Concurrentie van
Zuid-Amerika fataal voor
Hollandse bloemisten
Ontwapeningsoverleg
YS-SU verloopt traag
General Motors bouwt
miljoen plastic auto's
Amerikaanse kerk in problemen door sexuele vergrijpen priesters
CcidacSowuwit
Faam „oude leeuw" Defferre hield stand
Thatcher schaft
hondenbelasting af
DETROIT De Amerikaanse autofabrikant General Mo
tors gaat waarschijnlijk al in 1990 een miljoen plastic auto s
bouwen. Deze mededeling van GM, de grootste autofabri
kant ter wereld, kan grote gevolgen hebben voor de staal-
markt. Een miljoen auto's is meer dan 20 procent van de
autoproduktie in de VS. Nu bouwt General Motors al zo n
150.000 auto's met een plastic carrosserie. Ook Ford en
Chrysler bestuderen de mogelijkheid van het bouwen van
plastic auto's.
Megafoon
„Kan je me horen?", vraagt de Amerikaanse Edith Miner vla een zelfgemaakte megafoon aan
haar 105 jaar oude moeder Edith Pahl. Dit tafereeltje vond plaats bij een samenzang in La
Crosse ter gelegenheid van een kerkelijke reünie.
(Van onze correspondent Jo
Wijnen)
WASHINGTON De
rooms-katholieke kerk in
de Verenigde Staten
houdt zich op dit ogenblik
intensief bezig met tussen
de 40 en 50 gevallen van
ontoelaatbare sexuele
handelingen van priesters
met kinderen. Het pro
bleem is verschillende ke
ren breedvoerig bespro
ken tijdens speciaal daar
toe door de Kerk belegde
vergaderingen die overi
gens in alle openbaarheid
plaatsvonden. Eind vorig
jaar vergaderden zelfs de
Amerikaanse bisschoppen
over dat onderwerp dat de
Kerk in grote verlegen
heid heeft gebracht en het
vertrouwen van duizen
den gelovigen in de pries
ters ernstig heeft ge
schokt.
De aan de pauselijke nuntia
tuur te Washington verbonden,
pater Thomas Doyle ,zei: „Dit
is het ernstigste probleem dat
de kerk de laatste eeuwen on
der ogen heeft moeten zien."
De ruim veertig bekende ge
vallen van sexueel misbruik
van kinderen door priesters
zijn de laatste twee jaar aan
het licht gekomen. Het begon
twee jaar geleden toen een
priester in de stad Lafayette
(Louisiana) bekende zich aan
37 kinderen uit zijn parochie
te hebben vergrepen. Tijdens
het onderzoek naar de zaak
bleek dat de superieuren van
de priester ernstig hadden ge
faald. Immers, de priester had
in vorige standplaatsen ook al
moeilijkheden gehad die de
kerkelijke overheid bekend
waren. Men had gedacht de
problemen door middel van
een overplaatsing te kunnen
oplossen. De met veel publici
teit omgeven zaak leidde tot
de ontzetting van de priester
uit het ambt. Hij kreeg boven
dien 20 jaar gevangenissstraf.
De zaak in Lafayette leidde tot
een kettingreactie van be
schuldigingen en aanklachten
in geheel Amerika. Vorige
week kwamen er nog drie
nieuwe officiële aanklachten
bij.
De kerkelijke overheden be
naderen het probleem overi
gens met de grootst mogelijke
openheid. De aan de nuntia
tuur verbonden pater Doyle
zegt dat „in deze tragische ge
vallen de slachtoffers het eerst
moeten worden geholpen.
Daarna moeten we ons richten
op de parochies waar iets der
gelijks is voorgevallen. Het ge
loof van die parochianen is
meestal zwaar geschokt." Over
wat er met de betrokken
priesters moet gebeuren sprak
pater Doyle niet.
Overigens zeggen deskundigen
dat onder alle groepen die in
tensief en professioneel con
tact hebben met kinderen ge
vallen van sexueel misbruik
worden gesignaleerd. Het per
centage priesters dat wordt
aangeklaagd is zeker niet gro
ter dan dat van andere perso
nen, zo is vastgesteld. „De
kerk loopt alleen bijzonder
grote schade op als blijkt dat
een priester zich aan bepaalde
vergrijpen heeft schuldig ge
maakt' zei een advocaat die
een van de vele aan het onder
werp gewijde vergaderingen
bijwoonde. Deskundigen zijn
overigens van oordeel dat er
goede selectiemethoden voor
handen zijn die kunnen wor
den toegepast voordat studen
ten op seminaries worden toe
gelaten of voordat jonge pries
ters hun eerste benoemingen
krijgen. Tal van aanklachten
die de laatste twee jaar tegen
priesters zijn ingediend, ble
ken na uitvoerig onderzoek in
het geheel geen grond te heli-
ben.
JITENLAND
VRIJDAG 9 MEI 1986 PAGINA 5
i willen nog meer
icties tegen Libië
yiSHINGTON De VS zullen
Westeuropese bondgenoten
(rstellen meer economische
ifmaatregelen te nemen tegen
jë. Washington wil voorstellen
Itoren van de luchtvaartmaat-
ippij Libyan Airlines in Euro-
steden te sluiten of het aantal
hten op Tripoli te beperken,
heeft het dagblad Washington
gisteren gemeld. Een ander
erikaans voorstel zou zijn de
opese regeringen te vragen
Isen terug te trekken uit ban-
die voor een deel eigendom
van Libië, zo meldde de Post
er aanhaling van Amerikaanse
ringsfunctionarissen.
NASA stelt
lancering raket uit
CAPE CANAVERAL De Amerikaanse
ruimtevaartorganisatie NASA heeft besloten
de lancering van een Atlas Centaur-raket
met „ongeveer vier weken" uit te stellen. De
lancering van de raket, die een militaire com
municatiesatelliet in de ruimte moet brengen,
stond voor 22 mei op het programma. De eer
ste trap van de Atlas-raket lijkt op die van de
Delta-raket die zaterdag 71 seconden na de
lancering na kortsluiting vernietigd moest
worden. De NASA wil voor de Atlas-Centaur
kennelijk genoeg voorbereidingstijd nemen
om een nieuwe tegenslag te voorkomen. Na
de catastrofe met de Challenger, de explosie
van een Titan-raket en het Delta-ongeluk is
de Atlas nu het enige bruikbare transport
middel dat de Amerikanen hebben voor ex
perimenten in de ruimte.
Lagere straffen voor
kapers Achille Lauro
GENUA Een rechtbank in Genua heeft gisteren
de straffen van twee Palestijnse kapers van het Itali
aanse cruiseschip Achille Lauro in hoger beroep met
twee jaar verlaagd. De mannen waren in november
tot straffen variërend van zeven jaar en drie maan
den tot negen jaar veroordeeld wegens illegale wa
pensmokkel. De straf van een derde kaper bleef vier
iaar. Hij had met de justitie meegewerkt. Een vierde
kaper wordt opnieuw berecht voor een kinderrech
ter omdat hij op het moment van de kaping zeven
tien jaar was en dus minderjarig. De kapers moeten
nog terecht staan wegens het kapen van net schip en
de moord op de Amerikaanse passagier Leon Kling-
hoffer. Dat proces begint op 18 juni in Genua. Onder
de veertien beklaagden is het vermeende brein van
de kaping, de Palestijn Abul Abbas, die bij verstek
wordt berecht.
Doodstraf tegen
Artukovic geëist
ZAGREB De aanklager in het pro
ces tegen Andrija Artukovic heeft te
gen de vroegere minister van binnen
landse zaken van de nazi-marionet-
tenstaat Kroatië de doodstraf geëist
wegens oorlogsmisdaden. Aanklager
Ivanka Pintar-Gajer meent dat af
doende is bewezen dat de 86-jarige
Artukovic in vier gevallen opdracht
had gegeven tot moord op krijgsge
vangenen en burgers tijdens de Twee
de Wereldoorlog. Volgens officiële do
cumenten zijn in de ambtsperiode van
Artukovic alleen al in het Kroatische
concentratiekamp Jasenovac minstens
700.000 mensen vermoord, vanwege
hun ras of vanwege hun politieke
overtuiging.
Eerste bedwinger
Mount Everest
overleden
NEW DELHI Tenzing
Norgay, de „sjerpa" berg
gids die zich een plaats in
de geschiedenis verwierf
toen hij met Sir Edmund Hil
lary de eerste werd die de
hoogste berg van de wereld,
de Mount Everest, veroverde,
is vandaag op 72-jarige leef
tijd in de Indische stad Dar-
jeeling overleden. Hillary en
Tenzing bereikten de 8.848
meter hoge top van de berg
op 29 mei 1953.
41 DODEN DOOR
TERREUR IN PUNJAB
AMRITSAR De Indiase politie en paramilitaire
troepen hebben gisteren de Gouden Tempel van
de Sikhs in Amritsar omsingeld. Ondertussen is
het dodental als gevolg van terreur in de deelstaat
Punjab naar 41 gestegen. Woensdag werden in
Punjab twaalf hindoes gedood bij aanslagen van
terroristische Sikhs. De Khalistan Commando
eenheid maakte bekend dat de aanslagen waren
gepleegd als vergelding voor de bestorming van
de Gouden Tempel en dreigde nog meer hindoes
te zullen doden als de troepen zich niet uit de tem
pel terugtrekken. Radicale Sikhs riepen op tot een
demonstratie uit protest tegen de bestorming van
hun heiligdom door regeringstroepen. Tot deze
bestorming werd door de regering van Punjab be
sloten, nadat vijf leiders van de extremistische
Sikhs de oorlog hadden verklaard om een onaf
hankelijke staat, Khalistan, op te richten.
GENEVE In Genève is
gisteren de vijfde ronde
begonnen van het Ameri
kaans-Russische wapenbe-
heersingsoverleg. Volgens
Paul Nitze, de belangrijk
ste adviseur van president
Reagan voor bewape
ningsvraagstukken, zal de
„terughoudendheid"
waarmee Moskou infor
matie verstrekte over de
kernramp in Tsjernobyl
geen ernstige gevolgen
hebben voor de wapenon
derhandelingen.
Beide partijen zijn het erover
eens dat de onderhandelingen
los moeten worden gezien van
internationale gebeurtenissen,
zoals de kernramp en de Ame
rikaanse aanval op Libië, al
dus Nitze.
Nitze meldde ook dat de
wapenonderhandelingen traag
verlopen. Hij gaf de schuld
aan de Russen. Nitze verwacht
overigens wel concrete resul
taten op het gebied van de
middellange-afstandsraketten.
De nieuwe ronde van onder
handelingen zal volgens Mos
kou moeilijker zijn dan de vo
rige; volgens het Sovjet-pers
bureau Tass wordt het tijd dat
Washington „zich serieus met
de zaak bezighoudt".
Voor het overleg zei de leider
van het Russische team dat
zijn land geen nieuwe voor
stellen zou indienen, „omdat
het initiatief nu aan de Vere
nigde Staten was".
Delegatieleider Viktor Karp'ov
stelde dat de Russen voorstel
len hadden ingediend op alle
drie onderdelen van het over
leg; de kernwapens voor de
middellange afstand; de kern
wapens voor de lange afstand
en de ruimtewapens.
Syrië ontkent
betrokkenheid
bij
bomaanslagen
DAMASCUS De Syri-
sche regering heeft giste
ren ontkend betrokken te
zijn geweest bij een bom
aanslag in West-Berlijn en
heeft de Westduitse auto
riteiten gevraagd Syrië te
laten deelnemen aan het
politie-onderzoek.
Radio Damascus meldde giste
ren dat de Westduitse ambas
sadeur in het land woensdag
was ontboden op het ministe
rie van buitenlandse zaken,
waar een ernstig protest zou
zijn uitgesproken tegen de be
schuldiging.
De Westduitse politie maakte
eerder deze week bekend dat
twee Jordaniërs waren gear
resteerd in verband met de
aanslag op het gebouw van de
Duits-Arabische vriendschaps
vereniging in Berlijn, op 29
maart. De mannen zouden
hebben verklaard dat zij hun
explosieven hadden gekregen
van de Syrische ambassade in
Oost-Berlijn.
De Syrische media waar
schuwden de Verenigde Staten
gisteren tegen een eventuele
aanval op het land, als repre
saille voor de vermeende be
trokkenheid bij de aanslag.
„Een avonturier die denkt dat
hij als overwinnaar tevoor
schijn kan komen uit een
speelfilm-actie tegen Syrië,
moet zich herinneren dat de
Rambo's van de VS zijn ge
dood door Vietnamese muskie
ten", zei de staatsradio.
Syrië heeft gisteren ook elke
betrokkenheid bij een poging
om een lijntoestel van de Is
raëlische luchtvaartmaat
schappij El Al op te blazen,
ontkend.
De Syriërs reageerden op be
schuldigingen uit de VS en Is
raël dat het medeverantwoor
delijk zou zijn voor het terro
risme uit het Midden-Oosten.
PARIJS De woensdag over
leden socialistische burgemees
ter van Marseille, Gaston Def
ferre, was een groot voorstan
der van gedecentraliseerd be
stuur en het is mede aan hem
te danken dat Franse gemeen
tebesturen voor het eerst sinds
de dagen van koning Lode-
wijk XIV weer de bevoegd
heid kregen om zelf geld te in
nen en te besteden. Defferre
(75) was 33 jaar burgemeester
van Marseille. Dinsdagochtend
werd hij in alle vroegte in het
ziekenhuis opgenomen nadat
hij, als gevolg van een flauwte,
van de trap was gevallen en
ernstig hoofdletsel had opgelo
pen. In zijn omgeving stond hij
bekend als de oude leeuw. De
„socialistische miljonair" was
eigenaar of grootste aandeel
houder van twee regionale
kranten en een persbureau.
Ondanks dat Marseille de re
putatie geniet het centrum van
de georganiseerde misdaad in
Frankrijk te zijn en ondanks
de vendetta's en grootscheepse
drugshandel in de havenstad,
hield Defferre's nationale
faam stand. De immer traag
en binnensmonds pratende
Defferre was een geliefd mik
punt van imitators en komie
ken.
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN Premier Margaret Thatcher heeft de hondenbelas
ting afgeschaft. Deze maatregel wordt algemeen beschouwd als
een nieuwe poging om bij de kiezers in het gevlei te komen.
Groot-Brittannië telt zo'n 6 miljoen hondenbezitters. De afschaf
fing van de hondenbelasting is echter ook een bekentenis, dat
het systeem van inzameling van zo'n heffing niet deugt. De jaar
lijkse heffing wordt door minder dan de helft van de Britse ei
genaars van honden betaald. Het kost 3,5 miljoen pond per jaar
om 750.000 pond aan hondenbelasting te innen. Om er een
winstgevende zaak van te maken, zou de hondenbelasting moe
ten worden verhoogd tot minstens 10 pond per jaar. Maar geen
enkele Britse regering durft het aan zo'n maatregel te nemen.
Alle politici zijn de overtuiging toegedaan dat de kiezers-hon
denliefhebbers hen dit betaald zouden zetten.
VS geven toe: Burgerdoelen in Tripoli geraakt
WASHINGTON De Ameri- ambassade in Tripoli bescha-
kaanse regering heeft gisteren digden waarschijnlijk afkom-
toegegeven dat bij het Ameri- stig waren van het F-lll toe-
kaanse bombardement op Li- stel dat niet terugkeerde van
bië, op 15 april, burgerdoelen de aanval. Twee andere bom-
zijn geraakt. In een nieuw rap- men zouden hun doel hebben
port over het bombardement gemist en zijn neergekomen op
stelde het Pentagon dat de burgerdoelen bij een kazerne
drie bommen die de Franse in de stad Benghazi.
Amerikaan James Jarman rijdt met zijn motorfiets
van de 38-jarige James Wooten. Deze stunt liep
omdat het stuk hout waarover Jarman reed in stukken
twee stuntmannen raakten allebei gewond.
VERHOLEN EN HET KNETTERCARTER
In Port
Alberni, inde
Verenigde
Staten,
moesten de
mensen hun
fietsen in de
bomen
hangen om
deze te
beschermen
tegen het
hoge water.
Veel
bewoners
van Port
Alberni
moesten als
gevolg
daarvan hun
hujzen
ver/aten.
Fietsen
in
de
bomen
■o— De oude Cnotsmobil '02 van de studen-
diverrichtte intussen zijn taak naar behoren,
mjovertrof zelfs de stoutste verwachtingen van
lolnzittenden en het moet gezegd worden dat
g*mas van Everdinge ademloos van spanning
lei stuurwieletje omkneld hield. Bernard zat in-
iKsen kraaiend van plezier op zijn zitting te
;r)sen en hij riep: „Harder, Thomas! Harder!" -
?eÖr Thomas brulde boven het helse geloei van
j'iirazende motor uit: „Ik kèn niet harder! We
m|Bn al bijna zeshonderd per uur!" - Tjaen
aifi gebeurde het. De wagen van de studenteni
wde namelijk over de weg ter hoogte van het
eifrmalige stoomtramstation en het was duide-
•dat de pijlsnelle Cnotsmobil bezig was een
Je, kostbare sportwagen in te halen. Dat be
nde rijder van deze sportwagen trouwens he
iaal niet, want dit onverkwikkelijke heerschap
behoorde tot die levensgevaarlijke familie van
de Klamenie Inhalers. Hij vertrok dus zijn onbe
trouwbare snuitwerkje tot een grimmige grimas
en gromde: „Wat..!!?? Een praehistorisch vehi-
keltje wil mijn Skyliner Victoria Rapid van 400
PK inhalen? Dat nóóit!" - En de heer van Peuy-
eren duwde zijn gaspedaal dieper en dieper
Doch hoewel hij zijn gaspedaal bijna door de
bodem van zijn wagen heenperste, het mocht
hem niet baten. De Cnotsmobil '02 was en blèèf
veel sneller en kwam als een projectiel naderbij
vliegen. „Dan moet-ie maar van de weg af....,"
knarsetandde de heer van Peuyeren, wegpiraat
van professie. En met een valse grijs op het vale
decor van zijn gezicht begon hij een aantal ge
mene slingeringen uit te voeren op de weg, vlak
voor de razende Cnotsmobil. Dat kon natuurlijk
nóóit goed aflopen**...
iSVervolg van voorpagina)
ap
JeHIPHOL/HONSE-
a'JjRSDIJK De enorme
5t.(wikkeling van de bloe-
Innproduktie in Latijnsa-
>a-rikaanse landen als
keili, Columbia, Peru en
!rScico blijkt fataal voor
'^Nederlandse bloemen-
enidel op de Verenigde
>r*en.
aneze landen hebben in
f.h snel tempo hun pak-
aan snijbloemen ver-
enjed en telen nu dezelf-
ng bloemen waarmee ons
>a-d de Amerikaanse
a^kt bestrijkt. In frezi-
jfj' lelies en gerbera's zijn
g?
wij nu niet uniek meer",
aldus H. de Boon, direc
teur van de bloemenvei
ling in Honselersdijk.
Omdat deze landen hun snij
bloemen goedkoper op de
Amerikaanse markt kunnen
afzetten, loopt onze export te
rug. De eerste vier maanden
van dit jaar is dit gebeurd met
12,5%, een totale omzetdaling
van 16 miljoen gulden.
Naast de toegenomen concur
rentie is de lage dollar reden
voor de verslechtering van de
afzet. De koers is ten opzichte
van vorig jaar met 28 procent
gedaald. Ook zijn de vracht
prijzen, volgens bloemen-ex-
pediteurs, veel te hoog.
Op dit moment is de neergang
zo sterk dat de speciale vluch
ten, de bloem^ncharters op
Amerika, zijn stbpgezet. Sinds
de Amerikaanse markt werd
bestormd, vanaf eind 1984,
'ging tweemaal per week, in
opdracht van vier exporteurs
en drie expediteurs, een DC-10
met bloemen naar New York.
Zo werd wekelijks tussen de
100 en 130 ton bloemen naar
de Verenigde Staten getrans
porteerd. Samen hadden deze
handelaren uit Aalsmeer onge
veer een kwart van de export
van Nederlandse snijbloemen
naar de VS in handen. Hoe de
betrokkenen hun bloemen nu
over de oceaan gaan brengen
is nog niet duidelijk.
Hoe groot het totale verlies
voor de Nederlandse bloemen
handelaren en exporteurs is,
valt nog moeilijk te becijferen.
Wel vindt nu, volgens direc
teur De Boon, een enorme
schifting in het exporteursbe
stand plaats. „Amerika is een
pioniersmarkt. Het afgelopen
jaar heeft een groot aantal
bloemenexporteurs zich op
deze markt gestort. Nu het al
lemaal veel minder aantrekke
lijk blijkt te zijn, moeten velen
afvallen".
De Boon is overigens niet zo
pessimistisch over de toekomst
van de Nederlandse bloemis
ten. „In deze topdagen hebben
we, een week voor Moederdag,
weer alle records gebroken.
Amerika staat slechts op de
vierde plaats op ons lijstje van
grootste buitenlandse afne
mers. Naar de bovenste drie,
West-Duitsland, Frankrijk en
Engeland zijn de exporten van
snijbloemen het afgelopen jaar
weer aanzienlijk gestegen".
