Charismatische
vernieuwingsbeweging
mijdt polarisatie
CcicLcSomanl
aan tafel
kerk
wereld
Open Dag in Westlandse
Bloemen veiling
Gereformeerden en
hervormden willen geen
aparte „Rome-reis commissie
Het ongeduld van de FNV
weer
ACHTERGROND
Eeidóe Soutuut
VRIJDAG 16 MEI 1986PAGINA2
CDA-LIJSTTREKKER LUBBERS:
Bisschoppelijk gezag niet bepalend voor politiek
Volgens minister-president Lubbers is het bisschoppelijk gezag
niet bepalend voor de politiek. Hij zei dat donderdagavond in
een televisieuitzending van de Evangelische Omroep, gewijd
aan de komende verkiezingen.
Met zijn uitspraak haakte de minister-president in op een op
roep van de Haarlemse bisschop Bomers. In het blad van het
bisdom publiceerde deze een „stemadvies", waarin hij oproept
alleen te stemmen op partijen die tegen abortus en euthanasie
zijn.
Het stemadvies van de bisschop „doet me geen pijn", aldus
Lubbers.
Christelijke Boeken Club stopt ermee
De Christelijke Boeken Club (CBC) in Soest wordt met ingang
van februari 1987 opgeheven. Doorgaan zou tot financiële
moeilijkheden leiden. De twee werknemers van de CBC krij
gen ontslag. Een en ander is het gevolg van een lager aantal
leden dan waar de de boekenclub bij de oprichting in novem
ber 1983 op had gerekend 10.000 in plaats van de verwachte
14.000). De boekenclub handelt nu nog de lopende zaken af.
Een woordvoerder deelde mee dat de CBC zonder schulden de
boeken zal kunnen sluiten. De Boekenclub werd opgericht om
gezinnen met het „christelijk verantwoorde boek" te confron
teren tegenover het bestaande aanbod.
Liefde is een groot
woord; maar ze hangt
van kleinigheden aan
elkaar
Okke Jager
Op Tweede Pinksterdag houdt de katholieke charismatische
vernieuwingsbeweging een open dag in de Bloemenveiling
Westland te Naaldwijk. Er worden minstens tweeduizend
belangstellenden verwacht uit alle delen van het land. De
charismatische beweging is volgens een der coördinatoren,
Anton Ruiter (42), een sterk om zich heen grijpende bewe
ging, die echter maar weinig aan de weg timmert. De bewe
ging bestaat in Nederland in feite uit een honderd vijftigtal
gebedsgroepen, die begeleid worden door een landelijke pas
torale kerngroep.
De katholieke charismatische beweging is overigens nog vrij
jong. In 1968 heeft zij zich vanuit Amerika over de hele ka
tholieke kerk verspreid. De protestantse charismatische be
weging, terug te vinden in de Pinkstergemeenten, bestaat al
veel langer. In de praktijk blijken nogal wat protestanten
aansluiting te zoeken bij de katholieke charismatische bewe
ging. Er bestaat een nauwe samenwerking tussen beide tak
ken in de Charismatische Werkgemeenschap Nederland.
Ruiter maakt zelf deel uit van een charismatische leefge
meenschap in het Brabantse Aarle-Rixtel. Daar wonen een
aantal echtparen en hun kinderen samen. Ooit was Ruiter in
de techniek werkzaam voordat hij ruim twaalf jaar geleden
zijn tijd volledig ging steken in de charismatische beweging.
Hij vertelt hoe hij en zijn vrouw daarin terecht zijn geko
men en hoe het er in zo n groep aan toe gaat.
„Voor ons is het veertien
jaar geleden begonnen
met de geboorte van
onze dochter. We waren
al jaren actief in de kerk.
Toch hadden we steeds
het gevoel dat we iets
misten. Toen ontmoetten
we in het ziekenhuis een
Een deel van de charismatische gemeenschap op het kasteel Croy in het Brabantse Aarle-
Rixtel bijeen, waar verschillende gezinnen bij elkaar wonen.
De moderamina (dage
lijkse besturen) van de
Nederlandse Hervormde
Kerk en de Gerefor
meerde Kerken voelen
niets voor een aparte
commissie die vorm moet
geven aan het vervolg op
de ontmoeting van deze
kerken en de Evange
lisch Lutherse Kerk met
het Vaticaanse Secretarie
aat voor de Eenheid,
twee maanden geleden
in Rome. De beide mode
ramina vinden dat de al
bestaande organen van
de twee kerken voor het
gesprek met de Rooms-
Katholieke Kerk in Ne
derland het vervolg op
de „Rome-reis" moeten
regelen.
De moderamina gaan hier
mee niet in op het verzoek
van kardinaal Simonis om
per kerk een afgevaardigde
aan te wijzen die met de
Haarlemse hulpbisschop mgr.
J.F. Lescrauwaet en de r.-k.
studiesecretaris drs. M. Stee-
mers-Winkoop de vervolg-
commissie zou vormen. De
Lutherse synode besloot deze
week ds. W. Bleij, Luthers
afgevaardigde naar de ont
moeting in Rome, aan te wij
zen als lid van de te vormen
Nederlandse Hervormde Kerk
Beroepen: te Bruchem en Kerkwijk
en Delwijnen L. Quist te Middel-
harnis; te Asperen (toezegging) G.
de Fijter te Siddeburen en Wagen
borgen; te Markelo S.W. Bijl te
Edam. Bedankt voor Wijk bij Heus-
den L. Wüllsehleger te Den Haag.
Gereformeerde Kerken vrijge-
Bedankt voor Delft, Eindhoven,
Enschede-Noord, Heemse en Rou-
veen J.H. Ulehaken te Zoetermeer.
De moderamina van de twee
andere protestantse kerken
vinden dat een aparte com
missie de Rome-reis zou „in
stitutionaliseren" en dat is
ongewenst. Ze adviseren kar
dinaal Simonis contact te la
ten opnemen met de her
vormde dr. C.P. van Andel,
secretaris van het hervormd
Rome-beraad en drs. H. Ei
kelenboom, voorzitter van de
gereformeerde taakgroep
Rome-Reformatie. Beiden
waren gedelegeerden naar
Rome.
De Nederlandse deelnemers
aan de ontmoeting met het
Secretariaat voor de Eenheid,
brengen dinsdag op diens
verzoek een bezoek aan de
nuntius in Den Haag. Ze zul
len met hem evaluerend
spreken over de Rome-erva
ringen. Voorafgaande aan de
„oecumenische week" waren
de deelnemers ook bij de
nuntius.
Raad van Kerken
Drs. M. Steemers-Winkoop,
die als adviseur van de R.-K.
kerkprovincie optrad in
Rome, zegt desgevraagd dat
ze hoopt dat in september de
vier kerken met de bespre
kingen over het vervolg van
de oecumenische ontmoeting
in Rome, kunnen beginnen.
Wat haar betreft staan op de
eerste bijeenkomst in ieder
geval twee dingen op de
agenda: de verslagen van de
besprekingen in Rome die
door vier notulisten zijn ge
maakt en het benoemen van
een voorzitter. Wat dat laat-
ste betreft zou mevrouw
Steemers graag willen dat
prof. dr. D.C. Mulder wordt
benoemd. Prof. Mulder is
voorzitter van de Nederland
se Raad van Kerken en trad
in Rome op als gesprekslei
der. Door zijn eventuele
voorzitterschap van de ver-
volgcommissie wordt de
Raad van Kerken in Neder
land informeel betrokken bij
de gesprekken tussen de
Rooms-Katholieke Kerk, de
Nederlandse Hervormde
Kerk, de Gereformeerde
Kerken en de Evangelisch-
Lutherse Kerk. „Het moet
duidelijk zijn: De voortzet
ting van de Rome-reis, die op
haar beurt een tegenbezoek
was op de reis van de paus
naar ons land, speelt zich af
tussen vier kerken. De Raad
van Kerken als zodanig heeft
daarin formeel niet een
plaats. Aan de andere kant
zijn contacten natuurlijk
wenselijk: De betreffende
kerken ontmoeten elkaar ook
in de Raad van Kerken. In
Rome is gebleken hoe goed
prof. Mulder leiding kan ge
ven aan een ontmoeting tus
sen kerken. Als hij dat weer
doet hebben wij een goede
voorzitter en is er een relatie
met de Raad van Kerken".
Na het bekend worden van
een voortgezet gesprek tus
sen de catholica en de refor
matie in Nederland op het
niveau van de vier kérken,
sprak o.a. de oud-secretaris
van de Raad van Kerken,
prof. dr. H.A.M. Fiolet zijn
grote zorgen uit over de ef
fecten daarvan. Hij voorzag
een „alternatieve" Raad van
Kerken die de „echte" Raad
zou uithollen.
LÜTSEN KOOISTRA
protestants echtpaar dat
in een bijbelgroep zat. Ze
lazen de bijbel en wat ze
lazen namen ze ook se
rieus." Spoedig daarop
volgde Ruiters' kennis
making met de charis
matische beweging. Cen
traal staat daarin de rol
die aan de H. Geest
wordt toegekend. „Die
moet je zien als een hulp
je bij het realiseren van
een werkelijk christelijk
leven. Je verstand moet
daarvoor geopend wor
den. Daar hebben we de
H. Geest voor nodig. Je
moet de geest de ruimte
geven. Dat lukt niet in
één keer. Je moet er in
groeien. Buitenstaanders
zeggen soms tegen mij:
man, ik weet niet waar je
het over hebt. Dat komt
omdat ze dat groeiproces
niet kennen."
„Dat ruimte geven aan de
Geest heeft natuurlijk een
reden. Het is nodig om de
openbaring van Jezus beter
te kunnen begrijpen. Zei Je
zus niet: Ik zend U de H.
Geest om mij in herinnering
te brengen. Katechese en
verkondiging gaan dan veel
gemakkelijker."
Ben je niet erg met je eigen
gelukzaligheid bezig?
Die indruk wordt wel eens
overgebracht ja. Om Gods
heerlijkheid te laten zien,
moet er iets in ons verande
ren. De eerste activiteit is:
wij moeten ons bekeren. Ons
leven moet gaan lijken op dat
van Jezus. Verbeter de we
reld begin bij jezelf. Het
christelijk leven moet in ons
zichtbaar worden. Niet alleen
omdat we samen bidden in
een groep, het moet in ons
hele leven zichtbaar zijn. Dat
laatste is niet zo eenvoudig
en dat plaatst ons terug in de
werkelijkheid. Je ziet nogal
eens de tendens om je terug
te trekken uit de maatschap
pij. We moeten er echter
midden in willen staan. Dan
zullen de mensen de vraag
stellen: wie is er in jouw le
ven. Dat komt veel echter
over."
„Je kunt natuurlijk doorslaan
in die zelfheiliging, maar wat
je geleerd hebt kun je ook
aan anderen doorgeven. Dat
laatste is uiteraard de bedoe
ling. Gebed is daarbij onmis
baar. De rank moet verbon
den zijn met de wijnstok, met
dat laatste zou je de gespreks
groep kunnen vergelijken.
Net zoals je aan een huwelijk
moet werken, geldt dat ook
voor je relatie met God. Daar
moet je tijd in steken. Dan
kan hij mij vullen en kan ik
vrucht dragen."
Ruiter een nuchter, niet
bevlogen, introvert type, is er
heilig van overtuigd dat deze
benadering heilzaam is in het
dagelijkse leven. „Als het om
de relatiesfeer gaat, zie je dat
heel goed. Mensen worden
makkelijker. De hiërachie is
wel eens huiverig voor die
vrije manier van uitdrukken,
zoals die in de gebedsgroepen
gebeurt. Overigens hebben
wij een solide relatie met de
bisschoppen in de persoon
van mgr. Bar, die als referent
van onze beweging optreedt."
„Die huiver heeft zeker ook
te maken met de opleiding
van geestelijken. Met elkaar
blijken zij over het algemeen
niet over geestelijke dingen
te kunnen praten. Dat heb
ben ze nooit geleerd. In de
groep moet je immers per
soonlijk worden. Dat is moei
lijk voor hen, uiteraard vaak
ook voor leken. Je gaat in
zo'n groep immers echt je le
ven delen met elkaar."
Het verklaart volgens Ruiter
ook waarom de charismati
sche beweging vooral onder
gewone gelovigen is aange
slagen. Zij vormen kleine ge
meenschappen waarin een
intensief contact bestaat.
Ruiter voelt er niets voor de
charismatische beweging bij
een bepaalde vleugel in de
kerk in te delen. „We willen
niet in die polarisatie staan.
Als beweging sluiten we ons
niet aan bij de Acht mei,
maar we voelen ons ook niet
thuis in een orthodox straat
je. Wat we in de eerste plaats
willen is een levende relatie
met Jezus Christus." Een
uit de put gehaald. Velen met vergelijking van de charis-
wie psychiaters niets meer matische beweging met de
konden uitrichten, kwamen
er bij ons weer bovenop."
In kerkelijke kringen hoor je
nog wel eens reserves jegens
de charismatische beweging.
„We zouden te zweverig zijn.
Rituelen en formules waar
van men zich normalerwijs
bedient zijn natuurlijk ge-
Jehova's getuigen vindt hij
helemaal niet opgaan. „Jeho
va's worden gedreven door
angst, ze willen zelf gered
worden. Bij ons overheerst
juist een gevoel van vreugde
dat je aan anderen wil over
dragen."
PAUL VAN VELTHOVEN
Lutherse richtlijnen
voor beleggingen
De Evangelisch-Lutherse
Kerk zal richtlijnen voor
kerkelijke beleggingen op
stellen. De synode schaart
zich hiermee achter de actie
„Steunt uw geld apartheid?".
De richtlijnen gelden voor
alle financiële geledingen
van de kerk, waaronder de
Pensioenraad en de Finan
ciële Commissie. Op het
ogenblik wordt bovendien
een onderzoek ingesteld naar
de beleggingen van de plaat
selijke gemeenten.
Breda krijgt opleidingscentrum
voor pastorale bedieningen
Het bisdom Breda krijgt per 1 augustus een opleidingscen
trum voor pastorale bedieningen, dat in Tilburg wordt ge
vestigd. Totnutoe beschikte het bisdom alleen over een op
leiding voor mensen die op latere leeftijd priester willen
worden. Het nieuwe centrum omvat zowel een opleiding tot
priester met een daarbij behorende convict als een opleiding
tot pastoraal werk(st)er.Het centrum werkt nauw samen in
stellingen voor theologisch onderwijs, in de eerste plaats de
Theologische Facülteit in Tilburg en de priesteropleiding
Bovendonk. De studenten zullen daar hun theologische en
pastorale opleiding krijgen. De spirituele vorming zal het
centrum zelf verzorgen.
Aanvankelijk zou Breda samen met het bisdom Den Bosch
een convict oprichten. Het bisdom Den Bosch overweegt als
grootste bisdom in Nederland echter een eigen centrum te
openen. Een beslissing daarover is nog niet genomen, aldus
vicaris J. Schroder van het bisdom Den Bosch.
Interreligieuze ontmoeting in Maarssen
De Dalai Lama, de „oceaan der wijsheid" heeft gisteren als onderdeel van zijn zesdaags be
zoek aan ons land, een ontmoeting gehad met vertegenwoordigers van belangrijke religieuze
stromingen in ons land. Dat gebeurde in het klooster Emmaus te Maarssen. De Tibetaanse
geestelijk en politiek leider bepleitte een toenadering tussen de verschillende godsdiensten. In
Maarssen sprak hij onder andere met prof. dr. D. C. Mulder, voorzitter van de Nederlandse
Raad van Kerken en tevens voorzitter van het comité van ontvangst (links) en met kardinaal
Simonis.
Worstjes met pikante saus, aardappelsalade en
sperziebonen met komkommer ijs met ananas
(Dit menu is voor tweede pinksterdag. Er onder staat een
menutip voor morgen.)
Nodig voor twee personen: 4 saucijsjes, olie, ui, knof
look, 1 lepel olie, 1 dl water, 2 lepels tomatenpuree, 1 le
pel azijn, bruine basterdsuiker, mosterd, aroma, worces-
ter saus;
Vz tot 1 kg koude gekookte aardappelen, 4 lepels azijn,
half bekertje zure room, 2 lepels yoghurt, zout, peper,
mosterd, uitje bieslook, peterselie;
stuk komkommer, 2 lepels azijn, zout, peper, suiker, 1 le
pel olie, oregano, 300 g gare sperziebonen (blik of vers),
2 tomaten;
3 schijven ananas, 2 lepels marasquin, 2 porties vanil-
le-ijs (0,5 dl slagroom, 10 g basterdsuiker).
Leg de worstjes drie minuten in kokend water, bestrijk ze
met olie en grilleer of rooster ze gaar (in boter bakken kan
ook). Maak een sausje door aan met knoflook gefruite ui de
overige ingrediënten toe te voegen en het mengseltje vijf mi
nuten te laten sudderen.
Meng plakjes aardappel met een sausje dat gemaakt is van
azijn, zure room, yoghurt, zout, peper, mosterd, stukjes ui en
bieslookBestrooi de salade met fijngeknipte peterselie.
Zet de geschilde en in blokjes verdeelde komkommer een
half uur weg met azijn, zout, peper, suiker en olie en voeg er
dan de uitgelekte boontjes aan toe. Garneer met de tomaten.
Zet stukjes ananas een uurtje weg met marasquin. Leg het ijs
op de ananas en garneer de porties desgewenst met stijfgesla-
gen room.
Menutip voor morgen: paprika bruine bonen met kom
kommersalade en gebakken aardappelen caramelvla (ve
getarisch).
JEANNE)
De spoorwegstaking, zonder gegronde redenen uitgeroep!
door de Vervoersbond FNV, heeft vandaag opnieuw veel ri
zigers gedupeerd. Van vele kanten is de staking scherp v<
oordeeld. Alleen PvdA-lijstaanvoerder Den Uyl, die ondan
zijn jarenlange verblijf in de Kamer gisteren zeer onparl
mentair uitriep dat Nijpels „zijn muil" dicht moest houde
veroordeelde de actie niet. Hij kon moeilijk anders, want i
les wijst er op dat de staking is uitgeroepen om zijn pai
volgende week woensdag aan meer stemmen te helpen. I
zou overigens best kunnen, dat de actie, die niet alleen 1
treinverkeer heeft ontwricht maar ook de oorzaak was v
langere files dan ooit op de wegen, voor Den Uyl een av
rechts effect zal hebben.
EeN staking is de laatste mogelijkheid van werknemers c
in een arbeidsconflict hun standpunt kracht bij te zetten. E
uiterste middel mag pas worden toegepast als onderhandel
geen enkel uitzicht meer biedt op het bereiken van een a
vaardbaar resultaat. Daarbij moet worden voorkomen
anderen, die met het conflict niets te maken hebben, door
stakingsactie worden gedupeerd. Spoorwegpersoneel kan n
tuurlijk moeilijk staken zonder buitenstaanders in ernsti
problemen te brengen. Dat is uiteraard geen argument h
het recht op die kostbare verworvenheid van de vakbond
te ontzeggen. Het is echter een reden temeer om het sl
kingsmiddel uiterst zorgvuldig te hanteren.
DaT is bij deze staking in het geheel niet gebeurd. De Vi
voersbond FNV, die een jaar lang niet had deelgenomen a
het cao-overleg met de NS-directie, had woensdag aan i
halve dag vergaderen voldoende om een onoverbrugbi
kloof tussen de verschillende opvattingen vast te stellen, h
ongerijmd die opvatting is, blijkt uit het feit dat de Vervoe
bond CNV en de bond van hoger NS-personeel het er in 1
geheel niet mee eens zijn. Zij zetten volgende week vrijd
het overleg over de arbeidsvoorwaarden met de NS-direc
voort. Zo lang kon de FNV echter niet wachten, want dan
verkiezingsdag immers al voorbij.
OnDER het spoorwegpersoneel heerst ontegenzeggelijk o
vrede over de gang van zaken. Het is duidelijk, dat de vex
gestelde reorganisatie bij de ns het er allemaal niet plezie
ger op maakt voor het treinpersoneel. Maar door de abru|
wijze waarop de FNV uit het overleg is weggelopen, zijn
kansen op succes bij de verdere onderhandelingen er natui
lijk niet groter op geworden. Dat is betreurenswaardig, wi
de NS-directie die serieus naar een oplossing zoekt, he
nauwelijks financiële speelruimte. Zonder stakingsacties, i
ook tussen de bonden de sfeer alleen maar verslechteren, a
het verdere overleg al moeilijk genoeg zijn geweest.
En zelden was zo duidelijk dat de Vervoersbond FP
waarbij slechts de helft van het NS-personeel is aangeslot
een voorbarige actie heeft gevoerd, die door politieke mot
ven is ingegeven. Het is jammer, dat het ongeduld van
blijkbaar steeds radicaler wordende vakbond vandaag
nieuw zoveel mensen overlast heeft bezorgd en tegen zich
het harnas heeft gejaagd.
Warm
DE BILT De temperatuur
vliegt omhoog. Werd het van
daag niet warmer dan 12 tot 14
graden, morgen kan in het
zuiden van het land de 25 gra
den al worden overschreden.
Zondag zal het echter alweer
aanmerkelijk minder warm
zijn. Verwacht wordt dat za
terdag boven Frankrijk een
onweerstoring tot ontwikke
ling zal komen, die in de nacht
van zaterdag op .zondag over
ons land zal trekken. Na het
passeren ervan draait de wind
naar zuidwest en stroomt koe
le lucht over ons land uit. La
ter neemt de wind af.
Maandag zal het opnieuw
warm worden. Waarschijnlijk
loopt dit opnieuw op onweer
uit. Kortom grote verschillen
van dag tot dag in de tempera
tuur met voornamelijk in de
avond en nacht nu en dan re
gen- en onweersbuien.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, geldig
voor zondag en maandag:
Zuid-Scandinavië: Zondag tij
delijk regen, maandag perio
den met zon. Middagtempera-
tuur van 12 graden aan de
Noorse kust tot 18 graden in
de omgeving van Oslo en in
zuid-Zweden.
Britse Eilanden: Koel, wisse
lend bewolkt en vooral maan
dag een bui. Middagtempera-
tuur van 13 graden in Schot
land tot 20 graden in de omge
ving van Londen.
Benelux: Zonnig, maar maan
dagavond mogelijk onweer.
Middagtemperatuur rond 20
graden, maandag ongeveer 25
graden.
Duitsland: Half tot zwaar be
wolkt en nu en dan regen- en
onweersbuien. Middagtempe
ratuur van 18 graden in Slees-
Frankrijk: Perioden met
maar ook plaatselijk regen
onweerbuien. Middagtempi
tuur van 17 graden aan de
naalkust tot 29 graden in zi
Frankrijk.
Alpengebied: Perioden
zon en een lokale onweers
Middagtemperatuur 25 tot
graden.
Portugal en Spanje: In
noorden nu en dan buien,
het zuiden en zuidoosten z
nig. Middagtemperatuur
18 graden in het noordwes
tot 28 graden in het zuidc
ten.
Italië en Joegoslavische
Zonnig en middagtemperat
ongeveer 27 graden.
Weer Ma* Min Rt
Dublin
Frankfor
Genève
X
v.bew. 19 15
v.bew. 25 13
w.bew. 28 15
Slecht
zienden:
onbegrip
bij
oogartsen
LUNTEREN Vertegenwoordigers
van slechtzienden-organisaties
twintig landen hebben gisteren ernstige
kritiek geuit op het functioneren van
oogartsen ten opzichte van slechtzien
den. Bij oogartsen ontmoeten slecht
zienden vaak veel onbegrip, aldus de
slotresolutie van een vierdaags confe
rentie van de European Blind Union en
de vereniging het Nederlandse Blin
den- en Slechtziendenwezen in Lunte-
Zeker als gebleken is dat er geen ver
dere medische behandeling kan plaats
vinden, laat de doorverwijzing naar
specialisten, belangenverenigingen en
andere deskundigen veel te wensen
