Omwegen
In Haarlem werd een heusl
NZH-m useum geopend
Leidse politie twijfelt aan rechtmatigheid Haagse alcoholcontrole
'Bullen' blijven welkom in universiteitsraad
[DEN OMGEVING
BURGERLIJKE
STAND
QeidóaOowumt
DINSDAG 15 APRIL 1986 PAGINA 11
irom zou je het een-
jg formuleren als het
moeilijk kan", lijkt
de stelregel bij het
van een dagvaar-
Maar in het geval van
automobilist wiens wa-
enige mankementen
oonde, was de maker
een dagvaarding wel
tot op de bodem van
taalkundige vermogens
an toen hij (of zij)
•ef: „In de wang van de
(iet rechtervoorwiel ge
teerde buitenband be-
zich een separatie",
tonrechter Morshuis las
zin met opgetrokken
{brauwen voor en offi-
van justitie Van Ek
it toegeven dat de
den niet zouden mis-
i in een medisch bulle-
[nderdaad, confronteer
arts met deze woorden
ij zegt direct „meteen
•ren". Gelukkig tracht-
in Ek uit te leggen wat
u wèl werd bedoeld,
metaallaag en de rub-
and zijn van elkaar ge-
l De band gaat dan een
leven leiden", ver-
de hij. Voor alle duide-
►id, tussen de autoband
it wiel zat een kier (se-
tie) en het gevaar be-
I dat de band helemaal
ou raken. De eigenaar
deze dagvaarding was
mei 1985 op de Mei-
irode in Voorhout aan-
idcn en onderzoek van
luto leerde dat de „se-
:ie in de wang van de
inband" niet het enige
cement was. De bo-
ilaat was rot, de rem
3r^t en de uitlaat lek. De
al pificatie wrak was voor
ien jaar oude voertuig
i plaats en de eigenaar
er vrijwillig afstand
de: „Ik wist dat de uitlaat
as", zei hij gisteren te-
iorshuis. Deze legde de
i in Van Ek geëiste boete
Hal80 gulden op.
ak i was gisteren toch
2usjesparade" voor het
telse kantongerecht. Zo
bi«lde een andere auto-
vilist, die op 22 maart
nul in Katwijk met zijn
dtijaar oude karretje van
lisTeg was geplukt, ook dat
1 Alleen maar wist dat de
ïhöat niet in orde was. Dat
kfuurinrichting niet goed
vdcte, de drempelkoker-
t nen, hoofdbalken en de
renmplaat doorgeroest wa-
a nee, daar had hij niets
gemerkt. „U liep een
it risico", merkte de
iter op. „U had al rij-
ae ineens op straat kun-
:itten en dan had u niet
)n op de blaren gezeten.
lag de politie wel dank-
f zijn dat ze u van de
sa; hebben gehaald". De
a fachte had afstand ge
sel van zijn auto en dacht
1phnee van alles af te zijn.
,VJ u geen afstand had ge-
,eJ, dan had ik hem wel
■jgleslag laten nemen en la-
osjvernietigen. Het komt
njjetzelfde uit", zei de of-
3a^r en vroeg met succes
,g^boete van 180 gulden.
automobilist had op 23
ir^ari 1985 op de Veurse-
gj in Voorschoten ver-
n pende verlichting ge-
7 ra. „Wat vindt u er-
ijef' Vroeg Morshuis. „Is
ctlurlijk moeilijk zelf te
Itateren", gaf de rechter
__jantwoord op zijn eigen
-Jg. „Als tegenliggers
jJSignaien geven wel",
,jJe man zelf. Hij vertelde
yihij enige dagen voordat
pSNerd aangehouden, een
fjamp had verwisseld en
daardoor mogelijk de
,elling was verstoord,
[ezien de man in een
in rijdt en deze wa-
over een stelschroef
likken waarmee de
impen kunnen worden
teld, vroeg hij aan de
lieman of hij even aan
schroef mocht draaien.
It mocht ik niet, terwijl
Engelsman met een ka-
je koplamp wel de gele
heid kreeg die te ver
stelen", voerde de man
iH Officier Van Ek vertel-
'iddat er een grens moet
Men getrokken. „Anders
geI iemand die wordt aan-
ehuden vanwege een
'eide band zeggen dat hij
WJ een goede band in de
'Merbak heeft liggen.
Aks komen ze met hele
ifcgen", kreeg Van Ek vi-
dsnen van inventieve au-
rdobilisten die snel even
re? nieuwe uitlaat onder
-i auto monteren omdat
politie heeft geconsta.-
fd dat hun knalpijp lek
tan Ek vroeg een boete
150 gulden, maar zag die
niet gehonoreerd. De
jter maakte er schuldig
^Tler straf van. „Bij mij
nnt het over dat het in
Td is met het rechtsge-
•f", zei Morshuis. „Bo-
tifdien weet ik dat er in
j^Citroën zo'n stelschroef
KEES VAN HERPEN
DE BLAUWE TRAM KREEG DEB 412 GLANZEND VEREEUWIGD
Op een „richtingfilmkast"
(de wagenvoerder draaide
aan een hendel en er kon
weer een andere aanduiding
op komen) die in het nieuwe
NZH-bedrijfsmuseum aan de
Leidsevaart in Haarlem te
zien is, staat: STOPT NIET.
Dat is zeer juist. In zekere zin
stopt de ouwe Blauwe Tram
nooit.In Haarlem is hij zeker
niet meer te stoppen, want
sinds een week of wat staat
daar een puntgaaf opgekale
faterde oudgediende van de
„Boedapester-klasse": de B
412. Gered van de sloop. Af
gelopen zaterdag werd op het
terrein van de NZH-remise
in Haarlem onder grote be
langstelling het eigen NZH-
museum(pje) ingewijd en
werd de B 412 aan het nostal
gisch gestemde volk getoond.
Ontroering alom, toen direc
teur jonkheer Testa de fluit
liet gaan en met de bel tin
gelde. Zo reed de glanzende
Boedapester, voortgeduwd
door mankracht want het
is geen motorwagen met
bloemstukken versierd dwars
door een rood-wit-blauw lint
heen. Met een kracht die de
stalen kabel, waarmee het
rijtuig veiligheidshalve was
verankerd, strak trok en een
biels bijkans de grond uitruk
te, althans ontzette. Al werd
er nog zo stevig aan het rem-
wiel gedraaid. Alle aanwezi
ge oud-wagenvoerders, con
ducteurs en andere tram- en
busautoriteiten waren ver
rukt: deze ouwe blauwe
bleek ontembaar. Show;
maar hij had echt weer even
gereden, deze trots van de
105 jaar oude firma en troe
telkind van een geslacht dat
met de tram is opgegroeid.
Iedereen hees zich, met gla
zen wijn of jus, met belegde
broodjes en glazen melk,
weer op het blinkende mid
denbalkon. Men voelde onop
vallend aan het gelakte hout
van de betimmeringen, zette
zich neer op de nieuw gestof
feerde banken en las alle
bordjes en plaatjes die al bij
na 30 jaar uit het gezicht wa
ren verdwenen. Een oud-ge
diende zei opgetogen tegen
een gepensioneerde collega:
„Dirk, knijp me eens in m'n
arm, want ik kan het nog
niet geloven. Het is alsof ik
weer vreselijk jong ben..." En
dat allemaal dank zij de in
spanningen en de toewijding
van een groepje leden van de
Tramwegstichting die de
Blauwe Tram in negen jaar
tijd tot reliekschrijn hebben
verheven. Dank zij ook vele
giften van Blauwe Tram-be
wonderaars die 40 pet. van
de herbouwkosten dekten; 60
pet. kon worden opgebracht
door de eigen creativiteit en
commerciële activiteiten van
de werkgroep B 412. Er was
in elk geval geen cent subsi
die bij.
Het was weer kostelijk om te
lezen: „Niets buitensteken"
en „Niet spuwen", „Geen
voeten op zitting", „Uitgang
vrijlaten". We mochten, de
hemel en werkgroep zij
dank, ook weer niet „Óp- of
afspringen gedurende de rit"
en je kon gebruikmaken van
het compartiment „Rooken".
De toen nog B 464 genummerde veelbeproefde wajgen als „zomerhuisje" In Harfsen; na de
reconstructie was het weer de aloude B 412.
Prachtig was het: „Openen
en sluiten van de ramen mag
uitsluitend door het perso
neel geschieden". Het „perso
neel" deed daartoe alle moge
lijke pogingen, en zie: alles
werkte als in de beste dagen
van deze Boedapester. Ook
het „Stopsignaal voor eerste
Halte lx drukken". Een
schitterend stuk speelgoed, zo
weggelopen uit de historie.
Er zijn zelden zoveel foto's
gemaakt door een groep van
lotsverbondenen: de B 412
„in alle standen en staten".
Museum in pijpenla
Het museum zelf is een pij
penla, onderdeel van een ga
ragegebouw, op de plek waar
eens de oude remise was.
Deze zuigeling op museaal
gebied vraagt nu alweer om
nieuwe „voorwerpen, onder
delen, documentatie, dien
stregelingen e.d." die betrek
king hebben op het oude
trambedrijf. Het zal er alle
maal niet in kunnen, maar
jhr. Testa, A.L.F.M. diret-
tore Testa, zou je, als vreem
deling, op het eerste gezicht
kunnen zeggen die als een
Bourgondische ridder het
NZH-bedrijf naar een gezon
de toekomst wil loodsen, be
loofde dat gezocht zal worden
naar een groter onderkomen.
Maar voorlopig is het er,
rond dat herwonnen rijtuig,
al mooi genoeg met het geëx
poseerde materiaal van een
openbaar vervoersbedrijf dat
een miljoenendans in een uit
gebalanceerde, soms fantasti
sche, choreografie uitvoert.
Nu zien we (het museum is
op zaterdagmiddagen geo
pend), op de eerste tentoon
stelling „Van Blauwe Tram
tot Gele bus", foto's, model
len, documenten, borden en
voorwerpen die een vervoer
maatschappij groot hebben
gemaakt. De pet van de paar-
detrambestuurder netzogoed
als de uniformjas anno 1939
en de „kaartjestas". Maar
daar is ook een ijzeren kistie
met het opschrift „Hoofd
Controleur
Tempeliers-
straat". Het hoofd van de
controleur zit er, helaas, niet
in.
Boemelen en wisselen
„Tempeliersstraat"; dat
spreekt, in Haarlem nog
steeds boekdelen: het zenuw
centrum van een ganse
dienstregeling tussen Am
sterdam en Zandvoort; de
wisselplaats van ijzeren ros
sen. Waar je tegen midder
nacht onverhoeds belandde
na een werkdag met over
werk in Amsterdam een
werkdag in Halfweg kan ik
me tenminste nauwelijks
voorstellen, op dat uur van
de late avond. Je was in slaap
gesukkeld even na Sloterdijk
en de conducteur was, na het
eerste geboemel van halte tot
halte, in volle vaart alweer,
zonder uitzicht op gevaren-
geld, overgeklauteid naar
een ander rijtuig. Met die
Boedapesters ging dat niet,
maar wel met die andere
slingerende gevaarten. Je
werd pas wakker geschud
door die bocht over het Hout
plein. Je moest dan razend
snel reageren en uitstappen,
anders zat je in no time in
Bentveld of nog verder. En
dan kwam je nooit meer te
rug, die nacht. Als je tenmin
ste in Haarlem moest zijn.
Dat was pas een tijd. Die
tramtijd. Overigens heeft de
heer L.J.P.Albers, tramhisto-
Op mijn omwegen door stad en land I
kom ik graag mensen tegen. U kunt
mij telefonisch of schriftelijk vertellen
wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071 HHHKsl mMHH
- 12 22 44 op toestel 10. door Ton Pielors
Op 19 juni 1973 ontmoette de B 412 als oud karkas op de Haagweg in Leiden een van zijn
talrijke opvolgers: een gele NZH-bus. Op weg naar de herbouw in Voorburg, met 9 jaar werk
voor de boeg.
ricus uit Abcoude, de restau
ratie van de B 412 uitvoerig
te boek gesteld: „Van zomer
huis tot Blauwe Tram", die
weer een enkeltje naar Haar
lem nam. Het is de geschie
denis van de oude B 412 ten
voeten uit. Van de ontluiste
ring (nadat besloten was tot
opheffing van de tramlijnen)
tot aan de rehabilitatie van
een oud juweel. Het is een
hele (herbouw)geschiedenis,
sinds baron d'Aulnis de Bou-
rouill die zich zaterdag
fier een wagenvoerder noem-
Staatsieportret van de gloednieuwe oude B 412, een „bijwagen van stand", op een vers aangelegd stukje remisespoor bij de
NZH-garage aan de Haarlemse Leidsevaart.
de .zich met erbarmen
over de van elke fierheid
ontdane wagon ontfermde en
deze koesterde als zijn oogap
pel. De B 412 werd zijn zo
merhuis. „Liever een paskwil
dan de goot in met dat afge
dankt verleden". De baron
onttrok zich aan het vernieti
gend oordeel van de burge
meester van, zeg maar,
Harfsen. Hij vertrok met zijn
„storend element in het land
schap" naar het Zeeuwse
Groede, waar de burgemees
ter het belangrijker vond wie
er kwam dan wat er kwam.
Dat was dan een baron met
een ouwe tram.
Restauratie
Maar goed, de baron d'Aulnis
heeft z'n roestende, uitgere
den „buiten" langs de vlucht
heuvel tenslotte toch afge
staan ter grondige restaura
tie. En de jonkheer, geboren
Testa, prees hem daarvoor.
Er waren douairières die de
handen opeen brachten ten
faveure van de NZH. Een
adellijk onderonsje met zeer
goede gevolgen en hoop voor
de days to come. En alle
tram-amateurs mogen de in
spanningen rond het herstel
van een echte, onvervalste,
tot in lengte van dagen be
staande Boedapester oprecht
dankbaar zijn. Ainsi-soit-il.
Ik zou maar eens gaan kij
ken, in dat museum aan de
Leidsevaart, in de NZH-stad
Haarlem, als ik u was. Ver
der is het boekje van NZH-
freak Albers te koop voor
12,50; in het museum, of bij
Verwijs en Stam, Prinsesse-
gracht, Den Haag.
LEIDEN De Leidse po
litie twijfelt aan de recht
matigheid van de met in
gang van vorige week in
Den Haag ingevoerde me
thode van alcoholcontrole.
In de Haagse opzet wor
den op alle vrijdag- en za
terdagavonden van het
jaar overal in de stad op
volstrekt willekeurige
wijze auto's aangehouden.
De bestuurders worden
bovendien zonder uitzon
dering verplicht aan een
ademtest mee te werken.
De Leidse politie meent dat de
wet slechts toestemming geeft
voor een blaastest indien er
aanwijzingen bestaan dat er
van alcoholgebruik sprake is.
De Haagse politie deelt die
mening niet. Woordvoerder R.
Petow: „De officier van justitie
heeft een richtlijn uitgevaar
digd dat als iemand weigert, er
proces-verbaal opgemaakt
moet worden. Dat lijkt mij
duidelijk genoeg". Toch be
stonden er ook binnen de poli
tiekorpsen twijfels over de
„Haagse methode". Petow:
„Dat is gebleken in interne en
quêtes. Het blijkt echter dat
het publiek onze methode een
goede vindt. Geen enkele weg
gebruiker heeft tot nu toe ge
weigerd mee te werken".
Aan het meningsverschil tus
sen Haagse en Leidse politie
ligt een puur juridische kwes
tie ten grondslag. In Den Haag
meent men de bevoegdheid tot
de nieuwe alcoholcontrole aan
de Wegenverkeerswet te ont
lenen. De Leidse politie meent
dat dat wetsartikel in samen
hang met een richtlijn over
blaaspijpjes gelezen moet wor
den. Voorlichter D. Grave-
land: „Wij vinden de methode
van de Haagse politie onzorg
vuldig. Ik ben dan ook zeer
benieuwd wat de rechter hier
van vindt".
Twijfels
De andere aanpak van de
Haagse politie vloeit voort uit
de resultaten van een onder
zoek dat is uitgevoerd door de
Rijksuniversiteit Leiden en de
Stichting Wetenschappelijk
Onderzoek Verkeersveiligheid
(SWOV). Al langer leefde bij
de politie twijfels over het be
perkte effect van de bekende
grote controle-acties. Die wor
den in Leiden dan ook niet
meer gehouden. D. Graveland:
„Het kostte in de eerste plaats
een enorme mankracht. Daar
bij was men gauw op de hoog
te van het feit dat zo'n contro
le gehouden wordt. Omdat de
politie daarvoor ruimte nodig
heeft, moeten we die controles
houden op grote uitvalswe
gen".
Uit het onderzoek bleek ook
dat het rendement van zo'n
grootscheepse actie tegenviel.
Bij de tien grote acties van vo
rig jaar in Den Haag viel zo'n
vijf tot zes procent van de be
stuurders door de mand. Bij
proeven met de nieuwe ma
nier van controleren werd
twaalf tot dertien procent van
de autorijders op het gebruik
van alcohol betrapt. Dat op
merkelijke verschil wordt vol
gens onderzoeksmedewerker
P. Noordzij van de universiteit
in Leiden veroorzaakt doordat
in de huidige situatie lang niet
alle staandegehouden automo
bilisten ook een ademtest moe
ten afleggen. Die selectie
maakt de politie zelf.
„Missers"
In het kader van het onder
zoek is in Den Haag, Utrecht
en Nijmegen op meerdere vrij
dagen en zaterdagen gecontro
leerd op het rijden onder in
vloed. Daarbij had meer dan
de helft van de aangehouden
automobilisten naar eigen zeg
gen die avond alcohol gedron
ken. De resultaten van het on
derzoek geven aan, dat er bij
automobilisten met een alco
holgehalte van minder dan 0,5
promille één op de vier toch
een ademtest moest afleggen.
Daartegen werd gemiddeld bij
één op de drie bestuurders met
een alcholgehalte boven de
halve promille door de agent
besloten dat er niet hoefde te
worden geblazen. In enkele
gevallen lag dat promillage
zelfs boven de 1,0. „Het is dus
niet helemaal ten onrechte dat
rijders onder invloed hopen op
een gunstige afloop bij een al-
coholholcontrole", aldus de on
derzoekers. „Juist dit soort
missers doet afbreuk aan de
dreigende werking van het po
litietoezicht".
Bij het gewijzigde toezicht zijn
dit soort „missers" van agen
ten uitgesloten aangezien alle
staandegehouden personen
verplicht worden tot mede
werking aan de ademtest met
behulp van een modern analy
se-apparaat. De controlerende
agenten zullen bovendien, an
ders dan voorheen, alleen
maar zijn belast met de contro
le zelf en niet met de eventue
le verdere afwikkeling. Ook
dat zal het „rendement" ver
groten. De surveillanten ope
reren steeds in groepjes van
twee en zijn op een groot aan
tal plaatsen in de stad actief.
„Het gaat erom de pakkans zo
onvoorspelbaar mogelijk te
maken", aldus onderzoeker
Noordzij in een toelichting.
Tot het eind dit jaar zullen de
onderzoekers het gewijzigde
toezicht bij de Haagse politie
blijven volgen om te zien wel
ke effecten het heeft.
ZOETERWOUDE Gebo
ren: Daphne Wittenaar;
Sewnarain Sukul Kawita
Laksmi; Ronald Pool; Leonie
Joanne van der Geest; Kir-
sten Johanna Maria den Ei
sen. Gehuwd: Jakobus Jo
hannes Boog en Maria An-
thonia Cornelia Zandbergen;
Cent Marinus Laban en
Anna Maria Rijnsburger.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER. RECREATIE.EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
Geen krant ontvangen? Bel tussen 18.00 en 19.00 uur, zaterdags
tussen 14.00 en 15.00, telefoonnummer 071-122248 en uw krant
wordt nog dezelfde avond nabezorgd.
LEIDEN De buiten
universitaire leden, de zo
genaamde 'bullen' zijn
ook in de toekomst wel
kom in de Leidse univer
siteitsraad. Nadat de raad
al eerder over dit „insti
tuut" had gedebatteerd, is
gisteravond dit uiteindelij
ke besluit (in de vorm ban
een motie) uit de bus ge
komen. De raad stelde
wel als eis dat de toekom
stige bullen worden geko
zen aan de hand van van
te voren op te stellen cri
teria. De groepering zal
moeten bestaan uit men
sen uit „de vakbeweging,
bedrijfsleven, onderwijs,
afgestudeerden, vrouwen
organisaties of lokaal/re
gionaal bestuur".
Op het ogenblik zijn er acht
buiten-universitaire leden in
de raad vertegenwoordigd. De
nieuwe wet op het weten
schappelijk onderwijs (wwo)
die in het najaar van 1987 in
werking zal treden laat het
aan de afzonderlijke universi
teiten over of zij deze verte
genwoordiging van de maat
schappij zullen handhaven.
Besluiten zij dit te doen, dan
mogen er maximaal vijf men
sen in de raad worden opgeno
men. Zowel het college van
bestuur als de fractie van de
progressieve partij (PP) lieten
gisteravond nogmaals blijken
er niets voor te voelen om nog
langer met bullen in één ver
gaderzaal te zitten. De PP stelt
zich op het standpunt dat de
universiteit een onderdeel van
de maatschappij is en dat er
dien ten gevolge geen behoefte
is aan maatschappij-vertegen
woordigers. Bovendien wijst
de fractie erop dat de minister
van onderwijs te grote invloed
zal hebben op de benoeming
van de bullen. De bewindsman
benoemt hen onder de nieuwe
wet niet meer aan de hand
van een voordracht door de
universiteitsraad, maar al de
raad slechts nog „horen". Een
laatste bezwaar van de pro
gressieve fractie is dat de bui
ten-universitaire leden niet zo
als de andere fractieleden,
worden gekozen maar be
noemd. Ze hebben daardoor
„geen achterban". Raadslid
prof.dr.P.Pearson van de unie
van faculteiten en diensten -
de fractie die overigens sinds
niet al te lange tijd verklaard
voorstander van het instituut
bullen is - zei daarop er „niet
zo zeker van te zijn" of de ove
rige raadsleden die achterban
inderdaad hebben.
Het college van bestuur vindt
dat de bullen de stem van de
maatschappij „niet op de juiste
wijze tot uitdrukking brengt"
en voelt er veel meer voor om
een maatschappelijke raad van
advies in te stellen die vier
keer per jaar bijeen zou moe
ten komen om gevraagd en
ongevraagd adviezen te geven.
Het college zag zijn concept
besluit om verder af te zien
van de inbreng van de bullen
gisteravond door een meerder
heid verworpen.
