et meest
omplete
verhaal van Anne Frank
brieven
van
lezers
EfiidócSouomit
SCHWUNG
MUSS
DEN
MENSCH
HABEN'
Plutonium Tsjernobyl
in Zweden en Denemarken
Informatie over straling
door studenten en PTT'ers
JNENLAND
WOENSDAG 14 MEI 1986 PAGINA 7
Links: Door
handschriften te
vergelijken bewees
het RIOD dat beide
versies van de
dagboeken van
Anne Frank door
dezelfde persoon
zijn geschreven.
Rechts: „De
dagboeken van
Anne Frank"
bevatten drie
versies: twee zoals
zij zelf had
geschreven, maar
nog niet eerder
waren
gepubliceerd en
een betreft Het
Achterhuls.
Irvolg van voorpagina)
ps op 25 juni 1947 bij
(everij Contact te Am-
jdam in een oplage
~i 1500 exemplaren ae
Ite druk verscheen
i Het Achterhuis met
boekbrieven van
"Ie Frank (zomer
2-zomer 1944) maak-
de notities van dit
sje een wereldwijde
etocht. Vertalingen
schenen in 36 landen,
tien tot zestien mil-
i exemplaren werden
Éiddels verkocht,
[itact was in ons land
11981 al aan de 61ste
k toe; het boek werd
1955 in de Verenigde
'9en gedramatiseerd en
^9957 verfilmd. Toch is
^nu het vrijwel volle-
manuscript van wat
"He Frank schreef in
nschappelijk ver-
;de vorm door het
instituut voor Oor-
jdocumentatie (RIOD)
- het licht gebracht.
—is een verheugend feit,
-r de vreugde is niet on-
,9hengd. Anne's vader Otto
de enige overlevende
de acht onderduikers in
hterhuis aan de Prin-
acht 263, liet Anne's ge-
EMS
^jften bij testament aan
Rijksinstituut na. Hij
op 19 augustus 1980 in
-•voorstadje van Bazel op
Irige leeftijd. Zijn laatste
-rsjaren werden stellig
(aid door de toenemende
rallen, die met name
pit Duits nationalistische
maar ook in Amerika
ders op de authenticiteit
het dagboek werden ge
rend twijfel gezaaid zowel
f Anne als over het on-
luiken. Otto Frank werd
in beschuldigd dat hij het
K>ek zélf zou hebben ge-
even, al dan niet in sa-
iwerking met de Ameri-
ïse journalist Meyer Le-
een merkwaardige man,
voor veel ellende en ja-
pnge processen zou zor-
omdat hij met alle ge-
1 de enige echte schrijver
een toneelstuk over
ie Frank wilde zijn.
en twijfel
even deze situatie achtte
Rijksinstituut het te
lt zijn taak, door een
ale publicatie van de
ken en een weten-
onderzoek naar
ithêid ervan, alle twij-
foorgoed uit te bannen,
et nu verschenen boek is
laak op overtuigende wij-
tervuld, hoewel de direc-
van het RIOD H. Paape
de vrees te kennen gaf
de aantijgingen over de
ienticiteit wel niet zullen
lommen.
laar stoutste dromen zou
Ie niet hebben kunnen
pen dat ooit nog eens
aantal deskundigen van
Gerechtelijk Laborato-
van het ministerie van
itie zich jarenlang met
geschriften zou gaan be-
ouden.
is treurig dat dit vanwe-
le aantijgingen noodzake-
was, maar het is nu dus
fkkig gebeurd. Een rap-
van 224 pagina's, vrucht
intensief vergelijkend
handschriftkundig en docu
ment-technisch onderzoek
(papiersoort, inktgebruik ed.)
stelt vast dat inderdaad Anne
Frank „met aan zekerheid
grenzende waarschijnlijk
heid" de schrijfster is van
wat haar al zovele jaren werd
toegeschreven. Een uitvoeri
ge samenvatting van dit on
derzoek, met talrijke illustra
ties uit het manuscript, is
door ir. H.J.J. Hardy bijge
dragen aan het boek.
Overigens wordt nu even
eens vastgesteld dat de gang
van zaken met het manus
cript zeker ook wel aanlei
ding tot misverstand kon ge
ven. Na de arrestatie van de
onderduikers op 4 augustus
1944 werden Anne's, dagboe
ken gevonden door „Miep"
(Hermine Gies-Santrou-
schitz), een geboren Weense,
die als tienjarige na de eerste
wereldoorlog in een Amster
dams pleeggezin kwam aan-
Bundel tegenspraak
In feite ging het om vier ge
schriften. Allereerst het poë-
zie-album, dat zij op 12 juni
1942, haar dertiende verjaar
dag, had gekregen en waarin
zij op die dag meteen begon
te schrijven. Op 5 december
1942 was dat album vol en
begon zij zonder twijfel aan
een tweede schrift dat echter
verloren is gegaan.
In een derde schrift hield zij
van 22 december 1943 tot 17
april 1944 haar notities bij en
vervolgens begon zij in een
oud scheikundeschrift het
vierde deel van haar dag
boek, dat op 1 augustus 1944
met een laatste uitvoerige be
schouwing over haar eigen
persoon -„een bundeltje te
genspraak"- voorgoed werd
afgesloten.
Er was echter nog een vierde
geschrift; drie mappen met
losse vellen, zalmkleurig,
rose; ivoor en blauw waarop
zij zelf was begonnen om
voor publicatie na de oorlog
een nieuwe versie van
haar dagboek over het ach
terhuis te schrijven. Want
journaliste, schrijfster, wilde
ze worden en ze werd extra
aangemoedigd, toen ze op 28
maart 1944 de toenmalige mi
nister Bolkesteyn van O.K.&
W. via Radio-Oranje hoorde
zeggen dat er voor de ge
schiedschrijving na de bevrij
ding niet alleen officiële be
scheiden nodig waren, maar
ook „het eenvoudige dage
lijkse materiaal" van „een
dagboek, brieven van een ar
beider uit Duitsland" en der
gelijke.
Zo noteerde Anne op 29
maart 1944 onder meer „Stel
je eens voor hoe interessant
het zou zijn als ik een roman
van Het Achterhuis uit zou
geven. Aan de titel alleen
zouden de mensen denken
dat het een detective-roman
was. Maar nu in ernst: het
moet ongeveer tien jaar na
de oorlog al grappig aandoen
als men vertelt hoe wij als jo
den hier geleefd, gegeten en
gesproken hebben'
Grappig: een karakteristiek
woord. Want hoe serieus
Anne ook kon denken en
schrijven: kenmerkend voor
haar, naar buiten toe, moet
toch zijn geweest wat zij als
„Levensdevies van de eige
naresse" op het eerste blad
van haar laatste schrift ver-
^cci 47e! Cr4. Jf A')
°vVS ""vatA.» f 'JO
lc<rnXvi c
*-> v Af <T re
J
-* I Va 1 r j
M.
Das Wesentliche
Tot het laatst toe is zij druk
bezig geweest om die roman-
versie op losse vellen neer te
pennen, maar ze is met dit
Herschrijven niet verder
meer gekomen dan 29 maart
1944. Omdat zijzelf toen ech
ter nog de beschikking had
over haar nadien verloren
geraakte tweede schrift
dat over 1943 ging. zijn ook
daaruit een aantal notities
bewaard gebleven
Uit haar eigen tweede versie
(thans evenals het oorspron
kelijke dagboek volledig af
gedrukt) kunnen we nu ook
precies vaststellen wat zij zelf
jegens derden geschikt voor
publicatie achtte en wat niet.
Zeker niet alles, heel veel
niet. Zij durfde immers in
haar dagboeken aan „Lieve
Kitty" alles alleen maar toe
te vertrouwen „omdat ik
stellig weet dat je altijd en
onder alle omstandigheden
zult zwijgen". Dat vertrou
wen is geschonden. Dat is
weliswaar het historisch lot
van zovele nagelaten ge
schriften, maar toch ook gê
nant en blijkbaar onvermij
delijk.
Nadat Otto Frank op 27 janu
ari 1945 in Auschwitz door de
oprukkende Russische troe
pen was bevrijd en via Odes-
sa en Marseille op 3 juni in
Amsterdam was terugge
keerd gaf Miep hem Anne's
papieren pas einde juli in
Handen, omdat toen wel vast
stond dat Anne in Bergen-
Belsen ten offer was gevallen
aan de typhus-epidemie, die
onder de vele verzwakten,
duizenden slachtoffers had
gemaakt.
Haar vader typte in twee fa
sen een eigen keuze uit An
ne's papieren, een keuze van
wat hij als „das Wesentliche"
beschouwde en waaraan hij
tot zijn dood toe vasthield.
Aanvankelijk deed hij dat
om dit typescript aan zijn fa
milie, vrienden en goede be
kenden te laten lezen. Uit die
kring kwam vervolgens het
advies tot een uitgave voor
breder publiek. Uitgevers za
gen er echter geen brood in,
totdat Jan Romein op 3 april
1946 in Het Parool het artikel
„Kinderstem" publiceerde,
dat zozeer de aandacht trok,
dat tenslotte uitgeverij Con
tact interesse toonde.
Misverstanden
Er begon nu de data be
wijzen het een langdurig
voorbereidingsproces, waarin
aan Anne's schrifturen nog
verder werd bijgeschaafd en
ingekort dan reeds was ge
schied door Otto Frank's
keuze en een taalkundige
herziening door diens oude
vriend Albert Cauvern. Wat
overbleef ging tenslotte het
land in als „Het Achterhuis",
dat een bestseller zou blijken
te zijn. Er verscheen ook een
Duitse vertaling cq bewer
king, waarin uit Otto's keuze
ook de fragmenten bleven
staan, die Contact-directeur
De Neve er uit had gelaten:
nieuwe bron van toekomstig
misverstand.
Pas nu kunnen wij dus ein
delijk lezen wat Anne Frank
werkelijk schreef in haar
oorspronkelijke dagboek en
haar losse-vellen-project, zij
het dan op enkele korte pas
sages na, die op verzoek van
de familie en andere betrok
kenen alsnog uit de publici
teit zijn gehouden. Tekstver
zorger Gerrold van der
Stroom heeft die vergelijking
gemakkelijk toegankelijk ge
maakt, door de drie versies
pagina na pagina onder el
kaar te laten afdrukken.
Het is hartverwarmend om
het origineel te lezen, waarbij
men zich vooral niet moet la
ten afleiden door de hoeveel
heid wetenschappelijke cij
ferverwijzingen naar een
apart katern inzake doorha
lingen en toevoegingen. Va
der Frank had misschien wel
gelijk inzake „das Wesentli
che (en op dat punt behoeft
men de uitgave van 1947 niet
als „onwaar" te laten vallen),
maar zijn standpunt en dat
van de andere taalkundige
schavers en bewerkers ver
tolkte de visie van volwasse
nen, precies een visie waarte
gen Anne zich zo emotioneel
placht af te zetten.
Gekuiste versie
Uit het origineel kom$ zij nu
Een fotootje van Anne
„zoals ik me zou
wensen altijd zo te zijn.
Dan had Ik nog een
kans om naar
Hollywood te komen..."
tevoorschijn als het meisje
dat ze was, dertien jaar toen
ze spontaan en onbevangen
haar belevenissen begon op
te schrijven en nog maar net
vijftien toen ze werd opge
pakt; gegroeid en wijzer,
maar nog altijd spontaan: met
Schwung. Voorbeelden van
zowel het een als het ander
liggen nu voor het grijpen.
Wat aardig is het bijvoor
beeld om te zien, dat ze zeker
niet altijd zulk onberispelijk
Nederlands schreef als er in
de gekuiste versie staat.
Ze was in Frankfurt geboren,
ook in het achterhuis moet
veel Duits gesproken zijn,
germanismen waren haar
dus niet vreemd. Ze schreef
ook niet Schiphol maar Skip-
hol. Ze herinnerde zich uit de
Camera Obscura (cadeau op
haar 13e) niet het diakenhuis
- maar het diaconessenhuis-
mannetje. Enzovoort. Kin
derlijk. Zeker. Maar écht. Zo
is ook haar pittige beschrij
ving van de klasgenoten op
het Joods Lyceum in juni
1942, een eerste klas met
twaalf meisjes en zeventien
jongens. Rake beschrijvingen
die uit het leven gegrepen
zijn en velen werd niet
lang daarna het leven beno
men
Op talrijke punten sloeg ach
teraf de volwassen verbeter-
zucht toe, al hebben bij vader
Frank zeker ook andere mo
tieven gespeeld. Het is be
kend dat Anne niet met haar
moeder overweg kon. Ze
schreef daar krasse dingen
over en het is te begrijpen
dat Otto de nagedachtenis
van zijn vrouw heeft willen
beschermen door overigens
slechts hier en daar een meer
milde woordkeus te gebrui
ken. Zo werd „Moeder heeft
voor mij afgedaan" vervan
gen door „Moeder begrijpt
me niet". Ook Anne's scher
pe opmerkingen over andere
huisgenoten zwakte Frank
soms af als ook verwijderde
hij vrijwel alles wat te ma
ken had met zijn zakelijke
beslommeringen, zijn bron
nen van bestaan (met name
de verkoop van Opekta in
Nederland) sedert hij in de
zomer van 1933 uit Frankfurt
naar Amsterdam emigreerde.
Over de lotgevallen van de
familie Frank en van alle an
deren die onder gefingeerde
(ten dele door Anne zelf be
dachte) namen via Het Ach
terhuis bekend zijn geeft het
nu verschenen boek voor het
eerst de uitgebreide achter
grond-informatie, die de dag
boekbrieven in hun passende
context plaatst Ook die van
het dramatische einde, de
verschrikking die het meisje
Anne tot een symbool maak
te van veler ondergang.
Magazijnknecht
De acht van het Achterhuis
werden via de Wetering
schans naar Westerbork ver
voerd. Vandaar vertrokken
zij op 3 september 1944 met
het allerlaatste, het 83ste
transport, samen met 498
mannen, 442 vrouwen, 79
kinderen naar Auschwitz.
Van Pels werd er op de dag
van aankomst met 548 ande
ren vergast. Pfeffer stierf 20
december 1944 in Neuengam-
me, Anne's moeder op 6 ja
nuari 1945 in Auschwitz-Bir-
kenau, mevrouw Van Pels
„tussen 9 april en 8 mei er
gens in Duitsland of Tsje-
choslowakije", Peter van Pels
op 5 mei 1945 in Mauthausen,
drie dagen voor de bevrijding
van dat kamp en tenslotte
Anne en haar oudere zusje
Margot einde maart of begin
april 1945 in Bergen-Belsen.
Werd de schuilplaats van de
acht („schuilen' was de om
schrijving die Anne gebruik
te, nooit „onderduiken") ver
raden? RIOD-directeur
Paape heeft aan de hand van
na-oorlogse rechercheverho-
ren een reconstructie be
proefd van wat op dit punt
mogelijk is gebeurd. Er was
één duidelijke verdachte, de
in 1971 overleden magazijn
knecht W.G.van Maaren,
werkzaam in het bedrijf dat
in het beneden- en het voor
huis en op de kantoorverdie
ping aan de Prinsengracht
gewoon was blijven door
gaan.
Hij was een maatschappelijk
mislukte, gefrustreerde, door
niemand gewaardeerde man,
maar dat hij verraad pleegde,
kon niet worden bewezen.
Dat hij aanvankelijk in 194&
slechts voorwaardelijk buiten
vervolging werd gesteld,
waarbij hem tevens voor tien
jaar het kiesrecht werd ont
zegd, (zoals destijds gebruike
lijk jegens „lichte" politieke
delinquenten) blijft overigens
een merkwaardig gegeven,
waaromtrent ook Paape geen
voldoende opheldering geeft
of heeft kunnen vinden.
Het verhoor van de door
Wiesenthal in 1963 opge
spoorde voormalige SS-Ober-
scharführer Karl Josef Sil-
berbauer, die in 1944 de lei
ding van de arrestatie had,
leverde achteraf evenmin
duidelijk resultaat op. De
man zelf ging daarna in We
nen weer voort als politie
man dienstbevelen uit te voe
ren. Hij was correct opgetre
den, zou Otto Frank volgens
het „Volksblatt" hebben ver
klaard. En zo werden de dos
siers gesloten.
JAN ONSTENK
De dagboeken van Anne Frank
Ingeleid door Harry Paape, Ger
rold van der Stroom en David
Barnouw van Rijksinstituut
voor Oorlogsdocumentatie met
een samenvatting van het rap
port van het Gerechtelijk Labo
ratorium door ir. H.J.J. Hardy.
714 pag. Uitgegeven door de
Staatsuitgeverij en Bert Bakker
Prijs f.69,50.
STOCKHOLM/MOSKOU Zweden heeft in regen
water aan zijn oostkust de eerste sporen van plutonium
uit Tsjernobyl gemeten. In Denemarken is plutonium
gemeten bij onderzoek van een uit de Sovjet-Unie ko
mende vrachtauto en een viskotter uit de Oostzee.
Zowel in Denemarken als Zweden is verklaard, dat de vastge
stelde hoeveelheden volledig ongevaarlijk zijn. Plutonium geldt
als de gevaarlijkste van de radioactieve stoffen. Het is sterk kan
kerverwekkend en blijft duizenden jaren stralen. De stof komt
vrij bij atoomsplitsing en wordt gebruikt voor de produktie van
atoombommen.
Volgens de Sovjet-Unie ontsnapt er sinds gisteren vrijwel geen
radioactief materiaal meer uit de reactor in de Oekraïne, maar is
deze nog niet helemaal onschadelijk gemaakt. De reactor wordt
in beton opgesloten en het geheel met water gekoeld totdat alle
radioactiviteit vervalt, maar dit gaat „zeker honderden jaren du
ren". De ontploffing heeft tot nu toe aan zes mensen het leven
gekost en niet aan acht, zoals gisteren vanuit Moskou gemeld
werd.
Volgens het hoofd van het atoombureau van de VN, de Zweed
Hans Blix, zal de ramp van Tsjernobyl de verdere bouw van
kerncentrales in de wereld vertragen, maar niet tegenhouden.
Kernenergie helpt de wereld van net olietijdperk over te gaan
naar een tijdperkt met andere energie, misschien zonne-energie
of kernfusie, zei Blix. Wel zal het ongeluk volgens hem leiden
tot verscherpte veiligheidsnormen voor de volgende generatie
kerncentrales.
In Moskou hebben de ambassadeurs van de westerse landen
voor het eerst meer gedetailleerde informatie gekregen over de
ramp in Tsjernobyl. Zij kregen onder meer te horen dat per dag
zeventig ton lood op de reactor wordt gestort. De Russische pers
onthulde dat het afgelopen weekeinde een grote ramp door een
kernsmelting in de reactor op het laatste moment kon worden
voorkomen. Meer informatie, ook voor het Sovjet-volk, wordt
vanavond verwacht, wanneer partijleider Gorbatsjov een specia
le tv-toespraak zal houden. Tot nu toe heeft Gorbatsjov zich niet
in het openbaar over het ongeluk uitgelaten.
DEN HAAG Het door het ministerie van VROM na
de ramp met de kerncentrale Tsjernobyl opgezette te
lefonisch informatiecentrum is bemand geweest door
studenten van een uitzendbureau en PTT-werknemers.
Bij de studenten ging het om vijftig mensen afkomstig
van het uitzendbureau ASA. De twintig PTT'ers waren
afkomstig van het telefoondistrict Den Haag.
In het informatiecentrum werkten verder 32 mensen van de di
rectie voorlichting en externe betrekkingen op VROM, dertig
mensen van het directoraat-generaal milieuhygiëne van VROM,
tien mensen van Landbouw en Visserij en tien van WVC. Zij
verwerkten in totaal 70.000 telefoontjes. Inmiddels heeft minis
ter Winsemius (VROM) het bureau Berenschot gevraagd om de
werking van het bestuurlijk coördinatiecentrum bestaande uit
bewindslieden en topambtenaren te bezien. Dat onderzoek zal
binnen enkele weken klaar moeten zijn. Berenschot zal onder
meer moeten bekijken of het centrum goed gewerkt heeft en of
de voorlichting aan het publiek adequaat is geweest.
Bij het werk van Berenschot zal ook de tegenstrijdige berichtge
ving die verleden week ontstond, onder de loep genomen wor
den. Het feit dat Landbouw en Visserij verleden week naast
VROM een eigen informatiecentrum opende noemde een
woordvoerder van VROM niet zo slecht aangezien de bulk van
de vragen bij VROM op dat moment uit de agrarische wereld
afkomstig was.
Brieven graag kort en
duidelijk geschreven De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon
den stukken te bekorten
Armoe troef
Door het beleid van het huidi
ge kabinet is onderwijl in ge
middeld 1 op de 5 huizen in
ons land de armoe toegeslagen.
Vooral de uitkeringsgerechtig
den en daaronder bovenal de
wao-ers weten niet meer rond
te komen. De uitkering van
80% ging naar 70% en zelfs
naar een iets lager percentage,
doordat men allengs de strikt
noodzakelijke extra's voor de
wao-ers uitbande. Ook bij de
bejaarden kwamen de klappen
van de bezuinigingen hard
aan. In de zieken- en verzor
gingstehuizen zijn al lang
noodsignalen aangeheven. Ge
handicapten kunnen geen
kant meer op. In de laatste
oorlog werden in eerste in
stantie de zwakkeren aan alle
kanten „gepakt" door de be
zetters, maar ook nog nu wor
den de zwakkeren aangepakt
met grote minachting. Ook
Den Uyl heeft gezegd dat hij
denkelijk de minima niet meer
zou kunnen sparen. De VVD
en het CDA hielden de sterk-
sten de hand boven het hoofd
en zeggen nu pas dat het voor
de zwakkeren heel bitter is dat
ze tot armoede zijn gebracht,
maar dat zulks niet andes kon.
Het kon echter wel anders.
Een geheel nieuwe regerings
ploeg dient er te komen, om de
zwakkeren uit hun diepe dal
te halen, wat een eerste vereis
te is. Nu hebben zij geen geld
meer voor zeep, veters, enz.
enz. Ook brood wordt hun uit
de mond genomen. Ze zijn te
vens monddood gemaakt. On
zinnige subsidies, vaak idioot
hoog, worden verleend, terwijl
bij elkaar vele miljarden gul
dens door de regering worden
verspeeld. Aan een Afrikaans
land werd onlangs zomaar
haast 50 miljoen gulden ge
schonken, inklusief de ruim 6
miljoen kwijtgescholden
schuld van dat land. Welke
geheel nieuwe- regering zal
eerst eens in eigen land orde
op zaken stellen bij de zwak
keren? Het moeten dan wel
sterke vrouwen en mannen
zijn; de sterken voor de zwak
ken.
J.R. Fuchs,
DEN HAAG.
Den Uyl
De oplossingen van Den Uyl
spreken tegelijk de massa aan
als zij haar misleiden. Wee, als
de jaren '70 weerkeren met
hun faillissementen. Wie
brengt dan al die uitkeringen
op van al die miljoenen uitke
ringstrekkers? Misschien de
reageerbuis kinderen van
Hedy d'Ancora, door de staat
plichtsgetrouw daartoe opge
voed? Misschien is ons land
dan ook een volksdemocratie
waar geen plaats is voor kerk
of gezin, waar ook echtschei
ding, abortus en euthanasie tot
het gewone pakket van de da
gelijkse praktijk behoren. Ne
derland, let op uw zaak, kijk
niet alleen naar vandaag, ook
naar morgen. Kerncentrales
komen er toch als gas en olie
op zijn. Ook onder Den Uyl
c.s. Anders als hier lapt de
Russische regering de veilig
heid van de gewone burgers
aan zijn laars.
C.D. Noordewier,
DEN HAAG.
Het fatsoen van Rood
De ene zijn dood is de ander
zijn brood. Dat geldt in Neder
land zeker voor Rood! Wat is
dat voor een mentaliteit van
de PvdA die op verkiezingsbij
eenkomsten, ja zelfs in grote
advertenties gebruik tracht te
maken van" de ramp met de
kerncentrale in Tsjernobyl om
hier in Nederland kiezerswinst
te boeken? Geen woord van
medeleven met de vele huidi
ge en toekomstige slachtoffers
in Rusland, slachtoffers die
aanzienlijk minder in getal
zouden zijn geweest als het
Sovjet-regiem niet zo schanda
lig de hand had gelicht met de
veiligheidsregels bij de bouw
van de centrale en als de Sov
jet-autoriteiten niet zo misda
dig lang hadden gewacht met
de bevolking te waarschuwen
en te evacueren... Zo'n Russi
sche regering is toch niet te
vergelijken met de Nederland
se CDA/VVD-regering. Maar
de PvdA ruikt stemmenwinst
en adverteert vrolijk „Met de
PvdA geen kerncentrales". O
ja? En toen de PvdA vier jaar
geleden in de regering zat met
het CDA en D'66, sloten Joop
den Uyl en zijn mannen toen
Doodewaard en Borssele? En
kunnen zij straks de Duitse,
Belgische, Engelse, Franse en
de vele, vaak zeer onveilig ge
bouwde Oosteuropese kern
centrales sluiten als zij weer in
de regering komen? Harteloos
en hypocriet is de wijze waar
op de PvdA uit Tsjernobyl een
verkiezingsvoordeel hoopt te
halen!
E. Bruggeman-Tersteeg,
DEN HAAC