uit Washington ontvan
gen. Walters reageerde op een recent rapport waaruit bleek dat
de meeste landen in 1985 in de Algemene Vergadering van de
VN tegen de Verenigde Staten hebben gestemd. De 159 leden
van de Algemene Vergadering stemden in bijna tachtig procent
van de gevallen tegen de Amerikaanse belangen. Walters noem
de het voorbeeld van Egypte dat jaarlijks twee miljard dollar
van de Amerikanen krijgt, maar bij 85 procent van de stemmin
gen tegen het standpunt van de VS stemde. Dat geldt ook voor
landen als de Filipijnen, Thailand en Zimbabwe. Het Ameri
kaanse Congres heeft zich hier herhaaldelijk aan geërgerd. Dit
leidde ondermeer tot de recente stappen om een deel van van de
Amerikaanse bijdrage aan het budget van de VN in te houden.
De eer van meest trouwe bondgenoot van de VS viel toe aan
Israël, daarna volgen de Westeuropese landen.
Gouden figuren
uit zesde eeuw
opgegraven
BORNHOLM Deense ar
cheologen hebben op het
Oostzee-eiland Bornholm
meer dan 650 kleine gouden
figuurtjes gevonden, voort-
stellende oude mannen met
speren of drinkbekers en
drie vrouwen. De figuurtjes
zijn maximaal twee cm hoog
en dateren uit omstreeks 550.
Het waren waarschijnlijk of
ferandes aan een oorlogsgod.
Er is ook een bronzen mal
gevonden voor het persen
van de figuren.
Driemanschap
leidt Partij
Afghanistan
ISLAMABAD De Afghaanse leider
.Najibullah heeft gisteren de vorming van
,een nieuw collectief leiderschap van de
Communistische Partij bekendgemaakt.
Het bestaat uit hemzelf, president Babrak
Karmal en premier Sultan Ali Kish-
tmand. Om aanhangers van Karmal, die
geprotesteerd hebben tegen zijn vertrek
als partijleider, te sussen prees Najibullah
zijn voorganger om zijn „grote rol" bij de
communistische machtsovername in
1978. Hij herhaalde dat Karmal zijn func
tie had neergelegd om gpzondheidsrede-
-sr
ai j
'e H
lielj
(Van onze correspondent
Aad Jongbloed)
nliUSSEL Nederland
JAjeft zich gisteren tijdens
NAVO-raad fel verzet
het Amerikaanse
om chemische wa-
hu]ns weer in produktie te
men.
Nederlandse stand
point wordt gedeeld door
memarkenN oor wegen
Griekenland. België
Pfïjoeg uitstel om zijn posi-
nader te bepalen.
erlj
Amerikaanse ambassadeur
de NAVO, David Abshire,
rig fit de opvatting van Neder-
iseijjd niet. Hij zei te geloven
het produceren van nieu-
chemische wapens een ex-
druk op de Sovjet-Unie zal
SI"
rdi-
betekenen om te komen tot
een totale uitbanning. „Het zal
het resultaat in Genève dich
terbij brengen", aldus Abshire.
De Nederlandse ambassadeur
bij de NAVO, mr. J.J. de Hoop
Scheffer, stelde dat al het mo
gelijke moet worden gedaan
om chemische wapens wereld
wijd uit te bannen.
„De Nederlandse strijdkrach
ten zijn nu niet en zullen nooit
uitgerust worden met chemi
sche wapens, aldus dat stand
punt, en er zullen bovendien
geen voorraden op Nederlands
grondgebied worden toegela
ten".
Het Amerikaanse Congres
ging in december akkoord met
het terbeschikkingstellen van
een bedrag van 1,14 miljard
dollar, te besteden aan de pro
duktie van chemische wapens.
Dat was de eerste keer sinds
de VS in 1969 besloten de gif
wapens niet meer aan te ma
ken.
Het Congres verbond daar
echter de voorwaarde aan dat
de NAVO-bondgenoten met de
hervatting van de produktie
zouden instemmen, omdat de
wapens duidelijk bestemd zijn
voor gebruik op een mogelijk
Europees slagveld. Overigens
is geen veto van de lidstaten
mogelijk. De verwachting is
dat het Congres „ja" zal zeg
gen de produktie, ondanks het
verzet van een aantal NAVO-
landen.
„Het produceren van die wa-
Êens is echter een politiek ver
eerd signaal op een verkeerd
moment en heeft een negatief
effect. Het leidt ons af van het
doel een wereldwijd verbod te
krijgen", aldus de Nederlandse
N A V O-ambassadeur.
Hij voegde daaraan toe te ho
pen dat andere bondgenoten
onze mening delen en „dat wij
door middel van overleg in
staat zullen zijn anderen van
de noodzaak te overtuigen dat
een eenzijdige beperking, zoals
de VS die sinds 1969 hebben
gekend, meer effect zal heb
ben en dat de Sovjet-Unie zal
komen tot naleving van het
verbod".
„We moeten de uiterste zelfbe
heersing betrachten naar aan
leiding van de onrechtmatige
en afkeurenswaardige fabrica
ge en verdere opbouw van
chemische wapens door de
Sovjet-Unie".
In de NAVO-raad is niet ge
sproken over plaatsing van de
wapens, omdat dat niet aan de
orde was. Wel zei de Ameri
kaanse ambassadeur Abshire
dat plaatsing in principe in de
VS gebeurt en dat er nooit el
ders zal worden geplaatst zon
der nadrukkelijke toestem
ming van het betrokken land.
Verwacht wordt dat de Belgen
vandaag een verklaring in die
zin aan de NAVO zullen doen
toekomen.
De Bondsrepubliek, die een
akkoord sloot met de VS dat
oude chemische wapens uit
West-Duitsland zullen worden
teruggetrokken en dat alleen
in crisistijd chemische wapens
zullen worden ingevlogen,
verzette zich gisteren uiter
aard niet tegen het toevoegen
van dergelijke wapens aan het
Amerikaanse arsenaal.
Ook van de andere lidstaten
met uitzondering van Neder
land, Denemarken, Noorwe
gen en Griekenland, klonk
geen verzet. Het is nu de vraag
wat het Amerikaanse Congres
uiteindelijk zal beslissen na de
afkeuring van vier bondgeno
ten en, waarschijnlijk, België.
RIJS De komeet Halley
veel meer dan zo maar een
^Jjiile sneeuwbal", een naam
wetenschappers het hemel-
laam tot nu toe gaven. Be-
ve ijs en waterdamp bevat
komeet veel andere stoffen
ook op aarde voorkomen.
d t is niet onwaarschijnlijk
de komeet de grondstoffen
aaJ at die op onze planeet tot
va en hebben geleid. De eerste
1 e uitaten van de ontmoeting
naart van de Europese sa-
iet Giotto met de komeet,
de Europese ruimtevaart-
beanisatie ESA gisteren be-
ve idmaakte, tonen de aanwe-
|ve leid van kooldioxyde aan.
®rder zijn sporen aangetrof-
van koolstof, chloor, natri-
zwavel, stikstof, koolwa
terstof en zware metalen,
waaronder ijzer. Nadere bestu
dering van de samenstelling
van de stofdeeltjes van de ko
meet Halley zal kunnen aanto
nen of het hemellichaam uit
dezelfde bestanddelen bestaat
als waaruit de aarde in het
verre verleden is ontstaan en
tot leven gekomen. De came
ra's van de Giotto hebben ont
huld dat het hemellichaam een
langgerekte vorm heeft in
plaats van een ronde bal, zoals
sterrenkundigen altijd hadden
aangenomen. Het is een soort
ongelijke „aardappel" met een
lengte van vijftien kilometer
en een doorsnee van vier kilo
meter. Deze omvang is groter
dan was verwacht.
Ie
en \LEXANDRIE Een Franse mijnenveger en achttien
da iuikers en onderwaterfilmers zijn gisteren aangekomen in
da te Egyptische havenstad Alexandrië aan de Middellandse
d Jee, om de speurtocht naar de resten van de vloot van Na-
it i )oleon Bonapartes te hervatten. De vloot, met de L'Orient
Ee iIs vlaggeschip, werd in 1798 in de Slag van de Nijl door de
art iritse admiraal Lord Nelson tot zinken gebracht. Het zoe-
'ell ren naar de wrakken begon in 1983, maar werd tijdelijk
Cc stopgezet na het overlijden van de expeditieleider, de
h franse duiker Jacques Dumas.
>rd
Op het Plaza
de Espana in
het centrum
van Madrid is
gisteren een
acrobaat 120
meter naar
beneden ge
vallen en om
het leven ge
komen. De
35-jarige Ju-
lión de la
Horra van de
Westduitse
troupe „The
Bordini's",
overleed kort
na aankomst
in een zie
kenhuis. De
la Horra hing
aan een staaf
die was vast
gemaakt aan
een motorrij
wiel dat over
een kabel
reed die tus
sen twee
hoge gebou
wen van Ma
drid was ge
spannen.
Volgens de
politie viel de
acrobaat
toen de staaf
brak.
ervolg van de voorpagina)
RAATSBURG Het Euro-
erli e Parlement heeft opgeroe-
tot de vorming van een
gens het parlement als voor
waarde moeten worden ge
steld voor samenwerking met
de Sovjets op andere terreinen.
uwe internationale organi- De Westduitse regering heeft
k(ie die de supervisie moet 200 miljoen mark beschikbaar
jgen over alle bestaande gesteld voor schadevergoedin-
ncentrales en die in kan gen aan boeren, die zijn ge-
aai jpen bij nucleaire rampen.
sraelname van de Sovjet-Unie
jool zo'n organisatie zou vol-
troffen door radioactieve fal
lout uit de Sovjet-Unie. De
Russische ambassadeur in
Bonn zei tegen verslaggevers
dat zijn land geen schadever
goeding zal betalen, omdat het
niveau van de straling niet ge
vaarlijk zou zijn geweest. Maar
in de Bondsrepubliek zijn nog
steeds talrijke verboden op het
gebruik van verse produkten
van kracht. Bovendien zijn in
de bodem ook sporen gevon
den van het zeer giftige pluto
nium 239 en strontium 90. Het
gaat overigens om zeer kleine
hoeveelheden, die volgens des
kundigen geen gevaar vormen
voor de gezondheid.
Het Russische persbureau Tass
deed gisteren verslag van een
gevaarlijke operatie in Tsjer-
nobyl, die bestond uit het leeg
maken van een bassin met ra
dioactief water, dat onder de
reactor was ontstaan. Drie
technici-duikers van de cen
trale hebben dit karwei met
succes geklaard, waardoor het
gevaar van een „melt-pdwon"
werd afgewend.
De Russische communistische
jongerenbeweging Komsomol
heeft alle popgroepen in het
land opgeroepen benefietcon
certen te houden voor de
slachtoffers van de kernramp.
Er zijn ook plannen om wes
terse popsterren uit te nodi
gen.
MIDJE VERHOLEN EN HET KNETTERCARTER
Boer Knolle legde uit, dat-ie in de krant
I gelezen, dat de twee rijke studenten de
ste kansen maakten In de oude-auto-race.
dat vin' Ik nou helegaor niet neudig," ver
gde hij. „Die twee manskerels benne al riek
nogt. Die hebbe de eerste pries van honderd-
uzend guide niet neudig. Ik kan die centjes
ter gebruuke, want als ik ze win, dan gao ik
odelijk beginne met een algehele mechanisa-
e van mien landbouwersbedrief!" „Nou
Jet je eens goed luisteren, buurman Knolle,"
i smidje Verholen met héél veel nadruk. „Ik
ins me niet meer in té laten met die knetter-
rter-waanzin. Als jij een aantal gaatjes wilt la
boren in de edele delen van je auto, moet je
zelf maar weten. Maar in mijn werkplaats
beurt dat niet." „Ach man, wind je niet zo
knapperkarter wil hebbe, dan gebeurt er tóch
wat ik wil. Geef mien Kareltje dus maor effe
mee naor huus." En de dikke boer kreeg na
tuurlijk zijn zin, want zie, even later was hij al op
weg naar huis in gezelschap van de kleine Ka
reltje. Aangekomen In de schuur, ontstak de
boer een vetkaarsje en bij dat flakkerende lich
tje ving Kareltje aan met de benodigde techni
sche werkzaamheden. Hij demonteerde de kop
van de cilinders en zette toen de ijzerboor ferm
en met vaste hand in het motorblok Een
prachtige gezicht!" prees boer Knolle, die gul en
breeduit stond te lachen. „Boor d'r maor zoveel
in as je wilt, Kareltje! Ach ach ach, dat al die
gaotjes het nou motte doen, hè? Haost niet te
geleuve I"Doch omdat' boer Knolle van
de goede afloop van al dit gepruts tóch nog niet
helemaal zeker wis, duwde hij de volgende och
tend zijn auto in alle vroegte naar het Rijkhuy-
zense bos
JOHANNESBURG Hélène Passtoors, die in Zuid-Afrika
schuldig is bevonden aan hoogverraad, heeft gisteren in de
rechtszaal verklaard dat zij zich „zeer, zeer sterk" verplicht
voelde het Afrikaanse Nationale Congres (ANC), dat een gewa
pende strijd voert tegen het apartheidsbewind, te helpen. Het is
de bedoeling dat de rechter rekening houdt met deze getuigenis
■bij het bepalen van de strafmaat.
„Geen weldenkend mens zou graag leven in een systeem waarin
een minderheid een meerderheid uitbuit. In zo'n geval moet je
partij kiezen, aldus Passtoors die gekleed ging in de klèuren van
het ANC. Passtoors meent dat het „bezien vanuit het oogpunt
van de mensenrechten een algemene plicht is om het fascisme te
bestrijden". Ze wilde er in dit verband aan herinneren dat een
deel van de nu in Zuid-Afrika regerende Nasionale party in de
Tweede Wereldoorlog aan de kant van Hitier stond.
Als deze mensen voor het einde van de oorlog aan de macht wa
ren gekomen, zou Zuid-Afrika net als Duitsland en Japan zijn
bevrijd door de geallieerden, aldus Passtoors.
Passtoors verwees ook naar de Tweede Wereldoorlog om aan te
lonen dat het gebruik van geweldjsoms gerechtvaardigd is. „We
werden bevrijd van het kwaad en ons werd geleerd, dat we het
(ADVERTENTIE)
beleef t nu zelf
magic egg/picture holland
ontdek de computer en Nederland, op die andere,
Omnimax manier! ma t/m vrij 14,16,19,21 uur;
TLu'umjrnn ift« za "en zo 11.13.15.17.19, 21 u
UMNI VbKbU/VI het space shuttle avontuur
ma t/m vrij 15 en 20 uur za en zo 12.14,16,20 uur
INCL. UNIEKE COMPUTER PLANETARIUMSHOWS Ook 's avonds. FeestdVschoolvak. als
op za en zo. Reserveren/info: ma-vrij 9-12 u. 070 - 545454, Pres. Kennedylaan 5, Den Haag.
(Van onze correspondent
Ad Bloemendaal)
TEL AVIV Israël gaat
alles in het werk stellen
om meer wapens en wa
pensystemen te verkopen
aan de Verenigde Staten
en West-Europa. Dat moet
wel, want de forse bezui
nigingen op defensie zijn
hard aangekomen in de
sector wapenonderzoek en
-ontwikkeling. Als Israël
geen kans ziet op korte
termijn aanzienlijk meer
wapens en militaire syste
men aan het Westen te
slijten, ziet het er somber
uit voor de voorziening
van z'n eigen leger met de
modernste technologie.
Het staatsbedrijf Rafael, in de
heuvels van Galilea, is een
voorbeeld van de beste militai
re technologie die Israël kan
leveren. Geen fabriekshallen
met lawaaierig las- en smeed
werk, maar smetteloze ruim
ten waarin de stilte heerst van
een ziekenhuis. De technici
die werken aan de produktie
van de Python-raket, bestemd
voor luchtgevechten, dragen
lichtgele jassen, witte kapjes
en grote witte sloffen over
hun schoenen. In de werk
ruimten heerst een overdruk
om te voorkomen dat er stof
binnendringt. En de montage
van de gevoelige doelzoekende
instrumenten wordt uitge
voerd in extra stofvrije kasten.
Wat gelukkig weinig landen in
de brochures van hun wapen
industrie kunnen zetten, staat
in vrijwel elke Israëlische re
clamefolder: in de praktijk be
proefd. De Python-raket bij
voorbeeld, was in de Libane-
sche oorlog de schrik van de
Syrische luchtmacht. Rafael
werkt nauw samen met het Is
raëlische leger en dat betekent
dat het onderzoeks- en ont
wikkelingswerk aansluit bij de
praktijk op het slagveld.
Teams van Rafael volgden de
troepen in een oorlog om ter
plekke te bekijken wat de pro
blemen waren.
Maar om aan geld te komen
voor de ontwikkeling van z'n
eigen nieuwe wapens, zal Is
raël dus meer moeten gaan
verkopen aan het buitenland.
Israël leverde
Iran onderdelen
TEL AVIV Een hoge
functionaris van het Israë
lische ministerie van de
fensie heeft onthuld dat
Israël zeker tot eind 1982,
zonder toestemming maar
wel met medeweten van
de VS, wapenonderdelen
heeft geleverd aan Iran.
Dat meldde gisteren het
persbureau AP, naar aan
leiding van een publicatie
in het dagblad Maariv. In
het bericht van AP is ove
rigens door de Israëlische
censuur belangrijke infor
matie geschrapt. Volgens
de functionaris zijn alleen
onderdelen verkocht, geen
echte wapens. Het Iraanse
leger is grotendeels uitge
rust met Amerikaanse en
Israëlische wapens uit de
tijd van de sjah. Sinds na
de val van de sjah de be
trekkingen met de VS
werden verbroken, heeft
Iran dringend behoefte
aan onderdelen en muni
tie.
Het ministerie van defensie
heeft besloten soepeler te zijn
met het verlenen van export
vergunningen aan de Israëli
sche defensie-industrie.
Waarmee gaat men de defen-
siemarkt op? In het algemeen
gezegd, met die produkten
waarvoor ze binnen de NAVO
een markt vermoeden. Bespre
kingen over verkoop aan ma
rine en landmacht van de Ver
enigde Staten zijn al in volle
gang. Maar over West-Europa
is Bonen vaag.
Een bijzondere vinding van de
fabriek voor gebruik op het
slagveld is de „Blazer". Geen
nieuw gevechtstenu, maar een
„toegevoegd pantser". Het zijn
metalen plakken, die dakpans
gewijs op de carrosserie van
een tank worden gemonteerd.
Binnen elke plak bevindt zich
een slim samengestelde explo
sieve lading. Als de tank
wordt geraakt door een projec
tiel van het zwaardere soort
(geweerkogels en granaat
scherven tellen niet mee), dan
ontploft de lading, wat het ef
fect van de inkomende gra-
Een hoofdstuk apart vormt de
elektronische oorlogsvoering,
waaraan ook Rafael meedoet.
Het komt er daarbij op neer,
dat de communicatie- en ra
darsystemen van de vijand in
de war worden gestuurd. Ra
dioboodschappen verdwijen zo
in het niets of in een hopeloos
gekraak en radar-geleide ra
ketten exploderen op plaatsen
waar ze geen schade kunnen
aanrichten.
Maar de grootste verwachtin
gen heeft men bij Rafael van
het- ADAMS-luchtafweersys-
teem, dat tegen het eind van
1989 operationeel moet wor
den in het Israëlische leger en
daarna beschikbaar zal komen
voor de verkoop. Het gaat om
een lichte, uiterst wendbare en
snelle luchtdoelraket, die kan
worden gebruikt tegen heli
kopters, vliegtuigen en inko
mende raketten. En vooral die
laatste toepassingsmogelijk
heid wordt steeds belangrijker.
Het grote voordeel van
ADAMS ten opzichte van an
dere systemen is zijn compact
heid. Door de verticale opstel
ling kan een gepantserd voer
tuig van normaal formaat een
cassette met tien raketten ver
voeren. Het voertuig is dan te
vens het commandocentrum.
Vorige week tekende de Israë
lische minister van defensie
Rabin in Washington een nota
die Israëlische deelname mo
gelijk maakt aan het Strategie
Defense Initiative (SDI), beter
bekend als Star Wars. Het gaat
daarbij om het onschadelijk
maken van intercontinentale
raketten tijdens de vlucht. Zo
hoog als de sterren reiken de
technologische mogelijkheden
van Israël niet, maar er zijn
onderdelen waarin het wel de
gelijk kan bijdragen.
Deelname is aantrekkelijk
voor Israël, omdat het een sti
mulans betekent voor zijn der
fensie-industrie. Overigens
wijst dr. Bonen van de Rafael-
fabriek er op, dat bij het ver
werven van opdrachten in het
kader van het SDI zijn indus
trie zal moeten concurreren
met bedrijven in de Verenigde
Staten, Engeland en West- i
Duitsland, de andere landen
die belangstelling hebben ge
toond. Hoe concurrerend de
Israëlische wapenindustrie is,
zal dus de komende jaren blij
ken.
(ADVERTENTIE)
De nieuwe Peugeot 309. Gebaseerd op een ijzersterk
scenario. Overladen met Oscars. Waaronder één voor z'n
superieure wegligging. Gevolg van de voorwielaandrijving,
onafhankelijk geveerae wielen rondom, lange wielbasis en
grote spoorbreedte.
Kom 'm snel bij ons bekijken. En beleef de première op de
mooiste plaats: achter het stuur.
incl. BTW. Afleveringsko:
nPEUGEOT aoaflJU'IJH.WMj:!
op. wetf -